Yierâe i&argaii& Kr 2 &a»t 25 Noveinber 1#17 h*x)fbke£)actœ : v roitw fâ«>bcxeï a maat FIE* MKDSWNKXN'K VA* [cri ALGEM. s8cretar1aat EK HET WESE DEJt volks bu5uotheken "de straal,, ALLERLEI We&kbl&d ¥®wp w» Y$&&rat»e£i0 Volk HSiKESSy, ; pep ehstft a at, î7, — «O» — ABONNEMENTS!* : pe» jaas : pu. \25 zm maandem: » 1,60 d«i; maanden: » 1,00 INHOUD : De Oorlog is een onnoodig kwaad. — Een goedig Paartje. — Rorate. — De O L. Vrouwkerk op St-Pieters. — Eenige Vragen. — De Historia van Jan Geerstekoorn. — Hopen. — Onderhoud van het H#ar. — De grootste Kerken van Europe. — Studie en Wilskracht. — Lachen is gezond. — Voordrachten en Lessen. — Vergelding (Ie tervolg.) De Oorlog is een onnoodig kwaad! Deze bewering z»l voorzeker den bijval van menigen le*<»r verwekken ; en het is begrijpelijk ook, want nu, dit velen xulks van dichtbij hebben aanschouwd, het hebben beleefd en er onder geleden, zal merigeen zich aansluiten bij diege-nen die verklaren : — De oorlog is een vloek, e«.» geesel der mensch'heid ! Bijzonderlijk bij on#, vrouwen, bij wie het gevoelselement maar al te sterk overheerscht, zai dergelijke bewering met geestdiift worden onthaald. Ea hoe anders ook. — Qaat niet relfs den woeaten kerel, eene huivering door merg en been wanneer hij denkt aan de gruwelijke akelige elagvelden de wereld door verspr^id, aan die ontelbera met bloed besmeur-de lijken omklevend nog hun gebroken zw9ard, aan die menschenkinderen liggend daar de borst deorschotan in het slijk van e^nen gracht gansch verlaten, ongeholpa», midden In dat helsch rumoer, aan die heldea eie daar lijden, die daar sterven en voor laatste huîde worden vertrappeld en verplet door wiel en paard. Hoe ook anders, al» men denkt aan de smart d-?r achterblijvenden ; aan dien droaven stoet van weeimen en vaderlooze weczen ; als men denkt aan de groote lichsmelijke ellende der gewonden, een dien sleep van verœmkten zonder atmen, zonder beenen of op houten steiten hinkend, aan al die schepselen zonder waarde ! ! Als men denkt aars den ondargang van ontelbare gezinnen in verwo^ste streken, want het is nood en dood en vernie-ling overal steden en dorpen staan te branden in een laaien , vuurgloed, gebrek en ziekte spookt door aile landen en 't diep ongelukkig volk geeft goed en leven veil !' Maar deze bewering berust niet enkel op het gevoel, maar ook op de rede, en de argumentatie van dlegenen die met zekerheid beweren : « de oorlog is aen noodig kwaad, » wil ik hier weerleggen zonder aanspraak te doeo op het gevoel doeh enkel op het redelijk denken, op het gezond verstand. Ziehier de voo*naamste argumenten welke den oorlog als een noodig kwaad uitschijnen doet : 1° De oorlog is een zweepslag tôt hoogere baschaving en tôt grooteren vooruitgang. Want hij brengt expansie en ko- lonisatle teweeg. Ook worden aieuwe produkten en voort-brengstmiddelen gekend en toegepast. Uitvlndingen en nleu-we levensvormen brengt hij teweeg, wetenschap en kunst, ailes ondergaat een heilzamen invloed, wordt met vernieu-wende krackt bezield. 't Is waar, een oogslag in d® historié der menschheid is genoeg om onze overtuiging daaromtrent te vestigen ; — de oorlog, zelfs de primitieve roof- en verdelgingsoorlog, was eens een nuttige en noodig® factor in de ontwikkeling van stammen en naties, zoolang zi) inderdsad als geheal vreem-den tegenover elkander stondpn. Meer nog. de yolken stonden vol afgunst tegenover de naburige volkan dite andere zeden en gebruiken hadden, of een andere godsdienst beleden. Al wat vreemd was, was vijandlg en behoefda niet t® worden ontrlen. Het gevoel van een band m«t maaschen die tôt ees anderen staat behooren, is volkomen de oudheid en middeleeuwen vreemd. Doch, in onze moderne tijden is zulks veel gewijzigd. S*?dert het oogenblik, waarop de menschelijke geeat de stoosn en electriciteit als beweegkracht aan zijn inzicht leerde dienstbaar maken, werd het verkeer, ook het productieproces volkomen veranderd. Het verkeer werd onvergelijkelijk verbeterd door onze moderne scheepvaart en apoorwegen, b. v. de groote internationale lijnen, zij zijn in aansluiting met stoomvaartlijr:en en hebben een prachtig net geschapen, dat in reeds meer dan éen ring de aarde omspant ea zich steeds uitbreidt. Ook de invoerlng der machine in da werkplaats ; hierdoor ia de productiviteit zoo groot dat de afzet niet tôt eigen lasd beperkt kan blijven, uitvoer naar vreemde landen is de levensvoorwaarde voor het bestaaa der nijverheid. En zoo komt het, dat de onderlinge betrekking tusschen de volken zoo is geworden, dat er eene zekere eenheid bestaat tus-schen aile beschaafde landen, die steeds door het toenemen-de internationalisme wordt befcrachtigd. De kunst is internationaal door de tentoonstellingen, de letterkunde en wetenschap insgelijks ; wanneer een boek vandaag in Parijs uitkornt wordt het denaelfden dag in aile beschaafde landen verkrijgbaar gesteld; ook door eongressen, tijdschriften en onderwijs. Zelfs de aoclaie instellingen hsn-d?len in samenwerkiag met gelijkgeiinden in de verschillen-de staten. Het veelvuldig reizen, de internatienale eongressen en ver-dragea, tentoonstellingen, bijeenkomsten van sport, enz. dat allés maakt dat niets ter wereld vreemd blijft en heden ten

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.