le Jaaxtçaiig-. ZONDAG 33 en MAANDAO 24 JANUARI 1916. wai—ma—— h iMBw»e——** *■1 * n i n — »n >wi i*'""—ni—TTiiiiiiii aiii i iMMinj—umnu-ui-^■aga————■ r* 7o. no, ,,. _3sa ■ !W ABONNEIENTEN'. 1?er 8 maanden voor Holland f 2.50 franco per poat. Losso nummers: Voor Holland 6 cent foor Bultenland 7Vs cent. Den Haag, Prinsegracht 39. Telef. RecL,---^ "Adio-., Ï433. - f "fin BELGISCH DAGBLAD Bestuurders: Dr. TERWAGNE — CH. HERBIET. Hoofdredacteur : L. OU CASTILLON. ADVERSENTIEiT; , Van 1—5 regels f 1.60: elk« regel meer f 0.80; Reclamei î—5 regels f 2.50; elke regel meer i 0.60. London : Dison House Llojds Avenue E. G. DE HONGERSNOOD. flWe leven tegenwoordig in den fcijd der voordrachten, lessen eu .kursussen, iets wat we wel als een verheugend verschijnsel mochten begroeten als er mogelykheid was de maag evenveel als tiet hoofd te yerzorgen," Wie heeft deze vreeselijke regels geschreven ? Een blad, welk bij gelegenlieid verschijnt en zoo mogelijk dient om de belangen der leden van de Algemeene Federatie der Vakbon-den van Antwerpen te verdedigen. Te Antwerpen, de groote schoone metropool van handel en kunsten, te Ajatwerpen, de werkzame stad bij uitnemendheid ; de stad waar duizenden en duizenden arbeiders zoo lustig hun dagwerk verrichtten en hunne vrije uren besteedden aan liumio intellectueele ontvoogding, te Antwerpen grollen de buiken van den honger. De vlugge sigarenmakers, de vroolijke en vranke dokwerkers, de verfijnde diamantwerkers, de gespierde metaalbewerkers, wier verzuclitingen zoo edel en zoo democratisch. waren, allen die een treffelijk en eervol bestaan bezaten, moeten eerst en vooral aan de maa,' denken, want de honger «pookt in het ronde. Doet zulks liet hart niet bloeden ? De tijgers over den Rijn doen zeggen uij monde van den rijks- DE TOESTAND Het incident met Monténégro zal wel-licht nog andere gunstige gevolgen heb-ben. Tusschen Berlijn en Weenen heerscht spanning wegens de te barsche houding van Oostenrijk en ook ' in Italie is er spraak Salandra door een energischer Staatsman — Lurzati wordt genoemd — te vervangen. De Montenegrijnen zijn er weer op losgegaan en brengen de Oostenrijkers bloedige verliezen toe. De druk der Entente op de regeering van Athene wordt steeds grooter. De vijandelijke gezantschappen brengen hun-ne papieren in veiligheid, namenlijk de baron Von Schenck, de Duitsche gezant en de Duitsche marine-attaché von Gran-cy de von Papen van Griekenland- Per-zië heeft zich met Rusiand en Enge-land verbonden. Aldus zal de opstand als een sti'oovuurken uitsterven. Op den Balkan is niets van belang gebeurd. Aan het Oostelijk front zijn de ge-vechten tijdelijk gestaakt. N:iets bijzonders van het Isonzofront. Aan het Westelijk îront artillerievuur, mijnen die springen en loopgraven die worden stuk geschoten. -aK.-v.Tj.- llll liniBM Dsitsciiiifi ûîîSCBBiiiîflfi Mêisciie luiraniiin i slraft Briissel SB BcHaeriieeK net zvan uteii. De tereehtstelling van den Belgischer landverrader Nels de Rode en van zijr: coilega, heeît een dubbel uitwerksel ge had : de Belgen van tevredenheid en de Duitsehers Van verkropte woede doen 8idd«ren; Mon had kunnen denken dat een volt dweepend met zijne vader 1 an d s 1 i ef de als de Duitsehers, in den grond zor goedkeuren dat de Belgen streng op-treden tegen het uitschot dat de vijan-den van hun vaderland dient ! Lie wel, het is zoo niet, en hier koml weder een der verrassende uitzichten var de Duitsche kultuur in het licht : D < Duitsehers b e s ci h e r in e n en wreken de i a n d v e r r a d e r »... als het geene h uriner landgenooten zijn, Von Bissing komt aldus aan de stac Brussel eene boete op te leggen van 5 0 0.0 0 0 mark ; Schaerbeek, op wiens groudigebied de tereehtstelling gebeurde, zal bovendiefa 50.000 mark betalen. 't 1s duur voor zulk uitschot ! Men begrijpt aliicht dat het Duitsche bestuur niet verkondigt, Brussel en Schaerbeek gestraft te hebben voor d* dood. wjner epkmnen. O, neen, het is omdai het gebeurde bewijst dat er nog Belgen in 't bezit eijn van v u u r-a p e n s ! O, verheven Duttsehe hui-shelArij I " u ■ kanselier dat het economisch leven bijna normaal is in België ! Dit is mogelijk voor de rijken en den vijan d. Voor onze werkende klasse is het de ontbering, de nood, de honger, het is het lichameiijk ver-val en physiologische ellende. Dit is de algemeene regel, niet alleen in Antwerpen maar in het gansche bezette België. Een correspondent van V o r-w â r t s, landsturmer, sedert 13 maanden in België, schreef den 18 December in een artikel over het Ourthedal : „De ellende en de hongersnood maken de menschen zoo tam niet als in de kolen- en . metaalge-westen."De ellende en de hongersnood ! Hebt gij goed gejezen ? Waarom durft het Sociaal-demo-cratiseh blad uit Berlijn niet zeggen dat de on menschen, die dit helsch werk hebben uitgevoerd, den vloek van de gansche wereld verdienen ? Aangenomen dat Vorwârts het doet, darrmag zijne redactie zich op de borst kloppen en zich afvragen wat de eerlijke lie en (1er gansche wereld moeten denken van hen die medeplichtig zijn van het lijden van een gansche volk van vlijtige arbeiders ! Eerst boete en herstel vooraleer er vrede kan zijn ! i • Wat er van zij, de Belgen zijn nu verwitt'gd en, zooals onze confrater L a Belgique van Rotterdam aanraadlt, kunnen zij de andere Judassen aan een eindje koprd opknoopen. Duizenden tak-ken zijn beschikbaar voor dit werk in het Zoningerwoud ! De bevoegtlheden der nieuwe ministers. Onze correspondent uit Le Havre meldlt ons over de bevoegdheden der nieuwe ministers : Goblet d'Alviella : Belgische vluchte-lingen.Vandervelde : Intendentie. l3e heer Hijmans blijft gezant te Lon-den.Nederlandsch Verlîonti. i In een veigadieiriing van de afdieeling 's-Gx.avenhage van het Aigemeen. Neder-liandsch Verbond kwam een vocirsiiel in be-handeling van het afdeelingsbesluur, om de velgende dagOïder voor te steltein op de a.s. vergadexing va,n groep Nederl'and: „De vergadering is van oordeel1, dat het verbond ziich, evenaJs in het verleden, ook vO'Oiiliaan van xnmengiag in vr. îg ^n, wel-ke de staatsinaiohtmg vaii staanverwanie laa-den betrefiien, motet ophouideai." ïïa discussie werd een amendement van den eber L. Simons jen daarna de geheele moiie verwerpen. Wfl feleoiteameti de afdeçling het A. N. V. te 's-Graven.hage om die taktvoWe bie>-slissing. Wij, Vlamingen dulden geerne vriîem-de innienging. Dit is zeker ook wel hiet geval van de Nederlajnders, I Twiststokers. Het Vlaamsche Nieuws uit Antwerpen, gedrukt met-Dnitsch papieren marken ia de Roodestraat, doet zich uit Berger schrijven dat de beDoeming (sic; van.Mgr Crooy tôt bisschop van Doornik op voorste (sic) van Mgr. Mercier veel misnoegdheid il j bet diocees verwekt, waar men Mgr. de Croy eeu prins, die deken is te Bergen, zou bebbei verkoren. De deken zou aan den kant ge-schoven zijn door .... de partij van Prankrijk Mgr. de Croy, die bij de straatgevechten t< Bergen met den burgemeester en het Kamerlic Masson alsgijzelaar bijna werd doodgeschoten zal ongetwijfeld weinig smaak vinden dooi den waren Jacob van het naburige Paturagei te woraen verdedigd. Wat recht kent zich Antoon Jacob toi zich nog in het Walenland te moeien, hi die de eunuchus van de separatische bewe ging is ? Zijn zijne Duitsche meesters mis sebien naief genoeg te gelooven dat, om eei o te veel of te weinig in een naam, he antiklerikaal Henegouwen gaat opstaan tegei zichzelf. Zij zijn er wel meel Links en Redits. De Duitsehers en de Belgische pers Een onzer correspondenten uit België meldt ons dat de Duitsehers op een na-kenden dag de hand zuHen leggen opde drukpersen, de letters en an der drukma-teriaal van België. Die nieuwe a^nslag wordt door de Duitsche Verwaitung over-wogen en vindt steun bij het pressbu -reau van Brussel. Men is er zeer ver-bolgen op de Belgische pers, die, buiton enkeie uitzonderingen welke den regel bevestigen, sedert, de aankomst der Duitsehers te Luik, te Brussel, te Antwerpen en elders weigert ziieh aan de vijande-lijke censuur te onderwerpen. Van den beginne af werd van Duitsche zijde herhaaldelijk aangedtrongen bij | de directeurs der Belgische bladen om toch maar hunne bladen te laten ver-schijnen.Het gerucht liep zelfs verleden jaar in de lente, dat een der jongste dagbladen toch maar zou toegeven, dioch dit is niet gebeurd. Sindsdien hebben de Duitsehers i nog meer aangedrongen. Het helpt niet. Het is voorzeker niet banaal dat de groote dagbladen van de groote steden, be-halve ,te Gent, waar men zoo veel hart niet heeft. getoond, niet verschijnen. De schoolmeester die in elken Duitscher slui-mert, is nu ontwaalct en eischt bestraf-fing. Het lood zal dienen om ko gel s te gieten, het koper voor granaten en de machienen zullen het zoete winatje van den oorlog wezen. Het is mogelijk dat het een louter dreigement is om aldus de directeurs te verplichten hunne per-sen te doen rollen. Flink gehandeld. Het Antwerpsch orgaan van dm eunuchus Dr. Jacob is zeer mistroostig oimdat gezaghebbende Vlamingen van Antwerpen zich verzetten tegen de be-loofde Vlaamsche Universiteit te Gent. ' Die krant heeft er reden toe. Ziehier eenige namen van tegenkanters d''e tel-len in de Vlaamsche beweging. De heeren: Leclef, Rijckmans, en Van Peborgh, senatoren; Louis Franck en Royers, volksvertegenwoordigers ; Jams, oud stafhoudler der balie; H. Lebon, oud- eer balie; Juliaan de Vriendt, bestuur-der der Kon. Académie vain schoone kunsten; F. Oootmans, burgemeester van Berchem; dr. Fr. Nuyens, voorzitter der Kath. VI. hoogeschooluitbreiidflng; J. v. Menten voorzitter van het Davidsfonds; N- J. Ouperus, d-d. bestuurder van het Kon. VI. conservatorium ; dr. Leop. Goyens, opsteller van het geneeskundiig tijdechrift voor België; Karel Adiriaen -sens, voorzitter van Diesterweg; K. Weij-ter, gemeenteraadslid; I. van Doosselaer en E. De Puydt. De bedoeling van de personen, die tôt dezen stap het iniatief hebben genomen, îs niet er een petitionnement viain te maken : zij hopen de handteekeningen nog te krijgen van enkele bekende Vlamin -gen'met gezag, uit de groote steden als Gent, Brussel, Leuven, enz. Daarna zal het stuk aan generaal Von Bissing wor den voorgelegd. Een storm in de kinderkamer. De président van den Vlaamscben Bond der leerlingen van het athenaeum te Antwerpen, had op d© vergadering geprotes-teeird, dat zijin broek seheurde tegen de afstelliing van Egmoind Decleircq en Hoorn Jaeoh (Antoine poux les dames^.^De snot-bek, die de „Heeren van Havere" laakte, vend ook tegenstanid onder de leden, „laksche Vlamingen en passieven". De pre-fekt heeft korte metten met die jongskens gemiaakt. Ilij heeft eenvOudig de kinderkamer in het Athenaeum gesloten. Die prefekt is een verstandig mensch. De vrees dat de oogen zulien opengaan. De „Kôlniische Volkszeitung" schrijft: Wij weten dat ernstige mannen van aile partijen , bevreesd zijn voor de gevolgen die eene indiening van belastiilgvo'Oxstel--èen reeds geduxen.de den oorlog hebben zou voor den Godsvrede, de stomming onder het volk en het oordeel van het buiitenland. Wanneer wij 30 railliarden éorlogslas-ten dnagen moeten of missehie-n nôg meex, zal het niet miogelijk zijn "in Maaxt door belastingvoorstelien ook 'm>aar de xenten daarvan te dekken. Bij» de 50 railliarden of meer zijin 100 of 200 millioenen niet van beteekenis, wanneer door deze de staaitku'ndiige eeniîeid, de Godsvrede en 1 de stemming in het Duitsche volk in gevaar zouden komen. Wij gelooven daar. om in den geest van meerdere païlijen, 1 niet alleen in dien van het Centrum te 1 sprekem, wanneer wij aan gezaghebbende i kringen de vraag voorleggen of het doel-1 ma;tig en noodig is, thans in den, oorlog • bijr het Duitsche volk met groote bêlas- • tingvoorstellen te komen en zàjlne sîeni-' ming te drukken. - l Loon naar werken. t De Duitsche sooiaal-democraten z^n de ' postriiders des keizers geworden in de 5 boop dat hun vlijit zou beloond worden. Scheideamann en Noske onderscheiden ] zich, zooals men weet, als dragers van i 's keizers livrei. Het Pïuisigioh „Herren- • haus" heeft den 18 deizer aan de lakeien ■ beteekend, dat het zich tegen, kiesrecht-i liervorming verzet. De woordvoerders dei t Konservatieve fraktie en der Neue fraktie i zegden '.k oinbewimpelid ter gelegenheid van de wet.J. op de visscher^. De toestand in Frankrijk. Daar pas komt een onzer vrienden ons alhier in Hollaind te vervoegen na vijl tien maanden in Frankrijk als réfugié te hebben geleefd. Laten wij hem aan het woord komen over de toestandien in Frankrijk. In zijn geheel genomen schikt zich df Fransche natie bewonderenswaardig, naaj de omstandigheden; zij is kalm, ingeto gen en koestert voile yertrouwen jn hei eindresultaat. Président Poincaré en generaal Joffrt dragen de %lgemeene sympathie weg, dK eerste is de besliste vertegenwoordiiger van al wat Frankrijk bezit aan Cultuiu'-leven en geniale streven, terwijl de twee de de incarmiatie daar stelt van Frank rijk's macht en krijgskunde. De algemeene moibilisatie hee£t het maat-schappelijk leven in den beginne geschoki om redens, welke een ieder best kan ra-den. Niet zoodra echter was de eerste beroering achter den rug en voortge stuwd door de prachtige zegepraal oj; de Marne, was de niatie zich zelfbewust en heeft, ondanks aile moeilijkheden, hei jniaatschappelijk leven, zooals het best aanpast aan de tegenwoordige tijdsoin-standigheden, wonderlijk hersteld. Geene krachten liggen e.r braak ; eer ieder werkt op zijn terrein met ener-gie-overtuiging, en zelfvertrouwen. Vooj hen, die zulks hebben bijgewoond en vara dichtbij gadeslaan, kan er geen tv/ijfel bestaan over liet eindresultaat var dezen wereldkrijg. Het idlee ,,overwin -nen" is algemeen ingeworteld en vast-geankerd.Aile politieke en filosofische twistpun ten zijn voorloopig uit het openbaar leven uitgeschakeld ; dfe maatschappelijjke klassen hebben zich gesolidariseerd vooi het gevaar; de eenheid, noodïzakelijke voorwaaxde der overwinning, is werke-lijkheid in den volstreklen zin des W y i l'1 i^-iuu11. i w c i i TV ui T i ' ca gewedijverd om de zaak, best te dienen. waar er. dagelijks stroomen bloed vooi vergoten wordt. Niets wordt overgelater aan noodlot of willekeur. Schikkinger zijn er genomen, welke de miilitaire machtsuiting op het hoogste stand'pûnt heeft gebracht. Maatregelen zijn er ge troffen om den toestand der burgerbevol-king zoo draaglijk mogelijk te miaketn. Kortom ailes is. zoo gesichikt en word zoo geregeld dat aile verrassingen er misgrijpen uitgesloten zijn." — Maar wat denkt gij over het uit houdingsvermogen van de Fransche be volking ? vroegen wij. — Welhoe, vervolgde onze yriend, daar hoeft gij U in geenen deele ange rust over te maken. De toestand doet er zich heel ander voor dan in Duitschland. Geen enkel spoor van ontevredenheid of tegenstand is er te ontwaren. De prij van het leven isi er gestegen, een vei schijnsel dat zich in al de landep vai de wereld heeft veropenbaard; doch di prijsstijging loopt gewis niêt de spuigs ten uit. Wel is waar zijn er misbruiken aar 't licht gekomen, maar niet zoodra wia ren zij gekend, of de overheid nam imaatregelen in dlien zien en wist hen t treffen die dezen noodtoestand wildetn exploiteeren. Het moeilijlcste en ingewikkelste vraa§ stuk sinds de bezetting van het noordei gedleelte van Frankrijk door de vijande lijke legers is voorzeker de kolenvoom ding. Hier zooals op elk ander gebiec is men er volkomen in gelukt het g< vaar van te k o r t te voorkomen. Er zijn yoldoende kolen voorhande iai jaoioverre dait te Parijs, Le Havre ^ et andere steden er kolen ter beschikkin| gesteld worden der behoeftige bevolkin aan zeer gematigde prijzen. Zelfs is < in het parlement een wetsontwerp har gend om aile kunstmatige opjaging va prijzen te voorkomen. Slechts een schaduwylekje zweeft e over die prachtige georganiseerde nati en dat is wel de alcoholplaag. Weini of geene landen zijn vrij te pleiten va dezen maatsehappelijken kanker, do cl vooral in Frankrijk woedt hij op bre de schaal. Het Staatsbestuur hoeit hi< misschien niet door tas tend, radikaal g noeg ingegrepen; nochtans dat van Ru si s eh e zijde die te volgen baan a ange toond was. Om nochtans aile misverstand te voo komen hoef ik er onmiddellijk aan to te voegen, dat de militaire overheid stchil kingen getroffen heeît, welke het alcoho verbruik tôt zijn minimum herleid heel Welhoe». vriend, u te hooren sprel« doet me denken, dat in Frankrijk zic ailes wonderlijk aanpast aan de heer schende. toestanden? — Voorzeker en ik kan er zelfs a£ toevoegen, d|at de gemoedsstemmjng z< giesteld is, dat het voile geene ofîers zwaar kent om het Pruisisoh militairi me neer te halen. ^ Wat nu aangaat onze landgenootei die ruimschoots van de gastvrijheid v; Frankrijk genieten, zij stellen het ov 't algemeen wel. Ten allen kant, wa X1VCUUO -Li. V. OlëZE KAHIERLEDElVa Uit Brussel wordt ons gemeld, dathe|: socialistisch Kamerlid Pépin, steeds gc-« van g en zit onder verdenking van hefc geen de Duitsehers verkeerd noemen ij Spionnage. * * ♦ ; De heer Lampens, soc.-dem. schep% . ne, Kamerlid voor Gent, is door dy ■ Duitsche overheid aangehouden, maar nai eenige dagen weer op vrije voeten ge> steld. * * * . Het nieuws vaiu het ovea'lijden van defl ■ heer Pieter Daens hebben wij overgeno* ■ men uit de Nieuwe Rott, G o u- , r a n t, die een telegram uH Le Havraf (17 Januari) mededeelde, Le X Xe S i èf> i c 1 e heeft het nieuws bevestigd, dat dag^ ; teekenl van 6 Januari. De correspondent van het A T g e m. Handelsbla^d te Brussel, de hee)É| Herman Teirlinck, schrijft 20 Januari. Het telegram uit Havre is gedagtee-kerid 17 Januari : daags daarna, den i Dinsdag 18den, heb ik zelf nog enkele ; woorden gewisseld met den heer Daens', — niet met zijn schim, ik mag het Û i verzekeren." De Nieuwe Courant schrij|ft on-i der den titel van pastoor Daens: ,,Ge^ lukkig voor pastoor Daens, is er niet» ; waars in dat bericht." , Zonder commantair. Voor onze brouwers. Woensdag vroegen eenige afgevaatu digden in het Lagerhuis of de Engel-» sche regeering had toegestaan, dat en gerst in het door de Duitsehers bezettel Bc-lgische gebied ingevoerd was. Lord Robert Cecil erkende het. De rq-< geering had het toegestaan. op denzel£« den grond, waarop zij al 14 maanden lang den invoer van levensmiddelen voor! de hulpbehoevende bevolking in België had toegestaan. De handelwijze van Duitschland in België is in strijd met volkenrecht en menschelijkheid, zei d<ï minister. Het is zoowel de plicht als het van de woiîaidé* voor d© hcvoiking'vaiî zijn bondgenoot zooveel mogelijk te veri -zachten. In November stond de Engelsche l'O' geering, na herhaalde, ook door de B'el-1 gische regeering gesteunde, maar toi} nog toe afgewezen, aanvragen, toe dat er maandelijks 10.000 .ton mout of 12.00(1 ton gerst in België werd ingevoerd, on« der voorwaarde : 1. dat de commissia 1 van bijstand voor de verdeeling ondeiî 1 de brouwerijen zou zorgen ; 2. dat het Verbond van Belgische Bierbrouwers zoUj waarborgen, dat de brouwers de grond* stof niet zouden afstaan en zij het bier! alleen aan drankgelegenheden voor eig-ci» uitschenking zouden lever en; 3. dat d® Duitsche overheid aan de vertegcnwoor-digers van Amerika, Spa.nje en Neder-3 land te Brussel zouden waarborgen, dat er geen bier uit België zou worden uit* gevoerd en voor de nakoming van IV 3 en 2. zouden medewerken. Deze afspraak gold alleen voor het 1 onder burgerlijk bestuur staande gedeel^ 0 te van België en voor zoolang Duitsch* land den Belgischen gerstoogst voor de! Belgische bevolking bleef bestemmen. 1 Nadat de regeling was beklonken werd! er den 8sten dezer verlof gegeven voo$ den invoer van éen maand- Engelaaidi 3 kan geen mout of gerst missen ! Ge-brek aan scheepsruimte belet de com -missie van bijstand ze van overzee te la-■" ten komen. Maar, naar de minister hoorfc^ is een kleine hoeveelheid beschikbaar ia Nederland, dat de eenige rnarkt schijnfj te zijn die nu voor het Brouwersver-bond open staat. a men zich ook beweegt, ontmoet men Bel-> ; gen en wel voornamelijk Vlamingen. Al- g len hebben eene bezigheid gevonden. :î* t de groote steden zooalsi Parija, Rouen,; i- Le Havre en andiere is er door initia* a tief van liefdadige personen een voedsci*. bedeeling tôt stand gebracht vooir de „r£H r fugiés" en nog wel aan uiterst gerifi.* }- gen prijs. g De openbare besturen zijn niet ten n achter gebleven om het lot onzer mede- î burgers zoo dtraaglijk mogelijk te mia- 3- lcen. De ver go edin gs wet — î-25 fr. peï iT volwassen persoon en 0.50 fr. perkincl e- wordt over 't algemeen toegepast op a3 3- vluchtelingen. Ondier stofîelijk oogpunt - laat d'e toestand niets té wenschen. De moreele toestand is niet mander c- goed. Wel vinden sommigen, dat die oor« s log nog al duurt: doch over zijn go- c- heel genomen wachten zij met blij g^, 1- moed het oogenblik van Weeiwraak af* t. voor al de miatrtelingem efl onteeriogen, «n gepleegd door die groote wereldinatle, :h die men Duitschland noemit, op dat kleï' - ne moedige, hieldhaltige landje, ons Beï-genland.un De heerschemde g^d[achte der Fraai- >o schen en Belgen al te gacter ia be^loto^ te in het woord O.V e t W i an 1 a g}..« eâSf s- dat zal gebeuxenl (Bovens(Ja|ande inlichtingen kloppenl l, giansch met het artikel van des* ook *( m Nederland bekendlen Belg, den beat Pag» er Otlet, die wij ia een Fraoeoh WaJ ar zen. Red.)i * ^

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.