Bureel : 21, RUSSELL SQUARE, LONDON, W.C. Téléphoné: Muséum 267. De Stem uit Belgie Abonnement : 2sh. voor 3 maanden. Subscription : 2sh. for 3 months. Voor de Vereenigde Staten : 50 cts. Voor Holland : 1 fl. Voor Frankrijk : 2.50 fr. Voor de soldaten : lsh. of 1.50 fr. 3de Jaargang, Nr. 51» (Blz. 1611-1618.) Opliage: n,2cx) VRIJDAG, SEPTEMBER 7, 19.17. Registered at G.P.O. as a Newspaper. 8 blz. I AAN ONZE LEZERS.—Met volgend nummer eindi-gen wij onzen derden iaargang. Wij hebben voor eene uitvoerige inhoudstafel doen zorgen, die vier blz. klein tekst besîaat. Wij wagen het dan de volgende week 12 blz. te geven, al zijn we tegen die onkosten 10g niet gedekt. Dees is een oproep opdat we zonder >chuld Nr. 1 van den vierden iaargang mogen uitge-^en. Dat ieder het zijne doe. Amerika's Antwoord op de Vre-desbemiddeling van den Paus. Amerika, waar het vredesvoorstel van Benedictus XV het laatst was toegekomen, is eerst geweest om er leen antwoord op te geven. Wat eenigszins bevreemding verwektt, is het feit, dat heit niet door Wilson zelf, doch door zijn staatssecretaris, Robert Lansing, is on-derteekend en juiet door bijzonderen bode, gelijk het gebruik is voor diplomatische stuk-ken van hooge aangelegenhieid, maar door de télégraphié werd miedegedeeld, zoodat het reeds door de pers verspreid wias, voordat het den H. Staël kon bereiken. De Amerikaan-sche republiek, in het voile besef vain hamen democratischen geest, heeft welilicht geoor-deéld, dat voor een stuk, heitwelk inderhaast en eenigszins "ab ir.ato" schijnt geschreven ■te zijn, de gewone aristocratische pleegvormen niet metalite nauwgezetheid dienen nagaleefd te worden : het bldjkt dan ook eerder geridht tôt het twistend publiek dan tôt den vrede-zoekenden Paus. Zoo moest het natuurlijk in den smaak vallen van vele dagbladen, die het wel 'niet beschouwen als de plak van een schoolmeester op den rug van een leerling, maar toch nogenoeg als een wdjze les, die de Président voorleesit aan Benedictus XV, en de "Tribuna"—wat niemand verwonderen zal— vindt er reeds in : een tegenstelling tusschen de jeugdige mannentaal van Wilson en d'e oudemannenpraat van den H. Vader. Dat is moderne beleefdheid ! In werkelijkheid erkent de Président der Amierikaansche republiek onomwonden de zuiverheid en de oprechtheid van 's Pausen optreden en tevens het edel karakter van zijn inzichten; maar hij ds niinder tegemoetko-mend waar hij de vraag bespieekt, of het Pauselijk vredesvoorstel leiden kan naa,T den vasten en duurzamen virede, die door allen gewenscht wordt. Naar den taon zou men zeggen, dat hij er niet mede insitemt, maar zijn woorden bevatten noch een duidelijk " ja," nooh een duidelijk "aieen." Hij plaatst eenvoudig zijne gedachten voorop, aan ons de taak overlatend te onderzoeken in hoeverre zij overeenstemmen met, of afrijzen van 's Pausen vredesplan. Na aandachtige le-zing schijnt het ons toe dat, zoo al heider methoden om tôt den duurzamen vrede te komen mogen verschillen, er tooh geen eigen-lijke tegenspraak bestaat tussohen de ziens-wijze van den Président en het voorstel van den Paus; wat men verzwijgt wordt daarom niet geloochend en datgene, waarop nadiruk wordt gelegd door den eene, wordt veronder-steld door den andere; maar terwijl de Président stoutier spreebt, oordeielt en denkt de Paus dieper. Wilson hanglt een_afschrdkkend beeld op van Duitschlands euveldaden, barbaarsch-heden, oneerlijkheden, woordbreuken, die aile voortspruiiten van het Pruisisch militarisme. De H. Vader doet dit niet, en hij mocht dit evenmin ! Andiers zou hij zijne vredesbemid-dleling van meet af itot onvruchtbaarheid doe-men en, gelij'k men zegt, den tak afkappen, waarop men gezeten is. Doch geheel het Pauselijk vredesvoorsitlel is eene onrecht-streeksche veroordeeling van, aile ongerech-tigheden en staat in overeenstiemming met den niieuwen geest, den geest van rechtvaar-digheid en ibi'llijkheid, wielken Wilson en wij allen als grondslag van de nieuwe 'internationale samenleving wenschen,. Wat acht Wilson ongeschikt of zelfs afkeu-renswaardig om >een duurzamen vrede te bereiken? Hij kant zkh aan tegen het ont-nemen van staatssoevereiniteiten, tegen straf-fende schadevergoedingen, uiteenrukking van landen, zeltzuchtige ot uitsluitende economi-sche bondgenootschappen : dat ware, zegt hij, op den duur nog slechter dan ondoeltreffend ; dat zou geen grondslag zijn voor een vrede, allerminst voor een duurzamen vrede. Dit ailes is natuurilijk uitsiluit-end gericht tegen in omloop zijnde toekomstplannen, maar niet tegen het vredesvoorstel van den Paus, waar-in niets wordt voorgesteld noch aangeprezen wat door Wilson wordt gedaakt, maar dnte-gendeel ook opgetreden wordt tegen landen-roof en handelsbeletselen. Welk is dan de weg, die volgens den Président, zal leiden naar den duurzamen vrede? " De vrede, zegt hij, moet berusten op gerech-tigheid, eerlijkheid en op de gemeenschappe-lijke rechten van het menschdom." Opper-best, en dit stemt volloomen overeen met 's Pausen vredesplan. Doch hoe zal men tôt zulk een gewienschten toestand geraken? " Het doel van dezen oorlog," zoo gaat Wilson (1) Met groot genoegen mochten we besta-tigen dat geheel de Vlaamsche pers in het buitenland t'akkoord was om Zijne Heiligheid te danken en te vieren om Zijn optreden. "De Belgische Standaard" (30 Oogst), nain onzen tekst zeif over. Dat degenen die meen-den in naam van geheel België den Paus te mogen smaden eene les nemen aan deze eens-gezindheid ! voort, "is de vrije volken der wereld te ver-lossen van de bedreiging en de thans be-staande macht van een militair stelsel, beheerscht door een onverantwoordelijk gou-vernemient." Daar hebben wij den kern van Wi'lsons vredesplan : hij eischt de vernieti-ging van het Pruisisch militarisme en de democratiseering van Duitschland ; want, zegt hij te recht, zoolang mien daar,toe niet gekoinen ds, kan men op Duitschlands woord niet betrouwen en bldjft de bedreiging bestaan voor de vrije volken. En hier kan nu tusschen hem en den Paus een verschil van methode bestaan. De vraag is, wat eerst moet verdwijnen, het autocra-tisch gouvernement of het Pruisisch militarisme, en door welke middelen die beletselen voor den duurzamen vrede dienen bestreden te worden. Wilson verhoopt veel van den triomf der démocratie in Duitschland : dat is, zegt hij, het heilspellend bewijs van den nieuwen geest, 'hetwelk de "groote volken der Centrale Mogendheden te'leveren hebben. De goede God geve dat het weldra kome." Wij zijn ook de meening toegedaan, dat een auto- uitspreekt, welke door aile oprechte lieden moet erkend worden zoo zij n-iet hechten aan de Duitsche wijsbegeerte, en die een onbe-rekenbaar grooten invloed moet hebben op de gedragingen der landen. De "Suprématie van het recht ! " wel, dat is een veroordeeling van aile vero'veringsplannen, dat doemt den meineed en den woordbreuk, dat beteugelt de vratige hebzucht, dat breidelt de oorlogs-rossen ! 't Pausen vredesvoorstel was " Pro-Duitsclh," zoo bazelden de gazetten. De Paus "Pro-Duitsch "? Ndemand heeft ooit een meer geduchtigen islag toegebracht aan het Duitsche militarisme. Hij plant den dolik in het hart zelf van het Jonkerdom. Jongens, weest katholieken van de daad. Katholiek van de daad ! Is dat geen hoog en groot woord? Tooh niet, 't is niet hooger noch grooter dan de hooge en groote zaak welke dat woord be- DE BELGISCHE SCHOOL VAN HUDDERSFIELD. crauscn oewina m onze aagen met meer gewenscht is, dat aan het violk medezeggenschap in het landsbestuur moet toegekend worden. Maar vooreerst zijn wij niet zeker, dat de opkomst der démocratie als bij tooverslag het onheil van het militarisme zou doen verdwijnen in Duitschland Men wijt al te gemak-kelijk de volksellenden aan de landsinstellin-gen. Dat was het geval bij het ontkiemend socialisme, hetwelk dadelij'k .al het kwaad aan de inrichting der maatschappij toesdhreef. Neen : de wetten en de dnsitellingen volgen veelal op de geaardheid en de gezdndheid van een volk, en eerst dient het inwendige van den mensch verbeterd, om zoodoende tôt heilzamer inrichtingen te komen. Daaren-boven, het is misschien niet geraadzaam zoo luide dien eisclh der democratiseering uit te spreken. Zelf beginnen. vele Duitschers er de wenschelijkheid van uit te drukken ; gis-teren was het de "Vorwaerts," heden het "Berl.iner Tageblaitt," doch zoo men Duitschland het mes op de keel wil zetten, is dit volk, uit louteren hoogmoed, bekwaam om weigerend op te treden tegen ëïken dwang die van buiten komt. Begrijpelijkerwijze spreekt er de Paus niet van : het is geen internatio-naal vraagstuk ; het is een vraagstuk van innerlijke pol.itiek, dat door het volik zelf moet beslist worden. Maar, gelijk terecht Mr. B. de Jong van Beek en Donk in "De Tijd " doet opmerken : " De aanvaarding door Duitschland van de grcmdgedachten van den Paus zou beteekenen de volledige nederlaag van Jonkerdom en Pruisisch militarisme, een nederlaag, die noodzalkelijkerwijze zou ten gevolge hebben, dat ook Duitschland voor-taan zal behooren tôt de demooratisch gere-geerde staten." * * * De Paus legt daarom uitsluitend den na-druk op de innerldjke omvorming, op de ver-lichting der geesten, de genezing der harten bij de volken. En hier toont hij zich een dieper denker dan Wilson. Deze moge door de "Times" een "practisdh staatsman " ge-noemd worden ; ik verkies den lof dien de Protestantsche " Amsterdammer " geeft aan Benedictus XV, waar hij hem vereert met den titel : "de schrandere grijzaard te Rome." Hoe zielkundig diep ziet deze menschen-kenner, wanneer hij voor den duurzamen vrede als hoofdeisch vordert : "Aillereerst zal als grondslag moeten dienen, dat in de plaats van de stonelijke macht der wapenen de moreele macht van het recht worde gesteld..." Vervolgens "gelijktijddge en wederkeerige ver-mindering der bewapening " en daarna de "instelling van gedwongen arbitrage..." Zie, daar treedt de Paus wederom op als een leeraar, die een® Ihooge zedelijke waarheid duidt. Ten andere, wij laten groote en hoog en holle woorden over aan de gazetschrijver en de politiekers, de oorlog en vaderlandchau vindsten, die telkens ze denken iets te moetej zeggen, tôt redding van de wereld, of bete tôt redding van hunne eer en hunne positie een tuiter aan hun mond plaatsen om huj hallen onzin en saaien waanzin rond te bazui nen. Deze drie oorlogsjaren kan men noe men de drie vette jaren van woordenovei vloed, of anderzijds de drie magere jaren vai gedachtenholheid. Katholiek van de daad ! Dit is een juist woord met een scherpeigen aardige beteekenis. Er is immers een hemel breed verschil tusschen een (katholiek geborei jongen en een katholiek-geloovigen jonge: We mogen zeggen dat al de Vlamingen kathc liek -geboren zijn, dit wil zeggen van katho lieke ouders geboren, katholiek gedoopt ej opgevoed, maar hoevelen hebben niet da geloof afgeworpen, of zijn er aan onverschi] lig geworden? Het getal heidenen, pnakti sche heidenen, onder katholiek-gedoopten i verbazend. Laat ons niet in geestdrif hymnen zingen over de katholiciteit van on volk. We zouden de katholiciteit kunnei dpodzingen lijk het gebeurde met "la fill aînée de l'Eglise." Wij moeten durven d weikelijkheid inzien, daar ligt de redding. Er is ook -een hemelbreed verschil tusschen een geloovdge katholiek en een katholiek vai de daad. Ër zijn weinig jongens die 't be staan van God, of van Christus, of de waai achtigheid der katholieke Kerk zullen looche nen. En ten bewijze : heel weinigen, onde ons volk die in hun ouden dag niet gods dienstig worden, heel weinigen die stervei zonder sakramenten te wiïlen ontvangen. El de slechten weten zoowel dat zij in de dwalin leven, dat zij, in plaats van ongodsddenstig antigodsdienstig worden, hatelijk en onver draagzaam, aanvallend, om de wroeging vai hun geweten te smooren, en uit wrok tegei wie door deugdzaam leven hun ondeugd ver wijt. Maar iets doen voor Christus, meer ailes doen wat Ohrisitus hun voorhoudt ui liefde tôt Christus, daden stellen van gelooi dat is iets anders Er is nog ©en hemel'breec verschil tusschen een politieke of verpolitiek ten katholiek en een katholiek van de daad Want in onze verpolitiekte wereld, gunt mei bijna geen plaats meer aan echte katholiek" politiek, ik bedoel een staatkunde van door gedrevene, onvervalschte, en onbuigbar katholieke beginselen, maar men gebruikt he katholicisme, en zoo ook het libéralisme ei het socialisme voor part'ijbelaing en positie verzekering. En helaas, veel menschen be oordeelen het katholicisme, den godsdiensit het geloof, de zedeleer volgens de houding ei het gedrag der verpolitiekte katholieker Maar zijn positie kunnen opofferen aan zij: beginselen, of het katholicisme opluistere: door zijn positie, dalt gaat bij velen niet e; dat is nochtans een katholieke daad. Katholiek van de daad. Dat is een, noodzakelijk woord, een nood zakelij'ke zaak, bijzonderlijk in onzen tijd Een geloof zonder werken dat is een dooc geloof, dat is een spot met het geloof, dat i een heiligsc'hennis van het geloof, dat is eei afwerpen van de gratie van het geloof, ei van de verantwoordelijkheid van het geloof De Vlaamsche katholiciteit is veel te veel eer slenter, een vorm, een schijn, een gewoonte en opvoeding. Zij is geen levensnood genoeg geen zelfstandigheid genoeg, geen overtuiginç genoeg, geen fïerheid genoeg, geen vroomheic genoeg, geen zieleblijheid genoeg. En ' wordt hoog tijd dat wij de vraag stellen : "Zullen wij de wereld bekeeren met van aller halve katholieken te maken, die it«st nog katholiek sterven, of wel met geheêle katho' lieken, te maken, tôt een keurbende, die op hun beurt, de massa doordeesemt? Men versta mij wel : ik heb het niet tegen zonda-ren. Wie niet zondigde werpe den eersten steen en onze Lieve Heer kwam voor de zondaren op deze wereld. Een zondaar wordt wellicht een prachtige katholiek van de daad. En de daad van het sakramenteel berouw is een zuivere katholieke daad. Maar ik stel den katholiek van de daad tegenover die dui-zende onverschilligen, lauwen. durfloozen, verpolitiekten, noch mossel-noch-vischmen-schen, halfbakkenen, schaapachtigen, die leven binnen 't Belgisch katholicisme. Katholiek van de daad. Zijn onze jongens katholieken van de daad? De vraag gaat over hun persoonlijk leven. Hun groepsleven is inderdaad niet katholiek. Immers godsdienst is in ons officieel Belgisch leven een loutere bijzaak, een plechtigheid. Het is geen grondwaarheid van 't nationaal bestaan en 't nationaal leven. Waren zij het voor den oorlog? Neen. En wie is er zoo onwetend om te durven beweren dat de oorlog ons voljc zou verbeterd hebben. Het grootste nut van den oorlog was wel dat de volksleiders hun volk nu hebben leeTen kennen, zoodat zij degelijker methoden tôt volksopvoeding zullen aanwenden. Maar van verbetering kan er geen spraak zijn, al vecht men nog voor zulke edele en zedelijke leuzen. Dat is ook wel een bewijs dat woorden geen daden zijn. Onze jongens kunnen in dit opzicht in drie ree'ksen gerangschikt worden. Vooreerst, de slechten. Groot in getal zijn zij niet, maar zij zijn er toch, en zij zijn sterk georganiseerd. Zij gehoorzamen aan een onverbiddelijk ordewoord. Dat orde-woordt luidt : Christus rukken uit de zielen door geschriftenpropaganda, door spot met de simpelen, door achteruit-stelling der diep-geloovigen. Zij doen in de eerste plaat9 niet den oorlog aan den Duit-scher maar aan Christus, en aan ailes wat van en voor Christus is. Hun haat is fel, en afschuwelij'k. Is er wel één land ter wereld waar door enkele woordvoerders God zoo fel en laag wordt aangevallen en gelasterd als in België? Andere landen ten minste waren nog eerbiedig tegenover God, of lieten God met rust, onze belhamels spotten met God. En God laat niet toe dat men spotte met Hem. De oorlog is een straf en de goeden moeten boeten met de kvvaden. Ik herhaal het dus : die slechten bestaan, en ze vinden een hulp in de veel zedelijk-bedorvenen die den godsdienst als een doorn uit hun voet willen weg-ruimen, en zij grijpen naar 't hart van onze jongens, omdat zij rechtstreeks geen macht hebben op den kop en omdat vroeg of laat de kop toch helt naar hèt hart. En ondertus-schen sluimeren onze lamzakkige katholiekjes in het zalig nietsdoen van een slemtbegrepen "union sacrée " of duwen aile initiatief dood als overdrijving. Maar zij willen niet zien dat het nu beslist wordt of Vlaanderen in de toekomst katholiek zijn zal of niet. Onder de jongens, hebt ge een tweede soort : de goeden. Zij volbrengen in eenvoud en waarheid hun christelijken plicht. Zij leven bovennatuur-lijk. Dag op dag wordt hun geloof vaster en hun levansblik scherper. Hun zedelijk leven is vlekkeloos-rein. De priester is hun vriend. Zij zien God in dezen oorlog, en zijn werk in de zielen. Zdj zijn bewust van hunne verantwoordelijkheid, en zijn apostels van het ware en het goede rondom zdch. Zij naderen veeivuldig tôt de heilige Tafel. Ndemand durft luidop spotten met hen, hun kracht en invloed zijn te groot. Het oorlogsleven heeft hun-geloof en hun deugd tôt het held-haftige opgevoerd. Op hen rëkent de katholieke Kerk van ons land, den dag van mor-gen, als 't groote heropbouwingswerk begint. Zij zijn de steunpilaren. Onder de jongens hebt ge er een derde soort, namelijk tusschen de goeden en de slechten, hebt ge de soort der half en half katholieken, de kuddemenschen. Zij hande-len niet op eigen hand, of als persoonlijke wezens. Zij doen na, of zij doen mede. Zij handelen in massa, uniform, eenvormig lijk hun khaki. Neemrt ze el'k op zichzelf : beste kerels. Werpt ze in de massa, ze draaien en wenden, rijzen en dalen, spreken en zingen lijk de massa. Om een soldatenuitdrukking te gebruiken : in zake katholiek geloof en katholieke daad durven zij niet toonen dat zij een hart hebben. Een aalmoezenier

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.