De stem uit België

519510 0
close

Warum möchten Sie diesen Inhalt melden?

Bemerkungen

senden
s.n. 1917, 29 Juni. De stem uit België. Konsultiert 28 März 2024, https://nieuwsvandegrooteoorlog.hetarchief.be/de/pid/zc7rn3173g/
Text zeigen

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Bureel : 21. RUSSELL SQUARE, LONDON, W.C. Téléphoné: Muséum 267. we Stem Abonnement : 2sh. voor 3 maanden. SubscripHon : 2sh. for 3 months. Voor de Vereenigde Staten : 50 cts. Voor Holland : 1 fl. Voor Prankr'jk : 2.50 fr. Voor de soldaten : lsh. ot 1.50 fr. 3<de Jaargang, Nr. 41* (Blz. 1519-1526.) Opiage : 11,100. VRIJDAG, JIJNI 29, 1917* Registered at G P.O. as a Newspaper. g blz. ij^d. GOED NIEUWS.—Volgende week komen we weer uit op 12^ bbî., en verschijnen onze rubrieken Onze Scholen, Soldatenpennen, Documenta (Brief Kardinaal Mercier, 11 Mei), Engelsche Studi'ën, e.a. Opdat we zoo zouden kunnen blijven voortgaan, doen we voort-durend b.îroep op de propaganda van aile onze vrienden. ,—O — Jongens, gedenkt Moeder's kruiske. Ik heb onlangs iete heerlijl^s beleefd. "A thing of beauty is a joy for ever." Er liggen zooveel parels te blinken op den mesthoop van dezen oorlog. Een Via-aiiiscbte soldaat was op verlof gekomem—een struische blonde kerel, van 't oude ras uit één stuk (d'e En-gelschmans draaiden zich om bewomderend te kijken naar dat beeld van menschelijke schoonheid), een jongen die zijn idealisme, hem aangeboren, had verjeugdigd in 't lijden en strijden op de Vlaamsche bloedlijn. Ik vergezelde hem op zijn afreis naar den Lon-d entre in, die volgeprest zat van khaki, zwij-gende khakd, liammeren van den dood. De trei'n gaat langzaam. in beweging, en mijn jong'en vira agit me een kruiske : ik duw h et op zijn hoofd, op dien sehoonen Vlaamschen kop, lijk op een Calvarieberg. Een soldaat die nevens hem staat, ziet het, en zegt : " Piather, I am a Roman catholic, an Ixisih-man. Give me your blessing." Met een breed gebaar heb ïk een kruis geslagen over dien telg van 't g.roen Erin, want 'k voelda dat ik Vlaanderen en I'erland zegende als tweeliingzusiters, in martelaarschap en verrij-zenis terwiji de Engelsche soldaten rondom eerbicdig toekeken naar die ongekunstelde uiting der katholieke kinderlijkheid. *k Ben naar huis gegaan, met dankgejubel voor die heerlijke stonde, 'en 't bewustzijn van mijn geesiïelijk vaderschap : en 'k heb minder den weemoed gevoeld om 't afreizen van dien jongen, naar dien oorlog, waaraan geen einde koimt, omdat er geen einde is aan de menschelijk-officieede kwaadwilligheid, naar dien oorlog, waar nog zooveel VLaamsch bloed zal vloeien, bloed, jong bloéd, dat we zoo noodig hebben eerlang om Vlaanderen in Vlaanderen 'en VLaanderen in Christus te ver-nieuwen.Maar diat kruisloe, 't was een stukje van 't eigen Vaderland. En nu herinnerde ik mij al het bedied van dat kruiske. 'k Wiist zoo menig tefugeeihudis hier, van brave en eenvoudige lieden, die seffens 't kruisbeeld op de eereplaats vain hun nieuwe woning hadden gehangen en waar de kindlerbende prooessiegewijs 's avonds van vader <en moeder een kruiske vroeg. Dat wa-ren menschen die Vlaanderen in zich hadden medegebracht en het maar seffens hadden uit-gestald. 'k Weet echter zooveel menschen die 't kruisbeeld niet hebben, noch durven uithangen, maar met katjes en hondjes de muren versieren, of tem hoogste een sentimen-teel heiligenbeeldje op hun slaapkamer ver-bergen. Dat zijji menschen die ofschoon. van Vlaanderen, Vlaanderen hebben verloochend of opgeofferd aan de eischen van den moder-nen tijd. Zij hebben Christus verbannen en ze verbannen hem een tweede maal, in dez'e dagen van hun eigen bamnelingschap. En, 'k herinnerde mij, hoe ik bij 't uitbreken van den oorlog, was gaan zien naat de spoorhal'le van Oostande, waar de soldaten van het derde linieregiment vertrokken naar dat zonderling mysterie : den oorlog. "k Zie nog al dat ru-moer, dait geweJd, dat gezwe'ts, om hun aan-d'oening te verbeirgen, en, 'k voel nog ailes stil vallen, als bij de consecratie van de heilige Mis, wanneer de treins liangzaam wegschovem, en wanneer het uur der moeder» sloeg om op de hoofden hunner ki'nders het kruiske te prenten, terwiji de massa, zwijgend een koor zO'ng van tranen. En 't schijnt me of daar in 'it bezette land die moieders gereed staain, met de h and opg e-heven, om op de hoofden hunner jongens, bij de terugkomst, de lietters van het kruis-teeken te herbeitelen en te iherschilderen, en te diep-groeven, wanit bij zoovelein zullen die letters uitgetreden zijn als op eetn zerk, of verdonke-remaiand, of beslijkt em bemodderd ! Het kruiske van moeder. Het is het chrisma, het doopwater van 't oude Vlaanderen, van 't oude Vlaanderen, altijd jong en nieuw, en toch eeuwig en on-sterfelijk ; het teeken der oude stamdeugden, der raspersoonlijkheid, overgoten, volgoten met de olijfolie der christelijkheid. Het is de overlevering van 't moederhuis, het kunistjuweel, de familieleus, het familie-wapen, den adelbrief, overgezet, onafgebro-ken, de sitaf van Joseph, in volien bloei waar-aan vader en moeder de kinderen herinneren, 's morgenis en 's avonds, bij afreis of terugkomst, bij 't ondernemen van een belangrijk werk, bij 't kiezen van een levensstaat. Aan dat kruiske, herkent gij het patriarkale Vlaanderen, wanneer nog massas kinderen den ouderlijkcn tafel als olijfranken omkransden, en wanneer nog woorden van gezag en liefde, uit Aarons baard, vloeiden als lekkere wijnen. Het is de beschermende hand van moeder, de bewaarengel, voor de gTOotJe reis, ik zou haast zeggen het sakrament der moeders, en er is zooveel moedierangsit samengeronnen in de letters van dat kruiske, want moeders voelen wat de wereld ds, en weten wat jongelings-harten zijn : en kijken veel dieper en verder dan de lichaamsvormen, zij blikken in de ziel : het evenbeeld van God, en zijn zoo bang dat dit evenbeeld worde verduisterd. Het kruiske van moeder is de sterkte wanneer het kind begint het kruis van de wereld -~en van het leven te schouderen, want enkel wie zich zelf kruisigt kan 't kruise lijk een kruis dragen. Moeders kruiske is de hulp welke Simon van Cyrenan gaf aan Jésus langs den kruisweg met dit verschil dat zij er niet toe gedwongen moet worden, maar er door gedwongen is door de overmaat van haire liiefde. De jongen nnoge vallen tôt dTiemaal toe onder den Last, de moeder is daar ook tôt driemaal toe, in den naam des Vaders, des Zoons en des heiligen Geestes. '"'Jongens, die uw moeder zoo geern ziet, wat h'ebt gij met moeders kruiske gedaan? " Hebt gij het vergeten? Neen, een Vlaamsche jongen vergeet zijn moeder mie*. En voor een Vlaming, die van natuurswegte geneigd is tôt het tastbare, is de naam van moeder geen abstractie, maar iets concreets, saimengeweven met al die ge-beupfcenissen, al de woorden, al de daden van moeder, en derhalve meest met die groote het kruis op 't regimentsvaandel plaatste, de jongens in massa zouden het toejuichen en dan zoudt ge 't schoonste leger van de wereld zien: een, leger, volgend het kruis, een leger gedragen door de hoogste zeebaren; de zee-baren des geloofs : volledigste ontwikkeling en verheerlijking der raspersoonlijkheid. Maar heLaas, het katiholiek België is officieel-neuitraal tegenover den God der natiën, welke de natiën aanroepen om rechtvaardigheid, en zij zelf, de ©ersten, zijn onrechtvaardig tegen-over God, de Rechtvaardigheid zelf. O droegem zij dat kruis maar opanbaar op -hun borst, lijk Cons-tantious zijn Labarum, lijk de Krui'SvaardeTS, lijk de Ieren hun kruis-klaverblad of hun paternoster ! O durfden zij dat, durfden eenigen dat, Vlaanderen ware gered, voor altijd, en in ailes, want 't Vlaamsche volk lijdt over ail en in ailes aa'n dlirfloosheid. Wat hebt gij met moeders kruiske gedaan? Gij hebt het weggestoken, diep in uw broek-zak, samen met moeders raad en woord era deugd. Is het niet zoo ? De Vormelingen van Coventry met hunne ouders, Eerweerden Heer Van Heyst omringend, met de Eerw. Zuster Marguerite, hoofdonderwijzeres, Eerw. Zuster Pauline en JuÉfr. Marthe Pauli, onderwijzeressen. 1 gifte van moeder aain haar kind: de christe-lijke opvoeding en het kruisteeken. Een volk dat zijn moeders eert kan vallen, maar de onzichtbare moederhand helpt hem wederom op. Spreekt vertrouwelijk met onzen soldaat, hij toont u wellifcht het portret van zijn moeder. Leest zijn brievem, die meesterstukken van zielestrooming in zijn levensalleenheid geschreven: hij vereart <îaair zijn moeder als een heilige. Volgit hem op 't hospitaal of stervend op 't slagveld : hij roept naar moeder. Gelukkig hij die, in name van moeder, met den d;uim het kruisteekeai merkt op diein stervenden kop. Hebt gij het weggesmeteni? Neen. Een Vlaamsche jongen smijt zijn geloof niet wteg. Hij is geen godloochenaar. sEcht ongeloof d'art kwam ik nog niet tegesn onder Vlaamsche jongens, wel onverschillig-heid, wel haat tegen een man, of een partdj, maar loocheni'ng van Christus, en verwerping van 't kruis, Goddank, dat is nog niet Vlaamsch. 't Zal zoo niet blijven, helaas ! 't Blijft niet zoo bij ontvlaamschte en ver-fransche Vlamingen. 't Moet echter zoo blijven zoo men weldra erlaennen wil dat d'e katJholiciteBt van Vlaanderen kan bewaard blijven en veratevigd worden door zijn Vlaamschheid. Neen, die Vlaamsche jongens, hoe ruw en ongodsdienstig in hun praktijk somitijds, hebben 't kruis niet weggesmeten. Op hun bloote borst onder hun hemd, rond hun hais daar hangt het, waar niemand het ziet, maar waar zij heit steeds voelen, waar zij het seffens kunnen vastgrijpen als die dood komt, en als zij begeeren wel te sterven lijk hun moeder begeert dat zij wtel zo.uden sterven.Hebt gij heit beleedigd en gehoond r en be-spot?Neen. Een Vlaamsche jongen bespot geen kruis. 't Ware alisof hij den moedermelk terug in 't aangezicht van zijn moeder spuw-de. Zijn karakter werd te zeer verzoet en verteerderd door 't geloofs'leven om te kunnen het hoogheilige haten. Hij draagt immers in zich, onbewust, maar daadwerkelijk, de historié van zijn vaderen, en die historié was er eene van strijd voor het kruis. Hebt ge nog nooit onze ruiscbebuische boeren jongens verrast wanneer zij rte lamde voorbijgingen een van die Calvariebergen, blijvende kruis-gebeden der geloovige volksziel? Ziet hoe hij zijn pet afneemt, en ophondt van fluiten, en sohuchter lijk een Publicaan voorbijwan-delt, omdat hij denkt op zijn zonden en omdat hij zich nu zoo d'icht voelt nevens dien Aknachtigen, God ! Wat hebt gij met moeders kruiske gedaan.? Hebt gij het geplaatst hoog op 't regimentsvaandel? Tôt leuze en herkenningsteeken van 't Vlaamsch regiment, 't zou er moeten op prij'ken. En steek de Leeuwenvaan bij 't kruis dan zijn wij weer in Vlaanderen te huis, dat is 'î lied der toekomst. Indien iemand Gij hebt het kruiskie weggestoken, be-schaamd er voor in uw uitwendig en openbaar leven, beschaamd voor niets nochtans, tanzij voor 't kruis en wat des kruises is. Ge hebt het weggestoken, om het te voelen, te betas-ten, te betroetelen, persoonlijk, in uw inwen-dig, ongezien ien doorgaams onbekend leven. Ge zijt er mede gaan vluchten in de cata-combe van uw inwandig leven. Daar aan-bidt gij en bewierookt gij het nog. Gij hebt het weggestoken, beschaamd er voor, neen ik ben mis, niet beschaamd voor ',t kruiske eigen-lijk zelf, ge zoudlt er voor vechten, met geweld, als 't moet, maar beschaamd voor u zelf, hulploos, weêrloos, gemakzuchtig en laf, als een kind dat niet durft wel doen tus-schen groote menschen en zich ongemakkelij'k voelt voor zijn verraad. Hulploos, weêrloos voor '<t kruis : en wie u kent gietuigt dat gij Leeuwen zijt om 't zware en laingdurige kruis va'n den oorlog te. dragen, soins wel met een revolutionair ge-schudding van uw main en, maar met ten slotta een glimlach. Gij zijt bang voor den spot der anderen. Maar de oorlog heeft van u de fijnste en leukste spot/ters gemaakt. 't Spotwoord wipt op uw topg. Maar 't spotwoord blijft plak-ken op uw tong, als er zaike is door spot de spotters miet uw moederskruiiske neêr te vellen als boonien zoinder wortfeUs. Gij zijt bang voor de spotters, en gij kunt ze omverblazen, want 't zijn maar (hooge populieren, waan-zinnig en ijdel, windmakers, 't zijn geen rots-blokken.Gij zijt bang voor de massa en de massa is een noch mossel noch vischwezen, eein wisselende gedaante, met veel grootsprakerig-heid, altijd bereid om hiem te volgen dis succès 'heeft, en die durft tegen klippen en rotsen in. Gij zijt bang voor de zotiderlingheid, en och Heere ! de wereld juioht maar ééne zon-derlingh'eid toe : de zonderlingheid in het kwade bedrijf. Gij zijt bang voor de onver. draagzaainhedd rondom u en die onverdTaag-zaamiheid is elen van de l'eelijkste gebreken van het Belgisch karakter, de zaaister van tweedracht en wanorde, het bastaardkind van de kleingeestigheid, de hoogste belacheldjk-heid, zoodiat de beschaafde wereld op zulke Belgen nederziet misprijziend als op onbe-schaafden.Gij zijt bang voor uw vrienden, maar de eerste wet van de vriend'schap is toch eerbied voor de vrijheid, ein, voor de vrijheid van het essentieelste : de gewetensovertuiging. Of is vriendschap nu een slavernij, en een onder-worpenheid aan de grillen van den vriend, en. aan zijn zelfzucht? Gij zijt bang voor malkander, wantrouwig en wederzijds : en gij verbergt u zelf voor elkander : en wederzijds ds de geheime wensch dat die heimelijkheid worde afgewor-pen, en dat elks overtuiging worde geopen- baard, en dian zoudt ge malkander bm den hais vliegem uit vreugde, omdat ge vrienden zijt, met éénzelfde oventuiging, en ge zoudt gekken omdat gij beiden zoolang den geheim-zinnige en bange hebt gespeeld ! Gij zijt bang ein gogeneerd voor gewijde personen isn, gewijdie zaken, en omdat gij niet natuurlijk durft zijn tegepover deze, wordt gij onnatuurlijk, ik zou moeten, zeggen tegen-natuurlijk, an ge d'oet dingein en gij zegt woorden die recbtstreeks ingaan tegen uw meendng en uw hart, en van u een heel andere en kunstmatige voorstelling geven als de werkelijke. Gij zijt bang voor uw onmacht, uw weer-loosheid, uw onwetendheid ! Gij kunt u niet verdedigen door het , J.- Gij zoudt u'.v geloof kunnen verdedigen door uw daad, uw comsequemtie, uw voorbeeld, maar daarvoor zoudt ge moeten logisch durven, en 't ware beter dan woorden : en 't ware 't beste en 't meest afdoende antwoord op woorden. Want het woord hebt ga niet, ook niet 't Vlaamsch woord voor geloofszaken,want daarbij gij leeft niet van, door en voor uw geloof, van, door en voor het kruis. 't Geloof is niet één met uw peTsoonlijkheid. Het is er niet die wortel van, het ils er niet de opbloeseming van. Wie u niet kent, kan uw katholiciteit niet zien, zij druipt niet uit uw kleed, zij straalit niet uit uw oiogem, zij vloeit niet uit uw mond, zij is niet het leven vain uw leven, de ziel van uwe ziel. Gij zijt geen spiegrfs van, het kruis, gij zijit grafzenken van het kruis. 't Kruis hebt gij begraven, in zijn schijinsilaap. Ge hebt het met apothekerss'laapdranken stilgelegd onder déni zerk vam uw bange anverschilligheid. Maar gij weet d'at het daar is, dat het niet dood is, du® nog leeft, dat heit maar enkel slaapt, en ge maakt het wa;kker als ge alleen zijt, in de oogenblikken van gevaar en dood. Gij hebt het kruis weggekofferd als een ka-pitaal. Gij leeft van de interes-ten, zcoder dat iemand het weet, lijk valssche anrnen die bedelen gaan. Soms brandt dat kruiske van moeder op uw vooitioofd, 't brandt en 't bloost en 't verraadt u : want het is hard dan strijd vol te houden itegea het gekerkerde kruis, dat vrij wil zijn, en u zelf wil vrij maketi. AttdJJ.ite portas ! Werpt de deuren open van dien karker, dier bangheid, werpt den steen af vain het graf van dien schijndoode, snijdt de touwen los van dait in^ebunseld levemJ Lichte het kruis op w" voorhoofd, tome neêr de tonge van vv j r, die heilige G'*t st zelf midden den oorlogswind, en stappe in 't gellid als een lichtzuill, het kruiske van moeder: want op u, jongens, hopen wij, om door 't licht van moeder's kruis op uw voorhoofd, herzalfd met martelaarsbloed, het aangezicht van Vlaanderen te vernieuwen ! Pater L. J. Callewaert, O.P. " Verwarde begrippen" over oorlogvoering. In zijn meeiterlijke toespraaik tôt de dekens en pastoors van het aartsbisdom Mechelen gewaagt Zijne Eminentie aKrdinaal Mercier vaa "verwarde begrippen," die de ronde doen en allentwege in de lucht zweven: "des notions confuses flottent dans l'air." Zij hebben betrekking tôt de houding, welke da Belgen dienen aan te nemen tegenover den vijand aangaande "de gerechtigheid en da liefde." En dan wijst hij erop, dat Belgiè, als Staat, het recht en den plicht heeft een vergeldende wraak uit te oefenen om d« gerechtigheid te doen zegevieren. Diezelfde boginselen, waarop hij steunt om den oorlog tegen Duitschland in 't algemeen en onze gemoedsgesteltenis tegenover d« Duitsohe katholieken te rechtvaardigen, ku*-n.en ook toegepast worden op de "wijze van oorlogvoeren " en bepaaldelijk op het treffen van vergeldingsmaatregelen. En dit is noodig, dewijl ook hieromtrent in Engeland " verwarde begrippen " heerschen, of—zooal» de bisschop van Londen zegde bij de groev® der 16 door Duitschland vermoorde school-kinderen—"there is much looseness of thoughi and phrase about reprisais." Wij wenschen dan ook, ten overstaan van onbe-suisde kritieken, die "lafheid in de denkwijze en hare uitdrukking " te keer te gaan me* nogmaals terug te komen op het onderwerp der gerechtige krijgvoering. Bij het behandelen dezer vraagstuklceia beroept zich Zijne Eminentie op de "leer van den voo'rtreffelijken Meester der katlio-lieke philosophie en theologie, den H. Thomas van Aquine." Bij niemand kan men beter te rade gaaln ; en het zou een ongeluk zijn voor onze lezers, indien zij zich in hun oordeel over oorlogspraktijken lieten beïn-vloeden door de denkwijze van sommige franco-belgische schrijvers of van niet weinig» Engelsche publicisten. Dezen hebben eigen-Jijk geene beginselen ; zij verkondigen enkel hunne "feelings," die nu eens overeenkomen met de beredeneerde waarheid, maar ook dik-wijls daarmee in strijd zijn. Behalve eeniga loffelijke uitzonderingen, zooals nog pas in "The Tablet" werd1 aangetoond, hebben. da moderne schrijvers de groote scholastischa denkers aan de vergetelheid prijs gegevan; en vandaarbij hen die "verwarde begrippen," die "looseness of thought," welke men in al hunne geschriften over moreele quaestie»

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Over deze tekst

Onderstaande tekst is geautomatiseerd gemaakt met OCR (Optical Character Recognition). Deze techniek levert geen 100% correct resultaat op. Dit komt mede doordat oude drukken moeilijker te lezen zijn met software dan moderne. Dat betekent dat er onjuiste tekens in de tekst kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan verbetering van de OCR software

Er is geen OCR tekst voor deze krant.
Dieses Dokument ist eine Ausgabe mit dem Titel De stem uit België gehört zu der Kategorie Oorlogspers, veröffentlicht in Londen von 1914 bis 1916.

Bekijk alle items in deze reeks >>

Zufügen an Sammlung

Ort

Themen

Zeiträume