I>r«d : 21, RUSSELL SQBAR LONDON, W.C Téléphone : Muséum 267. De Stem VOOR GOD EN VADERL.4 uit Belgie. Abonnement : 2sh. vaor 3 maanden. Subscrfptton : 2sh. for 3 months. Vo«f de Vereenigde Staten ï 50 cts. Voor HoHand : 1 fl. Voor Frankrijk : 2.50 fr. Voor de soldaten : lsh. of 1.50 fr. ?de Taarp-anp-, ^r. 48. (Blz. 1583-1590.) Oplage: 11,100. VRIJDAG, AUGUSTUS 17,, 191;. Registered a.t( G.P.O. as a Newspaper. 8 blz. i^d. IGOED NIEUWS.-- Volgende week verschijnen we weder op 12 blz. Het ele refugees-nieuws dat heden geen plaats vindt zullen we dan kunnen opnemen. Andere belangrijke artikelen moesten 00k verschoven weder op 12 blz. Het vele refugees-nieuws dat hcden en meer opdat we geregelder op 12 blz. zouden kunnen verschijnen. IDe Paus stelt vrede voor aan beide partijen. Z. Heiligheid heeft Zaterdag aan de strij-dende parti jen een voorstel van overleg doen tofkomen. Nog hebben we den volledigen tekst niet, maar ziehier Reuter's samenvat- [ tins: -Ncch annexâmes, ..lO^h scha'vergoeding, : uitgenomen voor België en sommige Fransche en Servische landstreken. —De vraagstukken van Elzas-Lotharingen, Trentino en Trieste op te lossen naar de ver-langens der bevolking zooverre als mogelijk overeen te brengen met den algemeenen toe-| stand. ! — ilerstelling van het koninkrijk Polen, en vrijstelling van België en Noord-Frankrijk ; tegen weergave deT Duitsche koloniën. ! —Algemeene ontwapening. —Scheidsgerecht voor aile twisten tusschen Staten.; —Vrijdora der zeeën. Laat oife hopen dat de staatslieden op wie thans de verscbrikkelijke verantwoordelijk-heid drukt voor al het bloed dat nog zal worden vergoten en aile wee dat nog geleden wordt, des Pausen roepstem zullen in aan-merking nemen. Wij, katholieke Vlamingen, zijn allen één van barte, Zijne Heiligheid da>nkbaar'om dit optreden en den H. Stoel meer dan ooit ver-kleefd. Zeker kunnen sommige der voorge-stelde punten besproken worden.. Maar dat is het juist wat wij vragen : Dat de oorlogs-lustige landgenooten nu eens zouden willen redeneeren en zeggen welk specifiek punt zij verwerpen.' * * * , De katholieke bisschop van Middlesborough heeft aan de Engelsche "Vereeniging tôt ver-krijging van den vrede door onderhandelm-gen" een schrijven gericht, waarin hij zegt : Mijns inziens heeft de oorlog een stadium bereikt, waarin het belang der menschheid vordert, dat de oorlcgvoerenden ernstige po-gingen aanwenden cm tôt vredesonderhande-lijigen te gerakea Hebt uw Jongens lief. Weest gerust, gi] allen die in onzen tijd van kunstmatigheid en beginsel'loosheid het vlakaf uitspreken van een harde waarhëid, als overdrijving dood wilt doemen, uit ver-waanden eerbied voor de mediocriteit, weest gerust, ik predik geen revolutie. Revolutie is het wapen van wie enkel vernielen kan, en niet kan heropbouwen. Revolutie is het wapen van den haat, die kookt in harthol'heid. Ik predik de liefde, de groote metser van de zielen, van de inrichtingen, van de gemeen-schappen, van de samenleving naar binnen, die metst met mortel, sterk lijk graniet. Ik predik de liefde die lijk 't gezonde graan op den akker, door den drang van zijn duurzame groeikracht, opschiet in weelde, en 't onkruid doodduwt, doodbrandt, dooddroogt. Weest gerust, ik doe'hiet aan zotte volks-opzweeping boven de hoofden met theater-gebaar, want ik haat wie de koppen van 't volk op hol drijft, maar ik heb lief wie in die.koppen gedachten strooit, en in die willen durf en karakter, en in die harten begin-; ïfilen en zelfstandigheid, zoodat dit volk j zijne eigene evolutie ontwikkelt, zonder ge-i weld van haat, zonder stroom van bloed, en den ontwikkelingsstroom vloeien doet van zelf, in herhaaldelijke zelfvernieuwing, on-weerstaanbaar. Weest gerust, het is mij niet | te doen om bandeloosheid en tuchteloosheid, i en ik ben bang van een démocratie, die niet ! opwelt uit de aristocratie der ziel, en niet van hooger hand wordt verlicht en geleid, door mannen wier liefde belangloos is en apos-, tolisch, uit idéalisme voor de schoonheid der | onbestorven volksziel. Ik weet dat het groote } Taagstuk der volksopleiding ligt in de ver-Uoening, in de harmonische aanpassing van gehoorzaamheid en gezag. Bij gémis aan het eene, bij gémis aan het andere, bij overdrijving van het eene, bij overdrijving van het Mdere, draait de maatschappij in een war-kolk. Maar ik breelc graag een lans voor bezielde gehoorzaamheid, tegenover kudde-gehoorzaamheid, voor verlicht en verlichtend gezag tegenover zelfzuchtige en waanwijze autocratie. En ook hier is de liefde de band der volmaaiktheid, maar onze wereld heeft de liefde verbannen, en ze staat verwonderd te Sapen naar dien brand van haat. Ze spreekt en taalt wel veel van recht, maar ik ontwaar zoo luttel echte liefde voor 't recht ! Weest gerust, het gaat niet om een uit-spraak over krijgskun-de of krijgskundige bekwaamheid. Daar weet ik niets van, en »»er wat ik niet weet, zwijg ik, al verkneu-kel ik mij boosaardig in de prêt wanneer ik de gazettenpennelekkers hun krijgskundige kntiek zie rondventen, speculeerend Ttp 't "olksgemoied, en zonder de minste schaamte zoo zij morgên moeten looehenen of verbrij-zelen wat zij gisteren zegden of aanbaden. Een officier moet krijgskundige bekwaamheid hebben, ofwel hij moet geen officier zijn. Hij Wordt er voor betaald. 't Is zijn bediening (;n wil de démocratie werkelijk degelijken arbeid verrichten, dat zij eische dat elk wie een bediening uitoefene, zijne taak vollcomen machtig zij, dat de sterkste geesten en de schoonste karakters, de hoogste bedieningen bekleeden, maar de démocratie bare tocli het miskraam niet der bureaucratie., Het gezag moet kop hebben en hart. Of de officieren nu dp legermassa moeten voorafgaan lijk de Engelschen, of ze opvolgen lijk de Duitschers, kan ik niet zeggen. De officier moet op zijn plaats zijn. En zijn plaats is de plaats van het voorbeeld, van de leiding, en de voor-zichtigheid.Militaristisch ben ik niet gezind. Wie is er nu nog wel militaristisch gezind? En zeggen al de staatshoofden niet eenparig dat deze oorlog moet voort en uitgevochten worden tôt de militaristische klanw die Europa dreigt wordt afgehouwen. Voor altijd, zeggen zij die geen menschen en staten kennen, voor een langen tijd, zeggen zij die weten dat de smet der erfzonde, onder menschen en volkeren niet in dat het bekampen van de mode iets goeds uithaalt. Mode vraagt geldverteer er anderen leven ervan, en aan modelichtzinni-gen valt weinig te praten. Maar, maakt het scho<one kleed den man niet, het kleedt toch schoon een edele ziel, en het geeft toch een vertoon van uitwendige beleefd'heid en zelf. fierheid. Dat is veel bij een volk. De khaki is voor ons leger zeker en vast een beschaving geweest. En ik voor mijj vergeef graag wat khakiijdelheid aan jongens die, als het er op aankomt toch hun leven veil hebben en heel wat comfortable hebben opgeofïerd voor den soldatendienst. Men wete echter wel, dat 't schoone kleed, door een ondier gedragen, een masker is. Menzegt dat het officierenkorps een afgeslo-ten, ontoegangbaar korps uitmaakt. Goed en wel, maar een onderscheid van klas en stand zal en moet altijd bestaan. Dat te willen omverwerpen is uitzinnigheid en leidt tôt Beckenham (Kent). Belgische School. Hoogste Klas. (Zie De Stem, blz. 7.) onrechtvaardigheid, misversta-nd en kwaad-willigheid uitbroedt in aile eeuwen der historié. Het militarisme is nu een noodzakelijk-heid der zelfverdediging. Hoe lang nog? Tôt de menschen en volkeren, ijzend voor hun schoonste bloed, hun eigen driften be-vedhten, en zonder schroom, en ontblind, durven kijken pijlreoht op de onvergankelijke beginselen, die natuurrechtelijk en godwette-lijk, menschen en maatschappij en en staten en volkeren moeten beheerschen en almaar-door dringen en dwingen naar alleenheer-schappij. Maar dit noodzakelijk militarisme van onzen tijd, weze bezield met echte vredes-en rechtsdoeleinden, en niet met haat, niet met utilitarisme, aiiet met businessgeest ; zoo weze het, hoe ijzerzwaar ook, sacrificie, en heldenmoed. Weest gerust, het gaat niet om kritiek over officieren, maar om de uiteenzetting van die beginselen der elementaire menschlievend-heid, vriendschap, vrijheid en liefde, waaraan niemand zich straffeloos mag onttrekken, voor dewelke gezaghebbcr en onderdaan op een-zelfden voet staan, want er bestaat geen twej-slachtige moraal. Natuurwet en Gods wet zijn dezelfde voor elban mensch. Ik heb jongens gehoord die officieren kriti-keerden omdat zij veel geld wonnên.t' Het is maar recht dat in een stoffelijke maatschappij de verantwoordeli|kheid der bediening wier voorbereiding ook geld en arbeid kostte, be-zoldigd worde. De grondreden van de meeste kritiek is afgunst en afgunst voor geld. Zoo is de menschelijke natuur en de oorlog heeft ze in dat opzicht nog heel wat verelecht. De oorïog is epn geldkwestie, zegt -men soms. Dat is een eanzijdig oordeel, maar dat er velen een geldkwestie van maken, dat is maar al te waar. Maar hier stoot ik tegenover een ander misverstand, dat in den kop van het gewone volk ligt vastgemetseld. Werk en arbeid bij 't gewone volk, dat is hand- en lijfarbeid, maar verstandelijk werk dat heeft voor hem geen waarde. En nochtans 't is de bron van den handarbeid en 't zou er het doeleinde moeten van zijen. Veel misverstand werd door gewetenlooze praters 'in den kop van het volk geprent doordat men niet sterk-duidelijk het verband tusschen geestelijk kapi-taal en handarbeid heeft afgelijnd. Uit deze beschouwingen volgt dat de kritiek over de jaarwedd'e der officieren ongewettigd is. Dit wil echter niet zeggen dat de krijgsvergoeding van den gewonen soldaat voldoende is. Hij ook heeft het reoht een zooveel mogelijk menschelijk bestaan te hebben in dezen on-menschelijken oorlog, dit is een vereischte ten andere voor 't^behouden der moreele kradht, en het vaderland moet hen, die het dag op dag in levensgevaar verdedigen, een recht-vaardige krijgsvergoeding toestaan. Zoo be-gint men het te doen in de verschillende oor-logvoerende legers. Maar ook dit vergete men niet, dat ik menigen officier ken die met zijn hoogere jaarwedd®, zijn schamele onder-danen lichamelijk en zedelijk helpt. En dat is plicht van naastenliefde. Men spot somwijlen omdat de officieren naar de laatste mode gekleed gaan. Ik zie w.anordelijkhieid.- Maar de liefde is de band der standen Cn/Mass'en en doze overbrugt aile afstanden. Liefde kan eenieder betoonen. Enkel hierin ligt 't gevaar dat de officieren-stand bezield gerake met een kastegeest. Mfen weze op zijn hoede niet na te voigen wat men gispt in 't Duitsche leger. Er is ten andere een heel verschil tusschen gemeenzaamheid en gemeenheid. Een officier mag nooit ge-meen zijn, moet altijd gemeenzaam zijn, en zoo geneest hij best zij® onderdanen van gemeenheid, en leidt ze op tôt gemeenzaamheid. En hier rijst de vraag : is het geraadzaam dat onze Vlaamsche studenten officier worden? Ik spreek over verstandige, hartelijke, christelijke kerels, voor wie het in de eerste plaats te doen is om goed te doen aan hlisn volk. Het vraagstuk is veelzijdig. Maar mijn gedacht is dat men overal, en in allé toestanden, goed kan doen als men maar goed is, en dat men maar goed is als men ook goed doet, en dat men met goed te doen, zelf meest goed blijft en beter wordt. Sterkte is de groote vereischte, sterkte, omgloried met een blijden lach van goedheid. H-ulde aan hen die 't piottenleven deelen, lijk St. Paulus netten breidd-e met de visschers, maar ook hulde aan hen die 't gezag opnamen, lijk St. Paulus .de wijsgeeren op den Areopaag is gaan beprediken. Beiden hebben. daar een kampveld voor hun sterkte. Wee aan hen die hun sterkte lieten wegscheren door 't nieuwe midden. Maar wee het meest, aan wie, zonder sterkte, naar 't gezag heeft gedongen, en de liefde voor zijn volk, heeft opgegeven, uit karakterloosheid, gemakzucht, en menschelijk opzicht. Hulde aan die officieren die midden de verbeesiting van 't oorlogsboeltje hunne intellectualiteit hebben bewaard, hunnen ge-dachtenkring hebben verbreed, natuurlijkheid en beleefdheid hebben aan den dag gelegd, liefde rondom zich hebben geplengd, en hunne woorden hebben gestaafd door daden. Voor de soldaten mogen z-uïke officieren er zijn, en wie er voor den soldaat mag zijn is een wonderbaar iets. Wij staan op een keer-punt der tijden : grootheidswaanzin, en par-venupauwstaarterij, barscbheid en plagerij, gevoelloosheid en onkunde, zelfzucht en voor-sj^raak, dit ailes past niet îTîeer bij gezagvoer-ders': en 't wordt alleenlijk nog toegejuicht door de oxzalen der platbroekers, en vleiers en kuddemenschen die grijpen naar den gou-den -mantelzoom der grooten, omdat er goud van afsliert, goud van glorie, en goud van hebzucht. Het volk is onafhankelijker en rechtzinniger geworden, het heeft een hooger gedacht gekregen van zijne zelfwaarde en het heeft te veel ongeschonden ziel om niet eerst en meest zijn lot te leggen in de handen van hen, in wier oogen, woorden en daden het leest de aristocratie der ziel. Jongens hebt uw officieren lief ! uit gehoor-z;aamheidsplicht : christelijken plicht dus, uit vaderlandsliefdé, -uit gemeenschap van ideaal en actie, uit medelijden met hun last en verantwoordelijkheid, maar dan voeg ik er ook seffens bij : officieren, vergemakkelijkt voor uw jongens hun plicht van liefde, door uw liefde. Gij moet beginnen met uw liefde, zonder voorliefde echter, en dan zijt gij ook zeker van wederliefde. Officieren, hebt uw jongens lief ! Waarom? Omdat zij " uw " jongens zijn. Vader en moeder hebben ze u afgestaan, de vrucht van hun bloed, van hun opvoeding, van hun huis-gezin. Gij zijt hun engelbewaarders. Lijk zij ze u gaven, zoo moet gij ze hun terug-geven, beter nog, want zij zijn in hun groei-tijd. De mieeste moeders zien ze liever tehuis gebracht in een kist als een relikwie, dan rot en bedorven van ziele. Voelt ge niet uw ver-antwoor&eîij'klheid en beeft ge niet? Omdat zij in den oorlog zijn, dit wil zeggen met een woord : zonder genezende, verheu-gende, zielelavend.e liefde. Liefdeloosheid is voor een jongen kerel de hevigste pijn en ook het grootste gevaar der zedelooze liefde, die ze nog liefdeloozer maakt. Uw liefde ver-vange de zoo wreed ontleerde liefde van hun huisgezin, van hun vadér en moeder. Ik weet geen schooner hulde voor een Officier, dan wanneer de jongens van hem zeggen : "Hij is een ware vader voor de soldaten," omdat zij jongens zijn, laat toet me zeggen, kinderen, kleine kinderen, zoo dikwijls heldenkinderen, met dezen oorlog. Zij hebben leiding noodig, raad en levenswijsheid, want de nieuwe levensondervinding spoelt en schormt zoo driestig op hun ontvankelijk en onvoorbereid kindergemoed. Laat de kleinen tôt mij ko-men, al zijn zij ook groote jongens. 't Kin-derlijke is de schoonste eigenschap van een grooten kerel. Omdat zij uw volksbroeders zijn en de tookomst van uw volk. Gereed zijn zij schoon te sterven zoo het moet. MaaT leven willen zij, zoo 't kan, en meer en hooger en schooner. Uit hun bloed, ja, maar. ook uit hun oorlogsopvoeding moet het vaderland Jierboren worden. Vredewerk stichten. m oorlogstijd, heropbouwing in den vernie-lingstijd, dat is de democratisch© en vader-landsohe plicht van den officier en daarom groet ik de officieren die aan 't verstandelijk en zedelijke heroplieidimg hunner soldaten ij-veren. Uw namen vergeet ons dankbaar volk niet. Om uw eigen leven te verjeugdigen, en te vervroolijken. Want de liefde vermindert den last en vergemakkelijkt uwe taak, en ge hebt den goeden wil der jongens zoo noodig als brood, aiîtijd, maar het meest in de ge-vaarlijSke toestanden. Er ligt zoo 'n genot in te weten dat men al één is van wil en gedacht. Daar bloeit de heldenmoed der massa. Anders broedt het oproer der massa, 't Is als een hersmakem van het vaderschap. En is er w^l een interessanter midden dan een solda-tenbataljon? Welk een mijn van zielschoon-heid, karaktereigenaardigheid, levensondervinding ! Hoe zoet is bet tusschen broeders te wandelen, beminnen ze allen malkaar den eenen lijk dan anderen. Omdat zij zoo dankbaar zijn, zoo eenvou-dig, en licht tevreden met een kl'eintje. Een groet, een lach, een woord, een raad, een ver gevoel van liefde, van harte, en ze springen in de lucht van vreugde. Zoo is onze volks- • i ziel. Maar zoo blijft zij niet, wordt ze te-veel teleurgesteld. Er ligt in onze volksziel een onkrenkbare trouw voor goede en rechtvaar-dige oversten, een gedienstigheid en opoffe-ringsvaardigheid zonder weêrga. Een ovexste mag streng zijn, zoo zijn goed hart en recht-vaardigheid blijken. En voor zulk een over-ste hebben zij maar een woord, raak en ge-heel : Wij zouden voor dien man door het vuur springen. En ik zeg meer : voor een woordeke in de moedertaal wordt de Vlaamsche soldaat geest-driftig van dankbaarheid. Dat woordeke,zou hij eischen, ware hij zelfbewust. Maar 't is reeds een teeken van den nieuwen tijd, dat niet mag ontsnappen aan de staatsmannen van België's toekomst. Eindelijk omdat zij een ziel hebben, en dit zeg ik niet enkel voor katholieke officieren, maar ook voor andersdankenden, want voor vrijheid vechten wij, en willen wij allen schooner eendracht door eerbi^i voor elks persoon en persoonlijkiheid, wij willen eeTst en meest vrijheid voor elks ziel. Zij zullen haar niet hebben de schoone zie! vàn onze jongens, is onze onverbiddelijke leus. Wij vergen slechts eerbied en vrijheid voor een elementair menschelijk recht : den godsdienst. Waar vrijheid heers'cht naar buiten, daar moetan'de katholieke jongens dan maar zelf bewijzen hoeveel innerlijke vrijheid, en durf voor hun vrijheid en overtuiging er in hen steekt. Katholieken zijn geen kuddemenschen, of zoo zij 't zijn, dan zijn zij gean katholieken van de daad. En een geloof zonder daden is een dood geloof. Officieren hebt uw jongens lief ! Hoe durfde ik dat schrijven? Ik heb dat durven zeggen en prediken aan Engelsche officieren, en zij hebben mijn hande'n gegtfepen, in toejuiching en voldaam-heid. 'k Heb 't Engelsche leger van nabij gezien, en gehoord hoe de Engelsche officier Tommy liefhad, en 'k draag dat als een dank-bare herinnering mede door het leven. Ten andere, het is niets gebaat het vraagstuk van den toestand onzer jongens in het leger te behandelen, zoo men het niet langs aile kantan gaat beschouwen, zoo -men het niet tôt den grondwortel delven .durft en de beginselen van 't gezag vooropzetten. En wij moeten durven rechtzinnig zijn. In onze wereld, komt men daarmeê niet hoogst, maar men gaat verst. Pater L. J. Callewaert, O.P.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.