Het Katholieke Volk Verschijnt elken Zaterdag r Al wat aen opstelraad tfan et i l betreu in et gestuurd worden vôôr Donderdag avond, Grau/ van V/aanderenstraat, 57, Brussel-Molenbeek. Briefwisselaars moeten telkens hun volledig adres opgeven. Ieder is verantwoordelijk voor hetgeen hij schrijft. L Prijs per jaar fr. 2.50 HET NUMMER • 5 centiemen. ■ "é> Ailes wat het Beheer betreft moet gezonden worden Edenburgstraat, 39, BRUSSEL Aankondigingen volgens overeenkomst met het Beheer. Het brandt ! De noodklok moet geluid worden. Er is geen tijd te verliezen. Toren, dak en bovenverdieping van 't volksgebouw staan reeds in lichte laaie vlam. Reeds lekt het vuur rond de balken die 't dra-gen. Worden dezen aangetast dan stort ailes in. Dat is 't beeld van ons volk. De brand is de onderwijsvraag. De ver-fransching is het vernielend vuur. De hoogste klassen onzer samenleving zijn reeds voor 't ware volksleven verloren. De burgerij is aangetast. Wordt het volks- het lager onderwijs verplichtend, zonder de verfransching te beteugelen dan raakt weldra de steun van ons Vlaamsch volksbestaan in gevaar. * * * Ingewortelde vooroordeelen zijn geen verontschuldiging. Politieke gelegen-heidsredevoeringen helpen niet. Struis-vogelpolitiek is op dit oogenblik meer dan gevaarlijk, ze is misdadig. Partij-belang wordt meer dan een fout, wan-neer daardoor het volksbelang wordt benadeeld. Wat baat het te bespreken, hoe een lek schip te kalfateren, wanneer de storm schip en bemanning met vergaan bedreigt ? Na al de vernederingen, na al de te-leurstellingen, na al de onberekenbare zedelijke en stoffelijke schade aan ons Vlaamsch volk berokkend, is nu toch wel voor goed het uur geslagen waarop men openhartig en ronduit zeggen moet wat men denkt. Wij schatten en achten de Heeren Woeste en Schollaert te hoog om ook maar te vermoeden, dat zij aan min-derwaardige drijfveeren zouden gehoor-zamen. Op ernstige vragen, openlijk gesteld, zijn zij ten minste een openhartig, met reden omkleed antwoord schuldig. Met of zonder uwe goedkeuring, geachte Heeren, bruist de stroom der Vlaamsche beweging door Vlaanderen. Hij zwelt iederen dag en de tijd is niet ver af waarop hij de dijken door de leiders opgeworpen zal doorbreken en heel het land zal overstroomen. Rivier of stroom vormen heel dikwijls de natuurlijke grenzen tusschen de vol-keren. Van U hangt het af, dat de Vlaamsche stroom de grens niet worde die U scheiden kon van een volk dat gij eens hielpt versmachten, verkrach-ten en.... God verhoede het. Hij schonk U de vrijheid. Wij wachten nu om te zien hoe gij haar gebruiken zult. J. L. Uit de Redevoering van LV Borginon in de Kamer nopens het Vlaamsch in de Schoolwet Welke ook onze politieke of gods-dienstige denkwijze zij, welke leiding ook eenieder van ons aan het onderwijs wenscht te geven, één doel beoogen wij allen zonder uitzondering : namelijk dat het onderwijs doeltreffend weze en dat het Voor het kind eene degelijke voorbereiding zij tôt het leven. Nu, al de opvoedkundigen verklaren eensgezind dat het onderwijs, in de moe-dertaal gegeven, het meest doeltreffend is. Bijgevolg moet deze taal de voertaal zijn in het onderwijs. Welnu, in ons land wordt aan honderd duizenden kinderen het onderwijs verstrekt in eene taal die zij niet verstaan. Meer dan twee derde, van deze kinderen zijn Vlaamsche kinderen ; er zijn 7,590 gtmeente-, aangenomen of aanneem-bare scholen. Zoo de zaken regelmatig gingen, moest het Vlaamsch de voertaal zijn in de twee derden van deze scholen. Feitelijk zijn wij daar verre van af. Merkt bovendien op dat het Fransch de tweede taal wordt onderwezen in 2,985 scholen, het Vlaamsch slechts in 472 scholen In 1,373 scholen die geregeld eene Vlaamsche bevolking hebben, wordt het Vlaamsch zelfs niet als tweede taal onderwezen, terwijl het de voertaal zou moeten zijn. Eindelijk doe ik opmerken dat in tal-rijke scholen, die als Vlaamsche staan aangeschreven, vele lessen in 't Fransch worden gegeven. De helft van den tijd, dien de leerling aan de wetenschappen zou moeten beste-den, verliest hij aan het aanleeren van 't Fransch en was dit aanleeren dan nog maar vruchtdragend ! Het onderwijs, zooals het in Vlaanderen gegeven wordt, verminkt en verbeest de kinderen. ((Jitroepingen links.) Maurice Barrés verdedigd dezelfde stelling en Mistral is van dezelfde meening. (Gerucht.) Ik zal niet besluiten dat geen onderwijs beter ware dan een onderwijs gegeven in eene taal die niet verstaan wordt. Maar ik verklaar dat men de kinderen met hen een onderwijs te verstrekken in eene taal die zij niet verstaan, een onrekenbaar kwaad berokkent. Feitelijk heeft dit een ware geestes-verminking voor gevolg ! Duldt dat ik, afstammeling van zeven of acht geslachten van professoren, en die sedert bijna eene halve eeuw de geneeskunst beoefen, u den uitslag doe kennen van mijne ondervinding. Het wetenschappelijk onderricht mag vergeleken worden bij eene ladder waarvan de sporten slechts één voor één mogen beklommen worden. Zoo men deze sporten anders wil beklimmen, dan tuimelt men naar beneden. Het kleine kind heeft geen andere begrippen dan de^ene die de kian-ken van de moedertaal in hem wekt. Stilaan wekken de woorden van de de moeder in het brein van het kind de beelden en gedachten, de opvolging van de verschijnselen met hun verband of on-derscheid ; bepalingen zijn er het gevolg Van en de rede ontzwachtelt zich geleide-lijk. Daarna begint het kind te spelen, alleen of met andere en zooals deVlaamsche dichter zegt : « Spelen is leeren en leeren is een spel ! » Het ouderlijk huis en de straat zijn de groote onderwijzers van het kind. Het gaat naar school : de gezonde reden zegt dat men het moet aanspreken in de taal zijner ouders en speelmakkers. Dit spreekt van zelf, anders verkracht men den natuur-lijken aanleg. Het gebruik Van eene andere taal dan opleggen is het kind Verplichten af te dalen om langs eene andere ladder opnieuw omhoog te klimmen. Bevoegde mannen schatten het door mij aangeklaagde tijdverlies, gemiddeld op drie jaren, hetgeen men heeten mag, een overgroot verlies op onzen tijd dat de strijd voor het leven zoo hevig is ! Bijgevolg mogen wij terecht zeggen dat men van de Vlaamsche kinderen ver-minkten maakt op verstaridelijk gebied. L'Etincelle, de tolk van den Socialis-tischen onderwijzersbond, schrijft : « Het grootste ongeluk voor een scho-lier dier goede stad Brussel is te zijn arm en Vlaming. Dat kind komt onvermijdelijk in eene klas achterlijken terecht. 99 t. h. der achterlijke kinderen zijn arm en 85 t. h. zijn Vlaming. « Het eenige middel te Brussel ge-bruikt om achterlijke en verachterde kinderen te « kweeken » is het vlaamssh kind toe te vertrouwen aan een onderwijzer of eene onderwijzeres die uitsluitend Fransch spreekt. Het middel is afdoende. » De ongelukkige kinderen, slachtoffers van dit stelsel, zijn in dit geval slachtoffers van de politiek, van beide zijden wegens de Vrees Van mededinging of uit Vrees het kind door zijne ouders naar eene andere school te zien zenden. Is het dan niet noodzakelijk dat de wet tusschen kome ? Men werpt op dat in de groote steden de ouders meestendeels de voorkeur geven aan het Fransch onderwijs. Ik moet u doen opmerken dat er dien-aangaande misverstand bestaat. De huisvader is niet bewust van het kwaad dat hij zijn kind berokkent. Men moet zich niet bekreunen om hetgeen een onontwikkeld huisvader wil, maar van belang is te weten wat juist de verstandige wil. De Brusselsche huisvader verlangt zeker dat zijn kind Fransch kenne, maar hij wil niet dat het van rekenkunde, enz., verstoken blijve, en dit zal wel het geVal zijn, zoo men de wetenschappen niet on-derwijst in de taal van het kind. Met wat later te beginnen met het onderwijs der tweede taal, zal het kind deze gemakkelijker aanleeren. Laat ons onderstellen dat de huisvader uit onwetendheid, uit gril of vooringeno-menheid, verkieze dat zijn kind worde onderwezen in eene taal die het niet kent. Wij eerbiedigen de gewetensvrijheid van den huisvader, zij is geheiligd, maar de vader heeft het recht niet voor het kind eene slechte baan te kiezen, om het doel te bereiken dat hijzelf beoogt en in welke keuze hij onbevoegd is. (Onderbreking.) De vader heeft het recht niet zijn kind te verminken en het is onbetwistbaar het kind verminken, door het te doen onder-wijzen in eene taal welke hel niet verstaat. Zooniet zouden de bewoners van de « Cour des Miracles » het recht hebben hunne kinderen te verminken, opdat zij hun meer zouden opbrengen. (Zeer wel.) Keurt gij de Oosterlingen goed, die eene zekere verminking toepassen waarop niemand onzer belust is (Gelach.) op de jongelingen wien men een onbezorgd leven wil doen slijten aan het hof van zekere pacha's ? (Herhaald gelach.) Zult gij zeggen dat de Ghineezen ge-lijk hebben de voeten hunners dochters te verminken om, zooals men beweert, haar een voordeelig huwelijk te doen aangaan ? En zoo een vader het recht niet heeft het lichaam zijner kinderen te verminken, is het dan aannemelijk dat hij het recht hebbe hun verstand te verminken ? (Op verschillige banken : Zeer wel.) Zal het, indien onze amendementen worden goedgekeurd, daarom Verboden zijn het Fransch te onderwijzen in het Vlaamsche land? Qeenszins ! Iedereen zal vrij zijn er eene Fransche school op te richten. Natuurlijk zal zulke school geene toe-lagen kunnen bekomen. Wij zeggen : Waalsche broeders, wij zijn minder geleerd en minder rijk dan gij» Waalsche broeders, denkt aan het lot van het Vlaamsche volk ! Uit geest van vaderlandsliefde zult ge dit niet laten voortduren. (Zeer wel ! op verscheidene banken.)Vlaamsche Belangen Van al de Verslagen, welke in de Vlaamsche pers werder. opgenomen nopens de K. VI. betooging te Antwerpen voor de amendementen Delbeke en consoorten, is het nauwkeurigste dat van « De Witte Kaproen ». Immers de heer Lambrichts, volgens de overige bladen, zou gezegd hebben tegen de Schoolwet te stemmen, indien de VI. amendementen niet doorgingen. Welnu dat is onwaar. Zooals de ver-slaggever van « De Witte Kaproen » schrijft, heeft de heer Lambrichts de VI. Kath. propagandisten aangezet in staking te gaan bij de a. s. verkiezingen, indien de amendementen Delbeke niet aangenomen werden ; liever geen Schoolwet dan eene wet zonder VI. amendementen, voegdehij erbij. Wat de heer Sips betreft, hij zette de volksvert. aan tegen de begrooting van onderwijs te stemmen, zoo de VI. amendementen niet doorgingen. Dat is heel iets anders dan tegen de wet stemmen. « Ons Recht » heeft geen vrede met de hou-ding der Kath. VI. volksvertegenwoordigers te Antwerpen, op de betooging belegd door den Kath. VI. Landsbond. Ook vele kath. flaminganten zijn onte-Vreden. Zooals het met de legerwet gebeurde, hebben de Kath. VI. volksvertegenwoordigers op voorhand gezegd dat, zelfs indien de vl. amendementen niet aangenomen Waren, zij voor de schoolwet zouden stemmen. Iedereen besloot terecht daaruit dat de strijd Voor de vl. amendementen verloren was en dat de Regeering niet zou toegeven, aangezien de Kath. VI. voormannen in elk geval de Regeering zouden ondersteunen. Onze mannen laten dus de verbastering en ontaarding Van ons volk maar begaan. Mocht men, zal men opwerpen, |ste JAARGANG. - Nr 4 24 JANUARI 1914.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.