r Jaargang N° 252 ffiaanfiag 21 September I9!lr45 2 csjilônien^fiërRumwer HET MORGENBLAD f" Hs^O^tgi'ïî'gêni1 s ' I 4e bladzijde. —■ per kleinen rea,el fr. 0.30 | 1 Financiëele, » » » » 1.00 fj | Stadsnieuws, pet grooten regel » 2.00 ï I Reclamen, » » » » 1.001 g^egraiemsbeficht^^ » 5.00 g ^liemededaelingen ta zeaden aaa M. J. BMIPS, Bestimpder.-Matioaîde-sfaatfak-B^yA^feyqt^ ||I«n schryît in op het bu-rael tan het blad ©n op aîlej-Postkantoreij tfeieîoon: OPSTELRAAD : 067'.—. AANKONWGINGEN5r '■'[ '* " '■? , i ,'nii'i , wr.vMh'iw^w-w^ww i ii ni iw mi il m ■ ni ii i ■ w ii mu i tv«».iwvr!TT^xnga«a3ca ^ -ï | Een jaar, S fr. — 9 maanden, 8 fr. S 6 maanden, 4 îr. — 3 maanden, g if. BUITENLAND, het port te buiten. Aankondigingen u-oraen ook ontvangen geor M. J. LEB-RGVB et C", * Office de Pw 0 licite, 35, Nieuiotraai. te Brus sel. Langsheen het groote front verwoeae gevecnien ronsa neims. — kathedraal van Reims in viammen. — De verbondenen behalen geeleeÊtelijke syc» cessen.— HetSaxischeleger uiteengeslagen .Farijs, L'U sept. i»'ededeeliiig, om 3 ure : Langs onzen linkerkant hebben wij nog pp dea reoh-teroever van de Oise eetfigen Vooruitgang gemaakt. Da divfeie van Al'gerië heeft een nieuw vaandel genomen. Al de pogingen gedaan door de Duit-echera, die door talrijk geschut gesteund waren, om ons front door te brskeii tus-sohen Craonne en Reims, werden afge-slagen.Rond Reims, op de hoogte van Bri-mont, hadden wij een gedeeltie verovèrd, hetwelk nu doo1" den vijand is terug genomen. Maar daartegenover hebfoen wij «aeèster gemaakt van het. g^bergte van Poinpelle. Zonder eenige militaire reden hebben-fle Duitschers hunne woede gekeérd tôt de prachtige hooîdkerk van Reims, di: au in brancj staat. In het centrum tusschcn Reims en de Argonno hebben wij het dorp Souain verovèrd en een duizendtal krijgsgcvan^enen gemaûkt. Ch> d?n westerkant van do Argonne worot onze vooruitgang beve- stigd- Op den rechtervleugel, in Lorreinen is le vijand teruggetrokken tôt over onzo grenzen en heeft voornamelijk do streek van Avricourt ontruiand. In de Vogeezen heeft de vijand het offensief willen hernemen in de buurt van St-Dié, doch zonder succès. Wij bozitten ncg geen zekere bovesti-ging over de overgave van de niet ver-nielde forfen van Maubeuge, doch aan de Duitsche pers werd gemeld dat die stad genomen is en dat de gouverneur van die plaats Os Torgan opgesloten sverd. Het Saxisch léger werd uiteengeslagen e-n zijn beVelhebbor, generaal von Haïtien, geu ezen Saxfsoh minister van oorlog s van zijn bovelhebb-rschap ontheven." _ De ruiterijdivisie van dezelfde nationa-iteit, die in Lorreinen gevochten had in t begin van den veldëocht, en die ver-volgens tegen de Rttssan gezonden werd, heeft den wa-nordeli.jken aftocht van het Qostenrijksehe leger meegemaakt. Zij moet aaniieliike veriiezen s.eleden hebben Rumenië en Bulgarië aan de zijtle van RusfanîS LONDEN 19 Sept. — Volgens een (elegram uit Washington zullen weldra Rnmenië en Bulgarie aan den oorlog aan de zijde van Rusland deelnemen, TE NAMEN Uit heeî goede bron zij n ons meuve bijonderliedeu medegedeeld over den toe-stand te Narncu. Zoo wordt. ons bevestigd dat de opstellera van dea «Ami de rortire»volkomen vreemd zyn aan den thaos versthijnendeii «Ami de 1 Ordre.» De Duitsciiers hobbea zich mees-ter gemaakt van de persen, steilen «elf het biad op en ge'ven het blad uit. Het blad ver-schynt op een enkele bladzijde slechts langs eeoen, kant gedrukt. Het aldus door de Duitschers uitgegeven blad bespreekt de vérwoesting den £3° Aug. asngericht en wrerpt natuuHijk de schuld op deburgers. Die bescliuldiaiag was valsch; wat vecdei' geven wij de ware oorzaak. W'at er van zij, al de huizen van de Place a Armes werden vernield, waaronder do bureelen van hetliberale blad « .La Province », Ook de meesle huizen van de rue du Pont, de rue St JNleolas en de rue Rogier werden yervvoest. Do liouder van een kof-fiehuis der «Place dArmes», ten onrechte beschuldigd. werd gefusilleerd. In werkelijkneid was dronkensehap bu de Duitsche soldaten de oorzaak van de br'uta-liteitcn. De knechten van At'ila II hadden achat te goed gedaan aan de wijnkelders yan de Naamsche burgeri,). Zoo Kon meri 111 do Rue Rosier niet door wègens de in stuk geslagen wîjnnesschen. Kenmaal dronken lovorden de légers zich over aan huri gelieikoosd tijdverdrijf, en iiiedaar ! V'oor 't overige, geeno a'udere «chade werd te Kamen aangericlvt, buiten aaa het «Hôtel de la Citadeile» en eenige zeklzame huizen (namelyk eon oftweéni Avenue de Salzinnes en aan het oppereind vau de rue Henri Lemaitre) welke verwosst werden tloor het bômbardèmont.' In de rue de Fer werd niets vernield, maar een auder incident viol voor : Op zekeropgenbiik kwamen in aftocht zijnde | Belgisohè batterijeu geschut door die straat ue Duitschers stèlden mitraillouzen op | achter de statio en op^le nieuwe passerelle en begonnen teschieten op de batterijen. i.emge onvoorzichtige nieuwsgierigen. I aie o[i hun drempel naar den doortocht I agen, werdor. door de salvos mitrailleuze-| Nuurgetroiie:). | Eon zeker aantal jonge leeriingen van de «•dettenschooi 'bevonden zich te Namen | ^ de komst der Duitgciiers. Zij die reeds j ^erden aaugeworven,hebben de divisie in ; «ea aftocht gevolgd. Deanderen zijn toever-l "Wjwd aan do zorgeu van hun aalmoezinier-I fc-t ^an' G^'and te 'Namen bleef in I il?! oeiier somme geld 0111 in de eerste I °°tlwendiglieden te voorzien. I dm - meGre"deel dezer 3011^0 lieden wer-.ln pensioen gelegd bij inwonors der ■ bi^y-'ja ia veiiighcid. niet een werd ge- I ' De gruwelan van Dinant Tôt 26 Augustus bepaalde zich de aan-gerichte nuttclooze bftld«digbcid tôt het opstoken van enkele workmaEshuizen, do moord op eon hôtelier en het kwetsen van ettelijke personen_. Maar op 23 Aug. was het voor al ver-schrikkelijk. Do in do stad gekomen Duïtechers, gingea aan de bélleii frekkeû en scho-ten de burgers neer diie dorsten opendoen. Zoo verloren heere>n Poncelct : en Xaua het leven. De moordenaars dwongeti de vrouven dier gevallenen hunne mannen in den hof hunner wo- 1 ning te bograven. De 7t)-jarige Remy Hemm^r, had zich 1 met 150 werklieden, hunne vrouwen en 1 kinderen, in de kelders zijnor fabr'iek verstopt. De Duitschers drongen het gebomv bin. [ nen on zeventig mannen werden tegen den muur geplaatst en geruslleerd. Do vrouweu v.'erden vier dagen in de 1 abdij van Prsmonstreit opgesioten. De : twee eerste dagen kregen zij niets le eteii : den dorden dag zwart brood, den vier- : den, ruwe vruenten. Drie vrouwen moesten onder dcrgelijke omstandighoden nioieder worden. Verschèi- ; deno priosters en paters onderstonden ' mishandelingen welke een« eerzame peu nii't melden mag. Tcjen de brrouwcrij Xicaise werden nog -zestig burgers gefusilleerd. Op de Wa- | peuplants verloren 90 bnrgers het leren bij middël van eene mitrailleuze, die op , hen werd gericht. El- warcn er 30 die , gekwetst ontsnapfen aan de slachting doonl'.en er gepn "scbtetvoorraad meex-vooivandeu was. Eon dezer geiwetsten, de 18-,jarige Jank Wassoigo, lag uren lang op hulp te k-ormen, zonder dat iemand hem biiBtaan dorst. Volgens ge'oofbnro schatiingcn werden in 'tgehecl 600 personen gefusilloerd of gedood in haute woningen. Hôtelier De-1.3ns en wapenmaker Deivaux werden gedood bij het beschemen van hunno min-derjarige dochtors. Heer ondernemer llionon, zijne vrouw 0:1 d'Oclïter. werden in hunne woon te- 1 dood. Do kerk werd verbrand. Van de Quai do la Meuse, -en do Rue Grande, blijft bijna niets over. Ilot Stadhuis, het i posiliotel zijn puinen goworden. Do Banque Centrale insgelijks vernield. Onclrr de gijzelaars waarover men geen ] nieuws m:cr kreeg, noemt men, heer Tsehoffen, Procureur des Konings; rech- ■ ter Lauivont; Herbecq, rechter ; Georges Cousot, zoon. 1 Do burgers die vroegen waarom de stad zoo boproefd werd, kregon voor mtwoord : " Bij hoog-er bevel " J , le Beliische m$m Het antwoord van ' président Wifson De Minister van Buitenlandsche Zaken -peelt ons voïgendea tekst mede : Men weet dat Z. M. naar Washington eene bijzondere zending gestuurd heeft, gelastaan den Voorzitter der Vereenigde btaten den pijnlijken toestand mede te deelen waarin België verkeert. De leden dezer zending genoten het gun-stigst onthaal van de ovorheden en van de be\ olking. Den l£c dezer maarid hadden zij de eer door liet Staatshooid or.tvangen te worden en overhandigdea hom den eigenhandigen brief van Z. M. Koning Albert, Heer C&rton de Wiart, minister van Rechtswezen, heeft het woord genomen in naam van do afvaarditrinc. Men zaï met een gevoeten van dankbaar heid het antwoord lexon dat Zijne Kxcellen-tie heer Wilson hem gegeven heeft. Het is een nieuw bewijs vin 'de wehvillendheid van de groote Amerikaansche natio jegons België. 'tlsmet een innig genoegen, spralc de Voorzitter, datik u ontvang in uwe lioeda-nigheid \'an vertegenv/oordigers van den Konirig der Belg^n. I-Ior, volic der Vereenigde Staten gevoelt voor België eene bewon-tlering'en eene diepe- vrienschap. en voor zijn Koningfcen rectitzinaigen eerbied. Laat mij too do hoop uit te drukken dat gelegenheden ons zulien gegeven worden om "fmnne hoogachting te winnen eu te verdienen. Gij weet dat de Vereenigde Staten de rechtvaardigheid beminnen, dat zij zooals gij den vooruitgang betrachten en zichbijzonder om derechten dermenschheid bekommeren. Ik ter waarlijlc fier tijdens myn voor4ttcrseifiî^"-s!ùl!c \rolk te \verté- i gfenwoordigon en zijn tolk te wezen. Ik beschonw het als eene eer dût uw 1 Koningzich indituur van beproeving tôt mij gewend heeft,' wonschende dat ik in . naam van het Amerikaansche volk de be-langen in acht neme van een iand, dàt, zich. srg getroffen oordeelende, beroep doen mag op de genegenheid van htt menschdom. Ik bedank u mij het document overhan-digd te hebbeû, dat de uitslag bevat van de , ondorzoekon door het rechterlijk comiteit ■ aangevat, en waarvan de îuitoenzetting ' eene der redenen uwer zend ng uitmaakt. ' Ik zal het aandachtig lezen en het zeor ' srnstig overwegen. Gij verwacht niet, ik , ben ei' zeker van, dat ik er meer over îegge. Ik bid God dat deze oorlog weldra ; sindige". Alsdan zal de dag aanbreken voor ie vereffening der rekeningen. De Europe&sche naties zullon bfjeenko- ' men ten einde de noodige oplossingen te vinden, het bëdreven ongelijk vast te stel- ! ien, er gevolgtrekkingen uit op te maken J 3n ve'rantwoordelijk 1)eden te bepalen. Gode j iank, de naties van de wereld hebben in 1 ïemoenzaam overleg eene organisatie daar- 1 ïesteld welke toelaat zoo'n rekeniug op te £ naken en te regelon. \ De punten welke deze organisatie in 't , luistere mocht laten, zulien beslecht wor- | ien door de openbare meening, 111 zulke . iwesties een universeel scheidsrechter. ' [lot ware voorbarig en weinig wij s voor ' sene natie. alleen.handelende, en wanneer 1 :e, zooals deze, buiten de vijandelïjkheden ( steat. het ware strijdig met de plichten van 1 îeufcraliteit, een eind-oordeel "uit te spre- '■ ien. Ik hoef u niet te verzekeren dat dit be-ïluit met vrijmoedigheid uitgebracht is, i >mdat zulks i^ebeurt met eon gevoel van ] ivar-me vriendschap. Dit besluit maakt iiet jeste midael uit om tussclion ons een vol- 1 naakto verstandhouding daar te stellén, j ïesteund op wederzijdschen eerbied,bewon- ' leriug en hertelijkheid. Weest welgekomen. Het is eene groote , 3er \ ooi' ons dat gij ons uitgekozen hebt als ; le vrienden wien gij eene belangrijke,eene ; evenskwestie voor u onderwerpt, vorze-, J verd dat uw voetstap xou begrepen' en ' jeantwoord worden in dienzelfden ceest ' ivelke u er het gedaciit van deed opvatten». : < Op het groote front J^onden, i:u bept. — Het Hrevss- ; jureau dejlt mede om 4 ti. 20 : Geen enkele voranderiug'in den toe- j iîand. Het weder is zeer slecht. 1 De tegenaanvallen gisterenavond en )inst den nacht door den vijand gele-ierd, werden gemakkelijk afg?slagen, } net veriiezen voor de Duitschers. i i • r^;;~ f - ' jlt* ( : ' 1 1 :— . _ _T Cardinaal Mercier te Londen Een naklank "Het Centrum" heeft een brief ontvangen van zijn Eugelschen correspondent, waarin deze een en ander vertelt over het verblijf van onzen cardinaal te Londen.Gard. Mercier bracht drie dagen in Londens hoofstad door en graag hadden zijn gasten hem nog wat hiergehôuden, maar niets kon Z. Em. weerhouden terug te gaan naar zijn bisdom. Na Zon-dag de Hoogmis te hebben: opgedragen in de Soutliwark-kathedraal, aan den ando ren kant der Theems gelegen, begaf Z. Ein. zich met den Hertog vanNorfolk naar den koning en de koningin in Buc-kinghampaleis. Z. Em. werd «ioor het koninklijk paar zeer minzaam ontvangen en hij onderhicld zich met hen in het Fransch wet een half uir. De leren en de katholieken in Londen hadden voor-bereidselen gemaakt om aan Z. Em. hul-do te bewij^en en zoo was besloten, dat cardinaal Mercier omstreeks vier uur des nayiîiddags op het' balcon van het Aarts-bisschoppelijk palois in Westminator zou verschijnon. Als een vuurtje ging dat rond ondor katholieke kringen en de spéciale Zondag-editie der Times schreef ook ovei deze betooging, Reeds om drie uur storid het zwart ron-dom de katholieke kathedraal in Westminster en om half vier verschenen de leidese der Iorsche partij in het parlement : Redmond O'Connor, Devlin en Dillon. Zij werden door de verzameldo leren met groote geestdrift ontvangen. Tegen ongoveer vier ure, versoheen de stàtige gcsfcalte van cardinaal Mfercier op let balcon, bijgestaan door Mgr. Butt en le heereii O'Ooninor en Redraond. Wel ;wintigdaiz©nd mamnen en vroiuwen gin-ïen in optocht langs het balcon en de litroep van den Cardinaal : "God save Ixelaand" werd met geestdrift door de nonigte teruggectreven, met dien kreet: 'God save Belgium". Nadat deze techt reeds een uur had geiïuurd,gMlg de Ciar-linaal naar een ander balcon toe. Toen lij daar zijn barret afnam, was het.als-)f de groote menigte d'aa-r beneden zij-îe bedoe'.ing Iwgreep. Ptotseling was het loodstil ondor het dpgswonden volk en ,oen de Oardinaal zich verhief,en zijne iand oplichtte om den zegen te geven, nelen de daizenden, waaronder vele niet-iatholieken, op hunE'S knieiin. Het was yeu grootsch oogeublik. ln de groote zaaA van het Aartsbis-jchoppelijk paleie teruggekeerd.sxwak/dio îeer O'Connor over do bewonderiag, die 3elgië bij de geheele besohaafde wereld îad gewekt, door het heldhaftig verzet egen de machtige Duitsclie legerkorp-;en Hij bracht iii herinnering,dat Ier-and eene gi'oote schuld had aan de ka-holieke Universiteit van Le^iven. Had och niet een van Ierlands grootste zo-îen, O'Connell aan die universiteit ge-s-tudeerd en het was alleon in Leuven, lat Iersehe jongemannen hunne oplei-ling konden ontvangen voor het pries-ersohap, toen de godsàienstvervolgingen n Engeland en Ieriand op het ergst varén. De Cardinaal antwoordde in het Fransch sn zeide onder meer, dat hij zoo darik-jaar was voor ailes, wat Engeland deed voor do uitgewekenen van Belgic. Hij iad zelf vluchtelingcn gezien uit Mcche-on in Edmonton en zij hadden hom ver-ciaard, dat iedoreen zoo goed jegens hen vas.' Hij 'was verblijd, om nu in zijn ogenspoed het ware Engelsche karaktor o léerea kennen. De ongelukken van Mgië warcn thans grcoi en menigvul-lig, maar iedereen wist, hoe groot de :racht was, die te voorschijn werd ge-■oepen na geloden Smart en na ]a»ge sn sterke zeliverloochening. llij noodâg-le do aanwezigen ' uit, om tegenwoordig e zijn in Leuven, wnonneer de kerken ;n de Universiteit zouden herbouwd zijn. Een ander eigenao.rdig verschijnsel van le groote sympathie hier voor België is îet feit, dat al de collectes in allé An-;iikaansche kathedralen in Engeland van 'erledon Zondag, naar Mechelen of lie -"cr gezegd naar Antwerpen zijn gezon-lon, om een fonds te stiohten voor do lerbouwmg der kathedraal van- St-Iîom-►out.Te'Brasschaat Ton voordeele van de kiiideren der go- i neente wier vader op 't veld van eer geval-en is, werd in de kerk van Brasschaet- : 'olygoou eene 1" onihaling gedaan vau i 6.£o fr. door de kleine Meys. Dezesom 1 verd op 't gomeentehuis bezorgd. Het 1 nzicht bestond nog ajdere omhalingen te oen- Franc-tireurs en Bwitsch reoht Een oordeei van de Spaanscha pers . De "Universo", te Madrid, schrijft ovej de zoogenaamde franc-tireurs : " Het gaat om de inmenging van he*" burgeclijk element in dezen oorlog. l\ Duitschers beschouwen het als een mis-daad, dat de inwoners van een overrom-peld Iand hun grondgebied verdedigen; de Duitschers zijn onmeedoogemd in het neer-branden en fusilleeren. "Wij staan hier vooï twee vraagstukken: het eene, omirent het veraniwoordelijk stèl-lenvan een geheele streek voor persoon* lijke dadon ; het andere, om de vader-landsliefda van ieder individu als misdadig voor te steilen, wanneer hij zich verzet tegen de schending, waarvan zijn grondgebied het slachtoffer is. Stellig zal het vraagstuk van de wettigheid der guérilla* oorlogen te gelegener tijd dieper moeten onderzocht worden. " De volken hebben niet allen dezeHda militaire pacht, maar allen. koesteren zij evenveel vaderlandsliefde, die met aich meebrengt het reeht, om zich zooveeUuio. gelijk te verdedigen. Indien in een lancî de militaire macht geringer is dan die vap den vijand, erkont het volkenrecht volko--men dit middel van verdediging ; en het feit, dat ioinand de wapenen opneemt tegen den ipdringeir, wordt niet beschouwd als misdadigt doch als een daad van vaderlandsliefde. Het kan zijn, dat een bur-ger te ver gaat ; doch hoe het ook zij, dit reehtvaardigt nooit de wreedheden,welke de Duitsôhèrs hebben bedreven. " Andere Spaansche bladen redeneeren,: De Duitsche rijkskanselier en deDuitscha 1 echtsgeleerden beweron, dat Duitschlajid in noodstaat verkeerde en daaraan zijn recht ontleende, om de neutraliteit van België Je sohenden. Welnu, de Belgische bur-gerij verkeert in noodstaat door den over-v®l van België en ontleent daaraan het recht, om te trachten de schennis van haar grondgebied ongedaan te maken. Maar het recht om bibliotlieken te ver-branden, kerken en kunstwerken te ver-woesten, die aan aile krijgsbedrijf on-schuldig zij il, dat heeft niomand ter wa.1 reld. Een onrecht In "De Tijd", van Amsterdaia, ko&j» eene briefwisseling voçr waarin gèspro-ken wordt over de kwestie tôt wie de sympaHiiën, in Holland, in dezen we-reldoorlog gaan. De svmpathieën blijken verdeeld, maat de briefwisselaar sluit aldus zijnartikel: Alîeen de oorlog tegenover BelgiS wordt algemeen aïs een onrecht gevoeld. Wij, Nedexlaiiders, moesten meer dan andet-en pijnlijk worden getroffen door het foit, dat men tegenover kleinere Staten tractaten als schcurpapier beschouv,'-de, wanneer oorlogsnoodza-ak of strate-gische overwegingen daairîoe dwongen. V/ij gevoelden dit bedenkelijke als on-derdanen van eon kleinen Staat, maar ook als bewoners van den zetel der Vredesconferentie. Indien deze oorlog, hoe vreeselijk overigens ook, ons had laton zien een trouwe en gewetenvolla naleving van tractaten en oorlogswetten, dan ware er zeker geen reden geiweest, om met het vrodespaleis of met vredee-cqnferenties te spotton. In al zijn bloode-righeid zou deze oorlog dan juist zijn geweest en vocr vtreidlespaléis en voor vredescoriferenties de prachtigste reclame. Nu echter eonmaal is uitgesproken, dat in oorlogstijd, wanneer de oorlogswetten haar boteekenis hebben, het recht moct wijken voor het strategiSch belang, nu kumnen wij de bestaande tractaten betev gebruiken als voodscl voor onze haarden, indien andere hrandstoffon gaan ontbre-ken.Oevechten in ,ds Oyltscfie beziîfiîîgeo Mairobi, 10 Sept. — De Engelsche stoom-loot « Kavirondo » boorde tweo Duitsche jooten o-p het Victoria Nyangameor in den îrond. De Duitsche stoornboot- « Muansa >• ?iel de Engelsche stoornboot « Winifred » tan,die op 15 Soptember de baai waiî iCarun-ra binncirvaarde. Da » Winifrsd 1 kserdi; erug.doch kwam terug met. do «K^virondsv» m bezetta Karaugn zonder eenîg Torzei.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.