ïj tiOSHBSIBHTSPaHZSaa \ -mf&m 6 i ■ ro#f3maand 1 ■voor»"^ t\'Z j 10(4afctu, Be6»er « AanHosâ^agca i ■ 73 ST-JAKOBMARKT, 73 H U ANTW8RP»N Û#nderiâg 14 Maart 1918 « 4de Jaarg, 9Nr72 Prijs fl Ceotiem voor Bëlgië Het Vlaamsche Nieuws AAN&ONDIGÏNQENl 1 Tweede blad, den regel 2-SO , ' Derde id. kl. ...... I — I Vierde id. id. 0.56 ! Doodsbcricht 6-- j • f Eîke nsedewerker i» p;;rso<miijl, verantwoordelijk roor zijtt sckrijveî! an bindt itiet heel 4e Redakuc. , i Versch||nl 7 ma al per week P38 OPSTBLRARI»: H«ofdftpsteiilflf Raf VERHULST, Dr. Aug. EORMS, Heegleeraar Alb. VAN DEN BRANDE III OUITSCHE ZIJDE ... DUITSCH 4V0NDBERICHT j Berlijn, Dinsdag 12 Maart. — Offi- 1 «1: . < V'aQ de gevechtsterremem mets nieuws, t DUITSCH LEGERBERICHT i Berlijn, Woerisdag 13 Maart. — ' 'ficiecl : Westelijk gevechtsterrei* 1 In vele sektoren leefde 's avonds de , tilleriestrijd op. De verkenningsbe- < jjvigheid bleef levendig. Bii de afweer van een Belgische aan- J j beoosten Nieuwpoort namen wij ( ■officier en 30 man gevangen. Eigen ] Ijjmemingen beoosten Zonnebekc 1 £n bewesten Fremelles brachten 83 , ngelschen en Portugezen gevangen , nnen. _ ■' i In de Champagne liepen West-Prui- i iche [compagnies na krachtige vuur-orbereiding storm tegen de Fransche opgraven benoordoosten Prosnes en j eraen, na vernieling van de vijande-ce instellingen- met 90 gevangenen hunne linies terug. , Sterke verkenningsbedrijvigheid in , i lucht leidde tôt heftige gevecbten. 'ij gehoten 19 vijandelijke vliegtui-■n en 2 kabelballons neer. Ritmeester rijheer von Richthofen behaalde zijn sie, en luitenant Vrijheer von Richt-ifen zijn 28ste en 29st« overwinnin* ide lucht. iisisch en Roemeensch gerechtsterreln Duitsche en Oostenrijksch-Hongaar-ketroepen staan voor Odessa Balkaufront Bij Makowa en in de Cerna-bocht ,eld sinds eenige dagen de door eigen iksesvolle aanvallen in 't leven ge-epea verhoogde vliegerbedrijvigheid tr Franschen ook gisteren aan., DiK FR&NSCHE ÎIJ8E ÏSTELIJK GEVECHTSÏERREIN Parijs, Dinsdag 12 Maart. — Offi-eel • Tusschenpoozende geschutstrijd in de tgonn# en Vogezen. In Champagne as die verwoed, vooral in de streek ffbergen. In Woevre heeft een Ameri-lansche afdeeling een geslaagde over-p.pelinjr op de Duitsche loopgravea b*- liden Richecourt uitgevoerd. M EKGEISCHE ZII0t ?ESTELIJK GEVECHTSTERREIN Londen, Dinsdag 12 Maart. — Offi-ieel : Vannaoht hebben Australische troepen tslaagde overvallen gedaan tegen de ijandelijke posten ten Oosten en ten foordoosten van Meessen. Zij hebben en aantajjDuitschers gedood en eenige evangenen gemaakt. Onze verliezen iren licht. Vànnacht 13 de vuurstrijd ten Zuid-Dsten van Armentières, ten Oosten en :n Noordoosten van lepere* hevig ge* «est. Ml IT1LIMISCHE IUK ITALIAANSCO GEVECHTSTERREIN Rôme, Dinsdag 12 Maart. — Offi-leel : Het rtaliaansche geschut heeft giste-^ drakker het terrem achter de vi.ian-elijke Unies op de Tenezza- en de Asia-°*hoogvIakte onder vuur genomen. Ook ^tookte het met waargenomen succès a^eriistellingen der tegenstanders op en Hnkeroever van den Piave. Het vij-H'ielijke vuur was in tiet dal van de s'ico nogal bedrijvig en beoosten de1 rsnta lokte de gewone werkzaaniheid •n wrkenningsafdeelingen ee» korte "sseling van geweerruur i* eenige 'ontvakken uit. TELEGRAMMES PERSKAMPAGNE IN EltGELAN» Londen, 12 Maart. — De beraadslaging î* 'o«'Wr'ln's over de betrekkingen yan de j£| rmK de per* en de jonerste ministe-khk .,oernin.?en yan da.çbladeigenaren lie!en me* Tee' licht gebracht of zijn e !; "r!* ^^^atjoneel geweest. De bladen van p ene",' 'n de zaak gemengd waren, als îai! a T Express», «Times» en «Daily t * vefk1aren natuurliik dat de nitslag een ^oelijke overwinning yoor den eerste-;oil(.s Is ffeweest en zijn bediller1; van een MtVr,miï t'lu's "in gekomen. Inderdaad eW ? w®er eens getoond, hoe mach-ei Lagerhnis en hoe sterk de recree-Lor?p' ,wee vnp de felste critici van Llovd pst> ' "Dai'y News» en de « Moming lan t' betere verontschnldiging oeren dan dat het débat onbevredi-fïrlfoîetiS.ew?est dat het Lagerhuis niet 1lt Jï: om tQt ziin logisch einde "t^îlinis j- ^etw'^e'd îs dat zoo. Het La-:*aarvan h . j Terontmst door de méthodes ir kracht r«.?çerins: verdenkt, maar rnist Hst oqv r*", e re?eering te vervangen. Het deire|«5ring tot s t» éwmgefi, De toestand wordt gekenmerkt door het eit, dat, toen Chamberlain den aanval op de egeering te midden van het gejuich van ra-likalen en pacifisten opende, hij zich plotse-ing tôt hen riclitte en hun barsch toevoegde lat hij niet van hun toejuichingen gediend ?ag. Zijn houding werd bepaald door deu yensch om den oorlog te winnen, terwijl dat ►ij hen niet het geval was. Toen de critici aldus verdeeld bleken, kon vloyd George in vage of algemeene woorden .ntwoorden, zonder erg ver in de beschuldi-fingen te treden. Het débat heeft dus ailes gelaten zooals het va». Men kreeg geen opheldering over de coïncidenties » waarop Asquith de aandacht 'estigde, dat hooggeplaatste staatsdienaren tftraden nadat er tegen hen in de pers een reldtocht was gevoerd en dat courantiers, vier bladen de regeering steunden, tôt minis-er benoemd werden. Lloyd George verklaar-le dat het ontslag niets met de persaanval-en te maken had en verklaarde de benoe-ningen uit persoonlijke verdiensten. Enkele van de aanhangers van Chamber-aia beschouwen diens kritische houding als :en poging om weer in de regeering opgeno-nen te worden en dringen er bij Lloyd Geor-;e op aan zijn diensten weer te gebruiken. Bprlijn, 13 Maa.rt. — Officieal: Nieuwe duikbootsucce«isn in d« TToordelijke ipergebieden : 19.500 br. reg. ton. Onder_de tôt swiken gebiachte «ch«pe-n bsvond zich het bs-rranende Eflgelsohe *toom»cliip tRookpool», t500 br. reg. ton, da.t 6000 ton ert« en 615 ton (talen gtaven geladen had ; de kapitein van het (chip werd gevankelijk ingeleveitî. Twee a-ndere çtnomsche-pen va<n 5000 ton werden voôr de We»t«like binoenva»rt van het Kan.atl tôt zin-ten gebracht, waarvan er een waax»chijnlijk ran Amerikaangche nationaliteit wm en uit een tonnenlormend stexk be«ch»rmd komvooi w«rd rr«£gMch»Ua. CHINA EN JAPAN Londen, 12 Maart. — De » Dnily M«Â1 » tw> «eemt uit Tientïin d.d. 9 Maart : De Japa.n»che gezant in China, H»y«hi, z«.l v«rinoedelijk lieden uit Tokio na»r Peking t«-rugkeeran. Men> gelooft dat de Japansche, regeering hem volmacht gegeven heeft om met de Chineesche regeering over een eventueel gemeen-echa.ppehjk optreden tegen het van. ait Siberië dreigende gevaar te ondei-,nandelen. Een telegrarn uit Chaii'bin meldt dat de tegea deu kozakken.hetman tmi Oo»t-Sib»rië, Seme-ibw, opexeereride afdeeling, over vXiegtuige* «1 swaire kauoamsn b«#chikt. SPITSBERGEN Berlijn, 12 Maart. — D« «Westminster Gazette » had ©en hevigen aanval gericht legen de in het Duitsch-Russische aanvul-iingsverdrag voorkomende overtenkomst no-pens Spitsbergen. Het blad h<>eft daarbij be-weerd, dat Duitschland aanspraak maakt op het organiseeren van deze eilanden, Dienaangaande merkt de « Nordd. Allgem. Ztg. » op : « Wij verklaren dit met volkomen ondubbelzinnigheid tôt een van die misver-standen, met behulp waarvan de Britsrhe pers het verstaat, de openbare meening op te hitsen tegen Duitschland. In het vergelijk is duidelijk tôt uitdrukking gekomen. dat Duitschland geen betrokken mogendheid wil uitsluiten van deelneming aan de organisatie van Spitsbergen en dat het niet anders wil dan gelijk recht voor allen. Reeds ter Spits-bergen-konferentie, die onmiddellijk vôôr het uitbreken van den oorlog te Kristiania plaats vond, had Duitschland dat standpunt gehul-digd, en daarbij enkel van den kant van Rus-land besliste tegenkanting ondervonden terwijl speciaal de Skandinavische staten de rechtmatigheid van het Duitsche standpunt erkenden. Ook Engeland en Frankrijk wier-pen toen geen principieele bezwaren op tegen de door Duitschland voorgestelde oplossing, indien Rusland zijn bezwaar prijs gaf. Moreel stond dus op de Spitsbergerkonfo-rentie Rusland met ziin imperialistische 00g-merken terzake van Spitsbergen totaal geïso-leerd. Doch wat Engeland toen als recht en billijk' beschouwde, wordt thans door de En-gelsche pers gekenschetst als een onbe-schaamde aanmatiging van Duitschland. » Berlijn, 12 Maart. — Over den briet van den sekretaris der Noordelijke uitvorschings-maatschaooij in de « Times » en het hoofd-artikel van de « Times » ov«r Spitsbergem merkt het Wolffbureau op : De En^elsche aanspraken op het opperge-zag over Spitsbergen onder het in elk geval zeer passende voorv/endsel van herinlijving komen niet in aanmerking, daar aile betrokken mogendheden ter Spitsbergen-konferentie van 1914 m«»t inbegrip van Engeland Spitsbergen als terra aullius (Niemandsland) erkenden. Als Duitschland voor de in-stand-houdinSvan deze overeenkomsten zorgt, dient het daarmee tevens de wel begrepen belangen van Zweden en Noorwegen, want Spitsbergen in handen van Rusland of Engeland zou een tegen deze landen gericht pistool zijn. Wat de ekonomische belangen van Engeland op Spitsbergen aangaat — deze waren vôôr den oorlog zeer gering, in elk geval be-teekenen ze minder dan de Duitsche. Om-trent de tijdens den oorlog door Engelsche spekulanten daar naar het heet verworven aanspraken op bezit van tamelijk fantastisch karakter, verklaarde Robert Cecjl in 1917 in het Lagerhuis, dat het de vraag is, of :n dea oorlog verworven koncessies na den oorlog zouden worden erkend. Daaruit blijkt he1 duidelijkst de twijfelachtige aard dezer aan spraken, die men klaarbiijkelijk tôt het stre-ven naar gebieJsvermoerdering moet«n worden gebruikt. Berlijn, 12 Maart. —,De « Vossische Zei-tung » schrijft naar aanleiding van de uit. latingen van de « Times » over Spitsbergen geen beteckenis meer hebben, daar in de konferenties te Kristiania in 1910 en 191^ Spitsbergen uitdrukkelijk aïs Niemandslanc is erkend. In het slotprotoko! van 1914 werc door aile betrokkenen de bepaling ondertee kend, dat alleen de reeds op Spitsbergen ge. troffen maatregelen der verschillende belang-hebbenden zouden blijven bestaan, maar dal nieuwe maatregelen alleen met toestemminj van aile betrokkenen kunnen worden geno. men. Bovendien is Spitsbergen in dit slotpro tokol uitdrukkelijk voor geval van oorlog to: neutraal febied verklaard. Duitschland heefi deze benaling bij de afkondi<?inS van het oor. lo?sgebied in de Noordelijke TTszee nauwg© zet in het 00g tfehouden. Engeland heeft dus geen reden zich wegens het dreisende Duitsche toezicht on Spitsbergen bezorgd te maken. Het blad herinnert ten slotte aan eer uitin« van lord Robert Cecil in het Lagerhuh in November 1917, dat het de vraag is oi eenige koncessie tijdens den oorlog verkre f»®n mi <Us zajl warden erkend^ 'm Fr&asch Oïd-Minister To^r oamiddelijka J ?rêdë&$nd©rhâ*pdêliogen 5 d Ernstiger waarschuwing aan de Fran- n sclie staatslieden en aan de Fransche g openbare meening, dan wij thans vinden in een iirt.kel van Marcel Sembat, werd er g in Frankrijk door een politicus van eenig o gezag nog maar zelden gegeven. De lin- o kerzijde der socialistische partij dringt al a wel sedert anderhalf jaar vrij openbaar op het beginnen van vredesonderhandelin- a gen aan, maar steeds in vaag-voorzichti- v gen vorm en steeds op kiternationaal so- z ciabstische gronden. Zoo het kamerlid o Brizon er zich al op toegelegd had bij e elke ge'egenheid in de Kamer om vredP o te roepen, ontnam hij door zijn onbelang- z rijke en ijdele persoonlijkheid aile gezag ( aan zijn soms niet van scherpte en bitte-ren geest ontbloote uitvallen. In de ar- s beiderswer.eld had de eenige op het oogen- t blik gezag hebbende figuur, die de Fran- t sche vakvereenigingsorga.nisatie bezit — h misschien moet men wel zeggen : die het v Fransche socialisme bezit — de algemee- r ne sekretaris van den metaalwerkersbond c Merrheim, wel sedert 'ang het onmiddel- f lijk openen van vredesonderhandelingen voorgestaan; nvaar hij had zich ook voor-namelijk op internatinoaal arbeidersstand- ' punt gesteld en de door Merrheim geleide t beweging kon dus wel voor de slaatslie- o den en voor de burgerij iets dreigends v hebben, maar niet iets overtuigends. d Het was dan ook niet iets waar tegen r geredeneerd kon worden, maar dat, zoo men-er niet van weten wilde, onderdrukt moest worden of zoo men dat wat onze-ker vond, met spéciale middelen, waar de politie zich in groote landen wel van ^ bedient om zulke bewegingen te ver-zwakktn, bevochten moest worden. Het-eelfde is het geval met bewregingen als , wiaarvan de socialistische Kamerafge-vaardigd« voor Lyon, Marins Moutct, f melding maakte in de Kamervergadering van 28 Jamiari, waar hij, volgens het of-ficieel verslag in het StaatsbLad van 29 r Januari schreef : « Ik eindig met u er aan j te herinneren dat er op het oogenblik , ttreken zijn, waar ernstige troebelen bc- ^ staan en waar het volk in opstand begint te raken onder deze beide kreten : «Brood ^ en vrede ! », « Geeft dus acht ! » De beteekenis van al zulke zaken moet niet overschat worden, dat wil dan zeggen J de onmiddellijke beteekenis ervan ten op- , zichte va a een beëindiging van den oor- ■ log. Het geeft maar één kant van de ( volksmeeriing weer, de meening van het ekonomisch nog zwakste gedieelte van het volk. Een heel gioot ander deel vain het volk is nog van andere opvatting en met den steun van dat deel, het ekonomisch sterke tevens, is het openbaar gezag op het oogenblik nog sterk genoeg om den baas te blijven en het Laiid een politiek van voortzetting van den oorlog v. tôt de overwinning » te blijven, l&ten vol-gel».Maar ziehier nu,uit de pen van Sembat, in het blad « L'Heure », eigenlijk voor het eerst een- koele, kalme, heelemaal van socialistische wereldpropaganda vrije, heelemaal van revolutionaire bedreiging ontbloote, zuiver nationaal-praktische ai-gumentatie tegen de tôt nu toe gevolgde Fransche oorlogspolitiek en oorlogsrede-neering. Mr. Sembat draagt nog wel of-f.icieel het etikel « socialist », maar hij is van geest en politiek eenvoudig een voor-uitstrevend bourgeois. Hij behoort ook tôt de ekonomisch sterken. Hij was ook tijdens den oorlog gedurend twee jaar minister en deed aan de officieele oorlogs. politiek en oorlog srede ne e ring volmondig en in oprechte overtuiging mee. Daarom treft de waarschuwiiing van zijn kant te meer al moet men nu ook vooral niet de beteekenis, die zulk een enkelç en in het openbaar nog alleen staande stem voor het spoedig beëindigen van den oorlog heef, overschatten. Sembat komt dan met zijn waarschu-wing juist op het oogenblik dat bij ge-legenheid van Pichon's onthulling in de Sorbonne de politiek van onbepaalde voortzetting van den oorlog tôt aan, de overwinning een nieuwe opzweping ge-kregen heeft. He nationalistisch Kamerlid voor Parijs, de schrijver Maurice Barrés,die bij de Sorbonne-plechtigheid naast Antonin Dubost, den senaatsvoorzitter geplaatst was, had in de « Echo de Paris », met groote instemming verteld dat de oude heer Dubost hem tôt driemaal toe , gezegd had : « Het komt op de kracht aan. Het kanon z*l ailes beslissen. » Daarop antwoordt nu, op de hem eigen sarkastische wijze,Sembat in «L'Heure» : « Maar als nu eens toevallig het kanon ; niet ailes besliste? » En hij vervolgt : «In-; diien wij, zonder dat er een offensief komt, nu weer neus tegen neus staan? ■ Wat zou het kanon dan beslist hebben, mijnheer de senaatsvoorzitter? Dan gaan wij door, zegt u. Jawel, I mijnheer de voorzitter, dan gaan we door, ■ zekerl Het kanon zal dan weer donde-; ren, maar als het nu eens toch niet be-; slist? Dan, na een tijd, dient gl] zoo lang • kunt nemen als gij verkiest, na maanden, ' na jaren, na eeuwen, als dat u behaagt, . zal men er toch eens een einde aan mot-ten maken. Men zal dus toch op een ge-: geven oogenblik met elkaar moeten spre-ken, en op eea audere waaier daa met kac»ovu'iWr Waarom dan nfet onmiddellijk? laat Wat! roept gij uit! Zoo vlak na die mer nthulling van Ptchon! Nu de gemeen- kwi eid van onze vijanden aan de kaak giv I fceld is ? niet Maar die gemeenheid van onze vijan- stij; en zal precies dezelfde zijn over drie van îaanden of over drie jiaren; dat is dus Ool een argument. woi Wij willen Elzas-Lotharingen ! zegt der ij. oZnder twijfel ! Maar zij willen het dicl ns niet teruggeven ! Zoo moet men dus ven nderliandelen, en dat is dus ook al goep rr;e< rgument. » roe- Het eenig argument, dat Sembat dan zull fdoende zou vinden voor de voortzetting wa; an den ooilog is dat men met zekerheid 't z ou kunnen zeggen : « Wij bevinden ons j; p het oogenblik voor onderhandelen in ons en minder goede positie dan waarin wij ven ver zes maanden zullen zijn. » « Maar, js egt Sembat, .... dat valt nog te bezien. » voi, C'est h vérifier.) j Men begrijpt dat bladen van de uiter- r;n, te reohterzijde, als de royalistiische «Ac- ^ ' ion- Française», in toorn zijn over het 9 etoog van Sembat, den overigens door Gp~ en nog al eens vertroetelden schrijver var an die politieke satire van de Fransche g ppublikeiinsche demokratie van vôôr den n;Si] orlog. « Faites un roi, sinon faites la te r 'aix ! >( . doc De « Action Française» schrijft: var a Nog nooit had Sembat op zulk een njze gesproken. Wij aarzelen niet hem .. J- ; zeggen, dat zijn «Waarom dan niet lfl nmiddellijk » een builengewoon ge- . , aarlijk vvoord is. Met zulk soort woor- c n en hebben de maximaiisten Rusland v,an «ar Brest-Liofsk gebracht. » ^P.r1 (« N. R. C. ») blJ ' nee Qpr§®p tôt â9 tot Jilitilstischs bôseihjfftm dîn" De Vlaamsche beweging, welke groot roeit en weldra België zal overgroeien, ou, ter verspreiding deir aktivistische ge-achte, best gediend zijn met een tooneel- ( e^elschap. op Feiten hebben bewezen dat op verga- « F. leringen, voornamelijk in onze buitenge- < nee n ten, waar anders 30 tôt 40 personen ^îe ;anwezig waren, wanneer zulke vergade- Jjej ingen opgeluisterd werden door tooneel- j ►pvoeringen het aantal klom tôt drie-, 'ijf-, acht-hondard en meer. J De onontwikkelde volksman is uit zijn Ni< lard wantrouwend en daardoor onwillig doi ■n onverschillig voor wat nieuw klinkt. « ^ De lage volksklassen moeten toch ook ma ngelicht worden over onzen tegenwoor- gpi ligen vrijhéidsstrijd, en daarom moefen de; n'ij dan ook tôt het volk gaan, opdat ze pe: îouden z'en en te weten komen. m: Bij velen zal het reeds verwomdering VI liebben gebaard dat dit middel, voor wat lec betreft de verspreiding der aktivistische ge: ^edachte, niet méér en op uitgebreider schaal toegepast wordt. Eindelijk is het Fr cens tijd dat er ingezien worde dat het VI tooneel een groote roi kan en moet spe- FI len in de Vlaamsche propagandawerking. Ju Om d't te bereiken en om de aktivis- is tische propaganda met meer gevolg en VI baat te laten werken zijn er van uit de da Groeningerwacht van Antwerpen krach-ten opgestaan die besloten hebben een fol Vlaamsch tooneelgezelschap te stichten, D: met als eerste doel de volksvergaderingen H. oh propagandafeestjes in en buiten de ne stad door tooneelopvoeringen op te luiste- VI rcn. mi Dat is op zîchzelve reeds een heel be-langrijk en hoogst nuttig werk. Maar er ve is méér. ge Sinds lang, van v<56r den oorlog reeds, gi was de stroomtng naar de groote zee van de menschelijkheid en beschaving die het se tooneel veredelen moest tôt bij ons door- ve gedrongen. Die strooming wil een her- te; vormrng ter opwekking ten goedealer ;1T menschheid, zij wil tevens den smaak van 't publiek veredelen, zijn geest ontwikke- y. len, het opvoeden. pc « Ons rvolk is laag gezonken ». Die zin nr spreekt uit elk Vlaamsch sttik, en niet k< ten onrechte. Zie de revues, hun hoeda- ni ri'gheid en vaak verregiaande schunnig. er heid, bij smaakloosheid van bouw en in- g, houd en bij ongehoorde verwaarîoozing st van taal en stijl. De operetten in kinema-zalen opgevoerd en zelfs de draken in de y groote schouwburgen voor het voetlicht ^ gebracht — draken met de alleronmoge- ( lijkste verwikkelingen het «r op toeleg-gende om1 te boeien, de aandacht te s pan-men en dan plots met een knal-effekt te js eàndigen — zijin van hetzelfde allooi. (|( «Zulke school, zulk volk», zeg men. rc Het tooneel is ook een school en draagt ^ dus ook bij tôt de vorming van het volk. ^ Helaas is het bij ons weer eens misvor-ming die het tooneel teweeg brengt, om- ^ dat het peil der gespeelde stukken zeer laag bij den grond staat. Men heeft fol geroepen over het verderf der kinemas ; maar wordt er in filmen andere kost op- w gedischt dan in zoo veel Vlaamsch, maar £ nog meer Fransch werk? Wanneer een volk genoegen schept in kunstwerk en geniet van werk van waar- N de, schoonheid en geest, dan werkt het k zich uit het moeras van zedelijke verd'or- g. venheid en staat op uit zijn geeestelijke b' minderwaardigheid, dan groeit he kul- Jf tureel. Dat is veredeling. En spijts die O heilzame strooming, houden de schouw- k burgbestuurders hardnekkig vol met het te dikwijls opvoereh van « Misdadigen », di « Kleine Lord's », «Onbekende Vrouwen» en andere « Hinderlagen », waar het pu- v; bliek ook gretig op- en imvalt, er zich ten se ste in verwart om er slechs uit te ko-i, een goed deel ernst en gezonden zin jtî i deze historische tijden laat zich een iwe strooming voelen. T'allen kante 5"en stemmen voor de nationalizeering ons tooneel.In Vlaanderen Vlaamsch. c Vlaamsch tooneel,waardoor ons volk dt bekend gemaakt met de werken goede eigen en der gbede vreemde îters en schrijvers. Maar bij ons blij-zij die daar kunnen en moeten aan ihelpen, Oost-Indisch doof voor den a van den tijd. Waar ter wereld zou c een toestand bestaanbaar zijn, —-ir elders dan in Vlaanderen? Maar al noch mag zoo blijven ! Jus, nationalizeering en veredeling van tooneel en publiek is ons tweede stre- îadeir omschreven is ons doe] dus het >ende : ) Het opluisteren van volksvergade-fen en propagandafeestjes in of buiten stad door tooneelopvoeringen ; ) Maandelijks of om de 14 dagen, b.v. oering gedurende het winterseizoen een goed Nederlandsch tooneelwerk ; ) Ondersteuning van Vlaamsche orga-nen door tooneelopvoeringen of voor noeilijk op te voeren klassieke stukken >r 1-ezingen (afwisseling en opluistering voordrachtavonden). die tooneelspeleirs : beroepsspelers, nebbers, uoneelschrijvers, zoowei inelijke als vro-uwelijke elementen,met woord : allen die zich van verre of nabij met tooneel bez'ghouden, wor-hierbij dringend uitgenoodigd zich ons zoo pas gesticht Vlaamsch Too-lgezelschap aan te sluiten. Schriftelij-toetredingen worden nog aangenomen 15; Apri' en dienen tôt nader orde ge-den : Melkmarkt, 37, onder vermel- I : Tooneelafdeeling Groeningerwacht. ^TÂD «a LÂMO ÏROOTE VOLKSVERGADERÏNG Donderdag, U Maart 1918, in de zaal fep*une », Schippersstraat, 20. ipreker: de hr J. B. BELLEFROID, zal handelen over : « De Zdfsiandig-d van Vlaanderen ». Lllea daarheen ! :FN LOGENACHTIG STUK. — rt alleen door de anti-Vlaamsche pers, :h ook door 't orgaan der passieven rrij België », wordt veel gerucht ge-akt over een « Vlaamsch protest » te-i den Raad van Vlaanderen. Wij vin-i onder dit protest acht namen van ;sonen die zich de bevoegdheid aan-,'tigen om te teekenen namens enkele aamsche vereenigingen, waarvan de :en of het bestuur niet eens werden raadpleegd. Ten bewijze: Het stuk is onderteekend door Louis anck « namens de Vereeniging van aamsche rechtsgeleerden » : de hcer , Heuvelmans, Gevolmachtigde voor atitie van den Raad van Vlaanderen, voorzitter van de vereeniging van aamsche Rechtsgeleerden en weet van t stuk hoegenaamd niets af. Frof. Vliebergh « namens het David-% rds » : de algemeene sekretaris van he't ividsfonds is de heer Prof. Mr. K. îvndrickx, Gevolmachtigde voor Bin-nlandsche Zaken van den Raad van aanderen en heeft eveneens niet de nste kennis van dat stuk. Prof. Aug. Vermeylen v « namens de reeniging' van Vlaamsche letterkundi-n » : het hoofdbestuur van die vereeni-ig weet van die zaak niets af. De on-t-voorzitter is Rafaël Verhuist ; ver-aillende malen werd reeds beproefd die reen'ging bij een te roepen, doch hier-jfen heeft Prof. Aug. Vermeylen zich imer verzel, Cupérus « namens den Liberalen aamschen Volksbond » van Afttw'er-n : de heer1 Cupérus kan onmogelijk mens den Libérale» Volksbond spre-n, daar verschillende aktivisten deel tmaken van het bestuur van dien bond, Cupérus door de Lib. Vlaamschen >nd uit den Gemeenteraad werd ge-;md om zijn anti-Vlaamschgezindheid. Borgignon, namens de « Katholieke laamsche Vereeniging» : liiervoor gel c11 'zelfde opmerking als voor den heer Cuit us. Dr. Tetlinck zou geteekend hebben namens den Liberalen Volksbond » en niet eens lid van het bestuur. De lei-:rs van den Liberalen Volksbond wa- II de heeren J. Hoste, die thans in Ne-îrland verblijft, en A. Brijs, die Se-etaris-GevolmacWigde van de Kom-îssie van Gevolmaclitigden van den aad van Vlaanderen i». Ten slotte zou de heer Sabbe « namens ?t Willemsfotids » gesproken hebben, at hij onmogelijk kan doen, daar hij :'fs r^pen lid van het hoofdbestuur van :t Willemsfonds is. Ook Dr. Nuvens zou « namens den ederduitschen Bond » hebben gefee-;nd : de leden werden daarover nooit :raadpleeed en de meerderheid van het îstuur heeft, in den loop van 't vorig ar, geweigerd de v«rvlaamsching de: entsche hoogeschool. en der bestuurlij-ï scheidinq- tegei te werken. Dit protest is dus een logenachtig stul? X>r een achttal personen aanee"<?eknut-:ld, en heeft dus geenszins het karakter in een protest der Vlaamsche maat-happijen. Iets' voor iedtrt n dif BESTUREN EN INRICHTINGEN Het Vlaamsche volk moet slechts weten en zien dat het Aktivism met beleid en krachtdadigheid de macht van Vlaanderen s besturen en inneh-tingen in handen neemt om geheei tôt ons te komen en beslist den rug te kee-ren aan de oude franskiijonsche dwin-gelandij.Besturen, en ook inrichtingen, zeggen v/ij. Zie al maar eens hoe d« rechterlijke wereld in staking ging, niet om een groot vaderlandsch belang, niet om het volk tegen dezen of genen maatregel te beschermen, waar-voor wel gelegenheid was, doch alleen tegen het Vlaamsche recht, tegen Vlaanderen! Van rechters gesproken, t^ schijnt dat er oneenigheid heerscht in t k»mp der nieuwsoortige stakers ! Ze hebben deze maand hun jaar-wedde niet ontvangen en van daar he-vige proteiitaties langs aile kanten ! Sommige rechters hebben reeds ge-dreigd hun^ambt te hernemen ! 1s dat daar een duiventil waar ze naar goed-dunken in en uit vliegen ? Hoeven die heeren slechts te zeggen : « Wij leggen er het bijltje bij neer», om kort daarop te verklaren : « En nu belieft het ons weer ons baantje te hernemen » ? De aanstokers van het rechterlijk komplot voelen dat er iets gaat hape-ren; ook is er nu sprake om een kapi-taal bijeen te vergaren opdat de beta-ling der jaarwedden gerege d zou kunnen gebeuren en banken hebben reeds hun medewerking beloofd. Het patriotism der banken, even als dat der komiteiten, blijkt van een merkwaardige soort ! 't Moeten groote belangen zijn die daar te verdedige» vallen. Als nu het stakingsfonds voor rechters gesticht is, zal den arhkel 310 met op die heeren toepasselijk worden ? In de kunstenaarswereld moet er ook wat beroering gaan komen, want b.v. de Bond der i oonkunstencars van België werkt te Luik en te Brussel tegen de Vlaamschgezinden. Hoe pijnlijk het valt te zeggen, zelfs in de Syndicale Kamer Voor Antwerpen werden er lieden gevonden die zich 1 eten en laten gebruiken als werktuigen van Walen en franskiljons. In t voorbij-gaan worde dciar op gewezen opdat de Vlaamsche krachten de noodige zui-veringswerkmg op touw zouden zetten. Bij de geneesneeren wordt nog ge-durig gekuipt en beraadsiaagd. iiet is, allés goed op den keper beschouwd, ftechts een kwestie van po^tjes ! Post-jes aan de doxkken, postjes in de gast-huizen, postjes in verzekeringsmaat-schappîjen, postjes hier, postjes daar, waarvan wij de it.nge en weisprekendc lijst in ons bezit hebben. Wij zeggen alleen dit : het wordt hoog tijd dat de Vlaamschgezinde ge-neesheeren. en vooral de dokters die zich fiink aktivist durfden te toonen, begunstigd worden onder de Vlaamsche regeering. Niet dààrom zijn ze aktivist, doch ook dààrom mogen ze niet langer achteruitgesteld worden en 't is maar rec'ntvaardig dat Vlaanderen zijn trouwe zonen bevoordeeligt. De politie is nog van veel grooter belang, want de politie bezit een ontzag-lijke macht en is overal een lijdzaam politiek werktuig in de handen van degenen die aan 't roer zitten. Wij hebben dat gezien den 3n_Fe-bruari 1.1. Ailes was er op aangelegd om de politie tegen de Vlamingen te doen optreden en ten voordeeîe van de franskiijonsche aanranders. Zoo was de dagorde dubbelzmnig ; de onder-richtingen om tusschen de regels te lezen en de toespraken der kommis-sarissen en adjunkten deden de rest. Inrichting v^as er niet ; ailes wat voor den minsten stoet wordt gedaan, werd nu moedwillig verzuimd. De politie betoonde in ailes den verlangden oo-gendienst.Om dàt te veranderen is het alléén noodig meester te zijn van het bestuur. Het Kollege van Antwerpen besta&t nu nog uit drie leden, zoo wij het goed voorhebben : burgemeester Jan de Vo* en de schepenen Cools en Âlbrecht. Met hun drieën — très jaciunt colle-givm weliswaar — schijnen zij beslis-singen te willen nemen die de toe-komst zouden vastleggen. Indien onze inlichtingen juist zijn, ging dit Kollege van drie man over tôt benoemingen van politiekommissaris-sen, die in de eerstkomende gemeente-raadszitting goedgekeurd zullen moeten wordpn. Met de bekrachtiging zou er gewacht worden tôt... de regeering terugkomt. De benoemden zijn de vier oudstc adjunkten, allen menschen van bij of in de zestig. Het schijnt zelfs dat die beslissing van het Kollege genomen werd tenge-volge van een artikelhe over de Dolitie, dat verscheen in 't Vlaamsch Nieuws van 26 Jpnuari 1.1. en waaraan belpng werd gehecht, want voor al de 'eden van 't Kollege is 't afgeklopt gewor-den.Zou het nu geen tijd zijn dat

Er is geen OCR tekst voor deze krant.