JLderdag 20 âpri! 1916. Tweede Ja&rg. Nr iiï Prijs: 6 Gentlemen door geheeî Beîgië Het Vlaamsche Nieuws Het best ingelicht en meest verspi eid INîeuwsblad. van beigië. - Verschijnt 7 màal per week innru jijwjiii"iiimwi» ntnninmT l'T'TlTirrr" —, — rj.jœr»r~-^±>t;<rKj*zas-vs*ftM;Tn\rvm*r ABGNNEMENTSPRIJZEN : AFGEVAARDIGDEN VAN DEN GPSiELRAAD: AANKONDIGINGEN: Dr Aug. BGRMS, Alb. VAN DEN BRANDE » Tweede bladz., per regel 2.58 Vierde kladz., per re£el.. 0.51 ■ fer ma«iiâ 1.78 Per 6 maatide* 18 & ,.nrt„ > r met vaste medewerkmg van Dr A. JACOB „ Derde fcladz., id. i.— Doodsbericht S.— Per 3 maanaea .... — er jaar . | BUREELEN : ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tel. 1900 ] Voor aile annonces:, wende men zicli : RIK DESTRAAT, 44. DE OORLOG De Toestand L strijd rond Verdun is op,nieuw in thevigheid ontbrand, en wel op de L waar wij voorzien en voorspeld «en, namelijk op den rechteroever je Maas. Volgend uittreksel uit het niche legerbericht van 18 dezer geeft jenkbeedd van de hevigheid der iste gevechten : 'jjet wordt bevestigd dat de Duitsche tal die gisteren op de Fransche stel-(D tusschen de Maas en de streek ; Douaumont werd ondernomen, ;st hevig is geweest. Uit nieuw inge-iej inlichtingen blijkt dat deze on-giing werd uitgevoerd door troepen ijf verschillende legerdivisies behoo-,»ijk men ziçt er is geen spraak van tioch van zich ingraven. De slag bij m ontwikkelt zich met methodi-regelmatigheid, en krijgt alduî ten meer het aanzien van een be-Lnden veldslag. De in het Fransch lït bedoelde aanval der Duitschers Si deze laatsten weer eenig voordee] leverd; zij veroverden de Fransche Bingen aan den Steinbruch (ongeveer m. ten Zuiden van Haudromont) en Ken heuvelrug die zich bevindt ten Lid-Westen van het gehncht Thiau-nt. Dit gehucht vindt men op de |r ten Zuiden van het dorp Douau-lit, Deze actie gebeurt dus op de ïts waar de Fransche tegenaanval I met taaie weerspannigheid bleef liiielen, om redenen die wij reeds Ker hebben aangegeven. is sector op den rechteroever van de is is, in den huidigen stand der ope-s, de belangrijkste. Wat men i,n de :ieeîe berichten nict leest maar wel le private mededeelingen, is dat de m van dien sector die zich langsheen Côtes Lorraines bevinden regelmatig 1er vxuir worden gehoudesn. De artil-t is trouwens in het Maasgebied se-t het begin van den veldslag (23 Fe-ari 1.1.) bestendig aan het werk, al-1 de in fanterie-aanvallen worden dooi lelijk lange rustpoozen onderbroken, [een gesloten front van ongeveer 5C ■peter woedt een verschrikkelijk ar-|-\e4tttl, ail een beïnvloed door he1 ■mtertiike Aprilweer. Het geschuts-■risfejionder hevig op de beide front-Bon. De Franschen besehieten van ■ liai stellingen in de Argonnen de Bcjen ten Zuiden van Montfaueon, rdçn Duitschers te beletten hun aan-Ifroat uit te breiden. De twee punten Irom in die streek de strijd zal gaan l de stevig versterkte hoogte 304 en peruehtç Doode Man, waar de front -|t zich even ten Noorden om heen brt. Door hun terugtocht van de ges-beek hebben de Franschen hun it daar merkelijk verkort en de on-pbare bocht nagenoeg heelemaal [verdwijnen. In aansluiting met den tad in die streek is een over Genève fiden Havas-telegram nief' zonder ?. Daarin heet het dat generaal à, de verdediger van Verdun, aile pbpogjngen overbedig acht. Hij be-k't de hoogte 304 e vénal s het ov eri-^trein ten Noorden van de aanstaan-pofdverdedigingslinie — het Hesse-p. Esnes, de hoogte 310, het Bour-hch en de ve;sting Marre — nog fis als vôôrsteilingen, die men zal pen te behouden indien de omstan-Men het noodzakelijk maken. Die peu honden natuurlijk rekening |K'i mogelijk achteruittrekken der ^chen op achterwaarts gelegen stel-al wordt het niet, uitdrukkelijk dat dit gebeuren zal. Generaal "n zal trouwens geen poging onaan-laten om die zoogenaamde Fstellingen » in handen te houden. 'i noemen wc-leens d-en slag rond putt beslissend. Men zou kunnen F® dat dit alleen een persoonlijlce Fe is. Men kent het beroep van Pinceau op Engeland, nu daar de van algemeenen dienstplicht aan fr(ie van den dag is en het aandrin-ïan den ex-minister op afdoende " in dit ge\vichtig oogenblik. De % Express », de meening van Bo-i-aw vertolkend, bezweert in een baar geïnspireerd artikel de eonser-f e:i dat ze toeh de poging van Car-l'"11 coalitie uiteen te rukken, niet R onderatennen, omdat de hoogst-°?rlogfstoestand thans iedere re-P^wijziging verbiedt. De oorlog, r blad, beeft een stadium be- 5"ir! aaT«n v'5a'n^ besloten is een af te dwingen. Indien hij vfcOTt-Mooals gedurende de eerste zeven ' reusachtige kracht tegen Verdun te werpen, dan zal hij dat doel zonder twijfel bereiken, ofwel in zijn voordeel door- het doorbreken der Fransche stellingen, of tôt zijn schade door de nitputting van zijn eigen kracht. ■ In îeder geval echter zal het groote Duitsche voorjaarsoffensief de beslissing medebrengen en nogal vroeger dan alge- meen wordt vefwacht. * * * Op het Kaukasische front gaat het den Turken niet mee. In de streek van de Tchorok maken de Russen weer vorde-ringen in de richting van Trebizonde. Italianen en Oostenrijkers vechten met afwisselend succès. Engeland en de Nederlandsche scheepvaart Van officieele blederlandsche zijde: De minister van landbouw, nijverheid en handel heeft Zaterdag in conferentie ont\ angen de directies van de Koninklij-ke Nederlandsche Stoomboot Maatschap-pij en van den Koninkhjken Holland-sclien Lloyd, die aan den minister kwa-men mededeelen, dat voor het bunkeren in Engeland ot in Engelsche kolensta-tions door de Britsche regeering geëischt werd het afstaan van 30 pet. van de scheepsruimte van elke maatschappij ten behœve van de vaart op Engeland. De minister van landbouw, nijverheid en handel heeft den directies duidelijk te verstaan gegeven, dat de Nederlandsche scheepsruimte beschikbaar moet blijven voor opeisching door de Nederlandsche regeering' en dat deze niet kon toelaten dat zou worden te kort gedaan aan de mogelijkheid om met Nederlandsche schepen In de eigen behoeften van Neder-land te voorzien. Het dienstplichtvraagstuk in Engeland Ldnden, 18 Aprii. — Officieel wordt gemeld, dait Asquith zijn tegen heden toegezegde mededeeling in het Lager-huis heeft uitgesteld, waarschijnlijk in afwachting van verdere mededeelingen over de middclcn tôt voorziening in het benoodigde aantal manschappen, die dooir. de militaire autoriteiten wordei: gevraagd. Er wordt niet ontkend, dat ei verschil van meening bestaat in het ka-binet over de invoering van algemeenei: dienstplicht, maar tôt dusver heeft nog geen der kabinetsleden een aanvraag on ontslag ingediend. Aile partijen wen-schen de nationale eenheid te bewaren. Londen, 18 April. — Dat Asquith zijn verklaring heeft uitgesteld wordt over 't algemeen uitgelegd als een be-Vvdjs, dat de krisis nog in een ennstig stadium is. De « Evening News » acht het waarschijnlijk, « 00k op grond dat de ge-ruchten over het aftreden van ministère hebben opgehouden », dat Asquith heeft toegegeven en het beginsel van algemeenen dienstplicht heeft omhelsd. De « Star » erkent, dat het publiek niet bij machte is de militaire behoeften te beoordeelen en dat het slechte nieuws uit Mesopiotamië de conscriptionisten te pas komt. Londen, 18 April. — Minister Asquith heèft in het Lagerhuis verklaaird, dat hij voornemens was geweest van-daag een mededeeling over de wervings-voorsitellen der regeering te doen. Er zijn echter nog enkele onbesliste punten, zonder welke de mededeeling o,n-volledig en onvoldoende ware. Hij hoopt de heele zaak morgen te behandelen. Yredesgeruchten Berlijn, 19 April. — Het « Berliner Tageblatt » meldt uit den Haag : Sinds gisteren loopen in fîhancieele kringen geruchten nopens den vrede. Op de Amsterdamsche Beurs was aanstonds een stijging van de valuta merkbaar van aile oorlogvoerende machten. Het « Handels-blad » brengt uitdrukkelijk de stijging met (niet-bevestigde) \Tedesgeruchten in verband. Duikboot- en mijnoorlog Londen, 18 April. — Het ongewapende Engelsche stoomschip « Zent » is.den 5n dezer zonder eenige waarschuwing door een duikboot getorpedeerd en gezonken. Men heeft de duikboot in het geheel niet gezien. De « Zent » is zeer snel gezon-ken en tengevolge daarvan zijn 49 opva-renden omgekomen. Londen, rS April. — Lloyds meldt, dat de Russische bark « Schwanden » is getorpedeerd. OJPJËJN B Fil JE F aan Kardinaal Mercier • Nederig verzoek aan Z. Em. den Kar-dinaal Mercier, aartsbisschop te Mechelen Eminentie, Het zij ons toegelaten U te zeggen hoe wij de. toestanden in b rankrijk zien en die tevens uit een driedubbel oogpunt te beschouwen : wat het volk, wat de leidende standen, wat de geestclijkheid aangaat. Het KatkoLicism bi] het Fransche volk U hçeft, Eminentie, zeer ho.g opge-geven met de 90 diocesen en de 30.000 parochiën die Frankrijk bezit. Maar wat zijn eigenlijk die diocesen en die parochiën? . Mogen zij eenigszins. vergeleken worden bij de diocesen en parochiën van net land waarvan gij de Primas zijt? Er i9 wel een schaduwzijde aan het godsdienstige Be.lgië, doch over zijn geheel hoe levendig opbloeiend.hoe njk aan werken is niet het geloof van ons volk en bestaat in het kristendjim één diocees dat het winnen kan bij hçtgene waarvan gij het geestelijk hoofd zijt? De vreem-deliug staat er telkens over verbaasd hoe, zoowel in de grootste steden als in de kleinstç gehuchten, de kerken gevuld zijn met een vronie en ingetogen menig-te. Het is een bestendige zorg voor U de bestaande parochiën in onderverdee-lingen in te deelen en nieuwe tempels op te richten, waar het volksgeloof zich kan betuigen. De opbbeiing van het gods-dienstig leven is hier wonderbaar en uwe priesterschap plukt de schoonstç en rijk-ste vruchten van haar ijver en haar werk. Wat zijn daarbij de parochiën en diocesen in Frankrijk? Uw redevoering maakt geen onder-scheid en schijnt ze aan beide kanten op denzelfden rang te stellen. 't Is of uwe Eminentie nooit een aandachtigen blik had geworpen op hetgene er bij onze Zuiderburen omgaat. Onder uw priesters zijn er nochtans die wel op de hosgte bhjken en bij persoonlijke ervaring we-ten wat de toestand in werkelijkheid is. Indien ter zijde worden gesteld die ge-westen welke het minst Fransch zijn van aile : Fransch-Vlaanderen, Bretanje en de Baskische streek, dan is Frankrijk, in opzicht van godsdienst, nog slechts een barre woestenij. Van uw 30.000 parochiën zijn er 25.000 waar, buiten den kester e.n de kaarsenopsteker, geen enkele man den Zondagsdienst bijwoont. Het H. Misoffer werdt er gelezen voor twee, drie vrouwen. Er zijn parochiën waar de pastoor geen misdiener kan vin-den.Toen hQt Fransch episkopaat voor de vraag stond van de « Kujtueelen », inge-steld door de regeering, was een der bij-zonderste redenen, doch die verzwegen werd, ora ze te verwerpen, dat in de belft van de parochiën, of nog meer, de enkele mannen,. noodzakelijk cm de instelling te besturen, niet te ontdekken waren. De bisschoppen inoesten het voor lief nemen kantonale vereenigingen in het leven te roepen en nog was het geen oplossing, want in 10.000 parochiën werd geen en-kel man gevonden, om zijn parochie te vertegenwoordigen. Is dit ailes de stipte waarheid, Eminentie ? Hoe is dan verder de toestand? Zjomin als het vieren van den dag des Heeren, worden de andere geboden der H. Kerk nageleefd. Hoeveel zijn er in Frankrijk die nog hun Paschen houden, vooral zoo we slechts rekenschap houden met het mansvjk? Er is ons uit goede. bron verzekerd, dat buiten de hooger vermelde gewesten, de verhouding nog geen 10 t.h. bcdraagt. 't Is nog droevi-ger. In twee-derden van uw 30.000 parochiën wordt de priester als de politieke en' maatschappelijke vijand beschouwd. Bij çen sterfbed wordt hij zelden geroe-pen, het doopsel wordt minder en min-der toegediend, het kerkelijk huwelijk is er een uitzondering geworden. En nochtans dat zijn gewoonten die het langst voortleven, zelfs wanneer het op-recht godsdienstig gevoel is uitgedoofd. Necn, Eminentie, het Fransche volk mag door U niet tôt voorbeeld aan het onze worden gesteld. Het Fransche volk valt niet katholiek meer, zelfs niet meer kristen te heeten. De overgroote meer-derheid is effenaf heidensch. Nu een wosrd over de Leidende Standen Is h'et daarmee soms beter gesteld? Zeker, Uw Eminentie kan ons wijzen op e«n katholiek Frankrijk dat nog altijd zijn dagbladen heeft, zijn vereenigingen, zijn ijveraars, zijn aristokratie die groo-tendeels is trouw gebleven. Maar houdt Uw Eminentie 00k rekening van hoeveel gewicht dit in de gan-sche; natie mag gelden ? Heeft zij ontleed en nagegaan welk de wezenlijke geestes-toestand is van die aristokratie? De proef is spoedig gen^men. In uw omgeving zijn er lieden die Parijs en die het platteland kennen. Laten die de be-rekening maken en 't ge.tal katholieken onder de leidende standen zal een verschrikkelijk gering aantal blijken. En zoo we die lieden nagaan in hun-nen persoonlijken handel en wandel, dan zullen wij er hetzelfde zedenverval vin-den als bij de niet-geloovigen en dezelfde onwetendheid in de kristelijke leering. Bij de luidrachtigste verdedigers van de Kerk vindt ge nog het verloochenen van allen kristelijken le,vensregel. Dit zou wel het droevigste hoofdstuk om schrijven zijn. Daarjm achten wij noch de middelen waarover wij beschikken om het openbaar te maken, noch de tijd ge-schikt.Het derde punt : de Geestelijkheid Hier moeten wij nog terughoudender wezen. Alleen zuÙen wij er aan herin-neren dat voor de afschaffing van het Konkordaat de Republiek zelve de bisschoppen benoemde en dat het ministerie van eeredienst dikwijls getuige was van kuiperijen en handelingen, onvereenig-baar met den waren geest van het priesterschap.Zeker Frankrijk bezit nog altijd groote predikanten : dat is een gave van het ras. Doch waar bevinden zich op dit oogenblik de diepe denkers, de oprechte wijsgeeren,-de „nderlegde theologen die met vrucht met de leerstelsels van een Bergson of een Boutrou kunnen dingen? Een mooie zin, een prachtig beeld, een klinkend woord moeten al te vaak het ernstig doorwegend betoog vervangen. Wij zien niet genoeg in, hoe dor c-n dood de katholieke beweging in Frankrijk is, Lcisy en Duchçsne geven een strekking aan die nict kan gev.Jgd worden noch opgenomen mag wezen door de Belgische geestelijkheid. L'Histoire ancienne de la Religion staat in den Index, hoewel Rome toelaat dat het boek verkocht worde, maar de banbliksem trof den schrijver van Les Evangiles synoptiques ; Le Quatrième Evangile ; L'Evangile et l'Eglise. Het zou ons mogçlijk wezen daaraan verdere toelichtingen te wijden, doch wij willen geen ergernis geven aan een-voudige geesten. Wij moeten echter bekennen dat de lagere geestelijkheid in Frankrijk veel studeert en veel leest, meer dan hier. Zij bezit dikwijls een stevige onderlegtlheid en oprechte wetenschap, doch ongeluk-kigerwijze is zij al te toegeeflijk voor ze-delijke vergrijpen en voor het' gevloekte malthusianism. Maar wat zal er binnen enkele jaren van die geestelijkheid over-blijven? De scheiding van Kerk en Staat heeft aan de priesters het brood ontno-men ; er is voor een priester geen bestaan meer in Frankrijk sinds Briand heeft verwezenlijkt, wat lang dreigde en niera and aandurfde noch wenschte. De se-minaries geraken ledig, de priesters worden zeldzaam en alleen de zetel der de-kenij is nog regelmatig bediend. Ziedaar, Eaiinentie, welk de ware toe-dracht is der kerkelijke en godsdienstige zakçn in Frankrijk en daarom weigeren wij U te volgen. Het Belgisch katholi-cism is levend en bloeiend en wij willen het aan geen lijk vastbinden. De Vlaamsche geestelijkheid,voor zoo-veel zij op de hoogte. is, ziet de werkelijkheid in en laat zich niet verleiden noch beetnemen door het schitterend ver-t:x>n van godsdienstige plechtigheden en katholieke Kongressen in Frankrijk ge-houden.Een onderdanig Katholiek. (In ons nummer van gisteren ver-scheen het begin, in dit van morgen komt het einde van dit Verzoek.) DAGELIJKSCH NIEUWS POSTDIENST. _ Wij hebben de uit-breiding gemeld van den postdienst in zake de verzending van waardekistjes naar Oostenrijk, Zwitserland, enz. Voor deze beide landen, en Denemarken en Luxemburg bedraagt het port niet fr. 1.30 zooals wij verkeerdelijk schre-ven, doch îr. 1.50. De andere verzen-dingsprijzen bleven dezelfde. DE KUNSTWERKEN DER KRIJGS-GEVANGENEN. — Wij hebben reeds vermeld, zegt de « Temps », dat een be-langrijke Kunsttentoonstelling, gedu-rende den oorlog, te Genève geopend is, onder de begunstiging van den ge-meenteraad, in de schoone 7 al en van het paleis Egnard, welke de diplomaten en de geleerden, die de internationale con- » gressen bezoeken, goed kennen. Het Ko-miteit heeft allerlei uiterst belangwek-kende zendingen kunnen verzamelcn. Naast kleinere voorwerpen, dikwijls zeer kunstig door krijgsgevangenen, ge-wonden of militairen op het front uitgevoerd, bevinden zich soms bewonde-renswaardige aquarellen en pastels. Eenige artisten van achter de Unie hebben hunne inzendingen aan die van het front gevoegd. Het is ons onmogelijk, er. het zou nutteloos wezen, een lijst van al de werken te geven. Wij willen echter toch de caricaturen in waterverf aanhalen van den heer Jaillet, gevange-ne te Hobon-Asî>erg en in hetzelfde kamp, de aquarellen van Karel Brae-mer; Gustave-Louis Jaulnes heeft eenige ambulance-schetsen, en André Jacques, wiens linkerhand de rechtei1 met raecstcrrschap heeft weten te vervangen, hospitaal aquarellen. Van het front stuurt Gaston Broquet een indrukwek-kende toekening, de « Aflossing, Win-ternacht », en luitenant Lobel Riche, die tôt het expeditiekorps van het Oos-fcen behoorde, geeft een sene van zeer treffende aquarellen, waarin eomitadjis, Bulgâren of gevangenen van de Fransche génie, in forsche trekken uitko-men. Voorts geven wij nog aan de tal-rijke en "00 levendige studies der heeren Henri Bing en Ch. Bâillon, burgerliike gevangenen te Holzminden, en de tee-kening « Na den aanval », door soldaat Jodelet op het front. Wij feliciteeren tevens den teekenaar Steinlen, en Mej. Breslau, voor hunne mooie militaire portretten. Zooals de tentoonstelling zich aan het publiek voordoet, is het een waar succès.HET OUDSTE KANAAL VAN NOORD^EUROPA. — Zooals wijlen Bernhard Hagdorn het in de annalen van het « Genootschap ter bestudeering van de Geschiedenis van Liibeck » ge-toond lieeft, is het eerste kanaal, waarvan in Noord-Europa sprake is, dat, welk in 1398 tusschen de Elbe en de Trave gegraven werd. Over het kanaal van Stecknitz kon men voortaan, per water, zout, afkomstig uit Luneburg, naar Liibeck ven'oeren, wat voor dien datum gcdeeltelijk over land moest ge-schieden.STOFFEN UïT BRANDNETELVE* ZELS. — Reeds sedert eenigen tijd hebben de Duitsche bladen vermeld, dat een Duitsche geleerde een middel had ontdebt, om uit brandnetels een garen te trekken welk het katoen zou kunnen vervangen. Het groote vraagstuk om op te lossen was om de vezels yan hunne houtachtige beîtanddeelen te kunnen afscheiden. De Duitsche uitvinder slaagde erin deze moeilijkheid te overwinnen en verkreeg de afscheiding met behulp van ammo-niak. Dit kwam echter veel te duur om, als het op groote schaal zou ondernomen worden, eenige winst te kunnen geven. Na lang zoeken, is het hem ge-lukt de vezels door middel van water van de houtachtige bestanddeelen los te maken. Dien/tengevolge zal het verhou-wen van brandnetels, zonder twijfel, zeer winst geven d worden. Op eene ver-gadering liet prof. Richter, de ontdek-ker, allerlei proeven zien : stoffen waar-uit allerlei kleeren en militaire uitrus-tingen vervaardigd kunnen worden, die zich door sterkte en fijnheid van het weefsel onderscheiden. Deze stoffen hebben dit nog voor, dat zij veel kleurstof opnemen en zich dus uitstekend voor het verven leenen. FRANSCHE SOCIALISTEN EN KATHOLIEKEN. — Een delegatie van de socialistische groep der Fransche Ka-mers heeft zich naar den minister-presi-dent, Briand, begeven om hem een brief te overhandigen waarin de onderteeke-naars, inzake der « gevraagde sancties dcor de groepen der rechterzijde tegen de propaganda's welke de eendracht van Frankrijk in het oorlogsgevaar kunnen bedreigen » uiteenzetten, dat de socialistische parti) geen vervolging eischt tegen de propaganda strekkende om den regee-ringsvorm te bestrijden. Zij hebben echter aan den président een dossier van do-kumenten overhandigd,' welke sedert 20 maanden uitgestrooid werden met het doel om aan te toonen dat de tegenwoor-dige oorlog « een verdiende straf voor Frankrijk is, wegens de instelling van godsdienstige onzijdigheid in de scholen en aan de Kerk, tegenover den Staat, eene onafhankeljkheid bezorgd te hebben, waarover zij zich te verheugen had ». « Deze dokumenten, voegen de onder-teekenaars er ten slotte bij, zullen de Regeering der Republiek in staat stellen om nauwkeurig al de verantwoordelijkheden vast te stellen en uit te maken aan wie die toekomen. » De minister-president zeide, dat hij, als deze dokumenten onderzocht woren geworden, ds socialistische groep zou beant-woorden. tels ïoor iedereo dag Gallifort Kent gij Gallifort? Ja, als ge Antwer-penaar zijt, antiers is uct waarscnijn.ijk oat de iaaj.11 ervan met tôt u is gekouiui. Denk niet aan het fort van ui_n o-ai-liër ; de etymologiscne Lictc-ekenis van de benaming gaat, evtn als ae oorsproiig van het tasteel, in den naciit der trjden verlqren. 'tf, Want Gallifort is een eeuwenoud bouwvallig kasteel, Noord-WestelijJi van De urne! gelegen, en 't mooiste puin van den oantrek. Eilaas ! voortaan'moeten we «preken in den verleden tijd, want het mooie ronde torentje, dat daar zoo zwierig en sierlijk, zoo slank en stout met zijn scha.iënspits, uit de bekroosde hofgracht en uit lisch en riet oprees, is niet meer. De oorlog, die veel vernielde, heeft echter geen schuld aan deze verdwij-ning. Een felle Westenwind deed het bouwvallig t.rentje instorten en nu i« het 110g een vormelfcoze ldomp steenen op den kant van het water. Alleen de oude ingangspoort van het kasteel, met enkele muurpanden, staan * nog o-ve.reind. 't Zal nog menig Antwerpenaar wee-moedig aandoen te vernemen dat Gallifort, onze eenige dichteriijke romanti-sche ruine, • thans heelemaal is ingestort. Hoeveel herinneringen, blijde als in de Lente een vlucht blanke duiven, droefgeestigç als een zwerm don. cre ra-ven in dijzige Herfstlucht, klapwiekten er niet rond? 't Kon er zoo mooi wezen, in den Zomer, met den paarlemoeren avondhe-mel in het water, het wuivend loover tusschen het puin, de bloemekens bespikke-lend de hobbelige bultige graszode over steen en gruis uitgestrekt, met het rui-schen van liqt ranke riet. Onze eerste herinneringen omzweven Gallifort. ^ — Wie gaat er mee naar den Bosch-uil?Welke Antwerpsche jongen heeft dit voorstel niet gedaan en gehoord onder de straatbengels? De Boschuil bestaat nog, het is de oude landelijke herberg in de onraiddellijkç nabijheid van Gallifort. Naar den Boschuil trekken was vroe-ger, in den geest van de jeugd, een heel avoutuur. 't Was ver en afgelegen ; 't had geur en sniaak van een gewaagde ondememing en 't eindigde. gewoonlijk dan 00k met een veel te laat huiswaarts keeren, terwijl de angstige ouders al over-cn-weer bij ëlkander op naricht waren geloopen. Niet dat het zô6 ver was, maar 't was een uitgelezen plaats om er met aile soorten van waaghalzerijen den tijd te verspelcn. In later jaren, van rij-per jeugd of mannelijken leeftijd, om er de uren te verdroomen tôt de zon onder Avas en het manelicht spookachtig de wanstaltige muren, de breedgeboogde poorten en het slanke torentje verlichtte. Zoodra Maart de eerste lentedagen schonk, was een uitstapje naar Gallifort een onweerstaanbare aandrang. Als pen-teekeningen staan dan nog de b'aderloo-ze boom en op de kim, doch in de lucht, met helder lachend azuur en witte don- J zige wolken, straalt een nieuw licht en in het hart van den mensch ontkieinen opnieuw het leven, de hoop, de liefde. Menig Antwerpsehe schrijver heeft van Gallifort verteld of geïicht, 00k D.or van Rijswijck. 't Is niet van zijn allerbeste gedichten, want de romanti-sche snaar, die hij ander* zoo gaarne met dezelfde meesterschap hadde willen be-spelen, waarmede hij ziin luimi^e politieke refereinen zong, klonk altijd wat dof op de. vedel van den liereman. De bouwval, dien gij ginder ziet, Was eens-een trotsche stichi ; De tijd, die- ailes nederstort, Smcet 00k het aadlijk Gallifort Met ival en torons klein en kort, Zooals het daar nog Ugt. Dan vertelt Den-Door hoe het Slot ten onder ging. Het werd in aloude tijden bewoond door Fulbert, een woesten rid-der, die zijn dagen en naehten door-brengt in brasgelagen en geen deornis kende voor zijn medemensch. Op zekeren dag komt er een pelgrim voorbii, die een aalmoes afsmeeVt. doch Fulbert laat hem door zijn bandhond van de werf jagen. Spoedig volgt Gods wraak. Te middernacht springt de duivel op Fulbert en wurgt den geilen hardvochti-gen ridder ! Niet erg niemv wat vinding aangaat en de vorm maakt niets goed. Sinds dit avontmir is Gallifort yerlateô en brokkelt af in den loop der eeuwen.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.