Vrijdag 31 December 1915. Eerste Jaarg. Nr 350 11 mi nui «nain» aeMaaBaKMnfiaMWHWWBHMnM^ranwmwtiriAiMaaijaM^^ Prijs ; 5 Centiemen door geheel Beigië Het Vlaamsche Nieuws Het best ingelicht eo meest verspreiti Nieuwsblad van België. - Verschijnt 7 maai per week U V r.T. -"va>»y c àacag-ra* Vu*' Ax&œzœjaiaœrrmttn atsaa'-aaaK vMra~w»a»rTf-c.- ABONNEMENTSPRIJZEN Pw week 0.35 Per 3 maanden S.7S Per maaiid 1.25 Per 6 maarden 7.6f Per jaar 14.— j AFGEVA ARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD Dr Aug, BORMS — Alfeert VAN DEN BRANDE BUREELEN: ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN, Tel. 1990 nrrrnnr —n«-r-»Tr»~iTrir * *1 "iinrmrmrri»mT«riian ~*rra ■ « >inrrnT~nr M"'rTifiOr'7TwrMfD>ÉnTi—ri AANKONDIGINGEN Tweede bladz., p;r regel 2.60 Vierde bladz., per regel.. 9.56 Derde bladz., id. I.— Doodsbericht 5.— Voor aile amxoncen, wende m zich : ROQDESTRAAT, 44. Eene verdachte Mededeelmg In ons nummer van 16 December 1.1. verscheen een artikel : De Nederland-sche taal in het Onderwijs, met de verni elding « medegedeeld », waarin eenige maatregelen worden vooruitgezet, die voor doel moeten hebben de bestaande taalwetten in onze onderwijsgestichten çerlijker te doen nale\en. Een gezaghebbend Vlaming, zeer er-varen in ailes wat onze wetgeving be-treft, schreef ons zijne aamnerkingen op die mededeeling, en druktç zijn vermoe-den uit dat zij « afkomstig was uit de bureelen van het Middenbestuur te Brussel, waar men de afwezigheid van den bevoegden Minister en van de Wet-gevende Kamers misbruikt » (1) om de wettelijke voorschriften betrekkelijk onze taal den nek om te wringen. Onze geachte strijdgenoot had het vooral over de bepalingen der jongste schoolwet die voorschrijven dat de moe-dertaal der kinderen de voertaal is van het lager onderwijs, en hij teebende met recht verzet aan tegen de bewering als zou, volgens de Belgische wetten, het onderwijsbestuur geene bevoegdheid be-zitten, de inrichtingen die niet van den Staat zijn, voorschriften omtrent de voertaal op te leggen, ook dan niet wanneer ze door den Staat ondersteund worden.Welnu, dat is eenvoudig onwaar.Voor wat de lagere scholen betreft, zegt de wet van 19 Mei 1914 zeer duidelijk in art. 15 dat in al de gemeentescholen, aangenomen of aanneembare scholen de moedertaal de voertaal is in de verschil-Icnde graden van het onderwijs. En wat nu de. middelbare private onderwijsin-stellingen betreft (waaronder wij ook de Normaalscholen rekenen), die toelagen krijgen van den Staat, het spreekt van self dat zij behandeld worde.n, ten op-sichte van de taalwetten, zooals de Staatsscholen zelf. Wie rechten en gun-sten krijgt van den Staat, moet zich ook Dnderwerpen aan plichte.n die daaruit mtstaan : en een eerste. plicht hoeft te iijii, de waarborg voor eeir degelijk on-lerwijs, dus een onderwijs door middel .•an de moedertaal. He.t beginsel dat in de « mededeeling» roorgehouden wordt, is dan ook verder-:elijk en zal ertoe leiden dat de ouders, lie door allerlei vooroordeelen beïnvloed le wettelijke taalbepalingen willen ont-îvijken, zullen voortgaan met tegen het >elang van hunne kinderen in, deze naar le verfranschte private scholen te stu-ren. Die ongezonde mededinging welke Dp dit oogenblik nog op groote schaal jebeurt, moet onmiddellijk beperkt en Mohaast mogelijk geheel verhinderd worden. Dit in aansluiting met wat ons van TOormelde « bevoegde zij de » over dit :< medegedeeld » stuk werd geschrevem. Nog in andere opzichten laat die offi-:ieuze kennisgeving de ooren van den franskiljonschen ezel zien : a Voor wat de middelbare scholen van ) den hoogeren graad, de koninklijke > athenea en gemeentelijke kollege's in > de Vlaamsche gewesten betreit, wor-o den de schikkingen der wet van 15 u Juni 1883 vervangen door de volgende i) bepaling, ge.steund op de wet van 12 0 Mei 1910 : Naar gelang van de nood-» zakelijkheid zullen voor de zoogezeg- 1 de Vlaamsche leervakken gelijksoor-) tige kursussen ingericht worden, te ) ge.ven in de Fransche taal. » Weer een looze kneep zeker van ons xanschgezind Middenbestuur ! Iinmers de wet van 1910 (2) (Franck-Segers), heeft in ni^ts de wet van 1883 Coremans) gewijzigd. Deze blijft be-staan geheel en ganscli met haar art. 23 mngevuld door het Ministerieel besluit .■an 6 Mei 1886, hetwelk voorzie.t dat \ardrijkskunde en Geschiedenis één vak s, evenals al de natuurlijke wetenschap-Den te zamen. Zij blijft bestaan met aaar art 5 dat zekere afwijkingen toe-aat, maar niet oplegt. Beide. wetten zijn volkomen verschil-fnd naar den geest en naar den vonn : le eene is ecne wet over Middelbaar 5taatsonderwijs, de andere over den toe-jang tôt het Hooger onderwijs. Edward Coremans had, in 1901, een >ntwerp neergelegd met he.t doel de vrije festichteè, die voortgingen met hun ver-ranschingsw«fk, onder toepassing te ioen vallen van zijne wet van 1883. Na een echte, « lijdensgeschiedenis », :ooalg men met reden de lotgevallen van lit voorstel heeft genoemd, viel Core-nans' wetsontwe.rp den 27 Juni 1907 in :en valstrik door het ministerie gespan-îen en werd in 1910 vervangen door de ; noch mossel noch visch »-wet Franck- ^ fegers. Het was nog niet genoeg dat der.e ons j ■eel minder gaf dan hetgene Coremans lad vaorgesteld, men zou ze doen dienen >m d« goede w®t van 1883 te fnuiken. Immers den 29 November 1910 zond minister Schollaert een rondschrijven naar de studiaprefecten van de athenea in het Vlaamsche land, waarvan we hier de vertaling laten volgen : « Geachte Heer Prefect, » Gelief me zoohaast mogelijk eene lijst te sturen met de namen der leerlin-gen die in de 7de en in de 6de- het bij-zonder regiem zouden kunnen volgen, dat voorzien is in art. 7 van de wet van 12 Mei 19101. Gij zult er voor zorge.n dat naast iederen naam de reden opgegeven wordt, die voor den leerling de gebeur-lijke toelating tôt dit regiem zou ver-rechtvaardigen, indien het in uw konink-lijk Atheneum tôt stand komt. (get.) Schollaert. » Dus art. 7 van de wet van 1910 zou gebruikt worden om overal het Waalsch stelsel in te. voeren (d.i. aile vakken met Fransch als voertaal onderwijzen), en op die wijze een zoo groot mogelijk getal leerlingen aan de toepassing van de wet Coremans te laten ontsnappen. Oostende kreeg weldra een Waalsche afdeehng voor 20 leerlingen in heel het atheneum. Hasselt eveneens, Tongeren voor nog minder. Maar van een Vlaamsch regiem voor de 32 Vlaamsche studenten te Doornik, was natuurlijk geen spraak. In de plaats van een Nedeiiaudschen leergang voor Geschiedenis-Aardrijks-kunde en de Natuurlijke wetenschap-pen, krijgen die zoogezegd Waalsche leerlingen een 4de uur Nederlandsch taalonderwijs, dat gegeven wordt na de gewone lesuren, wanneer leeraars e.n leerlingen reeds vermoeid zijn en naar ontspanning trachten : wat zeker met opzet zoo werd aan boord gelegd om onze taal hatelijk te malcen'. De studenten, welke in dit Waalsch regiem opgenomen worden, onderschei-j den zich dan over 't algemeen ook door hunne anti-Vlaamsche gevoelens en daar zij zich beschouwen als eenigszins in een onregelmatigen toestand, werken ze ook veel minder dan hunne medeleer-lingen in de Vlaamsche secties. Voeg daarbij dat in de Oude humanio-ra in al de klassen en ook in de Moderne, van de derde te beginnen, de taal-leergangen voor Vlamingen en zooge-zegde Walen samen gegeven worden, ten nadeele van de eersten vooral, die men daardoor in1 hun vorderingen zeer belemmert, en het zal elken onbevoor-oordeelden lezer duidelijk worde,n dat die Waalsche afdeelingen in onze Vlaamsche athenea een kanker zijn, en eenvou-digweg zouden moete,n afgeschaft worden.Dat is heel wat anders dan hetgene de « mededeeling » voorziet ! Ook hadden we gaarne in dit officieu-ze stuk vernomen daj; men voornemens I is de wet van 1883 volgens haren waren : geest uit te breiden : zij voorziet inftners |dat TEN MINSTE twee vakken in het ' Nederlandsch zullen onderwezen worden, buiten de taalleergangen ; welnu, ! men overschrijde dat minimum en be-I ginne ten spoedigste met het moeilijkste vak, waarvoor de moedertaal meest ver-eischt wordt, in 't Nederlandsch te ge-ven : ni. de wiskunde. Ook dienen Latijn en Grieksch door 't Vlaamsch onderwezen te worden : dan zullen onze klassieke humaniora niet langer on-Vlaamsch zijn in hun wezen (3) en zal het ook niet meer mogelijk blij-ven dat de franskiljons van ons Middenbestuur voortgaan met aan een Vlaam-schen leeraar iu een Vlaamsch atheneum te beletten een uitstekende Eatijnsche spraakkunst te gebruiken, omdat ze be-nevens 't Fransch ook in 't Nederlandsch ge.steld is. In de « mededeeling » zijn dus veel mazen, waar de franskiljons zullen door-kruipen, als men ze. niet goed toetrekt, ja ook bevat ze talrijke leemten die dienen aangevuld te worden, maar van den anderen kant heeft zij toch ook deze goede zijde, dat we nu zien dat eindelijk de aandacht getrokken is op den ellen-digen toestand van 't onderwijs voor de Vlamingen, en wanneer we daar bijvoe-gen het verheugend feit dat in elk atheneum twee vertrouwbare leeraars toezicht zullen houden op de mogelijke misbruiken en in 't ministerie twee andere toezichters voortaan zullen waken over de stipte naleving onzer taalwetten, dan voelen we den franskiljonschen druk toch al eenigszins verminderen en hopen we dat met Gods hulp ailes nog cens zal « rech kom »in Vlaanderen. Dr. Aug. BORMS. 1) Zie nr 845 van Het Vlaamsche Nieuws : « Nog een staaltje van wat de 'Franskiljons door Godsvrede verstaan. » 2) Zie den tekst van de wet van 1910 in Dosfel's Belgische nieLten op het ge-bruik der Nederlandsche taal, blz. 403. Voor den tekst der wet van 1883, ibid blz. 248. 3) Zie daarover een art. van den hr A. Roegiers in D'ietsche Warande en Belfort 1891 : « Ver der e vervlaamsching van het middelbaar onderwijs van den eersten grand of Latijn en Grieksch door het Vlaamsch onderwezen ». Onze Letterkundige Prijskamp Op de talrijke lijsten van schrijvers, die ons in den laatsten tijd werden toe-gezonden, kwam telkens de vraag terug: «En wanneer RAF VERHULST ? » Wij ontvingen zelfs een prachtige studie over onzen Vlaamschen dichter, geteekeud door een onzer allereerste let-terkundigen en critici. Zelfs hadden wij over hem en zijii werk een paar artikels geschreven en een Bloemlezing uit zijn bundels saam-gesteld.Doch wij stuitten op den onverbidde-lijken eisch van onzen vriend dat er niets zou van gepubliceerd worden. De reden? DICHTER RAFAËL VERHULST was opvatter en ingever van onzen Let-terkundigen Prijskamp ; hij was onze raadsman en wil daarom zelf erin on-veiineîd blijven. Een overdreven kiesch gevoel van onzen goeden Vlaamschen vriend, doch dat wij, tôt ons spijt, moeten eerbiedigen. Ziehier de bijzonderste werken van Raf Verhulst, naar zij vermeld staan in het boekje door de Vereeniging van Vlaamsche Letterkundigen uitgegeven in 1912 : Vorst en Volk, drama, 1896 ; Langs G'roënè Hageii, Verzen,, 1899 ; De Kinderen der Zee, zangspel, verzen, 1900 ; Quinten Massijs, zangspel, verzen, 1900; f Hoogste Plicht, tooneelspel, 1900 ; Het Minnebrugje, zangspel, 1900 ; Reinaert de Vos, zangspel,. 1903 ; Jezus de Naza-rener, treurspel, verzen, 1904; Telamon en Myrtalee, drama, 1907; Rozemarijn- : \tje, zangspel, verzen, 1909; Admiraals-} vlag, zangspel, verzen, 1909 ; Semini's Kinderen, drama, verzen, 1911 ; Hei-\bieke, zangspel, 1911. Dr. Aug. BORMS, Albert VAN DEN BRANDE. Vlaamsche Schrijvers Met aandoenlijke sympathie wordt ons uit Brussel, in naam van talrijke ver-eerders, over denv zoo vroeg gestorven Vlaamschen strijder en schrijver Hector DE VRIES geschre.ven, die overleed in Juni 1911. Hij was de boezemvriend van Adolf Clauwaert en te zamen stichtten die twee onvermoeibaren te Brussel de Liederavonden voor het Volk. Het ten-ger gestel van den edelen jongen Hector De Vries bezweek onder de taak en hij ging sterven in zijn geboortestadje Den-dermonde, dat reeds zooveel dichters schonk aan Vlaanderen. Hector De Vries liet meest onuitge-geven werk, waartusschen een zangspel in twee bedrijven Sir Halewijn, dat be-kroond werd in den Prijskamp voorToo-neelletteren van Antwerpen en in aile opzichten een merkwaardig stuk is. Ach ! hoe onvolledig blijft zulke ver-meldiiig van de schrijvers van ons rijke Vlaanderen ! Namen en nog eens namen stroomen ons toe ,en morgen zullen wij er nog wel, om te sluiten, een twin-tik- of dertigtal af te kondigen hebben, betreurend dat we zoo bondig en onvolledig moeten zijn. Wij houden ervan nog te vermelden : Kare.l ANGERMILLE, een der schoonste figuren van den Vlaamschen taalstrijd, medestichter van de Vlaamsche Wacht van Antwerpen en sindsdien haar trouwste, eerlijkste en onbaatzuch-tigste leider, wie.ns geschiedkundige stu-dies en ontelbare Vlaamschgezinde strijdartikels bundels zouden uitmaken en die twee merkwaardige schriften uit-gaf, eerst in Volkskracht versche.nen : Een Antwerpscli opstootje in de 17de Eeu'd) en De Eerste Fl-amingant. Léo VAN NERUM, de lieve en zacht-moedige schrijver van Anemonen, stierf zeer jong, nog in de twintig, en1 zonder dus de voile maat te kunnen geven van zijn sluikend talent. Maar hij was reeds de lievelingsschrijver geworden van al degenen die stille, innige. literatuur bij voorkeur genieten, en, wars van schok- ! kende toestanden, zich vermeien in de alledaagsche gebeurtenissen van het lan- ! delijke en huishoudelijke leven. Hij rust op het kerkhof van Kappel-J len, sinds een zeven- of achttal jaren reeds, en 't gras groeide over zijn graf, zonder dat het bescheiden gedenkteeken, dat vrienden en ' bewonderars van den talentvollen jongen wilden oprichten, ooit tôt stand kwam. De inzendingen moeten gebeure,n vôôr 15 Jaauari 1916, doch wij verzoeken onze lezers daarmee niet te wachten en zelfs onmiddellijk hun lijst in te zen-den, opdat er dadelijk een begin met de rangschikking zou geinaakt kunnen worden. TE WÏNNEN PRIJZEN : de Ie prijs 100 fr. de 2e prijs 75 îr. ds 3° prijs 50 fr. Verschillende prijzen van minder waarde zullen later afgekondigd worden. SCHIKKINGEN VAN DEN PRIJSKAMP 1. — Eenieder mag deelnemen aan den prijskamp, zelfs met verschillende bulîetijns als die aile in regel zijn. Wie de voorwaarden of schikkingen niet na-lee.ft, verbeurt aile recht. 2. — De Eindlijst zal de twintig voor-naamste Vlaamsche schrijvers opgeven, die gerangschikt zullen worden naar het aantal stemmen dat de mededingers zelf hebben opgegeven. De naam die de meeste stemmen be-komt, staat aan het hoofcl ; de tweede plaats wordt ingenomen door den schrijver die dan het meeste vernoemd werd. Deze lijst wordt opgemaakt zonder re-kening te houden met de plaatsen door de mededingers opgegeven. Doch het bulletijn dat het dichtst die rangschikking benadert is overwinnaar. 3. — Deze Eindlijst wordt als volgt samengesteld : a) De bulletijns die de twintig meest bevoordceligde aairen bevatten. u) Dan tweed" /angsciiikkîiig : eerst de bulletijns d'e de twintig namen op de juiste plaats „ouden vermelden, dan deze welke 19, 18, 17, enz., juiste namen en de juiste schikkingen aangeven. 4. — Moest het toeval willen dat me;erdere bulletijns in aile opzichten ge-lijke aanspraak zouden hebben, dan zal het bedrag der prijzen waarop de mededingers recht hebben te zamen worden getrokken eu in gelijke deelen toege-kend.5. — De uitspraak wordt in Februari bekend gemaakt. 6. — De Keurraad brengt verslag uit en de prijzen worden onmiddellijk aan de overwi.nnaars toegekend. De lijst der overwinnaars wordt in ons blad afgekondigd. KabinetswijzSpingen te Havre? Er is in de laatste weken reeds heel wat te doen geweest over kabinetswijzi-gingen te Havre. De meest tegenstrij-dige berichten deden hierover de ronde in de pers. Zoover men zien kan, ligt de diepe grond, die aanleiding gaf tôt hun ontstaan, in zekere tegenstellingen tusschen organen als de XXe Siècle en de Indépendance belge, tegenstellingen die in den laatsten tijd vrij scherp tôt uiting zijn gekomen. He.t is een feit dat de bespreking van de binnenlandsche leiding in een nieuw België van hooge politieke standpunten uit, in Haversche kringen aan de orde is. Juist hierom is het zoo onbillijk, dat door Havre scher-pe maatregelen werden genomen tegen de Vlaamschgezindheid, die eveneens, doch van haar standpunt uit, de binnenlandsche organisatie van het land be-sprak. Het heette toen in officiëele kringen, dat het bespreken van Belgische binnenlandsche kwesties uit den booze was, een opvatting waaraan men daarj thans zelf schijnt afbreuk te doen. De Nieuwe Rotterdamsche Courant van gister behe.lst nu een bericht uit Havre, dat er ernstig sprake is van wij-zigingen in de Belgische Regeering,door nieuwe krachten in het kabinet op te nemen. De. ministerraad zou deze week reeds tweemaal over de kwestie hebben beraadslaagd, doch wegens tegenstandj van één der leden zou nog geen beslis- ; sing zijn genomen. In de eerste week j van Januari zou een besluit hieromtrenti echter vallen, en zouden dientengevolge j graaf Goblet d'Alviella, Paul HymansJ en Vandervelde, allen vooraanstaande ' persoonlijkheden uit de vroegere opposi- ' tie, als ministère zonder portefeuille in het Kabinet worden opgenomen. Indien dit bericht nader bevestigd wordt, zouden wij met recht kunnen; doen opmerken, dat de Belgische Re- geering ook in deze kwestie, evenals in f aile andere, het tijdens den oorlog geens- 1 zins nocidzakelijk schijnt te aehten, re-kening te houden met het belang der Vlamingen, een belang, dat zij trouwens niet als een van nationalen aard erkent. Vooral het toetreden van den heer Paul Hymans, die in zaken vervlaamsching der Gentsche, Hoogeschool destijds een hooghartig Nooit! Jamais! liet hooren, zou het bedenkelijke feit onderstreepen dat meer en meer over het lot van Vlaamsch-België wordt beschikt door een groepeering, die, haar verderfelijke traditie getrouw, vijandig of zoo goed als onverschillig tegenover het Vlaamsche Beginsel staat. /■ DAGELIJKSCH NIEUWS 1 AAN ONZE LEZERS. — Wij raden onze lezers vaa Antwerpen en ocalig-gsnde aan, zich per raaand te abonnee-ren op ons blad. Van af 1 December ^ wordt dan het blad tehuis besteld met '■ de eersts postuiîdeeling. Men gelieve s zich te wenden tôt het bureel van het * « Vlaamsche Nieuws ». Roodestraat, 44. v DE «UNION BELGE» TE AM> \ STERDAM. — Wij vernemen dat de £ vereeniging « Union Belge » te Amster- r dam, Dinsdag 1.1. een feestavond had g ingericht, gewijd aan het lied en aan den t dans, « die bij het Hollandsch publie]? j het meeste sukses inoogstte». M. en j ]\Ievr. Selderslagh, goede bekenden in a onze hoofdstad, verleenden hunne mede- werking aan dit feestje, evenals MM. A. j Gilard, Dhagimont en Danlée, die de c dansen begeleidden. a De « Union Belge » heeft gedanst te J Amsterdam. Maar of er leeuwen hebben c gedanst? That is the questiou ! DOOD VAN ANNA WALLEN- c 6ERG. — Wij vernemen dat de vrouwe- c lijke letterkundige, Mej. Anna Wallen-berg-, de in de Skandinaafsche landen 1 welgekende schrijfster, te Stockholm is c overleden. r Zonderling- samentreffen : zij stierf t op denzelfden dag als het verschijnen van r de Nederlandsche en Fransche vertaling c van haar laatste werk : De Sterkste. i DIE ZIJN ER BETER AAN TOE s DAN WIJ. — Men schrijft ons : j In de provincie Luik hebben de le- . vensmiddelen door aanvoer uit Amerika weder hun gewonen prijs teruggekregeu. '' Rijst kost nu 60 centiemen per kilo, sui- [ ker 58 centiemen. GOEDE RAADGEVING. — Bevreesd J voor zijn steeds zwellenden dikbuik reed 1; een onzer meest geachte kunstenaars, t reeds twee maand te paard, met het doel 0 te vermageren. | Zich gewogen hebbende, stelde hij vast... twee kilos verzwaard te zijn. Zijn ^ paard integendeel was met 30 pond ver- j. magerd. v — Hewel, zei hem een zijner vrienden, g er ligt daar voor u een nuttige wenk in : draag in 't vervolg uw paard, in plaats van u te laten dragen!... DE GEINTERNEERDE BELGISCHE v SOLDATEN IN NEDERLAND.— Men 1 meldt uit Amersfoort aan de « Echo a Belge » : r « Het is vertroostend te zien hoe onze t geïnterneerde soldatèn, ieder keer dat de s gelegenheid zich voordoet, daden van 1? moed verrichten. Donderdag morgen ging een paard, dat voor een kar gespan- ^ nen was, bij het oversteken van den ^ spoorweg op hol. Het voertuig, dat vree-1 c< selijk tegen den trottoirkant sloeg aan v den ingang van de Van Asch Van Wijck- j. straat, viel om, den voerman op den grond werpende, die ernstig gewond j werd. Het verschrokken paard werd na vele moeite bij het politiekantoor door een Belgischen ordonnans aangehouden, den soldaat van de genie Déniés. » Een ander ordonnans, de soldaat Ger- ^ naert, werd eveneens door een dergelijk ^ feit gedekoreerd. » Wat eerlijkheid betreft, verdient ver- ^ meld te worden, dat onlangs de ordon- g nans Guignot, van het iste jagers te voet, een portefeuille met verscheidene papie-ren en 250 gulden vond, welke hij zonder uitstel aan den eigenaar, een Holland- ^ schen officier, teruggaf. » j' IS HET EEN MURILLOf — Toen € de Duitschers België binnenrukten, ver- v trok een wisselagent van Brussel, de heer t Cramer, naar Engeland, terwijl hij al de titels meenam, welke hij bij zich steken t kon. Hij vertrouwde bovendien waarden I aan landgenooten toe, die evenals hij Bel- d gië verlieten, namelijk aan den heer k Adolf Cr... In Engeland aangekomen, r wachtte de heer Cramer tevergeefs op be- v richt van laatsgenoemde. Achterdochtig ' k geworden, diende hij een klacht van mis- f bruik van vertrouwen in, en de man, die a het dépôt ontvangen had, werd te Bor- 4 deaux gevonden, juist toen hij op het v lunt stond van naar Amerika te vertrek-:en. De heer Adolf Cr... gaf de titels, velke hij nog bezat, terug. Wat het neerdere betrof, verplichtte hij zich zulks an den heer Cramer terug te betalen ; un zijne solvabilités aan te toonen, zeide dj in zijn bagage een Murillo te bezit-en, voôr 75,000 frank verzekerd, maar yelk veel meer waard was, en die hij van ilan was in Amerika te verkoopen. Krachtens mandaat van den heer Cou-ant, rechter van instruktie op het ge-echtshof van de Seine, werd deze schil-ierij naar Parijs gebracht en op het pa-eis van justicie in het kabinet van den echter neergelegd. Het doek stelt de H. Maagd in zitten-!e houding voor, met het kindje Jezus ip hare knieën. Het is niet geteekena, naar op een hoek staat het jaartal 1682, terfdatum van Murillo. De heer Adolf "r... beweert deze schilderij van een Ita-iaansche monnik ontvangen te hebben. EENE NIEUWE EN BELANGRIJ. [E ONTDEKKING. — De oorlog eeft nocli den ijver van de uitvinders ertraagd noch hunne vindingrijkheid leînvloed. En er is hier niet alleen prake van diensten, welke zij aan de l'gers hebben kunnen bewijzen, maar an uitvindingen, welke zij ter beschik-ing van de nijverheid gesteld hebben. Vij hebben reeds de o,ntdekkingen ver-.îeld welke op gebied van eiwitstofwin-ling en van synthetische caoutchouc edaan werden. En ziehier wat men hans uit Berlijn meldt, dat een zoekei let middel gevonden heeft om uit de eukenafval een produkt te trekken, dat 1 de eigenschappen van graniet bezit... Men weet wat de vuilnisdienst kost ti eene stad zooals Berlijn, waar iederen iag meer dan 50.000 centenaars keuken-fval en -vuil weggeruimd moeten wor-len. Men kan zich voorstellen wat de iphooping van al dat vuil voor de ge-;ondheid moest wezen, wegens al het nigedierte en bacteriën, welke welig laarin tieren konden. Men is thans begonnen door geleide-ijk eerst uit dezen afval ailes af te zon-leren wat nog als voedsel voor de die-en zou kunnen dienen, hetgeen onder oezicht der polilie door de stadsbewo-iers geschiedt. Men behoudt wat er verblijft, hetgeen grootendeels bestaat lit afval van bruinkolen, — een brand-tof die in Groot-Berlij;n zeer veel ge-iruikt wordt — waaruit de nog bruik->are bestanddeelen gehaald worden. >aarna wordt, volgens een geheel meuve methode, de asch verbrand, met wa-er vermengd en in den vorm van bri-etten samengeperst om daarna in de pen lucht gedroogd te worden. Als dit edaan is, worden de briketten gesmol-sn en in den gcwen&eliten vonn gego-an. Men verkrijgt op deze wijze een ekristalliseerd produkt, zijnde een teen welke uitmuntend bestand is te-en de slechte weergesteltenissen, eene rukking van 3140 kilogram. per vier-ante meter kan bedragen en zich i'stekend lcent tôt het gebruik als traatplaveisel, boordsteenen, molen-teenen of voor grafmonumenten, ja, len kan er zelfs kruiken van maken ! Men heeft hiermede inderdaad een raagstuk opgelost dat zoowel van be-:ing is voor de gezondheid der steden ls voor hare financiën, want de ad-linistraties hebben daarin een onge-oopt middel gevonden om goede win-ten uit de zoozeer verachte vitilnisbak-en te slaan. -EEN EUROPEESCH LITERA-UURVERBOND VOOR HONDERD rIJFTIG JAAR. — Talrijk waren in en laatsten tijd de pogingen om de erstandelijke betrekkingen tusschen de ondgenooten nauwer te maken. Het is ïteressant te wetën dat reeds vôôr 150 lar pogingen in die richting werden angewend. In 1754 werd een internationaal let-:rkundig genootschap opgericht, dat eroepen was den verstandelijken band ie de volkeren aan elkander hecht, te ersterken. Daaruit ontstond te Parijs en tijdschrift, «Le Journal Etranger», at in zijn eerste nummer volgend pro-ramma vaststelde : Het komt er op aan de letterkundigen an Europa nader tôt elkander te bren-en, in ieder land de kennis van buiten-jndsche werken te verbreeden, en de mden die tôt dan toe om zoo te zeggen en afgesloten literair rijk op zich zelf ormden, in een groot bondgenootschap ï vereenigen. De eerste opsteller van dit interna-ionale tijdschrift was J. J. Rousseau, ,ater stond het eenigen tijd onder lei-ing van Grimm en Prévost. De intee-enlijst bevatte de namen van : de Ko-ing vaif Pruisen, de hertog en hertogin an Orléans, den Koning van Denemar-en en geheel de Poolsche Koninklijke amilie. Men ziet daaruit welk belang an die onderneming gehecht werd. Na jaar bestaan te hebben is het tijdschrift erdwenen.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.