Maacdag 12 Februari *917. Dcrde Jaargatg Nr# 43 Frits : 0 Certiem voor geh^el Felgië Het Vlaamsche Nieuws Verschtfnt 7 maal m de week BNTSPRUZE*! : Voor »a »s*s<i '■'* Voor ....... « &■— Voor IntMttà ....... ,e'"~ Voor ééa j«w î8'~ ïtetàa&tis, IS^fecee a* Â**fc.tt«digî*jf3» HOODE5T8ÀAT, *44 iHTWSfcïSS DE OPSTKL.RAAD! **f VfiSHULST, 1>* À||, 10BM3, AU». VAN DEN 8SAN0E M«t «î® vasta œedcwerking vsa Séné i* CLËKCO »h Moogîeerssr Dr Antoon JACOB ?iltor îcediswtflrfeST la psaaoorîijs vé antwœrdielijk voor 21371 sckrijvs». « binât 2ii«-t bcsf! de SedsLtie. * N hi>N iJI{UNOi-> ; 1 weédft bbâ, <}c.a refr«! 2.6» •eriîft Id. kS. I 'to-de id. M t.it >ood«tendit •••■ B.— de oorlog DE OORLOG -3f§—— M bUITStHE 2IJ.0E WEST1LIJK GEVECHTSTERREIN Berlijn, Zondag 11 Februari. — Offi-cieel:Leger van kroonprins Rupprecbt van i.dieren : tien! Westen van Rijssel, langs beide j<ien van het kanaal van La Bassée en van da' Scarpe e venais in het noordefijke gxxleelte van het Somma-gebied, leven-tiige g-ftsch'Utstrijd. Op den noorderoever van de Ancre vie-!en de Engclschen, met sterke knachten, ttn Noord-Oosten van Beauraont, op den zuidelijken oever ten Westen van Grand-ionrl on ten Noorden van Courcelette £$î»*#akkere afdeelingen aan. Op den weg van Busieux naar Beaucourt drongen z!j terReedte eener kompagnie binnen. Op aile andere plaatsen werden zij ton d-eele in gevecht van man tegen man leruggeslagen. Leger van den Duitschen Kroonprins. Op den linker Maasoever nam, evenala eecgateren, het vuur 's middags toe, zon-iler dat het tôt een aanvai kwam. In het woud van Ailly (ten Zuid-Oosten i'an St-Mihiel) en langs beide zijden van Je Moezeî werden door de Fnanschan aan-v a lien uitgevoerd, diie door ons afweer-aiur en in handgemeen afgeslagen werden.Verkennings- en aanvalsopdrachten werden door onze vliegt u i gsmald ealen achter.het vijandelijk front uitgevoerd. Voor den vijand belangrijke krijgskun-dige- en transporiinrichtiogen werden bij dag en bij nacht met succès met bommen bcworper.. RUSSISCH GEVECHTSTERREIN Berlijn, Zondag 11 Februari. — Officiel : Front gen. veldm. prins Leopold van Beieren y Bij verminderende koude nam de ge-vechtsbediijvigheid in vele sektoren toe. Bij Postawy (ten N. van het Marocz-meer) en ten Z. van Zloczow werden Russische jachtkommando's afgeweerd, Aan den bened-enloop van de Stocbod haalden onze aanvalsgroepen zonder eigen verliezen een aantal gevangenen uit (le vijandelijke loopgraven. ROEMEENSCH GEVECHTSTERREIN Berlijn, Zondag 11 Februari. — Offi-cieel:Aanl het front van generaal-overste aartshertog Rare] en bij de legergroep \an gen. veldm. von Mackensen, buiten gevechten op het voorterrein en slechts op zich zelf staand levendig geschutvuur, geen fejzondere gebeurtenissen. BÀLKANFRONT Berlijn, Zondag 11 Februari. — Offi-cieel : ren|N.-W. van Monastlr bleef een Franschl aanvai en ten Z..W. van het Doiran-meer een na sterk voorbereidings-vuur «idernomen aanvai van de Engel-schen- zonder eenig succès. VAN OOST.-HONG. ZIJDE italiaansch GEVECHTSTERREIN Weénen, Zaterdag 10 Februari. — Officiel : In de streek van Gôrz hebben Oosten-rijksch-Hongaarsche troepen in nachte-lijke verrichtingen verscheiden stukken v;ui vpandelijke schansen genomen. Ze or°kkenden den Italianen zware hloedige ■'■erliezen en leverden 15 officieren alsmede f,5° man als gevangenen in.Verder maak-ten ze io machinegeweren, twee mijnwer-!>ers en veel ander oorlogstuig buit. Af-dcelingen van de infanterieregknenten nr. ^ «1 87 zoomede landstorminfanterie uit Nederoostenrijk en de Boekowina hadden ln Succès het leeuwenaanded. BALKANFRONT W t'oncn, Zaterdag 10 Februari. — Of- G^n nieuws. ^LSSISCH EH ROEMEENSCH GEVECHTSTERREIN Weénen, Zaterdag 10 Februari. — Of-ncieel : T«n N.-W, van Stanislau is ««n onder-nwiing vta on«e troepen volkom«n g<-* aa?d| D« in Russisch* looj^r«v«n buv- — ^ ^ nengedrongen afdeelingen brachten 17 gevangenen en drie machinegeweren als buit m«e. VAN BULGAÂRSCHE ZIJDE ROEMEENSCH GEVECHTSTERREIN Sofia, Donderdag 8 Februari. — Offi» cieel : Rust. BALKANFKÔNT Sofia, Donderdag 8 Februari. — Offi» cieel : Alleen in enkele vakken het gt-wone artillerievuur en wisseling van schoten tusschen vooruitgeschoven afdeelingen. Ten Zuiden van Seres patrouillegevech-ten. turksche mm. TURKSCHEFRONTEN Konstantinopel, Donderdag 8 Februari. — Officeel : ln den nacht van 6 en 7 Februari heeft op het front in Mesopotamië de artillerie ten Zuiden van 4e Tigris gjioote be-drijvigheid aan den dag gelegd. Op 6 Februar. is ten Zuiden van de rivier een poging van drie vijandelijke compagnieën oui naar onze stellingen op te rukkea door ons vuur1 verijdeld. De aanvallers moesten terug. 0[) het front bij Feilahie levendige patroelje- en verkrennersactie. Op het Kaukasfcche front hebben onze vrijwilligers ten Noorden van Bitlis een vijandelijke compagnie te-ruggedre-von;Op» de andere fronton nietâ bijzonders. Konstantinopel, Vrijdag 9 Februari. — Offi cieel : Tigrisfront: Volgens berichten, met vertraging overgekomen door het bre-ken van een telegraaflijn, is er 3 Februa-rie slag geleverd aan de Tigris. In den nacht van 2 op 3 en den 3en Februari 's morgens, nam de vijand onze stellingen onder een krachtig geschutvuur. Om 11 uur 's morgens viel hij aan. Bij den eersten aanvai wist de vijand een deel van onze eerste linie te bemaehtigen, maar een tegenaanval wierp hem gedeeltelijk terug. Daama kwam hij opnieuw opzetten, maar in een verwoeden tegenaanval slaagden wij er in, op een klein stuk na onze tweede linie te hememen. Nieuwe aanvallen, in den middag van 8 Februari ondernomen, werden afgeslagen. Verder westwaarts trachtte een brigade cavalerie met ge-sshut naar de Tigris op te trekkeai. Het \-uur van een onzer kanonneerbooten dwon-g ze echter tôt den terugtocht. Den 8sten dezer en de volgende dagen was er ten Zuiden van de Tigris in de Feîiahie-stellingen geweer- en kanon-vuur.Kaukasische front : In een sector van den linkervleugel is een sterke vetken-ningscoionne van den vijand terugge-worpen. Een aanvalskolonne van ans is in de eerste vijandelijke linie gedron-gen, heeft daar veel verliezen toege-bracht- en uitrustingstukken alsmede ander oorlogstuig vermeesterd. Anders niets van beteekenis. VAN EHGELSCHE ZIJOE WESTELIJK GEVECHTSTERREIN I^onden, Zaterdag 10 Februari. — Offi-cieel : In den afgeloopen nacht heeft de vijand na een geducht bombardement onze nieuwe stellingen beoosten Sailly Saillisel aangevallen. De aanvallen bJeven allerwege vergeefsch, onze linie i» ten voile gehandhaafd. Vijandelijke aanvallen bij Neuville St-Vaast, Vérin elles en Nieuw Kapelle zijn met zware verliezen afgeslagen. 's Middags deden wij een geslaagden overval bij Givenchy. We namen 25 man en èfen officier gevangen. De artillerie was aan weerskanten van de Somme, in de buurt van Serre en het vak van, Ieperen in de weer. Ons vuur heeft vier ontploffingen in de vijandelijke linies bewerkstelligd. Wij Uet«n bommen vallen op een aantal punten van militaîr belang. In een vijan-delijk vli»gkajnp is awar« schad» atng*-rich». Bestiiat er eea Bdgisch Ras ? Vlamingen en Walwn zijn zinnelijk. Hun levenslust uit zich bij groote banketfeestelijkheden. De Vlaming, om. zichtig en ern^tig, ontdoet zich aan tafi^l van aijn dik pantser en zijn vreugd geeit zich buitengewoon lucht. D« spijzen-lekkernij verieedert hem. Zijn gtija 00g begint te vlanunen. Eeti zware lach schudt hem. De keuken neemt en groot« plaats in zijn leven in. Goed et^n en goed drinken is zijn luxe. Overigens, dat laat hij in 't openbaar zien bij rijkc maaltijden en drinkpartijen. Door hee] de geschiedenis staan de Vlamingen als machtige eters bekend. Te Gent werd de overwinning bij de Brabantsche Omwenteling met een ban-ket gçviera : zes duizend brooden, twee vette os&en en zes schapen, vier vateii wijn en Londerd tonnen bier. Gedurcnde de Revolutie van 1830, schijn^n Vlamingen en Hollanders ge-"dureude de uren der maaltijden allen strijd gestaakt te hebben : ze gingen dus hierover akkoord, dat het lastig vechten is, wanneer men niet goed gegeten heeft. Het is een gekend feit dat m sommige Vlaamsche geuieenten wedstrijden in het tten plaats hebben, en daar die eetwed-stnjden altijd gepaard gaan me.t drink-wedstrijden, kan men wel denken ho« het er toegaat. De Waal integendeel eet zooveel niet, maar is fijnproever, en houdt voora] meer van wijn dan van bier. De Fransche auteur Charria ut zegt dat de Vlaamsche ziçl zich vooral in kleureu en beeiaen uitgedrukt heeft. De Vlaming heeft in de schilderkunst heel zijn scheppingskracht gelegd. He1 innerlijK tuuiult van zijn geconcentreer-de natuur gçeft zicii vrijen loop in hei rythme der vormen, de poézie van he. licht en van het vieesch, de beweg-ng, de uitdrukking van het leven in lal zajr verscheidenheden. Charnaut beweert dat de Waalsche ziel, levendiger en lustiger, zich uit bij het zingen van haar vreugden en haar smarten. Zij heeft het echt gevoel en den cultus van het muzikaal rythme. Na, in weinige regels, over de ge-schiedenis van de \vaalsche muziek-school gesproken te hebbcn en de oude Vlaamsche muziekschool om zoo te zeg-gen totaal te ignoreeren en van de mo-demen wel een Peter iieuou,cen Gevaert en een Blockx weet te noemen,, besluit hij dat men h.er 00k een scheidmsgslijn kan trekken: Vlaanderen, kunstenaar m de schilderkunst, — Wallonië, in de ir.u-ziek. (On peut donc, ici encore, établir une démarcation : la Flandre artiste dans la peinture, la Wallonie artiste dans la musique.) Hier dus schiet de wetenschap van den Franschinan te Içort : hij weet niets te zeggen van onze machtige oratorio's, onze opera's, onze muzikale drania's, onze honderden liederen, onze symfonie-teksten, de schepping van een eigen operagebouw. Hij kent niets van onze dansen noch van onze çchte volksliederen, weet niets af van onze muziek-folklore en weinig, haast niets van onze echt artistieke mu-ziek, maar weet u ailes te vertellen van de canchons rouchies, de pasquèys liégeoises, de fauves carolégiennes, en de-tailleert u een cramignon en dè faran-dolle wallonne. Dit hoofdstuk is een van de minst ge-slaagde uit het boek van Charriaut : hij heeft zich zelf niet behoorlijk op de hoogte gesteld en zal hier voorgelicht geworden zijn, door iejnand die hem, vrijwillig of onvrijwillig, misleid heeft. Évenala er bij de menschen een dualisme bestaat, bevestigt dit zich 00k in de natuur, zegt de schrijver verder. De aarde maakt de menschen zooals de planten. Dat is trouwens de historische wet ge-formuleerd door Hegel : de geschiedenis der volkeren wordt op voorhand aange-duid in het karakter der aarde. In Vlaanderen is het land vet of zand-achtig. Geen heuvels, geen steil opklim-mende hoogten. Weiden, velden, bos-schen, polders, heiden, overal de uitge-strekte vlakte. VVaar het land vruchtbaar is, heerscht groote vreugd, zijn de personen groot en zwaar. Waar het land mager is, heeft de boer ruwer maar meer energische trekken : eeuwige slaaf van een ondankbaren grond, zet hij den harden arbeid der ontginnende monniken voort. Over heel Vlaanderen kringt dezelfde horizont zonder einde, en dezelfde ern-stige oog»n blikken in d« verte en weer-kaateen de melancholische grijaheid Tau ©es bijna altijd b«wolkt«H hemel. Dr. Dclattre segt dat het verteringstelsel boven aile andere orga-'nen werkt bij de personrn ge.boren en opgegroeid in de vette vlakten van Bra-bant, rijk aan sappige vruchten en dikke en vette boestçn, mot een overvloedigen oogst en voedend bier. Dat vormt den breeden Vlaming met grooten mond en dikke lippen en breed^ onderkaaksbeenderen. Dr. Bardaux ®n Dr. Sargeant wij zen er op dat het gaan over de Vlaani6chc vlakten tôt onmiddellijk gevolg heeft d« hypertrophie van de dijenspieren en de uitzetting van het bekken, de atrophû van de binnenspieren der billen, de ver-slapping van het buikvlies met neiging naar breuk, eu den platvoet. De neus is over 't algemeen volumineuse de neus-1 gaten staan wijd open, aangezicht er voorlioofd zijn plat, het oor is naar der grond toe gebogen. In Wallonië, banen Maas, Ourthe, et Lesse en talrijke bijriviertje® zich eer wcg door de groenende of gouden heuvels, rotsen, ravijnen, valleien ; zelf s d< vlakten vertoonen plotselinge nederzak-kingen.Over 't algemeen ia de grond kalk-1 achtig. Hoe ruwer deze grond is, des te kleiner is de gestalte w.n den Waàl, zijn vormen zijn des te hoekiger, zijn romp is rechthoekig en zijn been lenig et) sterk. Dan heeft men te doen met het ge-spierd type bij uitnemendheid, wien^ heele bestaan een opeenvolging van li-chaamsinspanningen uitmaakt.wat overigens het gemak van zijn bewegingen verraadt. Het klare 00g is levendig en lachend ; het oor, ingericht voor de échos der heuvels, is recht en omgebogen,. In Vlaanderen zijn de eigendommen uitgestrekt en de boeren — meestendeels pachteri, die goederen bebouwen, die hun niet toebehooren — leven tamelijk afgezonderd van elkaar. Dikwijls zijn ei heel groote afstanden van het eene pacht-hoi tôt het andere. Het Vlaamsch karak-tei ondergaat den invloed van deze af-zondering en van de soort vazalschap, waarijj de Vlaamsche boer zich dikwijls bevindt. In de landbouwstreken van Wallonië, waar de nijverheid nog geen vernieling aangericht heeft, zijn de boeren meer ge. groepeerd. De grond is zeer verdeeld en het aantal landbouwers, die niet terzelf-dertijd eigenaars zijn, is gering. Hoe arm en mager hij 00k zij, zoo is de Ardensche boer desniettemin fier over het veld, dat hij bezit. Maar wat opmerkenswaardiger is bij den Waal, is zijn opgewekte geet, heel tocgankelijk voor assimilatie, intellec-tueel, frondeur soms. (Mais ce qu'il y a de plus remarquable chez le Wallon, c'est l'esprit éveillé et avisé, d'une grande assimilation, qu'il cache sous des apparences de frivolité et de « bon-enfantisme » Le Wallon se distingue ainsi par son extrême sensibilité intellectuelle. Il est vivant, prime-sautier, frondeur à l'occasion.) We weten hoe erbannehjk slecht het in Vlaanderen gesteld is met de versprei-ding van het onderwijs. In artikels, verschenen v66r den oorlog, heb îk op den ellendigen uitslag van het onderricht in Vlaanderen gewe-zen, tevens doen uitkomen welk na-deel die toestand op stoffelijk gebied aan den Vlaming berokkent. In Wallonië is het onderwijs meer ver-ppreid en 00k meer vruchtdragend, wat niet alleen toe te schrijven is aan het talrijker en geregelder bijwoncn der scholen, maar 00k aan het uitsluitend gebruik der moedertaal, wat hoege-naamd het geval niet is bij ons. De statistiek bc wijjt dat het de pro-vincie Luxemburg is, die op den eersten rang verschijnt voor de verspreiding van het onderwijs : de geletterden maken er 75 ten h on der d uit van de totale bevol-king.Wat Charriant zegt over de warmte van het bloed bij den Waal bij het ver-dedigen van zijn vrijheden is stellig 00k te zeggen van den Vlaming. 5. DAGELIJKSCH NIEUWS PRIJSKAMP. — Zie de eerste toege-komen uitsiagen op onxe derde bladzijde. LIEDERAVONDEN VOOR HET VOLK, A. N. V. — Leider: Nand Rey-naers, lokaal « Antwerpsch Koffiehuis », Van Straelenitraat, — Woensdag 14 dezer, te 8 ure 30 's avond* (torenuur) aU gemeene herhaling. Buiten het hernemen d«r laatst aauge-lecrdi- liederen, zullen de zajtgere*sen en zanger® het genoegem hebben het vol-gend lied te kunne* aanJeere* : « Van 't », woorde* ra* W, Va* der Biest, muziek van Mevr. Matthys-sens. Toegang vrij. Een talrijke opkomst wordt verwacht. Nieuwe lieden worden aangenomen. Liederboekjcs kosteloos. DE NEDERLANDSCHE TAAL. — In een Noderlandsch tijdsc rift sehat een stads'icus het getal van hen die de Ned«rland3che taal spreken op de we-reld (Hollanders, Vlamingen en Zuid-AMkaandera) op 12,580,000, vardaeld alsvolgt: . Nederland, 6,500,000 ; Hollanders van , Westfalen, 200,000; Hollanders van Amer ka, 150,000 ; Hollanders van de . koloniën, 8,000; Vlamingen, 4,300,000; ( Vlamingen van Fransch-Vlaanderen, 200,000; Vlamingen van Amerika, 50,000; Zuid-AfriRaanders, 1,000,000. Bij deze cijfers moeten gevoegd wor-den de Nederlandach sprekende personen, verspreid over de andere deelen der wereld, DE BELGEN IN FRANKRIJK. — De kwestie der reispassen, waarvan de Bel gen die zich in Frankrijk ophouden, zich moeten voorzien voor de geringste verplaatsing buiten hunne woonplaats, heeft bitt'ere overwegingen uitçelokt van de zijde van den heer F. Goffin, in « La Patrie Belge ». Hij haalt o.a. het geval aan van twee zusters, die eerst na twee maanden moeite gedaan te hebben, e ndelijk een re'spas konden bekomen om hun broeder te Rennes te gaan bezoe-ken. Een afgekeurd soldaat, die een voorloopig pas gevraagd had dat hem moet toelaten te Jeugny te gaan werken, hnd niet meer geluk. Verzwakt door ziekte, en van zijne soldij beroofd, werd hij alleen van de diepste ellende gered door de hulp van edelmoedige landge-, nooten. De heer Goffin betreurt met betrek-king hiertoe hetgeen hij noemt de « in-kwisit e der paperasserie », en h j vœgt eraan toe dat de talrijke fbrmalitei en waaraan de Belgen onderworpen zijn, door hen gevoeld werden «Is een zcer pijnjjjke blijk van wantrouw«n. i « Ailes wel beschouwd, zoo besluit hij, moet verondersteld worden dat de plaatselijke overheden thans hunne vluchteiingen genoegzaam kennen.Wan-neer enkele haar verdacht voorkomen, dat zij deze personen « met open vizier -n veizekerde bewaring nemen », maar laat n godsnaam, de overigen de ach-ting bewijzen waarop zij recht hebben, door hen gelijk te stellen met de Fran-seben onderdanen voor wat betreft de rcispassen ». EEN WARME ZOMER ZAL ONS TOT BELOONING ZIJN. — De be-stuurder van het Observatorium van Bourges, abbé Moreux, verzekert dat de zonnecirkel aile 34 of 35 jaar dezel.de uitwerkingen doet terugkomen. Het schijnt hem dus logi eh toe gedurende 16 of 17 jaar op een vochtige, regenach-tige periode met koele temperatuur te rekenen ; vervolgens in de volgende periode op een vermindering van den re-gen, op een reeks zeer warme zomers en zeer koude winters. De eerste periode van 18 jaar is begon-nçn kort acht^r 1900 ; het is waarschijn-lijk, dat zij ten einde loopt en dat wij thans 17 jaren van warmte en koude zul-len krijgen : schoon^ zomers, strenge Men onderscheidt dat dit natuuurlijk niet mathematisch is en precies afge-deeld, maar hetwelk waarschijulijk zal kunnen yaitgesteld worden, indien men het geiniddelde neemt, over twee of drie waarnemingsjaren loopende. HOOGE HAKKEN EN HEKSERIJ. — De kunst, de natuur te verbeteren heeft niet altijd zoo hoog aangeschreven gestaan als tegenwooidig. Dat blijkt bij-voorbeeld uit een verbod, een paar hon-derd jaar geleden dooi- het Engelsche parlement uitgevaardigd, dat als volgt luidt : « Aile vrouwspersonen zonder aan-zien van ouderdom, rang of stand, hetzij jonge dochters of weduwen, die na uit-vaardiging van dit manifest een van de onderdanen van Zijne Maje>teit op ver-raderlijke en bcdriegelijke wijze door schminkzalf, keurslijf, wijde rokken, hooge hakken of opgevulde heupen, ver-leiden een huwelijk m'et haar aan te gaan, maken zich schuldig aan hekserij en hebben de op die misdaad staande wettelijke straffen te wachten. Boven-dien zal elk huwelijk, waarbij de vrouw aan hekserij schuldig bevonden ia, aLs ongeldig beschouwd worden. » Indien deze verschrikkelijke maatre-gel hedeu ten dage moest toegepast worden, zou het te vreezen zijn dat al de booman van het Terkameren-Bo#ch ni«t toereikend zouden zijn tôt het opslaan der brandstapels om de overtreed tera t* roosteren, ea dat dt stad Brussel zieh zeker va* «en groot gedeelte harer vrou-welijle» bîToUring zou veratok** jiec. Iels voor iederen dag < Bevrijd » Havas vestigt onze aandacht op da gevechtsbedrijvigheid aan de Somme en meldt de verovering van het dorpja Grandcourt. 't Zou dus juister zijn te 9preken van de krijgsverrichtingen aan d# Anker-rivier. Als wij onz» landkaart readplegec, waarop met datums de vorderingeo vau de Entente in dat gebied staan sangega-ven, zien wa dat Grandcourt, tustiliec de dorpen le Sars en B^aumont, sirdî den 13 November 1&16 wordt bestookt, waaruit voortspruit dat het offensief daar nu voile drie maanden srtil heeft gelegen. Havaa merkt te dezer gelegenheid op dat met Grandcourt het 53ste dorp werd « bevrijd ». Er is uitgerekend hoe-veel jaren en hoeveel offers er noodig zouden zijn om de 4 tôt 5 duizend dorpen te bevrijden die door de Duitschera in België en Frankrijk werden bezet. Maar dit « bevrijden » js een stout euphemism. Van al de veroverde dorpen schiet er niets over dan puin en menschen van de streek kunnen niet eens de plaats terugvinden waar hun dorp stond. Een onzçr vrienden schreef in Okto-ber van verleden jaar een fantazie die voor titel droeg : De Loatste Stuiptrek-kingen van den Wereldoorlog en hoe deze eindigt in België. Daarin wordt voorspeld dat Roemenië tôt aan de Se-reth onder den voet wordt geloopen, maar dat, ondanks er daardoor een half-miljoen keur.-oldaten beschikbaar kwa-men voor het Westelijk front, de Duit-*chers hun front zouden inkorten en achteruit brengen. De fantazie wordt dan aanschouwelijk voorgeste'd en vertelt de toekomst alsof de gebeurtenissen reeds voorbij waren : « In Maart 1917 had er een groot» veldslag plaats. Van Leuze, Ath, Mon# en Einchc bîecf er alcchts rcckcnd puin De dorpen van den Borinage gingen in de ratnp onder, volledigçr dan Pompeï en Herculanum, want ze waren nog -.lechts een hoop steeri en mortel. De Henegouwsche nijverheid, door 1914 verschoond, en weer moed:g aan den arbeid setoeen ondanks den toe-s'and van bezetting, iras nu ten doode getroffen. De fabrieken en de bovenaardsche in-sfellina:en de.r koolmijnen van den Borinage en van de Centre, waren meest aile vernield en op de Société Générale de Belgiaue werden de groote helft der koolmijnen als onreJbaar verloren onee-geven,e:ez:en de ondcr^rvoclin°-on d'eniet gestremd konden worden en die door de diepte der schachten de ramp onherstej-baar maakt en. Er viel niet aan te denken de onder-gestroomde putten nog in goeden staat herstellen en veel verkieslijber zal het zijn de Kempische koolmijnen te ont-ginnen.Maar de vreeselijkste slag zou de streek van Charkroi treffen. Van Maubeuge tôt Charleroi, lang-, de Samber . en Tusschen-Samber-en-Maas, waren de Duitschers slechts voet voor voet geweken, uit aile rnogelijke hinder-nissen voordeel halend.om het oprukken der Bondgenooten te elammen. De E'i-gels/che. kanonnen schoten het land plat in de voorwaartsche richting ; het Duit-sclie geschut vernietigde, bij 't verweer, wat gespaard bleef. Zoo zag het er uit tôt Châtelet, als eind-verdediging ingericht in verband met de forten van Nam en. Reeds van 't begin van Februari waren de verwoestingen, aangericht in die streek, een der beroejndste en bloeiend-ste nijverheidicentrums van Europa, er-ger dan in den Borinage. Op het e.nde van Maart 1917, na de hardnekklge stormloopen op de Duit-sche linie Nijvel-Châtelet, zag het land er daar uit gelijk aan de Somme, ver-woest en troosteloos ver la ten, geploegd de>or de granaten en met zijn rnijiitrech-ters op eeai maan-landschap gelijkcnd. De volkrijke mjverheidsvlekkcn ien Westen van Charleroi, en Charleroi zelf, waren slechts half vernield. Maar de drie-liock gevormd door ÎST-jvel, Châtelet en Charleroi was zoodanig omgewxield dat het niet meer mogelijk was de voonnali-çe ligging der dorpen terug te vinden. Op zekere plaatsen hadden de uiteenge. schotcn terrils of sintel- en gruisbergen der koolmijnen een donkere lijkwade van assche op he+ land uitgespreid. De amb'clijke berichten der staven o[ anders het relaas der onzijdige bladen brachten ons al de bijzonderheden: Koel, stelselmatig, zonder veel woorden noch zinnen. Ach ! wat htdden we nog liever de kleunsre be«ehrijvîmg«n geleze* va* met al hun heftigheid e* ai hua «ver-drij^nng ! Du* h«d<U« vrij tocl» 4<M

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.