wndag 6 November 1916. Tweede Jaarg. Nr 307 Prijs: 6 Centiemen door geheel België -, ^ Het Vlaamsche Nieuws Het best iagrelicht en meest verspreid INiieuwsblad vao Belerië. - Verschiitit *1 maâl n#*r xxr<» sa 1» 1ASONNEMENTSPRHZEN : Fer nataad 1 -Ji Per 3 tnaaEdss I.— Per 6 truandée i#.-— P«r jiar ll„-~- ■■M "Tffii miiufuirr" ii'inr^—itagnij'i'THWi nwi1 m m irir^rr'ii^T«atjwegaaiiCMïW>iyi i iiWWHtiWMMMMWgaii AFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAADT" ——~ Usi VERHULST, Dr Au&. BOR*MS, Alb. VAN DEN BRANDI; Met vaste medewerking van Dr A. JACOB BURI2ELEN : ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tel. i90Ô MWM°^'*^*~*Trinr'WBiiiiiii i mi imi— ■ jmlBILU-JLI~~——awwa—i l AANKONDIGINQËN : Tweede bladz., per regel. 2.50 Vierde bladz,, per regel. 3.5S Jerde bladz., td, I.— Doodsbericht s. \ Voor iile annoaceti, wends men zich ROODESTRAAT, 44. 1- ■ ■ .WS,. L ,v-tW». M Onze Groote Gôïllustreerde iLetterkundige Prijskamp IV O N D E L 17 Nov. ISS7- 1679 5 Feb. ys Willem de Zwijger, de vader van baderland der Nederlanden, in 1581 'Antwerpen vertoefde met zijn zoon urits van Nassau, was deze een schoo-jongeling van 14 jaar (in 1567 gebo- )p Zondag 18 Maart v an dit jaar («t een vreemdeling zijn pistool af op inje en kwetste hem zwaar en levens-narlijk aan het hoofd. De moorde-(werd onmiddellijk door de lijfwach-geveld, ondanks Oranje. )el4-jarige kuaap Maurits van Nas-lietzich door de Smart en den sehrik [un zijn stuk brengen. Zoodra hij igewonden vader ouder de hoede van iwe vrienden en dienaars zag, verliet geeu oogenblik het lijk van den moor-iaar opdat niet door de misdadige id van een medeplichtige den doode fch:en papieren zouden ontnomen rden. îet lijk werd herkend : het was dit p Franschman, Jean Jaureguy, te ferpen in dienst van een Spaansch pmn. le Zwijger, ontsnapte. Eilaas ! drie ■ later, 10 Juli 1584, werd Willem Oranje, te Delft, laffelijk vermoord r Ralthazar Geeraart. feprinswas slechts 5.1 jaar oud. Hij irie zcons na : Filips Willem, Mau-en Frederik Hendrik. etijding van 's prinsen dood bracht 'alir.de Nederlanden een diepe vc-r-tnheid en innige droefheid teweeg. kon door niemand vervangen wor-in den vrijheidskamp. jn oudste zoon Filips Willem leefde panje ; hij was ten gevolge van zijn pding en godsdienst, in taal en wïjze tôt een echten Spanjaard out- inrits, de tweede zoon, was op dit tip 17 jaar en studeerde aan de Leid-; hoogeschool. De regeering van de Erlanden werd opgedragen aan een 1 van State bestaande uit 18 perso-fti aan het hoofd van dit lichaam : I de 17-jarige graaf Maurits van ' iau gesteld. i Itijden werden donker. Den lu Au- i |B 1585 valt Antwerpen in de han- i Wtrîarma, ondanks de heldhaftige 1 Wng van den burgemeester, den j^Marnix van Sint-Aldegonde. ( f Nederlanden verwierven de onder- 1 Nvan de kouingin van Engeland, < N, cri haar gunsteling, de onbedui- 1 II U-ieester, werd door de Staten-r1 tôt algcmeen stadhouder der Panden aangesteld en Maurits van i at'tot kapitein-generaal of opperbe- i per van Holland. Dit laatste had \ "'s te danken aan Oldenbameveld, ^«erpzinnig en in aile staatszaken I Pfedman; advokaat van Holland, " "lnu zouden noemen eerste minis- <3 81 die met het zwaard in de vuist l"ln vaderland had gestreden. kwam er verdeeldheid. In 1588 h Me onbehendige en onbekwame ;"er zijn ambt neer. ^ Kl was groot. Het was Olden- ,v ,'£'d die zijn moed, zijn geestkracht ' P, s]andvastigheid aan de Staten , pcelde. h | v ei'f. o^dfi'gang der Spaausche: k1- Filips II de Armada, de On- -r . "v'jke, had geheeten, vangtook c Nederlanden een tijdperk van | a,11I1g en. voorspoed aan. d f"'5.,an Nassau wordt in zekeren esfhepper van een nieuwe krijgs- n t i 18 de eerste Moltke die een rekent als een wiskundig ij ! als een schaakspel in het g i )|urf'c (^ei1 oorlog niet om den G fecht « n'et 01n ^en roem > hij [c S t''a-(^oel : met minimum van di Hjd ' ®axinium \-oordeel behalen. le ^gewoonte van vele veld- ci Ne n i 'atls maar aan de Somme ni atl, ardanellen !) was hij uiterst oc f^tmenschenlevens; kerîwo 11 sterft den 13n W riispliiî ' Escuriaal een bij- w L en ^9°^» gelijk Antioehus, PelinJ^?'r g over/?fil€verd, eer al f 10 de ho! was. Hij was 71 jaar Hy ,, hc Her'rwtlu"^1 dood) zi-iu 32"ja" gi PAlbrJu 1 a Seh"wd met aarts- st NoniL ' en stond hun Neder. h] h,., f Voorwaarde dat het land, sti net hnwehjk kinderloos bleef! va vveer aan de Spaausche kroou zou ver-vallen.Aartshertog Albrecht begon met aile vredesvoorslagen van de hand te wijzen en zond een ieger van 22.000 man voet-volk en 2000 ruiters tegen Maurits vau Nassau, die slechts over 6000 man en 3 500 ruiters beschikte. De edeliieden, biurgers en boeren vau Kleef rangschikten zich aan de zijde van Maurits tegen de roofgierige Spanjaards. Naar het herkenningsteeken dat zij op hun hoed droegen, he.eten zij in de ge-schiedenis de Haneveeren, gelijk de roo-versbende van ^Iarten van Rossuin de A''ossestaarten genoemd wordeu. In wcerwil van de Spaansche over-macht, liet de dappere en knappe Maurits hun geen enkel voordeel behalen. Maurits bracht behendig de.n oorlog over naar Duinkerken. Zoo werd Nederland toen gered door twee groote mannen : door den koenen veldheer Maurits van Nassau, door den scliranderen diplomaat Oldenbameveld. Den 2n Juli 1G00 had de Slag bij Nieuwpoort plaats, wellicht de beroemd-ste veldslag vau den Nederlandschen vrijheidsoorlog. Maurits bebaalde een schitterende overvvinning. Daags na dcji slag begaf Maurits zich naar Oostende, hij ontmoette er een aan-tal afgevaardigdeu der Staten en daar-onder Oldenbameveld. De prins deed heftige. verwijten aau de Staten : hij zei dat alleen Gods genade redding aaugebracht had, want dat an- < ders, door de schuld van de Staten, zijn 1 legcir zou uugeroeid geweest zijn. Dien dag brak de warme vriendschap 1 tusschen de twee groote mannen, Mau- ' rits en Oldenbameveld. ( Nu volgt Oostende belegerd en ingeno- I inc-n ; de ontluikende handel de;r Nederlanden op Indië en de sti'chting der Oost- 1 [ndische Compagnie. ( De vreeselijke oorlog wordt onverbid- i delijk doorgezet, jaar na jaar. In het be- i ïin van 1607 ze-ndt aartshertog Albrecht s -v.ee gezanten tôt Maurits van Nassau en \ Dldenbarneveld, de twee invloedrijkste 1 nanti en der Republiek, om met heu over 1 lét sluiten van den vrede te onderhande- t on. Maurits was voor het voortzetten van j len oorlog ; Oldenbameveld stond aan q îet hoofd der vredespartij, daar Spanje j le. erkenning van de vrijheid en onafhau- c telijkheid der Republiek toezegde. j Van nu af wendt de genegenheid zich \ if van Maurits van Nassau. Ware deze £ lu gestorven, dan stond zijn beeld in x einen roem naast dat van zijn grooten q •ader Willem vau Oranjq ! E Maurits verzette zich tegen een wa- g lenstilstand en lieette verraders van het t aderland allen die het Bestand aanrie- k ■en. daaronder Oldenbameveld. v Deze won het pleit. h Den 9u Apriî 1609 werd te Antwerpen e et Twaalfjarig Bestand gesloten, waar- a i de vereenigde gewesten als vrije< Sta- p, :n erkend werden. Zoo was het einde E an de eerste he.lft van den vrijheidsoor- \\ >g, die nu reeds 40 jaren woedde. g De Republiek der Vereenigde Neder- N uiden was, het zij dan ook stilzwijgend, g 1s een ouafhaukelijke staat erkend. n Siuds 1588 was de rqgeeringsvorm der epubliek voor goed gevestigd, voorna-lelijk door toedoen van den grooten — :aatsman Johan van Oldenbameveld en en veldheer Maurits van Nassau. Nu was 't vrede!... En nu begon on-tidddlijk de inwendige oorlog ! Aan de hoogeschool te Leiden waren /A i die dagen twee hogleeraren in de god- J<J ïleerdheid, Jacobus Hermans, gewoon-jk Arminius geuaamd, en Franciscus ornants. Gomarus was een vurig aanhang<yr van f1 ? leer van Kalvijn eu van het gruwelijk 1 erstuk der Voorbeschikking, het De- ,~l_ ■etum horribile, zooals Vondel het ook ' >eint, volgens hetwelk het naar Gods V 'uwig raadsbesluit vooraf bepaald was \ 1 e!ke menschen zalig zouden wordeu en elke tôt de helsche straffen veroordeeld aren. ''a pc Arminius beweerde dat Kristus voor vc le menschen gestorven was. va De twist tusschen de beide Deidsche ra >ogleeraren verbreidde zich over het ze< ■hcele land ,en de strijd plant te, zich op ke latkundig gebied over. lee De Stadhouder, Maurits van Nassau, roi >nd er eerst heeleinaal buit^n en zei n de geheele zaak niets te begrijpen noch te weten of de predestinatie grij of blauw was. Oldenbameveld, Hugo de Groot ei ook Vondel schaarden zich bij de Anni r.ianeu. Daar de burgertwist zoo hoog liep ^■endden de Arminianen zich tôt de Sta -ten van Holland en reikten hun een ver toog of Remonstratie oveiywaarin zij ver zochteti den twist te verbieden. De Gomaristen steklen een tegen-ver toog op en naar aanleiding daarvan wer den de, Arminianen ook de. Remonstran ten en de Gomaristen de Contra-Remon stranten geheeten. Toen het dekreet kwam dat de Vlaam sche Hoogeschool instelde hadden wi ook onmiddellijk de lijst der 38 Remon stranten. Wij vragen echter hun hoofe niet... integendeel, maar wel de bekee ring van het halfdoziju flaminganten da1 er op versukkelde. De vijandschap wies met de jaren tusschen Maurits van Nassau en Oldeubar-nçveld. Daar deze Arminiaau was, stelde Maurits zich aan de zijde der Gomaristen.Eindelijk, in 1618, deed Maurits den ouden viiend Oldenbameveld aauhouden en bracht h(jn voor 24 rechters ! Rechters ! Wat zijn rechters? I.ee.s heel de geschiedenis : het zijn de onder-dauige oogendienaars van de heerschen-de macht. \\ ic< maakt eens De Geschiedenis van de Rechters? Een mooi boek... met een « wordt vervolgd ». De 24 rechters verwezen eenparig Oldenbameveld ter dood. Den 13n Mei 1619 werd bij ta recht gesteld. Steiinsnd o/> zijn slrkje betrad hij het schavot. De bijl vielen het hoofd van een der grootste mannen die. Nederland ooit bezeten heeft, rolde in het f^and. Vondel schreef op dit stokske van Oldenbameveld een dier gedichten, die in mvergankeîijke schoonheid blijven zullen :n meer deden en zullen doen voor dc<n vrans om het hoofd van Oldenbameveld, :-n vcor het brandmerk op het voorhoofd /an Maurits van Nassau en van de 24 tnonienie beulen-recliters, dan gatische olianten geschiedenis. Hier is dit gedicht. Het getuigt ook •oor de onverschrokkenheid van den lichter, want rechters zijn er altijd te 'inden. I\Iaar de lezer zieit, dat het waar s wat wo giste.ren zegden, zouder de ge-chiedkundige en godsdienstige feiteu •an den tijd te kennen, is Vondel niet te ►egrijpen. Ongelukkig zou het ons te ver oiden aldus Vondel toe te lichten en aoeten wij ons beperken. Op 't Stoksken van Oldenbameveld lijn wensch behoede u ouverrot, i stok en stut, die geen verrader, laar 's vrijdoms stut en Hollands Vader iestut hebt op dat wreed seliavot, — oen hij voor 't bloedig zwaard moest knielen, eroordeeld als een Seneca 'oor Nero's haat en ongenjâ, ot droefenis der braafste zielen ij zult, nog jaren achtereen en uitgang van dien held getuigen, n hoe geweld het recht dorst buigen, ot smaad der onderdrukte steên! oe dikwijls strekt' gij, onder 't stappen aar 't Hof der Staten stadig aan, em voor een derden voet in 't gaan n klirumen op de hooge trappen, ls hij, belast van ouderdom, îpier en schriften, overleende n onder 't lastig landspak steende ! 'ie ging, zoo krom gebnkt, nooit krom ! — ij rustte van u\v trouwe plichteu a 't rusten van dien ouden stok, sknot door 's bloedraads bittren wrok. u stut en stijft gij nog mijn dichten! 1619- VONDEE. IDAGELIJKSSH NIEUWS HET VOLKSMANIFEST door dui- i ■nden onderteekend hindert de franskil-ns zeer. Aan eenigen hunner is het nu < ;lukt een. lijst in handen te krijgen aarop zij valsche handteekeningen heb- s ■n doen neerschrijven ten einde al de 1 tdere onderteekenaars verdacht te ma-■n en alzoo den indruk van de Vlaam- i he solidariteitsverklaring te verzwak-n. Zoo gebeurde het dat de namen van n dertigtal jonge studenten van het heneum en van St-Jans Berchmans-llege die niet onderteekend hadden c :rden openbaar gemaakt. Bij het ver- " melen van zoovcle namen zijn, even-ed als missingen, zulke feiten niet te rm;jden. Zij verminderen het belang n het \ olksmianifest geenszins. Toeh c :len wij onze Vlaamsche vrienden aan a .'r omzichtig te werk te gaan opdat zul- ^ feiten zich niet meer voordoen en al- g n betrouwbare personen met de lijsten. îdg'aan. Het bestuur van den E Hoogeschoolbond G 3 ONZE HOOGESCHOOL. — Volks yertegenwordiger Frans van Cauwelaeri i is terug in Nederland. Als we de « Eclic . Belge » mogen gelooven heeft hij lang onderhandeld met den koning en ver-, scheidene ministers en mag men er zich . eerstdaags aan verwachten, dat de Ant-. werpsche afgevaardigde een openbare . verklaring jegens het Vlaamsche voik zal afleggen. . ^ De « Tijd » wil zelfs weten dat Van . Cauwelaert met niets minder terugkomt . dan met een belofte van de vervlaam-. sching van de Gentsche Hoogeschool. Goed, maar die is er. Dus met de be-. lofte dat ze niet afgeschaft zal worden in j de veronderstelling dat zoo iets nog mo-. gelijk weze. [ De « Echo* Belge » is er kwaad om en . hoopt dat het niet gebeuren zal. « Want, zegt ze, in dit geval zou het werk van den heer von Bissing niet meer nutteloos geweest zijn en de Vlamingen zouden hem dank moeten wijten om in minder dan twee jaar verwezenlijkt te hebben wat de Belgische regeering in geen twintig jaar wist te doen. » 't Is de « Echo Belge » die 't schrijft ! Wij zouden het niet durven. 't Eenigste wat we kunnen doen is het franskiljonsche blad niet tegenspreken. EEN SCHANDAAL. — Onder dezen titel schrijft het weekblad « Ons Land » over de verboden Betooglng Max Rooses : « Terwijl dagelijks een honderdtal menschen te gare staan, rechtover de Twaalfmaandlenstraat, op de Meir, terwijl links en rechts nog samenscholingen plaats grijpen, als 's ochtends, in de nabijheid van den Koninkl. Nederl. Schouwburg, durft het stadsbestuur het aan zich op een verordening te beroepen om het neerleggen van een palm op het graf van den VI. Strijder Max Rooses te verbieden. In dit geval kàn het stadsbestuur niets anders handelen dan uit haat van àl wat VI. is en zich in deze tijden durft \ laamsch te verklaren. Wij ontken> non het stadsbestuur dat recht. Tegen-over de gevoelens en de gedachten van de inwoners, voor zooveel die gevoelens en gedachten, medeinwoners geene schade berokkenen, heeft het bestuur neutraal te blijven. Wat het daarbuiten doet is of onrechtmatige bevoordeeling of hatelijke dwanguitoefening, — in elk geval misbruik van macht.» I.EES= EN VERTELUUR VOOR KINDEREN, — Op Donderdag, 9 November 1916, wordt te 4 uur (torenuur) het verteluur en het leesuur hernomen in het lokaal « Liberaal Volkshuis », Volk-straat, 40. Elke Donderdag, de eene week voor de meisjes, de volgende week voor de jon-gens, enz., van minstens ro jaar oud en die voorzien zijn van een bestendige in-koomkaart, zal er verteld worden voor de jongste- en voorgelezen voor de oudste kinderen : eene keus van stukken uit Ne-derlandsche en vreemde letterkunde, tel-kens eenvoudig en waarachtig mooi. Het verteluur wordt dus gehouden \ oor de jongste kinderen en het leesuur \ cor de oudste. ' Donderdag, 9 November: Openings- ( ^itting voor al de meisjes en al de jon- ' gens : a) M. Hendrik Van Tichelen zal den ! 'ittijd openen met eene rede: « Over het ^ Nieuwe Jaar ». b) Een kinderkoor zal, onder de leiding , van M. Fr. C. D'Hayer, prachtige kin- ^ dcrliederen uitvoeren. c) Mevrouw V. Resseler-Delvaux zal | \ ertellen over « Smidje-Smee ». Donderdag, 16 November: voor de meisjes : ^ Verteluur : M. Hendrik Van Tichelen ^ jver : a) « Smoutebolleken », b) « Slodde- ^ <en-vuil », c) « Van 3 wonderdokters », ''an De Mont en de Cock. , Leesuur : M. Victor Resseler uit r < Stentmingen » van Cyriel Buyse. Donderdag, 23 November : voor de ? ongens: j Verteluur: M. Alfons Van Hoof over De wonderviool » en « De witte wolf ». Leesuur : M. Jan L., een paar hoofd-fukken. uit « Ernest Staes » van Tony 3ergmann. s Donderdag, 30 November: voor de d neisjes : ' v Verteluur : Mejufvrouw Bonroy : Een S 'Snr vertellingen. Leesuur : M. H. Michiels : a) « Zonder ak » (slot), van Stijn Streuvels ; b) Een moeilijk vraagstuk », van Dina ^ )emers. w Een heele reeks zal nog volgen. g( Een bestendige inkoomkaart kan voor « lk kind, dat minstens tien jaar oud is, le fgehaald worden in het « Liberaal 2 'olkshuis, Volkstraift, 40, aile werkda- u en van i'o tôt 1 uur. g, 'ziE DE OORLOGSTELE- J RAMMEN OP DE 2e BLADZIJDE. gi De Dood van Antwerpen Geen kwestie van Scheepvaartlijnea De voedende eïemeoten oezer havei Ons vorig artikel heeft een bondig overzicht gegeven van onze handelsbe-trekkingen met Duitschland en inzonder-heid van de ekonomische banden die v66r den oorlog den voorspoed van onze ha-veu aan dien van Duitschland nauw ver-bonden.Wij willen nu vluchtig onderzoeken welke gevolgen een nieuwe orienteering onzer ekonomische politiek op de ver-schillende takken onzer nationale bedrij-vigheid zou hebben, en of die gevolgen kunnen worden vermeden. De vervoermiddelen De voorspoed van België is te danken aan veisçhillende elementen die weder-keerig op elkander inwerken en de mede-dinging met andere landen mogelijk ma-ken. De uitgebre.dheid der vervoerwegen waarover de Antwerpsche uitvoerhandel beschikt, laat de haven toe gelijken tred te houdeu met de konkurrenten in het buitenlaud ; anderzijds echter vorderde de ekonomische bedrijvigheid van ons land, zooals zij v66r den oorlog naar de bestaande voorwaarden zich gevormd had, oen net van verkeerswege-n dat zich aan het tôt stand gekomeu goederenver-keer noodzakelijkerwijze moet aanpas-sen. « La fonction crée l'organe. » Wij mogen dus zeggen dat de vervoermiddelen, waarover ons land en in ',t bij -zouder onze haven op dit oogenblik beschikt, aangelegd zijn met het 00g op intensieve bc-trekkingen met Duitschland.In 1912 hadden onze spoorwegeu een totale lengte vau 4.348 km., aangevuld door een prachti~ net van buurtspoorwe-gen, waardoor de uitstraling van het goe-derenverkeer van uit de groote cen ra de kleinste plaatsen kon bereiken. De Belgische waterwegen, bevaarbaar door biu-uenschepen van 200 tôt 300 ton, hadden in hetzelfde jaar een uitgebreklheid van 2.300 km. Onze verkeerswegen zijn wel vatbaar voor verbetering, voor doelma-, lige moderniseering (spoorwegen) en ons kanaaluet dreigt ongeschikt te worden voor ee,n deel van het verkeer met hc-t buitenland, o.a. voor de vaait op den Rijn, waaraan schepen met s'.eeds grooter tonnemaat deelnemen — van 1000 tôt 3000 ton —, maar voor 't overige vervult ons trausportstelsel wonderwel : de taa-k die ervan wordt gevergd, docli ' we hernalen het nog eens, het is ge- '■ orienteerd naar een druk verkeer met ' Duitschland. Degcne die dus dat verkeer tôt een mi- : Uinium wil brengen of zelfs geheel uit- ' icbakelen, treft dan ook onmiddellijk ' iiet bestaande stelsel vau vervoer eu een 1 xansportkrisis zou er waarschijnlijk het 1 jevolg van zijn. Die transportkrisis zou 5 iiet allec.n het gevolg zijn van de nieuwe ' ekonomische richting, maar evenzeer van le verminderde verkeersintensiteit welke ? îoodzakelijk moet volgen indien wij 011- 1 ■.en besten klient prijsgeven. — De rede- ? îeering die zich nu opdringt is heel een- c /oudig : een transportkrisis1 tast recht- 1 itreeks den voorspoed van Antwerpen -lan, welke haven door de buitenlandsche ^ foedereu i,n zulke omstandigheden in *; lit-, in- eu doorvoer niet zoo gewillig c ueer wordt opgezocht, en daardoor s vordt de nijverheid dubbel geschaad : s °) hoogere vervoerkosten moeten be- c aald worden ; 2°) minder en moeilijker v ransportgelegenheid wordt geboden. Men ziet daf ailes nauw aaneensluit : ransr>ortmiddelen, handel, nijverheid. !oohaast een van de drie ernstig wordt eschaad, worden ook de andere pefrof- v :n en ontstaat er een rampvolle orame- w eer voor het geheel. v rr De Antwerpsche Handel j' Wanneer wij handel en nijverheid neer- b. :hrijven, dan noemen wij ook meteen n e voedendc, onmisbare elementen op P oor den bloei van onze haven. Men ver- <• eet dat maar al te gemakkelijk. Ook 1111 li og wordt in ernstige middens geloofd b at het voldoende is een mooie, goed in-crichte haven te bouweu en groote d :heepvaartlij,nen te bezitten om een k loeiende haven te zieu ontstaan. Men k< il gedurig het reeds hooger neerge- gt :hreven ekonomisch princiep omkeeren : li' La fonction crée l'organe » ; het omge- oc Derde is valsch. Al had men nu voor z; eebrugge nog dubbel zooveel millioenen gi itgegeven, 't had niet gebaat om de d< îederen van hun gewone normale ver- la îerswegen af te leiden. Hetzelfde spel cl< onen wij nu bij met de Lloyd Royal tr elge, waardoor onze regeering denkt de ge •oote Duitsche zeevaartlijuen te kunnen lie vervangen 0111 aan Antwerpen een v: Duitschland onafhankelijke,schitterem toekomst te verzekeren. Wij moeten ni beginnen met de vervoermiddelen vo-de koopwaren, maar met de koopwar< zelf, de resit volgt dan heel natuuriij! Antwerpen heeft noodig in de cers plaats : te vervoeren koopwaren, drukl handelsmarkten, en bloeiende inheer sche nijverheid. Op de kwestie van de Lloyd Roy Belge, waardoor aan België weer eei cen eigen koopvaardijvloot moet g schonken worden, hopen wij lati cenigszins breedvoerig temg te komen. Onder de grondslagen van Antwe peu's voorspoed rekent de Duitsche ek< nomist Wiedenfeld als een van de bi zonderste, den eigenhandel die hier i de haven is gevestigd. Een paar bedei kingen moeiten echter hierbij worden g maakt. Zoo voor den uitvoerhandel : L zelfstandige Antwerpsche uitvoerhand is nagenoeg geheel vervangen door de handelsagent, den verzender, den kon m'ssiehaudelaar. Het is waar dat de rr voerhandel zich fli.uk handhaaft en df Antwerpen voor sommige produkten ee markt van allereersten rang gebleven is dat is dan ook te danken aan den doc niatigcn steun van de hier gevestigd bankinstellingen en zelfs aan den rech strcekschen arbeid van de Belgen in d vreemde exportgebieden. Nog altijd i Antwerpen een belangrijke markt voc de granen en zaden (La Plata en Rus land), den wo! en de huiden (La Plata) rubbèr, ivoor, katoen, koffie, enz. De in vloed van Antwerpen op dat gebied reik zelfs buiten de grenzen van zijn hinter land ; door zijn tusschenkomst worde: '.celai produkten naar vreemde haven px. ouden, een bedrijvigheid die in d handelsstatistieken echter niet tôt uitinj komt. De bloei van dien invoerhaude draagt echter een zeer broos karakter want hij vertoont overal cen sterker wor dende neiging om zich naar het hinter land te verplaatsen en de middens vai eerbraik te naderen. Als centra van eiger invocrhandel wordt b. v. den Haver doo: Parijs en Robaais sterk overtroffen, Rot terdam door de groote markten aan de.i Rijn, Hamburg door Berl'jn wat det iiandel in gTaam en koffie betreft; het '.elfde gebeurt me Maagdeburg voor wa-len suikerhandel aangaat, enz. Zoodus 'elfs zonder dat aan de v6ôr den oorlog lier heerschende toestanden iets zoi vorden veranderd, dreigt den Antwerp-icheu invoerhandel een ernstig gevaar vat zou het dan worden indien Duitsch-and niet meer betrokken was in den in-•oer van hooger genoemde produkten, vaarvan e©(i ruim deel op de Antwerp-cl;e markt door onze Oostelijke naburen vordt gekocht? Uit eigen ervaring mogen wij gerust eggen dat het in die veronderstelling net de huiden- en rubbc-rmarkten zoo ;oed als gedaau is, die zich naar Rotter-lam zouden verplaatsen. Met de overige ou het al niet veel beter gesteld zijn. len verzekert ons dat groote Antwerp-che firma's er dan ook ernstig aau den-:en 11a den oorlog uit t'e wijken naar Ne-erland en Duitschland, en wat wij be-list weten is, dat reeds eenige Antwcrp-die handelshuizen, met het 00g op een ventueele verplaatsiug van de handels-egeu, te Rotterdam bijhuizeu hebben pgericht. De Belgische nijverheid Met haar is de voorspoed van de ha-en innig verbouden, want niet alleen ordcn over Antwerpen een groot deel an haar afgewerkte of half-afgewerkte tbrikaten verzonden, maar het is ook ngs dien weg dat ze de haar onmis-arc- groudstoffen voor een groot deel ioet invoe.ren. Dit geldt in de eerste aats voor de groote metaalnijverheden. ? constructie-industries, en gedeelte-jk zelfs de textielnijverheid. Nu wordt, .liteu aile ekonomische plannen om, îze nijverheid door de gevolgen van ;n oorlog ernstig bedreigd : zij zal af te kenen hebben met hoogere vervoer-)sten, met moeilijker verschepingsgele-iiheid, twee v.adeelen die deze vemie-îgsperiode 11a zich sleepeu zal, en wat ik niet te onderschattcn is, met aan-?nlijk hoogere sociale lasten. De Bel-sche nijverheid hield zich recht tegen ; vreemde mededinging, dank zij de ge loonen die zij, in vergelijking met ; naburige landen, betaalde, en de be-^kkelijk geringe sociale lasten die zij dwongen was te dragen. Onze werk-den hebben door den oorlog betere ar-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.