Loesséag 3 Octofeer 1917. Derde Jaargasg Nr §>73 Prijs: 0>* Ceatiem voor geheel P-elgië Het Vlaamsche Nieuws Verschfjnt i7T maal in de week Iabonnembntsprijzen. f<1 Jto im *■ i*" Rséafetie, Befeter Aanfeca4igia£e« <«, 300DESTRAAT. « ANTWJBttPMI DE OPSTSLRAADi m VBRHOLST, Dr. Aag. BORMSv Alb. YAK DEN BRANBE Met d* vaste an«dewerking fan Moogi«eraar Docter Antoon JÂC03 Elke mede-werker La persoonlijk vor-xntwooixLelijk voor zijn scitrijvcn, m bindt niet heel de Redaktre. AANKONDIGlNGBH.s Tweed» bU<i. dîsc rcf«3 2*21 D«o-<iw ixl id, t.—■ Vie«ie là. wi, 3.55 Doo<d*h£rk&t OFFICIEELE BERICHTEN - — m DUiTSCHE ZIJDE duitsch avondbericht Berlijn, Maandag 1 Olctober. — Offi- cieel: p Vlaanderen en voor Verdun •eschutwerkzaamheid van wisselende iracht, alsmede voor ons gunstige infan-die-gevechten.' in het Oosten niets bijzonders. m COST/HOSIG. ZIJOE ffeenen, Maandag 1 Oktobei. — Offi-wel:russisch. en roemeensch gevechtsterrein Op het Oostelijk front (en in Albanië) isniets bijzonders geschied. 1taliaansch GEVECKTSTERREIN Op het Isonzo-front verzwakten de Italiaansche infanterieaanvallen bij Pod. lita. Op de hoogvlakte van Bainsizza ïïîrd ccn vijandelijke aanval in de kiem rcrsSkt. In het gebied van den Monte ton Gabriele en Noordoostelijk daarvan duurt de geschutslag met onverminderde taigheid voort. M ËI1LGMBSCHE ZIJDE Sofia, Maandag 1 Oktober. — Offi-ÂéL:ROEMEENSCH gevechtsterrein Schaarsch geschutvuur bij Tulcea en Isaccea. balkanfront In vexschillende vakken van het front matig geschutvuur, dat- slechts op den inkeroever van de Waxdar wat heviger was. De luchtwerkzaamheid was gering in het dal van de Vardar e# de vlakte van Serres. VAN ENGELSCHE Z3JDE we5telijk gevechtsterrein Londen, Maandag 1 Oktober. — Offi-cieel : Hetvijandelijk geschut heeft geduren-deden "acht een sterke bedrij vigheid ge-tond beoosten en beinoorden het vak van leperen en Nieuwpoort. Overigens valt smejsvan bijzonder belang te melden. M ITILIftftHSCHE 2110E ITALIAANSCH gevechtsterrein Rome, Maandag 1 Oktober. — Officiel:Op de hoogvlakte van Bainsizza her-■iciiwde de. vijand zijn aanvalspogingen •Pdeonlangs door ons veroverde stellin-Bi- Hij «erd telkens volkomen terugge-îcrpen,Het aantal gevangenen, tijdens de of-fensieve bewegingen der laatste drie da-ftn gemaakt, bedraagt 2019 man, waar-Qder 69 officcieren. Op den Karst levendige patroeljewerk-fcamheid. In het Fumo-dal (Adamello) Krden vijandelijke groepen, die onze &llingen tusschen den Passo dçlla Perte Qden Passo Forcd Rossa poogden te be-foltfn, op de vlucht gedreven en doot ®ze patroelj es achtervolgd, die zich van ® overvloedigen voorraad munitie en c'?lofîingsstoffen meester maakten. TELEGRAMMES ï4nunnik barry tegen oostenrijk-hongarije Duitschland's Macht .Kanunnik William Barry, van wiens ^ artikel tegen Oostenrijk-Hongatije in ®"Nineteen;h Century i) we al melduig gemaakt, geeft daarin ook een !iravatting van den toes'ta.nd, zooals si dieu ziet. 1 In een geringere krisis in Engelands f' (dan de huidige krisis) heeft Wil-'® Pitt zijn eischen saamgevat in he1 ,r/Jrd « veiligheid ». Wij mogen met op-frvektheid erkennen, dat België ons eer verdediging geeff in het Westen ; ———— —— en Frankrijk is onze standvastige bond genooit. Maar het Bxitsche Rijk is voôr al les een Oostersch rijk; zijn sleutel i Egypte, zijn schat is Indië. Kunnen wi de zaak onder den juisten hoek zien ui Piccadilly Ik geloof het niet. Zijn stra tegisch centrum is Kaïro, en indien wi dat- uit het oog verliezen, zouden wij d dingen onder een verkeerden hoek kui: nen zie,n en voor onze dwaasheid de; hoogsten prijs moeten betalen. Geplaats aan den Nijl en naar het Noorden blilî kend — wat zieji wij dan? Wij zien -aiitwoord ik — het Duitsche ideaal vei wezenlijkt. Wij zien Midden-Europ zich uitstrelcken, over Oostenrijk-Hong: rije, door Bulgarije, tôt Konstantinopel vandaar Azië in ; aanvalle,nd op het Bri' sche leger in Egypte, Palestina en Ar: bië ; met zijn voelarmen het ongelukki Perzië aangrijpend ; moeilijkheden voc ons verwekkend isa Afganistan; totd: het, evenals Alexander de veroveraa: dreigt uit het Westçn op te rukken naz den Indus. Is het daar eenmaal, dai vaarwel ons Rijk van Hindostan ! Oni dag zal dan voorbij zijn en wij zulle hebben opgehouden te bestaan. Dat een droom uit de Duizend-en-eei .Nacht als deze de Duitsche verbeeldifl lang heeft voorgezweefd, is buiten kij Was het enkel fantasie? De kaart- zal h< beter leeren, beter dan eenig betoog. Dr jaren van zulk vechten e- gelduitgevei als wij onmogelijk aehtten, zijn gekome en gegaan ; en Midden-Europa is een fei De Keizer regeert in persoon of door ve vaftgers, van de Noordzee tegenov» Engeland tôt binnen enkele mijlen ve Egypte en Perzië. Hij is opperste Oo logsheer te Brussel en Weenen, Sof en Konstantinopel, Smjrrna, Damasku Jerusalem, Mosoel. Van Berlijn tôt biji aan Bagdad loopen zijn treine/i, marche re;n zijn sol dat en. Engeland heeft de schande moeten b leven van eeji nog ongewroken dubbe ramp, toegebracht door Turken onder le ding van DuitscherS. In duidelijke taa de zaak, die wij verachtten, toen zij : het vaderland begon, staat nu, gew pend, tegenover ons, onoverwonnen, j overwinnend, wanneer zij ons Rijk : tweeën kan splijten e.n door de lijn k£ heenbreken met gevolgen van doodelijl beteekenis vooti het Oosten en het We ten. Duitschland zou zich op het ooge: blik kunnen veroorloven, België en Se vië prijs te geven en misschien zelfs e< schikking te treffen met Polen, ond> voorbehoud, dat wij het in de posit laten^ die het -thans inneemt ten opzich van zijn drie bondgenooten, of beter v zallen : Oostenrijk, Bulgarije en Turkij. Het zou de ontweldigi.ng va;n den dri tand aan Engeland kunnen uitstellen, r. dien het ons maar de Koh-i-Nor (bedoe! is Indië) uit onz® leroon zou kunnen we; nemen. De wijzen van Berlijn heblx diep nagedacht over de verwonderlijl kombinatie van heerschappij over < zeeën met een land-Rijlc i,n aile werel< deelen, en dit heeft van Engeland d< vijand gemaakt, die moet worden verni tigd, wil het « Deutschtum » overwi: nen. Onze eigen wijzen, die het drt hadden met andere zaken, en die tôt merg en been doortrokken waren van e< afwijkcnde traclitie, zagen i,n het Oost< gedurende de halve eeuw na den val v: Sebastopol geen anderen vijand dan Ru land. Hetzij wij streden voor de integi teit en de onafhankelijkheid van h Turksche Rijk, hetzij wij t0elieten, d die Werd -overmeesterd door wellc and volk ook, dat de Yildiz Kiosk verto om ■te koopen en te intrigeeren, alti; speelden wij Pruisen in de kaart. Zond het te weten, hielpen Palmerston, Di raeli, Gladstone, Salisbury, c,n ieder k binet tôt 1914, het pan-Germaanscl Midden-Europeesche plan sport vo sport hoogerop naar hgt domineereni platform, dat het thans heeft ingenome Geen van hen allen zag in, waj op h oogenblik, thans, na een langdurig blo dig tijdperk, zelfs zij, die het zwakst vî gezicht. zijn, moeten ontwaren : dat < Oostersche kwestie de Duitsche kwest is'; dat Turksch, Bulgaarsch, M gyaarsch, Oostenrijksch, de aanduidi ge,n zijn voor regimenten van het groo Gcrmaansche léger, en dat het lot vs Britsch-Indië zal worden beslist aan di Donau. Indien gij Duitschland overwir dan wint gij de,n oorlog. Toegegeve Maar tenzij gij Oostenrijk-Hongarije^ stukken breekt, zal uw vrede niets zi. dan een wapenstilstand, zooals die v; Campo Formio in 1797 — onkel een int rim, een pauze, die leidf tôt nog uitpu tender worstelingen met nog onzekerd uitslagen dan tôt: dusver op het spel sto den. » In 't klein-Seminarie van Sint-iruiden Vôôr eenigen tijd belichtte ik in een artikel . over het middelbaar onderwijs eenige mistoe-. standen uit Limburg, o.a. uit 't Klein Semi-5 narie van Sint-Truiden. Toen hoopte ik, dat j 't laatste grootverlof enkele verbeteringen zou t aangebracht hebben. 't Tegendeel is gebeurd. - Thans loopen de zaken hier over hun hout en j 't begint waarlijk tijd te worden te zorgen, q dat 't walletje bij 't schuurtje blijft. Ik wil - 'n woord zeggen over de mistoestanden in de I klas, over de verkeerdheden in de regeltucht, t over de stelselmatige uitroeiïng van aile - Vlaamschgezindheid in genoernd Seminarie. Er werden hier dit jaar verscheidene nieu-■- we leeraars benoemd, o.a. in de 6e A of B. a Deze laatste is een Waal, zoo goed als i_ Vlaamsch-onkundig. Volgens 't zeggen van ; een zijner kollegas, stelt hij zich voor zijn on-derwijs «à des hauteurs désespérantes». Nooit l- 'n enkel woordje Vlaamsch natuurlijk voor die g ventjes der 6e. Na de les is 't dan : « Vous ►r m'avez bien compris tous n'est-ce pas ? » Z'n it studenten zouden van 'n anderen deeg moeten gebakken zijn, dan van dien, waarmede men t gewoonlijk Vlamingen vormt, om te durven t, «neen» zeggen. Toch heeft er eens één den e vinger opgestoken, maar jelui verstaan wel : n voor één alleen kan Mijnheer niet herbegin-nen! In de 5e is de toestand juist dezelfde. 1- Deze leeraar is trouwens bekend om zijne al-g oude Vlaamschhaterij. Ik geef slechts dit jaai f. voorbeelden van mistoestanden in de klas, -t Daar is — vôôr de vervlaamsching der voertaa] le — toch weinig aan te verhelpen. 1, Maar er is meer! Zooals ik reeds aankondig-n de, is hier 'n nieuwe a surveillant ». Hij kwarn t. van Aubel en is dus zoowat een drieslachtige. t"- De andere is 'n volbloed Waal, zonder 'r -r greintje kennis van het Nederlandsch. Staal-n tjes? Och! bij de vleet! Ik geef een enkel : oj r_ klachten, verleden jaar tegen hem geuit, was '3 z'n antwoord (woordelijk) : « Je préfère, qu'or S> me casse, qu'on m'envoie dans n'importe que! 'a trou, plutôt que d'apprendre du Flamand» De surveillant van de studie, alhoewel betei gezind, bevindt zich omtrent in denzelfder 2- toestand. Dit natuurlijk voor 't welzijn dei kleiue Vlamingen, om hun toch maar gauv\ te toonen, wat 'n ellendige lummel een Via \ '■ ming is, die geen Fransch kent. Immers, heb n fcen ze een moeilijkheid met den surveillant d< :en verstaan ze niet, ze moeten dus .îaa; der bestuurder. Maar 't heerlijkste, is dat deze ooli n geen woordje Nederlandsch kent, omdat hij n gedurende de 13 jaren, die hij hier als bestuu.r :G der doorbracht, eenvoudig vertikte het te lee 3" ren. Dan moet ons mannetje in kwestie eers' 1_ nog een taalman gaan halen. Dus zoo goed als r" 't gansche personeel, dat iets met de discipli !n naire leiding heeft uit te staan is Vlaamsch ■r onkundig. 't Natuurlijk gevolg van dit ailes le was : verscherping van aile verfranschings reglementen. Toen de direkteur 't reglemen voorlas, zei hij (woordelijk) : a I^es Wallon: s- parlent ce qu'ils veulent. Les Flamands par lent le Français les lundis, mercredis, vendre ^ dis et samedis et tous les jours au réfectoire » En natuurlijk wordt er van dit Fransch spre ken eene gewetenskwestie gemaakt. De klei nen verliezen er hun punten — dus hun verlof dagen ; — de grooten hun reputatie bij. Wi< ^ geen Fransch spreekt is een plichtvergetei koppigaard. Wat betreft de officieele taal vai II het gesticht voor geberfen, mededeelingen e" enz. daaraan werd niets veranderd, om d< goede reden, dat het niet slechter kon : da ;v ailes was en is Fransch, met eene kleine uit ■ zondering, n. 1. morgengebed en overwegins ^ voor de 4 laagste klassen En dan de recht 11 streeksche werking tegen alwie zich Vlaminj durft toonen. De Vlaamsche leeraars hebben d ^ handen gebonden ; zij kunnen thans niet op treden. De anderen vieren nu natuurlijk sab bath. ' L De Pater, die de retraite predikte, gaf eej laatste sermoon voor de leerlingen der wija j begeerte : «Er waren lieden, die de Belge] ->r tegen elkaar ophitsten, om den Duitschers eej ^ stuk van België in de handen ,te spelen». Il ^ zich was dit niets ; in een sermoon wel. D ie leeraar der hoogere wijsbegeerte hervatte 's an derendaags het onderwerp en toen barstte d st°rm los : aile Vlaamsche bladen en vlug -j schriften moesten ingediend. De studentei ^ mogen geen Vlaamschgezind werk verrichten ^ ze mogen ook geene inlichtingen inwinnei ^ over die, hunne zaak. a Gelukkig hij, die ge looft zonder gezien te hebben!» De leeraar der rhetorika, rfog vandaag h 'n les over Demosthenes : « Ook hier zijn e n_ Eschine's, die, betaald door den vijand, d (-e burgers verdeelen ten bate van een andere: n Philippe». 01 Dat men den studenten verbied >n werkend deel te nemen aan onzen strijd, maa , dat onze beweging dagelijks bespuwd en be n klad wordt door leeraars, die zich wel in de: strijd mengen, waar andersdenkenden vei jn plicht zijn werkeloos toe te zien ; maar da in studenten, waarop niets te zeggen valt, me e_ wegzending bedreigd worden, enkel en allee omdat ze, met Vlaamschgezinde makkers naa ar 't station te brengen, dezen sympathie betoon hadden ; maar dat de studenten, vooral d jongeren, dagelijks vernederd en beleedig worden enkel en alleen om hun Vlaming-zijn, dàt kunnen wij niet velen, daaraan moet een einde komen. Ik spreek van wegzenden. Ik weet, dat een student verscheidene malen, op de ruwste manier is aangevallen geweest, omdat hij vroegei eenige diensten bewees aan de Groeninger-wadiit. Ik weet, dat de dîrëkteur hem nog on-langs, zoo maar zonder de minste aanleiding verklaarde : « Je me repens, de ne pas vous avoir renvoyé depuis longtemps, vous, qu aidez les traîtres à diviser la patrie». En da was een onder aile opzicht voorbeeldige stu dent, door zijne makkers verleden jaar to prefekt gekozen der kongregatie (welken pos overigens de bestuurder, leeraar der rhetorika hem om zijne Vlaamschgezindheid heeft ont nomen). Nog 'n andere had zoowat 't zelfdi aan de hand. Slechts 't vierkant optreden vai zijn vader heeft hem gered. Een derde haï in 'n opstel over a La tombe fait les grand hommes» 't geval Van der Meulen vermeld Hij kon zijn schrijfboek gaan terughalen bi den direkteur, die hem de liefelijke verzeke ring gaf van, bij 't minstef wat hij uitstak, aa: de deur te vliegen. 0! kon ik slechts voor 'n half uur beschil? ken over de pen van Luc, om van al die mis toestanden een juist gedacht te geven! Nu ka ik slechts 'n paar voorbeelden aanhalen. I hoop, ik hoop, dat ze eenigen indruk zulle maken. Ik ben geen jurist, weet niet in hoeverr men op wettelijke wijze kan ingrijpen. Mas ik weet wel, dat de toestand, zooals hij thar heerscht in dit Klein-Seminarie, eene mart< ling is voor de studenten en eene schande voc 't Vlaamsche volk van Limburg. En daaraa moet verholpen worden a op wettelijken wej waar het kan, op wettigen weg van gewel< waar het moet ! » En wat vragen we nu, om aan dit ailes ee einde te stellen ? Kort en goed : 1) dat, waar de Vlaamsche leeraars zich i 't publiek nooit inlaten, ook de Walen onzi dig blijven en dat de studenten niet vervolg worden om 'n overtuiging ; 2) eenvoudig, dat de verordening over c aiàbtelijke taal in Vlaanderen (ook in de o: derwijsgestichten) volledig en krachtdad: worde toegepast. Weigert het bestuur van het Seminarie, d; men dan 't ding eenvoudig sluite! [VIC. STAD en LAND VOI.KSHOOGESCHOOI. VAN HE' - ALGEMEEN NEDERLANDSCH VES : BOND. — Daar te Antwerpen geen g( ; leg-enheid bestaat, om een Nederlanc • schen leergang in het boekhouden bij t - wonen en daar het zich laat aanzien, d£ i na den oorlog in den handel aan het N< . derlandsch een grootere plaats zal woi : den ingeruimd dan totnogtoe het gev; i was, —■ men herinnere zich o. a. de wei . king van het « Vlaamsch " Handelsvei . bond », dat reeds verscheidene jaren den oorlog voor de vervlaamsching va . den handel in Vlaanderen ijverde, — zo . heeft het bestuur van de Volkshoog< . school van het Algemeen Nederlandsc . Verbond besloten, om onder de verschi L lende leergangen die eerstdaags zulle ! woraen geopend, ook het boekhouden o te nemen. . Deze leergang- zal het dubbele voorde t opleveren, dat degenen, die hem, m< . vrucht hebben bijgewoond, niet alleen i r staat zullen zijn om in België zelf als boel 1 îiouder werkzaam te zijn, maar tever r om ook in andere londen, zooals Nede: ! land, Duitschland, Engeland, Franl ! rijk met de hier opgedane kennis een b staan te vinden. Aile eenzijdigheid hier dus buitengesloten en het blijkt bi j gevolg, dat deze leergang zeer breed opgevat. 1 Daar de kursus weldra zal beginne: worden degenen, die hem verlangen j volgen, verzocht, vô<5r den ion Oktob-, a. s. hun schriîtelijke toetreding te zei ~ den: Bosmanslei, 31. De bijwoning van den leergang is, g ] zien de oorlogsomstandigheden, gratis. i VLAANDEREN EN DE DUI1 ; SCHE V R E D E S V 0 0 R W A A R D E N. i De V.-korrespondent van de « To - komst » schrijft.in hèt nummer van 1 September : i Naar men van doorgaans welingelich r zij de beweert, zal de Duitsche Regeerimj s binnenkort hare vredesvoorwaarden o; i nieuw, en ditmaal meer gedetailleerd de t vtrœger, bekend maken. Daarbij we r men ook te zeggen, dat die voorwaard< - zeer gematigd zullen zijn, wat wij ovei i gens altijd verwacht hebben. Ira Vlaanderen verlangt ieder naar d< t vrede en elke poging, die de komst v; t dien vrede bcspoedigen ka,n, wordt da a met dankbaarheid begroet. r Doch men wil een vrede waar Vlaa i deren bij leven kan ; stellig zouden v e den oorlog geen dag lainger wnllen lat< 3 duren om ineens den ideaten toestand « verkrijgen; die ideale toestand kan slechts groeien uit ons eigen werk ; maar elke vrede, die ons de voorwaarden va» dat werk ontnemen mocht en doen ver-dwijnen wat wij zelf in overeensiemming met de Duitsche bezettingsautoriteit in 't leven hebben geroepeffl, zou voor ons slechts een schijnvrede zijn en het begin : van nieuwen strijd. • De Vlamingen zijn Diet als de « jusqu' i au-bout B-menschen uit Le Havre Qn uit : de redaktie-bureelen der Belgische vluch- ■ tel-ngen-bladen ; zij willen van hun idea. 1 len geen absoluute eischen maken e,n zijai t te vindqn voor elk akkooid, dat den , vrîde dichterbij brengt en Vlaanderens - toekomst verzekerd laat. : Maar opdat Vlaanderen kunne leven i is volstrekt inoodzakelijk, dat Vlaande-1 rens oorlogswerk, ije Bestuurlijke Scnei-s ding — dit is te zeggen, de oplossing dei ■ taalkwestie maar de oude leuze n In j Vlaanderen Vlaamsch » — bij den vrede - behouden blijve. i het onafhankelijkheids feest te havre. — Het Vlaamsch " Korrespondentie-Bureau deelt mede: Aan <c De Socialiste Belge » van 22 Sep I tember wordt uit St-Adre_sse geschreven k « Zaterdag 21 Juli j.l. werd hier naar aan-a leiding van de 87ste verjaring der Belg-i sche onafhankelijkheid door de « Cerck e Colonial Belge » een pleehtig licrden-r kingsfeest ingericht. Te oordeelen naa: s het program van het feest zou de Belgi-sche onafhankelijkheid slechts zijn uitge ir roepen geweest voor de minderheid ii II het land, vermits dit program op 2.5 nnm mers geen enkel Vlaamsch nununer be '< helsde.... Weten de heeren van de « Cer cle Colonial Belge » dan niet, dat er ool n Vlamingen te Havere zijn en België eoi Vlaamsche muziekschool bezit, waarvaj ° de roem sinds lang bui;en onze grenzei i" is doorgedrongen ? » d IN DE ANTWERP5CHE LIEDER AVONDEN. — In ons nummer van Za ■e terdag 22 Sept, verscheen een artikel ove 1_ de Liederavonden van o:ize stad.Naar on S vain andere zijde bericht wordt, was d inzender van het artikeltje slecht inge lt; licht. De aangehaalde liederen « Lied de Vlamingen », « Vlaamsche Leeuw » ei « Groeninge » werden in de laatste maan h den nog herhaaldelijk gezongen. Verde werden nog zes strijdliederen uitgevoerd n Jan Frans Willemslied », «O! Schel de », « Ons Vaderland », enz. Van œi P stelselmatige verwaarloozing van he strijdlied kan dus niet gesproken -worden alhoewel de meening van den verdienste l lijken leider Nand Reynaers naar den pas ~ sieven kant nijgt. Dat deze overigens he t voornemen heeft binnenkort « Daar i *iaar één Land » van de Clercq en vai Van Hoof aan te leeren, en dat om di j reden dit lied in het bijvoegsel van de lie . derboekjes werd opgenomen, moge vol staan om de bewering van onzen inzende r t» logenstraffen. n de belgische eenheid. -o In haar nummer van 21 Septembe schrijft « Vrij België » over de oaafwijs h bare voorwaarde, die alleen de onwr.k 1- bare eensgezindheid onder de Belgei n verzekeren kan : « Deze volledige saam p h*atigheid kan alleen worden verkregei in een bestuursvorm, d-e noch aan d :1 Vlamingen, noch aan de Walen een on :t natuuriijke afwijking oplegt van hu: n aangeboren levensrichting. Tusschen d staatkundige eenheidsgedaclite van Bel is gië en de tweeledigheid van onze kultu -- reele samenstelliing mag geen tweespa bestaan. Worden de daarbij passende b< stuurlijke vormen aangenomen, dan zu is len aile volkskrachten zoowel van Vis j- mingen als van Walen naar elkander to< is streven om de nationale gemsenschap ii wendig te versterken, maar wil men d i, Belgische staatsorg^nisatie met kunstnn :e tige middelen vereenvoudigen ten kost :r van de natuuwischen onzer rasversche i- denheid, dan zal de macht der natui; grooter blijken dan de weerstand der pc litieke machtsmiddelen. » Het is duidelijk, dat dit denkbœld va \ « Vrij België » alleen door de Bestuui _ lijke Scheiding verwezenlijkt word,e kan. Met- « Vrij België » zijn wij het cer 5 dat de bestuurlijke aanpassing, die me de Bestuurlijke Scheiding is gaan n<x ■e men een sterker België vestigem zal. de zaak de prelle de l > nieppe naar het verbsi n kingshof verzonden. — Zooa »t wij reeds gemeld hebben had het milita sn gerechtshof, zetelende te Hoodschoob i- na tamelijk lange debatten, de zaak va verduisteringen ten nadeele van den Be -n gischen Staat — waarin betrokken z-j ,n de Frelle de la Nieppe, Van den Plas c iv konsoorten — in overweging gehoude: Het militair gerechtshof heeft thans b a- sliSt dat zal gewacht worden in de: -ij zaak een oordeel te vellen totdat het H :n van Verbreking zelf zal gestatueerd he te ben. Iets foor lederen dag Hot bruis op onze steden 't Was in de eerste helft van September 1.1. 't Had in den nacht en tôt tegen den ochtend gestortregend, de menschen wakker kletterend, hen nieuwe bezorgd-heid om den aardappeloogit als nacht-merrie op den hais jagend. Tegen den morgend was het opgeklaard en uit een rein gewasschen hemel, nog wat bleekjes, gloorde de zon. Al vroeg trokken we met Flup en Pal-lieter langs de Van Rijswijcklaan de stad uit. Wanneer de natuur geweldig heeft gedaan, wilt ge naar haar toe en daarvoor moet ge den buiten in. Een park is een tuil van bloemen en loover op den boe-zem van de stad, doch niet de open, vrijo natuur ; dat zijn akkers en velden wel. Flup — indien wij de eer nog niet hadden hem u voor te stellen — is een zwarto keeshond, verstandig, waardig en harte-lijk, die alleen van den mensch verschilt, doordat hij iets slimmer is : hij is weinig van zeggen tenzij hij onraad vermoedt of zijn vol gemoed van blijdschap eens mo»t uitblaffen. Pallieter, onze laatste vondeling «n pleeghond, heeft het poeier niet uitgevon-den, waarvoor ik hem dankbaar ben, want in deze tijd zou dat een groote ver-antwoordelijkheid wezen. 't Is een ver-basterd foksken, kreupel tengevolge van een lammen achterpoot, waarmee hij op een buiïgen avond op onzen drempel lewam zitten. Wij hebben hem voor den nacht ingenomen, en hij is dan maar g«-blevern.Daar toen juist het heerlijk boek van Félix Tiinmermans was verschenen en de kleine Hefaistos als het zinnebeeld van den honger in huis roudtrippelde hebben . wij hem louter om zijn gulzigheid. want - om andere hcedanigheden verdient hij r den naam niet, Pallieter gehecten. ; Op wandeling kwakkelt hij voorop, — ; kreupel wil immers altijd voordansen — - en kwispelt steeds op verkenning uit. r Toen we dien morgend, langs de bres i van de vestiing, op het Wilrijksch plein - aankuierden, was de gracht, rechts, ach-r ter de tuintjes, met een grauw bruis be-: vloerd die de kletterregen van den nacht - er had opgelegd, maar zoo dik, zoo hecht; i zoo ineengedrongen en d-rcht, tevens zoo t hoog gezwollen, dat het schier gelijk-, vloers lag met den weg en naar de kleur - er nauwelijks van te ondersclieiden. Flup bekëek het ongewone versehijn» ; sel, doch bleef verstandig op de baan : > hij kent het bedrog van de wereld en on-1 derscheidt Dichtung und Wahrheit. Maar : Pallieter trok er snuffelend op af, en eer ■ wij hem konden vatten of beroepen, " pions ! daar ploft hij plomp tôt over zijn r kop in het grauwe bruis. Het duurde wat eer hij terug boven kwam, blind van het - kroos, ploeterend en plodderend door den r brij, maar toch zwemmend :n het reine, - diepe onderwater dat tusschen de schuim- - gleuveu blinkend te voorschijn kwam. i Wij konden hem bij zijn halspels vatten - en op het droge sleuren, uit d» broesige 1 laag een span dik. 2 Terwijl Pallieter van zijn schrik ba- - kwam en hij zijn huid met gekletter uit-i dreste, keken we door de spleten naar het e spiegelend water dat er te fonkelen lag. En we dachten : een Napelsche os, met ; door een dunnere lava-laag te trappent ■ ontdekte Pompeï ; waarover zooveel ge- - leerden en kunstenaars, van Pl.nius ju- - nior tôt Michel-Angelo, ijdel filozofee- ■ rend gewandeld hadden. Onze schrand®-re, wijsgeerige Flup loopt langs gebaand» L wegen en Pallieter, door zijn onvernuft, e geeft ons een beeld van de groote Vlaam- - sche steden en vooral van Brussel ta aan. e schouwen. Ook over de hoofdstad ligt een grauw, r leelijk, pappig Fransch bruis uitge preid. " 't Is het schuim van 85 jaar Belgische verfransching, door een Franschdollsn n kletterregen verwekt. 't Is een vuil Fransch brouwsel dat de n oppervlakte onooglijk maakt, doch het s onderwater, de levende stroomende beek ■ n is Vlaamsch gebleven en wacht er slechts op in het zonnelicht te kunnen schitteren. Als ge in Brunei komt en ge ziet en ^ hoort om u heen, dan verneemt ge t' allen kant de faal... van 't Franache vaderland. !s Zeer onlangs hadden we de gelegenheid lr met een Noor te spreken, die een beroem-den naam draagt. Hij was in de hoofdstad n geweest en zei : « Antwerpen is Vlaamsch, i- maar Brussel is Fransch. Voor zooveel ik n heb kunnen opmaken uit mijn kortston-,n dig verblijf heb ik, eerlijk ge-proken, die 1- ervaring moeten opdoen. Ge hoort nog Vlaamsch spreken aan een appelkraam '■e maar de bevolkîng is heelemaal ver-franscht. » > Dat Brussel niet meer is gelijk ten tijde van Ruysbroeck den Wonderbare, die

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.