Jzonéag 19 September 1915 Eerste Jaarg. Nt, 24.7 Frtjs « s Ceatiemen door geheei Bélgië Het Vlaamsche Nieuws Hat ImmbI S*5Kg«^ldhit meescl ip«r»pr©§d VHJCfc * ^^^SBT®CÎhdy|lf^t KIEMMkl IW^^S^eSii ABQNNEMENTSPRIJZEN AFGEV AARDIGD EN VAN DEN OPSTELRAAD : ? AANKONDIGINGEN Per week 0.35 1 Per 3 rnaanden 4.— , _ , t> at»itc a ïj* ..* \7 a "îv.t rkrjiw nt> a ïweede bladz., per regel 2.50 j Vierde bladz., per regel.. 0.50 i'er maaad 1.60 | Per 6 rnaanden 7.56 { Br ÂUg. EOjRMS — Albsift \ AN DEN BRANDE . Derde blad., id. l.-\ Doodsbericht . 5.- Per jaar • 14.— BUREELEN ; ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tel. 199Ô | Voor aile annoncen, wende men zich: ROODESTRAAT, 44. La Belgique future ■fl/jj ontvangen volgend schrijven il ■ Fransch en vfertalen het voor onz< ■ Mijnheer de Opsteller, ■ Ge zult mij verontschuldigen — di ■op ik ten minste — dat ik in de Fran ■h taal schrijf ; ik ben Waal en alhoe' Bel ik uwe taal lezen kan, kan ik er mi, ■chtans maar heel gebrekkig van be-■men. Te meer dat ik het geluk niel Bb — vriendelijke ironie van uwent-■rege — een zoon te beziften die zijr Boren in 't Nederlandsch-verdiende er Bjjn brief zou kunnen vertalen. Ilkvolg al een heelen tijd de artikel; lie over de taalkwestie in uw blad wor-■en afgekondigd. Aangezien er voor :1 logenblik geen Fransch dagblad voor-landen is dat in staat zij U antwoord t< t'en, doe ik het zelf maar ; 't raakt me leinig zoo deze regelen bij voorbaal ■aar de scheurmand gaan ; ik zal ten linste de voldoening hebben U te zeg-■en wat mij op het hart Hgt en... da( Intlast. Een storm in een glas water. Bit gij zeggen ? 't Zij zoo. ■Zoodus, gij zijt eerst en vooral Via-■ingen en dan Belgen. De partijgeest Bjerdooft de vaderlandsliefde ! Ge stelt B met de werkelijke, in de laatste jaren leriregen voordeelen niet meer tevre-Bn. Al die kleingeestige vitterijen van Iroeger, die onderduimsche werkingen Ri kleinzielige intrigues werden dus, Kt een hardnekkigheid een edeler zaak lardig, op één doel gericht : Vlaande-fc aan de Vlamingen ! Het oogenblik ■ gunstig : het masker af ! 't Moet uit ■n met den Franschen invloed in deze Irovinçies. « Schildt en vrindt », te wa-B:' Al wat Fransch is, naar den vuil-■àoop, zooals oude vodden die men ■le: meer weet te gebruiken ! ■flaminganten, mijné vrienden, ge-Boft ge werkelijk dat wij U dit mooie Brk zullen laten voortzetten ? Bedriegt ■ s'rf; ftaiis zijt gij de meesters, maar le dag zal komen waarop wij daar zul-In zijn om U in den weg te treden, Bker van onze kracht en van ons goed ■ «Gij vergeet, dunkt me, dat dit zoo Bvig gehate Franskiljonisme » burger-Bcht verkregen heeft in de Vlaamsche ■rôdes. Duizenden Waalsche eu ■ransche families hebben zich hier se-Bfit eeuwejn gevestigd, met zich mee-Bfflgend, hun taal, hun gewoouten, Bjfflwerk, dus hun rechten. Zij hebben Bpgewerkt aan de pracht van Brussel, de grootheid van Antwerpen. Zij Bfkben vreugde en leed met de Vlamin-B" gedeeld ; zij vochten in hunne ran-I itt de uren van gevaar, en vierden ■ hen de dagen van blijheid mêe. Zij ■tbben dit bewonderenswaardig werk-■? geleverd, de Fransche taal, dig aan H» Vlaming toelaat zijn gezichteinder ■ verbreeden, en zich te zetten op één Bo met de groote wereldvolken. En gij aan het Vlaamsche volk dit werk-■- willen ontnemen ? Gij zoudt aan ■^ bevolking een deel harer levens-B"-àten willen ontrukken, het willen Bèdeelen tôt vegeteeren, het terug-in de afgronden waar kleine vol-Mp® kruipen, die geen wereldtaal ■ftKti? Die handelwijze zou misdadig indien ze niet onzinnig ware. I ^ant, zegt eens, meent gij oprecht •' fet Vlaamsche volk denkt zooals ■i - ïkben gsheel van het tegenoverge-■ede overtuigd. Gij zijt, Mijnheer en, ■c°st er u in, officieren zonder solda-I Dit volk, wiens gezond verstand ■r,-'kwoordelijk geworden is, zal on-B.,"s U een geestdriftige bewonderaar ■'J'en, een vurig aanhanger van de ■J1®he taal, en zijn geliefkoosde ■ ■«h — een wensch die gerechtvaar- ■ «n natuurlijk is — zal steeds daar- ■ œtaan, de Fransche taal te leeren ■ aar de plaats te geven die haar toe- Gelouterd door het lijden, we- ■ dat hun zonen zij aan zij strijden ■ de Walen voor het gemeenschappe- vaderland, willen de Vlamingen tt^ Mijven en niets anders dan Bel-Bj' indien uw overdreven eischen, ■ faaraan ge U trouwens moogt ver- ■ jjiten, een doode letter blijven. Het l'- mstige België zal Latijnsch zijn, Ibet «al niet zijn. ■ jnnee verlaat ik U. Wij zullen el- ■ er wederzien, ieder aan zijn B1'1 Un barrikade. ■cr/'Taar^' ■^y'nheer de Opsteller, de ■ ^ er'nS mijner volmaakte hoogach-Btlc' Sn ^at gez^en c^e omstandig-Pie'n t0e> V°°r t€ tee" EEN WAAE. ONS ANTWOORD ■ i » j Wij hebben steeds met genoegen de j talrijke blijken van instemming met ons sireven, die ons geregeld toekomen, in i ; onze kolommen afgedrukt. Aan een te-? ! genstrever, die het ernstig schijnt te imeenen, willen we dezelfde eer gunneu ; hij toont trouwens in zijn schrijven dat hij er op gesteld is — en ons geeft hij de mooiste gelegenheid ter wereld om -. zijnentwille nog eens te herhalen wat ! reeds dikwijls in het « Vlaamsche Nieuws » zoo duidelijk mogelijk werd I gezegd en bewezen. Onze briefwisselaar, wiens naam ons . bekend is —- zonder dat hij zich daar-; over ongerust behoeft te maken — zal met degenen die denken zooals hij, ; daardoor de overtuiging opdoen, dat het ons heilige ernst is, zoodat niets ons ; kan afbrengen van den arbeid waardoor 1 Vlaanderens redding wordt betracht. « Un Wallon », zoo zullen wij hem blijven noemen, spreekt inderdaad de | meening uit der gematigdste, intellek-tueele Walen aangaande het taalvraag-; stuk ; men kan zich dan een denkbeeld ■ j vormen van hetgeen de anderen met ons voor hebben, die de overgroote meer-derheid onzer Waalsche broeders uitma-keri. En ook die gematigde heeft een onlangs te Londen uiteesoroken woord tôt zijn levensdoel gemaakt : <( Ea Belgique future sera latine ou ne sera pas ». (België zal in de toekomst latijnsch (Fransch) zijn, of het zal niet zijn.) Wat de duidelijkstle synthesis is van deze in Franschgezinde middens over-heerschende gedachte : « In den oor-log heeft België, dus ook Vlaanderen, zich aan de zijde gesteld van Frankrijk en onrechtstreeks van de Entente. Het lot van België is dus onafscheid'baar met dat van Frankrijk verbonden, zoodat voortaan slechts Fransche kultuur en haar machtigste wapen de Fransche taal in België, dus ook in Vlaanderen moet overheerschen. » Die leer werd en wordt door Fransch-gezinden op feestvergaderingen en in dagbladen in het buitenland verkon-digd. Tegen die leer moet het Vlaamsche voïk zich schrap zetten, zooniet gaat zijn eigendommelijkheid en de na-tuurlijke zegen die er voor een volk aan verbonden is, onvermijdelijk verlo-ren. Die zedelijke dood, van onze nog levenskrachtige beschaving ver te hou-den is de taak waaraan we ten prijze desnoods van de hoogste opoffering, met aile rechtschapen middelen werken. Een brief als dengene die we hierbo- ! ven afdrukken zou de oogen van aile oprechte Vlamingen moeten openen, indien ze niet verzaakt hebben aan hun vroegere liefde voor hun volk. Of is die liefde tegen een oorlog niet bestand? De Walen durven beweren, en in de ! hoop dat iedereen het hoore, dat zij hier 1 voor de Fransche taal « droit de cité » \ verkregen hebben, de enkele duizenden i die hier in Vlaanderen alleen Fransch ' kennen of minachting genoeg hebben voor hun eigen Vlaamsche landgenooten i om geen Vlaamsch te willen spreken. ! Het Fransch heeft « droit de cité » bij f ons, waar ons eigen taal nog altijd haar ! rechten niet verworven heeft. En omdat ' we dit recht willen gëven aan « Ons ? arm Diet » veroordeelen wij Vlaanderen ! « à être rejetée dans les abîmes où crou- 1 pissent les petits peuples, ne parlant 1 pas de langue mondiale » ? Ons is die « afgrond » welkom, een 1 afgrond als waarin andere kleine volke-ren : Nederlandefs, Zweden, Denen, No- 1 ren, enz. zich vrijelijk konden ontwik- !j wikkelen en opklhnmen in schoonheid van kunst en rijkdom en wetenschap c tôt dien hoogen trap van beschaving, waar ze op één lijn staan met Engel- t schen, Duitschers en Franschen. l Met een onnatuurlijk gebruik van de s F'ransche taal, werd in Vlaanderen se-dert 1830 een groot onheil gesticht. Dat c onheil is zoo groot dat het door degenen s die er onder lijden nog niet genoeg ge- * voeld wordt — in die « afgrond » waar « Un Wallon » van spreekt heeft het ' Vlaamsche volk wel voedsel gevonden voor zijn lichaam maar niet voor zijn % geest. Het zal eruit omhoog stijgen & 'maar dan eerst beseffen wat het vroeger ' ontberen moest, wanneer het zal te voor- ? schijn treden in het voile zonnelicht. Ç We weten wel dat degenen die al wat 1 i Vlaamsch is haten, nog meer dan 1 Duitsch, niet zouden aarzelen om de 1 werkers van dit oogenblik naar beneden \ te stampen. Onze briefschrijver zegt dat c zoo flink, in 't Fransch : s « Flamingants, mes amis, croyez- s vous véritablement que nous vous lais- c serons continuer cette belle besogne? 7 Détrompez-vous; vous êtes les maîtres t de l'heure, mais le jour viendra où nous t serons là pour vous barrer la route, sûrs k de notre force et de notre bon droit. » c « Le bon droit » was aan onze zijde g toen we v66r den oorlog:, zonder versa-'gen, den taalstrijd hebben meêgestre- g den, en geen oorlog ter wereld kan dat heilig recht tôt onrecht maken. Met reine handen en een zuiver geweten zullen wij voor de verovering onzer levens-rechten steeds het beste van ons zelven blijven geven, want « Vlaanderen zal Vlaamsch uvorden of verdivijnen. » A. VAN DEN BRANDE. ONZE LETTEÏÎKTJNDIGE PRIJSKAMP NOG OVER Presser van Langsodenck 1862 Wij ontvangen het v 61g en de schrijven waaran wij met genoegen, ja met dankbaarheid, een plaats gunnen. Het volledigt het beeld van dichter van Eangendonck. Dat hij ook de dichter is van de smart en zijn smart uitsprak in gedichten die tôt de wereldliteratuur mogen behoo-ren, hadden we niet op het voorplan ge-bracht, omdat die klaagtonen, zoo innig en oprecht bij Van Langendonck, steeds bij vele dichters een aangewende litera-tuur-oefening zijn geweest en dat de le-zer, niet voorgelicht noch mgewiid, ge-makkelijk het echte met het kunstma-tige kan verwarren. Wij gaven daarom de voorkeur aan den dichter van Woluwe-Dal, van de Tongerloosche dreven en van de rijke korenvelden waar dan van Langendonck toch ook eenig en schoon is. Maar ook onze lezers zullen onzen ge-waardeerden en onderlegden briefwisselaar, die ons dwingt tôt volledigheid en ons zoo netjes de les leest, dankbaar we-zen.Heer Opsteller van den « Letterkundigen Prijskamp ». Aller eerst moet ik u mijn oprechte bewondering uitdrukken voor het man-moedig werk dât Het Vlaamsche Nieuws van dag tôt dag verricht. Het is dege-lijk, rustig, zuiver werk, en er'komt een àtonde, dat ons volk u openlijk daar-voor dank zal zeggen. Want wie mee-nen, dat het oogenblik nu gekomen is voor de Vlamingen om angstvallig in een hoekje weg te kruipen en aile teekens van hun Vlaamsch-zijn, uit hersensehim-niige vrees voor lasteraars en inkwizi-:eurs te verduiken, leveren alleen het >ewijs dat hun geloof in een Vlaamsche :oekomst te zwak is om ooit in daden nmgezet te worden. Zij gtichten even-^eel kwaad als zij die gaarne ons volk ilein houden en onmondig. Dus : niet zwijgen, maar doen zooals le jongens aan den IJzer doen : onze olicht jegens den geboortegrond, jegens ms volk, dat moet voelen, dat het door djn leiders in deze bauge uren niet ver-aten wordt. En als de levenden niet spreken moyen of durven, stamp dan de dooden uit len grond ! En dat, waarde Heer Opstel-er, dat doet gij, waar gij in een prach-ige galerij onze dichters. en schrij vers, lie dit volk met hun zangen uit den ilaap der onbewustheid hebben gerukt, n prachtige reeks laat aanrukken. Het s een heerlijk sehouwspel ! En wat ge-lieten wij iederen dag van uw flinke ka-■akteristieken ! Uit ganscher harte : Bra-'0 ! En 6mdat ik nu dit werk zoo uitne-nend vind, heeft het me gespeten dat ;ij de schoone figuur van een dichter als ^rosper van Langendonck in onvoldoen . le klaarte hebt gesteld. Van Langendonck is een smart-dich-er, maar een volk als 't onze moet juist lit de smart nieuwe kracht putten. De mart werkt louterend en staalt de zie-en voor den strijd. En vergeet niet, dat le schoonheid waannede de dichter zijn mart uitzegt haar alreeds boven 't ge-:reun van den omnachtige verheft. Lees wat Hegenscheidt eenmaal over tem schreef : « Zoo is dit boek verzen de belij dénis ran eene menschenziel die van den be-;inne af zichzelve in onomwonden waar-leid wilde gevoelen. Reeds het eerste ;edicht Ideaal van den twintigjarige, irukt dit verlangen uit, trouwens nog il nagesproken. literatuur. En1 meer en neer voelen wij hoe hij die vergeeste-ijkte wereld nadert, stralen treffen ons lier en daar ; soins is 't ons in de starre luisternis als dreef er daarboven een chijn ; lichter wordt het, en bij de laat-te gedichten straalt de zon op ons uit en blauwen, lichtbewolkten hemel. In ijn opborrelende lyriek geeft Op de loogte de vreugde weer van'den dich-er die nu gansch zijn wereld heeft :unnen samenpakken in zijn vuist en plichten, om ze in de zon van zijnen eest te doen ontstralen. » Het diep-menschelijke van Van Lan-endonck wordt vooral uitgesproken in i gedichten als Naglans, in het spnnet Ei j verre tochten gaan... en in Beatrice. Wa . | een innigheid in verzen als deze, di< | naast de schoonste van Willem Klooi mogen gelegd worden : Doch eindlijk week de pijn, die diep en vlijmend griefdt wijl niet mijn liefde, maar 't herdenken aan mijn liefde als zoete weemoed glimt om 't ingetogen hart En in datzelfde gedicht, de regels var de late zon die... de insluimrende aarde omwaast als een herinnering. Dit is vergeestelijkte kunst ; hier voell men hoe de dichter de dingen bezielt met zijn eigen innigste leven. En dan dat meesterstuk Beatrice, eenig in de Vlaamsche letteren, schoon als de avondzang van een Wolfram van Eschenbach in « Tannhàuser », met dat stemmig praeludium : In gele tinten smolt het avondrood en 't daggeluid versterft in stilte en vreê. Daar trilt een zang en tilt mijn harte mee naar 't laiîd der dooden, boven smart en [dood... % Maar ik ga niet voort, waarde Heer Opsteller ! Ik ben u reeds dankbaar, dat gij mij hebt willen toelaten om nogmaals de aandacht uwer lezers te vestigen op deze allernobelste verschiining onder onze modernen, die vrij van aile rethoriek, de man is die in Vlaanderen de innigste en hoogste gevoelens in een prachtige e.nvoudige en zielvoile taal heeft geuit. « Ik voele zooveel achter uwe verzen », schreef eens Guido Gezelle aan-den dichter.Voor dit kleine stukje vraag ik nog gastvrijheid . O weest mij goed, gij die mijn ■vrienden zijt, enz... Met Vlaamsclxen handslag, Uw zeer toegenegen, F. P. De Studenfenkoloîiie te Utrecht Een der onder aile opzichten geluk-kigste gevolgen van den smartelijken uittocht der bevolking bij den val van Antwerpen, is zeker wel de vorming der .Utrechtsche Studentenkolonie geweest. Niet alleen toch hebben tijdelijk die-genen, die van de aangeboden gelegenheid gebruik maakten, de vervulling ge-zien van hunne opperste wenschen, de verwezenlijking van wat hun in het Groot-Nederlandsch ideaal het meest aan 't harte ligt ; niet alleen is deze ko-lonie voor de toenadering tusschen Noord-Nederlanders en Vlamingen van grooter praktisch belang dan al wat tôt hiertoe reeds in dien zin gebeurde ; niet enkel zelfs, dat dank zij haar, van Ne-derlandsche studentenzijde voor Vlaamsche Beweging heel wat meer be-langstelling en daadwerkelijke hulp te verwachten valt, maar zelfs zal het feit dat de studeerende Vlaamsche jeugd te Utrecht bijeenstroomde, zeker er het hare toe hebben bijgedragen, wanneer wij, na den oorlog, in een Vlaamsch Vlaanderen leven zullën, Het is dus, vooral met het oog op het laatste punt wel de moeite waard de ge-schiedenis dezer studentenkolonie na te gjau. Deze zal uit twee punten bestaan, te weten : 1° Hetgeen er belangwek-kends voorviel onder Vlaamschgezind oogpunt, en 2° in welke verhouding de | Vlaamsche studenten tegenover hunne Holxandsche broeders stonden, en in het algemeen, wat de feiten zijn die tôt Hollandsch-Vlaamsche toenadering hebben bijgedragen. Het is, zooals men weet, te danken aan de Utrechtsche Studentenafdeeling van het Algemeen Nederlandsch Ver-bond, die een oproep aan de Vlaamsche studenten liet verschijnen om te Utrecht te komen studeeren, dat de Studentenkolonie van Utrecht gevormd werd. Reeds het feit dat Hollandsche leden van het A. N. V. op dit kritisch oogenblik hunne stamgenooten in deze tijden niet verlieten, is een gelukkig teeken voor den tusschen de jongste Hollandsche generatie heerschenden geest. Kort daarop werd, onder leiding van den heer A. J. van Vessem, sekretaris der Utrechtsche afdeeliner A. N. V., de Belgische Studentenkrinsr gesticht. Een Belgische Studentenkring ! En dat nog wel terwijl al de aanwezigen Vlamingen — ja Flaminganten — wa-ren ! 't Beste bewijs dat men de Waal- » j i ; sche broeders — die later zouden aan-t komen — niet wou uitsluiten, maar hen ; (in dit land waar de Vlamingen zich ;. meer thuis voelden dan ten hunnent, waar de Walen, wel uiterst vriendelijk, maar toch als door vreemden onthaald werden) als vrienden en kinderen van : het zelf de volk bij ons wou ontvangen. Men was vol verzoening en wenschte 'n , vriendelijke oplossing der volkenkwestie in België, want, Gode zij dank, op het , standpunt van twee volkeren in één staatsverbûnd stonden, ook toen de Vla-; mingen reeds. Zoo kwam het dat de leden van het eerste bestuur, hoofdzakelijk strijdende Flaminganten waren. Later toen, bij het aankomen van een massa nieuwe leden, het bestuur gewijzigd en uitgebreid werd, werden deze stelselmatig geweerd. Slechts twee op de zeven leden van het nieuwe bestuur waren onder dit oogpunt | betrouwbaar. Het kuipen — want men > vergete niet dat de overgroote meerder-heid Vlamingen, en minstens 1/3 der leden Flaminganten waren, — was be-gonnen.Ondertusschen waren al de Vlamingen die vroegei lid waren geweest van een Vlaamsche afdeeling van het A. N. V., lid der Utrechtsche Studentenafdeeling geworden, en banden van goede ka-meraadschap eu hechte vriendschap werden ook hier tusschen Nederlanders en Vlamingen aangeknoopt. Zoo was 't flamingantische leven der Vlamingen te Utrecht van nu af dub-bel. Eenerzijçls tegenover de Belgische Studentenkring, anderzijds in den schoot van het A. N. V. Hoe zij in beide ge-vallen handelen, willen wij in een volgend artikel uitleggen. OBRERCHT. Dagelijksch Nieuws WANTOESTANDEN IN ONS ON-DERWIJS. — Meisjespensionnaten. — ... het oudste meisken treedt vooruit, een ongewasschen, zwart krollebolleke, een engeltje en négligé, pas zes jaar oud. Het ontplooit statig een nieuwjaarsbrief met goud aan en een beeldeke op, en het zil-veren stemmeke zingt, terwijl de jongere broerkens met open mond luisteren, en hijgen naar den koek, die de^e plechtig-heid zal bekronen. ; Maar, tuiten mijne ooren of is het inderdaad Fransch, dat ik hoor radbra-ken? Ja, lieve hemel, 't is Fransch, eene vreemde taal : 't is, zoo ge wilt, Chi-neesch, Hebreeuwsch, eené wilde taal die galmt uit dit klein Vlaamsch monde-ke, in die Vlaamsche keuken, voor die Vlaamsche meid en die Vlaamsche ou-ders, die er geen gebenedijd woord van verstaan ! ^Vader, een wijze en rechtschapen Vlaming, fronst de wenkbrauwen... «Wat gekkernij ! mompelt hij. Staat ons huis in Vlaanderen niet meer? Zijn er nog te weinig bespotters mijner moedertaal? Men zendt nu onze eigene kinders op om ons te verwijten, dat wij, eenvoudige Vlamingen, op de hoogte niet zijn der beschaving en ons Vlaamsch zelfs niet meer deugt om er een nieuwjaar mede te wenschen... » Terwijl vader nog aan 't knorren is, houdt het gerucht der kinderen op : zij eten allen korintenboterhammen en moe-der kan nu op haar gemak den lof uit-spreken der kleine Gabriëlle, « die zoo wel haren Franschen nieuwjaarsbrief heeft gelezen », en der geleerde meeste-ressen, « die ran zesjarige kinders zulke wondere dingen leeren ». — « En wat staat er daarin, mijn lief ratteke? Wat hebt gij ons gewenscht ? » — <o Een zalig nieuwjaar, moeder... als 't u belieft nog een boterham? » —« Ja, als gij mij zegt, wat er in uwen Franschen brief staat. » —• « Ik weet het niet, moeder, de onder-wijzeres heeft gézegd dat wij moesten ommekeeren aan... tendres soins» Vader schudt het hoofd en grommelt : (< Schoon begin voor een nieuwjaar ! » Moeder is later bij de onderwijzeres-sen gegaan en heeft wonderen verteld van den Franschen brief. Gabriëlleke bidt ook schoon in 't Fransch ! Dat zal iets worden ! Moeder maakt propaganda voor d^ school van haar meisken. En de cnderwijzeressen,met al dien zotten rim-ram van simpele moeders, meenen, al te licht, dat zij op de rechte baan zijn en zij zouden, indien wij daar niet waren, den wagen der Vlaamsche zaak in den afgrond stooten. Dit lezen we in het Jaarboek van het Davidsfonds, 1888. Sedertdien is het niet gebeterd met de verfransching onzer kinderen, wel inte- ' gendeel ! Op 't laatste Nieuwjaarsfeest vôôr den oorlog, kwam mijn zoontje van 6 jaar oud, met zoo een Fransch rijmpje naar huis, waar hij natuurlijk geen gebenedijd woord van verstond ! Meenen ze in die scholen, dat onze kinderen pa-pegaaien zijn? REEDER GEKOMPROMITTEERD. ; Het « Journal » meldt de aanhouding op aanklacht van den Minister van Ma- : rine, van den direkteur van eene aan-zienlijke reederij, die de waarde van zijn schej>en veel te hoog zou hebben aangeslagen. Hij had van de bouwers ! der schepen valsche verklaringen ver- : kregen en deze overgelegd aan het mi-nisterie van Marine. De instruktie leidde tôt zijn aanhou- ! ding. Het bleek dat- hij voor eenige . schepen voor ieder 150.000 frank meer , had gevraagd dan zij waard waren. j WANNEER EEN LIBERAAL i TIJDPERK? — Aldus vraagt de « Hu- ' manité » zich af, die onder den titel van ) « het eenige arbeidersblad te Petrograd ; in beslag genomen » volgend telegram publiceert : « Genève. (Havas.) — Men seint uit Petrograd aan « Politiken » te Kopenha-gen, dat het eenigste arbeidersblad te Petrograd, de « Utro », in beslag genomen werd. » Het was juist opgericht en slechts twee nummers waren verschenen ! SYNDIKAAT VOOR HANDEL EN NIJVERHEID. — Het « Syndikaat van Handel en Nijverheid van Antwerpen», dat vele leden telt, had in 't verloopen jaar ook af te rekenen met den buitenge-wonen onderstand zijner leden. Buiten den gewonen dienst van den onderlingen bijstand voor zieken, betaalde h£t aan aan zij ne werklooze leden van i Januari to-t 31 Juli 1914 fr. 2,190.— en van 1 Augustus tôt 31 De-cember 7,276.50 Samen fr. 9,466.50 tijdens het eerste halfjaar 1915 beloo-pen de uitbetalingen aan werkloozen fr. 14,750.50. Het Syndikaat heeft ook een kleeding-werk-ingericht, waar de noodlijdende leden op kiesche wijze geholpen worden. Het Syndikaat beschikt niet over de noodige geldmiddelen om in al de be-hoeften zijner leden te voorzien, en daarom rekent het op de milde bijdrage van goedhartige personen. HET SCHOOLVERLOF. — Het schoolverlof zal spoedig ten einde zijn. De woelige jeugd is nog al braaf geweest. Er zijn weinig of geene klachten gedaan over hunne lastverkooperij. Door sport en ander vermaak zijn de gewone straatschcnderijen van vroeger grooten-deels uitgeroeid. 't Is toch al iets gewon-nen en 't kan ook invloed uitoefenen op 't latere leven. Het ter schole gaan tôt den ouderdom van veertien jaren, gelijk de wet op 't verplicht onderwijs zulks op-legt, zal daar ook veel toe bijdragen. HAVENBEWEGING. — Op 17 Sep-tember liepen in onze haven 4 stoom-schepen, 6 motorbooten en 25 lichters binnen, terwijl 2 stoomschepen, 3 motorbooten en 23 lichters onze haven verlieten. , DE DUURTE VAN HET DRUKPA» PIER. — De duurte van 't papier is weer verhoogd. Eerst was er eene verhooging door de fabrikanten toegepast van 20 h., later van 30 t. h., en nu deze week s zulks geklommen op 40 t. h. Voor veek- en dagbladen die eene ruime op-age hebben, zal die prijsverhooging eene groote som uitmaken. HET ONDERWIJS EN DE JEUGD. — Eene groote leemte in 't onderwijs be-stond hier te lande tusschen de twaalf en de twintig jaren. Na het lager onderwijs evaren de kinderen aan zich zelven over-§;elaten, buiten de en telen die naar pa-:roonschappen en Zorn igscholen gingen, dj vergaten allicht het genoten onderwijs ;n kwamen in de kazernen geheel onge-etterd. Dit kwaad wordt nu eenigermate /erholpen door 't verplicht onderwijs, dat de kinderen ter schole houdt tôt hun-~ie veertien jaren, maar de ruimte tusschen school en kazerne is toch nog te jroot. Om die reden is in Nederland een Komissie aangesteld', die den toestand 1er jongens tusschen die jaren zal onder-joeken, om te zien wat er dient gedaan :e worden om hen op den weg van onder-«vijs, ontwikkeling en beschaving te ge-eiden. De burgemeesters, de godsdiens-:ige en maatschappelijke instellingen ,vorden aanzocht, de Kommissie te hel->en om gezamentlijk de noodig» maatre-jelen voor te stellen.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.