'l^rtHa'^toa>--aMI'i'a^^JMf!^ë^^ifl^^:i>^^^^l^s ■it«ftWi«a«aia»fetoaWi^»iifti^™^a>ft'Tiwir OT-8B-TwiBtl|ste Jaar, N. 2 fiotóansl-- Mmsgazliï — Eipifldm Zaterdag 2 en Zondag, 3 Januari ISIS, AHa briefwisselingen Tracht» Vrij te zenden aan Aug. Van ïseghem, uitgever voor de naaml. Eiaatsch. « Drukkerij Het Volk % Heersteeg, n° 18, Gent. ! : Bureel van West-Vlaanderen I Gaston Bossuyt, Gilde dex Am- fcaohten, Kortrijk Telefoon 533 Bureel van Antwerpen, Brabant en Limburg: Viktor KuyL Slindeiüroederstraat, 21, Leuven Men schrijft In: Óp alle postkantoren aan 10 t& per jaar. Zes maanden fr. 6.00b Drie maanden fr. 2.50. Aankondigingen, ï Prrjs volgens tarief. Voorop ta betalen. Rechterlijke herstelling, 2 ts, per regel. Ongeteekende brieven worded geweigerd. TELEFOON N» 137, Gent. Verscliiïnt O maal per week.CHRISTEN WERKMANSBDAD 2 CENTIEMEN HET NUMMER -*—F NIEUWJAAR. Het nieuwjaar komt genegen Maar zegt ons niet Of 't meebrengt Godes zegea Of duur verdriet, 't Geen wij altoos verwachten Is heil en vree ; 't Geen soms ons komt bevrachten Is nood en wee» Ja, wiss'Iend zijn de viagen Van vreugd en smart, Van zoetheên en van plagen, Voor ziel en hart. 't Is. heden druk in 't prangen En bitter lot; 't Zijn morgen jubelzangen En waar genot.. Zoo vlieden steeds de jaren SafSÉ Met zuur en zoet, Zoo iien wij rond ons scharen En 't kwaad en 't goed Zoo keeren aHe" standen Nu seheef, dan rechte Zoo is 't op alle stranden Voor_heer en knechtj Zoo is 't voor echtetingen Nu hard, dan zacht. & Zoo drijven aHe dingen Bij dag en nacht. Zoo eindigt 's menschen leven, 't Zij 't knelt of streelt ; Zoo eindigt lust en streven Naar deugd en weeld. Niets blijft van 't ijdel zwoegen Dan wroeging, spijt; Maar vroom voor God te ploegen Maakt steeds verblijd. Laat ons dus schatten zaaien Van eeuw'gen duur, En laat de winden waaien ^ 't Zij zoet, 't zij guur. Weldra zal de ure komen Van loon of straf, En al het ijdel droomen Verzwindt in 't graf. Voor de Krijgsgevangenen. * In den Osservatore Romano heeft Z. H. ie Paus volgende onderrichtingen laten yerschijnen : De Bisschoppen in wier bisdommen fcr krijgsgevangenen verblijven, zullen ten spoedigste een of, volgens de omstandigheden, meer priesters aanduiden, die voldoende de taal der gevangenen kennen. Desnoods zal men deze priesters bij een naburig' bisdom vragen. Die priesters zullen zich met allen ijver toewijden aan het geestelijk en tijdelijk Welzijn der gevangenen en zullen trachten fcen in hunne verschillende noodwendigiieden ter hulp te komen. ; Zij zullen onderzoeken of de hun toevertrouwde gevangenen, schriftelijk of (anderszins nieuws aan hunne familie (hebben doen geworden. Zooniet, zullen feij hen aansporen het te doen, al ware 't met enkele kaarten. Ingeval van onmogelijkheid, door onwetendheid of ziekte, feullen de priesters- het in hunne plaats doen en aHe pogingen inspannen opdat jdie tijdingen in handen der bestemmejlingen komen. Werkloozenstenn in België. Weriloozensteun in België is 't groote vraagstuk van den dag. Tot dan toe was de werkloozenondersteuning in België de taak der vakvereenigingen. In vele steden en gemeenten werd de werkloosheidsverzekering van overheidswege aangemoedigd door de stichting van gemeentelijke werkloozenfondsen. Van eenige maanden vóór 't uitbreken van den oorlog was er veel werkgebrek. Vele vakvereenigingen stonden aldus voor groote uitgaven. Toen de oorlog uitbrak schorste menig gemeentelijk Werkloozenfonds zifoe werking op. De vakvereenigingen stonden dan alleen voor den last en moesten er onder bezwijken. Alleen te Gent werd op dien regel uitzondering gemaakt. De vakvereenigingen vermsnderden 't bedrag der dagelijksche ondersteuning maar breidden het ondersteuningstermijn uit. En 't intercommunaal Werkloozenfonds kwam steeds tusschen, en wel in verhouding van 100 ten honderd. Veel nood werd op die wijze gelenigd. * • * In andere landen, zelfs in degene die niet rechtstreeks in den oorlog zijn betrokken, is de werkloosheid nagenoeg zoo groot als in België, Overal moest dus naar werkloozenstenn worden uitgezien. In Nederland heeft men verre-uit de breedste staatstusschenkomst verwezenlijkt. Hier eene beknopte ontleding van die tusschenkomst. a) In de eerste plaats neemt het Staatsbestuur voos zijne rekening de helft der uitgaven van de gemeentelijke werkloozenfondsen, indien deze uitgaven de 75 t. h. overtreffen van het gestemde krediet voor 1914. 6) Als de vakvereenigingen aan werkloozensteun hebben uitgeput tot op 25 ten honderd van het vroegere Jsapitaal» valt de werkloosheidsverzekering geheel ten laste der gemeentelijke werkloozenfondsen. De Staat treedt hier in de plaats der vereenigingen, die voor werkloozensteun hunne kas hebben uitgeput. c) Indien de vakvereeniging besluit hare leden te ondersteunen, die nog nietlang genoeg waren^angesfe£an_om recht te hebben op onderstand, komt de SïsCEE^~fei§schen in verhouding van 200 ten honderd, af .Bovenstaande maatregel is ook. toepasselijk) op de leden, die reeds hunne statuairè vergoeding hebben uitgeput en voorts ondersteund worden. In de steden en gemeenten waar geene gemeentelijke werkloozenfondsen bestaan, neemt de Staat ten zijnen laste het bedrag der vermeerderingen, te betalen op de werkloosheidsvergoedingen i_er verzekerde werklieden. ƒ) Ten voordeele der werklieden die slechts enkele uren per dag of enkele dagen per week werken, is ook eene breede tusschenkomst voorzien. g) Het Staatsbestuur stelt voor de werkloosheidsvergoeding, ' vermeerderingen inbegrepen, op 5 a 6 gulden (10 a 12 fr.) voor de hoofden van familie en 8 a 10 fr. voor de ongehuwden en minderjarigen. * * Er is thans kwestie in België ook dit stelsel — of een ander — in toepassing te brengen. Maar in België kan de Staat thans niet tusschenkomen, want op de Staatsgelden zou de Duitsche overheid beslag leggen. In plaats vaneden Staat zou het officieel Hulpkomiteit, zetelend te Brussel, tusschenkomen Het bestuur van het Hulpkomiteit schijnt de zaak volkomen gunstig gestemd. Een eerste krediet van één millioen zon daarvoor beschikt worden. Kan het stelsel van Nederland niet gansch overgenomen worden, dan zou men zich op een ander stelsel vereenigen, waarvan hieronder de grondslagen : a) De gemeenten en de vakvereenigingen zouden elk in gelijke verhouding tusschenkomen om de eene helft der ondersteuning te verzekeren ; de andere helft zou gedragen worden door het Hulpkomiteit; De ondersteuning, inbegrepen de vermeerderingen, zou 1 frank per werkdag bedragen ; Deze ondersteuning zou echter verhoogd worden voor de gehuwden, in verhouding van 25 centiemen per dag voor devrouw en 15 centiemen voor elk kind beneden de 14 jaar. De toelagen van het Hulp- ^ komiteit zouden in cteze bijkomende ondersteuning moeten voorzien. Geene ondersteuning zou worden Verleend aan de werklieden die 30 uren perweek gewerkt of meer dan 10 frank perweek zouden gewonnen hebben ; Wie in bovenstaande voorwaardenonderstand krijgt, wordt van andere ondersteuning uitgesloten. ƒ) De vergoedingen zullen zooveel mogelijk in geTd worden uitgekeerd ; g) De uitbetaling zal geschieden onder het toezicht van de gemeentelijke werkloozenfondsen, of bij" afwezigheid daarvan door de provinciale of gemeentebesturen ; h) Aan de vakvereenigingen zou 25% worden terugbetaald van de uitgaven die zij sinds 2 Augustus 1914 voor werkloozen steun hebben gedaan ; i) Vereenigingen, die geene werkloozenverzekering bezitten, mogen er eene tot stand brengen, mits 20 leden te tellen, eene reserve te hebben van 5 frank per lid, eene bestendige inrichting te scheppen j j) Een komiteit van zes leden zou toegevoegd worden aan. 'het officieel Hulpkomiteit om deze nieuwe inrichting der werkloosheidsverzekering te besturen. Waarschijnlijk dezer dagen zal het gunstig besluit van hefr Hulpkomiteit toeWaaen en zal de inrichting ia werking kunnen worden gebracht. Opgedragen aan de voormannen derchristene vakbeweging.R. D. Belgische paters ia Holland. Dinsdag zqn te Grave in het klooster der Damianen 14 paters van die orde aangekomen uit Munster, waar zij 100 dagen in de gevingenis hadden doorgebracht. Deze paters, older wie 8 priesters, ^werden te AarscMt door de Duitschers ol ïCcUJ 50 paters Damianen uit België in het klooster dier orde te Grave ondergebracht. (N. Rott. CL) Kampen voor Belgische vluchtelingen es geïnterneerden in Holland. De interneeringsplaatsen van Assen, Zwolle, Kampen en Leeuwaerden zijn afgeschaft. Deze vier kampen worden overgebracht naar Harderwijk en Oldebroek. Harderwijk zal aldus 12.500 personen en Zeist 14.500 personen tellen. Het kamp van Gasterland blijft behouden. Belgische vluchtelingen, die in de boomteeltschool te Haarlem verbleven, zijn op verzoek der gemeente-overheid naar het kamp van Numspset overgebracht. *>ie maatregel heetf onder de Haarlemsche bevolking groot misnoegen verwekt. * * * Het Belgisch Komiteit te Middelburg heeft de algemeene alphabetische klasseering geëindigd van al de Belgische militairen die in Holland verblijven. Voor alle vraag naar geïnterneerden in Holland wende men zich tot dit regiment met de juiste aanduiding van den betrokken soldaat en bijvoeging van een postzegel van 5 cents. Gift voor de Belgen. Te Rotterdam is het stoomschip « Agamemnan » toegekomen met voedingsmiddelen voor de Belgen. De inhoud van het schip, dat afkomstig is uit New-York, is eene nieuwe gift van de Rockefellerstichting. De hoHandsche dagbladen hebben over eenige dagen gemeld dat voorbereidende vergaderingen hebben plaats gehad, in Den Haag, van een komiteit met het doel een internationaal Hulpfonds te stichten, dat zich zou bekommeren met het lot der slachtoffers van den oorlog, na de moeilijkheden. Het hulpfonds in kwestie zou zich ook inlaten met het heropbouwen der monumenten, kerken, biblitoheken, enz. De Minister van België in « Den Haag» heeft het eerevoorzitteischap aanvaard van dit werk, dat geplaatst is onder de hooge bescherming van M. Helleputte, minister van Openbare Werken. t I..I.W..I lill lll.l—llll Hollandsen sehip gezonken. Het Hollandsen stoomschip « Leersum », van Rotterdam, is in den nacht van zaterdag op zondag op eene mijn geloopen en gezonken tusschen Scarborough en Filey (Engelsche kust in de Noordzee). Behalve twee vermisten werd de gansche bemanning aan wal gebracht te Scarborough, Belgisch kerkhof in Engeland. In Engeland gaat een kerkhof aangelegd worden voor de Belgische soldaten die daar overlijden aan hunne wonden. Men weet dat een groot getal onzer gekwetste soldaten daar in de hospitalen verzorgd worden, vooral te Londen en in de omgeving. Tot hiertoe werden de stoffelijke overschotten toevertrouwd aan de verschillige kerkhoven derengelsche hoofdstad] Op ingeving van den bestuurder van het katholiek kerkhof der H. Maria, te Kensal-Green, bij Londen, zal nu eene afzonderlijke plaats voorbehouden blijven voor de belgische soldaten die hun leven ten beste gaven voor bet Vaderland. De belgische overheden hebben dit ontwerp ten volle bijgetreden, dat ten andere ook werd goedgekeurd door den aartsbisschop van Westminster. In afwachting dat een monument op die plaats opgericht worde, is nu een eenvoudig groot kruis geplant met het volgende opschrift: Hier rusten belgische soldaten, gestorven voor 's lands eer. Dat God hen de eeuwige rust gunne en dat België hunne gedachtenis in eere houde. Belgische Notarissen in Eogeland. De belgische notarissen in Londen of in 't omliggende verblijvende, zijn te Londen bijeengekomen om den toestand te bespreken der belgische notarissen in Engeland verblijvende en ook om verscheidene andere nuttige vraagpunten te behandelen. De uitnoodiging tot de vergaderirg werd gedaan door de notarissen Butaye van IJper; Hertveld en Van Halteren, van Brussel; Van Bellinghen, va» Mechelen Vekemans, van Hoboken; G. PeeteiS, van Willebraeck. Oorlogskosten in Engeland. Men meldt uit Londen aan de Gazetlt de Cologne dat de Daily Chronicle een ira tervieuw afkondigt van den fransches volksvertegenwoordiger M. Lonquet mei M. Lloyd George, kanselier der Schatkist' Uit dit intervieuw blijkt dat de maande lijksche kosten voor den oorlog 45 millioei pond sterling bedragen (voor leger ei vloot.) Engeland heeft tot heden twee millioei matrozen en soldaten onder de wapens: Sinds het begin van Augustus hebben ziel een millioen en half mannen aangegevei als vrijwilligers en weldra zal dit getal 2 yzmillioen bereiken. HET LEVEN IN LÜXEMBÜBG. Een brief uit het GrootHertogdomLuxemburg zegt dat de hoofdstad langzamerhand het uitzicht krijgt van voorheen. De militaire maatregelen die op hertvolk druk wogen, zijn geheven. De bevolking heeft vooral met vréugde de nieuwstijding begroet, van de toelating tot hettelefoongebruik; nochtans moet alle telefonisch gesprek in de duitsche taal gehouden worden.g*. Bijna al de duitsche en fransche soldaten, die tot over eenige weken nog in de verschillige hospitalen verbleven van het Groot Hertogdom, zijn naar Duitschland overgebracht. ss ü üELflii Minister Helleputte bij de Belgische Vluchtelingen, Minister Helleputte heeft verleden zondag een bezoek gebracht aan de Belgische vluchtelingen te Maastricht. Hij stelde het steunkomiteit eene som gelds ter hand om het te besteden voor een kinderkerstJfefisl. DlegMï. jïerd ,nqg_yjej33aeej^J3LmeA: verscheidene bijzondere giften. Het kinderkerstfeest dat plaats had in de zaal « De Sphinx » vereenigde een honderdtal kleinen vergezeld van hunne ouders. De groote zaal was prachtig verlicht en versierd. Een prachtige Kerstboom, volgeladen met nieuwe kleedingstukken was in 't midden der zaal opgesteld. Na eene aanspraak van een Belg en ookvandenh. Stadier, Belgisch konsul had een concert plaats van Kerstliederen en daarna werd de Kerstboom verdeeld, onder de zoo ongelukkige kinderen en ouders. Het ¥@B>koerf Om naar Doornijk te gaan. — Van Gent naar Brussel met den tram naar Assche. Uit Brussel van de Rouppeplaats om 8 ure 's morgens met den buurttram heeft men verbinding te Noir Jambon vertrek om 10,35 ure) naar Lens, waar men om 11.15 ure aankomt en terug vertrekt om 12,30 ure naar Tertre. Men komt daar toe om 13.15 ure en vertrekt naar Peruwelz te voet of per rijtuig (15 kilometer). Om 17 ure brengt u een trein naar Doornijk in een uur en hali tijds. Op voorhand.zich verzekeren dat de reis kan voltooid worden. NIEUWJ1ARSKL0KKEN Scuêts Bit list Dorpsleven. Voor zijne schoenmakerstafel zat Jan 'jJanssen. De arbeid rustte. Met zijne magere hand veegde hij nu en dan over de Ikleine, steeds heldere oogjes, maar heden stonden tranen in die oogen en biggelden krver zijne gerimpelde wangen. Zachtjes {fluisterde hij : « Ge zijt oud geworden, Jan, ]oud, oud ». Nog nooit had hij dit zoo geivoeld als heden. Heden zouden voor ft eerst de Nieuwjaarsklokken luiden '.zonder zijne hulp, voor de eerste maal ssedert meer dan 40 jaren. Ja, meer dan (40 jaren lang had hij het nieuwe jaar ingeluid. In de avondschemering van den oudejaarsdag ging hij elk jaar naar den koster om den sleutel der kerk te halen. Terwijl hij dan den gang betrad, riep de vriendelijke kostersvrouw reeds uit de keuken: ;«Kom maar eventjes binnen, Janssen, ge moet immers uw grogje klaarmaken droor ge naar d,e kerk gaat.» Janssen wilde In zijne bescheidenheid een beetje tegenïpartelen, maar de vriendelijke vrouw riep: i Neen, neen, dat kan geen kwaad; ge weet toch wel, wat ik u gezegd heb, hoe Je het klaar moet maken ». En dan volgfle nog eens het nauwkeurig recept, terwijl de vrouw lachend een klein fleschje in Janssen's zak liet glijden. « Dank u wel, dank u wel mevrouw en Zalig Uiteinde en ook voor u, koster», voegde hij er bij, terwijl hij den grooten sleutel in ontvangst nam. Thuis stookte hij het vuur nog eens op, zette een klein keteltje op en, terwijl het water begon te zingen, steeds luider en luider en eindelijk sissend overkookte, stopte hij zijn pijpje, goot de punch in een glas en deed er kokend water bij. Dan zat hij gemoedelijk bij zijne eenvoudige oude tafel, voor zich het hooge glas met dampende grog, daarnaast den grooten kerksleutel, blies dikke rookwolken uit zij ie pijp en staarde peinzend het kronkelen van die wolken na. Zeldzame gestalten vermengden zich dan in zijne verbeelding met die rookwolken. Gelukkig en rijk gevoelde hij zich; met blijde oogen keek hij zijn armoedig kamertje rond, dat door het roode papierscherm zijner lamp in een zacht schemerlicht gehuld was, luisterde naar het gezellig brommen van zijn klein kacheltje en dronk van zijn lekker glaasje. Als eindelijk zijne kleine lamp bijna leeg gebrand en de kolen bijna uitgedoofd waren, was het tijd. Vlug deed hij zijn mantel om, trok zijne pet diep over de ooren, stak den sleutel in den zak en spoedde zich kerkwaarts. Hier was hij steeds de eerste. Ongeduldig op en neer scbrijdcndwachtte hij op de jongens, die hem moesten helpen. Dezen verschenen eindelijk. Dan stak Janssen den sleutel in de deur en krijschend ging het slot open. Nu klommen ze de eindelooze trappen op naar het klokkenkamertje. De jongens namen de touwen in de hand en wachtten zwijgend Janssen luisterde, hij wachtte op den voorslag van het torenuurwerk, die den eersten slag vooraf moest gaan en vooruit klonk zijne stem. De jongens deden hun best en met den eersten slag van het uurwerk vermengden zich de eerste klanken der klokken. Dan voelde Jan zich trotsch, want hij had aan 't geheele dorp 't eerst een Zalig Nieuwjaar toegeroepen. Ja, Zalig Nieuwjaar, dat wenschte hij aan de geheele wereld. En terwijl de klokken verder luidden, nam Jan zijne pet af, vouwde zijne handen en bad, — voor de geheele wereld. Zoo was het geweest, lange, 'lange jaren. Maar reeds het vorige jaar was hem het opklimmen naar het klokkenkamertje lastig gevallen, zijn adem ging niet meer al te best en dit jaar kon hijhet heelemaal niet meer. Dat had hij met een zwaar hart aan den koster moeten zeggen, en daarom parelden tranen in zijne oogen. Hij zat in zijn kamertje, in het roode schemerlicht der lamp, de kachel brandde, zijne pijp rookte, maar de tevreden oudejaarssteinming wilde niet komen. De groote sleutel ontbrak en de grog. Gaarne hadde hij zelf voor een dubbeltje punch gekocht, maar hij had het geld niet. Kon hij van avond nog maar eene kleinigheid verdienen, zoo dacht hij. Daar werd zacht aan de deur geklopt en een klein meisje kwam binnen met een paar versleten schoenen in de hand. «Moeder vraagt of ge ze vanavond nog wilt maken, Janssen, omdat 't morgen Nieuwjaar is. Ze waren al lang versleten, maar moeder had geen geld» vervolgde de kleine, terwijl ze een paar dubbeltjes in de handen liet rammelen. «Ik krijg punch», dacht de oude, nam zijn gereedschap ter hand en ging ijverig aan 't werk. Het kind was naast hem gaan zitten, legde vertrouwelijk de armpjes op tafel en keek vol verwachting den oude aan. «Vertelt ge mij vandaag niets, Janssen »? vroeg zij eindelijk. «Ik ben oud geworden, Anneke, heel oud». Verwonderd keek de kleine den man aan. Was Janssen dan niet altijd oud geweest? Zij ten minste had dat steeds gedacht. Ze zei niets meer. Het treurige gezicht van den oude maakte haar verlegen. De schoenen waren klaar en Janssen wilde het loon voor zijn werk in ontvangst nemen. Daar viel zijn blik op het bleeke, magere gezichtje en de armoedige kleeding van het kind en plotseling dacht Janssen er aan, dat het oude jaar aan het kind den vader had ontnomen en dat hare moeder met een groot gezin zonder middelen was achtergebleven. De dubbeltjes vielen weer in het kinderhandje. «Zeg aan moeder, dat Jan Janssen meer dubbeltjes heeft dan zij en dat zij in 't_ vervolg met de schoenen niet tot Nieuwjaar moet wachten. Jan kan alle dagen werken. » Zoo sprak Jan en daarbij voelde hij den warmen druk van een kinderhandje in zijne oude eeltige hand en twee blauwe kinderoogen keken hem dankbaar aan. Jan zat weer alleen in zijn kamertje: de sleutel ontbrak en de grog ontbrak, maar de blijde oudejaarsstemming was er weer. Deze nieuwjaarsnacht vond hem gelukkiger dan ooit te voren. Oude tijden trokken zijn geest voorbij en allerlei ge-< stalten zag hij in de wolkjes uit zijne pijp^ Zoozeer verdiepte hij zich in zijne herin* neringen, dat hij van lieverlede insluimer^ de. — «Wat was dat ? » Verschrikt sprong Janssen op en wreef zijne oogen. Luidden de klokken zonder hem? Had hij zich dan verslapen? Neen. Neen, 't is waar. Heden moesten ze zonder hem luiden. Toch moest hij zijn nieuwj'aarsgroet aan het dorp brengen. Hij sloop naar het raam, opende het en riep zoo hard zijne oude stem dat toeliet: « Zalig Nieuwjaar.» Nog lang stond hij daar, staande in den kouden winternacht, luisterende naar den klank der klokken en bad voor de geheele wereld —■ zijn laatste nieuwjaarsgebed, j Toen de klokken weer een Nieuwjaaï inluidden, zat de kleine schoenmaker niet meer in zijn eenzaam kamertje ; buiten op het kerkhof sliep hij den laatsten slaan A. K.—D,

Er is geen OCR tekst voor deze krant.