16e Jaargang Nummer 19 10 Centiemen Zondag xo Mei 1914 ONS RECHT VLAAMSGHG-EZI1TD WEEKBLAD ABONNEMENTSPRIJS 5 Fr. voor één jaar. 2,50 Fr. voor 6 maanden. 1,25 Fr. voor 3 maancien Uitvyisseling van bladen en tijdschritten wordt "olgens overeenkomst geregeld. Voor inschrijvingen en brieiwisseling wende men zich tôt het bureel : MARKGRA VESFRA AT, 19 ANTWERPEN. Boekwerken, waarvan één afdruk wordt gestuurd worden aangekondigd. Mits twee afdrukken wordt er verslag over gegeven. Men wordt verzocht aile briefwisseling vrachtvrij te zenden en slechts opeenezijde van'tpapier teschrijven. Al wat het opscel vàn het blad betreft, moet vôôr DonderJag middag op het bureel ingezonden zijn. INHOUD : 1. Recht door zee ! -2. Een fiere daad. — 3. Allerlei — 4. Overtreding der wet vai 1878. — 5. Noord-Nederland e de Vlaamsche Beweging. (Ver volg.) — 6. Kroniek. — 7. Too neel. —8. Mededeelingen. Recht door zee Wij hebben de gelegenheid gehad me vele katholieke Vlamingen over de art kels van Het Handelsblad van 21 en 2, April te spreken en geenen aangetroffen die de houding van «het oudste en voor naamste katholiek Vlaamsche dagblad: goedkeurde. Integendeel, allen waren van gevoelet dat de hoofdopsteller, die — zooals hi schreef — «zijn karken zelf moet kruiei en daarom gauwer moe is dan iemanc die er staat op te zien en die vindt dat hij hoofdopsteller, van kruien zooveel ver stand heeft als 'nen boer van 't kubism ir de schilderkunst» in dit geval zijn karket in de sloot gekruid heeft, waar hij he heeft moeten in den steek laten, voora na den doorslaanden brief van L. D. ir het nummer van 30 April. Wij gelooven niet dat Het Handels blad gelukwenschën ontvangen heeft ovei zijne artikels, ten minste niet van eenij; gekenden kotholieken Vlaming, want dar zou het blad dit gereedelijk vermeld hebben.Wij kunnen bevestigen, en desnoods bewijzen, dat in deze zaak zeer verdiens-telijke katholieke Vlamingen ons stand punt goedgekeurd en er ons over geluk gewenscht hebben. Een der voornaamste katholiekeVlaam-sche strijders uit Limburg is ook van ge-voelen dat Het Handelsblad in dit geval zijn karken van den kant in de gracht gekruid heeft en zendt ons het volgende welberedeneerd artikel : «De vraag van den Vlaamschen katholieken kiezer van Aalst in Het Handelsblad is wel een tee-ken der tijden, want vele Vlaamsche katholieken daar en elders stellen zich dezelfde vraag. Zoo ver hebben het de katholieke lei-ders,velen toch,gebracht,dat over-tuigde katholieken, en wie van die partijheeren, zou de overtui-ging dier katholieken durven in twijfel trekken, zich moeten afvra-gen watze te doen hebben. In plaats van liefde en genegen-heid tusschen de leiders en de volgelingen, zijn wantrouwen en misnoegdheid ontstaan en 't is al-leen de angst van 't ideaal der partij te zien ten onder gaan, dat nog de misnoegdheid belet de . partij in twee te scheuren. Di toestand kan nochtans niet eeu wi i blijven duren, en ik geloof dat w t! het overgangstijdperk zijn ingÊ . treden, dat vroeg of laat de scheu . ring der katholieke partij zal voo gevolg hebben. Onvermijdelijk gaan tweeërle katholieken ontstaan. Dezen, d' langmoedigsten, die ondanks al t les,zuiver katholiek zuilen blijven _ zuiver,in den zin dat ze zich nooi 5 van de partij zuilen afscheuren , en dan degenen die er eenmaa " genoeg zuilen van hebben, on 'v goede katholiek te zijn, zich aile krenkingen en miskenningen var 1 wege de partij hoofden te moeter , laten goed gevallen. Van die laat i ste soort bestaan er nu al veel d< , vraag van den VI. kath. kiezer var Aalst, bewijst dat er nog anderer r in hun overgangsperiode zijn, er | weldra zal men versteld staar over 't groot getal van al degenen , die ongestraft zulien meenen te mogen nadoen, wat de chefs hur sedertjaren hebben voorgedaan: namelijk hunne persoonlijke op-• vattingen in zake van taalrechter te stellen boven het belang der partij. En zonder gewetensvroe-ging zuilen zij die zoogenaamde katholieke partij verlaten, omdal de stem van het geweten niet kan eischen, dat de goede partijgees! een slaafsche onderwerping zij, voor welke men zijne duurbaarste en heiligste rechten moet laten onder den voet treden. Men meent het recht te hebben van ons het mes op de keel te zet-ten, maar we zuilen ons verdedi-gen, gelijk we ons zouden verde-digen, moest iemand, 't is gelijk wie,ook de grootste katholiek van 't land,beproeven, onzen geldbeu-gel uit den zak te halen. Moet de katholieke partij dan om die rede-nen vallen, dat ze valle, we zuilen er over treuren.maar ons zelfs niet een oogenblik afvragen, of we er ten deele de verantwoordelijkheid moeten van dragen. En daarom, voor wat mij persoonlijk betreft, woonde ik te Aalst,ik stemde voor de Daensisten, of wel ik onthield me. Dat is het eenigste wat we tôt nog toe nog kunnen doen, totdat de zegevierende dag zal aangebro-ken zijn, zoowel voor katholieke e belangen als voor onze stambelar g gen, op welken eene Vlaamsch e katholieke partij hare manne naar de Kamer zal zenden, en daa - zal men nooit toekomen als aile r niet eerst't ondersten bovenvliegi Maar daar ook zal de redding va i ons uitgaan. s Een katholiek die er genoeg van heeft Een Fiere Daad i We baginnen met den gemeente 1 raad van Brugge geluk" te wenschen , om zijn fiere daad. Met algemeem stemmen min een, heeft hij beslotei de straatnamen eentalig te maken. Voortaan die gekke vertalingen nie meer : als Breydelstraat, Rue de: ' Brides, Minnewater, (van midden 1 water), Lac d'Amour, enz. I Dt oude namen, ons zoo gemeen I zaam uit Conscience's Leeuw var i Vlaanderen, herleven. De naambordjes waren tweetalig Het Fransche opschrift was eer hoon voor onze taa]. Neen, heerer Fransquiljons, niet omdat wij hel Fransch haten. . . Veel flaminganter spreken het juister, zuiverder dan gij Maar dat Fransch beteekende Vlaamsche opschriften voor de minderen. Fransche voor de rijkeren en de vreemdelingen. Ouizenden vreemdelingen, meest Engelschen en Amerikanen, bezoeken jaarlijks Brugge. Waarlijk het Nederlandsch scheen hun zoo vreemd niet, de taal van hen, die Nieuw Amsterdam, (later New-York), Breukelen (Brooklijn), enz. stichtten, de taal van de Ruyter, voor wie de Britten eeibied hadden, de taal van Rembrandt en Rubens, om wier meesterstukken men den Oceaan oversteekt, de taal, die Motley Ieer-de, cm den heldenstrijd der Neder-landen in zijn beroemde werken over ons volknaar oorspronkelijke bronnen te kunnen schrijven. Een fiere daad der Bruggelingen, ja ! Een eerherstelling van onze taal I Eu dan een verstandige daad. Bij 't oude Vlaamsche Brugge, waar ailes ons van 't roemrijk verle-den spreekt, toendeze stad de wereld-markt, de koninginne van 't Westen was ; bij dien kloeken halletoren, den steenen reus, bij zijn tijnen beiaard, uitvinding van den Vlaming Coecke ; bij Memlings tafereelen.. .bij Gezelles geboortehuis . . . behoort de Vlaamsche taal. Fransch vloekt tegen Brugge's karakter ! Welhoe, duizenden vreemdelingen bewonderen Vlaamsche monumenten en Vlaamsche kunst ; in Vlaanderens i- duinen richt men lusthuizen op in g Vlaamschen stijl ; en de taal, die n openlijk opgevels, muren, païen staat, ^ zou moeten Fransch zijn ! Hoe onzin-nig, hoe onlogisch ! De vijand noemt die daad klein 1 Neen, die daad is groot, getuigt van il herleving, van eigenwaarde, van karakter 1 Elke Vlaamsche stede moet een veste van Vlaamschgezindheid worden en Brugge in de eerste plaats. Waar ter wereld ziet gij een vreem-de taal op de muren ! Duidt Parijs ze in t Engelsch aan, omdat er duizenden Britten de Fransche hoofdstad bezoeken ? 5 Waar blijven we dichterbij ? Waar j ziet gij te Luik, waar toch 60.000 Vlamingen verblijven, één officieel t woordje Vlaamsch ? Nergens I 5 Wij, Vlamingen, zouden moeten ons zelven verloochenen 1 * * * Natuurliik schreeuwen Fransquiljons en heethoofden van Walen dat 1 't gebeurde te Brugge een schande is. Jean d'Ardenne wijdt erin de«Chro-, nique» een hait hoofdartikel aan ! t Jean d'Ardenne is te Brugge ge-weest en heeft het daar vernomen . . . En zijn reisje wordt bedorven ! Jean d'Ardenne wordt woedend, en hij voorspelt Brugge's ondergang. Brugge heeft een slachtboom opge-richt tusschen zich zelf en 't overige der wereld ! Is 't wel om te sidderen ! De vreemdelingen kunnen nu de straatnamen niet meer lezen . . . ofze moeten eerst beginnen met nagels te kauwen ! Neen, Jean d'Ardenne,de vreemdelingen zijn niet zoo «moeilijk van aannemen» als gij het schijnt te zijn ! Ze behoeven hunne lippen, tong of tanden geen geweld aan te doen om «Steenstraat» te zeggen . . . En gij weet dat zou goed als wij 1 Maar het i hier Vlaamsch . . . gij lucht uw haat tegen onze taal! Wij lachen met uw woede, zooals de Brugsche gemeenteraad gelachen heeft met les «protestations de Monsieur Maurice Renard, actuellement auditeur militaire à Mons, maar .. en décembre dernier président de la section de la Ligue nationale pour la défense de la langue de Française». Behoudt gij uitsluitend Fransche namen ten uwent I Maar met welk recht bemoeit g'u met onze zaken, en hoont gij het Vlaamsche volk 1 Aldus strijd, gij voor 't behoud van 't schoone/t eigenwaardige . . . Hier eischt ge iets onlogisch !...Maarge hebt niets te eischen ! Wie luistert naar uw «Chronique», de tijd is voor-bij, dat Vlaanderen slechts Fransche bladen las. Wij hebben onze eigene bladen en die juichen de Bruggelingen toe.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.