rVlerd© Jaargang ■- Wummer 1275 Prâjs : 6 cenliemeii (i^orgenuStgave) Zaterdag 21 Decîimbsr 1918 ons vaderland Beîgisch dagblad verschijnende aile dagen der week INSCHRïJVINGEN Voor een tarmljn van 3 maandon ... 6 fr. 50 ^ » » >0 > ... Î2 fr« 30 » 12 » ... 24 le. m.—«—• —— ———-—— — RECHT DOOR, VRIJ EN VRANK VOOR GOD EN VOLK EN LAND Stichters : J. BAECKELÂNDT en A. Tempere Opstel en Beheer : Huurdochteratraat, 8, Gent " op DE SLAGVELDEN VAN DE YZER I £en bijzonder medewerker van « De 'êelegraaf » bracht een bezoek a; n de slag-velden ?an den IJser. We kondigen hier-ocder zijn relaas af. De Panne, 8 December. ■ Wijs mij de piaats waar ik gezaaid "5 Den geheelen avond al spoken deze woorden me door t hoofd, kleven ze als Jvet ware aan m n hersenen en t is nau we-lijks mijn cigen schuld, dat ik er dezen brief raee begonnsn ben. Het is waar, dat jk naar een bcter niotto er voor vexgeeis jezocht zou hebben. Ik zie het er nog van komen, c.at een or '»àndere ondernemende « Yank », die het Eaakje hier bekeken heeft, naar Amerika Rerugkeert net het idee van een consortium van millicnnairs, om heel deze sîreek aan te koopen, en haar in haar tegenwoordigen Staat nog vele ^geslachten lâng aan de reizigers te laten zien. En dan geloof ik, dat het een goùden zaak wordt. ■Waterloo is van nu af aan reeds lauliet, en voor een tventueeie exploitatie van Nieuwpoort b.v. kan Pompeï zelf wei J^Wat 'er van ait venerabele VL-iamsche jledeke nog overblijft, is te veei om mets en te weinig om iets te zijn. Geen her-Opbouw kan het nog een '=vaarde geven, oie Ket als zuïne heefi. lis heb al verscuillende ver m o or de steden gezhn en hoop er nog méér te bezoeken op dez^n tochtlangs het oude Westf ont, maar ik gelo^i niet^ d d er Jgae is van zoo schilderachtige en indiuk-ivekkende woestheid. . I Nieuwpooit is niet, zooals Bailleut b.v. »n zoo menige stad in Picardië ^n Champagne, vol komen met den grond geiijk gemaakt. De teekening van den piattegrond $s bewaard gebîeven en wanneer al het pum • "t'i de straten zal veiwijderd zijn, zai men er Jcten weg nog wel terug kunnen vinden. ï Voor een gewoon steiveling valt nog m de Verste verte met aan een uitstapje naai deze Betreken te denken. Men heeft zich, zelfs als ■Icen niet tegen de meesî fantastischc riet-«ers-avontur^n opzief, geed in het hoofd te steilen dat men hier terechtkomi in de rr.eest Hvolstrekte verlatenheid, in den leilerlijken een oord des doods, in een maanland-sc> ap, in de wereld, die reecis eeuwen ge-Itc'en schiint vergaan te zijn. Ze is de raven hebben deze piaats der vervloeking ont-Stlucht. Geen meeuv/ stiijkt over dit gestor- • tven land, geen vvilde eend v/aagt zich op de . stiîle vijvers, op de verrad-erlijke, gele moe- rassen, die de ov rsirooming achterlaat. I Zoover de blik rdkt, geen spoor meer van 'n menschelijke woning, geen boom, «geen struik... ^ Ja tcch.... Ginds, heel in de verte, boven de grauwe duinenrij, een blok huizen, die ' çngeschonden gebieven zijn, zoudt ge zoo ïeggen : II — Middelkerke? vraag ik. ■ — Maar ook die huizen zijn nog slechts èeraamten, anîwoordt mijn gids, een officier ' yan den Beigieclien generalen slaf. VAN BRUSSEL NAAR DS YZER I Vijf voile uren in een auto. Eerst naar f Gent. Ondenveg geen andere bezienswaar-ifi;gheid, dan hier en daar een sîu'k^of wat zware Duiische Vanonnen, die gestrand lij-gei in de greppeîs 1er zijde van de baan. :{fjwan Gr nt naar Brugge vele huizen neg, die |®a!s uit versche wond n bloeden. Te Balger-Koeke, bij den overgang van 't kansal 110?, » S"oren van een vmnigen strijd : bru;7gen .pp^eblazen, bocraen als iucifers versplin-gterd, en het waier, dat klaterend en borre-;îer:d wegvliet door de vercielde sluizen. ■ Te Brug«e cen arme, vuile boel. Geen ■jbap eten m de uitstallingen en rond het Jvoelstuk van Breydei en De Coninclr, een ■jlnarktje waav wat onbenulligc dir g n werden jJerkocht. Maar de beiaard k'ingelt feestelijk 'net Belfort, en de menschen vechten voor ijde hieuwste kranten uit Parijs, die zooeven Htangekomen ziin. ||l Van Brugge toîGhistel verçazend weinig, H«kt aan den oorlog doet deaken. 't Is nauwe-îfijks te geloover, dat v/e hier nog op elechta 5|J^nkeIe kilometers van het front zijn. Aîleen hier en daar, in de kaalgeplukle bosschen, Douvnaliige barakken, die « Heldenkrieger» geherùergd hebben. En dan af en ioe, ■chrijlings over de baan, 'tgeraamte van een zegepoort, door de Belgen opgericht. En dan vl e?en we ook nog een pair Duitsche aoldatenkerkhoven Iangs, Te Ghistel zelf vertoont raenig huis nog de sporen van de bestoking, waaraan het Duitsche vliegpîein daar in de buurt zoo dikwijls blootgesteld was, maar len slotte valt dat vrijwel mee. De a^kers liggen zwaar en vettig omgeploegd, gereed om het nieuwe zaad te ontvangen, en allen, die er wonen, hebben ten minsle nog een dak boven hun hoofd. Doch hier naderen we cok de grens der bevoikte wereld. ESN 2EE VAN RÎET Even Zevecote voorbij zien we het Iand-schap p'ctseiings verar.deren. Als een motoiboot zoo vliegt onze auïo over de rossig-va'e golven van een zee van riet. We zijn hier beland op het gebied, dat in )914 .onder water werd gezet,en dat zoover aïs het oog reikt, door het riet is overwel-digd. Bij laag getij worden de sluizen bij Nieuwpoort eindelijk weer opengezet, en langzaam vloeit thans de gordel weg, waar-voor vier jaren geleden de brandende lava van de Teutoonsche vulkaan zich stremde. Aan den voet dezer halmen is le zien, dat het peii reeds anderhaiven voet gedaald is. Men stelï, zich niet voor, dat deze.troo-stelooze woestenii, dit onmeteliike moeras van schraal en ziltig slijk, coit nog bewoon-baar is te maken. We snorren voorbij Schoore, bereiken Schoorba'ike en hobbelen een noodbrug over : De IJseï !... Traag kruipt onder ons door een modderig rivierlje, door een bocht, met uitgevreteis en in^ezakte oevers. En hier hooren v;e, den een na den anderen, de namen, die veie geclachlen van Belgen na ons nog met trots en cntzetbng vervullen zu len, en die onze g ^neratie vooral uit de eindelooze dooden-liislen van koning Albert's leger kent : Ramscapelie, Stuyvekenskerke, Pcrvyse, Tervaete, Sint Joris... Alléén de namen besîaan nog, de dorpen, die ze aanduidden, zijn van den aardbodem verdvvenen. . ('t Vervolg'.) 03 Dooîiociil ovsr Llmburo HET STANDPUNT DER BELGÏSCHE REGEERING Uit Brussel wordt «emeld : Het B lgisch ministerie van Buiten-landsche Zaken heeft aan de pers een nota doen toekomen naar aanleiding van het bericht van de Nederlandsche legatie, dat de beweegredenen uiteenzelte, die de Nederlandsche regeering het trekken van Duitsche troepen door Limbiirg decd toe-staan.Volgens dit bericht zou de wapenstilstand een groot verschil tusschen feitelijken en wettelijken toestand in het leven hebben geroepen, terwijl de door de Duitschers aan-g '.nomen voorwaarden een hervatting van de vijsndelijkheden zouden hebben uitgesioten, en er geen motieven meer zouden zijn om de troepen der ooriogvoerenden te interne, ren. Er valtthars op te merken : î. VoJgen3 rechtsbegrip is de wapenstilstand eenvoudig een opschorsing van vijan-delijkheden, die geenszmg een hervatting uitsluit. 2. Op 12 November 19l8stondde Nederlandsche regeering het doortrekken der Duitsche troepen toe, zonder voorafgaand overleg of toestemming van de Vtrbondenen regeeringen. Evenwel heeft Nederland in een nota van dezelfden datum aan den Belgischen gezant te 's*Gravenhage ver-kla^rd, dat het de sinds 19 î 4 geïntemeerde Beîgische militairen niet kon vrijlaten zondeï voorafgaande instemïïiing van de Duitsche regeering. 3. Volgens ait. î 1 vaa de Kaagsche Conventie van 1907 was de Nederlandsche regeering verplicht tôt de interneering van Duitsche troepen, op haar gebied toegela-ten. De Nederlandsche regeering zal niel de verplichiing ontkennen, die op den !2en November, ondanks den wapenstilstand, op haar rustte, daar zij op der.zelf-den dag zich op het bewu3te artikel tegen-over Belgie beriep om haar weigering toi vrijlaiîpg ^er geïnterneerden te rechtvaar-digen.De Nederlandsche regeering heeft, seder zij den doortocht der troepen toestond, steeds verklaard, voor allés in het belang van België te hande^n ; maar als men de zaak uit militair sfcàndpunt beziet, is het onweerlegbaar, dat deze gunst, aan de Duitschers toegestaan, hun veroorloofde een talrijke îroepenmacht en een aanzien-îijke hoeveelheid mateiiaal in veiligheid te brengen. Wat het aantal soldaîen betreft, bedraagt dit van 70.000 tôt 120.000 man. De Beîgische Generaîe Staf beschikt over gegevens, die aantoon^n, dat er overeen-£t:mming heeft bestaar in de data voor het overlrekken van de Maas voor het geheele front van het 4e Duitsche leger, zoowel over Nederlandsch als over Belgisch grond-gekied, hetgeen de veronderstelling wettigt, dat de Generale Staf van den vijaneî bij den terugtocht van zijn troepen rekende op toe-Iating van de Nederlandsche regeering. Men moet ook niet vergeten, dat het Duitsche leger in BelgischLimburg te Bever-loo zijn grootsche centrum voor de bevoor-rading had, te Tongeren, het voornaamste cenîrum voor mitrailleurs en dat aile male-ïiaalstapelplaatsen van het 4e leger van de kust en die van de viiegeractie in Vlaande-ren rondom Anttverpen samengetrokken waren. in het licht van den terugtocht van Octo-ber is het dus duidelijk, welke uitgebreide diensten aan de Duitschsisbewezen worden door hun toe staan, dat het 4e leger Nederlandsch Limburg via ' 'isé niet geheel be-hoefde te ontwijken ei. daardoor de wegen en spoorwegen, die rechtslreeksch van België naar Duitschland leiden, en die r,auwe-lijks voldoende waren voor den aféocht van andere duitsche troepen,niet te overvoeren. Het zij nogmaaîs veroorloofd er op te wijzen, dat, indien de dportocht geweig^rd was, de sterke contingenten, diè thans door L/m-burg gepasseerd zijn, niet in de gelegenheid zouden zijn geweest het Belgisch gebied te onîruimen in den îijd, door den wapenstil-etand voorgeschreven en du3 gevangen zouden zijn genomen. Niet aîleen zijn troepen en materiaal aan de macht der verbondene onltrokken, maar de soldaten, die over Hollandsch Limburg ontsnapt zijn, zu'len zelfs de wapenen tegen ons weer kunnen opvatten. Bovendien is het aan de Beîgische regeering bekend, dat vee, paarden, karren en andere goederen, aan de Limburgsche bevolking behcoiend, welke door de Duitschers opgevordevd of gestolen waren, door Nederlandsch Limburg zijn gevoerd. Deze buifc zou ter plaatse achtergeiaten moeten zijn, indien de wegen over Nederlandsch Limburg niet voor den vijand geopend waren. Ten sloite her ft c'e Nederlandsche regeering door den doortocht over een provincie, die Noord-België beheerscht, toe te siaan, een precedent geschapen, dat onze veiligheid bedreigt. Bover.staande verklaring van de Belnische egeerin? v/erd door Reuter en Hâves bevestigd. ilalss e,i Wilso;)'s bagirisëien Uit Rome wordt gemeld : In den Senaat verk'aarde Orlando, in antwoord op de vragen van verschiliende l'den bij de behandeli g van de voorloopige l e î 'oolin^stwaalfden : a .talie is nog niet in staat te demobili-sreren. De oorlogsgee3t moet, wat er ook gebeure, onaangetast blijven. De onmiddel-lijk te boven te komen moeilijkheden zijn niet verminderd, eerder wellicht vermeer-derd.Wat de internationale kwesiie aangaat, kan ik niet in bijzonderheden treden, want het gaat niet aan, in het publiek vooruit te loopen op hetgeen men bijzonder nog bespreekt, en het recht, da desiderata van ïtalie zijn ondergeschikt aan de gedragslija van algemeenen aard, die al of niet ter vredesconferentie gevolgd zal worden. Natuurlijk zal die gedragslijn op recht-vaardige wijze op Italie moeten worden toegepa3t; wellicht verkîaren de verbonde-nen rnogendheden zich eensgezind met beginselen, welker beteekenis zou leiden tôt een verandering van richtsnoer, hetwelk steeds in het oog werd gehouden bij de oploss ng der vraagstukken, welke Italie beîreffen. De begin3elen zijn die van Wilson, en zij worden tôt de zniverste beginseîen der men3chheid verheven en als zoodan'g ook door ons verkondigd. Wij zullen die beginselen trouw blijven, ma?ir ik kan niet zeggen ; in welke mate wij dat zullen doen, want in de praktijk kunr.en zich beiemmeringen voor-doen 08 Miezinp in Enpland LLOYD GEORGE TOT DE KIEZERS Wij Iezen in den « Daily Mirror » wat de eerste minister LloydGeorge aan de kiezers rîchtte. «Nu wij aan de verkiezing zijn,die zooveel voor ons land beduidt, wil ik zonder den minsten twijfel verkîaren dat ik op het standpunt sta der afschaffiing van dien3t-piieh; in aile landen. Zonder dat, zal, zooals ik te Bristol zegde,de Vredeskonferentie een failliet zijn. De groote miliîarismen zijn het, die ver-antwoordelijk zijn voor de verschrikkingen die de wereld doorgemaakt heeft. Het zou eene treurige vredeskonferentie zijn die deze toestanden niet deed ophouden. leder afgevaardigde die Groot-Brilagne vertegenwoordigt moet werken voor de ver-wezenlijking van dit standpunt. !n M Bulleailaod HAÏG NAAR ENGELAND Op 16 December wordt uit Londen gemeldt : Londen bereidt een groote onî-vangst vocr aan maarschalk Haig en zijn generaals, die Douderdag naar Engeland komen. Hij zal met Plumer, Rawiinson, Byng en andere bekende generaals aan het Westeiijk front de lunch op het koninklijk paleis gebruiken. Haig's triomfelijke iniocht in Londen zal na het teekenen van de vrede piaats vinden. Dan zal hij met Foch, Joffre, Pershing, Alle.nby en de andere bevelheb-bers, evenals admiraal Beatty en de chefs der verbondene vloten, het eere-burgerschap van Londen ontvangen. Reuter meldt op 16 December uit Londen : Het departf ment van Oorlog deelt mede : Maarschalk Haig met zijn Iegeraan-voerders en stâf van het hoofdkwartier zullen den 19en des middags te Londen aankomen en naarBuckinghamPalacerijden, waar zij door den koning ontvangen zulien worden en aan de lunch zullen deelnemen. De ma«rschalk komi naar Engeland, ten eir.de Kerstmis thuis te vieren. Zijn ont-vangst zal niet den vorm aannemen van de erkenning zijner groote verdienstèn. Dat zal later geschieden, wanneer de maarschalk aan het hoofd zijner troepen Londen zal binnenrukken. Oorsprcnkelijk was h t plan, dat de maarschalk den 20*n in Engeland zou komen, maar om den premier in de gelegen-heid te stellen hem te begroeten, is de df.tum veranderd. EEN ALBANEESCH MEMORANDUM AAN W ILS ON Uit Londen wordt gemeld : Het Albaneesch naticnaal komiieit heeft aan den « Times » correspondent te Bern verzocht, het volgende te publiceeren : Het Albaneesch nationale comiteit te Geneve vergaderd, heeft een mémorandum aan président Wilson gericht, waarin het hem het lot van het albaneesche vo)k uit-een zet en bij hem aandringt op herstel van het onrecht, dat op het Congres te Londen Albanie aangedaan werd, toen het door zijn Balkan-naburen van twee-derden van zijn grondgebied werd bfroofd. Het Albaneesche volk is bijna uitgeroeid door de verwoeslingen van dezen oorlog, honger en epidemieën. Meer dan België en Servië verdient het ook de sympathie van de ver-bondenen en de beschaaide wereld. Onder de leden van het komiteit zijn président Dr Adaimde3, minister van Fi-uanciën onder den prins van Wied, Sureya Bey, Turchan Pâsja, Hassan Pahsin Pasja, die îijdens den Balkan-oorlog Turksch be-ve'hebber te Saloniki was, en VIora, Albaneesch gezant te Weenen. DE BULGAARSCHE PREMIER AFGETREDEN? Uit Londen : De « Times » ontvangt het volgende vertraagde telegram uit Sofia : Aile partijen, behalve de RadosLvisten en de meest linksche sociaîisten, steunen de nieuwe Bulgaarsche regeering. Malinoi's sftreden is veroorzaakt door den eisch der verbondenea toi ontruiming van de Do'oroedsja door de Bulgaren, MASARYK IN ITAÏjîE Prof. Masaryk, de président van de Tsjecho-Slowakische republiek, is op het station door den koning ontvangen. Een compagnie infanterie bewees de militaire eer. De muziek speelde het Boheemsche volkslied. Masaryk en zijn gevolg zijn de gasten van den koning. DE OPMARSCiH DER TSJECHO-SLOWAKEN Uit Praag wordt op 14 Dec. gemeld : De Tsjecho-Slowakische troepen hebben Rel-chenberg, Traulenau, Gurlich en aan de Beneden-Oostenrijksche grens Nikolsburg en Grussbach bezet, * # * Aan de macht van de Sparlacusgroep te Neukôiln is een einde gemaakt. Tien leden van den uilvoerenden raad aldaar zijn aan-gehouden en eerst later weer. op vrije voeîen gesteld. De Aisolraad moest het stadhuis en politiebureel ontiuimen. e DE KLEERKAST VAN DEN ICSIZSR Volgens een duitsch b'ad heefi men te Potsdam niet minder dan 595 uniformen aan den gewezen Keizer toebehobrend, ge-venden.DE HELGOLAND-KWESTÎE Uit Londen wordt gemeld: In een brief in de » Time® » schrijft Lord Sydxsniham, een bekende rnilitai'ra desknndige, dat naar zijn opvatting dd •wredesoraiferenilie het eikmd Hielgoland, sia het gebruik, dat Duitschland. er van. ge<-maakt heeft, niet als .een verstenbte plaaiis kan laten bestaan, of liet in Duiiseh bezit laten, om later wear verstérkt te worden, T'en opzichte van dit eiland, z&gl hij, staan er drie w.egein open: ten oarste kan. het ontmanteld en onde'r Deensche so.uivôî-reiniteil gebracht of aan Engaland terug gegeven worden, onder garantie; dat de verste rkingen onfman.teld en niet meer 'lier.jteld zullen worden of iten slotte zou 0 ook door Duitschland ku-noen behoudeiï worden, maar in dat ge.yal zouden do énorme voorraden, thans ovetrbodige En-gelsche ontploffm.gsmiddel.3n- gebruikt moeien wordeni, om luet etland dermate,' to verniélen, dat het alleen. nog .maar als signaal-station gebruikt zou kummen worden.Sydenham zou den eersten weg velrkie» zen., m : té de Deen sche regeering berei<t gevonden werd het eiland te aanvaai'den. EEN BRIEF VAN MAARSCHALK DOUGLAS HAIG Maarschalk Douglas Haig zond volgen-den brief lot het hoofd der Beîgische ze:n-ding bij het Britsch Groot Hoofdkwartier: Ik he-b de eer u te ver-zoeken aan do Beigische overhedon de diepe> dankbajar-heid mede te deele®. van gansoh het Brit-sclie leger in Frankriik voor de tallooze gunstbewijzon welke de Beîgische bevolking overal aan de in onze ltnlsn terug-keerende Bi-itsche ikriligsgevang.emen heeft betoond. 1-Iunne aangenomen gcwoonten ten op-zidite der inliunne maclit gevaiien soldaten ;!ot het uiterste 'drijvend, hobben. de Duitschers, in strijd met de béwooirdingeii! van <le,n. wapénstilstand, duizenden BraU sche krijgsgevangenen vrijgelaten, zonder, leidsmanhen, zonder voedsel en- zonder, Jxehoorlijike kleedi-ng, waardoor zilj voIj Strekt aan lien zelven overgelaicn bleveit en hum-ne makke-rs weder te vinden. Zonder de milddadige tusschenkomsti van het Belgisch volk, ware het lot de®e# , mannen, onder deze pij-nlijke irais, uitersoi hard gcw-ees'ï. ! Koe dikwijls zijn de -inwoners, uit hui# huis, onze soldateu te gemoet getroklcea-om hun de gastvri'jhéid -aan te; bieden on; • hun leven-,imiddelen en kleederen te geveni : welke zij, ik ben er zeiker va», zelfs1 slech'ts moeitijk konden. missen.. De Brllsche krijgsgevangenen, die in' -uw land in gevangenschap war-on, zijn 'fc insgelijks ééns om de: edelmoedigheid der Beîgische bevolking te prijzen. De dagen van gevangenschap zijn- ge-lultkiglijk vervlogen; doch wat immer zal blijven bestaan is de herinnering aan de zorgen welke- uw« medeh-urgers ruira-schoo-ts aan onze soldatein-gevangenen hebben gegeven. Dit ailes hee-ît ons diep geroerd. Ik heb de eer le- zijn Uw gehoorzame dienaar. ' » ; (get,) D. HAIG, Maarschalk Opperbevelhebber der BrLtsche Légers in. Frankrij.k. HET GETATj 13 EN VOOR3ITTÈR WÏLSON «Het gelai 13 is mijn gelukscijfer», zegde vcorzitter Wilson aan één zijner vrienden, toen hij te Brest aan wal slapie, op Vrijdag 13 December. Kapitein Mac Cauley, die het schip be-^ stuur.de waarmede de voerzitter naar Fran-krijk gekomenis, is geboren op een Vrijdag, î 3" der maand. De naamvan Voorzitler Woodrow Wilson bfsiaat uit 13 lettcrs. Hij werd. voor de eerste maal voorzitter gekozen i:i 1913, ea de naam van het paleis dat hij bewoont, « The White Houee » (Het Wiite Huis) bevat 13 letters. UITLEVERÎNG VAN SFOORWEGMATEBIAA^ Twee treinen, bestaande uit goederen-wagens, door Duitschland geleverd, zijn gisteren te Duinkerken aangekomen. Men vsrwacht er nog meer.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.