DruksteMJitgeefster W "Wifà"^WT a*®F ^$8BiïiïffMÊÊ ABONNEMENTSPRIJS §am: Maatschappij HET LSCHT ^SL gf ||| g |J| p^SS^^s BELC1E bestuurder•. M ÉSf fpf| j|lg ?|m ||| Jlgf ||i g M " ||| U Orle maanden fr. Î.2S P. DE VISCH. Ledeberg-Qent xF'\ Mf s#*'il Pïll mm ffi'Sl PiÉ rf PS Zes maanden ■ . . . >. fr. 6.50 Mo m feif M H P^lik pi i H 11 Eenjaar fr ,2-50 . . REDACTIE . . Wm wk J0 ^BL JÊv H iJk JÊ M 11 Men abonneert zich op aile postbnreeie» ADMINISTRAT1E %§/ \ ifki* ^feiIÉS^ JRL» JBL DEN VREEMDE ^ ^*»_ *"— lS1' "'>™a vw&àas ■aBtBMMifc ■BiHWrtW» Drie maanden (dageliiks f!O0*uOQRii. «9, GENT # . vcrzonden). fr. O.W urgaan der iJe/g/sche Werkheaenpart^ — YersohytiemSe a/k dagen. Bekendmaking Ten einde een overzieht te krijgen over de voorraden koper, geelkoper, koper- of koperrijke legecringen, en nikkel, die in de gemeenten Gent, St-Amandsberg, Gent-brugge, Ledbberg aanwezig zijn, worden hiermede volgende bepalingen getroffen 1. — Het koofd van ieder huisgezin is verplicht, op een hiertoe voorgeschreven formulier binnen de 2 dagen na de ter-handstelling van dit formulier schriftelijk bij den kommissaris van zijne wijk aan ta geven, hoeveei huisraad er uit zuiver koper, geelkoper, bronze, nikkel of eene koperrijke legeering in zijn bezit is en hoe groot het gev/ieht daarvan door hem ge-schat wordt. Yoornamelijk zijn aan te geven, ketels, vaatwerk, kookgerei alsook zulk metalen huisraad, hetwelk uiet meer in gebruik is, koperen voorwerpen op daken, kuizen, enz. 2. — Niet aan te geven zijn voorwerpen van kunstwaarde of van geschiedkundige betsekenis, voorta kerkelijke voorwerpen van welken aard ook. 3. — Bij huizen of woningen, waarvan de bezitter afwezig is, moet, de aangifte door den beheerder van het huis of de woning geschieden. i. — Voor huizen of woningen, die in het bezit zijn van niaatschappijen of lichamen van openbaar of privaat r&chtskarakter, is de wettelijke bestuurder verplieht de op-gave te doen. * 5. — Zij die de opgaven onjuist, onvol-ledig of in het geheel niet doen, zullen met boete tôt 10.0(X) mark of in overeenstem-ming daarmede met gevangenis gestraft worden. Bovendien kunnen de niet aange-geven voorwerpen zonder vergoeding in be slag genomen worden. 6. — De benoodigde formulieren worden door de politie-ambtenaars der wijk ver-deeld en 2 dagen nadien v^eder afgehaald. 7. — Op textielfabrieken, weverijen, spinnerijen, enz., heeft deze vaststelling geene betrekking. Gent, den 27 October 1915. De Etappcn-Kominandaiit. & * 2jç Bekendmaking Aile schepen, welke op de Leye westelijk Kortrijk verkeeren, moefcen met deielfde bezettmg naar Kortrijk terugkeeren. Over" tredingen dezer verordening zullen met eene geldboete tôt 3000 mark of met gevangenis gestraft worden voor zoover geene strengere straf is toe te passen. Daarnevens kan het gerecht het schip en de goederen verbeurd verklaren, de borg-stelling inhouden, de vergunning tôt var&n en het schipperspatent afnemen. (Et. Insp. Bef. 504/4.) Gent, den 29 Oktober 1915. De Etappcn-koiumandant. HET VERVAL DER AMBACHTEN III Ook in België werden erge feiten vast-gesteld, die.het verval der stielen aan-tconden, door de Nationale Commissie der Kleine Burgerij. Zoo werd er bijvoorbeeld vastgesteld, dat de drie-vierden der slot- en kachel-makers 'niet behoorlijk een inkostenden prijs konden vaststellen. Bij de meubelmakers en schrijnwerkers werd over 't algemeen eene gebrekkige boekhouding be^nden, strijdig met ^de wet en met het gjizond verstand. Het vertrouwen dat men vroeger stelde in den ambachtsman, de gebuurtevriend-schap met hem, dat ailes heeft uitge-diend.De annonce en de reklame heeft dat ailes vernietigd. Indien men in Amerika een landbouw-gereedschap te koop wil bieden, bestaan er zoo tijdschriften om dat nieuw werk-tuig te doen kennen. Is het een machien dat dienstig kan zijn aan de katoenplanters der Zuider-staten, dan moet men weten welke van die tijdschriften het meest gelezen worden in die staten, bijvoorbeeld in Loui-sianna, Texas, Florida, enz. Daarenboven moet de aanbevelende annonce de aandacht trekken en vestigen. M. G. De Leener, in zijn boek La Réclame, noemt het maken eener goede aan-kondiging eene hoofdzaak. De ambachtsman, in zijn klein werk- Een keerpunt in ons Lager Onderwijs door FR. DE COSÏER Eestuurdor d«r Oci. en Naschoolsche Wer-ken vnn de Stad Gent —dp—- (Vijîtiende vervolg en slot) lnricStinj m aittni klssssn Het kornt ons voor dat het practisch en voordeelig zou wezen, indien de vierde-graad-klassen in afzonderlijke lokalen werden ingericht, zoôdanig dat men met «nkele scholen de gansche stad zou kun-nen bedienen. vermits het hier leerlingen geldt, die f«eds een zekeren ouderdom hebben, de afstand van de woning naar de Ecuool minder in âanmerking dan voor ;rJ:- kinderen ; de bij woning op de ' w.iiischbien (vierde graad) bewijst vol-Q°ende, dat zulks g'een bezwaar oplevert. pf,o r van een anderen kant zou het -d doen voor de leerlingen, als ze op t( andere, eene nieuwe school komen, ®een nieuw lëven intreden. ! 1- nt" *?e^en'ie daarbij, dat de noodza-| ^'ijkheid der oprichting van werkzalen VN°rf en ^zer en huishoudkunde, teeken- en boetseerklassen, het aan-•'^asea van ver&ameliagen van allerlei huis, kent van dat ailes weinig en zeer dikwijls niemendalle. Zoodat indien hij eene gewichtige uit-vinding deed, hij dikwijls niet bij machte zou zijn om ze toe te passen. Niet alleenlijk omdat hij ge.brek heeft aan geld, maar ook omdat proefnemin-gen en ondervindingen hem zouden belet-ten zijn ander werk voort te zetten. Hij kan dus de ontwikkeling der tech-niek niet volgen en hij blijft achteriijk. Zoo komt het dat de snelle en onvèr-wachte wijzigingen in de nijverheid, het grootste gevaar zijn voor de ambachten, want zij vergen de vorming van bijzon-dere organen van aanpassing. Meermalen heeft men beweerd, dat de ambachten zouden herboren worden door de kunst. Men verliest hier uit het oog, dat in onzen tijd — waarin ailes zich wijzigt — de goestingen ook eene gedurige vervor-ming ondergaan. Hetgeen heden bevalt, zal morgen ver-laten worden, om eenige jaren later her-nomen te worden. 't Is de groote roi die de mode speelt in geheel het economisch leven. Het is van de mode dat de ellende of de rijkdom van geheeie en uitgebreide streken kan afhangen. ' De kantwerksters van Vlaanderen, bijvoorbeeld, lijden veel meer in de jaren dat h'et kant-dragen van de mode niet is, dan wanneer het verkeerde gebeurt. En 't is dus ook de mode die sorns over aard, de benuttiging ervan toelaten zou door een deel der leerlingen voor de tech-nische opleiding, terwijl in de klassen voor een ander deel het gewone onder-wijs wordt genoten. Wil men den vierden graad aan elke school verbinden, dan staat men voor aanzienlijke uitgaven, wel te verstaan zoo men eene inrichting, eener groote stad waardig, op het oog heeft. Het ware beter eens en voor goed de zaak aan te vatten : het geld aan het onderwijs besteed, en overigens tôt ver-plichtende uitgaven gemaakt door de nieuwe schooiwet, zal goede vruchten dragen. 08 Leerkrachfsa De visrds graad behoort bij de lagere school. Volgens ons moet hij door lagere leerkrachten bsdiend worden. Wel is waar zal hier bij de nieuwe inrichting ook een nieuwe voorbereiding of liéver een nieuwe aanpassing noodza-kelijk zijn voor het onderwijzend perso-neel. Maar velen hebben reeds in hunne vormende studiën handenarbeid geleerd, zoodat zij met eenige inspanning als flinke onderwijskrachten ook voor het technisch gedeelte van den vierden graad kunnen optreden. De tentoonstelling van de werken der onderwijzers en onderwijzeressen der ge-meentescholen van Schaarbeek, einde 1913 ingericht, heeft ons in bewondering 1 gebracht en bewazen toi welke knappe het peil der loonen bcslist. Zoo waren de loonen voor de confectie langen tijd hooger in Parijs, het midden-punt der mode, dan in Berlijn. Jammer dat de staathuishoudkundigen het vraagstuk der mode doorgaans zoo oppervlakkig behandelen. Emile Zola, die door zijne opvatting zoo dikwijls de wetenschap vooruit îep, haalt m zijn boek : Au Bonheur des dames, — In het geluk der damen, — het uithangbord van het groot parijsisch mo-demagazijn, het voorbeeld aan van Bourras, den regenschermmaker, die zelve zijn parapluie-stokken zoo kunstig beeld-houwde met de hand. , De oude man verklaarde dat de kunst naar de knoppen was, sedert dat het ma-gazijn «In het geluk der damen» andere stokken maakte die meer in de goesting van het publiek vielen. Het artistiek personeel van die groote verkoophuizen bestudeerde overigens den smaak van het publiek, iets waarvan de oude Bourras geen benul had. Eene nieuwe kunst was geboren, zonder hem en tegen hem, de ambachtsmap kon ze zich niet aanpassen. De kunst had het ambacht gedood. Dat is ook waar in veel andere nijver-heden.Zoo bijvoorbeeld heeft het «Allgemei-ne Elektricitàts Gesellschaft » den welge-kenden professor Behrens als kunstraad-gever.Die man tracht het schoone met het nuttige te paren, door aan lampen,- lucht-ververschers, enz. eenvoudige maar zoo schoon mogelijke vormen te geven. De groote Amerikaansche confectie-magazijnen hebben een designer in bedie-ning, die meestal zeer goed, ja zelfs soms geheel duur betaald wordt voor de nieuwe modellen te maken en ze te doen kennen. Geen wonder, zegt Selliez in een ver-slag, dat zekere confectiehuizen — in New-York bij voorbeeld, — bezig zijn met het te winnen op de grootste kleer-makers.De ambachtsman kan dus niet meer vol doen aan de eischen der kunst, die zich losgescheurd heeft van de overleve-ring, van den slenter en die beweegbaar is geworden. De wensch om eene nieuwe weerstands-kracht te geven aan het ambacht door de kunst, kon maar ontstaan in den geest van menschen die nooit de strekking van de hedendaagsche goesting hadden ont-leed en hare uiterste beweeglijkheid niet hadden bemerkt. (W. v.) F. H. Milb'oorzienifig in Nsdsrlaifd Naar wij vernemen hebben de gemeente-besturen van 's-Gravenhage en Rotterdam het navolgend gemeenschappelijk sehrijven verzonden aan den Minister van Land-bouw : « Gelijk Uwe Excellentie uit de gevoerde briefwisseling bekend is, dreigt in onze ge-meent&n schaarsckte aan melk voor het ambachtslieden, ja, kunstenaars, zij het gebracht hadden. Dat het Gentsch onderwijzend personeel zulks bedenke en bijtijds d. i. on-verwijld de handen aan 't werk sla ! —dp— toofâ Wij hebben getracht aangaande de inrichting, welke de wet op leerplicht in het leven roept, eenige bijzonderheden mede te deelen. Wij zijn overtuigd, dat ons werk onvoliedig is ; het lag overigens niet in onze bedoeling het vraagstuk in zijn kleinste bijzonderheden toe te lich-ten, maar veeleer een schriftje ten be-hoeve van het groot publiek in 't licht te zenden en de aandacht op den bijzonde-ren toestand van Gent te vestigen. Evenv^el is terechtwijzing bij voorbaat welkom toegezeid in 't belang van het onderwerp dat wij behandelden, evenals we hier openlijk dank seggen aan al de-genen, die onze taak vergemakkelijkten. Àlvorens tôt de uitvoering over te gaan is het noodzakelijk een.dsgelijke voorbe-reidende studie te maken en elders eens te gaan aanschouwen wat reeds op 't ge-bied van den technischen vierden graad is tôt stand gebracht. Wij hebben de overtuiging dat Gent zijn plicht zal weten te doen om de hervorming ten bate zijner inwoners vruchtdragend te maken ! Deze hervorming is wel geroepen om de titel tôt waarheid te maken, daar het hier wel geldt : Een heer-punt in ons laaer onderwilst verbruik te ontstaan, en gsven bovendien de prijzen dier melk aanieiding tôt de vrces, dat een groot gedeelte der bevol-king niet meer in staat zal zijn de noodige verbruiks-mèlk te koopen. » Wij achten het dermate noodzakelijk, dat de bsvolking der groote gemeenten een voldoende hoeveelheid melk tegen een redelijken^ prijs kan bekomen, dat wij ge-meend hebben bij een gemeenschappelijk sehrijven'Uwer Excellenties bijzondere aandacht voor dit belangrijke onderwerp te moet en vragen, te meer waar er teekenen zijn die erop wijzen, dat de thans geldende prijzen reeds aanieiding gaven tôt vermio-dering van het melkverbruik door de con-sumenten, hetgeen in verband met het groot'e belang van melk als volksvoedsel voor een aanzienhjk deel der bevolking ver strékkende gevolgen kan hebben. » Onze collegas zijn na overleg tôt ' het besluit gekomen, d?.t zoowel ten aanzien van den prijs als van den aanvoer een af-doende voorziening slechts door de regee-rinw kan worden getroffen. Aangezien de hooge yerbruiksprijzen naar het ons voor-komt niet een gevolg zijn van een streven naar groote winst door de melkslijters, zijn wij van oordeel, dat niet volstaan kan worden met in de verschillende gemeenten maximumprijzen vast te stellen voor de verbruiksmelk. Bedoelda prijzen zijn namelijk naar onze meening veroorzaakt zoowel door het feit, dat aan de melkveehouders door de fabri-kanten van melkvoortbrengselen hooge be-dragen worden geboden, als door de om-sta-ndigheid, dat het verwerken der melk tôt boter en kaas thans meer voordeel oplevert dan verkoop der melk als zoodanig. Wij zijn dan ook overtuigd, dat bij de te treffen regeling er van zal moeten worden uitgegaan, dat voor de melkslijters een voldoende hoeveelheid melk tegen een prijs van hoogstens 0.18 fr. den liter behoort te zijn. » Deze prijs schijnt ons voor de melkveehouders geenszins onbillijk, wanneer deze ten miuste geen aanspraak maken op een abnormale winst. Het zij ons vergund te verwijzen naar hetgeen hieromtrent voorkomt op pagina 331 van het «Neder-landsch Tijdschrift voor Melkhygiëne», jaargang 1915, alwaar wordt aangetoond, dat een prijs van 9 et. per liter ook in de huidige omstandigheden ruimschootg voldoende is om den melkveehouder een bil-lijke verdienste op te leveren. Ten slotto vestigen wij nog de aandacht erop, dat niet alleen de prijsstijging, maar ook de vermindering van den aanvoer van verbruiksmelk ons inziens een gevolg is van de grootere inkoopen door de fabri-kanten van melkvoortbrengselen. » Vij vleien ons, da<t Uwe Excellentie bij de te treffen voorziening, welke naar wij vertrouwen zoo spoedig mogelijk zal tôt stand _ komen wel met het bovenstaande rekening zal villen houden.' » Het Mgmm Kfesnsht Isa Omtrent het neerleggeu van het nieuwe wetsontwerp betreffend.e het A. K., schrijft ons Amsterdamsch broederorgaan « Het Volk » : « Met de voorstellen tôt grondswetsher-ziening heeft de regeering in het algemeen op loyale wijee de belofte ingelost, die iij bij haar optreden gaf. Zij stelt voor, in de grondwet het Algemeen Kiesrecht voor den man vast te leggen, en uit de grondwet de beletselen tegen Yrouwenkiesrecht weg te nemen. De regeering gaat nog iets veçder. Zij legt de kicsbaarheid der vrouw in de grondwet vast. In zoover hebben wij dus reden tôt tevre-denheid. Dat wil n;et zeggen, dat wij de regeeringsvoorstellen beschouwen als on-ver'beterlijk. Integendeel, als zij voldoe-ning zullen geven aan d&n voliedigen eisch der démocratie, moeten er nog belangrijke wijzigingen in worden aangebracht. » Het blad critiseert dan de voorgestelde leeftijdsgren* (niet beneden 23 jaar) en vindt een der beste bepalingen, dat voor de verkiesbaarheid van vrouw&n afzonderlijke eisch wordt gesteld. « Ook juichen wij toe, dat de vereischten voor het lidmaatschap der Eerste Kamer met die voor de Tweede zijn gelijk gestekJ. Met langer dus behoeft deze tal van het Parlement een verzamelplaats t-e blijven van de rijken en aanzienlijken. Toch bevre-digt ons de verdere regeling ten aamieu van de Eerste Kamer niet. Aan de Provinciale Staten blijft de taak, ze te kiezen. Hoe, dat zal de wet bepalen. Er kan dus worden gezorgd voor een betere doorstroo-ming in dezen stilstaanden vijver. Dat kan ; maar daarmede is ailes gezegd. De onont-bindbaarheid der Provinciale Staten blijft bestaan, en daarmede het stelsel, dat de Eerste Kamer steeds het beeld zal geven van een achterlijken politieken toestand. Tôt het ofiien r*n onzen eisch : afschaf-fing der Eerste Kamer, geeft het rege-e" ringsvoorstel geen enkele reden. » Niet wenschelijk vindt het blad stemplicht en daarom kan het bevoegd verklaren v»n der. gewonen wetgever tôt invoering daarvan, het blad maar matig bekoren. « Het spreekt van zelf — aldus besluit « Het Volk » — dat enze partij, de heeie arbeidersklasse, een erastige cogios. be hoort te doen om ook het Algemeen Vrou-wenkiesrecht vast- te leggen in de grondwet. Met de afschaffing der Eerste Kamer en den leeftijdsgrens van 21 jaar wordt dit hefc hoofdpunt van onsén strijd voor de grond-wetsherziening. IvRiar van deze drie is het Algemeen Vrouw en kiesrecht de voornaam-ste eisch, om zijn onberçkenbare beteekenis voor de politieke opvoeding, en dienten" gevolge van de macht der arbeidersklasse. Van nu af zij hierop onze actie samenge-trokken !» lis! econcmîsch !mm in iief Iand van Oiinrlersi i Het volgend kort verslag over een on" derzoek, dat in der haast gedaan is door een bevoegden ambtenaar, zal onze lezers een, gedacht geven over den toestand in deze beproefde streek : «Aile kolenmijnen van den omtrek werken met volledig personeel ten allerminst® gedurende drie dagen per week. Sedert, veert.ien dagen heeft men hier en daar her-neming mogen vaststellen en heeft men een halven dag, een heelen dag, en zelfs twee: voile dagen per week meer mogen laten werken om aan de bestellingen te kunnen voldoen. In de manufactuurnijverheden is het on-gelukkiglijk veel slechter gesteld, want er werkt in de volgende fabrieken slechts eene helft, een derde of een vierde van het personeel : In de zoo belangrijke Ateliers (le constructions Electriques, waarvan de verschil-lige werkhuizen eene oppervlakte van meer dan zestien hectaren beslaan, werken niet' meer dan 1700 man gedurende drie dagen per week. In de groote ijzergieterij van Collman zoowel als in de kopergieterij van Kegune werkt men met volledig personeel vijf à 2"es dagen per week. In de verschillige werkhuizen der Agglomérés réunis de Cliarleroi hield men ook ailes aan gang voor het grootste deel van het personeel, gedurende vijf à zes dagen per week. Te Marcinelle blijven de Ateliers do Construction van Delombay werken met een deel van hun personeel. Te Gilly werkt men gedurende drie, vier, vijf dagen, met een deel van het personeel, in de volgende inriehtingen : Société dos Forges, Usines et Fonderies, Usines de Wedau-Wery, Usines Nicolas Lebotte, bij Aimé Berger en bij eenige andere metaal-bouwkundigen.Te Marchienne-au-Pont gaat het nog het best in de werkhuizen van Joseph Paris. Men werkt er echter nogal door in d» groote draadtrekkerijen La Providence en Allawl. Men doet er ook stilaan voort in de Auto-Sîétallui'giques en in de werkhuizen Zijnmermaii-Kanrez et Compagnie. Te Montignies-sur-Sambre werkt men gedurende eenige dagen per wçek, met een deel van het personeel, in de Forges et Fonderies, in de Laminoirs du Marais, alsook in de groote Ateliers de construction Horraee et Doffiny. Te Couillet wordt er ook nog steeds ge-werkt in de groote Usines de Solvay, echter slechts met een deel van het talrijk personeel.To Monceau-sur-Sambre wordt alleen nu en dan gedurende eenige dagen gewerkt door een deel van het personeel der Laminoirs et boulonneries du Kuau. Te Poux zijn het alleen de Usines-Wat-telaer-Francq die gedeeltelijk gedurende' eenige dagen per week werken. Te Trazegnies blijven de Ateliers de Construction zoo goed als in voile werking. Te Chassart is het de groote nijvertieids-inrichting van Dumont die nu en dan nog al druk doorwerkt. Van de glasblazerijen is het alleen deze van den Pige, te Jumet, die nu en dan werkt en nu doorwerkt — iets wat nog zonderling voorkomt als men weet dat al onze glasblaserijen uitsluitelijk voor den vreemde werkten. Aile andere kleine en groote nijverheids-inrichtingen van den omtrek liggen stil ea niets laat verhopen dat zij aan eenige be-stelling zullen geraken.» . In de overige streken van het zoo nijverig-Walenland zal het wel niet veel beter gesteld ziin en zoo kan men zich gcmakkelijk' voorstellen hoe groot de onverdiende ellende is, die daar a.lom door de ongelukkige werklieden geleden wordt — ondanks de lofwaardige pogingen die door aMen aange-wend wordon om hulp en onderstand te verschaffen. Voor É yeifraaiing der Belgisclîi Stsden De konimissie voor Gebouwen en Natuur-schoon heeft aeu v66r-ontwerp bestuideeril met het doel om de Mrmaliteiten te regelen welke inzake het bouwen van nieuwe en d« verbetering van oude wijken in Steden en Dorpen te vervullen zijn. Deze stuidie werd gemaakt met het oog op den vooruitgang van de hygiëne en het schoonheidsgevoel als ook het drukker verkeer, welke de een« making en het yerbetere». _v.aa s^jige .voori; ,#af ™ 889 Pnjs pftr' BaiHmet : voor Belgib 2 oontiemen, voot den Vrogmà a centiamaa feI«loon ï fta'daotie 247 - Adsni<iisti>àiie 2845 Zaterdag «I NOV&âlBËft 1815 ^mnoavttSK -,T ... . - . .......

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.