5e Jaargang Januari 1914 Nummer 1 Uit een brief van Eogieh aan den minister van Rechts-wezcn Raikem (1834) : « Les premiers principes d'une bonne administration sont basés sur l'emploi exclusif d'une langue et il est évident que la seule langue des Belges soi* le français. Pour arriver à ce résultat, il est nécessaire que toutes les fonctions civiles et militaires soient confiées à des Wallons et à des Luxembourgeois ; de cette manière les Flamands, privés temporairement des avantages attachés à ces emplois, seront contraints d'ap- , prendre le français et l'on détruira peu à peu l'élément germanique en Belgique. » Zie Fernand Daumont, (Le Mouvement Flamand) H——1 Uit een brief van Rogier aan Palmerston : « Tous les efforts de notre Souvernement doivent tendre à la estruction de la race flamande pour préparer la fusion de la Belgique avec notre grande patrie, la France. • (Zie Fernand Daumont, Lt Mouvement Flamand) DE BEAMBTE VLAAMSCHGEZ1ND ORGAAN voor de Bedienden der Openbare Besturen ■ SPOORWEOEN, TELEORAFEN, ZEEWEZEN, POSTERIJEN, BRUOOEN EN WEGEN, NIJVERHEID EN ARBEID, BINNENLANDSCHE ZAKEN KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN, OERECHT, OELDWEZEN, ENZ. Prijs per jaar met de post : 2 frank. — Beheer en Opstelraad van De Beambte : GROOTE MARKT, 16, BRUSSEL. Prijs der Aankondigingen volgens overeenkomst. — Boeken worden in dit biad besproken mits zending van 1 exemplaar naar ons bureel. Strjdfonds. yi kl Opdat de beambten van de krijgs-kaartinrichting, na 25 jaar dienst, hun C( maximum jaarwedde bekomen „ fr. 6,50 h vi Het Vlaamsch in de v gemeentebesturen. ° Onderstaand verzoekschrift werd ^ naar de Raden van al de gemeenten ^ in Vlaamsch-België gezonden. Wij doen een beroep op de Vlaamsch-gezinde mannen binnen en buiten de bedoelde gemeenteraden en op aile Vlaamsche kringen om daaraan het gewenscht gevolg te doen geven. * Brussel, 20 October 1913. £ Hooggeachte Heeren, Den 31 Maart 1910 hadden wij de eer UEd. te verzoeken wel te willen besluiten dat : « 1° het Vlaamsch, de taal der ^ bevolking, de otficieele taal van het ] bestuur der gemeente is ; . » 2° de processen-verbaal der 1 zittingen van den gemeenteraad en van het schepencollege voortaan in het Vlaamsch zullen opgesteld en < aile uittreksels daaruit in die taal ^ 00k zullen afgeleverd worden ; aile verslagen, begrootingen, rekeningen en ontwerpen van besluiten en ver-ordeningen den Raad in het Vlaamsch zullen voorgelegd worden ; » 3° aile bestuurlijke boeken (be- ^ volking, burgerlijke stand, militie, kiezerslijsten, rekendienst, enz.) in het Vlaamsch zullen gehouden, en aile uittreksels daaruit en aile getuig-schriften of berichten daarmede in ! verband, in dezelfde taal zullen afgeleverd worden ; ... » 4° aile afkondigingen en bekend-makingen in het Vlaamsch zullen gedaan worden, en de processen-verbaal of getuigschriften desaan-gaande, in voorkomend geval, in dezelfde taal zullen opgesteld worden ; > 5° aile opschriften op en in de gemeentegebouwen, alsmede op de hoeken van straten en pleinen en in openbare wandelplaatsen in het Vlaamsch zullen gesteld worden ; » 6° de bestuurlijke briefwisseling in het Vlaamsch zal geschieden, niet alleen met de ingezetenen der gemeente maar 00k met aile openbare besturen en ambtenaars en vooral, in voorkomend geval met de midden-besturen (ministeriën) te Brussel ; » 7° het brandweerkorps, indien er een door de gemeente ingericht is, in de Vlaamsche taal zal bestuurd onderricht en aangevoerd worden ; » 8° van aile staatsambtenaars, (ministers, of hunne vertegenwoordi-gers, gouverneur, arrondissements-commissaris, enz. enz.) zal geëischt worden dat zij stipt de taalwet van 22 Mei 1878 zouden inachtnemen in al hunne betrekkingen met het bestuur der gemeente ; , > 9° van aile Besturen welke van het gemeentebeheer afhangen of onder dezes toezicht staan : burgerlijke godshuizen, armbesturen, kerk-Jabrieken, besturen van bergen van barmhartigheid, bevelvoerders over brandweerkorpsen en burgerwacht enz. zal geëischt worden dat zij zich van de Vlaamsche taal bedienen voor hunne briefwisseling en betrekkingen met het plaatselijk bestuur ; » 10° Aan allen (maatschappijen of personen) die met eenen open-baren dienst belast zijn of daarmede later zouden gelast worden op het grondgebied der gemeente, de ver-plichting zal opgelegd worden zich van het Vlaamsch te bedienen in al hunne betrekkingen met het Bestuur en met de inwoners der gemeente en de kennis van die taal te eischen m gansch hun personeel in aanra-ng met het publiek komende ; » 11° Aan aile maatschappijen en Dmiteiten aan welke toelagen uit de emeentekas verleend worden voor et inrichten van feestelijkheden van relken aard 00k (tentoonstellingen, redstrijden, festivals, enz.) het ge-ruik der Vlaamsche taal zal opge-igd worden ; » 12° Toelating tôt het oprichten an standbeelden en gedenkteekens p het grondgebied (openbare /egenis) der gemeente, voortaan lechts zal verleend worden onder itdrukkelijke voorwaarde dat, in oorkomend geval, de opschriften r in het Vlaamsch zullen opgesteld vorden ; » 13 ' Eene degelijke kennis der Haamsche taal zal geëischt worden an al de leden van het besturend :n politiepersoneel der gemeente-icholen en der door de gemeente-jeldelijk ondersteunende scholen ; » 145 De Fransche gemeentestem->el door eenen Vlaamschen zal ver-'angen worden. » « Ten slotte baden wij de fieeten lieden van den gemeenteraad zich van let Vlaamsch te bedienen om over de :aken hunner Vlaamsche gemeente e beraadslagen. Aldus zullen zij jlijk geven van achting voor le taal hunner Iastgevers en >ok voor de gemeentewet, die roorschrijft dat de zittingen der gemeenteraden moeten open-saar zijn, wat eene spotternij wordt, als de gekozenen de selangen der Vlaamsche inwo-1ers bespreken in eene taal, welke deze niet of maar gebrek-dg verstaan. > UEd. bovenstaande billijke wen-schen nogmaals onder oogen bren-jende, Hooggeachte Heeren, met de noop ze ten voile te zien verwezen-ijken, nemen wij eerbiedig de vrij-tneid uwe bijzondere aandacht te vestigen op § 10 in verband met de overeenkomsten welke door het Bestuur uwer gemeente zouden geslo-ten worden met vennootschappen voor het leveren van gas- of elec-Irisch licht of van electriciteit als drijfkracht. — Wij koesteren de tioop dat gij, in voorkomend geval zult willen eischen dat de UEd. ter goedkeuring voor te leggen overeenkomsten in het Vl2amsch (Neder-landsch), de taal van de meerderheid der bevolking uwer gemeente, opgesteld wezen en dat die akten de bedoelde verplichting bevatten ter vrij-waring van het taalrecht van de meesten uwer medeburgers. Wij nemen deze gelegenheid te baat om uwe aandacht 00k te vesti-gen op art. 17 der onlangs door de Kamers aangenomen wet houdende oprichting eener nationale maatschap-pij voor waterleidingen, artikel luiden-de als volgt : < De Maatschappij > zal de wetten over het gebruik der > Vlaamsche taal in bestuurlijke » zaken naleven. >. — Wij twijfelen niet of gij zult willen dat evenge-noemde Maatschappij, in uitvoering van het aangehaald wetsartikel, of in voorkomend geval, de Société intercommunales des eaux, zich, wat hel taalgebruik betreft, ten opzichte van uw bestuur en van uwe Iastgevers schikke naar de voorschriften dei wet van 22 Mei 1878. Ten slotte maken wij UEd. op merkzaam, Hooggeachte Heeren, Of art. 16 der wet van 2 Juli 1913 01 het gebruik der talen bij het leget artikel waarvan de twee eerste ledet luiden als volgt : « Art. 16. — De briefwisseling » van de militaire overheden met d » admidistratieve overheden der pro > vinciën Antwerpen, West-Vlaande » ren, Oost-Vlaanderen en Limburg » alsmede met die van de arrondis » sementen Leuven en Brussel, ge > schiedt in het Vlaamsch, en di der militaire overheden met de administratieve overheden van het 1 overige gedeelte des lands ge-schiedt in het Fransch, tenzij de : administratieve overheden, voor hunne briefwisseling, zelf gebruik hebben gemaakt voor eene andere taal. » Echter, wat betreft de briefwisseling met Brussel en de voor-steden, zal bij ministerieel besluit worden bepaald welke taal moet worden gebezigd, overeenkomstig de beslissing te dien aanzien te nemen door de belanghebbende gemeenteraden. » Ongetwijfeld, Hooggeachte Heeren, zult gij willen dat de briefwisseling van de militaire overheden met het Bestuur uwer gemeente in het Vlaamsch de taal der meerderheid uwer medeburgers en van uw Bestuur zelf wel zeker, geschiede.j De beslissing door het tweede lid van het aangehaald artikel 16 bedoeld dient, des gevallende, voor het einde van het loopend jaar genomen te worden ; zij zal, hopen wij, ten gunste der zelfde taal luiden. Aanvaardt, Hooggeachte Heeren, de betuiging onzer eerbiedige gevoe-lens.Namens het Bestuur ; De Schrijver, De Voorzitter, F. Reinhard. V. De Vos. De lezing van het verzoekschrift door het Nat. VI. Verbond naar de Raden der gemeenten van VI. België gezonden, herinnert mij een feit waaruit blijken mag dat wat aangaat het opmaken van begrootingen en rekeningen in onze taal, het den gemeenteambtenaren van het VI. land ni. secretaris en gemeenteontvan-ger, vaak onmogelijk wordt gemaakt zulks te doen en dit niet alleenlijk tôt hun grootste ongemak, maar 00k als gevolg — door het feit zelf dat rekeningen en begrootingen door de schuld van het Ministerie, 't welk Fransche formulieren laat bestellen aan Vlaamsche gemeentebesturen, het den leden van den Oemeenteraad (en van welk belang is dit niet ?) en 00k de inwoners onmogelijk wordt gemaakt, de begrooting of rekeningen hunner eigene gemeente na te zien. Jaarlijks zendt de gouwgraaf aan de gemeenten met boven de 5.000 inwoners (aan deze met minder inwoners de kommissaris van het arrondissement) een formulier voor het opmaken der gemeenterekeningen. (Deze ambtenaren worden deze stukken zelf toegezonden door het Ministerie van Binnenlandsche zaken.) Ik bevond mij dus, dezen zomer, toevallig op het gemeentehuis van een dorp in het kanton Assche. (Wel uitsluitend Vlaamsch zou ik meenen.) Terwijl ik daar nu zat te kouten met den Sekretaris, kwam gansch bezweet en schier buiten adem, de gemeenteontvanger aange-sneld om te vragen... of de sekretaris soms niet wist hoe men het woord... na-mest — in het Fransch vertaalde De nauwgezette ambtenaar had, na eerst zijn woordenboek vruchteloos te hebben doorbladerd, waar hij wel veel woorden beginnende met ne had aangetroffen, zooals hij zei, bijm gansch de gemeente doorkruisd of ' zoek naar een beter woordenboek Hij zou van hier (het gemeentehuis - nog eens bij X gaan aanklappen die » naar hij ondérweg vernomen had ' den grooten Des Roches bezat, ei 1 daar zou hij het sakkersche woon 1 wel in vinden ? • U zult den angst en den komme y bij dezen ambtenaar begrijpen wan ; neer U weet, dat de vertaling va: - het woordje na-mest moest diene - om als verklaring bij eene uitgav op de rekening der gemeente (he - formulier was in het Fransch gelij steeds en altijd is mij gezegd) nag( ejnoeg aldus te worden gebracht : Payé à Z. 225 fr. pour un terrain destiné à.... Idem 15 fr. pour.... ja voor na mest. Met de meeste hoogachting R. V. M. N. W. Op mijn raad om derge-lijke fransch stukken eenvoudig weer te sturen, kreeg ik tôt antwoord dat zulks te ver gaan zou zijn, immers de gemeenteontvanger en sekretaris zijn 00k niet vrij daarmede te doen naar beliefte, — maar wel de burge-meesters, en die zien veelal op (naar mijns dunkens) tegen de moeilijkheid die zulke... revolutionaire daad, hun zou kunnen berokkenen, 't zij van de ambtenaren van het Ministerie of anderen. Verzet tegen eene oarechtvaardigheid. Het is ditmaal de bekende Vlaamsche letterkundige Gustaaf Vermeersch die het vanwege de Vlaamschhaters van het sekretaiiaat van het Spoor wegministerie moet ontgelden. Het is overigens de eerste maa niet dat deze beambte in zijn loop' baan getroffen wordt door zijr Waalsche oversten, doch ditmaal leggen ze het al te bont aan. Wij zullen in 't kort, zooals we dit uit goede bron vernamen de zaak toelichten. Uitgeput ten gevolge van ziekte en zwaren dienst op de treinen werc voor den heer Vermeersch een mil dering van regiem bekomen door d< gezamenlijke tusschenkomst van d< « Vereeniging van Letterkundigen 1 en de « Société des littérateurs belge: d'expression française >, die, om hut optreden te wettigen, uitgingen var het princiep, dat, waar de Belgischi letterkundigen door hun kunst nie konden bestaan, zij dienden aange moedigd te worden door den Staa en dat het maar rechtvaardig wa: dat de Staat hun een plaats bezorg de die hen in staat stelde zich ii hun vrijen tijd 00k aan hun kunst t wijden. De heer de Broqueville stemde me deze zienswijze in en gaf dadelij! den heer Vermeersch de betrekkinj van chargé de Ventretien de la biblio thèque de l'exploitation. Moe te wachten naar eene défini tieve aanstelling begon de heer Ver meersch zich over dien toestand t beklagen met het gevolg dat hij bi zijn overste geroepen werd die hen woordelijk zei : < même si le mini stre veut nommer un bibliothécair à la bibliothèque de l'exploitation, c ne sera pas vous, parce que nous n voulons pas de vous. (Zelfs indie de minister een bibliothecaris w benoemen in de boekerij van de uitbatingsdienst, dan zoudt gij d toch niet zijn, want wij willen niet.) Het gevolg was dat men den he< Vermeersch weer ter beschikkin stelde van het beheer en dat, wat neer de tijd van de jaarweddeve : hooging kwam, hij over het hooi 1 werd gezien. Dit is nu een jaar g< 1 leden en hij wacht nog altijd na; . die verhooging, die hem rechtmat ) toekomt. , Juist op dit oogenblik was , meer dan ooit spraak de boeke 1 van het secretariaat herin te richte 1 Men stelde den heer Vermeersch die boekerij, maar weeral zonder l r noeming en men gaf hem voor all< - troost, boven zijnen titel van hoof ri wachter, dezen van dienstdoend 1 vertaler ! e Een hoofdwachter-dienstdoende v< :t taler kwam dus aan 't hoofd van k belangrijkste boekerij van het mil sterie van spoorwegen. Oij zult om lachen, Iezer, maar geloof n dit was geenszins gedaan om met den heer Vermeersch den spot te drijven. Men smeedde hier enkel een wapen dat langs twee kanten sneed, eenvoudig omdat de Waalsche heeren en meesters van het secretariaat den Vlaming Vermeersch naar den duivel wenschen en liever nog een man meer van hunne soort in de plaats zagen. Die wensch is nu op het punt te worden verwezenlijkt. De heer Vermeersch vliegt buiten om plaats lté maken voor een Vlaamschonkun-digen Waal. De reden ? hij is dienst-\doende vertaler\ dus behoort hij bij \den vertaaldienst. Onder voorwend* sel dat de plaats in de boekerij te onbelangrijk was — zegt men — wilde men den heer Vermeersch niet benoemen. Doch nu is die plaats niet meer te onbelangrijk om er een klerk in te stelien aan 3100 fr. die weldra hoofdklerk wordt 1 Over den dienst van den heer Vermeersch klaagt men niet. Overigens ziet daar niemand naar om, het is dus niet omdat hij onbekwaam is, zijn bekwaamheid heeft niemand op de proef gesteld. Men heeft hem laten doen : hij heeft de boekerij, die erg verwaarloosd was, in orde ge-I bracht, een kataloog opgemaakt die Jthans uitstekende diensten bewijst. Maar dat ailes telt niet ; Vermeersch is flamingant en Vlaamsch schrijver en hij moest buiten : omdat hij . flamingant is kan hij geene bekwaam-i I heid bezitten. Nochtans is een Vlaamsche biblio-, thecaris daar zeker op zijn plaats. j Nederlandsche werken bezit men er niet en de vertaaldienst moet maar . zien zonder deze zijn werk te doen. i Aldus wordt de met zooveel ' moeite bekomen uitslag van het ver-; eenigd pogen van de Belgische let-1 terkundigen met een pennetrek door , de bureaukraten vernietigd. Zullen de > Vlamingen altijd laten begaan ? [ Wordt het geen tijd krachtdadig bij . den minister op te komen om te t beletten dat deze nieuwe slachtoffe-. ring worde begaan ? Kan de . minister zijn bureelen niet duidelijk ! maken dat, zoo de heer Vermeersch e goed genoeg was om de boekerij in orde te brengen, hij 00k goed is om t deze te besturen, mits bekleed met < het noodige gezag ? J Doch het is immer hetzelfde : de ! Vlamingen zijn goed genoeg om het werk te doen, de Walen hebben . liever de rust, de eer en de... centen. - En de letterkundige Oustaaf Ver-e meersch zal definitief, indien 't reeds j niet gedaan is, naar den vertaling-1 dienst gezonden worden. - Daar komen al de bekwame Vla-e mingen in te recht om het werk te e doen van hoogere ambtenaars, die e onbekwaam zijn in een tweetalig n land. Toch zijn en blijven zij hoogere il ambtenaars en hebben hooge wed-™ den. 'M En de Vlamingen, die de twee u talen kunnen, hebben de kleine plaatsen en de kleine wedden. Zoo :r zullen ze dan 00k Oustaaf Ver-S meersch klein krijgen, nadat hij 't groote werk heeft gedaan. ^ Zullen de Vlamingen dan maar , j altijd de slachtoffers van onze Waal-jjsche bureaucratie blijven ? g Minister de Broqueville had eene goede daad verricht met den letter-er kundige, die Oustaaf Vermeersch rj; heet, uit zijn zwaren dienst te ont-n slaan en hem eene plaats te bezor-i„ gen die voor een letterkundige als ,e_ I bestemd was. m Maar de Waalsche bureaucratie d- besliste er anders over. m\ Ik heb het reeds gezegd dat die-zelfde bureaucratie zeer slechte dien-:r- sten bewijst aan de ministers, die de voor haar geknoei verantwoordelijk ii- worden gesteld. er Joost. te, I (Uit het Handelsblad).

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.