i QOP Ta&i an. Voià OÀCSrJBLAJD' Foor Qod m H&arê m h&nd Abonnemenisprijs vcor 50 nummers (2 maanden) bij vooruitbjtaling : Be^uurder • Iï DEFONS PEETERS I Voor aile îdedceiin^en zich wendeutots Voor de soldaten; 2,50 tx. ■ ' Villa M COQUII *,*Er Zeedijk DE PAUME. Voor de. iiiet-eoldàten - lu 't tend 3.50 fr. ; butten >t tend : 5.00 fr. Vaste opstellers : M. E BELPAIBE, L. DUYKERS, ,,, „ 0 îf dli re„ . _ ,, ,r l£J n , , . , "" "°°CT """" V- VAN OBAMBEBEN, B VAN des SOHELPEN, Juul FILLIAERT , ; to: V ^r_f_ ôaoslige rerschijnseieti Ik herinner m., sens in de werkes van een | Duitsch militairen schrijver gelezen te heb- i ber dat dan aîieeo een leger zegevieren kan | wanneer net gesteund wordt door geheel een § volk, wanneer het voelt dat het gedragen | wordt tôt den strijd doox de liefde van geheel | dat volk. Dat schijnt op het eerste zicht paradoxaal, Men ziet niet oogenblikkelijk het verband dat er bestaat tusschen het vechtende leger en de niet vechtende bevolking. En nochtans is de wisselwerking van «eest en gevoel zoo groot, Ons eerste g«dachte, van ons, bur-gers, gaat regelrecht naar onze mannen die vecftten voor ons, voor onze vrouwen, en onze kinderen. En h un strijd voeren ze des te hartelijker, des te manhaftiger dat ze weten dat het gaat in dun strijd om het behoud van land, van vri cid, van vrouwen en kinderen. Daarin ligt het wederkeerig geestelijk en zedelijk dienstbetoon tusschen strijders en burger-lijke bevolking. Dit verband wordt flink uit-gedrukt in het volgend verhaaltje dat me door een soldaat als een grapje werd. ver-teld.Twee soldaten waren aan 'tpraten. De cen zei tôt de andere : « Als ze maar stand houden ? » Wie ? wedervoer de tweede. De burgers, antwoordde de eerste. In dit grapje steekt meer waarheid dan de geestige verteilerhet zelf vermoedde. Mîar de wisselwerking tusschen burgeiij en soldaten is slechts eene zijde. De burgerij oef; t nog haren invioed uit op de politiek. En ci 3 politiek spreekt ook hanr woord mêe in oorîogstijd. 't Is de politiek die het (eger ait-ze 't is de politiek die het leger terug-io pt. De politiek verklaart oorlog, de politiek verklaart vrede. H^ruit volgt dat men, om dèn ioestand te wi en en te wegen, elk verschijnsel moet W .emenènophet oorlogstooneel, en bij de burgerlijke bevolking èn in de politiek. Hij die slechts een ;ezer elementen nagaat, ] bedriegt zich, Hij die dan slechts een deel ziet van éen der drie elementen, bedriegt zich nog meer ! Wie op dit oogenblik slechts het Russisch oorlogsterrein beschouwt wordt pfcssimist, maar hij ziet maar een d&eltje van het problema. Wat beteekent zijn oordeel? 't Is nç niet zoo gernakkelijk de verschijnselen der drie elementen naast elkaar te brei'gen. Maar ik raeen me niet te bedriesjen waï >\cer ik soms rneer waarde heoht aan niet militaire verschijnselen. De reden hier-van zal dadelijk blijken. Hier over twee verscbijoselec, die zich buiten het oorlogsterrein voordoen. Enkele dageo geleden ontving ik een schrij- i ven uit Holland, een open kaart, die mij rneer ze ' over den toestand dan talrijke brieven. j Ifc ien naam van den schrijver niet verni ;n,maar ik wil wel insfaan voor zijn ge- ' z(- '■ omdat hij mij bekend is als een man m- ■ een kalm, bezadigd, beredeoecrd oor- , de ! 'ien hst er eerst om tedoen is, ook ,in oorio^stijd, de waarheid te dieneis. Rari | na> tf-s 1 Wçilnif die man is mçt Belgiô en met | Duifschlard in betrskking. In Belgiô, zegt i hij, wor.it, 't leven met deri dag duurder ; de. | botergaat 4,50 fr., 't varkensvlecsch .ffr. de | kgi ., de havar 75 fr. de loo kgr, Daarop volgt aene voor ou s blijde tijding | — chl wat worden we wreed in oprlogstijd ! | — dat de toestand in Duitschland erger is, ja | ze • erg, dat de soldaten het niet rneer uit h udeu kurmen.Zij weten hoe erg het geste'd is me t vrouw en kinderen ; en daarom ver-lai ti.cn zij zoo zeer om ze weder te zien, om te v-erken voor hun gezin. De ontmoediging is overal in Duitschland te zien » schrijft die heer De soldaten zijn het oorlogvoeren zoo moe, Jat de. ovorheid een laatste rnid iel heeft aanj'vWçrid om de neersiachtigheid te keer te \ ga • 't Is het mi d«d dat een do! t.r soms in ! dej utersten nood gebruikt, het drastisthe ^ mi el, dat de dood of het leven brengen « mott. Dood of levend, zeggende menschenin ! de Kemp n.wmn er dedoctorzulksterkmid- \ del voorschrijft. | Walntt het doodend of levendmakend mid- ; dfl, dat de Duitsche overheid gebruikt, be- ■ sta■ t hierin dat « zy aan de soldaten voor de f sfdligste waarheid voorhoudt dat de oorlog bmnen twee maanden geëindigd is. » '1 Is dus zoe ver gekomen dat de overheid iot een laatste middel zijn toevlucht moet nemen ; een middel dat voor Duitschland zai zijn het doodend middel. Imtners, onze, soldaten zullen, als 't zijn moet, den strijd na twee maanden niet opgeven, zij zullen toonen aan de Duitsche soldaten hoe deze l&atsten door hun overheid werden bedrogen. En dan zal de ontgooeheling groot zijn in de Duitsche rangen. Dan zal het middel doodend werken ! Is dat vooruitzicht niet hoopvol voor ons ? ilet verschijnsel wordt nog schooner wanneer andere verschijnselen zijn beteekenis versterken. Onder Duitschen invioed buiten en door Duitschers binnen Duitschland, worden er vereenigingen in 't leven geroepen met het doel den vrede te bewerken. Vrede î Wij wenschen hem allen, wij allen bidden voor den vrede, maar een vrede die ons herstelt voor lange jaren in onze -onaf-hankelijkheid en on,;e welvaart, vrede die ùe duitsche misdaad geeft. , < Dien vrede zoekt Duitschland niet. Indien het nu streeft naar vrede, dan is het omdat het daartoe gedwongen wordt door zijn in-wendigen, benarden toestand en dat het hoopt gunstige voorwaarden te bekomen, nu het nu nog zijn onmacht door schijnbare over winningen op Rusland verbergen kan. Wanneer ik nu deze beide gunstige, niet-militaire verschijnselen, dsn benarden toestand van Duitschland, en de werking der Duitsche politiek om vrede te bekomen, stel tegenover het minder gunstig verschijnsel op het Russisch oorlogsterrein, den val van Kovno, Novo-Georgievsk, enz., dan heb ik vertrouw^n omdat ik meermi]n oord-.e! steun op de twee eerste niet-militaire verschijnselen dan op het derde militaire verschijnsel. Het politiek verschijnsel vooral heeft meer waarde, omdat het uitgaat van de duitsche politiek die het problema beschouwt, niet al-leen naar de voorvallen op het Russisch ter-rein, maar naar deze van geheel het oorlogs-veid, en van de civiele duitsche bevolking, en van den algemeenen toestand. Daarom heeît de kaart mij uit Holland toe-gezonden, n-eer waarde dan al het nieuws uit Rusland door de bladen medegedeeld. Die kaart is beteekenisvo! I Dr Van De Perre, Volksvertegenwoordiger. Opportuniteit Over dat onderwerp — zoo 'k niet mis — schreef Bisschop Spalding over enkele jaren een mooi boek. Er in stonden van die zoo door-amerikaansche lessen over hetgeen we in onze taal heeten : het vatten van 'n gelegenheid,... het vast-grijpen van 'n kans op het gepaste, geschikte oogenblik... In breederen zin zouden we dat « diplomatie » mogen noemen, en beweren dat, eene occasie verwaaVloozen op staatkundig gebied, eene onbehendigheid is, en 'n laakbare kommerloosheid, daar 't bezitten van zooveel troefen mogeiijk in 't politiek kaartspel, wordt verzuimd... Dit, bij wijze van înleiding om tôt het volgende te komen. Onze Roomsche correspondent — Jan v. d. Woestyne heeft er reeds op- gewe-zen in een der vorige nummers — zond ons uit de Wereldstad volgend nieuws \ dat we met vreugde en fierheid, aanstip-pen : « Onzeggelijk veel gosds verrichtte in > de H. Stad, onze flinke min is ter Van * den Heuvel... Sedert hij dààr is, zijn » de Paus en Kardinaal Gasparri ten » voile aan dea kant der Bondgersooten. » Weliswaar zijn er sommige » nog Oosteiîrijkschg ezind, maar — ik » citecr letterlijk — dat is de schuld van » Frankrijk, dat geen yezant heeft bij » den H. Stoel.» Zooveel Fransche dagbladschrijvers — Gabriel Hanotaux aan 't hoofd wezen selfs reeds zoo menigmaal op de jam- 1 merlijkheiiî van c'ie politieke fout. Zelts nu, nam onze ridilerlijka bondgenoot die ! opportuniteit niet waar, wiji het slimme Albion naar het Vatikaan zijn rappen gezant Howard zond die er even als Minister van den Heuvel — zoo bericht " onze welingelichte correspondent — : < « zeer gaarne gezien is en hoog ge- | f acht. » | Heeft die verwaarloozing niet iets | weg van een echtfenomeen, in een tijd | lijk deze van diplomatisch geweld spijts I ailes, om nieuwe bondgenooten te ver- jf wekken ! ! ! ; Maar ja !.... sinds Bismarck het ver-| klaarde, weten we, dat Staatkunde, de f kunstisder mogelijkheden... De goede f j wil van veel regeerders en diplomaten is I soms, onmachtig tegenover sommige on-s opportunisten, die den koorstdaver in | 't lijf krijgen, als ze maar eventjes be- Iginnen te denken dat op eenige wijze het gezag en de invioed van den Paus een ziereltje zouden kunnen stijgen... Théo Loo. Van dag tôt dag. | LIJK DE KONING. Een scheerwinkel is een kroes van le-vensfilosofie. Wilt ge de menschen ken-aen gaat u d?n dikwijls scheren en zet u in een afgezonderd hoekske te luisteren. Levenstheorieën, uiteenzettingen van princiepen, opvattingen van toestanden, 't biootieggen van menschenzielen, ailes wordt in 't aanschijn vaa een vroolijken, kwaden, lachenden, grijnzenden, gelaten of opgewonden spiegel,...weerspiegeld. En nu aile zaken huidig maar eene zaak meer uitmaken, te weten eenoorlogszaak, is een scheerwinkel, - die meegaan wil met z' n tijd - een ooriogswinkel gewor-den. Iedere minuut van den dag heeft er zijn ooriogsprofeet, zijn oorlogsgenie, zijn oorlogsdenker en dichter en strate-gist ; zijn oorlogsjeremias en -— maar zoo luttel, 't duurt zoo lang 1 — zijn oorlogsoptimist. En, als 'n vvondér, heb ik gistererzijn oorlogsfilosoof ontmoet. f Hij zatook afgezonderd en luisterde naar 't krijgsvuur van den oorlog. Deze S wierd gewikt, gewogen, te zwaar, te j licht bevonden al naarvolgens de gezind- f héid van den persoon. Een jeremias I kiaagde hooger dan aile anderen. — «Hij zal nog lang duren, hij moet nog lang duren. We zitten hier vastgeve- ! zen, de Russen zijn opgejaagd, deDar-danellen blijvcn steken, Italie gaat niet vooruit, Duitschland krijgt niettegen-staande den blocus,ailes wat het begeert, waar zijn de millioenen Engelschen. Mijn gedacht is dat hij vreeslijk lang, vreeslijk lang zal duren. We kunnen er niet tegen opl » Hij had een tragisch gebaar van wan-hoop. Als pateelen sloegen zijn zware handen op de forsche knieën. Hij her-haalde eindeloos: ? — «Dit is mijti gedacht en 't uwe? » Toen stond de filosoof op, tikte met zijn vinger op deu jeremias zijn schoader jj en : — «Mijn gedacht is dit vandenkoning, f wist hij te zeggen. Algemeene verstomming. Een burger I die 't gedacht van den koning kent. — «'t Gedacht van den koning? » — «Wel ja! Verwondert u dat? » — «Wat denkt den koning? » En hij zoo filosofisch mogeiijk weg : — « Ik, ik weet het niet ! > Dan was er stilte en men hoordé het scheermes rasperen. J. F- ILmatste . Parijs, 29 Oogst, 15 u Wij hebben de vijandelijke stellingen langsheen het front aan hou-dend onder vuur g-enomen. Zeer werkdadig geschut in den sector van Ablain, in de streek van Roye, bij Berry-au-bac, op de Aisne en in Argonne. Lijfgevechten te Marie-Thérèse en bij Malancourt om 't bezit van mijnholten. In Lorreinen en Elzas, beschieting op heel de linie en grenadengevechten bij Metzeral. Onze vliegtuigen hebben dezen nacht de statie en de Duitsche barakken van Grand-Prè en van Monthennin en Lançon, in Argonne, gebom-bardeerd. illill—HllM'IIHlMIIII»nilMIIMmilimiWI WMiWmi I' iBMW.I WIMII II'II! Ml ' X» 5.' ^*W*SwBWBW|WWH«SBi)SS3aWUBaa5B»a®iarJBB5^ïiîCVU<)lCTac,a»œ£X«'. Rond den Ooriog STAKIN& IN DE ESGELSCHE KOOUIWIJNEW Weerom is een gedeelte van de werklie-den in de koolmijnen van Zuid-Gallie in sta » king gegaan. Deze handelwijxe van da eugel-sche mijnwerkers, veiwekt, te rechte, de algemeene verbazing en vindt niets dan af~ keuring. Hoe kunnen de lieden toch zoo dom zijn de duitsche plannen alzoo in da hand te werken ? Vergeten ze dan, dat ze door hun ne handelwijze een krisis kunnen ver wekken, die de vloot hoogst benadeeligen zou ! En is een tijdelijk meerder salaris voor hen een zaak van grooter belang dan de verplette-ring van den Duitsch? Moet door eeno stomme opvatting van de werker»kwestie de loop dôr gebeurtenissen gewiizigd worden. ? En ligt België reeds niet lang genoeg verdrukt omdat het Frankrijk en Engeland meteen redde ? Zoo dit voortduurt, dan wordt het eenechtejuùdasdaad. PERZIE 't Begint ginder ook schuw te gaan. De duitsche invioed stookt de bevolking tegen de bondgenooten op, altijd met het doel natuur-lijk dat door een opstand, den Turken een handje zou toegestoken worden tegen de Russen en Engelsche-Fransche werking in de Dardanelles. Te Kenghever kwam het reeds tôt een botsing tusschen het geleide van den duitschen consul die Op het geleide van den russisohen en op dit van den engelschen consul vuuïîdë.. De perzische regeering zend troepen ter plaatse. Dit in zic::i zelf onvrij-willig opstootje heeft meer dan eene hetee-kenis,aîs we inzien dat een duitsch bevoegd generaal onlangs verklaarde dat de ware weg van Duitschland naar Mesopotamie voerde. DUITSCHE VLIEGRAID MISLUXT Zes duitsche vliegtoestellen vertrokken op 29 dezer naar Parijs, doch werden in hun vlucht tegengehouden boven Compiègne. Slechts eenige bommen konden ze uilwerpen op Nogeut-sur-Marne, Montmorency, Mont-ferneil, Ribecourt en Compiègne. In deze laatste stad werden twee verplegers en een kind gedood. De achtervolging van de vijandelijke vliegtoestellen heeft lot het resultaat geleid dat een duitsch vliegtùig bij Senlis neergehaald werd. De vliegenier werd ver-kooldgevonden onder zijn verbrijzeld machien. BELGISCHE KINDERS De « Echo de Paris » meldt dat Beigische jongens en meisjes van Diksmuide, Nieuw-poorten Veurne, te Bienne aangekomen zijn. Ze zullen in de Berusche Jura (Zwitserland) gevestigd worden. Een tweeds zending wordt te naaste week verwacht. DE UlTSiAG VA M 'T LAATSTE KUST BOMBARDEMENT « De Tijd » laat zich uit bezet België seinen dat 't laatste bombardement door de engel-sche vloot voor uitslag heeft gehad de ver-nietiging van een hangar voor onderzeeërs te Zeebrugge, waarbij verschillende duikbooten uit elkaar werden gesuhoten, Ettelijke branden werden te Knocke besta-tigd en de fabriek van Solvay te Lissewege is erg beschadigd. Te Brugge kwamen 80 erg gekwetste duitsche manne-soldaten toe. Bij Blankenberghe zouden verscheidene duitsche batterijen vernietigd zijn. DUITSCHLAND GEEFT TOE Naar luidt uit berichten toegekom'în uit Washington, zou het duitsch gouvernement algeheelc voldoening aan de Vereenigde Staten geven voor wat betreft het torpedesren van den « Arabie ». Ook is men van gevoelen dat de Duitschers geen neutrale handelsschepen meer zullen torpedeeren zouder vooratgaande verwit-tiging. OP 'T ITALIAAWSCH FRONT Volgens officieele itâliaaESche berekeningen beloopen de italiaansche verliezen slechts rond de 30,000 man. D0 Oostenrijkers daaren-teg-a verloren ongeveer 100,000 man, waar-onder 18,000 krijgsgevangenen, 18,000 ge-snsuveldcn en meer dan 54,000 gekwetsten. Binst de maand Oogst werden 200O Oostenrijkers gevangen genomen en 10,000 gekwetst of gedood. Deze cijfers staven ten overvloede de be-langrijke italiaansche superioriteit inzake veldartillerie en de meer hersdeneerdeendoel-treffende gevechtwijze der Italianen. OP ZEE De zweedsche stoo nboot Dis werd gecou-leerd. Bemanning gered. HUNNE D0ENWIJZE Hoe hatelijk de Duitschers met de onge-lukkige krijgsgevangenen handelen hebben we reeds meer dan eens do n uitschijnen. Terwiïl wij de Duitsche krijgsgevangen breed-menschelijk behandelen in nieuwe en gezon-de kampëfi of ze doen werken ver achter 't front aan lossiog van handelsschepen, gebrui-kende Duitsehers onze gevangenen voor on- • middelijke krijgsdoeleinden. Niet alteenEjk verplichten zij deRussische krijosgevangenen in de koienmijnen van onze Walenstreken te werken, m?ar ze dwingen hen ook loopgrachten te maken voor huone légers. Dit is thans nog eens duidelijk gebleken uit hetgeen is voorgèvalbn op'tltaliaansch front. Gedurende de laatste gevechten, vielen een tiental Russen in de handen van het Dali-aansch leger. Zij zagen er ellendig uit en ver-tclden dat ze, ondsr bedreiging van den re— rolver verplicht werden loOpgrachten te graven, onder bet geweer- en kanonvuur. Dag en nacht moesten ze doorwerken, zonder rust en bijna zonder eten. 't Gebeurde zelf dat ze,bij een aanval, op de voorste gelederen werden blootgesteld aan de vijandelijke kogels. Dit is wel echt Duitsch I DE VAL VAN BREST-LITGWSK Hetgeen was v«orzien !s gebeurd. Na de (,■ truimi" g van Ossovietz, mocht deze van Brfst-Litowsk -ook ingezien worden, daar het Russische leger &p geen steun van fortin meer mocht rekenen in 't Noorden en de insluiting van Brest begonnen was. Hoe pijn'ijk deze ontruiming or»k rooge wezen, ze moet ons toch verheugen omdat we nu zek« r weten dat het Russiche leger aan een algemeene omsingeling en dus aan een be-slissende nederlaag is ontsnapt. Te meer geen enkel kanon, geen krijgsvoorraad of oorlogsmateriaal werd achtergelaten. De Russische opperb welhebber heeft ingezien op tijd, de nutteloosheid van een weerst*nd-bieden in de forten, nadat Novo-Georgiswk op drie dagen is gevallen. Vrijwillig heeft nij dus tôt een verder achterwaarts plooien besloten en alhoewel het Duitsche leger, grond en steden wint en vestingen iqneemt, het Russische leger blijft bestaan. En hier gaat het om geen land, hier gaat het om de vernietiging van een heel leger en tôt nog toe is dit voor de Duitschers nog altijd eene ontgooeheling gebleven. Het Russische leger bliift ongenaakkaar, blijft voort weerstand bieden, vecht voort met uitnemende hard-nekkigheid, blijft geheel. Het Russische leger wordt voor- de Duitsche generaals een echte fantoom. EEN NIEUW VLAAMSCH WEEKBLAD Op Zaterdag 28 Oogst is het eerste nûm-mer verschenen van een nieuw Vlaamsch weekblad « Vrij Belgift », dat mder de leiding van Julius Hoste jr. en Frans van Cauweiaert in den Haag verschijnt. Onzea nieuwen confrater welkom, 4 1^® — N° i 40 Vijf centiemeii het numiner Dinsdag 31 Oogst 1915

Er is geen OCR tekst voor deze krant.