r80,J&ar M^S72b29) '■^ST*"" '"'/wiftf JHV Oinsdàg 4 December Î917 BKfOTBïï 5!ï —1S: ,j f»3sr #*M - '. s®j : »bés^ b-.tM $ awsfcîi .33 h" l5âKkVsé*ss ïS m^iSolâsi0M i/| p- J» 7 lMRiC ; 1 W m*Àsd Jr, ï.?s ■ maaadss g~3o * Bet U3^«îs $.«1 ^ •ttifcm "I htmâ 1 -j I mtatyi fr. ^50 j I MMUdcS |,9C ; Maadttt ?,gs | DE BELOISCHE STAnDAARD OF5TSL Ut KKBEEtë nu* a W.& Coçbïïjc SËSisîJK TM- yABWE KleJn« aaukos- éigiugea « Q,96i. é* r»g*l (•(TrtWiW RECLAME® rolg*a* o^er*ea- ItQmtt. «**&»- ^Ss/tae* Va.*» Afedewerkers : M. E. Belpaire, L, Duykers, P. Bertrand Van der Sehddan, Dr Van de Perre, Dr. J. Van de Woe«tyne, Jnal Filuaert, Dr L. De Wulf, J. Simons, 0. Wattez, Adv. H. Baeis, Hilaricn Tbans _^IJI11_—Liilltl^1ML^J_a^M1-_1jM11-J-lli<i_lJUWIMMBMLJWBMM»lLlll«-|l ilWiWHlWÏÏIl—lin—ll i'~MMaWTmtïTgT^**,CTfc""WMfcr 1 TlUgirn " mm TTîmrr-r HT"! ~ r-^ v.-^aCs-âa^Aa^lJqiA.».IJWI«MWI Over de Qntwikkeling DER Vlamingen es der Walen EN zijn oorzaken. 1. De heer Passelecq neemt niet aan dat er tven groot verschil bestaat, ten ganste der Waien, voor wat de ontwikkeling aangaat der bevolking. Er is, sagt hij, geen ondergeschiktheid Yan het Ylaarasche ras. De statistiekea trouwens b« wij zen dat «r geen groot verschil bestaat - Wel is er sen kbia versahil, maar dat is in de earste plants te wfjtea aaa het ver-ggkii der économiséfes to«*t*adea. Vlaaa-èeren is net land bon wlaad ; het Walenland if het nijverheidslasd. De laal heeft daar . weicig m è te m^ken. la Vlastadereu sïja ds families talrijker, du» de iooaen la.?er, de eyerkliedea talrijker en daardoor is ie Vlaamsche arbeider verplichi ait te wijkea ofwai meet hij een mi der opbrengenden rrbeid ?«rricbten. la 't V»»îen!aB«t> blue.it de nijverhcid ainds 3/4 earter eeuw ; daardoor Terrijkten de inwo.t! rs ; de dagioonea waren hooger; «eholen werdea op^erïcht wa&r hei onder-wijs meer oniwikkeld was dau in 't land-bcuv^-ged dte. MiS3<:bi«n iieeft er de eenbttd van taal dan inrieed - r eae^omisobfi toestaod versterkt. M».ar ^o, daar beperkt sich het yerbaud ta?seb> al en eoouomiache ontwikk«iing. Zied*<? ia 't kort, de mgsning van d?n heer Passdecq, Lstea wij ae *an vat eaderbij onder-loaken.De eerste Traag is : bestaat er een groot vetsehii in de oniwikkeiing tnsschen Vla-misgen en Walen ! Ten tweede : indien het bestaat, welke zijn de oorzaken ? Ten deide: in hoerer zijn de taal-wan» toestanden de osrzeak ? 1) Yerschil in de Gntwikkeling der Wa-lea en der Viamingen. Ob te bewijsea dat het rerscMl niet grjot is, ha&it da hesr Pasaelecq de alge< meeae stntistieken aaa die getuigsn dat de Yerfeondiùg der Vla^ninge?» die noch lezen noch schrijfen kunnca, niet ?eel grooter is dan die lier Walen : alleen ds leger-statis-tieken gelnigen wsl dat er nogal een groot Yersohil bestaat. Welnu, alleen genomen, bc wij zen die atatistieken niemendalle. Laat ons zelfs aannemon dat de balance niet zeer ver over-hdt ten gnnste der Walen,dan dient er nog bswezen te worden dat de graad van ont-wiSfkel» g zoo hoog is in ket Vlaamsehe als in ket Waalsebe land. Het gelai dergenen die knnnen iaxea en leb/ijTen is glecbta een œateri^ële {««toi h^etaardo nH aerbeden sotrdcr greote waar« de ; hei qaantam der oatwikkeling der v«r< * geltsk^B «Usaient®* m»et In aanmerking ko-man om een jnisi o^rdeel te vormen ovei het gehoel. E-i «fie ziet niet ic det eea erf'ge basii van v^fgeiijkï'îg o» .bxe kt ? Zeker kuenti wij het g^.tal ongeletter<len, faen, die no«t lezsn V'cch. «chrijven kacaer-, vergelijken maar dat isde n?g »tie»e zijde. Ook kuunci net ,îf!ta.l van d *en dit iewn t: h»4 es, tai . en «n dai i» : een« pr-3;,lï3v .: z jde m. m v ♦o <ioande. Q.:a 4 t.r -t-r'?e/f. V t uia te oor i^elea heb> ! bt«v w« y dcr« #«'■ "Uiaio?r«ïa. In 't leger werd «en stebeJ aangenomen 1 •dat nog al waarborgen biedt Namelijk ; mea verdeelde de soldaten in verscbeldens . klassen : | 1) Zoeder ontwikkelisg. | 2) Kuoncn lezen. | 3) Knnnen leien en schrijven. | 4) Knnnen lezen, schrijven en rekenen. | 5) Hebban een grooter ontwikkeling. | Welnn, deze statistieken bewijien dat de ? | verhondieg der 4de en 5de klas tusschen | Ide Walen veel grooter is. 4de Klas : Vlaminten Walen 52,37 15.49 S» de Klas ; i4.S® 24^2 Ziet ge dat, heer Passeleo|. x4 Tlamin-gen per honderd hebben stn verder oat-wikkeling en 24 p. h. Walen. i Daar zit hem't argument der Vlamin- , I feu- ; Ik wil den heer PassclecÇ nog een twee- i \ de bewijs leveren. ;t Is wat onder ; 't gaat i over de uitsl^gen der bekwaamheidsexa- ; men, die sinds 1892 afgesoh&ft sijn. Welnu vergelijken we de uitslagen beko> î men in deze < x*sne«s sinds i885 tôt 1S92. | We sluiten de provincie Brabant ait die tweetaiig is. . | S Welnu in de Viaamsche proîincien was | het geta! medsdingende kinderen, dis de ^ 6/10 der punten behaal eu 45.61 p. h. ; „ terwijl in 't Walenlaud da verhouding was | 69.98 p. h. En indieu we nu de geheele \ schoolbe^olking nagaau, dan sijn de Walen nog verger voorait : Op ioaoo sahoolgaan- ; de kiuderen had het Wabniand 538 be-kwaamheidskiezers ; Yiaanderen 274, dus ; de hrlft. Is dat afdoende T Dr A. Y aride Perre Yoiks ?er tegen woordiger. î j.jAuwa? ^ A-^irfsaaçjjSf.'yrj-isisap^.vsr* 2»745e55affl«3ttP»s*i*wawjwa!RfiraCi3fc» i£N VOOR <! ONZE BOLDATEM _ D« Verliezan op Ze« s De eerste lord van de Engelschc admira-1 liteit hseft verklaard dat wij 'aaa gezonkea ■ handelschepen, gedarende den ooriog, 2 miliioen en haif ton scheepsruimte verlor«n. { Duiischknd rerloor, door ii»king en aanslag, bijna even veai ; ma»r men kan niet zeggen in welke mete de Duitschera dit veriies door nieuwen aanmaak van schepen j hebben aacgevnld. Oostenrijk leed oak aansienlijks rerlie- ! zen. Deze der Neatralen beloopen twee milli-een ton. In deze verliezen zijn de vergane schepen ran minder dan ieoton niet in aan-merking genomen. Yoôr den «orlog was de seheepsraimte : waarover aile landen besehikten ao aailiioen ton sterk, Esn derd# is dus varlorea ge-' goan. Het rorlies in fraaken bcleopt mil. liarden m milliarden, ' Iets over daitsehe Yliegtoeatallan ' , De daitaehe jachtTliegtaigen zijn alla ' tweedakkers, ter uitzondering van de « Fok-'. ker », wisps glorie ras is veriwonden. Dat \ toestel wordt alleen nog op j't Oostelijk 1 front gebezigd. 1 De « Albatros D IV en D Y » worden 1 het m;est gebezigd. < Albatros D Y » ia » een tweedekker *au 160 peerdekracht, ' twee trergaarbakken van 80 en 20 liters, 1 't hettt eea auelheid van 170 tôt 200 k!m 1 per uur. la twee mmuicn k «n het 1000 m. hoogte bertuken, na 18 miuuten zit het 5ooo m. hoog. 't B'zit twee machienegS' | weren. m Albalros D IV » heeft een motor van 175 peerdekracht. 5 ' ■ . <0r ! i Wordeii dan bet r,-*-»» gebruikt : de « Halberstadt » met sijn geplcoide vleugels en het « Ago-tosstel ». Deîe toestellen hebben een snelheid van i5o k!m per uur. De andere toestellen worden gebezigd voor allerhande gebruik. Het zijn de c Albatros III » (176 peerdekracht), de « Roland » (slechts ééa mitraljeuze), de « A. E. G. » (de grootsteaê meter in plaats van 11,76) de « Rumpler ». De tweedekker « L. Y. 6. D. II » (twee zitplaatsen) heeft een meter Bens van 23e peerdekraeht. Dit toestei heeft twee mitraljeuzen en vier bommenwerpers. Sedert eskels maanden gebruiken de Duitsehers twee nieawe modeiien vaa bom-bardeertoesteilen : (we hebben ze ia de laat-ste dagen dikwijls genoeg gezien !) 1) de « Frederiehshafsn » met twee motoren vaa 220 peerdekracht elk, twee mitraljeazen ; snelheid i4o klm. in 't uur. Ieder tuig kan 5oo kilos bommen meenenaen; 2) de «Gotha» tweedekker, i4 meter breed, twee motoren Mercsdes van 260 peerdekracht elk, ver-sehillende vergaarbakken van gezamenlijk 83o litar-inhoud. R.k« « Gotha » is bernant! met een officier-revelkebber, een staursuan en een mitraljenr. 't Heeft drie mitraijeu-se» en kaa 5oo kilos bommen meepakken. Nu spreekt men van een nieuw toeste dat nograaalg zoo groot zon zijnl Uit Congo « ...'k Vond hier een besten vriend,broer van «almoesenier Janssens, 'n prachtig katholiek, 'a Vlaraing oit een stuk en niet-tegenstaande 't prozaîsche van zijn amb-tec>aarsleven nog 'n dichterlijk voek-nd enthousiast... Al ïs missehien hier niet alks om ter beat, ik sbjt er toeh soms blijde dagen bij mijn vriend, mijo boeken en de mission-; nariasen. Maar wat er ginds emgaat ^efant zoo'n wondere aantrekkingskracbt ; wat ! doet het deugd, vol heimwee, terag te den-: ksa san Vlaaoderen, het historisehe en het : huidiga Yiaanderen en aan die sakkelaars van Viasaiogen aan den Yzer, schamelen in eigdîi land... Maar toch we zijn hier geko=> men om het b»etje goed te doen of het vela ; kwasd te vermijden, terwijl de œissianna-msen hier zooveel goed doen. Edoebr en i < oeien we wat w# verloren hebben ' aaa ! Yiaanderen. » Godfried P«raijn sckrijft aidas* uit Lu-sambo en teekent: «Gongolesschebanneling» Tropenwee sal hem toeh niet van nu al in 't bloed zitten 1 Bij don rijacd Uit Nevr-£urepe : « Een Oostenrijksch soldaat, die zich onlangs op 't Roemeensch front aan de Rnssen overgaf, deed de vol-gende verklaring : « « De oogst van dit jaar braeht veel minder op dan de vorige jaren. In Istrii, Dal-' matii en Bosnie was er om zoo te zeggea | nieta. Yelc lerensbehoeften sijn zeer l aekaersek. Kleedsei «a sekoeisel kosten atakkea vaa menackaa, of lie ver xija aiet | maar Sa viadas, daar da ataat allée op voor. I hand «paisakt. Kofte ea thee zija niet meer f te krijgsa. | « In heel het land heerseht eene groote S-? nancieele krisis. Ondacks aile krijgtorer-' winniogen is gansch het volk overtuigd dat | de ooriog voor de Centrale Mogeadheden ) verloren is, en daarom roept de bevolking ! Juid om vrede. » ; Dit stemt stipt oîlreen met inlichtingea gegeren door ontsnapten nit bezet Belgii. Daar ook zijn de duitsche soldaten— Beier-sche en Wurtenberjçsche »ooral — overtuigd van dea ondergang der duitsche wapens. Al hetgeesn in de bladen verscheen over de op-stoL<tjes,sIachting ondereen, in het duitsche leger, den nood der duitsche bevolking, is volkomen waar. ! ! s Oo^lo';-.. 1 - V$Mi î Engalsch Fransch Front : Bioedige gevechîen om Kamerijki PARUS 2 Dec. i5 oar. — Z. St Quentin en N. W Reims hebben wij hatsdslagen | gelukt en krijgsge?apgfingssomen.Patroel- % jebedrijrigheid in Champagne. LONDEN 2 Dac. i5 uur. — Gister heb-1 ben de Duitschers om Masaiires (Kamerijk) •; negenmaal achtereenvoigess aacgevallen. Aehtmaal werden zij afgeslagen. De negea-de maal eehter konden zij voet vatten in 't dorp. Door een tegenaanral werd de vijand er dadeiijk terag uitverdrevea. la Armentières sloegen we duitsche rit-ten af. De duitsche te;eawerkiDf; op ons frost Yerleden d?g hebben de Doitschers haa tegenwerking voortgezet, niet alleeniijk om Kamerijk maar ook om Verdun. Op den I rechter Maasoever vielen zij feweldig aan, na een gs^echt dat den dag door duurde, werd de duitseh?; aanval heeltmaal get'.vit» ; Ook op ha?, Bslg sch front hebben de Duit-sehera een tegenwerkÎDg iagezel. Om Diks* muidd en Merckem haddn? verkeunersge-veoht«n piaats. De duitsche patroeijtn die poogden osse sieiliogen benaderen werden afg«$lagen. De Wapensïilsfaad op het Oostelijk front Da oiîd'rrfean^eliagei'. îusschen de uitzen-dclingen ran Leaine en Troîsky met de Dnitsehs be?elhebber vaa h«t Oost-Ipger, zijn op 1 Dscember b?gonr;ea. Hedâ», 3 Dseenaber, moet het kontrakt van den wapsastilatand geî33k«nd worden, iadian er geen bôletselen i t den wrg ge-steld worden. De Zweedsetee Iegctie traedt op als l»e-middalaarster voor den rrede tuseehea Rusiaud en Duitschi&itd. De onderbsndelin- î gen zijn begoamik op 29 Novembsr. Een J der. vredesbealaitaaian is de aimiss^ling « der krijg^gevapgtaen. D© warboeî in Rasland Frankrîjk erkent Leoioe niet Da overaîe van de fra;>sche zendieg in \ Rudasd beefi bij den opperbevelhebber protest aaaget<:ekend tege^ ds handêlwijse . van Lgaine en consortsn. Hij erkent dea \ wapeastils-and niât ia oaam van xijne i regeering, I&tasscbeniijd, wordt een x^kera viotling : merkbaar ia ds openbare bendiag. De " Kiezinfen sijn volop in gang en de Kadetten j en gemaîigds sociaiisten aija in meerder- s keid. \ Leniae is thans betig een nieuw minis- \ ( terie te vormen. I S f PARUS mddt : Havige artill@rie-strijd • N. Gnavignon, in Argeaae en om Yerdan. f In de Yogeezen hebben wij versehiilende 1 ; kandslsgen afgeweerd. Lonaea meldt : In de laatste uren heb-( ben wij lichtsn rooruitgang gemaakt N O. Passc iendaele. Esnige versterkte hofsteden en een gedeeîte van den heuvel vielen in ons bezit. ' Om Kamerijk werd de strijd bitter doorgevoerd, Oi?ze troeprrn hebben, bij bevel, den uit-■prong der linie [om Manières en 't dorp zeJf, ontruimd. Ti*n Duitsche aanvalîen tegen Gonnelieu Vscqseria en Beurlon werden sfgeslagen. N^ar Mœuvres worden groote duitsche troepsn*er*ameliEgen opgemerkt. ROME meldt : Niets bijzonders aan te stippen. I STUDIEGE EGENHEID Er hoeft niet mser op gewosen te wordeu hoerer onze soldaten t«n aehter staaa, onder ?akkuadig oogpuut, bij heu die ia da manitiefabrisken à un stiel voort aitoe-fenen, krijgsg»ïarigeniîrj die vak- en stadie-ieergaug'en volgea, bij hen die in Belgii gebleven zijn ; en dat het feit oud-strijdar te zijn, dit tekort niet zal aanvullen dat begrijpen onze jaugeas heel we!. Da duizenden de«inemirs aan da leergan-gen van « De School op het Frant » , de talrijke studie» an vakboekea die door hea geleiea wordaa, bewijzea taa voila dat zij zieh om de toakamat bekommtraa. Wia bat iaven der soldaten kent, kan niât aadans dan in bewondaring staaa vaor zaavael wilakraaht die aan den dag gelegd wardt. Het Ministerie van Kaustea en Weten* sehappeu komt een lofiijke maatragel te nemen : de soidaten toe te laten tôt het af-leggsn vaazekere examens vaor een middaa -j«r7-Doch het goevernement denke niet dat hei te kort daafme 1 ia aaagevald ; wij dar-ven «egyen, steuneadtî op ««derriading : zoo aaa de joageua geen betere gulegecheid wordt g«g«»en, »al di» maatregel een groote zéro zijn, ge«rs 5 op honderd zullen bat exsam kudnen afj.^^ea. Waarom î Omdat er soo zeldeneen uur j•), een dag komt dat dejoogeni kaanerj stadeeren. Denamiddaf in de rust vrij, dat is een eersUs en nood-sakelijke ver«ischte ; dan ook «an sehaar of bsrek waar tsfcfs en stoelea ontbrâkex, waar gg-iarig g ïpro;? j, s?*ongen of ge-floten wordt, waar me ï ciet ttm een briefje kaa schrijmi, dat is gesehikta plaats voor er»stigs siuai^ ; er warden dan loka-len geb*uwd die dieaen tôt stadie-lakalex. Tw« voorwgarden dus: Tijd en Plamtg. Kaa dat gegeva» wordesa zooder aaa de krlj^ayerrichtiagAn te sebaden ? Ja, zoader bet miaste hu«el. Ware k«t dan niet misda-dig, ware het, dan ^eene domme verœinkiag onzer joagsns, i;o lasg r tijd ea plaats te weigeren. Is het daa toch te eel gevraagd zieh te vaogm voorberei^^a voor dea aa-aorlog ? Wat kan de scbooiist# zegepraal zijn, zco heel onze studleoten en werkersjeagd als gansch minderwaardïfett, als oawetecdea uit den oorla? kotaen en ten leste vallea van de op»«bari: bestaren. Groote veraafwoardelijkheid die op gaaseh de Regeering weegt, waarover zij te verantwoordea hesft. N i drie jaar «orlog ii het hoog tijd dat afdoeade maatregeiea worden genomen : het is feoeg tijd dat da wondere wilskracht onzer joagens, den wï om zieh te bskwamen voor den strijd des leveas niet m«er botse op eene onvergeel» iijke kortzichtighsid vanwege sommige mi» litaire oyerheden.Hadde het bijzonder initia-tic f op gebied van ontwikkeling geen mira* 1 kelea gedaan boe ellendig zou de geestea-toestand in 't leger nu zijn ? Doeh er sijn saken die wij niet kunuea | verwezenlijkea ; dat is . Tijd maken. Ea : dat kan de overheid en dat mogen we te : rechte van haar verwachten. We vragen ia naam vaa het groote offer dat hier het gemeenebest wordt gebraeht, in aaam vaa de toekomst van oas ?aad, dat de soldaten tijd en plaats soudfu hebben om zieh te ontwikkelen. F.V.D.H. j ! LEEST EN VEKSPREIDT | DE BEIÛISCHE STANDAARD I

Er is geen OCR tekst voor deze krant.