3DE Jaar Nrt82,789 *ir ■_ i7 n.i-.u.û îni7 ymniinniii «Ht T—r ItMtlnt [\mtissd fr. I.SJ ■ BMtKdO 1.S0 I mamndM S*7S mot 8oUmt»n in 'tUnd : X maànd fr. 1.7S • m»»- des 8-5° )Bin'dM |.JS Baltes 'I lanrf 1 1 maand fr. 9.50 a maaudeo S .00 KM<idH f.|3 , DE BELGISCHE ^ J °! ; ■ - ... 11 1 OFBTIL 1 .4.. «h | m Va OoqaOU ZM»I]K DB PARMI . J KlelMSMkM / a dlging*ûJ ! O.Mb t. dt T*g i ebclamm Tolgcoi 0*•*•< komrt-C-<|j § . F»* Medewerkers : M. E. Belpaire, L, Dayker., P. Bertrand V.n de, Mrita, D, V» de Perre, Dr. J. V.. de Woerty-e, Jtfd Filliaert, Dr L De Wulf, J. Sirno»., 0. W.t.ez, Ad,. H. Baeh, Hlhm. Th.». BESCHAAFDE DITSPRAAK I Het is een feit Tan beteekenis de om-zendbrief Tan i3 September 11., waarbij onze Micister van Oorlog legeroversten en Terantwoojrdelijken aanmoedigt, zich op de hoogte te slellen van de eigen taal hunner jongens, ten einde bij ieder soldaat de hoogste zelfweerde te bewerken en in het . leger de zedelijke bande# tusschen orerheid en onderhoorigen, tnsschen Walen en Via-miogen nanwer toe te sluiten. Van Vlasmsche aijde zal de Heer Minister allesiins reel dank geoogst hebben ; de wensch dien bij uitdrukt bewijst, voor het minst dat hij wil rekeniag honden met den cigen aard van elken stam, ea zoo de goede wil niet ontbreekt om zijn raad te volgen zullcn we eerlang al de goede vruchten plnkken die kunnea wassen van dit nieuw itandpunt oit. Feitelijk werden reeds in zeer veel een-heden leergangen ingericht met het doel de tweede national* taal te onderwijzen aan in dit opzicht onkundigen. Dewijl ik hier voor Vlamingen schrijj bepaal ik nader : Vlaamsche lessen ^àlrtden gegeven aan Waalsche overaten en soldaten opdat deze na eenige maanden onze taal eenigzins zou-den kunntn spreken en verstitan. Ik heb het genoegen hieraan mede te werken en het is bij deze gclegenheid dat ik ran waalsche zijde eene klacht vernam, die helaas ! gegrond is, die ik hier wil meedeelen en Waartegeri ik het aandnrf het heelmiddel «an te geven.Die klacht is niet ran gisteren, se werd reeds lang genit v6or den oor-1°S door de Ylamingen zelf, maar nu wordt Se dringeader en once Vlaamsche fierheid lelf is er mede gemoeid. Ziehier. Walen die Vlaamsche lessen vol-(en en het aangeleerde willen in pratiek brengen bij Vlaamsche jongens, zeggen : « Veel Vhimingen begrijpen ons niet wanneer wij het Vlaais sch spreken zooais meu het ons ia den leergang onderwijst ». Oat dit echt is zal wel niemasid reel betwijfe-len ; de waarheid is dat een groot gttaï onzer joegens geene andere omgaogstaal hebben dan hunne gewesttaal di@ dan ook dikwijls zôo ver van het algemeen Neder-landsch sfwijkt dat ze slechts goed begre-pen wordi door het beperkt getal Vlamin-gen van een bepaald gewest. Onze taal, zooaîs aile le vende talen, be-helst een zeker getal dialekten met zeer uiteenloop ade taaleigenaardighedea. Ner-gens bete» dan in 't leger wordi die bonté rerscheidfcfâheid ten toon gespreid : Ketje apreekt op zijn Brusselsch, Stropke opzijn Gentsch, Signoor op zijn Antwerpsch, die « Tan bachten » op zijn Veurne-Ambachtsch en dies meer. « De Vlamiiagen begrijpen m&lkander niet » durft er een zeggen die ons met geen al te guostig oog asnzie', oS Dog erger « Waar is dan uw taall of ia het maar een samenraapsel van gewestta-len ? » Zoo dikwijls moest ik op dien gehimp aatwoorden, Ea voor een Vlamirg is dit an.vpoord altijd pijolijk en Teruede-r*nd ; hf. h !'e» heele uiteenzetting, îasgs gesçîiiedlaïsdigen Weg van de ellendig« iijdperke «. die qp.% Vlaamsche ieren door-worsteldi cm toch eindeiijk weer boven water te komen, een moeihjk diets maken ▼an de cerste groote overwinning op de anarchiè waarin de geschrevene. taal amach-te om eiûdfclijk te mogen zeggen dat er nu 00k, gewsrkt wordt om de geaprokeae taal te Zttireart.J en te yeratgemeenen. Moeteu dan ai de dialfcklen worden af-grfhaft en sulien we dan niet meer mogen (ttrçken lijk t'huis? Integendeel, de gewest-mog«n allen blfjven bestaan. Ze af. sebaffen ware onmogelijk en, wat meer i#, d&t is niet weESchelijk. la onze dialekten ligt veel schoon en veel e'geeaardigs; ieder dialekt is rijk aan woorden en wendingen en nooit spreken we zoo los en vrij, zoo gemakkelijk en gezellig, zoo eigen dan ah we onze gewesttaal gebruiken. , f™"1' i!.MW VAN EN VOOR ONZE SOLDATEN j Gorapatrieerde Bolgen I E^n honderdtal Belgische militairen ei burgers die in Zwitserîand gtïaterneerdjwa ren,zija deaer dagwnUugs Lyon naar Fraok rijk gerapatrieerd. Tusschen hen was E |H Philippe Muische, leeraar aan het Instituu i St. Lodewijk te Brussel. Zij die d« lijstei ] Tan de gerapatrieerden willen doorloopen konnen zich wenden tôt den Heer Mulatiei Belgisch Consul te Lyon (Frankrijk). Een ichoon voorbeeld van wilskraoht «n werk De korporaal W. Glaeys werd erg ge kwetst te TerTaete (Yser). Hij onderginf een sehedelboring en rerbleet twee jaren ir een hospitaal. Zijne zinnen waren zoodanij aangetast dat hij opnieuw heeft moeter leeren spreken en lezen. Hij heeft zich daarna met zooveel moed en wilskracht op de studie gezet dat hij ei toegekomen is onlangs aan de Faculteit var Parijs het eindexamen ] af te leggen vai ingenienr-electricien. Het examen was buitengewoou moeilijl en toch heeft hij de 3e plaats kunnen ver overen tusschen 28 mededingers. Solo» van de Week Gespeeld door : M. Depillecyn, bijgenaam< den Bierkop tegen Maurits DeMandolerie Dolf De Speektr en " den ballon captif , allen van D i5a-6e Gie ; door Boiiotje tegen DeKeuninck, Thy: en Bardyn allen van D 3o 6e Gie ; dcor Vandevyvere Gamiel tegen Dewulf Matheesens en Vanantegoerde allen van I a4i*A. T. ; door Frass Van Herp tegen Léon di Smet, Julien Ryckeboer en Ito Fierens ii H. M. B. te Gauvalot Le Vigan. Een achttiende werd gespeeld door Mau rits Boonants, brankardier tegen A. Voei Fr. DtKoninck en J. Lambrecbts ail«n ?ai D 44 7e Gie. DE TOESTAND De Duitsche aitputting ea de ontschepiog op 't Oesseleiland Stilstand op 't Viaandersche front. Eei gepast oogenblik om eenige mededeelingei te doeu orer de sterkte van 't duitsche lege want in de pers duikt, ter gtilegeuheid vai | OUS laatste offensief, weerom de kgend | op ran de Duitscha legeruitputtinf:: Ûnmo " geiijk sullen de Duusche îroepen kunnei wecrâuàn en wanneer de «chteruiltoch zal aanv&ng nemenj zal ze niet meer stop pen vosraleer de Maas of den Ryn te be reikea. Oas lunkeus is dit op ziju mias overdreven. Dat de DuUschers de aandu I rende hamering niet zulleu weerstaan, be twijteit niemand, maar dat Dai'.aciiî'aud bi gémis aan maanen verplicht zal wezen o( den Ryn te wijken ia eene bewering uii de lucht. \ Siods den oarlog heeft het Duitsche lege _ eTenals aile andere legers — trapgewijz in kracht bijgewonnen. î De Duitschers begonnen den oorlog me ■ ia3 divisies, 't zij i5ia bataljons. Op di î oogenblik hebben ze ^239 divisies of 233 bataljons in lijn. De vijand heeft deze krachts ver meer d« ring voor aile offensieven gebruikt. In Oogst 1914 wierpen ze op het Wei telijk front 1190 bataljons in den strijc Tegen Rnsland traden ze met 322 bataljoi afwerend op. Ze meenden eerst Frankrij te verpletteren om 't zelfde dan met Ru land te doen. Gedurende den Yzerslag waren 1293 b; taljoos op 't Westelijk front in den slrij 1 gewikkeld. " i la 1916 wanneer het offensief tegsn Ru Jsnd plaats greep, lagen 1120 bataljons t ' 't Oostelijk front en de sterkte op 't We 1 ; telijke front was op 780 bataljons gebrach 1 i In 1916, gedurende den strijd teg€ ' , Verdun, kregen de Franschen 1376 bata Ijons op den nek en de Rnssen hadden 1 maar 734 te bevechten.| Op 1 December 1916, gedurende h' offensief tegen Roemenie waren i3i2 b; : taljons |in Valachie en in de Garpatben e ■ | slechts 899 fop 't Westelijk front. Begin Juli 1917, brengt de vijand i 1 5 allerhaast i^56 bataljons op 't Westelij • front en laat er slechts 860 tegen de Rui 5 1 : sea. I Heden hebben se nog een drie honders tal bataljons meer tegenover ons aaagi ■ bracht en hun sterkte zoodanig op 't Rui sisch front Terminderd dst se nog een on ( ' schepiagsleger hebben gereed gemaakt da ; het eiland Oessel heeft bezet^ : i Dat is het ergs te wat in Rusland nog . • Toorgevallen. 1 S j f i 't Ziet er dai ailes behalve pluis uit. j De ru&sische landbatterijen konden < l ontschepiag niet beletten en werden siv geschoten door de duitsche dreadriooghti We kunnen slechts daarroor eene vergeli king viaden ; onze vloot is niet bij mach • geweest de duitsche verdediging op i ; vlaamsche kust stuk te schieten gedareni s de drie verloopen jaren. We hadden w i mogen Terhopen dat de ruscische Terded 1 ' ging der kust het wel een maand zou he 1 ben uitgehouden, ten einde de vloot d r ' Noordzee toe te laten een aanval op z 1 tegen Duitschland te beproeven. s Maar de ornsch^ping heeft slechts tw . : dagen gedourd en klaar was kees. x \ De Rassea betalen thans op eene wree< t - wijze hun lamlendigheid, Maar de Russi ., alleen lijden er niet oader. , j We deelea ook ran de brokken en ti i ' de gerolger.. Met een beetje Tooruitzic . ' en wat goeden wil had meu de duitsci . | ontscheping kunnen beletten en ook m j welslagen langs hier doorboeren. > ; De Russen hebbea door hun nalati| ; heid den oorlog van meer dan een jaa verlengt. t i i l Yervoede Bommsageiectaten 4 om Diinidt | s» : i5 Okt. 20 uur — Gister hebben onze patroeljen de Tijande'ijke posities N. Diks-1- muide afgeloopen. Wij namen 's vijands [, stellingen nabij Handzaeme onder ronr. is ^ In dennacht van i4 tôt i5 hebben duit-k g«he vliegers bommen geworpeu op onze 3- kantonnementen. Naar Diksmuide hebben t de Duitschers duizenden projectielen en l' luchttorpillen in onze stellingen geworpen. ^ Onze artillerie beeft kraohtdadig geant-woord De bommenitrîjd duurde aan in den namiddag. P - 0« Stnjtl om Yptr n LONDEN i5 0kt. i5 unr. — De Duit-I- schers bombardeerden geweldte onze stel-<r lingen van den bijzonderen kam. Z. Brood-; seynde. 3tj Fransch-Engelsch Front n < Parijs, i5 Oktober, i5 uur. — Groote bedriivigheid der artilleries. In Champagne n 1 werd een dnitsche handslag naar Maison ^ de Champagne afgeslafen. Op den rechter , Maasoever hevige artillerie-strijd. î | Londen, r5 Oktober, i5 uur. — Wij l* hebben fister, gedurende onzen rit Z.-O. Moncby-le-Preux 35 krijgsgevangenen ge« 1- nomen Oogeveer 200 vijanden werden re-t- dood. Een andere bandslag naar Rceux t, : gelukte ook. . ^ De toestaod in Duitschland [S 1 | Het is thans s*>ker dat von Capelle afge-" treden is omdat hij de opstand in de vloot ^ niet kon dempen. ] Meer en meer wint het gedacht veld dat | Mtchaë'is zsl volgen. Aile bladen vragen i zijn aftredeno Vou Bulow en Hertling (eer. ! ste minister van Beieren) hebben de meeste ! kans om als kaosdier op te treden. j De bezetting der Oesel- en Dago-l eilanden in de Baltische Zee. 1 Nadere berichten melden dat de Duit- 1 schers het eiland Oessel bezet hebben op 12 dezer. De ontscheping had plaats na een zeegeveeht waarin de russisehe vloot de bo-venhand had. Vier duitsche torpilleurs s werden in den grond geboord en een krui-| ser moest tenge^olge van avarij girsaden. ir 3 Een gevecht in regel had vervolgens f plaats op het eiland Oessel Het rnssïsch 'e bericht zegt dat de vijând terug^ealageE werd, het dauach da£. het eiland be^et is. 1. 1 3-1 aSkmmtM&m ! LONDEN meldt : Uit tijkomende rap-j porten blijkt dat wij te Mucchy Le Preux, 64 krijgsgevangenen waaronder 2 officiers . s hebben gemaakt. Een detachement duitsche ^ ■ troepen werd 0. Cbambery afgeslagen. | Om Yper groote artilleriebedrijvigheid, | eveneens om Lens en Nieupoort. | Onze vliegers waren beel werkdadig. Eei : dcizendtal kilofr. bommen werden op d< , statie vau Ledeghem geworpeu. {e ? PARIJS meldt : ln de streek van Ailles >Q | en Craomie werd de bedrijfigheid der arti'-r lerie heTig doorgevoerd. In Champagne m ? hadden verkenningsgeveehten plaats. Elden ht î kanongeschut. ie ] Twee duitsche draakbailons werden neer-et ; gehaald, een door onze kaaonnen, een an ! der door een onzer vliegers. f" MACEDONIE. — De Schotsche troepen r hebben een rit gepleegd op de Bulgaarschc linies en brachten i43 krijgsgevangenen op. SOLMTIOIUIT J ES ! H ARTILLERIE t j De soldatendeuntjes die bij de kaneniers in omloop zijn en gezongen worden, laid* ruchtig op de koperen wijsjes van trompet-ten hebben ook het pittige van de vooisjes der klaroenen. { Fransohe wijsjee wisselen af «et vlaem-sche stroofjes en beide geven wat lieht op de geestoestand der soldaten in de don-kere kazemezalen waar deze eigenaardige refreintjes outstonden. i Bij het ontwaken klickt het als bij de piotteu : ' Allons les caroltiers debout î C'est pour les éplucher les patattes ei les [choux t | Ea pas zijn ze uit hun bed gesprongen in de csseraesaal voor de ronde van den beduchten "eersten bidon,, pas is het brood giîgeven en koffij geschonken ef 't klinkt er weinig aactrekkelijk-barsch : I Conducteurs à l'écurie t Een paar minuten nadien zijn kanoniers , de paardea aan 't kuischen. De kanoniers hebben 'n heele boel gerief, waarvoor ze borg siaan om de paarden te zuiveren. | Het is dan ciet wonder, na het karweitje * van de " poussgo ,, zooaîs Ylamingen en Walen het kuischen der paarden noemen, op het vooisje van het trompet te hooren : Wie heeft er de spons gepikt ? (1) Bij het geven van haver aan de paarden zingen de kanoniers met 'n beetje humor : In de kantien vtrkoopen ze boter, In de kantien verkoopen ze vet ! Ofwel : | Donnez de l'avoine à ces pauvre» bête», Qui sont liées toutes par la tête t Meer nog dan bij het voetvolk is het koerkarweitje (het kuischen van den binnen. koer der kazerne) bij de kanoniers een arbeid, die al zeurend en met weinig vreug-de gedaan wordt. Als " champignol malgré lui „ sien ter t de kanonier van links naar rechts met borstel en emmer en troost zich al nevriend; doelend op zijn kuischgerief : Charles pakt de pen en steekt ze in den • inkt (bis) j Ofwel : Pakt den emmer en den borstel in de hand En gooit het vuil daarna in de mand ! Eiodelijk is het uur van vertrek naar 't oefeniBgvplein grsJagen. Vol humor klinkt : Allons dix heures viennent de sonner, A la plaine il faut aller Pour faire des mouvements Tout autre chose que le règlement 1 Terwijl komt de peerdenarts de kazerne . binnengestormd, triestig ingeleid door ko* peren muziek : , 't Is visiet van de zieke peerden, Pendant que les hommes crevent defaim 1 (a) 1 Wanneer na de oefening of van de theorie ! (zooais de kanoniers het noemen) de offi-cieren bij den kolonel worden geroepen 1 zingen ze uitgelaten : Is mijne père geene schoonen officier ? " • De viuerij die ook bij de piotten bestaat 1 en zich openbaart in scheldwoorden : " bleu pilou I schacht,, enz. en " hongerlijders,, en*, vinden wij weder des œiddags voor het ' noenmaal : Un quart de pain pour un bleu C'est trop peu 1 Un volontaire En mangera bien deux 1

Er is geen OCR tekst voor deze krant.