4de Jaar Nr 250 (1121) Donderdag 21 November 1918 De Belgische Standaard Voor Taat en Volk EENDRACHT BAART BEAGHT Voor Qod en liaard en Land VASTE MEDEWERKERS : M. E. Belpaire, L. Duykers, P. Bertrand Van der Schelden, Dr. Van de Perre, Dr. J. Van de Woestyne, Juul Fillaert, Dr. L. De Wolf, O. Wattez, Adv. H. Baels, Hilarion Thans. Stiehter-Bestuurder ILDEFONS PEETERS «> ABÔNNNEMENTEN : Voor Soldaten : 1 maand fr. 2.50 — 1 maanden fr. 5.00 — 3 maanden fr. 7.50 Voor Burgers : 1 maand fr. 3.00 — 2 maanden fr. 6.00 — 3 maanden fr. 9.00 OPSTEL EN BEHEER : WULFHAGESTRAAT, 13, BRUGGE KLEINE AANKONDIGINQEN : fr. 0.50 de regel. REKLAMEN volgens overeenkomst. Het lot van Oostenrijk Er was een tijd toen Oostenrijk de leus voerde « A. E. I. O. U : Austriae est imperare orbi uni-verso : aan Oostenrijk behoort de heerschappij der wereld ». Dit is eeuwen geleden, waiineer midden het Duitsche keizerrijk toen in honderd verschillende-staten ver-deeld, gansch onmachtig om naar buiten iets te verrichten, er een huis bestond, dat door heerzucht gedreven zich overal deed gelden waar iets te winnen was. De Habsburgers wisten het zoo goed aan boord te leggen, dat een zijner glorierijkste vertegenwoor-digers, keizer Karel mocht ver-klaren « dat de zon in zijne staten niet raeer onderging ». De broeder van keizer Karel, Ferdinand I, erfde met de keizer-lijke kroon de persoonlijke eigen-dommen der Habsburgers, name-lijk Boven- en Beneden-Oosten-rijk, Styrië, Corinlhie en Tyrol. Zelf ebzat hij sedert 1526dekonink-rijken van Bohemen en Hongarije. De bezittingen vormden niet een geheel, ze werden niet bewoond door éénzeifde volk ; men sprak er niet overal dezelfde taal. In de erfelijke grondgebieden sprak men Duitsch, in Bohemen woonde er een slavische bevolking met een Tchekisehe taa!, in Hongarije woonden de Magyaren van Mon-goolschen oorsprong.Ieder gebied vorrnde een verschillenden staat, met verschillende hoofdstad, constituée, regeering en vertegen-woordiging. Tusschen die verschillende staten bestonden er geen banden dan die vangemeenschap-pelijk geloof. Maar hoe broos die banden wa-renbewijst het feit, dat in de eerste helft der XVIIe eeuw de Habsburgers tôt driemaal toe verplicht werden met hun in opstand gekomen onderdanen te onderhandelen. De grootste misdaad die de geschiedenis te boeken heeft ge-had, de verdeeling van Polen, welke in drie beurten geschiedde en Oostenrijk vergrootte met Galicien 1772, met Klein-Polen in 1795, bracht den zoo innerlijk zwakken staat geene nieuwe sterkte bij. Integendeel, een nieuw element van mistevredenheid werd opge-nomen en het zou ten gepasten tijde het zijne bijdragen om het onnatuurlijk verband uiteen teruk-ken. Indien iemand zou trachten deze opeenhoping van springstof-fen in de lucht te laten vliegen, dan moest men zich niet op de onder-drukte Polen verlaten en hopen dat zij de brandende lont zouden uitdooven. De XIX eeuw met haar eere-dienst voor de nationaliteitsge-dachte heeft in dezen kokenden heksenketel nog meer gisting gebracht. En toch bleef de catastrophe uit. Was het van wege de dubbele monarchie een uitdaging tegenoverde mistevredeneelemen-ten dat in de laatste tijden Bosnië en Herzégovine werden gean-nexeerd ? Maar toen is eindelijk de maat overgeloopen. De wereldoorlog van 1914 brak uit naar aanleiding der moord gepleegd te Serajewo op den Oostenrijkschen troonop-volger aartshertog Ferdinand. In het begin konden godsdiens-tige en economische belangen, de i trouw aan de dynastie en de fier-heid over het ééne leger de tegen-strijdige verzuchtingen der verschillende volkeren in bedwang houden ; binnen en buiten de grenzen zorgde men voor eenheid van front. Doch de uitbiijvende victorie, en daarna het vooruitzicht der nederlaag kwam eens te meer onrust in de gelederen''brengen. Twee en twintig millioen Slaven en drie en half. millioen Latijnen wilden kost dat kost de rechten winnen welke hen door twintig millioen Duitschers en Hongaren onthouden werden. De Hongaren wilden niet langer de Berlijnsche politiek volgen. En op 't oogenblik dat wij schrijven is het met Oostemijk-Hongarije volkomen ten einde ; de Zuid-Slaven hebben zich onafhan-kelijk verklaard ; de Poolsche staat is reeds door de V. St. als dusdanig erkend : in Hongarie sticht men een republiek en het ging er daar al een beetje op zijn Russisch toe ; de Tchecho-Slovakische republiek werd in den schoot der Entente opgenomen ; te Weenen werd de macht van den keizer overgedra-gen aan den Duitsch-Oostenrijk-schen Raad van State. Ook gaan er geruchten rond dat keizer Karel tôt het besef is gekomen dat voor hem ailes uit is, en hij niet beter doen kan als zich alsambteloos manterug te trekken. Waarom zou hij anders gewei-gerd hebben de wapenstilstands-voorwaarden te onderteekenen ? Of waren ze te vernederend om de handteekening van een Habs-burger te dragen ? En wat zal nu de toekomst zijn? Van Oostenrijk Hongarije getuigde men wel eens dat het een een-voudige « geographische uitdruk-king » was. Wij deelen een ander gedachte en zijn overtuigd dat Oostenrijk-Hongarije eene « geographische noodzakelijkheid » is' Een sterk Oostenrijk-Hongarije met een domineerend Slavisch element is debeste waarborg tegen een overheerschend en tergend Duitschdom in Midden-Europa. De Habsburgsche heerschers zijn er niet in gelukt aan de verschillende volkeren, binnen het raam der keizerrijksche organi-satie, hunne voile ontwikkeling te bezorgen. Zullen de V. S. en de Entente daarom de « geographische noodzakelijkheid » verwaarloozen en berusten in de verbrokkeling die we thans beleven? Wij hopen van niet en in die hoop zijn wij gestuikt door de uit-spraak van Lord Cecil. « Wij hebben thans orde te brengen in den chaos. Op ons rust de taak een nieuw gevoelen te scheppen tusschen de naties, en wij beleven een tijd, waarin het absoluut noodzakejîjk zal zijn, dat een aantal nieuwe nationale organisais in het leven zal worden geroepen. Naar verluidt, heeft iemand in een gesprek met den Oostenrijkschen keizer gezegd, dat de jas van het Oostenrijk-Honga-rische keizerrijk verkeerd was toe-geknoopt en dat die moest worden losgeknoopt. Ik geloof, dat dit een volkomen juisteen ware opmerking geweest is, maar wij moeten die jas niet loslaten en wij moeten hem opnieuw dichtknoopen. » Joz. Calbrecht LAATSTE UUR De Zwitsersche hulde aan Koning Albert Het afscheid van de Belgische Regeering te Haver De voorzitter der zwitsersche republiek heeft aan Koning Albert volgend telegram gestuurd : « Het Zwitsersch volk voegt zijn stem bij de stem aller volkeren der wereld om heden vol geestdrift de intrede van den Koning in zijn hoofdstad te begroeten. In de eerste dagen van Juli 1914 toondet gij uwe genegenheid voor 't Zwitsersch volk door het met een bezoek te ver-eeren. Drie weken nadién werd uw land laffelijk overweldigd. Gij zijt de verzinnebeelding geweest van de eer en het recht. Heden verpersoonlijkt gij in de glorie het herstelde recht. » Ter gelegenheid van het afscheid der Belgische regeering heeft de stad van Haver met groote plechtigheid de leden der Belgische regeering ont-vangen. Minister Helleputte voerde het woord namens de regeering. Fransch-Belgische betooging te Parijs In de Sorbonne heeft men gister de serie conferentie begonnen uitgaande van het Fransch-Belgisch Komiteit. ' De Belgische Volksvertegenwoordi-ger Deveze woonde de zitting bij en deed in een groote rede de samen-voeling van de wederzijdsche economische belangen uitschijnen. Foch lid van de Academie der Wetenschappen Parijs den 20 November. Heden is Maarschalk Foch tôt lid gekozen geweest van de Academie der Wetenschappen. De ontvangst had dadelijk daarop plaats. Palnlevé heette Foch welkom. De aflevering der Duitsche vloot Londen 20 November. — De Duitsche onderzeëers zullen te beginnen van heden afgeleverd worden. Men rekent dat dagelijks 20 onderzeëers ingeleverd zullen worden. Reeds 94 onderzeëers liggen ter aflevering ge-reed. BUITENLAND FRANKRIJK Van onzen brie/wisselaar van Parijs De geestdrift te Parijs Parijs gelijkt de stad niet meer van enkele dagen geleden. Pas was het nieuws van den wapenstilstand ge-kend of geheel de stad geleek een mierennest. De vlaggen der verbon-dene landen werden uitgestoken bij duizendtallen, het volk dat door de straten stroomde vocht om lintjes en strekjes. De stad dreunde van de Marseillaise, en de andere nationale liede-ren der bondgenooten. Al de klokken en beiaarden werden in beweging gezet. De groote klok van Notre-Dame, die vier jaar lang gezwegen had, don-derde boven ailes uit. Onophoudelijk werden salvo's kanonschoten gelost. Overal, in aile wijken vormden zich stoeten, een of twee Duitsche kanons en de Verbondene vlaggen voorop.De stadsraad deed om 11 uur 's morgens op 't oogenblik dat de wapenstilstand in voege trad, de eerste aanplakbrief op een Duitsch kanon in de Eleseum-laan plakken. Die brief luidde : Medeburgers, 't is de zege, op aile forten heeft de verslagen vijand de wapens neergelegd. Het bloed heeft opgehouden te stroomen. Parijs mag uit zijn teruggetrokken houding weer-om herleven. Vrije loop weze gegeven aan onze vreugde en geestdrift. Aile gebouwen moeten bevlagd ter eere onzer helden. Onze dooden mogen in vrede rusten. Hun offer zal niet nutte-loos wezen. Voor hen en voor ons allen is de dag van glorie gekomen. Leve Frankrijk l , Op 't zelfde oogenblik deed de Minister Pauw overal het bevel van algemeene bevlagging heel Frankrijk door rondseinen. De scholen krijgen twee dagen vrijop. In de Kamers en 't Senaat was het al geestdrift. Clemenceau werd op de handen gedragen. Maarschalk Foch is door Clemenceau en Poincaré ambtelijk gelukgewenscht geworden. — De Senaat heeft besloten het borstbeeld van Clemenceau bij al de borstbeelden der groote Fransche mannen in 't Senaat te plaatsen. Deherleving derNoorderstreek De handelskamer van Rijsel laat weten dat in de eerste twee maanden 200.000 weefgetouwen terug in wer-king zullen zijn. Men voorziet dat tegen begin Februari het werk zijn gewonen gang zal gaan te Roebaais en Toerkonje. ENGELAND De Vredesconferentie De Engelsche regeering heeft aan aile regeeringen der kolonies geseind dat zij dadelijk een afgevaardigde moeten aanduiden om de vredes-besprekingen te volgen. Londen, 14 November 1918 De geestdrift te Londen Londen heeft zijn koude houding afgelegd, midden den ongehoorden geestdrift der bevolking, hebben de koning en de koningin zich naar de kathedraal van St Paul begeven, waar een dankplechtigheid plaats had. De koning heeft vervolgens van op den balcon van het Buckingham Paleis tôt het volk moeten spreken dat men aan een stuk daar te juichen en te jubelen stond. In het Lagerhuis heeft Lloy d George de voorwaarden afgelezen. Bij iedere voorwaarde werd zijne stem letterlijk onder de hurrah's verdoofd. SPANJE Het Nieuwe Ministerie Het nieuwe Ministerie Garci Prieto heeft voor het leger en de openbare bedienden ailerlei maatregelen ge-troffen om het economisch leven terug te doen hernemen. In zake buiten-landsche politiek, zal het Ministerie een besliste keutering ondergaan. Graaf de Komanones, die Minister van 't buitenland is, en die om zijn ver-bondensgezinde politiek, in 't begin van den oorlog moest aftreden, heeft verklaard dat de toekomst van Spanje alleen langs de zijde van Frankrijk en Engeland te vinden is. ITALIE De Staf van Maarschalk In de Kamers is een wetvoorstel neergelegd geworden om de instelling van den staf van Maarschalk te erken-nen. De staf zou toegekend worden aan opperbevelhebber generaal Diaz en aan generaal graaf d'Aoste. De Koning te Trieste De Koning heeft, vergezeld van een schitterend gevolg, een ambtelijk bezoek aan de veroverde stad Trieste gebracht. Hij werd met ongehoorden geestdrift ontvangen. Ten stadhuize las de Burgemeester een boodschap af om de souverainiteit van den Ita-liaanschen koning te erkennen. HOLLAND De regeering zit met den Keizer verlegen Uit een brief uit Holland. De gewezen Duitsche Keizer is met zijn gevolg, na een oponthoud van tien uren te Eysden, waar hij in een specialen trein over de vergankelijk-heid van aile aardsche dingen kon nadenken, op het buitengoed van zijn vriend Bentinck rond Arnhem, aan-gekomen.De keizer droeg nog de tenue van veldgeneraal, maar hij had een slap-hoed op. De keizer zag er niet kwalijk gezind uit. Men vertelt in zijn om-geving dat hij eerst zinnens was zich aan de Engelschen over te leveren, maar hij moest in allerijl Spa verlaten, Wilde hij door de oproerige soldaten niet gehalsrecht worden. De Hollandsche regeering zit met den Keizer verlegen. Men doet name-lijk opmerken dat de Keizer geen keizer meer is en dus als een gewoon Duitsch soldaat over de grens is gekomen. En de déserteurs worden geïnterneerd. Dat dàt nog waar kon zijn. Duitsch Geld 't Is ongehoord, de klachten die opgaan tegen het gebruik van het Duitsch geld. De maatregel genomen dooi het ministerie van financiën, en toela-tende met het Duitsch geld schat-kistbons aan te koopen, is totaal onvoldoende. We nemen aan dat de Heeren van 't Ministerie redens hebben gehad om te handelen gelijk ze gedaan hebben; maar, ware er geen mogelijkheid nog eens die zaak goed in te studeeren en naar middels uit te zien om alleman te voldoen. De tegenwoordige regeling iegt den handel en de nijverheid een grooten steen in den weg: Het volk uit het verloste gebied bezit niets anders dan Duitsch papieren-geld,... en ailes wat moet aange-kocht worden, moet komen uit Engeland en Frankrijk, en moet met klinkende Fransche munt worden uitbetaald. De menschen die vier jaar lang van hun gespaardecentjes hebben moeten leven, en ook deze die handel hebben gedreven en een stuiveiken hebben vergaard, kun-nen niet allen hun kapitaalkes of hun kapitalen te droogen leggen in de Nationale Schatkist : Ze hebben hun centen noodig om waren, en stoffen, en gerief aan te koopen, om te leven. Het geld moet rollen. En wie zal het Duitsch geld uit-wisselen?We nemen aan dat het uitwisse-len van Duitsch geld in schatkist-bons, niet veel schade zal berok- i \ kenen aan den Staat; maar de particulieren moeten ook leven, en nu of nooit moet handel en nijverheid op aile manieren aan-gem oedigd en bevoordeeligd worden.Men vraagt dat iedereen het zijne bijbrenge om het land zoo goed en spoedig mogelijk te doen herleven... Men stelle dan ook de middelen ter hand om dit te be-werkstelligen.Wil de Heer Minister van Financiën zoo goed zijn de klachten te aanhooren, en het noodige te doen om spoedige verandering in den toestand te brengen? T4 g fat DnitscMand met België voor had (Vervolg) De oorlog heeft daarbij allerduide-lijkstbewezen, dat enkel eene Duitsche staathuishoudkunde, die ook in geval van nood op zich zelf voldoende is, tegen groote wereldcrlses bestand is. Het ideaal van Fichie : een gesloten handelsstaat, wordt daarom een eisch van den dag. Wel.zijn de Duitschers nog ver af van dit ideaal ; zij moeten er evenwel naar streven, in 't belang hunnernationale onafhankelijkheid op economisch gebied. De Belgische nijverheid en mijnindustrie, zullen hetgeen ons ontbreekt, aanvullen, en door het aansluiten van België wordt Duitschland eene onbetwiste eerste nijverheidsmarkt. Het is er enkel om te doen, voor de aansluiting van België bij Duitschland, de gepaste vormen te vinden, die stellig, buiten he.t kader van het tôt nu toe in zwang zijnde Rijkstaatsrecht moeten liggen. België is door volkerrechtelijke verovering (debellatio) ten onder gegaan en volkerrechtelijk, d. i. in verhouding tôt de andere staten der volkerrechtelijke gemeenschap, een bestanddeel van Duitschland geworden. Na den overgang van de eigene Belgische staatsmacht, bestaat er in België geen ander staatsgezag dan dit van het Rijk. Daardoor ware België voorloopig, zoowat in den rechtstoestand van een Duitsch protectorat gebracht. In dien toestand zal het echter niet biijven.HetmoetzooalsElzas-Lotharingen en Helgoland, door een wet die het Art. 1. der Rijks-constilutie verandert, staatsrech-telijk ingelijfd worden bij het Bondsgebied, dat in dit artikel der grondwet bepaald wordt. België treedt den bond bij, en zoo wordt het ook staatsrechtelijk Rijksland. De Belgen worden bijgevolg Duitsche Rijksonderhoorigen, en wel sleehts Rijksonderhoorigen, daar er geeD afzonderlijke staatsmacht bestaat, ofwel hebben ze hun ont-slag in te dienen, en het land, in den loop van het jaar na hun ontslag te verlaten. In dit geval zouden zij echter verplicht zijn, in den loop van het volgend jaar, hun grondbezittingen en hun nijver-heidsbedrijf op te geven, om de onteigening te vermijden. Daar-uit vloeien verdere gevolgen voor land en bewoners. Het land is in ieder opzicht aïs Rijks-binnenland te beschouwen. Inzonderheid wordt het, onder voorbehoud van een vrijhavens-distrikt rond Antwerpen, in het Duitsch tolgebied opgenomen. Het

Er is geen OCR tekst voor deze krant.