S»* Jmmr H 210 .,67] Oinsdag 18 Septembër jtfÉi uirauïiiDr 1 5^5^ .toc FCO7 S ïa'^esî 1 , ni».àad fr. ï.aj amuadta a. 30 j mondes J.?S thiï Scldaten \ <b '1 Iaud ? I maànd fr. 1.75 S tnftacdeË 3.50 J «ïSUWiidï» : & BulttM 'il&rto ;• 1 truand fr.i.So =P g EC*&Eid«3û $.(K: > ij DE BELGISCHE STAnDAARD 3 OPSTBL KM BBHBSK . VILLA 1 « 3f* Coqniîl» * ZBB3IJÏ L: depankb S j- Kit lue jitnkott-digiugeti : Q.SB1. de reg*I \ liwnm»»"' KECLAMBH -?* ^oîgcus ovcrcs&* kornrt. '■J: 7- B A A R J§^r.r . © ®€iK»yï33^ V*tt» Bsètwwkm ...-• S. i^slï® I. Ifcjfc iâ» to .SdM"fr«, Os Va»' Is feree, D?. 1.1«» <* WesaêjH®. lest #tiU«rl« D* t. 0s WoH, J Cfaunu, 0. Watin, Mr. H. & . ?, «ïtôrte» ****«• Wie werpt er den eersten sises ? Als mea met solJaten leeft, hoort mei veel, zelfs dingen die men beter niet 301 kenaen en weten. 't Is nu eertmaal 266, ei men kan er niet fan ait, 's Avonds, ron< de kaars, in kleine kriBgeijes wordi somi hevig geredetwist. 't Moet ginder slech gaan, laogs den anderen kant der vuurlija Men spreekt van vrouwea die met de Doit schers loopen en omgaaa, zelfs van ge trouwde vrouwea, en men noemt ze me naam en toenaam. Waarlijk, dat is wraak roepend voor ons, soldaten, die sedert di ït jaar 't beste vaa ons Ieren opofferen en znike schepsels (e verlossen î Doch ik dur nu eenmaal hopen dat die vrouwen niet he puikste van osisvolk uitmaken i Maar neen 't zijn deftige meisjes, verzekerea de sol daten, welopgevoede dochters, a'om beken< om hunne deugd en eerbaarheid. Dat ii bedenkelijk erg. Daarop aija de jongeni verbitîerd : « wachttot ze weerkeerea,er za bbed stroomen... 't gevaag kan hea nie scheiea... tulke schtpaels rnbeten van d, wereid verdwijnen eu terwîjl ze di Zcggen, rolleu ze weg en weer over hur strooien leger, al zwaaiende met hunne ba jonnet, en het 00g vol vuur. Jongens, hoort, ik moet u iets vertellen Wij lezen in 't H. Evasgelie, dat ds Jo den, op zekeren dag, eene vrouw op heetei daadj in overspel betrapteo. Volgeris hu;:n< wet moest ze ges'.eenigd worden. Reeds waren ze op weg naar de strsfplaats, toei ze in de straat op onzes Zaligmaker lieperi "Wacht, zeiden de Farizeëers, we zoudeï daar over wel cens 't gedacht van Jezus vragen." Ons Heer bezag 'nen îijd de vrouw, die weenende aan zijae voeten zat en : " Ewel, zeide hij, dat bij, die niets op zijn geweten heeft, den eersten steen werpe l ' Dat was te raak geslagen, e& gehuimbek-kead- trokkea de Jodea één ?oor èé,i af, maar niemand die de schaamtekiosheid had, baar zijoen steen te werpea l JoiDgens, gij spreekt 00k zoosreel van dit frouwen, en ge trekt zs voor de vierschaai fan uïv geweten. Ik bedoel Katuuiiijk niel de aliemaussrouwen ; dat zijn... geen meuschen meer ; zij hebben maar een staar) te kort ; ik bedoel haar die gij kendet ala deftige meisjes. Ik wend me teverts tôt u, Belgische soldaten, gelijk men u kende, ginder in uw dorp of sfad, deugdzaam, stil, en eerbaar. Ea ik zeg u : u Wie ondei u durft den eersten steen werpeu naar dit meisjes ? " De statistieken leeren ons, dat er in hef belgisch leger alleen, niet min dan dertig duiiend mannen zijn doorgeslachtsziekten aangetast I Ga ik nu die dertig duizeiid uitschelden voor nietweerds ? Hoeveleu zijn er niet onder hen, die vielen, — dooi bunne fout, ja, — maar 00k door onvoor-zichtigheid, door eene zwakheid die mis-schien ééa uur duurde in hua drie-jaren-lange frontleven I Er îs verschil tusschen dezen en zij du geheele dagen leven, bewfgen en wroatec ia den modder der drifien, Ewel, joageiis, wenschen of doen wc niet aan anderen, wat we voor ons zelren te fel aouden vreezen, raoestea we in het-zelfde geval zijn. 't Ea valt hier niet op te werpen dat het Duilschers zijn, waarœede ze heulen, vijanden. Dat rergroot misschien de schuld, maar veraadert ze niet van na_ tuur. Ten anderen, ik vraa? u eenroudig of ge meer deugd aan den dag zoudet leggea moest ge ia Duitschlaads oorlogen ?... Ik verontschuldig hunne zooden niet, en ik laak uwe handelwijze : ge ziit beiden grootelijks plichtig en boeft dus malkander niet te veroordetlen of van malkaar herstel-liag te ei3chen ! Ais iemand een woord mag | medespreken in deze zaak, dan zijn zij het 1 die hun geweten onbesmet en schuldeloos 1 hebben bewaard, Aan alîen, die dit getui~ 1 genis niet kunnen geven ia geweteE, roep ' ik toe: «Wie werpt er den eersten steen' ?» ' En hij die 't durft,is een lafaard oaidât hij ■ ; in anderen veroordeelt, wat hij self dea • moed niet heeft gehad te onderhouden : d« " | eerbaarheid. 7 September 1917. P-O. q - ^ T_T.nr |>(|,u -jnin ROND DE NOTAS , yan den Paus en van Wilson J » i Na aaudachtige lezing schijnt het ons toe " dat, zoo al beider methoden om tôt dea ' duurzamen vrede te komen mogen verschil-5 . len, er toch geen eigenlijke tegenspraak be> ' . stsat tusschen ds zienswijze van den Presi-' dent en het voorstel van den Paus ; wat men ' verswijgt wordt daarora niet geloochend ea s dalgene, waarcp nadruk wordt gelegd doar ^ dea eeae, wordt verondersteld door dea an-' dere ; maar terwijl de Président stouter ■ spreekt, oordeelt ea denkt de Paus dieper. 5 Wilson h&ngt eea afschrikkend beeld op , van Daitschlands euyeldaden, barbaarschhe-den, oaeerîjjkhedea, woordbreukea, die aile , voortspruiten uit het Praisisch militarisnxe . De H. Vader doet dit met, ea hij rnocht dit , evenmin! Anders zou hij sijne vredesbea-i J-[ delifig van meèt af lot oivruchlbasrheid doe-mea ea, gelijk mea zegt, den tak sfkappen, waarop men gezeten is. Dcch geheel het j Paaselijk vredesvoorstel is eene onrecht^ streeksche veroordeeliag van aile oagerech-tigheden ea staat in ofereenstemmisg met den nieuwea geest,den geest vaa rechtvaar-digbeid en billijkhcid, welken Wilson ea wij alîen aïs groadslag van de nieuwe iaterna» rioîïale saœ^nLeyiog weaichen. la het vrevîesvoorstel «an dea Paus, wordt niets voorgesteid noch aacgeprezea | wat door Wilson wordt gelaakt, raaar ia-tegendeel 00k opgetreden wordt tegen lan-dearoof ea handeîsbeletselea. Welk is dan de weg, die volgeas den Président, zal leiden naar den duurzamen vrede ?" De vrede, zegt hij, moet berustea op gerechtigheid, eerlijkheid en op de ge-meeaschappelijke rechtea vaa het measch-dom. " Opperbest, en dit steait voikotoaeu overeen met 's Pausen vredesplaa. ^ •) ••••• Ea hier kaa au tusschen Wilson en den Paus een verschil vaa methode bestaaa. De ▼raag is, wat eerst moest verdwijaea, het autocratisch gouvernemeat of het Pruisisch militarisme, en door welke middelea die ; beletselea voor dea daarzamea vrede die-, nea bestredea te wordea. Wilsoa verhoopt ' ' veel vaa de trioraf-democratie ia Duitsch-I laad : dat is, zegt hij, het heilspfllecd | bewijs vaa dea aieuwea geest, hetwelk de : I " groote volkea der G^atrale Mogeadhedea ■ te leveren hebben. De goede God geve dat | het weldra kome. ,, ? Begrijpelijlcerwijze spreek er de Paus ifiet l van: het is een iut raatîonaai vraagstuk van | innerlijke poii'.iek, dat door het volk zelf I* moet beslist worden. ♦ * * | De Paus legt daarom nitslaitead dea aa-p druk op de iaa'irlijke omvormiag, op de verlichtiag der geestea, de geneziag der I â I Ooi»-bgi ? Enplsch-Fransch Front \ Parijs 16 Sept. i5 uur. — N. W. R-jim l mislakten duitsche haadslagen. Om Maison i. de Gaampagne artilleries rijd. | Londen 16 Sept. i5 uur, — Na ecu wel | gelukten rit W. Chervy pleegdea onze troe | pen gistei nacht ia deselfde streek een hand 1 slag die ons loeliet tôt den Westelijken rarn I van 't bosch te driageneakrijgsgevaageRei f op te breagea.Een aanvalletje op onze voor | posten N. Lens werd afgeslagen. De vijan Iviel tegenaan om het verlorea punt N. he Iuvernerners bosch terug te nemen.Hij wen afgeslagen. De artillerie-bedrijvigheidneens | toe om Yper. Polen krijgt regentschap | Bij dekreet hebben Daitschland en Ooa | tenrijk de poolsche kwestie een tijdelijk ! oplossing gegeven. \ Tôt de internationale to^staad een défiai l tieve regeliag toelatea *al, wordJ Polen ou 1 der regeatschap geplaatst. Dit regentscha] I zal waargenomen wordea door een ruai | die volmacht krijgt om Polen le refeeren | Deze raad beaîaat uit diïe persouen doo ! ds Ke;zers ran Duitschland en Oostecrij] |aaageduid. De toestand In Rusland 'j 't Verbetert noch 't verergert in Raslaad i Tusschen Kerensky ea KorailoÉf kwam he | nog tôt geen verzoeningr. Hun wederzijdsch I troepen, die moesten het pleit beslissen, ver j, broederen. | Hoe 't afloopen zal ? Kerecsky blijft i i PeSrograd en Korniloff op 't hooldkwartier i El biest deze ellendige toestaad aaa « duirtt, hebbea de Duitsche troepea hun of feasief boven Riga gestaakt en wachten he ' geyolg af van hun propaganda in Fialam ' en te Peirograd. lêttMLm Où# PARUS rneldt : Op het Aisne front nog al hevige bedrijvightid der aitiileiie in d streek vaa Braaye-Cerny. E«n duiîsche aaa val op de Rechter-Maasoever tegen 't bosci van Caurières had geen gevolg. Elders ariillerie-strijd. LONDEN meldt : Gedurende den wach pleegde de vijand ritten tegen oaze eersii iifâe in de nabijheid van het kauaal Yper Komen. Dazen morgen poogde de vijaad N Lan gemarck vooruit te komea. De aanral lie] dood in ons vuur. Om Yper groote artiile , rie bedrijvigheid. Onze vliegers wiprpen ; duizend kilos bommen op twee vliegplij nen 0 Kortrijk. De Duitschers verlorea 8 wij 4 toestellen. PETROGRAD meldt : In de richtiag vai Riga ea dea weg vaa Pskow is een bloedig gevecht aan garg. Oaze troepen weerstaai de duitsche aanvallea. la de richtiag vaa Foscaai (Rcemeeascl front,) schermutseliagen en verkennersge vechten. ROME meldt : De gevechten op de Bais zissa ea de Karstvlakte duren aan zonde merkbare wijzigiag in den toestand t [ brergen. harten bij de volken. Hij vordert hoofd zakeiljk: "Allereerst zal alsgroodslag moe ten dienen, dat in de plaats van de stoffelij ke macht derwapenenjde moreele raacht vai hetrecht wordt gesteld. ,, « Stem uit België # : America's antwoord op de vredes bemiddeling uan den Paus. Vzeplied (Wijze: Waar de Maas en Schelde vloeien) \ s Waar d'Yzer zwaar beladen s Van lijken en van bloed, Zich atoeiend heea gaat waden l Tôt hij de kasten groet ; Di>or landen en door velden, Vaa Itpererj tôt de zee, Daar strijden Vlaaad'rens heldea ^ Voor 't Recht en voor dea vreê î ! . 2. 1 l Daar langs die zwarte dijkea, t ; Daar rusten ia het veld i l Zoovele hoopea lijkea t ; Voor immer neergeyeld Daar pralea zwarte gra?ea Van Iep'rea tôt de zee, I • Daar sterven Vlaand'rens knapea -1 Voor 't Recht en yoo,ï den rreê e j o | . j Daar in dis naakte weiden . j Doorschotea ea dobrgroefd, j| Waar kleine kruiskens prijkea j | Mat moordend scUroot doorploegd. j Daar rustea Vlaaad'reus zoisea, ê j r j Daar rusl hua laatste beê, j ■ " O wsl cas yiaaad'rea looaea Met 'i Recht ea met dea vreê." I ■ 4. ÎHarop 1 gij Vlaamsche zoaen Van 't Moer- en 't Kempealaad, j j Komt, a!a de Klsuwaeîts, toonen . •] Dat vrij Gij leeft van schand. Dra aaken vrededagen, g ! Voor 't vrije Belgenlaad, 1 -i ! t | Hérmans Edward il *\ WJm X ©esta n d Ernstige dagea ï —^§0§»~" / la het thans van noode den erast van het oogenblik in dea hoek te duwea ? We zijn t vaa een tegenovergestelde meening : er is s geen lieil zender vertrouwea en er is geen ■ vertrouwen zonder rechtzianigheid. Het spriagt, tenaaderea, ia 't cog dat de krisis - die Radaad ihaas ten afgroad leidt haar ) weerslag hetft op aile fronten. Oostenrijk ■ kan zijn aandacht wijden gaa het Italiaansch ! front en moest het hierom zijn offersgief tegen ■ de Roemenen stil leggen, het weet wel dat , er geen gevaar dreigt uit het Oosten, wijl j het, voor 't oogenblik over de raacht be-t schikt om het gevaar in 't zuiden te neu-j traliseeren ; Bulgarie kaa ia Macedonië tôt , krijg3verrichtiagea bes'uiten die ons in oaze iazichtea kuanea belemmeren en Tur-i * keye kan dea strijd terug aanbindea op de . gevechtsfroaten van Palestioa en. Mesopo-, tamië Voor de Bondgenooten daiken aidas,nieu-f we toestanden op die eerst en vooral,gelijk a men zegt, moeten gelikwideerd worden, wil men tôt een nieaw keerpunt geraken.Italië, Roemenië, Griekenland en Engeland krijgen nieuwe gebeurteaissea op hua kerfstok die *e niet hadden voorzien. Het Westeiijk froat blijkt onaanvechtbaar te wezea, welk 00k de krachtinspaaaing 1 weze, die Duitschlaad, oagetwijfeld,zal be-proeven. Maar voor ons is het eëae zeker-heid dat en dat de toestand een nederlaag vtn Duitschland op ons front i.' vergt. Voo"de Vereeaigde Staten zelf is het uitzicht dsr oor>og£»keu zoodaaig gewij'/gd dat we tbars al!éon cog kuaaen hopen, voor de naasie maanden, in een kracht die de russische aftalliog alleen kan vergoeden. ' Slechts ia eea heel ver ver^chiet kuaaen we ' een Amerikaansche overmacht begrijpen. | Terzeîfiertijde geeft de russische ramp, | die het militair eveiiWicht brak, 00k een ? aader uitzicht en eea grooter bclang aan | den politieken kaat »aa den oorlog. y Niemand zal het nog ontkentu.'.a dat de h overwinning niet uitslaitend het werk kan I wezen van militaire gebeurteaissea. De ia-| teraationale politiek krijgt er van nu af I 00k zijn aandeel in en dit aandeel kan over-| wegend wordea, naar gelaog de krijgsver-l rîchimgea uit corzaak van tijdsomstandig-I hedec, ern tijdstip vaa slabakken intreden. h Voor de bo îd/eaooten wordt het thans j' eea driegende plicht er een eendrachtige | politiek op aa te houdea, die bij machte | zal wezea hetduitsch offensief opditterrein | het hoofd te biedea, | We mogea het aïs eea zekerheid icziea l dat Diitschlaad!, gebruik mssk^ude vaa dea | huidigea toestasdj een politiek offeasitf zai § begii'ne'! dat "misschien over het einde vaa D den oorlog ial kuaaen beslissen. | Duitsch'a*:d ea Oostenrijk zijn overeen- igekomea o^er het aatwoord dat 2e gevea zulies op de vredesboodschap van den P aus. J Htît bescheid zal slechts binaea eukele da-| gea opcnbaar g^maakt wordea, maar vaa Snuafmag mrn verzeksid zijn dat het vre-| desroorstellen ehI kenbaar makea die in leeis'e opzicht eea vree.mdea iadruk zalîea | geven. I Nict zonder doel wordt er in de daitsche | peis «eeîgewag geraaakt rond de Belgische | eu Poolsche kwesties. Ea bijaldiea Duitsch-I laad een redelijke oplossiag voorstelt zal 1 oaze politiek klaarheid eadoorzicht genoeg ^ moetea bezitten, om Jneecs sterke stelling | te cemen, 't zij voor of tegen. | Duitschland bouwde dit plan nadat Rus-I laad on» ia een moeilijken toestand heeft I gebracht Maar om dit plan volleditf te doea | gelukkea speculsert het op demoeilijkheden s die bij d« Boncgeaootea zijn opgerezen. 1 Bij de Belgen hait hij het ras-vraagstuk uit ; bij de Italianen sîaat hij de moedeloos-heid gade die zoa kuaaen opkomea, wan-aeerGadorna thaas iazija piaa niet verder I meer gelakt ; bij de Eagelschea werkt, bij voort op het orderzeescb gevaar en bij de Franschen heeft hij 00g en oor open voor de verdeeldheid die de politieke partijen uiteeagcheait ea de nationale eenheid ern-I sti> bedreigt. Daitschland werkt thans meer met het geld en de politiek daa met de wapens. De verantwoordelijkheid die op oaze politiek weegt is groot. 'î Worden erastige tijden 1 VAN EN VOOR ONZE SOLDATEN ' | Wat de oorlog kost I h Mocrden in 't groot en op de sehaal te-h genwoordig in Europa van kracht, kost ! meer dan men zich voorstellen zou en meer | dan men na rijp btleid en overleg wel zou | kuanea besluitea of bepalea of begrijpen. 5 Gedureadededrie verloopeae jarea heeft de i oorlog dft Vereeaigde Statea, Eageland, • Duitschland, Fiankrijk, Raslaad, Oosten-i rijken Italië — zonder van de overige oor-logende natiën te spreken — niet min daa 119,171,194,000 pond gekost. De geiamen-lijke tegenwoordige oorlogskosten van deze natiën beloopen 173,286,377 pond per dag, of elk der 24 urea van elken dag, 't zij werkdag of Zondag, 7,220,266 pond !... Een pond is 25 frank. Rekent en telt.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.