v I V An j .. — — J ~- # - * ' - — —-«rT"—"" - +~ - r-:: .— •>•-•-•. xpsbsbneg ■>«■ 'niiucar-^w^ JUÈ**. Abonnementspriiis : Voor o'dc ter: Voorïœaand fr. x ,35— Voor 2 snaasden Jr. 2,50 — Voor 3 wsssden fr. 3,75 Wist îsoldiiten in 't land : Voor snaand fr. 1,75 — Vs»r a ttsacden fr. *.50 — Voor 3 asaMjden fr, 5,25 • ~ hrntftn 't t Virvr r t-^-r 4** -, et* > "7nnr «a «vrt a ttrt et) fr. ^.aô — Voûf 3 BISiQdefi fr. 9«<0 AunkoEdlgingen : e,aj fr. de regel — Reklamen : 0,40 fr. dé ftgel. — Vluohteliagen : 3 mlusschingea van % regels a,50 fr. Voor aile mededeelisgen ;;ich te wendea tôt s Villa MA COQUILLE, Zeedijk, DE PANHE-1 SoMaiilie|e3 Door Cyriel Vbrschaeve N° 14. Lied van de Noordzse. D* *e* : Ik zing het lied der vrijheid vrij Mijn water leeft zijn leven wild, Mija baregolft waarheen ze wilt, Mijn storm den kreet der vrijheid gilt : Wie ketent mij ? Ik ben de zee. Ort» l»£*r : Wie beeit gedachten, wie ? En liefde, wie boeit die î Met gedachten en liefde daar worstlei [we meê. En die vinden alleen in de vrijheid haa [vreê. De Ht : 'k Sla onbeperkt mijn waatren uit ; 'k Omvat de landes, zij niet mij j 'k Roi eindloos ver mijn golvenrei j Wie of er 00k naar welke zij Me in perken sluit ? Ik ben de zte. On* hgtr : Wie zet gedachten stop î En liefde wie sluit ze op ? Niet het land omvat liefde maar liefde he [land, Al zijn grenzen omspoelt ze en heef [zelve geen strand. De Ut : Wat dwingen wil, wat weegt op mij Rolt op mijn rug, zinkt in mijn grondj Krijgt wind een baar neer, na één atone Opstaadig stijgt ze; de aardbol rond Roi 'k even vrij : Ik ben de zee. QntUg*r: Endrukt 00k't zwaarstejuk Op mij met reuzendruk... Ja, het kan me wel drukken, niet dringei fin mij In geheel mijne ziele is er niet» of 't isvrij Ditotl 'k Heb blij uw strijd gezien, gehoord, Waarin ge een reu» fier weerstand boodl En 't grootste wont in stervensnood : Vrij zijn is zelf zijn, zelf zijn : groot. Woon op mijn boord, Vrij bij de zee. 0nç Uger t En woon ik bij uw ree En zie 'ku stormen, zee, Dan denk ik : ze is machtig en eindeloo [wijd, Toch zou ze mij klein schijnen had z [geen strijd, N* 1B. Liid bij ta aptocht naar de loopgraclit Refrein. Links I Rechts ! Niet links, maar rechts I Al wat we doen is recht. Heilig is ons gevecht. Log, zwaar I Hoaderde stappen te gaar, Op naar de vHurlijn ! Allen vast in 't gelid, Vast door één wil, één wit : '* Vaderlands muur zijn ! Plink, knap I Honderde voeten één stap, Nicmand die wijfelt, 't Steen stampt ijzeren hiel ; Zoo de stap zoo de ziel ; Geen die vertwijfelt. Hard, zwaar 1 Stapt onze voet naar 't gevaar ? 't Gaan zal 't niet leeren : Knikken ziet ge geen knie, Eer wie optrekt en die Nimmer zalkeeren. Voort ! Op I Vaardig den voet tôt den schop Die ons zal wreken 1 Eer wie optrekt en voort 't Front der Duitschers doorboort 's Lands boei zal breken. Vast, goed I Schoon maakt het willen den voet. Voort en ten strijde : Breken 't iront met één bons, Dood door blij von — Etre on» I — Wij willen't beide. De Toestand in Duitschland JMMMnOHHBBB Be dacHmenteH *aa Liebksiecht. — D« wapenfabricatie en munitie aan maak.~ De Neutralen tegen Duitsch land. — De schaarschte der Levens middeles. De duitsche aocialistische lôidsr Lieb kaecht e voor Duitschland «en werkelijk gevaP.r gawordsn. Zcnder «phonden va!t ht de regeering aan waar het kan an niet kae, an haalt daarbij argumenten vsor den dag die ailes behalve sacht sija voor bel duitsche recht (!î) in âezenosïlog.Hôtfeii op zich zeîf beschouwd 30a geen zôo groots betsskenis hebben, macï het wint in bslang wasr het geaoœea »?ordt aîs een verscbijrse dat de hstls vferkersbeTOlkicîg van Duiiseh land aangaat. Da rnlsnHegdhcid vats "t voli kan voor den keizsr de grootste vijaad wor< dea en die misnoegdheid zal nu wel nog meer opgezweept worden doer het pablicee-iea van bezwarende documentea die Lieb" knecht in haades feeefc gekregea. D' Lisbkngcht, insmeis, is In bezit geko-mes van ïser beiazigrijke siukken, die bewij-zm dat de partij vafl Pots dam Oostenrijk tegen zijQ wil i& tôt den oorlog ge4wangea heeft. Dit wordtdoor de aigescheards socia-listsn U.gtn de regeerlog schirp uitgebuit, t< mser Offidat da * xialistische kopsiukken eî vaa overiuip.ds'ja d'aida bondggaooten acyil geeo vredssvoorstcilen in overwtging aullei B'vin80, vdor België, Ssrvîë, MoBtenegro en Pôîon volkomen door doitsche of Oosten-rijksche trospen ontruimd siin. L:ebknecki en consoorten vragen een onmiddsllîjksË vrede. We kuncea slreeds cSaatuit beslaitec hoencô de daitscke regeering dit aile* inzist, Ë8J38 kommissi^ vaa tegen den oorlog ge-kaate duitsche «dcifiilsten Werkc ijverig la '1 h-elo rijk. Zstttl, de sçcretaris vaa dez< commissie, voorspslt dat met daa herlsi grGote veraaderiageu zullen plaats hebben Van deze b*îweging moeten we meer ver-\s-echten dan van zoogvzegd tekort in muni' tJe en wapeas. Want zulks is een praatj». — Du fgchlssd besebikt over voldoande muni tie-vooîrsad. Het kaû er ztlf aan Zwitsss-lasd vïrkoopsn er, Krupp zal nicnws wsrk-huizên bijbouwerj ter groote van 360 hecta ren, Ds overvleuge'iîjg in den rauaitie- ei wapeesanmaak zal ons, alleen, de zsge nie' bezorgfn. We boliwexi maar op andere tocsins dan dii zich voordosn en kunaen voordoee v\ 't ver volg. Zoé met ds neatralen. De betrekkingei tusschea de V£reenigd8*Staten sa Dultsch lacd zijn scherp afgeteekend es gespannen Wilsoo eischt wijiigiog in den duikboot«c oorlog oradat dese oorlog een onrcchtvaar diga d&ad is. Wij kunnen liebt de opgewon dsnheid begrljpen die ond«r 't duitsche volî moet heerschen. De duikbooten zijn voor di voik een wreed wapea, maar de sog in oor lo£ zijDde laaden koman er tegen op. Dultsch land katit daardoor de heelc wereld tegei zich, zooals Wilson het lerscht opmsrkt Dssruit most voorvloalcxi een sterka ver sSappieg in het volks'vertroawen en «ci ver bitteriug te?en d« regeering dis een zege vollen ooilog beloefde In de recbtvaardighelc gevoerd voor 't behoud van Duitschland Door huo optreden slaan de nestraîsn èn d< duitsche rechtvaardighcid èi de zege, ge> bouwd op de duikbooten-oorlog, ia dsigen De duitsche mscht is niet aliesnlijk oamach tlg tegen de boadgeaooten maar 00k te^en d< ntatralen, Kan men zich pijnlijker ontgao cheling voorstellen voor eea Tolk ten topper uit door grootheiiswaanzin opgezweept ? Vosg daarbij de verseherping die in d< blokkade wordt gebracht en voor 't fe'uitsch» volk een nauwer toehalea van den buikrien betesksnt. Het volk keat van nu reeds de brood- de sui ker- de boter- de vlssschkaartea. Het leef midden zijn gewaanda 0B0verwinnelîjkhei< op regiem ! De maaai is de toetsteen vaa ees volk. Men mag zoereel van de maag niet ver gen als van den geest. Wat zal het dan zij: aîs op d» maag en op den gsgst wordt gewelc gedaas ? En d«t is tegenwoordig voor 't duitsche voll het geval. Zettsl zegt dat mel de heifst groote veran derlsgon zullen plaats hçbbea. We durvti h®t besmen ! ■ De jHislakking van het ônitscle iffensief om Yerdi Dit œogea we nu wel voirait drukken zoi der eeniga aaîzelingî de duitsche pogîcj ev< f twsg vc4Ie maanden begonaen en m' kleine tussehenruimten vaa k&lmte doorg^ voerd i» ©p ces puât gëkomen zoeniet va uitpuHir.g dan toch van verl&mmlag'. Dit blijkt ait alleïlei teekenen als daar zij het oadoordr&gsnd karakter wasr^eda iede gedeeltelijk offansiei is gekeEmerkt, h( Weersiaan en eck het opschisteu d«r Frar schsn die allengeihand hun superiorlteit de Duitschers opdringea, het in ongenade valle van vos Haseler, den ^rooten duiischen »!n tefcg die ten ondonrme dertig legerkorpsen U geade leveiideberstweriagom de vasting whr en eirsdelijk de duitschi? kritiek dis sa allti haude ophîffiïlingea ea (rosipstteoreade loi tuitiîsg ?, aîs " isdien Verdun ni«t oemid dellijk valt het vallfn zou in deeerstetwe jsar bu eiadelljk het zich niet raesr ver h oit dat de innemlng vaa Verdun es pogifig la geweest dia.bovcn de kracht va 't duitsche loger «tond. E aie we dit nu mogen aanseœen, da wordt al daielijk de vraag opgeworpen, wai aeei verni stigen w« voor goed de duitsch macht vôor Verdun, niet door voortdaren ef«ferend te werkeo, raaar door zelf opdrin gerig te worden en den aanval te leiden ot de duitscke iuacht te overrompelen. We wezsu erreads ettslijke malen op da het een ongezien verschijnsel in dezen oor iog is gemest geen tegssolfensief te hebbe ziea losbroktfa da&r wciar eea offtesief onz I liaies tiachte uit hua lood ta slaan. Maar n krijgt zalks zijn voile beteekeais. Uit de iongste legarbsrichtea m uit ht officis«l verslag dat de laatste epsraties i den Verdun-sactor omschrijft is het al dadî lijk te vatten dat generaal Pctain's doel i pss tôt den waerwraak-aaaval over t gaan wanneer de vijand zich voldoendc zs hebben aitgeput en zijn aanvalskracht zs zijn doodgebloed. Dit lijdatip moet nu werkelijk niet vers meer zijn. Allé duitschs ofisnsiaven op ail manieren ea wijz*n uitgevoerd hebbea to gsea ultslag gtleid. De nutteloosheid va] verdete a&nvallea is klaar als des dag. Di raoeten de Duitschers nazies en dat voelei vrij. Vier man tegen een regiment Bij het terugtrekken der Fraoschen in «ei ^osch by VerdttD, werdan een berporaal ei 3 soidaten als luisterpost achtergelaten.To«i de Duitschers naderden werden zij door di viertal op hevige wijze betchoten. Zij zondei en een patrouille van 6 mas vocruit om dai omtrek ta verkennen. Deze werden echte door de vier Ffanschen deels gedood, dael gevangen genomen. Daar deze patrouille nie terugkwam, werd een tweede afgezondec maar 00k deze keerde niet terug. De Duil schers schijnen gemeend te hebben, dat e zich in het boseh een groote Franeche troe pônmaeht schailhield endaarom staakten *i hua opmarsch, zoodat het bosch nu nog il handen der Franschea bevindt. Die vier hel den t£a gedecoreerd. Het Stpdpunt van Amerika WiLSON EISCHT WIJZ!fiiN& SOOR AMBTEIIJKE NOTA We wisten reeds dat WiUon eene nota naar Berlijn gezonden bad, waarin bij krachtdadiglijk van Duitschland eischte dat er wijgigingea moesten ko-men in dsn duikbootenoorlog. 1 Thans is de tekit van dezt; nota, dooi den Aœerikaanscben geEantte Berlijn afgegeven, gekend. We geven hierondei eenige uittreksels die 't gebeel ken-] naeïken. ; « Uit een enkwest met ails omzichtigheid t en cnpartijdigheid ^oor Àmerikaansche vloot-offlclers geleid bîijkt ten duldelijkste dat de Susstx sonder verwittlging werd getorpe-i dserd. en dat de torpédo deza was van een Dultschen onderzeger. « Na een aandachtig oaderzoak der keiz«rlijka nota, schijnt het ous dat de uit-leggiagen in deze nota vervat ons den indihk ' hebben gelaten dat het gouveïaement de be-denkelijkheid van dea toestaadci«t beseft, foestand voortgésproteD aiet alleen uit de torpedsesing van de Suwss maar uit de heele méthode waarmee de ondsrzçèarsoorlog wordt gaveeïd. Indien het geval der Susstst eene alleenstaanda torpsdaeïing zoa ?ijn ge-weegt,dac had de kommandant die deze da&d 1 pleegde kunnen verantwoordelijk gesteld worden maar het is geen allsecstaand fsit in den oorlog door u ter zee geveerd. '• < Wannesr in Febiuari 1915 uw gouver-! nement verklaajde de zeeïôae om Eagelaud ' als oorlogszône te aanzien ea aile schepsu te torpedeeren, hebben f?ij daartegen verzet aangefceekend omdat Sulke protestatie uitgiat 1 vaa 't princiep der menschelijkheid aangeno-1 : men door de goedkeumg van aile beschaaf-i de volkeren. ' « Niets heeft gebaat en in de la&iste maah-" den is het ^uidelijk gebleken dat uw gouvernement het middel niet heeft gevonden om het vernielingswerk door de onderzefters be-gaan tegen ts wsrken. . f € Alioowel neutrale als vijsndelljke sche-t i pen werden vernietigd, het meeste dgel zon< der voorgfgaandelljke veBwittigiug.Meer dan honderd Amsrikaansche burgers verloren alzoo het leven, i « Wij behielden stseda een welwille&da 1 houding.wij getroostten ons allen afstand vaa elgeQdommeiijkheid maar nu is het oogen-i bllk gekomen om onze bolangea hoog te houden, « Indien uwe regesring het inzleht heeft den onderz«eers oorlog door te voerenf zoe-: der wijziging, dan zal door ons een anderea f weg manUa ingeslagea worden. I «Bgaldisn Duitschland niet onmtddaliyk te kennen geeft dat het verzakea zal aan dea | tôt nu toe gevoerden duikbooten-oorlog, zal i er ons slechts overblijven de diplomatische i bctttkkingen af te breken. Wi] zellen ons [ daartoe verplicht zlen in naam der mensche-; lijkheid en ingevolge ds rechten van aile | neutrale volkeren. > Wat zal Duitschland antwoorden? De wereid wacht met spanning. I . Eea duitsch sebip tracht wapens ta j MMtie in Ierlaad te landes Officiel, 24 AprU. i Tussehen 20 en 21 April heeft een duitsch J kiuiser, in neutraal schip vermomd ea bij- Igestaan door een onderzeêer.getrachtwapeas en muoitie af te z-tten ia Ierland. De duitsche kruiser werd In dea gropd geschoten. De bemannisg werd gevangen i gçaomen, Onder heu ibevindt zich Sir Roger ' Casement, een engelsch verrader. Een Vlaamsch " Letterkundig Blad " Lezing verschsffeu aan onze jongec» in de loopgrachtaa on kantont3«menten, aan oaze ï pekwetsfec en zieken ia de hospitslan ; poe- Ida lezing et! schoo. e werken, aan eea geria-K'ert pr^s : dat was eea droom reeds lang gekoesterd do'r vele edeie geest en. Docb, j helass ! de v@rv?ezenl|jkiDg botste op groott ? hinderpalen en de uifgevers durfden de zaak , | nîet ondernemes. 't Heeft zoo lang gcduurd ee* Vlaamsche boeken te krijgea warea I En 1 toch : de uren kropen soms zoo oneindig traag voorbg bicat dezs eantonige oorlogs-dagen ; men kon toch niet altfjd praten en vertellen, niet gedurig drentelea of slapen ; I Biet immer kasrten ! Oon:e geest vroeg oak vcedsal, en de da^bladsa waran te gauw uit-| gelezen. Soms geraakte mea w«l a*n goed-koope lectanr. M^sr se was er naar ! Llchte rompes, «en asneenschakeling van onmoge-lijke gebsurtcnissfta ; een hutsepot van woes-te, driftige talereelea, moorden, tweegevech-ten3 marteliag v^a arme verstootelingen, ea andsre gruw*len m?8r ; eea rommelzooi van otimogelijke avonturen en misbakken karsk-ters; #ls't niet nog veel erger was, en eer en deugd, Vlaamschen aard en Vlaamsche zedea niet ergerlQk gekwetst en geschon-den werden. Sadart enkeîe wekan kwam het beter. De « Belgische Standa*rd » vatte het beerlijk gedacht op, aîs Kerstgescheok, aan oeze soidaten, mime leaszalen aan te biaden met een schat goadgekozsn, pracMige Fransche an Vlaamscht boeken. Daar vinden we stol en gelegenheid qeaoeg om riuttlg en aange-aaam, onze uren t« slflten. Ea 't groot aan-tal besoekers welke dagel^ks die leeazalen benattigen, toont feaoeg hoe welke» dit ' kerstaieschenk was. > Maar er was toch nog ieta te kort, Lees-rtlen vindt men alleenl^k in kantec Bernant-[ plaatsea ; en er is dikwijls geen galegenheid om er hasn te gaan. Naast en buiten die lecszalen, w«rd sr 00k r.og verlangd naar boeken — goede en schoone boeken, die niet duur kostea — en welke we op zak kon-den «teken en overal meedragen. Doeh, zooals ik h«t raeds zegia, geen enkala uitgever 1 durlde h*t wageiî. En onze Vlaamsche volka-jongens bUves van lectuur schaars bedeeld. Thsns hebben se aan niemand ieta te be-nijdsn : het « Mllitair Gesticht voor Herop-leiding dar Belglicbe verminktea » ta Port-Villez, ondernam de uitgave van een « let-terkundig blad» aan 10 centiemen. Het eerstc nummer is verschenen. In 't foimaat van een dagblad, maar op mooi papier ge-drakt en met nettr, duidelijke, aangename leiter, krggea we voor tiea centiemen een groot boek : eea velledlgetj roman van Conscience : « De arme Edelman ». Andera wei-ken vaa den zalfden achrijver zullea aposdig volgen. We heeten hea op voorhand welkom l Wat zullen onze joBgecs gretig grijpen naar de aangeboden atof 1 Onze goede Conscience is iramers altijd de lievellng geweest van zijn volk. Niet alleen 1 heeft hij dat voik leeren lezen, maar hij is nog immer de meeatgeie-zeae van al onze Vlaamsche schrijvera. Geen Vlaming die zijn naam niet kent ; geen volka-bibliotheek uit ouze Vlaamsche gouwen of er atonden werken vas Cosscience ia; en ze motsten gewoonlijk aile jaren naar dan boek-binder, en de boeken der biaden zagen zwart van 't omdraaien ! En nu krijgen we die «eliefkoosde lezingea aan tien centiemea voor vier dichtbedrakte bladzijden. 't It zeker dat er ait het hart van de Vlaamsch® volksjongens,aoo talrijk ia ona leger. «ea welgemeeaden, eea innigen dank zal stijgen tôt hen die dit gehoon ontwerp beraamden en nitvoerden. Veriaogend wach-t«n we Daar ds verdere uitgavea ; vaat over-tuigd zijn we van den bijval dien ze zullen genieten ; en we voorzien met vreugde dat die groote bijval de uitgevers zalaanmoedigen later 00k oaze aadere gelieîde volkschiijvera, looals b. v. de twee Saieders, ter iezing aaa te bieden. •' 't Gesticht voor Heropleiding der Belgische verminkten " verrichtte eea heeriijke, vaderlandslievende daad:God zegene dit stre-ven, en doe het vele vruchten voortbreagea ten bate van ons volk ea van ona land. A. V. V. • v Jaar — Nf9i (342) fyf centiemen net nummer Bonderdag 27 April 1916

Er is geen OCR tekst voor deze krant.