De Truienaar WEEKBLAD VOOR HET h ANTON SÏNT-TRUWEN ABONNEMENT 3 fr. per jaar, voorop te betalen 5 centiemen het nummer —o— BUREEL Groote Markt, 21, Sint-Truiden SflXS Voor Burger, Landbouwer en Werkman Verdraag'zaamheid en Vrijheid De Burgemeester op het Gemeentehuis De Fastoor in de Kerk AANKONDIGINGEN (den drukregel Derde bladzijde : 20 centiemen In het stadsnieuws : 50 centiemen Reklamen : 30 centiemen Rechterlijke eerherstellingen : 1 frank De plakbrieven gedrukt in de drukket ij van dit blad worden kosteloos ingelascht Het algemeen gevoelen. Het algemeen gevoelen, op dit oogenblik, is voorzeker wel dat de klerikalen de maat vol, ja boordevol hebben gepompt en dat het tijd wordt dat ze er van doortrekken, om plaats te raaken voor ander raannen, ander ministers, ander bestuurders, bezield met meer politieke eerlijkheid en oprechtheid, en die, als richtsnoer van hun beheer, wat meer de algemeene belangen, de belangen van Jan en Alleman zouden voor oogen hebben en niet alleen en uitsluitelijk, zooals de klerikalen, den intrest van hunne partij en hunne partijgenooten. Zie rondom u, beste lezers, en zeg me of ge een dorp of stad ont.waart waai" geen klerikale onrechtvaardigheid gepleegd is ; zie al de openbare besturen en instellingen van het land zelf ; ailes is er geklerikali-seerd, ailes werd gedaan om de vrienden te plaatsen, om de rijke katholieke fils à papa eene vet betaalde bediening te bezorgen. Naar bekwaamheid of kennis wordt in vele gevallen nog weinig omgezien ; uw brevet ligt in uwe politieke kleur : zijt ge liberaal, ge deugt niet, ge zijt onbekwaam, ge zult nooit tôt iets komen zoo het van de klerikalen afhangt ; maar voor een kalot is ailes te bekomen : over hem zal het gouvernemen-teel manna nederdalen ; de kalotten zijn de bevoordeeligden ; de wetten zullen voor hen min streng toegepast worden dan voor >e anderen, bijzonderlijk met de voorspraak van den eenen of anderen klerikalen geko-zene of ook wel van M. pastoor. En kan het anders ? Het gerecht is op dit oogenblik gansch klerikaal. Hier en daar vindt men nog een liberale rechter. Aile openbare be-dieningen, op weinige uitzonderingen na, zijn door de vrienden van het ministerie in-genomen. Het leger zelf is niet meer het onzijdige korps dat het steeds was en welke onzijdigheid zijne macht uitmaakte. Neen, de politiek is er ook binnengedrongen ; de klerikalen willen er zich meester van ma-ken ; ze komen allengskens tôt hun doel, en daarom ook zien ze in de benoemingen de rechtvaardigheid over het hoofd. Menige jonge klerikale officier sprong reeds over het hoofd van oudere en meer verdienste-lijke makkers, omdat zij een diploma van klerikalisme hadden. Zoo gaat het ook in de ministeries : aile plaatsen en bedieningen aan de kalotten, niets voor de anderen. Is er soms nog een liberaal aan te treffen, dan moet hij zich heel stil houden en zich niet veroorloven, zooals zijne klerikale collegas, van politieke bonden en kringen deel te maken, van zelfs te laten hooren dat hij liberaal is, want sefiens komt zijne straf. Ailes voor ons, niets voor de anderen, dit is tegenwoordig de leus der kalotten. ISoch-tans, die anderen zijn in België zoo talrijk, ja talrijker dan de klerikalen ; die anderen zijn al de burgers, nijveraars, handelaars, neringdoeners, ambachtslieden, landbou-wers, werklieden, die het jaar door wroeten en slaven om eerlijk door de wereld te ge-raken. Zij vormen le groote massa en zijn het leven en de ziel van ons land, en toch heeft het klerikaal ministerie niets voor hen over ; zij zijn de parias in hun eigen land. Moge dit ailes weldra veranderen ! Fortunatus' beurs en zijn wensehhoedeken, Ge kent toch wel dit historieken, niet waar, ge-achte 'ezers? Fortunatus had eene beurs, die nooit ledig was. Zoo dikwijls hij er de hand in stak, vond hij er twintig kronen in en een hoed die hem alleen paste ; wauneer hij dieu hoed opzette, bekwain hij ailes wat hij wenschte. Hei sprookje van Fortunatus en zijn wensehhoedeken is niet geheel zonder beteekeuis en zal wellicht zijn oorsprong hebben gehad in het bestaan in over-oûde tijdeit van een groot heerschap wien de fortuin bestendig begurstigde en wien al het geluk te beurt viel, dat een inensch op aarde maar wenschen kan. Naar t Casino I De HEBZUCHT is eene ondeugd, die niet zelden leidt tôt de wraakroependste misdaden, zelfs tôt moedermoord. Vele schrijvers hebben deze ondeugd, met al hare schrikwekkende gevolgen, met meester-hand beschreven en aan den schandpaal gespijkerd. Nestor De Tière deed het in een prachtig en harts-tochtelijk drama, een treurspel van den buiten, dat op 15, 16 en 17 Februari in 't Casino opgevoerd wordt. Wie deze uitbarsting van laagheid — de hebzucht — met eigen oogen wil aanschouwen, ga dus naar de prachtige Vlaamsche volksvertooningen zien van 1ER, O Z ZE K: A t E HT TlliUPIlL 111 iffillll Groot beroemd drama in vier bedrijven door Nestor DE TIÈRE. Deze vertooningen worden ingericht door de KONINKLIJKE HARMONIE en gegeven door de TOONEELAFDEELING DER MAATSCHAPPIJ, Mejuffers Joséphine VERHAEGEN, actrice der Schouwburgen van Antwerpen, en Jeanne VAN PAESGHEN, actrice der Schouwburgen van Brussel ; met de welwillende medewerking van Mejuffer J. S., liefhebster en de SYMPHONIE der KONINKLIJKE HARMONIE. ROLVERDEELING Matheus Dirix, smid en landbouwer hh. A. S. Jacob \ , J L.W. .. smeden f .. . „ Simon | > zijne zonen A. Ci. Everard, landbouwer ) J. G. Cornelis Dirix, oom van Matheus . G. K. Jan Meerlo, smid . J. R. Bert Meerlo I .. , , L. V. Rik Meerlo , • • G. s'H- Walkiers, smid. . M. G. Eprste smid ..... Th. G. Tweïdfc smîd . ■ . . . H Y.* - Heintje Wimpelo l , A , , hh. A. J. Fransen i S^^boden A „ De Voorzitter der Rechtbank . G. M. De Amman, rechtseischer . . F. G. Eerste buurman . . . . L. K. Tweede buurman . . . . J. W. Roze Kate Mejuffer Joséphine Verhaegen Cornelia, vrouw van Matheus Mej. Jeanne Van Paeschen Katrien, dienstmeid van Matheus Mej. J. S. • ' 'hc-peren, Schutters. Geburen. Het stuk speelt omtrent het jaar ij5o, in Urabant. Prachîige nieuwe schermen van àen fcunsîscliilâer "Frans Germeçs. Ouàertoetsche meubels van de firma Sean Nicolaï. Bureel : 2 1/2 uren ZONDAG, 15 FEBRUARI 1914 Gordijn : 3 uren 7 1/2 uren MAANDAG, 16 FEBRUARI — 8 uren 7 1/2 uren DINSDAG, 17 FEBRUARI — 8 uren Algemeene inkomprijs : ÉÉN FRANK. -- Voorbehoudene plaatsen aan 1,50 Fr. ÎOTF- Verkoop van kaarten den dag van iedere vertooning, van 11 tôt 12 uren. SCHIKKINGEN. ■*- De dragers van vooraf genomen, niet voorbehouden kaarten, worden ! een half uur vôôr de opening van het bureel toegelaten. ■ De Dames worden beleefd verzocht hare hoeden af te leggen, ten einde den anderen toeschouwers het zicht van het tooneel niet te benemen. Eene wel ingerichte kleêrkamer (10 cmen per persoon) bevindt zich bij den ingang. Aile maatregels zijn genomen om de vreemdelingen toe te laten na de vertooning van Zondag, 1 15 Februari, met de laatste treinen en trams te vertrekken. Fortunatis. dat is hedendaags ons klerikaal gouvernement, in 't bezit van de beurs ; het wensehhoedeken is in 't bezit van de kloosters. Fortunatus' beurs is thans samengesteld uit de zakken der lasienbetalers ; het wensehhoedeken heeft allerlei vormen, maar gelijk onder welken vorm men het ziet, het heeft altijd hetzelfde uitwerksel voor degenen die het dragen : zy verkrijgen ailes wat zij wenschen. Ze wenschen geld en goed. Ze bezitten schatten in overvloed, gebouwen, landerijen, magazynen, fa-brieken, en hebben meer weelde dan men zich voor-stellen kan. Ze wenschen toelagen en ze krijgen die 1 van Fortunatus, die niet weigeren kan ter oorzake van het wensehhoedeken. Ze wenschen voorrechten ■ van aile slag ; ze worden hun toegegooid met voile ; grepen : inburgering, plaatsen, vrijslelling van het leger, vergunningen zooveel zij willen. Ze wenschen 1 ontslaging v;.n lasten ; die wensch is verwezenlijkt, t de bijzondere betaalt altijd meer contributie dan de kloosters, die ook aan de erfenisrechien ontsuappen. Ze wenschen de meesterschap en goud in Congo en in de scholen, ten Fortunatus biedt ze hun aan op eenen gouden schotel ! Noemt ons iets dat de kloosters wenschen kunnen zonder hrt te bekomen. Maar wie betaalt dan toch de vervulling van al die wenschen ? Wel, Fortunatus, het klerikaal gouvernement. Nooit steekt Fortunatus de hand in de beurs of hij heeft een millioen vast voor de arme bezitters van het wonderbaar hoedeken, en het geeft hem niets dit de Belgen daarover jammeren. Fortunatus zegt : 't Is voor uw geluk ; een mensch moet wat afzien om zalig te worden, en vermits gij het wensehhoedeken niet bezit, zal ik op uwen nek leggen al wat gij niet verlangt : nieuwe belastin-gen, nieuwe soldatenwet, nieuwe schoolwet, enz. Welk is het middel daariegen ? Wel, bijfde eerstkomende kiezinge>\ zult g° Fortunatus of het klerikaal gouvernement naar den bliksem zenden. i—m——n 1 1 mu ' " ï HlIffiG DIB iRGMMHT. De boerenjongens moeten ook marcheeren. Ten gevolge van de toepassing der nieuwe milieie-wet, is het getal rekruten voor de verschillende korpsen der burgerwacht aanzienljjh gedaald. Van jaar tôt jaar zal er nog vermindering zijn. Om in den toestand te voorzien, is er een ontwerp tôt her-inrichting der burgerwacht ter studie gelegd. Dat ontwerp bevat vier bijzondere punten : 1. Opsehorsing van den eersten ban, te rekenen van het jaar 1918 ; 2. Inlijving in de burgerwacht van al de oud-sol-daten in België verblyvend, van de 14e tôt de 20e milicieklas. De dienst in den tweeden ban zou bestaan in drie oefeningen per jaar, of negen dagtn voor de zes jaar dienst in vredestijd. 3 Vorming der eenheden van de wacht per kan-ton of per arrondissement, en niet meer per ge-meente. Alzoo zouden de boerenjongens ook moeten marcheeren. 4. De rekruten der burgerwacht, die niet in het letfer gediend hebben, zullen aan een jaar onder-richting onderworpen worden. Voor die kategorie zrJ de dienst in de burgerwacht verplichtend zijn van af het 21* jaar ; gedurende drie jaar zullen zij bijgevoe.'de oefeningen hebben. Naar het schijnt zal dit ontwerp eerlang in de Kamer neergelegd worden. Zoodat de boerenjongens en de oud-soldaten ook zullen mo ten marcheeren ! 't Is dus voor de kalotten nog niet genoeg dat ze allemaal moeten soldaat worden ; zy moeten ook iKg eenige jaren garde-ciyiek spelen, en om hunne oefeningen te doen, zouden de boerenjongens van ons kanton naar St-Truiden moeten komen. Dat zal pie-zierig zijn ! [ E11 zeggeii dat de kajotten iu 1912 zoo hevig tegen de liberalen schreeuwden. dat zij alleman naar de kazernen willen sleuren ! 0 die klerikale valschaards ! België en Spanje. De Rivisla Cristiana, een katholiek tiidschrift, is fier te mogen verklaren dat jaarlijks voor 75 millioen frank kaarsen in de Spaansche kerken worden gebrand ! ' ' In Spanje is het geheele onderwijs onderworpen aan het toeziebt der geestelijken. In Spanje is de gemiddelde jaarwedde van den onderwijzer.. 40>"> frank ! In Spanje zijn rî8 ongeletterden op 100 inwoners. In Spanje is de burgerstand bijna geheel verdwe-nen ; de werklieden zijn er arm (in sommige strekeii winnen zij geen 5 frank per week) en daar zijn hon-derd duizend bedelaars ! Zoo is het altoos : overvloed in de kloosters gaat gepaard met verval van de burgery, met onwetend-heid en armoede van het werkvolk. Hetgeen de Kerk in haar bezit krijgt, is en blijft voor het land ver-loren.Vergeet niet dat de katholieken overal dezelfden zijn. Binnen eenige jaren zal België gelijk staan met Spanje, indien gij u niet krachtdadig verzet tegen hunne vraatzucht, en namelijk tegen de nieuwe schoolwet. DE! KLOOSTERS. Tegen de kloosters zelf hebben we niets, wô zijn te groote vrienden van de vrijheid, om aan al degenen die 't begeeren het recht te betwisten de paterskap of het nonnen-kleed aan te trekkeu, in gemeenschap te gaan leven en er te bidden en te ijveren, indien ze dat, de beste manier vinden voor hun zielezaligheid en om den hemel te verdienen. ' We bewonderen en brengen bovendien hul-! de aan menige dezer kloosterlingen — maar ) tusschen de zestig duizend, die thans in België leven, maken zij uitzondering — die uit 1 geest van opofïering en om Gods liefde de j zieken en kranken in de hospitalen opbeu-ren en verzorgen ; we groeten die liefde-zusters met eerbied. j Maar we keuren af en laken zooveel te 1 meer de kloosters en hunne bewoners, wan-3 neer deze, door de nijverheden die zij uit-1 oefenen of den handel dien ze drijven, na-j deel en schade berokkenen aan duizende i handeldrijvende menschen en stielmannen, - die, om deftig door de wereld te komen, hun kinderen groot te hiengen en boven dat alles,den hemel te verdienen, van 's morgens n tôt 's avonds moeten werken en zwoegen. En we roepen schande, duizendmaal Elfde jaar. Nr 7 Zaterdag, 14 Februari 1914

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.