. > ] DAGKLAPPER ] JULI Zondag 21. — Geboorte van Ferd. Aug. Snellaert te Dendermonde, 1816. Maandag 22. — Geboorte te Amsterdam van Fred. M aller, bibliograaf, 1817. Dinsdag 23. — Slag te Gavere i452, tus-schen de Gentenaars en dan hertog Philips van Boergondie, « waar », zegt de kronijke, « dat er haast niemand en « ontging van de Gentenaars, maar «. wierden dood geslegen zonder ont-« fermen, en menig honderd sprong er « in de Schelde, die verdronken, en « vele was er gevangen, maar t getal « van den dooden was zonder getal. « Wiens zullen de Almogende God « genadig zij. Ende die edele prince ' « Philip gekreeg ai zuike ccavpassie iu « 't herte, op al zijn doode vo!k, dat « hij daar zag verslegen cîat hem de « iranen uit de oogen broken van « grooten jammeie, want het was im-« mer al zijn volk, ende men zeide dat « hij met klagelijke- woorden zeide : « ommer, wie datter wint, ick verliese ! » Woensdag 24. — Geboorte van Isid. van Dooselaere, toonee'.schrijver, Gnnt, 1826. Donderdag 25. — St-Jacobsdag, in 't sche-ren van den oogst. Geboorte van Geeraard Brandt, geschiedschrijver te Amsterdam 1676. Vrijdag 26. — Ste Anna patroonheiiige der moeders, der hooiers, mijn- en bergwerkers, lijndraaiers, bezembin-ders, scheepslieden, naaiers, kleer-makers, speliewerksters, enz. Zaterdag 27. — Geboorte van Loa. Rau-wenhoff, reschiedschrijver, Mechelen, 176F^ ^ _ Hat Feest der Golden Speren TE GENT Zooals men weet is de Gentsche St°de bekend voor /'jn 1 jŒetîi.-n van (cestclijk" h©den, em het zullen waaraehtig de Vlamingen niet zijn, welke dtes» faam ten scliande zuMen mak©n. Alhoewel door oinstandigheden het • voormiddaggectaelte v<an het programma moest uitgesehakeld worden, toeh kon men de feestelijke sltemming ïeeds van« 's morgens opmarken. Afvaarnigingôn van Vlaamsch© bonden, kringen en ver-eénigingen van te lande kwamen in grooten getale aan. Van den grijzen belfort-toren woeien twee reuzenvlaggen met den zwarten leeuw op 't geluw v«kl. Di© de vlaggen niet wi'.de zien, die moest ze toch hooren, want ver in diei ronde was de klare klep-piering te hooiren. Om 7 uur 's avonds tirokiken we naar den Grooten Sohouwburg, om er de fees-t 1 jkheden hij te wonen. Wij waren tenige minuten o>ver tijd ©n bemerkten nu èerst, dat-een nota op onze ingangs-kaart ons verwittigde, dat de niet inge-nomen plaatsen na zeven, door het publie k zouden bezet worden. En werkeliljk! Ze waren bezet! Boos waren we niet, wel integendeel! Want dat was toch ©en voetbaar bewijs, dat de Schouwbuirg volgeloopen was. En hoc vol? Na een geregekl gevecht, dat we in de gangen moesten tevieren, met de drin-gende menschenklitten, was er iemand zoo vriendelijk, on,s achter in zijn toge te laten rtechtstaan, 't geien w© met dantk aannamen. Van hieruit overzagen we de geheele z-aal. Wat een aanblik! Een wriemelemd© menschenhoop van boven 'tôt onder. Ze zaton aaneeng'Pregem of stonden ,r©cht ; de hoopen lengden zich uit tôt buiten de denfen en in d;e gangen, waar reeds eenige onitmoedigden 'liepen en wachtten tôt het kalmeir zou worden. De massa vormd© ie©n blok. Op de b'reede scene, vanwaar vroeger de verdufte gezegdén der fransehe klucht-speïers of de zure zangen der wufte ope" rettentiroepen ions toewaadten, op die zeLfde breede scène stonden nu de hon-derdtallen echti-Vlaamsch© zangeressen, zangeirs en zangerijes. Het was' mooi! Onze gelieîde Meester Lieven Duvosel, verscheen onder het aanh<^j|pd..ggkLiich der bonté menigte en hetl o|femn^fet!ik klonk door de zaal. Maar z^PDaar welrd het teeken gegewn tôt het aanheffen von » Het Beiaardlied ». Zuiver klonkien di© muzikal© zinnen ons ioe; zuiver en ge-voBld. want onze Vlaamcshe zangers begrijpen zoo goed, wat ze zingen. En terwijl we nog onder d)en ster.ken indii'iik waren van die schoone en gewel-dig oMroewnde muziek van onzen 'ouden Benoit, verscheen daa;r weer ©en van de sympathiekst© flgureni van onzen strijd-1k noem onzen kranigen kunstzanger, Gdtosét. R)l©J:s ZOu >ujiv - ij 1 g, hooi Lten vve hem, in de stad en op het land, 's morgens, 's middags, 's avonds, we lioorden hem altiljd ^en overal, en zie! Toch trilden we w©er als we hiem het sterk-giekleuirdie « Arteveidelied » hoorden uitga'lmen. En terwijl opvolgemtlijk de varschillen-de hedenen van het programma in de beste voorwaarden werden uitgevoerd', kregen we een blik over voor Meestieir Duvost'l. We wiisten dat hij den vorigen dag bovenmensche'lijk werk had geprias-teerd, en zagen hem daar nu op zijn podium'staan: vervoerd, weggevaagd uit d© zaal, waar» het publiek zich verdrong om zijniei preslaties te bewonderen. Hij was ©en geworden, heelemaai één met de meesteirlijikle en mees-lependia muziek en nieltegensfaande w© wistœ, dat zich bij hem ook needs de eerste symptonen der Spaansche eipiidemi© hadden vertoond toch vonden we hem subliem. Toien de ruime schouwburgstolp de_ klare Manken dier heerl.yke VIaamsche" m'uziek nog binnen haar gewelf bewaar-de, verscheen onze kranige voorman, de Heer Schepen Jan Wannyn len zou het woord- voeiren- Hij verteldie ons van 1302, Iving ons het beeld op van >den grooten sliag, die aan het latJjnendom een beslissenden lcnak gai' en zijn gevaarlijken s.treom voor oenigeo iijd had ingedamd. Zijn glan-zende redé in extenso- te gevién -zou onge-meen vee'l plaatis vergsn; vergenoegen wtji ons alleen njet t>e zeggen dat hij met zijn g'ewonen gloed en zijn© overtuigende bewoordingen de massa tôt een warm enthousiasme bracht tini dat hem aan het einde van ziljn snreekbeurt de gewon© ovatie ten deel vieil. Tôt siot ging het st.ukj& « Vlaandeiren Ontwaakt » van L©o Vandevelde. Hoe heeriijk is het Mevrouw Dia Vreker ge-' lukt een moeder Vlaanderen t© _ g©ven. We hooiren nog de schoone, zingendia zinnen, de snijdende kilachten en den drigenden op:roep! En verder in 't stukje, waar in dia clamas ©n heeren van het Nederlandsch Tooneel zich bijna allen gnnstig hebben onderscheiiden konden we al d© 'handigheid en de kunst van onzen gevi'erden en onveirmo©Lbaren tconeel-knnstenaar Arie Van den Heuvel bewonderen. Hij had immers voor d© meester-lijke en grand.oze opzetting van hict an-ders niet zoo heel ste.rk-instaand stnkje gazorgd. De middeleeawsche dracht, de rijke figuratiie, ailes bracht het ziljne bij om het'vaderiandsche stuktj© tôt een goed einde te brengen. Toc.n bij het slot Moeder Vlaanderien weer in goudbrokaten mantel den schit-terenden troon inneemt. vanwaar z© den rijkdom harer gouwien kan ovarkijken, toen op den achtergrond de zwarte leeuw op 't geluw veld als uit den heerlijken Vlaamschen bodem oprees en daair als beschermend over de geheele figuratie stond, toen brak het publiek in spontané taejuichingen uit. Herhaalde malen werd het doeik. onder het donderend applaus der enlhousiastische menigte weer ge" haald.en de geestdrift verstilde slechts toen onze voorman weer verscheen om de medeweirkers warm te danken. Spe-ciaal richtte zijn dank zich tôt meester Licveg Duvosel, die ondanks zoovael moeihjkhiaden van allen aard het muzio-kale gedeelte opperbest had verzorgd. En tMEDER Ie Jaargang. — Nr 15. Zondag, 21 Juli 1918. Prijs 10 centiem. LIEVER DUITSCH DAN VLAÀMSCH ! — Kent gij een hatelijker ras dan een Franskiijon ? Om zich van zijn volk te onderscheiden, spreekt hij uitsiuitend een vreemde taal, verbiedt aan zijn kindersn de taai van 't Volk te leeren, eischt voor zijn gemak, dat het Voik hem diene in die vreemde taai, bemeestert voor -ijn fils-à-papa al de beste plaatsen, zonder kennis of spéciale voorbereiding, richt geheel de Staatsmachien în zijn voordeel in, schept zich een leven met veel inkomsten, bijna zonder werken en ziet met verachtisg neer op al wie de taal van 't Volk spreekt of verdedigt en voor hem werkt terwijl hij geni ' ' — Die parasiet van 'l VIaamsche volk <» int:rnationaall Heden gebruikt hij 't Frantch om zijn Volk onder den duim te houden; norgen om z!_m ma"' te behoaden, zal hij Duitsch, Engelsch, Italiaanseh zijn, als hij maar zijn Volk door verdrukk'ng, onwetendheid, armoe... klein, machteloos, gedwee houden, om des te gemakkelijker dat Volk te kunnen beheerscheo, uitzuigen, en uit 's Volks zweet de middelen tôt zijn vadsig leven te persen- — Voor 't oogeriblik Is de Franskiijon Enientegezind, patriotard, want dat Belgisch Vaderland had hij tôt het Paradijs der Kapitalisten gemaakt; morgen zal h?j den grootsten Duitschkiljon zijn, als er maar lui leven, veel genleten en veel macht van komt. De taal van zijn eigen volk veracht hij, omdat hij dat volk zelf verachtl Liever dan de taal der 4 1/2 miljoen Vlamingen te spreken, spreekt hij de taal van den bezetter. In het passant spreekt hij de taal dt-r Duitschers, maar met Vlaamsch bezoede't hij zijne ari3tocratische genieterslippen niet; hij kent dat « zeug » niet! In het Schepencollege verklaart de socialistische lakei der Franskiljons : Met den Duitschen Burgemeester wil ik we.ken, maar niet met de Vlaamschgezinden. In de Commissiën van den Gemeenteraad wil de katholieke Franskiijon met den Daitscher briefwisselen, maar een VIaamsche Schepene, dat is hem te gemeen. In de OodsiiUizen gaan de liberale dienaars van Fransch kapitaal aan het loopen, zood a een Vlaamsche Schepene zijne intrede doet; maar in huis vleien diezelfde heeren de Duitsche overheden om het meest! — VOLK VAN GENTl Zoo vjrdrijven wij oyeral de Fransehe bendel Het g'ezicht van een eerlijk Vlaa.n ch man is gen'oeg om ze te doen loopen. Wij gaan die bloedzuigers van ons Volk andere manieren leeren! Met hun Beulemansch komen ze binnen enke'e maanden ne'gens meer! Zij zullen de taal van 't kanailje leeren, of wij zullen ze uit aile ambten, uit aile invloednjke sferen wegjagen! — 0e laaî Van den klsine moet hier de wei Stellen! Met de taal van den arme, slijgt de macht der ware Démocratie! Ook de valsche demociatin. voetlikkers der grooten en der financie, dienen door het Volk geknakt! ^X^ant waarom verdedigen die zoogenaamde volksmannen de taal der rijke men&chen overal en altijd? — WERKMAN EN BURGER! Er moeten andere toestanden komen ! De verdrukkers en hunne zooilikkers moeten gekortwiekt woiden en het zoo verachte Volk moet worden verdedigd in zijne beiangen en geëerbiedigd in zijne Taai. dan werd ook onze svmpathieke Airi© Vanden Ileuvel niet v°ifgeten, di© niette-genstaande ziljn lange, wenkidagen toch nog altijd tijd over heeft om in een Vlaamsch feest me© te werken en het te doen lukken. In de beste stiemmir ï gingen de drie" duizend herdenkers van den. Gulden Spo-rens'lag uiteen. Ze waren te vreden. Elf-Juli is tia Gent woardig herdacht. BABD. Het kempusl is don Strijd Het heeft jaren geduurd vooraleer onze Vlaamsche Beweging tôt het helder inzicht kwam, dat de spiî waarom geheel der ver-fransching in Vlaanderen draait het onder-vvijr» is. Conscience wist ons loor de historische heldenfiguren voor ons Vlaamsch verleden te doen voelen voor volk en taal. Vr.u 12cor: ia zijn ge redavoe- ring in den Antwerpschen Gemeenteraad, wist het zwaartepunt van het verrottingstel-sel aan te wijzen : het onderwijs. De Raedt in zijn « Vlaamsche Vo'ks-kracht » het heilige economische boek der Vlamingen, deed de economische gevol^en van het verfranscht onderwijs voor Vlaanderen in het licht treden. Ik weet niet wie van de drie figuren in onze Bewegin;» het meest voor zijn volk heeft gedaan, maar ik ben rnij wel bewust, dat hoe langer ik den strijd meeleef, des te inniger wordt ik overtuigd dat geheel enze sirijd in hoofdzaak een zaak is van leer-kracht en school, van voertaal en methode, van onlwikkeling en opvoeding. Gezond doordenken kan ons volk niet, omdat het tôt nooit tôt verstandig iezen kwam ; behoorlijk zijne gedachten uitdruk-ken, op die nauwkeurige en beschaafde wijze, die de andere volkeren kenmerkt, kunnen onze menschen niet. omdat zij ner-gens gelegenheid hadden zich in dat ink.lee-den van gevoelens en denkbeelden te oefe-nen. Eene verfijnde uitspraak missen al de klassen onzer bevolking, omdat gebrek aan lielde tôt de taal en de eerbied voor onze mooie spraak nooit tôt het coquetteeren mel verfijnde uitspraak en getaffineerden woord-keus, leidde. De strijd zal maar gewonnen zijn als onze menschen degelijk en grondig hunne taal zullen leeren, gebruiken en liefhebben, als onze taal mooi gesproken, de woo denkeus door fijn taalgevôel zal geleid zijn en onze menschen er fier zullen op zijn hetbeschaafd Nederlandsch vlot als iets natuurlijks te gebruiken.Vrouwen enkinderen trekt men nooitdooi ruwheid çn gemeenheid aan : wilt ge uwe taal door vrouwen en kinderen doen lief-hebben, verzorgtze, koestert ze, verwarml ze door natuurlijke verfijnde uitspraak, door gepaste woordenkeus, aangenamen toon, behoorlijk accent. Strijden voor zijn taal is niet alieen ei kranig voor optrede.n, er voor rjveren ir vergaderzaal en vriendenkring; dat is plichl en ik ben er verre af te smalen op onze volkswerkers, maar men vergete het niet : het schoone trekt aan, het sierlijke wekl het gevoel, het aanvallige is verleidelijk, Uit ieder van ons gaat een invloed uit op onze omgeving : spreekt mooi uw taal en gi. ontwapent een deel uwer vijanden. Vrouwen zal men nooit door lompen aan-lokken maar door bevaliigheid en zwier zoo voelen wij ons onweerstaanbaar aange-trokken tôt ailes wat door kleur en lijn ii veraangenaamd. Spreekt dus mooi, zonder aanstellen; vlo zonder affectatie, natuuilijk zonder overdre venheid. Denkt er aan niet alleen in openbart omstandigheden, maar in school en huis, oj straat en in elke levensomstandigheid. Nemo. Door eigen schuld ? Toen God den mensch schiep wilde H dat wij Vlamingen hier zouden zijn als eei zelfstandig volk : en schonk Hij ons onz iaal. Het is voor el\en Vlaming streng plicht dat gesehenk in eer te houden, e voor te strijden indien het in zijn macht ligt en vooral het grondig te kennen : omdat he ons onontbeerlijk is om ons te ontwikkelen ons op te werken tôt kultuurmenschen. I: een vreemde taal kan men dit onmogelij zoo goed als in de moedertaal. Die waarheid wordt gestaafd door d Gsestelijke overheid die den kathekismu doet aanieeien in de landstaal. Dit sprint te meer in Ret oog daar zij dat onderrict maar in het Fransch laat geven aan di kinderen welke reeds verfranscht zijn en d landstaal niet meer voldoende machtig zijn în de katholieke Koliegiën doet meh d onderviaditig op dat bii gehjka versiande lijke bekwaamheid de jdn^elingen die ee vlaamsche opvueding hebben ontvangen v< uit de beste leeriingen zijti. En toch wordt er op die vingerwijzin geen acht geslagen : dien toestand duurt n al 88 jaar en wordt hoe langer hoe ernstigei Van 1830 af is de Geestelij^e overheid m< de fransehe aristokratie samen gegaan heeft de beiangen van haar eigen volk vei waarloosd, ze geofferd aan deze der hooger standen. Wat onvermijdelijk komen moest is n daar. Zij heeft zich zelf een toestan peschapen die haar verplicht maar imme voort tegen het belang van haar volk in t gaan, of schuld bekennen, rechts omkee maken en den weg-naar Canossa inslaan. Die toestand is uiterst droevig voor on godsdienstige geloovigen : wij durven da ook hopen dat men eindelijk de ooge openen zal en die ergenis wegnemen voc het welzijn van Godsdienst, Volk en Lane B. v. B. Een merkwaardig boekje De krijgsgevangenen Karel De Schaef dryver en Julius Carpentier hebben ee roerend schrift laten verschijnen, dat eer wàre opschud ing bij aile Vlamingen z. verwekken. Hun « Vlaanderen's Weezang aan de IJzer » zal voor de legerquaestie doen Wi Claudius Severus « Vlaanderen's We< zang » voor de besluurquaestie deed : eer rilling zal door het land gaan. Met namen van personen, met datum: met portretten, wordt door feiten, die I doen opstuiven van veroniwaardiging.de ve schrikkelijke misdaaddie op onzeV a&mscl: jongelingschap wordt gepleegd bewezen. Hier valt niet meer te looehenen : on? Vlaamsche jongelingen worden vermooi op sluwe, arglistige wijze, omdat zij Vli ming zijn. Dat boekje zal den Iaatsten onverschillis wakker schudden. Het is geschreven zegt het voorwoord Voor de Vlamingen, die in deze benarc tijden den moed hadden daden daar , stellen in 't belang van hun volk ; Voor de onverschilligen, die werkelot t zijn gebleven en zich beroepen op het leg ter verrechtvaardiging hunner houding; Voor de Viaamschhaters, die op h \ leger rekenen om hunne droomen van ve fransching lot werkelijkheid te maken ; Voor het Vlaamsche Volk, en inzonde heid de Vlaamsche ouders, wier zonen %eeds vier lange jaren in ballingschap leven, j opdat zij zouden weten : 1 1° dat de Vlaamsche soldaten, door het 2 België, waar zij voor gestreden en geleden ~ hebben, verdrukt worden en mishar.deld, omdat zij Vlamingen zijn ; t 2° dat het lijden hun heeft gemaakt tôt , Vlamingen, rasfier en stambewust, wars i1 van aile verfransching ; 3° dat hun sterken arm voortaan Viaan-e deren is gewijd en zij niet zullen rusten vôôr s de toekomst van hun volk is verzekerd. Gansch Vlaanderen moet dat nieuwe « lk 1 beschuldig », zoo verpletterend voor den e beul België, lezen ! Een traan welt onwillekeurig in uw oog e bij het iezen van -het opschrift onder het •'^Id fier berkkoven on* r kinderen ï ti Hier liggen hun Iijken als zaden in *t zand Hoop op den oogst, o Vlaanderland. g Nemo. U :t ; Het Onderwijsofïensief 0 Prof. Dr Josue De Decker heeft een u overwinning behaald, die zijn naam voor d altijd aan de groote zaak van de vervlaam-r scliing van het onderwijs in Vlaanderen zal e hechten. Hij heeft de nieuwe verordening betrekkelijk de voertaal in lager en middel-s baar onderwijs niet alleen met talent en n taaien wil in den Raad van Vlaanderen doen n doorgaan, maar wist ze in het verordenings-jr blad te doen afkondigen en toi wel te maken. Aan den flinken werker, den grooten geleerde,,den doorzienden Vlaming brengen ^ wij hier onze warmste hulde en wij geven zijn voorbeeld aan zooveel praters en albe-diilers, die in het vitten de bazen, het wau-welen de voormannen zijn, maar als de beste i- stuurlui, die aan wal staan, nooit iels prac-n tisch, iets tastbaars voortbrengen. e De nieuwe verordening eerbiedigt de vrij-jJ heid van het onderwijs en toch drijft zij de vrije scholen naar de vervlaamsching. Voor-n taan zal niemand meer een openbaar ambt it kunnen bekleeden, indien hij niet drager is van een getuigschrift bewijzende c'at hij zijne e zes eerste sludiejaren heeft doorgebracht in eene school waar Nederlandsch de uitslui-s, tende voertaal was voor aile vakken. J Door de nieuwe verordening mag het r- onderwijs in andere talçn dan de Neder-e landsche eerst in den vierden g^aad ver-strekt worden en zulks maar gedurende ten e hoogste drie uren in de week voor elke taal. d- In aile lagere scholen van Staat en Ge->- meenle, in aile aangenomene en aanneem-bare lagere scholen, a's ook in aile openbare ;e en uit openbare middelen ondersteunde kindertuinen, scholen van voortgezet onderwijs, avondscholen en bijzondere leergangen le wordt het onderwijs in de landstaal, liet :e Nederlandsch gegeven, Het zoo lang verwachtte beginsel Lands->s taal-Voertaal, is eindelijk erkend en de ;r ouders, die belang hebben voor de toekomst hunner kinderen te zorgen zullen nu even et zeer op degelijk Nederlandsch onderwijs r- aandringen a's ze vroeger aile scholen uit Franschen dwang wilden ontvlaamschen ! r- Een stap vooruit dus en een merkelijke !

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.