f r<of«te »ïàarèaî«â Nô. 224 Donderdag, 7 Ociobcr 1915 5 Cent DE VLAAMSCHE STEM ■ ien volk zal niet vergaanf ALGEMEEN BELGISCH DAGBLAD Eendracht maakt macht RED ACTIE- EN A0MINISTRAT1EBUREELEN, PALEISSTRAAT 31. bovenhuis, AMSTERDAM, Telefoon No. 9922 Noord. Onder leiding van RENE DE CLERCQ en Dr. A. JACOB. ABONNEMENTSPBIJS (by vooruitbetaling): Voor Nederland per jaar gld. 6.60 — per kwartaal gld. 1.75 _ per maand gld. 0.73. Voor België, Engeland, Fraukrjjk en andere ianden dezelfde pryzon, met verliooging van verzendingskosten (2V4 cent per nummer), A DVERTENTIES 20 Cent per regel. Het Stelsel. Telkens er, tijdens de vijlentacnugjarigi terdrukking der meerderheid in België, eei Vlsming, het bukken beu, zich alkrachti iuspa-nde voor de edele zaak der volksbsvri; jin» en recht stond voor liet rech±, wistei je sluwa tegenstanders de werking van zull (fu te breken of althans zijn invloed te ver minderen door hem allerlei bijbedoelingei wt8 ditfhten, en, fijne en grove leugens in (enweveiid, zijn streven gaandeweg ver j8clit te maken tôt bij zijn eigen vrien Jeii toe. Zoo hiet het van den Katholieken Via mine dat hij, voorwendend te strijden voo fiaen ta al en aard, Vlaanderen dora ei ! loom vou laten in de schaduw van kerk ei ! Vasteel, tôt lieilige bate der vasthoudend-partij. Middeleeuwer stond liij met dei ' domper op het licht. Trad oen vrijzinnige als flamingant il het perk, terstond werd hij uitgescholdei ils kebter on geus. De m an was niet te ver trouv/en, voerde ze3tiendeeuwsche plannei in het schiltl en aldra zou het blijken, da hij, door ontvoogding van Vlaanderen, niet inders verstond dan loskomen van Rome. Dan sccdaal-deinccraat, die voelde vai moeder-Vlaanderen, ging het niet bete • top. Drong hij zich niet op als verdedige van de volkstaal enkel en alleen, om des t gémakkelijker den werkersstand op te ruiei te^en godsdienst, staat en kapitaal ? Zoo konden Walen en Franskiljons, ter wijl zij zolf hunne politieke veeten verga ten en vergaven en socialist, liberaal ka tholiek al saam, ijverden tegen ons, twist ei rerdeoldheid zaaien in het kainp der arge looze, lijdzame Ylamingen. Wie zich daa: losschudden wou en vrijheid eischte moes door belofte, vleierij en dreigement terug geduwd in het juk der dienstbaarheid. Zoo ptvw maar cen Vlaming zijn vlamingscha-] ! opofferde voor de belangen eener partij, 011 ■ middellijk werden hem de fraaiste lof lied e rc^ toegezongen : dat was nu de ware fia jningant, niet de ophitser, de dwarsdrijver maar de bedaarde, de bezadigde, de dege lijke, een mensch van ondervinding, di redenen verstond. Bracht zoo n beroepspo Eicus de Vlaamsche zaak niet ver vooruit tichzelf zou hij wel kalmpjea uit den sla; redden, kamerlid mocht hij zijn en blijven eu als liij, met fatsoeii, zijn volk neg verde verraden kon, minister worden ook. Dat gewezen leiders — o die bekeerlin gcnijver ! — na een deeanoedig uitgesprokei mea culpa, hun voormalige medestrijdei' helpen verdacht maken om het vertrouwe: dsr oppermacktige, over genade en straf be schikkende tegenpartij terug te winnen, ei loeuwon met schapenmoed, hun oude, arme fiere raanen willen doen voorkomen als d ffitste, de zachtste, de zuiverste wol, i menschelijk in een droeve beteetkenis van he *oord. Toen uit oorlog godsvrede geboren wer< <n, terwijl de volkeren de menschen dood den, de kleurpartijen ons toch een dag me rust-e lieten, moesten naar een ander midde gezocht om de niet zwijgende Vlamingei •chuld en schande toe te slingeren. Wat men toen verzon om de Vlaamscb Eeweging uit den booze te verklaren, radei toudt ge 't in jaren niet, waart ge doo franskiljonschen lasterdurf niet op h.et on geloofbaarste voorbereid. We strijden, o rouwend volk, vemeem lioort toe, jongens aan den Yzer, leuge] verkondt het, dwaasheid vermondt het, w "frijden niet voor Vlaanderen, maar voo Dnitscliland. Inderdaad ja-sprekers zijn t^e en d c3dste benaming van onze taal is Dietsch een beetje kwaadwilligheid, een paa teizierde en een paar verwrongen feiten kre^ verdachtmaking haar bedriegelijk ra/ ^ beweging, dat, een...aal over en om ^raaien en sohijveren zou tôt het bijste *erd voor aller oogen. Evenwel op het oogenblik dat duizende: fiaminganten zich als vi'ijwilligers aan ^ldden, op het oogenblik dat de Koninj ^erinnerde aan de heldendagen vai ^2, viel het moeilijk de Vlamingei rechtstreeks in verdenking te brengen. Be ghig het ons zijdelings en acliterrug6 t ^reîfen beschuldigingen en uitvallei ^Een onze taalbroeders uit liet Noorden deed, maanden lang-, het venijnij ^rdicbtsel de Tonde, dat Nederland he ^uikend Buitsche leger vrijen doortoch iDpor beoijders ga 'belager gretig opgevangien en verspreid, werd lasteniieuws aldra. wereldgemeen, en wan neer laat genœg, de waarheid bleek, en he 5 trouwe Nederland sterk stond in glans va: 1 eer en eerlijkheid, was het beoogde do€ ? ■ bereikt : de Ned.erl andsche sprekende Belg " de Vlaming, was verdacht. Mocliten onz 1 eerlijkheid en trouw zelfs nog klaarder rij : zen in het bloedig licht van den krijg, wil lig blind wou men ze niet zien. 1 Toen, te ontijdiger ure, verscheen he " oorlogsdagboek van Streuvels, een eerlijl " bedoeld werk, vol dappere waarheden ei " ongelukkige zinnen. De schrijver moest lie bitter ontgelden; ook zijn volk. Streuvel " werd verdacht zooals de Mont en De Bon : heb reeds waren, zooals de oude Verriest 1 Van Oye en Josson het werden, zooals, d^ 1 een na de ander, Lodewijik de Raedt, Loui: - Franck, Raf Veitelst, Deo Picard, Borra: 1 De Clercq, De Cock, Jacob, Vermeersch en allen die 't goed meenen met hun volk 1 het zijn of zijn zullen. Wie Vlaamsche den 1 kers en leiders leest of aanhoort is uit dei ■ booze, wie h en verdedigt wordt medebeticht 1 wie het zij ne wil bijdragen om ons arrn< b dubbel bedrukte en dubbel bedreigde Vlaan 3 deren te redden, heet de vijand van Belgi! en de vriend van Dnitscliland; bij zooverr< i dat het tenslotte een on eer zal worden zicl * veilig te houden buiten het bereik aile " aantastende verdachtmaking. ' Zij dit gewezen leiders en would-be op 1 portunisten in overweging gegeven: nie alleen wij, ook zij worden met kwade oogei " aangekeken ; en eenstdaags, indien ze me " ons den ondergang van Vlaanderen nie ' helpen verhinderen, zullen zij, zoo goed al i wij, vervolgd worden en verwezen. Wan ■ niefe slechts éen flamingant, niet slecht éen Vlaming, maar gansch ons volk maa!< - men verdacht, omdat, voor den drang de Latijnsche staten, België zijn neutraiiteit op ■ geven en Vlaanderen irerdwijnen moet? , i RENE DE CLERCQ. Neutraiiteit o! Vrijheid. ' Onder dit opschrift als dilemma behan " delt Mr. Frans van Cauwelaert in ,,Vri 3 België" de actie voor Vlaamsch en Waalsc " zelfbestuur — dat axioma voor aile goed J Belgen — in verband met de kwestie de l neutraiiteit. j Dat er een verband tussclien beide puntei •" bestaa-t, zullen wij niet looehenen, integen deel. Haar onze geachte tegenstrever zoek' " het waar het o. i. niet ligt. i Om te beginnen stelt hij het probleem nie s zonder aarzeleai: ,,Wij willen op de ge i beurtenissen niet vooruitloopen. Maar d - vraag is nu eenmaal gesteld geworden en wi i meenen ook ons antwoord niet schuldig t< , mogen bnjven.,, 3 Niet zonder aarzelen, en cok met weini; s doorzicht: het gaat hier immers niet on b een academische discussie over de wensche lijkheid ,,dat België na dezen oorlog weder 1 om geneutraliseerd worde of vrij zij." Waar het om gaat? — Laat ons den moe< b hebben de dingen in het aangezicht te be ^ zien en bij hun naam te noemen: er i: 1 sprake van de misdadige actie der Franskil jons om België bij de Entente in te lijven — 3 of nog erger, om vaii België voor goed eer i Fransch-Engelsohe voorpost te maken. r Gedurende den vrede werd er zoolang( aai - de ,,conquête des cerveaux" gewerkt; m krijigt deze haar beslag: De beide soeur » latines Frankrijk en Italië redken de liane 1 aan de kleine soeur latine België. En il 3 staatkundig-militair opziclit worden onz< r ,,garanten" voor goed onze ,,bondgénoo ten". 3 Dat is het groote gevaar voor de toeikomst • Van de Duitscliers wordt ons land wel be r vrijd. Maar wie verlost ons Vlaamsche voll » van den inweaidigen vijand, van den Fran • schen kanker in Vlaanderen die ouder is dai ' een dag en er veel moeilijker uit te krijgej r zal zijn? Het grootste kwaad ons door den Duit 1 schen inval berokkend is niet de overrompe ling van ons land, noch het verlies van hav< ' en goed dat elke Belg eenigermate heeft ge 1 leden; — het grootste kwaad is d< 1 ontreddering der gemoederen in 't Vlaam sche kamp en het noodlottige overslaan de 3 eympathiën naar Fransche zijde, bezegel< 1 door het gebonden zijn van België's herste • aan een Fransche overwinning. 5 Laat ons openhartig spreken: wat he' k Fransche overwicht in West-Europa voo: ^ Vlaanderen beteekenen zou, is den Vlamin 1 2en tooh zeker al duideliik eeworden. Se" t is zelfs zeer de vraag of Frankrijk het zoi - laten bij een annexatie van den Elzas — t een overwegend Duitsch land — en een vri; i België zou laten bestaan. Een vrij(?) Bel-1 gië! Eilieve, België wordt kort en goed , de ,,marche du Nord-Est" en een Engelscl 3 bruggehoofd op het vasteland. Zal het on: . niet gaan als Roemenië in 1878, toen Rus . land, uit dankbaarheid voor de redding bi, Plevna, het Bessarabië ontnam ? j En dat is het groote kwaad door den : Duitschen inval aan de Vlaamsche zaak t gedaaii: dat hij ons in de armen onzei ) eeuwenoude vijanden heeft geworpen. Moest 3 dit zijn beslag krijgen, dan is het met i Vlaanderen uit, door de schuld van Duitsch-, land; en dat zullen wij niet vergeven. Dat > is de blijvende oorzaak van onze rechtmatige ï verbittering tegenover den Germaan uit > het Oosten ; zooals Hugo Verriest erkende. met zijn groote onbegrepem opreclitheid. » Vlaanderen heeft eeuwenlang genoeg ge> leden om het recht te hebben zelfzuchtig te i zijn, en van zij ne .zonen het voeren van eer » nuchtere reaal-politiek te eisehen. Daaron: ! is het onze eerste plioht Vlaanderen's mO' reele integriteit te bewaren en het VlaaimsolM 5 belang voorop te stellen. Laat ons voora' J zorgen het niet dienstbaar te maken aan hel L overwicht van de eene of andere groep dei 5 mogendheden — maar concreete waa-rbor-gen *) eisehen voor onze samenwerking aan het heropbouwen van een gezond Belgic J Dat ligt in de lijn van het welbegrepen be-1 lang der Belgische'regeering, en is tevens het eenige middel om de verblinden in d< regeeringskringen ontzag in te boezemei: 5 voor de Vlaamsche zaak. J Neutraiiteit o f vrijheid ? Neutraiiteit eer beletsel voor onze vrijheid? Zij blijft ei * integendeel voorwaarde van: Zonder onaf r hankelijkheid geen vrijheid; zonder zelf standigheid geen zolFbestuur. Zelfbestuur en celfstandigheid, dus, il plaats van neutraMteit of vrijheid. Wi houden vast aan onze positieve begrippen ei wij zen de negatieve van Mr. van Cauwelaerl af. En laat ons tegenover hem ons stand-punt scherp formuleeren: lo. Wij zijn het eens met hem dat d< ,,opgelegde neutraiiteit" plaats moet maker voor , ,vrijwillige onzijdigheid", in on^e r terminologie , ,zelfstandigheid' '. 2o. dat de natuurlijke kultureele aans.ui-ting voor Vlaanderen, volgens eigen aard. die is bij Nederland. 3o. dat het misdadig is de Vlaamsche Zaak k dienstbaar te maken aan het Duiteche machts belang. Maar wij gaan ver der. Het is evenzeei misdadig: lo. de Vlaamsche Zaak over te leveren aan Frankrijk en dienstbaar te maken aan het Engelsche belang (Ik heb hier het oog op het misbruik waartoe Vlaamsche leiders zich leenden, om den reclitmatigen Boerenop-stand te smoren.) 2o. de ,,vrijwillige onzijdigheid" op t/€ geven voor een definitief verbond met d€ ^ Entente, onder voorwendsel dat de Belgische neutraiiteit ,,een Duit6ch belang" (?!) 5 zou wezen. 3o. Wij achten dat een verbond met Nederland het eenige wenschelijke blijft. 1 Maar hier is voor 't oogenblik geen sprake van. De heer van Cauwelaert weet 1 toch even goed als wij — zoo niet betei 1 — wat men te Havre voorheeft met 3 het opgeven der neutraiiteit. En indien ^ hij daarover zwijgt, de handelwijze der regee-1 ring billijkt, en de opdracht aanvaardt het ; terrein bij de Vlamingen voor te bereiden in " den door de regeering gewenschten zin, dan getuigt zij ne houding evenmin van zuivere . Vlaamschgezindheid als die van wanliopigc ■ Flaminganten, die op Duitsche hulp zou-: den beroep doen tegen hun eigen volk. Mr. Dr. L. B1 ULEZ. *) Wij bedoelen: waarborgen = innerlijke voorwaarden. ; De Belgische Neutraiiteit. Men sohrijt't van Vlaamsche zijde aan an ^ ,,Nieuwe Rotterdamsche Courant" : In ,,Vrij België", no. 6, verscheen een " i zeer lezenswaard artikel van den heer Frans r van Cauwelaert over de Belgische neutrali-! | teit. Dit artikel heeft des te meer belang. . ! omdat de schrijver ervan meer en meei doorgaat voor een officieuse woordVoerdei over de Belgische buitenlandsche politiek. 5 De heer van Cauwelaert onderscheidt. zeer terecht, tweeërlei contractueele neutraiiteit: eene zelfgekozene (de Zwitsersch< ' b.v-) en een opgelegde, als die van België, i Van die opgelegde neutraiiteit zou yau Cauwelaert zijn land willen bevrijd zien: ,,Dwangneutraliteit is voor een land geen eer," roept hij uit en alhoèwel hij de goede kanten der neutraiiteit niet wil ontkennen, meent hij toch dat zij ten slotte nadeelig heeft gewerkt door de Belgische militaire energde te verzwakken. Het argument:. ,,dat is niet eervol", is 1 steeds gebruikt door elke regeering die zich • niet aiân internationale wetten wilde onder-werpen en zich niet door vaste regelen wilde laten binden. Of de bevolking niet juist het best door een herstelde neutraiiteit gediend zou zijn, is een zeer moeilijke' kwestie, die slechts door nauwkeurige studie kan opgelost worden.Elven moeilijk de vragen of een werkelijik zelfstandig België — zoo als van Cauwelaert zou willen — mogelijk is, én of een dusdanig België wel — zoo als hij ook beweert — de ' voorwaarden voor een herboren Vlaanderen kunnen bieden. Op éen punt slechts willen wij nu reeds de aandacht vestigen : België heeft nog steeds verplichtingen die niet vervallen zijn, met name tegenover Nederland, dat het revolutionaire bewind van 1830 te Brussel slechts heeft erkend op voorwaarde der neutraiiteit.Dat mag ook een Vlaming niet vergeten •. hij moet tracliten te doen vermijden, dat Nederland zou verzwakt wonden door een nieuwe internationale status van België. Want Holland's kraoht is nog voor onaf-zienbaren tijd een eerste voorwaarde voor een krachtig opbloeiend Vlaamsch cultuur-leven.Het is van het grootste belang, dat deze moeilijke problemen tlians ook door Ihet ge-zaghebbende woord van den Vlaamschen leider aan de dagorde gesteld worden. tai Knineii Elssatieth. Groot-Nedcrland wordt geoyend met een gedicht ,yAan Elisabeth, op dezen tijd Ko-ningin van België" door P. C. Boutent. Het volgende er uit moge hier over g e-nomen: > Geen koning en geen koningin Van die nu zij h, kwam. ooit hier in y Tôt deze wijk, waar Jt ééndaagsch mensch ekind Der Schoonheid eeuwgen glimlach wint-, Dan gij alleen — Binnen de liartekolk Der rustgedrenkte glaaiageblinde wolk, KLruispunt waarlieen van aile windezijden Uit levens scheraerla-nden leiden De lichte paden en de donk're gangen Van ongerept en bloe&emblij verlangen, Verdwaasd geluk, deemoedverzaligd leed, En gouden wanhoop die geen uitweg weet Dan naar haar eenige verheerlijking, Verscheen uw aanscthijn. Zacht ontroeren ving De beîdende aandacht van de bleekgew assohen Stilten die hingen over de terrassen, De breedgotrede steilgeglooide koramen Die stralendwit ten wijdren hemel klommen. De adem van 't licht brak siddrend aan haar wand In kleurenboken (over rand aan rand Gleden de weeke vl-oeibre regenbogen) En hield met ijlste sluiering betogen Den glimlach uitgeschud van elken schijn, Waarin gij naderdet. Zoo huiverrein Rijst wel de maan in vrcegen zomeruclitend, Twee koele gloriën in elkaêr vervluchtend. Rondom de rankhedd uwer sohoudren sloot Zich tôt een mantel 't levend morgenrood ; En als een enkel glcedgodompt juweel i Twijnde de morgenster haar straalgestreel Door blondverluclite schaduw uwer haren. Maar in uw oogen die als spiegels waren Van meren, die door heimelijike beken Trekken den glans van aile hemelstreken, Lui&terde' in opgolegden wedsrschijn Vlammen van oogen die geen stervenspijn Gewarend naar uw broze hoogheid lachten Jonge verrukking die den dood niet achtte. Kst doen wij mer U. Wat doen wij voor u, arm Dietsch, arm i Dietsch ? Veel vragen, veel klagen, en verder niet6. Met lappen en lompen van wet op wet Wordt een schittergewaad u aaneengezet, Het pak van harlekijn! O spot, o spot! Zit liever naakt dan in 't kleed van den zot. Zit liever ten gronde in uw grootsche grief , Dan te gaan door uw land met een bedel- brief. Een dag nog. En 't volk, met mantel en kroon, Baant stormenderhand u den weg tôt den troon. Er uit, do bijzit, de vreemde, het Fransch! De kinderkamer, de poppendansl Een kranige daad. eén krachtige schop... Waar zijrji ze nu, bijzit, kamer en pop? In uw eigen huis zijt ge minder dan iets, i Maar morgen zijt ge ailes, o moeder, Dietsch 1 HENÉ DE CLERCQ, KLEINE KRONIEK Kern. Voor ons is het slechts een halve Vlaming, lii.j die de belangen des gemeenen vaderlands niet zwaer genoeg aclit om in de sohael van zyne genegenheid op te wegen tegen eene andere staetkundige gezindheid. H. CONSCIENCE. De Paniatijnsche Beweging. In de eerste helft van September werden in een aantal steden van Sicilië voordrachten gehouden door het. Belgische Kamerlid Jules Dcstrée, afgevaardigde voor Charleroi. Dezb voordrachten waren ingericht âoor het ^Institut français de Florence". Dit Instituut h a ngt af van de Universiteit te Grenoble en stelt zich ten doel, door het inrieliten van taaleursussen en leergamgen in letterkunde, geschîedenis en kunstgeschiedenis, de intellec-tueele betrekkingen tusschen Frankrijk en Italië te bevorderen. Aan de omreis door Sicilië namen deel naast den heer Destrée, do bestuurder van het ,,Institut, français de Florence" Luchaire en de Italiaansche ge-schiedschrijver G. Ferrero. ,,Leur triple présence à elle seule", schrijft de Indépendance belge, ,,était un symbole de l'alliance latine". (Alleen het feit reeds, dat zij met zijn drieën samen waren, was een symbool van het La-tijnsch Verbond). Vincent d'Indy en César Franck. Vincent d'Indy heeft in de „Everyman" van 10 September een artikel aan Belgische en Duitsche muziek gewijd. César Franck eischt hij op voor de Fransche kunst, niettegenstaan-de zijn geboorteplaats Luik is. Alexis Samain gesneuveld. Een tragisch lot heeft den voorvechter van de Fransohe beweging in Elzas-Lotharingen, Alexis Samain. getroffen. Uit een der laatete Pruisischo verlieslijsten blijkt n.l., dat hij op het Oostelijk oorlogstooneel gesneuveld is. Samain, die voorzitter was van de Lorraine sportive en de Jeunesse Lorraine, werd bij 'liet uitbreken van den oorlog, tegelijk met de meest invloedrijke leden van do Souvenir français, en de Souvenir alsacien-lorrain, te Metz gearresteord en naar Ehrenbreitstein overgo-bracht. Hier "bleef- hij tôt April, waar.ua liij bij een der regimenten aan het Oostelijk front werd ingedeeld. Alexis Samain was 32 jaar. Polen. Het Engelsche sociaal-democratische blad ,,Justice" bevat, naar men ons van Poolscho zijde mededeelt, een artikel van Rosalind Travers Hyndman, onder den titel: ,,Beloften aan Polen", waarin het volgende staat te lezen: ,,Wat heeft Polen van Rusland te verwach-ten? Do beloften van vrijheid, door den groot-vorst gedàan. zijn niefcs meer waard dan een belofte der Verheven Porte, aangezien Rusland een staat is, waar de Tsaar zelfs zijn kroningseed zonder bezwaar kan breken. En wat zou bovendien in het gunstigste geval een of andere grootvorst vermogen tegenover de almachtige Russische bureaucratie, zelfs indien hij iets zou willen doen? De Russische regeering moet nu eenmaal de ontzaggelijke, steeds toenemende ambtenaarskaste, die leeft van het Russische rijk, aan betrekkingen helpen. Qp grond daarvan moeten aile ambten in do tôt Rusland behoorende landen steeds door Russen en niet door bewoners van het land zelf worden bezet. Voor deze Inntste is eenvoudig geen plaats. Als Polen y.-' nndig werd, zouden ten minste een millio, Ru&si-sclio ambtenaren hun betrekking verliezen, waardoor weer nieuwe binnenlandsche gevaren voor Rusland zouden ontstaan." Het blak verklaart zich voor de vorming van een onafhankelijken Poolschen staat en ioegt: Een vrij Slavisch land in het eentrum van Europa zou een scheidsmuur tusschen Rusland en Dnitscliland vormen, een hinderpaal voor botsingen en een spil v. aarom de gelieele Oost-Europeescho }>olitiek zich zou moeten be-wegen. Van internationale afgunst bevrijd, zouden de graanrijko Poolsche landen een nieuw leven van blooi tegemoet gaan. Het Westelljk Offensief. Do militaire medewerker van de „N. Ct." schrijft aan zijn bjad : De voorbereiding door de artillerie, die aan het. algemeen offensief zoowel in Artois als in Champagne vooraf ging was verschrikkelijk. Een groot aantal vuurmonden was op verschil-lende punten in stelling gebracht, reusachtige hoeveelheden granaten waren daarbij opgelegd. Reeds dagen achtereen was het geschutvuur met tusschenpoozen onderhouden, doch Zon-dag 27 September kort na middernacht en in do vroege ochtenduren begon de beschieting der Duitsche stellingen met oen in dezen oorlog nog ongokende hevigheid. 's Vijands liniën waren in stof en rook gehulcl, de borstweringen versto-ven, do prikkeldraadversperringen werden weg-gevaagd, de geheele omtrek was kilometers ver vervuld mot een daverend gebulder als van een kolossaal machinegeweer. waanvan men de afzonderlijke kanonslagen niet meer kan onder-scheiden.Zoo dreunden de Engelsche en Fransche batterijen 70 uren naoht en dag achtereen. Het moreele cffect van dit bombardement evenaarde zijn vernieiondo uitwerking. Toen volgde het signaal voor den infanterie-storm. Onmiddellijk overstroomde een golf van menschen het gansche front, terwijl zij als met één élan uit aile loopgraven te voorschijn sprongen. Binnen een uur tijds waren de aanvallers in de eerste linie van den tegenstander doorge-drongen en hadden -zij hem die ontrukt. Zoventig uren onafgebroken artillerievuur en een uur, slechts één uur, infanterie-aanval. Wat leert ons dit? Dat éen langdurig artilleris-tische voorbereiding onontbeerlijk voor het wol-slagen is; dat de artillerie haast ailes is in den modernen veldslag ip dit ééno na : de beslissing, die nog altijd de infanterie draagt aan de punt harer bajonet; dat ondanks de on tegen zeggel ijlc ■ vermeerderde beteekenis van de artillerie, de infanterie nog steeds het hoofdwapen blijft, dat de infanterie in een enkel uur, ja soins in nog minder tijd de vruchten moet plukken, wan-neer het kanon 's vijands stelling stormrijp heeft geschoten en niurw heeft gebeukt. De infanterie blijft nog steeds het wapen, dat de overwinning bevecht met een ontzaggelijk ver-lies aan menschenlevens, terwijl de artillerie, goed gedekt als zij bij het af geven van haar vuur moet zijn, daarvoor slechts als prijs een feweldige hoeveelheid munitie moet betalen. In dâarom zal de infanterie blijven, wat zij werd, toen door de uitvinding der snclvuurwa-penen de ruiterij van liet slagveld werd verban-non, la Reine des batailles» Mljnefi. o zijn op de Nederlandsche kust 28 mijnen aangedreven. Hiervan waren 4 van Engelschen, 19 van Duitschen en 5 van onbe« kenden oorsprong. Het totaal der sedert hot t>egin van den oorlog aangedreven mijnen be-draagt thans 673, waarvan 350 van Engelschen, 57 van Franschen en 93 van Duitschen oorsprong, terwijl van 173 de oorsprong 'onbekend is gebleven., Russische namen. Het volgen van de krijgsverriohtingen in Rusland stelt liooge eisehen aan do aa rdrijkskun-dige kennis en het herinneringsvermogen van den lïelangstelende. Wil hij daarover van ge-dachten wisselen, dan doet zich de onoverko-melijke moeilijkheid voor : lioo die barbaarsche namen uit te spreken. Het is daarom nuttig, te weten, wat sommige dier pkiatenamen beteekenen.Brest Litowsk (Russiscli) of Brest Litewsk (Poolsch) duidt naar men weet het Litauwscho Brest aan in tegenstelling met Brest Kujawsk, dat in Polen bij de Duitsohe grens ligt. Bij den eersten naam denkt men terstond aan de Fransche oorlogshaven. Bij Hannover ligt een dorp van denzelfden naam. Brest zou dus een oude naam uit den Keltentijd kunnen zijn. Grodno ha ngt samen mot gorod-stad. Gorodno beteekent stedelijk gebied. lwangorod staat ge-lijk met Johanstad. Do naam Polen beduidt eigenlijk vlak land. Galicië komt van Galicz of Halicz, dat met een oud-Grieksclien vorm voor zout zou samen liangen. Inderdaad wordt er in Galicië van oudsher veel zout gevonden. Do vSlaven (en deze niet alleen ; men denke aan de spreekgewooaiten van Zeeuwen en menschen met Indisch blœd in de adei'en-) verwisselen de g met do h. Dubna liangt samen met dub = eit, terwijl Rowno komt van den stam row — graven. Wolkowysk moet worden afgeleid van wolk = wolf en wysok = hoogte, Wolhynio van wol = os, dus oss'enland. Volgens den Duitschen schrijver moet de h worden weggelaten. Men schrijft ook en tereclit Wladimir Wolynsk. Het draadlooze station van Sayvllte. Het Septembernummer van het Amerikaan-sche tijdschrift ,,The Electrical Expérimenter geeft eenige bijzonderheden omtrent de redenen, dio gevoerd hebben tôt het overnemen van het groote draadloozo station te Sayville door de Amerikaanscho regeering. Het station behoorde aan de Duitscho Tele-funkonmaatschappij en werkte met Nauen bij Berlijn. Behalve dat gewone telgrainmen voor zakenvrvoer wrden ovrgebracht, zond Nauen ook Duitsch oorlogsnieuws naar Amrika. Al deze telegrammen stonden reeds eenigen tijd onder strengo ccnsuur om to beletten. dat de Duitschers bijv. hun station op Amerikaansch grondgebied gebruikten en in te licliten. Iq sommige kringon in Amerika heeft het eenigo verbazing gewekt, dat de censuur niet als vol-doende werd beschouwd en dat men het noo-dig achtte, de exploitatio van Sayville door het Duitsche personeel geheel te doen ophou-den en er Amerikaansche regeeringsambtena-ren te zetten. Volgens do ,,E1. Exp." is dit gebeurd, omdat men middelen liad om de censuur te ontduiken en voor geoefende liand-langers informaties over te brengen zonder dat in schijn iets andors werd overgeseind dan het meest onschuldige nieuws. De geheime dienst van de regeering der Ver-eenigde Staten schijnt oorspronkçlijk hierop opmerkzanm te zijn gemaakt door iemand, dien men feitelijk een amateur kan noemen, al is liij in aile opzichten een goed uitgerust en hoogsb vindingrijk onderzoeker. Hij ook heeft ten slotte het noodige bewijsmateriaal geleverd om te kunnen optreden tegen do Telefunkenex-ploitatie.Do heer Charles E. Apgar, to Westfield (N.-Jersey) had zich reeds voor den .oorlog toegelegd op het versterken der ontvangen draadlooze signalen en het verkrijgen van zoo sterke geluiden, dat de teekens op een phono-graafrol konden worden opgenomen en dus ook ! later als bewijs overgelegd en gereprodu-ceerd.Van de zijde der Atlantic Communication Company, dio eigenlijk in Amerika Telefun-ken vertegenwoordigde, is een poging ge-daan om in do pers in twijfel te trekken, dat het mogelijk zou zijn signalen op een pho-nograafrol te registreeren on werd met dat denkbeeld zelfs de spot godreven. Reeds in Februari 1914 echter had do heer Apgar hier-over juist gecorrespondeerd met de directie van de Atl. Comm. Comp., en rollen aan deze overgelegd. Zij wist dus zeer. goed, dat do heer Apgar zijn beweringen waar kon maken. Inderdaad heeft Apgar geluidversterkers in gebruik, naar zijn eigen plannen vervaardigd, waardoor draadlooze signalen op ruim 200 me-ter afstand van de toestellen nog hoorbaar zijn. Dat zoo sterk geluiden zich door een phonograaf laten registreeren, zal niemand be-vreemden. De Atl. Comm. Comp. heeft ook alleen maar twijfel willen wekken aan de mo-gelijkheid, 0m tegenover het Duitsch-gezindo deel van het publiek te doen alsof do beschul-digden niet werkelijk bewezen zouden zijn. Wat Apgar nu heeft ontdekt en later aan de ambtenaren van den geheimen dienst bewezen, moet volgens de medeelingen der Amerikaanscho pers hierop neerkomen : Nauen on Sayville wisselden telegrammen van den meest gewonen inhoud, dio bij de censuur nooit argwaan konden wekken. In de in Morse-teekens overgebrachto letters werden echter hier en daar opzettelijke fouten ge-seind, bijv. een enkele punt te veel in een let-ter of te groote ruimten tusschen streepen en punten van eenzelfde letter. Het moet een lieel ingewikkeld systeem zijn geweest, ten einde te voorkomen, dat deze extra-signalen do gewono letters onleesbaar maakten in den voor het passeeren der censuur bestemden gewonen tekst der telegrammen. Intusschen vormdon de afwijkingen in do letters een af-zonderlijk soort van schrift, waarin voor do daarin geoefende personen geheime boodscliap-pen werden overgebracht. Wat Duitschland met dien dienst alzoo zou hebben bereikt, wordt nergens vermeld. Do phonograafrollen van Apgar evenwel moeten een zoo overtuigend bewijsmateriaal hefcben geleverd, dat de Amerikaansche regeering niet langer aarzelde om in to grijpen. Varia. — Het koperen oi van de Evangeliseh-Lutliersclie kerk te Riga, waarvan de kosten 50,000 roebel bedragen, is weggenomen. —- Canada gaat nu ook, naar do ,,Tel.M be-richt, voor de aanmaak van veld- en zwaar gerchut zorgen. •— Volgens de ,,Koln, Ztg.M is het aantal bladen en tijdschriften, dio sedert het begin van den oorlog niet meer verschijnen, tbans tôt boven do 2000 gestegen»

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.