VIer-en-Twialipto Jaar, - N. (>2 GoMleast - IMsgezIn - Eigeirâoi Zondag, 15, en Maandag, 16 Maarl 1914 !. < . fit ' : :• Aile briefwissolingen vraclifc-vrij te zendtm aan Aug. Van Iseghem, uitgever voor de naaml. maatsch. « -Drukkerij liet Volk », Meersteeg, n° 16, Gent. Bureel van West-Ylaanderen : Gaston Bossuyt. Gilde der Àm-bachten, Kortrijk. Bureel van Antwerpen, Bra-bant en Limburg : Viktor Kuyl, tlinderbroederstraat, 24, Leuven HET VOLK " ' " Men schrljft in : Op aile postkantoren aan 10 fr. per jaar. Zes maanden fr. 5.00. Drie maanden fr. 2.50. Aankondiglngen. Priis volgons tariel'. Voorop te b étalon. Rechterlijke berstelling, 2 fr. per regel. Ongetéekende brieven worden geweiaerd. TELEFOON N° 137, GcnU "Verscïiîf nt G maal per week • CHR1STEN WERKMANSBLAD 2 CENTIEMEN HET NUMMER 3 CENTIEMEN MET BIJVOEGSEIi CONGO'S WELVAREN. H.EDE "V-^UNT VERHAEGEN X3ST IDE TT A Tvr-FlT?. Het te kort spruit voort uil twee groote Wij zouden ze gewis kunnen overhalen Doizaken:uit de caoutchouc-crisis die zieh te komen vestigen in onze kolonie, ttiij met uitermate a±schrikt, daar zij de waar zij ons zeker minder last zullen aandacht zal vestigen op andere voort- berokkenen dan anders uitlandsche kolo- orengselcn, en uit de ontoereikendheid nisten der ontvangsten vanwege den landbouw. ,r ' , , ... , , Indien de landbouw snel kan ontwikkeld K1 V°oral ,m°ete?,, beroep doen op de worden, zal men de crisis kunnen weren. blai?kciî,als ^oofden van boerderijen. Het Wij zijn verblind door de mijnschatten Sf m°Ft me" .yoor+a' aanwerven van Congo. Eenige dagen geleden nochtans ^ ^oGorlingen. Dit ontbreekt thans. bevestigde een Duitsch reiziger, de béer dlî §ebrek zal z!clî nog veel meer doen Zimmermann, in eene studie over Congo, Sevoe'en ^'va.n,neer landbouw zal aange- dat de grond er uiterst vruchtbaar is. wonnen hebben. Zijn de beplantingen tôt liiertoe nret moeten hulde brengen aan de gelukt, dan is dit te wijten, niet aan den machtige pogingen, die werden aangewend grond of aan liet klimaat, maar aan de tôt bestrijding van de tsétsévlieg die op onervarenheid der landbouwers. zô° yerschrikkelijke wijze de negers weg- De regeering heeft zendingen gestuurd niaaide. In de evenaarslanden ; ook, wil men de Iedereen weet in welken ellendigen raadgevingen volgen van mannen met toestand de negervrouw verkeert. De ondcrvinding, dan is men zeker te slagen. neger is een veelwijvig man. Hij schaft De Staat mag zich beperken bij proefbe- zich zooveel vrouwen mogelijk aan, om plantingen ; maar hij moet het verhuizen ze te doen arbeiden en om zelf zonder der kolonisten naar Congo uitlokken, werken te leven. hun daar ter plaatse werkvolk verschaffen Het eenwijvig huwelijk moet dus in alsook vervoermiddelen aan lagen prijs. zwang komen, en de man moet werken De verslagen van de heeren Chaudoir voor het heil der vrouw. In de eenwijvige en Frateur hebben bewezen dat al de huwelijken worden meer kinderen ver- teelten uit Europa in Congo konden wor- wek dan in de andere. Dat is een zeer den overgeplant en dat de veelcweek belangwekkend feit met het oog op het mogelijk was in al de streken die verlost zoo gewichtig vraagstuk der bevoling. zijn van de tsé-tsé vlieg. Mgr Roelens zegde mij dat de veelwijvige Bij gebrek aan voldoende kapitalen, negers verbaasd stonden, wanneer zij het is de bezetting door Belgische kolonisten, groot getal kinderen zagen in de streken tôt hier toe, schier niet gelukt. waar de eenwijverij de bovenhand heeft. Daarbij hebben onze uitstekende mede- Hoe zal men de eenwijverij algemeen burgers niet altijd de geestesgesteldheid maken? die onontbeerlijk is aan den landbouwer Door strenge wetten? Rekent daar niet der evenaarslanden. op ; de neger bezit den vereischten Niettemin bestaan er tegenwoordig in eerbied niet voor de wet ; deze kent hij Katanga een dertigtal boerderijen — niet. Slechts door overtuiging en verzede- waarvan negen door den Staat werden lijking zal men er toe komen het een- gebouwd — en 't is te hopen dat het gege- wijvig huwelijk in te voeren. ven voorbeeld zal worden gevolgd. Welnu, alleen de beschavende invloed Zoo zijn nu twee jonge Gentenaars naar der missionarissen kan deze heilzame Katanga vertrokken om daar, op eigen zedenhervôrming te weeg brengen. kosten, de maïsteelt in 't groot aan te Ook de markten dienen te worden vatten. uitgebreid. Dienaangaande heeft de lieer Ik wensch hun het meeste geluk en ik Delcommune zeer belangrijke beschou- hoop dat hun manhaftig voorbeeld door wingen laten verschijnen. De vervoermid- velen zal worden nagevolgd. Bij gebrek delen dienen uitgebreid en de tarieven aan een voldoende getal Belgen om aan verlaagd : dat is, zooals de heer Leplae het hoofd der boerderijen te stellen, prijs bewijst, het eenige middel om de land- |k de siciliaansche boeren aan, die eerlijk, bouwvoortbrengst te doen aanwinnen, werkzaam en gewoon zijn aan een warm die de voornaamste bron van welvaart en klimaat. Tegenwoordig vertrekken zij rijkdom is voor de kolonie. (Redits : Zeer graag naar Amerika. wel 1) Biiitenlanâsche Politiek zijn geworden. Het leger is met 1/3 vermeerderd ; de ENGELSCHE POLITIEK. Russische cavallerie neemt in getalsterkte Hoofdminister Asquith heeft op eene pissebien de eerste plaats in de wereld vi-aag van een unionist in het Lagerhuis }n" ',usland is volkomen toegerust, zijn omtrent de plannen met T Us ter géant- kanonnen zijn beter dan de Fransche en woord : « Wacht tôt maan ag dan zal ik Uuitscne. eene algemeene verklaring ai'leggen. » . staten, die aanvalsplannen koes- Misschien is het voorbarig om, gelijk de teren, mogen de Russische toerustmgen nnionistische avondbladen doen, hieruit onaangenaam zijn, toch staat het vast dat af te leiden, dat de regeering voornemens 2 ten oorlog toerust,ten ejnde Is eene nieuwe toegeving te doen. Niette- ,en vrede kunnen handhaven. min geeft de uiting te denken en stof tôt , De begrootmgscommissie der Rijks- onrust aan de toch reeds beweeglijke doema heeft hare goedkeuring gehecht openl>are meening. aan de wetsontwerpen tôt besclnkbaai-- Blijkens de marinebegrooting voor het van v00rJ00Pi§e kredieten voor Jaar 1914-1915 worden de uitgaven voor den bouw van oorlogssehepen den aanleg de vloot op 51,500,000 p. st. geschat. van versterkmgen m marmehavens, de Het programma van nieuw te bouwen opnchtmg van staties voor draadlooze te- fchcpcn vermeldt : 4 slagsehepen, 4 lichte , . . , , kruisers en 12 torpedobootvernielers. j, de bespreking van het ontwerp tôt Voorgestcld wordt liet personeel der opnchting van nieuwe kruitfabrieken vloot (officicren en manschappen) met Pc commissie voor marinezaken zich K)00 te vermçerderen. mtgesprolcen voor monopoliseenng door den staat der fabriekmatige bereiding DRIEJARIGE LEGERDIENST. Van buskruit. De fransche Kamer heeft hare beraad- ~ llagiug voortgezet over de kadervonning QOST-AF^IIC^. en het effcctief der verschillige wapens DE RAMP TE MEBILLA. M. Jaurès voorspelde den val van den , ., „ ^ , B-jarigen dienstpliclit, die alleen kan voor- Madrid, 14. - Te Mebilla heeft het tien in de eisclien der verdediging. lempeest m heviglieid toegenomen. De Sprckcr bekende tereclit bewondering g°lven hebben een dijk medegevoerd op le licbben voor de wilskraclit en de krijgs- een® lcngte van 100 meter. lucht van hct Duitsche volk, voor de ge- Men meldt de verdwi]mng van 5 stoo- latcnlicid, waarmede de rijkeren de noo- mers en 38 andere vaartuigen. Kampemen- dige geldclijkc offers brengen en voor de '-el1 'c('en groote schade. Men telt vijf ge- kalinle der Duitsclie socialisten. kwetsten. M. Lcfëvrc eindigde met de verklaring, âal Frankrijk vredelievend is ; een Oorlog PROPAGANDA lou zoo noodlottig zijn, aldus spreker, dat Wi'r dien niet zulien ontkctenen, zelfs al Uit de Viaamsche Werkrnan : bauden wij niet het vci'drag van Frank- Nog deze week hopen we den 4000e foi l gctcckend. Maar als zich légers ver- inschrijver op ons blad te winnen ! melon aan ce overzqde v-an den Rijn, We moeten echter naar de 10.000. tullen wij de voldoening hebben de veilig- ^wec eerste maanden zijn nu ver- vn" i10t 'a,K' te hebben verzekerd. loopen, Voor de vier volgende maanden Aie! 41 r» stemm en tegen 10a heelt de rekenen wc 20 fr. voor lOÔinschrijvingen. KnuHT Ion slotte het wetsontwerp op de Wij durven vérhopen dat zeer talrijke kadervonning goedgekeurd. studiekringen in die voorwaarden toe- RU3SISCHE OORLOGSPLANKEN. Zullen" Daar°m fekken we van dat nummer van 3 Maart een antal hon- Naar de Temps uit St-Petcrsburg ver- derden meer. nccint, heeft de Russische minister van Levé de eerstkomende inschrijvers I >orlog te kennen gegeven, dat de plannen En dat ieder propaganda make bij de Omirent het optreden van bet léger in tijd leden van werkmanskringen die hij kent. VAN ALLES WAT. PAARDENMARKT. — De tweede paar-denmarkt, die vrijdagmorgen op de Zuid-laan, te Brussel, plaats had, werd door geen al te goed weder begunstigd. Integen-deel, het regende zonder ophouden. Niettemin waren koopers en verkoopers talrijk. Er bevonden zich minstens 1000 paarden, waartusschen een lot van 20 prachtige, dienstig voor de artillerie. Talrijke aan-koopen werden gedaan en de prijzen liepen nogal hoog. De Brabantsche paarden be-reikten 2000 frank ; de lichte trekpaarden werden van 1500 tôt 1600 frank verkocht. DRANKGELEGENHEDEN. — Mag ik niet een woordje antwoorden op uw Protest der Brouwers, verschenen in uw nummer van vrijdag 13e Maart? Er wordt daar gezegd dat uit het ver-slag van M. de Wouters d'Oplinter blijkt, dat er geen verhouding bestaat tusschen het getal drankhuizen en het vebruik van alcohol. Reeds meermalen werd bewezen dat die bewering onjuist is. Op 't oogenblik dat het blad Het Volk mij toekwam, lag open op mijn tafel, een gekend werk waar dit te lezen staat : Wij gaan 't verval te gemoet. Wellce zijn de oorzaken? « Onder de oorzaken, daat nu de schrijver letterlijk voort, onder oorzaken /al ik terloops het socialisme vermeldei., ik moet er nochtans bijvoegen dat, zooals M. Joly het ook schrijft, het toch nog minder de alcohol dan de herberg is die het kwaad veroor-zaakt. M. Jaequart heeft ook aangetoond dat de omstandigheden waarin de alcohol gebruikt word,L, no ^ verderfelijker zijn dan den alcohol zelf. » Dit staat te lezen in het boek van P. Gillet, Religion et pédagogie, bl. 11. Het buitengewoon gezag van P. Gillet en ook dit van M. Henri Joly wordt door iedereen erkend. Dus doet het groot getal lierbergen in aile geval kwaad : het leidt ons naar den afgrond zeggen P. Gillet en Henri Joly ! Het besluit moet dus zijn...? V. L. HET TOTAAL AANTAL ONGELUK-KEN in 1913 in Engeland voorgekomen, bedroeg 31.186. Daarvan haddener 1485 een doodelijken afloop. Te Londen alleen kwamen verleden jaar niet minder dan 20.171 ongelukken voor, waarvan 596 met doodelijken afloop. Het grootste deel van al deze ongelukken werd door motorrijtuigen veroor-zaaktEEN MONUMENT. — Koning Albert liet weten dat hij voor eene som van 100.000 frank verlangde in te schrijven, aan het hoofd der inschrijving welke dra zal worden verspreid, ten einde een monument aan koning Leopold II op te richten. Men houdt zich reeds ijverig bezig met de samenstelling van het komiteit dat met de nationale inschrijving zal worden belast VERKOOP VAN DIAMANT. — Een nieuwe verkoop van diamanten uit den Congo, had te Antwerpen plaats. Er waren 4880 karaat te koop geboden ; tien lief-hebbers waren opgekomen en boden een totaal aan van 132,000 frank, zijnde onge-veer 27 frank per karaat. DE REDACTEUR VAN DE SOCIALIS-TISCHE Vorwarts is veroordeeld wegens beleediging van den Duitschen kroonprins Het vonnis luide drie maanden brommen. DE FRANSCHE SENAAT heeft het wetsontwerp, strekkende om de ontvol-king van Frankrijk te bestrijden door maatregelen tôt verhooging van hct ge-boortecijfer, goedgekeurd. Allemaal lap-middelen, daarjnen juist het groote middel tôt verhooging van 't geboortecijfer : de bevordering van den godsdienst en de zedeleer er buïten laat. TE 'S GRAVENHAGE werd een lcatten-tentoonstelling gehouden. En nu kreeg men meteen eene collectie namen te lezen voor katers en poesen. Men vond in den catalogus vermeld ; Mimi, Mieke, Vlekkie, Poeke, Mies, Marie, Mia, Kitty, Kees, Ka-tie, Pieter Robes, Dirk, Heintje, Kleintje, Mieze, Roetmop, Oud Kcreltje, Mieuw, Osje, Apie, Japie, Teddy, Bear, Whisky en ■—lastnotleast — Ibsen... Op de kattententoonstelling waren veel prachtexemplaren, ook uit 't buitenland, in 't geheel 134 poesjes en evenveel ouwe jonge juffrouwen. NtëUWJMRVGi™ YOOIÏ DEl\ PUS, De 3jL° lijst heeft fr. 79-254,45 opge-bracht.« Revolislionalren die de Overheid (oejîiicko. 't Is 'revolutie te Leuven : de studenten der hoogescliool manifesteeren tegen de> onder-rector. Waarom? Een soort spioenenfirma Marx lieeft aan de ouders van veel studenten 't aan-bod gedaan, mits de betaling van eene geringe som, het gedrag en de levenswijze hunner jongens bestendig na te gaan en de ouders ervan op de hoqgte te houden. . Een paar vaders waren over dat ge-meen spioensaanbod zoo verontwaardigd, dat zij het aan hunne zoons niededeelden, terwijl een kapoen die een naamkaartje van den vice-réctor bezat, verlelde dat dit kaartje het aanbod vergczykle. Vandaar revolutie, uitgooien van ruiten in de woonst van den onder-rector, ver-nieling van 't inwendige eener woni'/ig op de wijk Blauwput, betoogingen met ge-roep en getier.... voor velen om den wille van 't plezier, de jonge snaken ! Vrijdag zijn ze met 1500 naar Meclielen getogen om bij Z. Em. den Kardinaal-aartsbisschop te gaan protesteeren t'g ai den onder-rector. Midden een geweldigen plasregen, was 't een schrikkelijk gewoel in de straten van Mechelen. Als ze voor 't aartsbisschoppelijk paleis kwamen, ging de poort wijd open en een knecht verzocht lien, dat eene aîvaardi-ging zich bij den aartsbisschop zou begeven, die bereid was hen zeer welwil-lend te ontvangen. Maar zij hadden vergeten eene afvaardiging aan te duiden, en ze bleven voor de wijd geopende poort maar staan roepen : Onder den Onder ! Ontslag ! Herziening I enz. Plotseling zweeg ailes stil. Daar was een venster van 't eerste verdiep geopend en in de opening verscheen de indrukwek-kende figuur en hooge gestaltc van den aartsbisschop. Na een oogenblik volslagen slilte, welde uit het gemoed een aan-houdend en donderend geroep : teve de Kardinaal ! Mgr Mercier moest verscheidene malen een bedarend teeken met de handen doen om de toejuichingen te doen staken. Dan sprak hij : « Bcminde studenten, ik ben b'ereid eene afvaardiging te ontvangen om mij uwe grieven voor te leggen. (Ontslag 1 Onder den Onder !) Ik weet niet of mijne stem tôt u doordringt.... (Ja, ja ! leve de Kardinaal !)... maar ik heb de gewoonte niet van op dergelijke tribuun te spreken en ik bid u mij de taak te vergemakke-lijken. Aanlioort mij dus tôt het eincfe toe. » 't Is al 8 jaar dal ik de hoogescliool verlaten heb en geen enkel van u heeft er mij gekend. Maar ik ken ik u wel. Ik weet welke de gevoelens zijn die u bezielen en ik weet dat uwe zielen bij voorkeur trillen als er u gesproken wordt van reehtgeaard-heid en rechtvaardigheid. (Donderende toej.) Maar gelijk ik, zult gij de rechtvaardigheid voor allen willen, voor de beschul-digers zooals voor de beschuldigden. (Gemor.) » Doet geen uitspaak, bid ik u ; dwingt mij niet zelf uitspraak te doen vooraleer aile gegevens der zaak te kennen. » Ik ga dus eene afvaardigifg ontvangen die mij uwe grieven zal voorleggen, en gij gaat den eersten trein nemen om naar Leuven terug te kceren. » Wanneer gij er zult aankomen, zult gij weer uwe kwartieren betrekken en gij zult a. u. b. waken dat ailes rustig wcze. (Eenige kreten : Onder den Onder ! Ontslag !) » Lieve vrienden, gij draagt thans eene zware verantwoordelijkheid ; al wat ge doet en wat ge zegt, wordt dadelijk ter kennis van gansch België gebracht. Velen zullen zelfs uwe woorden vervalschen en men zal in zekere niiddens zeggen dat gij in opstand zijt tegen de overheid. (Neen, neen! leve de Kardinaal! leve onze hooge-school!)» Ik begrijp u : gij wilt gerechtigheid door eerbied voor het gezag. » Deze laatste woorden van den vaderlij-ken Kerkvoogdverwekken eene eindelooze ovatie, waarbij Z. Eminencie zich glim-lachend terugtrekt. Al die jonge tijdelijke revolutionairen voelen hun hart bonzen voor den bewonderenswaardigen Prelaat. Eene afvaardiging wordt aangeduid, die het paleis binnentreedt, terwijl de massa naar de statie terugkecrt. Te Leuven weergekomen hebben zij er 's avonds eene begraving verbeeld met lijkkist en pelcler, langsheen den weg het doodsbericht van den onder-rector uitdeelend, wat ons dun-kens zeer ongepast was. Een opruier wilde hen wederom den weg naar de woonst van den onder-rector doen inslaan, docli dit hebben zij tereclit geweigerd en de opruier heeft moeten loopen. Aan de afvaardiging heeft Mgr Mercier de taak opgedragen eene memorie van de 1 grieven der studenten op te maken en ze liem te doen geworden. Dit zal geschieden. Er dient nog aangemerkt, dat aile pro-fessors verklaren den onder-rector onbe- 1 kwaam te acliten in gemeens te zijn met de ' spioenenfirma, waartegen de studenten , protesteeren. Boer en Soslallst? Het rederlandsche katholieke Centrun stelt zich zelven de vraag : « Kan een boei sociaal-demokraat zijn? » En het ant woordt er op : Onmdgelijk. Reeds het feit zelf, dat de socialisten de heftigste tëgenstanders var het particulier bezit zijn, sluit elle lidmaat-schap der boeren \an socialistische ver-eenigingen uit. 't ls echter intéressant, en zelfs kom^sch, na te gaan, hoe de socialistische bladen en voormannon met elkander in tegenspraak komen, als zij den boer op willen gaan.. Jung Land, het practische tijdschrift voor het platte land? vcrschijncnd te M. Gladbach, geeft daarvan eenige treffen'de staaltjes : « Boeren en arbei- « De boeren, dio ders behooren bij- zich niet proleta-een, en beiden be- riërs, maar eclite hooren in de rijen boeren gevoelen,zijn der sociaal-demo- voor ons niet alleen kraton. » niet te winnen, maar (Het ten bate der zij bcl:o iren tôt socialistische Landa- onze gevaarlijkste gitatie uitgegeven tegenstanders. » Bayerische Wochcn- (Kautsky 1894-95 blatt, n. 52, 1912.) I Bnd, nr 9.) « De landarhei- « Zeggen wij hct ders en kleiîie boe- maar rechtuit : Wij ren moeten hunne kunnen de massa hoop op de sociaal- der kleine boeren demokratie stellen.» van heden op mor- (Der Landbote gen slechts winnen, Soc. Kalender 1912. wanneer wij lien iets belovcn, waarvan we wc.tcn, dat we 't zelf niet houden kunnen. » (Engels, NeueZeit 189-1-95, I, 10.) Vaak werd het «De boer is een van sociaal demo- vijand der sociaal-lcratische zijde gc- demokratie en de zegd : Boeren en ar- stëunpilaarvan iede-beiders behooren re-reactie. Hem voor bijeen. » ons. te winnen, is (Bayerische Wo- vergeefsche moeite.» chenblatt num. 19, (Genosse Paech in 1912.) de ' Neue Zeit 1909, II, n. 44.) « De eenige red- « Wie gelooft, dat ding : de arme boer, 't ons ooit gelukkcn die arme kerel, zou de boeren voor wordt in woede en de sociaal-dein. ar-leed sociaal-demo- beiderspartij te win-kraat; » nen, die heeft het (Westfal. Volkska- glad mis. » lender 1912.) (Genosse Auer op den Partijdag te Frankfort, Protokoll Blz. 126.) « De kleine boer « Slechts diegenen kan slechts aan de onder de boeren, die socialisten zijne aan het voortbe-stem geven, want staan hunner eigen de sociale verhou- klasse twijfelen, die dingen zullen eerst niet langer er aan dàn veranderen, als twijfelen, dat de be-de sociaal demokra- drijfsvormen, waar-tie overwint. » op hun eigen be- (Westfal. Volksi a staan rust, tôt on-lender 1912). dergang gedoenid zijr, slechts zij zijn in staat, de leer van het socialisme te be-grijpen. » (Kautsky, Neue Zeit 1894-95, I, 9.) Kautsky heeft het wel aan 't juiste eind, als hij zegt, dat de socialisten den boeren niets anders hebben aan te bieden clan de voorspelling van huimen ondergang. Welke boer zou zich d&i vrijwillig in het graf leggen, dat het socialisme voor hem delft ! Daarvoor hebben onze boeren toch nog te veel gezond verstartd. De vraag : « Kan een boer sociaal-demokraat zijn? » beantwoorden wij dus nog-maals met 't woord : onmogelijk. Hrfe i CHRISTEN BELGISCH DIAMANTBE-WERKERSBOND.De algemeene jaar vergadering van de afgevaardig'den der afdeelingen heeft plaats op zondag 22 Maart, ten 2 ure namiddag, in Antwerpen, in liet nieuw iokaal, Nationalestraat, 119. Al de afdeelingen worden dringend îanzoeht zich te doen vertegenwoordigen. De vergadering is van het grootste belang. ■ Het zou bijgevolg zeer te betreuren zijn, ndien de bijwoning niet algemeen ware. We meenen er ook te moëten aan herinne-•en dat de afdeeling welke zich niet doet /ertegenwoordigen, eene boete van vijf 'rank te betalen heeft. Dagorde : 1. Jaarverslag van den schrij-/er ; 2. Verslag van den sc.hatbewaardcr >ver den geldelijken toestand van het /erbond ; 3. Wettige erxenning van het /erbond ; 4. Onze werking in 1914.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.