T) r a ks te r- U itge et ster Sam: h\7 sppij H ET LICHT , bestuurder: P. DE VÎSCH. Ledeberg-Oent . . REDACTÏE . . ADMINISTRATIE HOOCPOORT. 29, GENÏ Orgaan de/3 Belgische WerkliedenpaHif — Verschi/mnde aile dagen. ABCNNEMENTSPRIJS BELGIE Drie maandcn. * . , . fr. 3.23 Zes maandcn ..... fr. 6 50 Een jaar fr. 12.50 Mtn abonneert zicfi op atle postbureelea ' DEN VREEMDE Orie maandcn 'dagcîijks verionden).6'. . . . fr. 6.75? Onze medewerker ir. M. scnrijit ons net-veigende:Wij weten, en reeds lang werd in Duitsche partijkringen cr tegen gesputterd, dat in de leiding der Duitsche partij de théorie en dâarbij de theoretikers te veel op den yoor-grond treden. Niet voor niets hebben toch de helrt der soeiaai-dem. ilijksdagafgevaardigden voor liun naam? , . Nu is er geen mensch ter wereld die méér als ecn Belgisch socialist nut-brengende ge-leerdheid respecteert ; geen partijgenoot, v. aar ook, gevoelt meer achting vôor een intelligente bourgeois, die zich met zijn per-soon, woord en pen, bij ons aansluit. — ïïaar onze arbekiers-beweging is eene bij uitstek praktische beweging, eene proleta-■rischc beweging, die niet leeft van theorie *■ «lleen, njaar die als aanvoerders en leiders 'aoofdzakelijk mannen van îangjarig prak-ù ch doen en inzicht noodig heeft; staan hen geleerde theoritiekers 1er zijdc, natuurlijk des te beter. Ons ligt nog goed in bet geheugen het Ec-herpe woord van Bebel op het Duitsch partijeongres in Jena in 1907, tegen Dr Heine, afgsvaardigde van Maagdeburg: « Gij zijt uit de bezittende bourgeoisie voortge-komen, gij hebt nooit geweten wat honger is en kent de armoe niet ; ik, daarentegen, heb jaren lang, toen ik een jongen was, als , hoogste wensch gekoesterd mij eenmaal den buik eens vol te mogen eten aan boterham-'men.»En hocwel een verduivelde goede theore-tieker, was Bebel vo6r ailes een prakticus : hij had van de piek op gediend. Mu probeert een van Dr Heine's collega's. Dr Max Quarok, eveneens Rijksdaglid, den Duitschen aanvalsoorlog goed te praten, i waarsçhijnlijk", zooals uit zijn artikel helder biijkt.tot tranep toe geroerd «over de goed-mcodigheid van de Rijksrçgeering tegenover ,4"= socîfMtl-d ïïukrài ic ia dcscâ oorlogatijd bë-Iwezen. Eèri prttktîsèh partijgenoot 20U hem spoedig kunnen zeggen: «wacht maar, man-• net je, de tijgerklauw zal zieh later des te scherper uitstrekken; denk maar aan Wal-lenstein's woord «Dank vom Hause Oester-reieh». Maar daar denkt een theoreticus niet aan. Hij gelooft zijne goede regeering dat de .andere staten Frankrijk, Engeland en zeker ook België den aanval «geraffineerd» voor-bereid hebben; hij weet natuurlijk niet van de jarenlange ophitsing van de « Flotten-, verein, «All-Deutscher Bund», van de mili-itaire eamarilla en Wilhelm's «gepantserde vuist» — dat ailes ignoreert hij evenals de formidable duitsche armee-versterkingen der laatste jaren, de duitsche troepenbewe-gingen reeds in de maand Juni, de jarenlange (nu bewezen) uitgebreide spionage in (België enz. In de «Neue Zeit» van 28 Maart 1913, vin-■den wij nog een artikel van p. g. Ledebour •over cîe « doorsclïijnende voorwendsels » waarmede de Pruisisch-Duitsche regeering ' de enorme legerversterking goed te praten .zoekt ! Van dat ailes weet « der Herr Doetor > 'niets en theoriseert verder dat het groot-Kapitalistische Duitschland zich moct ont-wikkelen, dat Duitsche cultuur niet gebrei-deld mag worden, het moct koloniaal-poli-■tiek drijven, kortom : Duitschland moet imperalistisch zijn en omdat nu zoogenaamd die andere landen, Frankrijk, Engeland enz. Duitschland dat niet toestaan — daar-om oorlog en dat noemt Dr Quarck dan vcrdedigiags-oorlog. Zou het nu toch wààr zijn, dat de 105 sociaal-demokratische _iijksdagafgevaardig-den zich allen, zooals Dr Quarck, hebben laten om den tuin leiden door de leugens van Bethmann-Holweg en zijn Press-Bureau ? van die regeering die zij honder-de malen betrapt en beschuldigd hebben van leugens, huichelarij, tirannieke volks-verdrukking,imperialistische krijgszucht en nog meer abominabele dingen. — Hebben zij zelve niet de gruwelijke, ontmenschte daden van de Duitsche koloniale troepen in Zuid-Afrika gevloekt? Hebben zij zelve niet duizende malen ver-klaard dat al de Duitsche bourgeois-bladen uit het «.Reptilien-fonds» gespijsd werdén en hun nie'uwS en meeningen uit regeering-s-koker kwamen ? Hadden zij de door Bismarck vervaîschte Emser depeche van Aug. 1S70 vergeten 1 Waarom dan geloovig het vertelseltje aan-genomen dat B,usland, Frankrijk, Engeland het cerst de oorlog verklaard hebben? Och, kom ! Laten wij maar ronduit zeggen wat honderdduizpnde niet-duiosche par-tijgenooten zeggen : de duitsche s. d. afge-vaardigden hebben de oorlogs-kredieten ge-stemd, uit TUEES. VREES voor de onbarmhartige repres-saille van de soldaten-keizer en zijne eamarilla, VREES voor hunne vrijheid, VREES voor hun leven. Hun werd de zweep voorgehouden en het stukje suiker... Zij hebben het klontje suiker gekozen en hunne waardigheid voor de heele Internationale te grabbelen gegooid. Bebel en Liebknecht stonden in den Duitschen Bondsdag in 1870 geheel alleen... zij wisten natuurlijk niet dat de Emser depeche vervalscht was en toch — zij toon-den zich eohte spaî&Msten —r zij siomden het oarîiîjskre^iei >rlE'F; z!j orttîffeWÉÉi zich. — Dat, en hun protest tegen de annexatie van Elzas-Lotharingen bracht hun wegens «landverraad» twee jaar vestingstraf in, die zij trouw uitboeten. Maar — dat waren geen theoretikers, geen Dr jur. en Dr phil. het waren mannen der socialistische daad en pra-ktijk. De 105 hebben door hunne stem den aanvalsoorlog de sanctic gegeven en het duitsche proletariaat heeft gemarcheerd, waarsçhijnlijk tôt hun bloedig ongeluk. Geen woord in het Dr Quarck'sche artikel van medegevoel over de ontzettende gruwel die over Europa ontketend is. — Wat weet de theoriseerende Doetor daar-van in zijn comfortable studeervertrek in Frankfort? Hij zal zich troosten met de beroemde dooddoener van de omelette en de stuk ge-slagen eieren, natuurlijk vergetende, (ge-leerden zijn zoo verstrooid) dat deze duitsche omelet uit bloed en tranen gekneed is en «geweekt in eindeloos wee». Ten slotte fluit ook Dr Quarck het reeds meer gehoorde lokfluitje aan Frankrijk's adres om maar spoedig vrede te «maken> om, voegt hij er naief bij, den Duitschers een vrijen rug te laten. Het klontje suiker heeft goed gewerkt, als 't hun maar niet bitter opbreekt ! P. M. Europeesche Oorlog Antwei'pen (Oîficieel B^richt) : ; T)c uitslaa van de gevechten dezer daçjen door onze troepen r/elev-i'-d aan het Duitsche observatieleger, u'oydt hecl en al be-vestigd door de laatste ingewonnen inlich-tinf/ni. : De verli-ezen door den vljand geleden zijn zeer aanzienlijk en worden bewezen door de totale werkeloosheid, die men gistercn en vandaag lieeft kunnen v:aarnenien. Het teruijtrekken onzer divisie naar de sUlling van Antwerpen is verricht, zonder dat de vyand de minste poging heeft kun-rien doen ovi z-e te beletten. i Geene berichten Zooals men ziet is het officieel bericht, zooals naar gewoonte, totaal onbeduidend. j Cv-iia' loopen geruebien over den slas.' ) tusschen Leuven en Aersehot, het eene ai c rnwaarschijnlijker dan bet andere. s Het interesseert wel i1- waar de Belgen 1 hoe Oostenrijkers en Duitschers geslagen ( worden door de Russen, en hoever de Fran- ] schen de Duitschers achteruit drijven. ; Maar ons volk wensclit toch eerst en ] vooral te weten wat er in zijn eigen land omgaat. e Dat men aan de wenschen van het volk < voldoening geve ! Zij ziin gewettigd ! ( §g Oiitsche gruweien : Een correspondent vai> een groot New- ^ Yorksch blad heeft den duitschen generaal von Bœhn geinterviewd. Ecrst looehende 1 de generaal cte gruweieu, maar toen de 1 persman, die vergezeld was door den Ame- ? rikaanschen gezânt, hem onweerlegbar© ( feiten voorbracht, antwoorddè friij dat hij « al het mogelijke had gedaan » om de niet 2 strijdenden tegen de woede zijner soldaten 2 ta beschermen. 1 Dat lieet men: eene explicatie! c Een Duitsche soldaat der Landweer, die 1 te Andenne (prov. Namen) was en nu in Holland verblijft, heeft aan een opsteller der «Nieuwe Rotterdamsche Courant» be-kend dat, op eerste schot, de inwoners gefusilleerd werden NADAT ZIJ EERST . HUN EIGEN GRAP HADDEN MOETEN DELVEN. De moorderijen werden dus op voorhand' beslist. 2 De New York "Herald bevat eene plaat, z, waarop men eene bom, door een Zeppelin- , kruiser geworpen, ziet ontploffen op eone zolderkamer, waar eene arme moeder zit , naast de wieg van haar kind. En als opschrift betitelt de [New York Herald deze gravuur: ; * Het ellendig infanterievwàr der Duit- c schers wordt vergoed door hunve behendig- t heid in het bommen werpen. DE ZEPPELIN'S M IKK EN, JUIST. » s Goed gedaan ! jBMSMMaM————■ ■«<»»—™ | " Mao te! psoliossen ! „ ' Men kent het systeem door de duitschers 1 gebruikt om te plundéren en te branden. : VVanneer do duitschers willen plunderen en. drinken, lost een van hen, in de een of do andere straat, een geweerschot. Terstond komt eene patroelje van tien tôt twintig soldaten en roept : « Mail hat * geSchosseu » (Men heeft geschoten). De of- i ficieren geven order « eene voorbeeldige ] - beteugeling » uit te voeren, en de soldaten brandon, sehieten, en /plunderen. Het ' is hetgeen zij vragen : de slag is gelukt ! Ziehier een feit DOOR DE DUIT- 1 SCHERS ZELVE DAARGESTELD dat de J juistheid van deze theses bewijsfc. In het begin der maand is in de St. Ser- J vaisstraat te Namea een geweerschot ge- 1 lost uit het venster van een huis. Onmid- ' dellijk komt een patroelje al roepend : ^ « Man hat geschossen » wat gewoonlijk eene fusiljade en plundering voorgaat. ' Noehtans waren tien burgers voor hunne venster gesprongen, en hadden gezien, ' met eigen oogen gezien dat, aan een an- j der venster, een duitsch soldaàt in uniform stond, zijn geweer het hetwelk hij 't schot ' had gelost, nog rookend in de hand hou-dende. lot overmaat van sehaamteloosheid | bleef hij aan het venster staan alsof hij ] afwachtte wat volgen moest branden en : plunderen. Terzelfdertijd zagen deze burgers voor , een ander venster een duitscher in uniform , staan die, zonder twijfel de duitsche soldaat had bemerkt. ' Wat zou er nu voorvallen? 1 Angstig oogenblik. De burgers wagen ailes of niets. Zij ^ spoeden zich bij dezen officier, en zeg- gen . -V I — Gij hebt gezien dat het die soldaat ( is die geschoten heeft. Wij zijn hier met tien die het gevul besiacigd iiebben. Gaat ( gij nu uwe eigene getuigeni3 verlooehenen, en onschuldigen laten dooden? De officier aarzelt een oogenblik ; men ziet dat hij aarzelt tusschen het verlangen zijn eigen volk te beschuldigen en een be-vel van plundering en moord. Dan norsch weg, roept hij de patroelje die wacht, 't geweer aan den yoet, en com- ^ mandeert : — Onderzoekt dit huis ! ( Men haalt er drie duitsche soldaten uit. s De commandant vraagt : — Wer hat geschossen? (Wie heeffj er ge- 1 schoten) Een der mannen buigt het hoofd. . J Hij wordt medegenomen en gevangen ge-zet en de burgers worden niet verontrust. De soldaat kwam voor den krijgsraad ; , zijne twee gezellen en de commandant ; traden op als getuigen. De plichtige werd ter dood veroordeeld en gefusiljeerd. Ziedaar een duidelijk bewîjs, officieel b«- ' bestigd, door eene veroordeeling. , De ontdekldng is aan een gelukkig toe-val te danken. Het is de bevestiging van het systeem door de duitschers gebruikt om te stelen, te branden, en te moorden. , Wij wachten tôt de duitsche pers dit ken- j schetsend feit berichte. g De duitschers in West-Vlaanderen an v vu a s&s u ■ %-y m svi i Vhijdag morgend werd een groot getat duitsche cavalerie gesignaleerd te Ingel-< munster komend van Oostroosebeke, Wa-^ cken. enz. \ Men sprak van 1500 maar zij waren enkel; ten getalle van 300 met een auto, 2 mitrail-leuzen en een veldkanon. Ze hielden hait in Ingelmunster, namen:' bezit van de statie en belemmerden hefe1 treinverkeor. j Ze gingen zich bij de boeren vestigen als-,. ook in de hôtels rond de statie, waar ze nog al goed den wijn en den Champagne ge-'^ proefd hebben. > Ze namen een voerman drie bollen kaasJ, af die ze gretig opsmulden. ; Over de groote ijzeren brug van Ooighens.' naar Roeselaere mocht niemand met pak-^ ken of manden : ailes kon dienen. Later hebben eenigen zich verplaatst tôt; Lendelede, waar ze een echt schrikbewind! onder de bevolking hielden. Eenige inwo-: ners werden aangehouden, dan later terug-losgelaten.Vrijdag avond vluchten eenige Lendele-' denaars naar Iseghem. - i Bij boer «Putjes» te Lendelede hebben zij! nogal goed huis gehouden : zij sneden een! varken de keel over, stopten een zestal. burgers in 't zwijnskot, waar ze de een na; de andere werden los gelaten. Zaterdag morgend is de cacalerie uit In-/ gelmunster vertrokken en heeft de richtingj van Rumbëke genomen. Onderwege namenj zij eenige burgers mede, tôt zelfs een poli-i cieagent : H. Baes. Aan de paterskerk gekomen stelden zij i hunne kanonnen op in de richting van het1 klooster der Paters. Zij belden aan en vlo-^ gen naar binnen, roepen en tierende : « G^ moet mede ! Gij hebt op ons geschoten ! » Er was niet geschoten en malgré bongré1, wilden ze hebben dat de paters van op den toren seinen gaven. Met hun geweer en de revolver in de, hand, doorliepen ze vele cellen en kamers, t en deden een veertigtal paters op rei staan. ! — Wij moeten, zegdenzij, foin non vijî.mi- 1 nuten uwe oversten hebben, of wij gaan u allen fusiljeeren. ; De twee oversten moesten mede. Verderop op den weg van Rumbeke, aan 't Stroomke, werden schoten gelost, door vrijwilligers die verscholen waren in de> melkerij. De Duitschers schoten terug. René Declercq, op ronde met 't blad «Het ,Volk»s werd eene koord om den hais gedaan en verdreigd doodgeschoten te worden, omdat, zegden de Duitschers, hij op hen geschoten had, wat niet waar was. Zij zijn vertrokken langs het kasteel van den burgemeester van Rumbeke, in de richcing van « Den Ruiter », naar Rc«esse-laere. j ' In den namiddag hoorden wij zeggen dat{ ze Nieuwekerke opgingen. Aile gvangen genomen burgers werden) losgelaten, uitgezonderd den verkooper; van «Het Volk», de twee oversten der pa-î ters, den agent Baes, twee aan twee sa-J men gebonden, en, langs den weg naar, Woumen op eene gestolene kar geworpen. Ze brachten den nacht door in eene sc-huur en kregen water en brood. Een Duitsche soldaat had ze nog, uit me-delijden, twee eieren gegeven. 's Morgens terug op de kar en op weg. Toen de duitschers verrast werden, door Belgische soldaten, werd over hen beraad-, slaagd. De officiers zegde hen los te laten., Maar, toen hij weg was, wilde een onder-J Rond den Oorlog Pif è eieoiite dagen in 'î Hageland Een vsHaaaS vasi ©sss Veel onrust had het vermissen van een Snzer vrienden, Antoon X..., van Berchem, verwekt. Allerlei grilligheden over zijn lot werden verteld. Er was van niet minder spffeke, clan dat nabij Wijgmael, de Duitschers hem van zîjn.rijwiel hadden beroofd en daarna gefusilleerd. Groote ophef maakte dan ook hét nieuws. dat hij na drie weken vermits te zijn, heelhuids was weer-geLeerd.We namen de gelegenheid te baat, om hem om een intervieuw over zijn lotgeval-len te vragen. De ontsnapte vertelde ons : Het was vandaag drie weken geleden. lk had vernomen dat de Duitschers naar Ac: ehot aanrukten en besloot naar W:ijg-C- • ry^en> om hij mijn schoonouders îcijn kind van viif jaar te halen en het t mede naar Berchem te brengen. Te Wespe- t laere gekomen, stond ik voor een groot kamp van wel 5000 Duitschers. Hen willende vêrmijden reed ik hooger op langs den steenweg op Wakkerzeel. Onder-weg ontmoette ik een vriend, van wien ik vernam dat de vreemdelingen zijn vader doodgeschoten hadden. Soldaten trokken j; op dien oogenblik de straat over, om, zoo- 1 als naar gewoonte te plunderen. Een offi- s 1 g cier, die zich in het kamp bevond, had ons opgemerkt, riep hen dat ze ons moesten i aanhouden. • t n We werden naar het kaomp gebr&cht en e i, aanzocht ons ter plaatse — in het veld — \ ■t neer te leggen. v r De officieren beraadslaagden. We daeh- ? t- ten dat ze ons doodvonnis zouden uitspre- ' d ken, maar gelukkiglijk zoover zouden de r if barbaren hunne euveldaden niet drijven. s e Men hield ons gevangen na ons aigetast te v > hebben. c Toen vertrok het kamp en werden we v a opgeleid met nog zes andere krijgsgevange- h nen van Aersehot, waarvan ons een vertel- n de dat de Duitschers te Geelrode, zijne z twee broeders hadden doodgeschoten met nog vier anderen. Te samen werden we op- o r geleid naar Tildonck, Wischeldelle, Beu- \ ken en Campenhout. Verbeel'd u onze e s vreugde toen we daar eiudelijk vrij gelât en s t werden 1 Bevel wer^ ons gegeven een bosch in te loopen. Wij ademden reeds vrijer, maar onze blijheid was van korten duur. Daar vielen we in handen va.n andere vijanden die ons gevankelijk medenamen naar Wil-dert, waar zij aile mannen der gemeente, die er nog te vinden waren, alsmede vluch-telingen van aile kanten, gevangen namen en in ons midden deden opmarclieeren. Onder dezen bevonden zich een onnoozele en een grijsaard van 70 jaar. Deze rampzaligen werden door dit bevel zoozeer verbijsterd dat z/ij niet aanstonds gehoorzaamden. Zij werden tien meters van ons in een veld af-gezonderd en door twee Duitschers "pfusil-leerd. Om hunne lijken bekommerden de s Duitschers zich verder niet. Te Campenhout aangekomen, na eene marscli die voor velen een Calvai-ieberg was, hadden we nog! niet eens een beet te eten gekregen. Aan deze hàlten werden we verplicht in rang plat op onzen buik in 't veld te liggen; voor de eerste raaal kregen we water om onzen dorst te lesschen. 's Avonds mochten we ook voor de eerste maal onder dak vernachteri : in eene schuur. Twee dagen en twee nachten ble-ven we daar opgesloten, zonder voedsel te ontvangen. Zonder de menschlievendheid van burgers, die ons in 't gelieim een boter-ham en vruchten braeliten, zouden velen mijner lotgenooten van uitputting bezweken zijn. Daags nadien, een... Zondag, liet men ons los en trok ik naar mijne bestemming, Wijgmael. Het noodlot vervolgde mij : Met moeite twee dagen daar, namen de Duitschers opnieuw al Se burgers mede, die ze -injleoœliggêSde.dQicen konden^ te^gakken ! krijgen, zoowel ouderlingen als gebrekke-lijken. Zoo waren er van Wakkerzele, Werchter, Rotselaer, Betecom. Ik ontsnapte slechts aan hunne opzoe-kingen door mij op een kleinen zolder ver-borgen te houden. Al die menschen werden opgesloten in de dorpskerken en .s nachts naar Leuven opgeleid. Zekeren moesten er één nacht blij-ven, anderen twee en daarna mochten allen terug weerkomen. De miserie van dien tocht zal ik u sparen. Wanneer men zes weken oorlog achter deai rug heeft, maakt de bestendige misdaad u hard tegen des menschen wee. Ik was nu gered, maar slechts om eene nieuwe beproeving te onderstaan. Ook mijn sclioombroeder vicl onder den kogel der barbaren. 's Vrijdags was hij met twee anderen 's nachts uit Wespelaere gaan vluchten. Beiden zaten aan de statie te eten, toen een Duitsche officier aarilcwam en hen mede nam naar Wakkerzele, met de handen op den rug gebonden. Daar hebben zij moeten overnachten in open luchfc, met een voet aan het wiel van eene kar vastgemaakt. Daags nadien bonden de on-menschen hen aan eenen boom. Zij werden; uitgelachen ; met van. ailes werd naar hen gesmeten. Toen de Duitschers genoeg wil-demansvreugde hadden genoten, maakten zij aan het leven der drie gevangenen een einde. Men schoot hen voor den kop en een ■ dag later stopten hunne beulen hen onder aarde. / Toen mij de droeve mare werd medege-' deeld, kon ik het niet gelooven. De twijfel,. , JgLffiUjS^e&rs^,_p^n.bàa_ jk^an^gra^ ,i> .ILLUI' ven, waar de putten versch waren toege-' worpen. Boven deze hadden de massa-moorders eene plaat aan ren staak gehecht met opschrift : « Drei môrders ». Razend van verontwaardiging rukte ik{ het, werk, der schelmen a.f en begon te gra-ven. Op twee meters diepte, vond ik de drie lijken nog aaneen gebonden en moest nu wel gelooven dat mijn schoonbroeder werkelijk den marteldood had ondergaan. Met rouw in het bart wierp ik den put toe, mij het hoofd pijnigende om te weten hoe zijne vrouw op- den vreeselijken slag; voor te foereiden. Wel had men haar gezegd dat haar man-was medegenomen en dat hij gevaar liep1 gefusilleerd te worden, maar aan zoo eenej monsterachtigheid geloofde zij niet. Met' vertrouwen had ze geantwoord : «Hij zal wel weerkomen, zooals zoovele anderen. »( — Ge kuiit wel de-nken, zoo sluit onze vriend, dat ik het Hageland heb verlaten met herinneringen» die een mensch nooit kan vergeten. De straf Kome spoedig den bloeddorstigen indringer treffen. — De weerwraak begint reeds, brengen-we onzen vriend ter kenuis. Aersehot is! reeds bevrijd on ook de twee honderdl vluchtèlingen die in de kerk opgesloten) waren. En de groote kuisch wordt voortge-1 zet"! — Daaraan wil ik het mijne bijbrengen, j zegt ons de ontsnapte, "jets opgebeurd doori de goede -tijding. —(Volksgazct.) 30 taar -» W. 258» Pnis per nummer : voor België 2 centieman, vooi den <lreemds 5 centiemen TeHofoon r Ksdactl© 24-7 » &dtBBÎ5ïistpa'4ie 2©^5 Woensdaa t6 Saptember 1@14-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.