mm 32s|aar — N. 252 Pri}f set nnmmer t toot België 3 centiemen, tooi den Vreemde 9 centiemen m 1 aüefoö: »ï üedïsétf© 247. Administratie 2845 Zondag 10 September 1916 mg ABONNEMENTSPRIJS BELGIË Dpi* maanden. . » , , f*-. 3.23 Zea maanden « . , » tVÏ fr. 6.50 Eenjaar.^, . . . . j£ fr. 12L30 Mm abonneert ziek oj» alle aeattja/tdes DEN VREEMDE Drie «Manden (dagelijks verxendstiJ. ?* . . . . fa *-?i sas $m: Maatschappij HET LICHT .bestuerder» f>. DE VISCrf. L«a*ber2-0««l . . REDACTIE .. ADMINISTRATIE HOOGPOORT. 29. CENT ssassa VERORDENIHQ betfoffanda hat In beslagnamen en atapel-onnomon dor rijwielen an rijwielbanden (Beperking van het rijwlelvarkeef) i. Beslaglegging, — Alle rijwielen en rijwielbe-standdeelen alsook alle voorhanden ot nieuwgemaakte cfnieüwingevoerdc nieuwe, gebruikte alsook de slechts «og als oud rekgom te gebruiken rijwielbuiten- en binnenbanden en de afvallen ervan worden in beslaggenomen, om 't even of rij reed» afgemaakt of neg in bewerking zijn en of zi| zich aan rijwielen bevinden of ervan gescheiden bewaard worden, in zooverre zij niet het eigendom van Duitache militaire of burgerlijke be-■ «turen zijn. a. Uitwerking der beslaglegging. — Op grond der in beslagneming wordt het gebruiken en veranderen (verwerken, vernietigen) der voorwerpen welke er in betrokken zijn, inzonderheid ook het afnemen van banden alsook gerechtelijke schikkingen erover (koop, jwerkoop, gesehenkgeving) verboden, in zooverre zij i»iet op grond der volgende bestemmingen toegelaten iworden. i 3. Toelating tot het gebruiken. — Het verdere aanwenden der onder cijfer i genoemde voorwerpen tot hun regelmatig gebruik is van af 30 September 1916 alleen aan die personen toegelaten die eene toelating tot velorijden door de onder cijfer 4 genoemde militaire overheden verkregen hebben. Eene toelating tot velo-' ■rijden moet worden aangevraagd (cijfer 4) en zal slecht* tan zulke personen verleend worden die, bij gebrek van andere doelmatige verkeersmiddelen, het rijwiel 'noodig hebben, namelijk: Bedienden en werklieden om zich van en naar de werkplaats Ie begeven; om zich naar school te begeven, in beide geval-i Jen, indien do weg meer dan drie kilometers bedraagt; c)tot uitoefening van een ter epenlijke of alge-tneene welvaart dienend ambt of beroep, bij voorbeeld rechterlijke beambten, beambten van de belastingen en tollen, politiebeambten, geneesheerea en veeartsen. In bijzonder dringende gevallen: Tot het vervoer van goederen, indien dit noodig is om het bedrijf in gang te honden; personen die tengevolge van hun lichaamsgesteldheid (ontbreken van ledematen, lamheid, en*.) tot benuttiging van een rijwiel gedwongen zijn. De toelating wordt slechts verteend voor het doel en 'den weg, het district «o de persoon, welke ep zijn toelatingsbewijs tot velorijden genoemd zijn. 4. Toelating tot velorijden. — De onder cijfer 3 .aangeduide toelating tot het verdere gebruiken der onder cijfer 1 genoemde voorwerpen dient op ambtelijke formelieren te worden aangevraagd, welke tegelijk met deze verordening worden uitgegeven en bij de bevoegde Etappenkonsmandantnren en Ortskomman-danturen verkrijgbaar zijn. De aanvragen voor a, en b. ■van cijfer 3 moeten door den werkgever ot schooibe-''SSSSaêi'' als collectief aanvragen, vbot1e. en d. door 1 het gemeentebestuur ingediend worden, voor e. onder 1bijvoeging van een militair-geneeskundig advies. De toelating verleenen in t operatiegebied de Gene-ralkommandos, in 't Btappengebied de Etappenkom-'mandanturen', altrjd herroepbaar en ten hoogste voor ;den duur van drie maanden. Voor de aanvraag voor verlenging djr toelating tet velorijden zijn dezelfde bestemmingen geldig als voor de aanvraag zelf. In geval er zich in de voorwaarden voor de verlee-aing eenertoelating tot velorijden veranderingen (verhuizing, staken van't werk, sterfgeval, enz.) voordoen, 'zijn de werkgevers, schoolbestuurders of gemeentebesturen verplicht, dit aaa de bevoegde Kommandan-, tur mede te deelen. • 5. Toelating tot verkoop. — Voor hot koopen der onder cijfer 1 genoemde voorwerpen, welke door de bovenstaande bestemmingen in beslag genomen zijn en niet meer gebruikt mogen worden, zijn er bij de Kora■mandanturen■ verzamelplaatsen Ingericht. De voorwerpen op welke deze bekendmaking slaat, ,mogen alleen aan de verzamelplaats van de bevoegde Kommandantur verkoeht worden, waar voor de tot den aankoop goedgekeurde rijwielbanden de volgende prijzen zullen betaald wordens / Klasse A cc Zeer goed », Buitenband M 4.—, Binnenband M 3.—, Banden welke als buiten- en binnenband tegelijk dienen M 7.-—. Klasse B « Al het overige, zoover niet oud-rekgom» buitenband M 3.—, Binnenband M 3.—, Banden welke als buiten- en binnenbanden te gelijk dienen M 5.—. Rijwielen en oud-rekgom zullen volgens de laatste prijzen in vredestijd vergoed worden. De aankoopbu-reelen zullen in elk afzonderlijk geval den prijs door schatting bepalen. 6.Yerpliehting tof aangifte. — De voorwerpen op welke deze bekendmaking slaat en welke tot 15 September 1916 niet aan eene verzamelplaats verkoeht zijn, moeten worden aangegeven, jom 't even of zij gescheiden van de rijwielen bewaard worden of g^emon-;teerd; zijn, ofwel ot.voor de rijwielen eane toelating tot jVelorijden verleend is. De aangiften moeten tot 30 September aan de bevoegde Kommandantur ingediend 'worden in dubbele uitvaardiging .op ambtelijke aangifteformulieren, welke gratis verkrijgbaar zijn. De tot aangifte verplichtte verkrijgt een van een «tempel voorzien schriftelijk bewijs voer de gedane aangifte. Eene reeds vroeger gedane aangifte of in beslag-Eeming bevrijdt niet van de verplichting tot aangifte. Tot de aangifte zijn verplicht: de eigenaar; hij die de rijwielen of banden in bewaring heeft (bezitter of magasijnhonder); iedereen die in eigen of vreemd belang gerechtigd is over de rijwielen of banden te beschikken. De aangifte door een der verplichten bevrijdt de anderen niet vain de verplichting tot aangifte. Verplichting tot verkoop. —- Rijwielen en rrj-wielbanden, welke tot 15 September 1916 niet aan eene verzamelplaats verkocht zijn en voor welke er geene tot velorijden (cijfer4) verleend is, moeten op aanvraag san de verzamelplaatsen verkocht worden. De bepaling van den prijs geschiedt alsdan door de verzamelplaat-«en«. Vernieuwing der banden. — Voor toegelaten rijwielen (cijfer 4) kunnen uit de voorraden van aangekochte banden op grond van den verkoopprijs aieuwe geleverd worderfT De aanvragen moeten aan de Kota-.mandanturen. ingediend weaden. De afgeleverde banden worden vergoed. Straf bestemmingen. — Wie de in itsx verordening bepaalde verplichtingen niet nakomt of de verboden overtreedt, en wie aangiften tot welke hij door deze verplicht is onjuist of niet doet, wordt met ten hoogste to.ooo mark geldboete en met gevangenis tot één jaar of met eene dezer straffen gestraft. Ook kan de verbeurdverklaring der geheim gehouden voorwerpen worden uitgesproken. Deze verordening wardt assKeaii* van kneht. A. H. Q.., den 26 Augustus 1916. Der Obaraeféhtehaber, Kerzog AOraaVW »a* W*r»*mierg. iWordt jreryoUrdJk;S*^» Een b! Dat Le Bien Public op eene kinderachtige wijze ona wilde verplichten, de toekomstige kollektivistisebe samenleving volledig te beschrijven, verstaan wij nu eerst. Inderdaad, daar het blad van ons geen kollektivistiseh staatsportret kon bekomen, heeft het met eens den os bij de horens gevat en zelf eene beschrijving (?) van het kollektivisme durven geven. Dat mtrosterstuk moeten onze lezers kennen. Le Bien Public zegt: De organisatie der kollektivistische maatschappij veronderstelt inderdaad, bij al de leden der samenleving eene volkómerie belangloosheid. Het is de Staat 'die de voortbrengst zou regelen, alsook het vervoer en den omloop, en het verbruik der rijkdommen. Iedere mensch zou verplicht worden van zijn deel werk te leveren, niet in den stiel die hij zou verkiezen, maar in het vak dat hem zou aangeduid worden. Hij zou voor zijn eigen zelve niet ;*if*/y?erken, voor zijnen ouden dag, maar voor de gemeenschap. Geen persoonlijken eigendom meer, geen band meer waaruit de familietoewijding geboren wordt. Men belooft ons dat, onder een dergelijk regiem, het geluk voor allen zou zijn.ijÉsÜi De menschen zouden tot de onschuld terugkeeren; misdaden, . driften en ondeugden zijn toch maar de vrucht van het kapitalisme. Er zal geen behoefte meer bestaan aan tribunalen, gendarmerie, politie, enz. Le Bien Public vindt da* hij ons veel eer aandoet, met dat droombeeld ernstig te discuteeren. Helaas, onze geleerde confrater vergist zich, die droom is de onze nietj hij is deze van iemand die zooveel kent van kollektivisme, als een os van mutsenplooien. Elkeen moet in den kollektivistischen Staat belangloos zijn, beweert Le Bien Public. Duts, 't is juist het verkeerde. 't Is eerst in eene wereld, waarin de werklieden zullen geroepen worden om eene rol te vervullen in 't bestuur van hun eigen arbeid, dat zij eerst belangstellend zullen worden, en ciat zij hunne belangen zullen opdringen of ze zullen verdedigen, als zij bedreigd worden zelfs tegen de openbare besturen. # # * De Staat zou de voortbrengst, enz. regelen. Neen, Bien Public, de Staat zou hoogstens de regeling mogen goedkeuren, gemaakt door de besturen der kollektivistische ingerichte nijverheden en na de raadpleging en de beslissing der betrokkene werklieden zelve. Zeker kennen wij aan den Staat het rechttoe van opmerkingen te maken, aniande-menten voor te stellen, enz., maar geentzarisme.fiÉ«f8 Volgens Le Bien Public zou niemand zijn eigen stiel mogen kiezen. Dat is prietpraat! Wat er waar zeti wezen is, dat alk_ kollektivistiseh bedrijf zijne jonge werklieden zou mogen onderzoeken, zien of zij ge-Bohikt zijn voor het ambacht dat zij kiezen. En hierin zouden de beroepsscholen zeker eene hoofdrol moeten vervullen. 't Is nu inderdaad dat er eene volledige anarchie heerscht in den keus der beroepen, die zoowel tegen de voortbrengst keert, als tegen de menschen zelven. De werkman zou voor zijn eigen niet werken, niet voor zijnen ouden dag,_ maar voor de gemeenschap of de kollektiviteit, zegt de staathuishoudkundige van Le Bien Public. Maar onverbeterlijke en lichtzinnige babbelaar, als de werklieden voor de kollektiviteit werken, dan werkt deze ook voor hen en voor zijnen verzekerden ouden dag. _ De minst ontwikkelde sooialist begrijpt dat en zou u dat op uw brood lappen. Geen persoonlijken eigendom meer, zegt Le Bien Public. En waarom niet, a. u. b. t Als die eigendom dient om persoonlijkf, behoeften, ambitiën, kunstsmaak, enz. te voldoen, wie zou er zich daartegen verzet-tent Met welk recht en om welke reden? Ah, Bien Public, wat wordt ge klein en onbeduidend als gij over socialistische theoriën wilt medegpreken. Gij ben* er niets van, gij hebt er niets over gelezen, niet over nagedacht. Gij komt af met oude, versleten zeeverpraat, reeds duizende malen weerlegd niet alleen in dagbladartikels maar in boeken en tijdschriften. Gij zijt een blinde die over de kleur sa wilt discuteeren en nog de zwarte reactie uit de roode sociaal-democratie niet kunt onderscheiden. Wrj zullen in een eerstkomend nummer uwe onveranderlijke slechtheid van de menschheid bespreken en weerleggen. IWIJS VOO ERKLOOZEN Reeds herhaaldelijk, zegt Journal d* Gand, hebben wij gewezen op de belangrijke pogingen die door ons Gemeentebestuur onvermoeid aangewend worden om de talrijke werklooien ter huip te komen, wiens aantal nu nog aanzienlijk zal aangroeien door het afloopen aan de werken der darsen. Ongelukkiglijk kan in zulke omstandigheden de goede iwil' niet meer voldoende zijn en iedereen z>l moeten begrijpen dat onze stadsbestuuréers, wat zij ook zouden aandurven, niet langer in staat zullen zijn om iedereen aan wörk te helpen. Het is dan ook daarom dat onze verdienstelijke schepen Coppieters het voor hand genomen heeft om de bijzondere aandacht der verschillende bestuurraden van 0112e vakscholen te vestigen op de belangrijke kwestie van het vakonderricht dat kan verstrekt worden aan de werklopzen. Het schijnt den bekommerden schepen" in de eerste plaats bijzonder noodzakelijk de werklieden te onderwijzen in de methode van hun vak, hen.op de hoogte te brengen van den oorsprong'der grondstoffen die zij verwerken en hen een klaar gedacht te doen krijgen van ds veranderingen en de vervormingen die zjj deze grondstoffen door hunnen arbeid doen ondergaan. In de stad Geiit, zegt de schepen, telt men ongelooflijk véél textielbewerkers en -bewerksters die nooit eenig vakonderwijs ontvangen hebben en die alles van hunnen stiel al werkend hebben moeten aanleeren op de fabriek zelf. Onze vaksohool voor dezen nijverheidstak brengt omtrent niets anders voort dan meestergasten, maar toch zouden deze, dank aan eene flinke organisatie, geholpen door de patroons en de leeraars, zich verdienstelijk kunnen gelasten met het onderricht dat zou gegeven moeten worden aan de werklooze stielgeuooten. Met de beste uitslagen zouden deze meestergasten eenvoudige lessen kunnen geven met inlichtingen over het katoen en het vlas, hunnen oorsprong, hunne hoedanigheden, hunne ae-b^Aen en hunne algemeeaie . bewerking. Er zou daarbij gelegenheid genoeg bestaan om ook lessen te geven over de machienen die voor de bewerking gebruikt worden en men zou daartoe naar de fabrieken kunnen gaan waar men ze aan het werk zou kunnen zien. Een even algemeen leerprogramma nou kunnen opgemaakt worden voor de verschillende stielen die door onze werklieden uitgeoefend worden en allen zouden er evenveel voordeel uit halen. Langs een anderen kant zou men deze praktische lessen kunnen volledigen bij middel van openbare voordrachten. De scheikundigen en de gezondheidsleeraars zouden kunnen spreken over alles wat in betrekking komt met de vervalsching der levensmiddels. De geneesheeren zouden kunnen handelen over de besmettelijke ziekten en de zoogenaamde vakziekten en inlichtingen Jkunncn geven over de maatregels die dienen genomen te worden om ze te voorkomen. Alle andere specialiteiten zouden gemakkelijk onderwerpen vinden en brood genoeg op de plank hebben. Goed ingezien zou het nuttig kunnen zijn het bedrag van den toegekenden onderstand aan de werkloozen te doen afhangen van de nauwgezetheid waarmede zij de gegeven lessen van het vakonderricht volgden. Op deze manier zouden de werklieden over het algemeen hunnen stiel leeren eerbiedigen en~ lief hebben. Zij zouden weldra leeren wierken met meer lust, eerbied, inspanning en belangstelling. Zij zouden in de gelegenheid gesteld worden om hunne bekwaamheid uit te breiden en om flinker arbeiders, verdienstelijker vakmannen te worden. Verleden jaar reeds werden er hier en daar leergangen ingericht voor werkloozen en zij hebben onschatbare uitslagen opge-leverd op elk gebied. Meer dan zeven duizend werklieden van Gent en omstreken hadden in de maand september gevraagd om leergangen te volgen die door de stad gegeven wierden, maar drie maanden later waren er nog slechts dertig van honderd die volhardden in bet bijwonen der lessen. Voegen wij er bij dat drie duizend vijf honderd werklieden de lessen gevolgd hebben die gegeven werden in klerikale scholen, terwijl meer dan drie honderd de lessen volgden die gegeven werden in den zoogemaainden «Eoglish Club». In elk geval staat het vast dab omtrent elf duizend werklieden zich hadden laten inschrijven voor het volgen van de lessen en men kan zich niet voldaan verklaren met dit goed uitvallen, men moet betrachten dat geen enkele werklooze nog langs de straat slentere 1 Het is gemakkelijk om verstaan dat de scholen niet alleen kunnen gelast worden met dezen zwaren taak en men moet aannemen dat het onmogelijk is alle lessen in den dag te gevenj Het is daarom ook dat schepen Coppieters in eene voordracht die hij gaf voor den gentschen Ondernemersbond, een beroep deed op den goeden wil der leden en hunne meestergasten, opdat zij ook leergangen zouden inrichteji yoor hunne werklieden, iets waarvoor hij zich zooals reeds vroeger gereedelijk wilde laten inschrijven. Journal de tiand heeft vernomen dat de leden van den Ondernemersbond al het belang van dit vraagstuk goed begrepen hebben en dat zij reeds vergaderingen gehouden hebben om er over te spreken, dat zij eene groep van leeraars gaan vormen onder de aangesloten bouwmeesters, ondernemers en meestergasteh. Van dezen kant mag men dus op goede uitslagen rekenen en men mag hopen dat het voorbeeld zal gevolgd worden door andere afdeelingen der gentsche nijverheid TENTOa9S8TEUJI6Q 1ST N KUVEKHEII BOUWKUNST- Er kan niet gezegd worden dat in het Feestpaleis de sectie bouwkunst ledig is gebleven, wat het geval is met bijna alle soortgelijke tentoonstellingen, daar plans voor de meeste menschen een weinig aanschouwelijk iets zajn. Ver vandaar, de belangstelling is altijd levendig gebleven,, niettegenstaande de niet al te gelukkige manier waarop teekeningen en schetsen uitgestald waren. Ik zal b. v. maar liever niet spreken van de planton en bloemen( 1) die aan de zaal een aangenaam uitzicht moesten geven. Het heeft er menschen gestroomd omdat er zeer veel te zien wa^s en 'evenveel te leeren viel, wat niet belet dat de eindindruk, hier zooals op het stadhuis, niet gunstig is. Men versta mij goed, ik zeg niet dat de tentoonstelling mislukt, is, ver van daar, ik stel alleen maar vast dat de bouwkunst-produkten die we in den laatston tijd te Gent te zien kregen niet van zulke gehalte zijn dat ze iemands bewondering voor de kunde van hunne scheppers afdwingen. In bizonderheden wil ik me niet begeven, het zou me veel te ver brengen, maar een ding is zeker, er zijn te Gent veel architecten en bitter weinig bouwkundigen. Alle mogelijke kapellekes zijn er vertegenwoor-digdj-maar «sa ri-iji d«s zich .opdringt, «een kwestie van. Hierbij twee leutige aanteeke-ningen. Sommige architekten zijn in hun gesprekken ze o vreeselijk kwaad op. de neo-gothiek dat hunne plans volstaan met toepassingen en motieven van die school. Te Gent is men tegen alle traditie, van een nationalen stijl wil men niet weten of hoo-ren, met het gevolg dat de meeste der tegenwoordig gebouwde huizen het aangenaam aanzien der vroegere missen. Maar, wat in Nprmandië nationaal is c f in het Zwarte Woud of in Engeland, dat aapt men met evenveel genoegen als onhandigheid na. Ah, die villas met balken in hun gevels — 't is waar ze zijn er soms maar opgeschilderd ! — met onmogelijke daken vol oogen en krjkgaten, met hoeken en kanten,kolommen en terrassen! voorwaar, 't is om ons te doen gelooven dat ons land een berg-streek is met grootsche vergezichten, be-deivt met bosschen en eeuwig en altijd zonnig....nooit geen zuid-westerwindje, geen dag regen of mist... Als er uit de bouw-kunsttentoonsteliingen op het Stadhuis en nu in het Feeslokaal een paedagogische conclusie te trekken is, is 't dat het hoog tijd is, dat men in onze teeken-akademie afbreke met het eelectisme dat er heerscht en dat maakt dat de leerlingen wel t'huis zijn in alle stijlen maar er geen hebben. Het zou er vcoral moeten op uit zijn met het classicisme en zekere verouderde Parij--sche handboeken en platenatlassen. Dan zouden al die ontwerpen van groote gebouwen, f eestpaleizen, casino's, aquariums bruggten en doodanmonumenteh gemaakt voor het een of and de saniteitsinriohtiogen, waar zij het grootste getal slachtoffers hopen to maken. Zoo was in den hof van de villa, waar wij met onzen gezondheidsdienst onzen intrek genomen hadden, van den derden dag, alle groen, het heele grasplein, de struiken, de boomen, alles veraehrompetd en verwelkt zooals in den laten herfst, zoodat er op geene vruchten meer te rekenen waa 1 Overal in de parken, in de moestuinen, in de velden ziet men duidelijk die plaateen waar stikgasbonunen gevallen ztjn en zelfs ziet men daar duidelijk in welke richting de giftdampen verdier gevlogen zijn, allen plantengroei onmogelijk makend. Daar de stikgassen gewoonlijk zeer zwaar zijn, blijven zij dagen lang hangen in de dieper liggende, niet door de winden bestreken plaatsen, in de valleien, langs beken en stroomen, waar zij naderhand np-t zeer hinderend kunnen zijn voor tooa-penafdeelingeo die er door moeten; Daarom is het ook gewoonte geworden dat deze gevaarlijke plaateen bij middel van groote uithangborden aangeduid worden — en dat in zulke streken geen soldaat meer op marsch gaat zonder zijn gasmasker. Tegen deze gassen, die soms acht dagen nadien nog in de loopgraven hangen en da slagvelden verpesten, hebben de menschen de meest verschillende maatregels moeten nemen — terwijl zij vaststelden hoe de dieren ook er onder te lijden hebben. Bij den geringeton stikgaareuk woeden de paarden roede onrustig en he* is" soms wonder om aan te «en hoe zij dan me* den voorpoot een put in den grond scharton om er den muil tot over de neuagaten in te drukken tot dat zij het gabaar geweken waanden. Vogels die bij het zwaarste bombarde mentsgedender nog tamelijk rustig in de boomen bleven fladderen waren gewoonlijk naar andere plaatse» geweken van soodra er stikgasbommen in den omtrek gevallen waren,,

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.