VOORUIT Orgaan det* Beigkche Wepkh'edenpartsj. — Yenschjjnende aile dagen. Drukster-Uitgeeîster KaiD; Maatschappij H ET LICHT bestuisrder : P. DE VISCH. Ledcberg-Oent . . REDACT5E . . ADMINJSTRAT1E HOOGPOORT. 29. GENT ABQNNEMENTSPR1J& BELGIE Drie maanden. . » , . fr. 3.25 Zes maandcn fr. 6.50 Ecnjaar. fr. 52.50 Men abonneert zicfe on aile postbuTpele» DEN VREEMDE Drie maandcn tdageiijks verzoncien). (r, 6.75 Bekendmaking Op Bevel van Z. Ex. den Heer Etappen-Inspekteur maak ik bekend dat : c Het gedrag van verscheidene fabrieken, welke uit voorgewend Patriotisme en onder beroep op de overeenkomst van den ilaag werken geweigerd hebben, welke voor het Duitsche leger bestemd zijn, bewijst, dat i£. de bevolking pogingen bestaan, met het doel aan de Duitsche administratie van het leger moeilijkheden te bereiden. Ik maak U bekend, dat zulke pogingen do goede verstandhouding tusschen de Duit sche Overheid en de Bevolking verstoreû en dat ik zulks met aile middelen welke mij tet beschikking zijn, zal onderdrukken. Ik maak de Gemeentebesturen verant-woordelijk, dat zich zulke pogingen niet ver-der uitbreiden en dat de bevolking, zich zel-ve ten laste moet leggen, als de tôt nu *oe bestaande vrijheid door eigen schuld der bevolking zal noodzakelijk verkort en be-perkt worden. » (get.) Graf \on Westarp , Luitenant-Generaal, Cent, den 10 Juni "915. DE ETAPPENKOMMANDANT. ONS ZONDAGSBLAD Inhoud van 't nummer van Zondag e. k. : Onweerswolken, door Jozef De Graeve. In al deze dagen..., vers van R. M. Minne. lets naar aanleiding van onze kunstreis in Bchemen (vervolg), door Arie yanden Heuvel. Een leugen (slot), door Mark Twain. Het geld, Vlaamsche perel, van Julius Vuylsteke. In 't Wonderjaer (vervolg), door Hendrik Conscience, Prijs : 5 centiemen. Bij al onze verkoopers te bekomen. De werken aan de Darsen Gezien er ons weer brieven met klachten toegezonden werden over het werk aan de darsen, zijn wij op inlichtin-gen uitgegaan, die wij onze lezers mede-, deelen, instaande voor de echtheid on-fcer gegevens : NOTA OVER DEN TOESTAND DER DARSENWERKEN Sinds het hernemen der werken aan de darsen, op i/n en 25" Mei, is er in het algemeen veel verbetering in den arbeid en in de houding der werklieden. Bijzonderlijk is, bij de groote meer-clerheid, eene goede v-erandering in de gezindheid vast te stellen. Die «slechte geests van vroeger heerscht niet meer. Met veel genoegen deed de darsecom-'missie die bestatiging, en hoopte zelfs, na kennis genomen te hebben van de "produktie der twee eerste weken, eenen voldoenden uitslag te bekomen zonder tôt straffen gedwongen te zijn. Nochtans, na Pinksteren, werd, voor de week gerekend van zaterdag 29 Mei 'tôt vrijdag 4 Juni, de minimumtaak met bereikt door 18 ploegen (ondanks her-haalde waarschuwingen van den toe-richtsdienst).Aangezien het tekort van die ploegen onder de 10 kruiwagens was, besloot de darsecommissie in zitting van 7 Juni, niemand met werkverlet te straffen op voorwaarde dat hst kîeisie tekort de daarop volgende week zou ïngehasld worden. Zoo hebben veertien dezer ploegen in de week van 5 tôt x 1 Juni dit tekort in-gewonnen, en,van de vier andere ploegen zijn er maar twse die, met het werk der nieuwe week, dit tekort op meer dan 40 kruiwagens hebben laten komen ; die zullen nu met één dag werkverlet gestraft worden. Het volgende besluit is, inderdaad, door de darsecommissie in zitting van >14 dezer, genomen geworden : De (13) ploegen welke een tekort van mser dan 40 kruiwagens hebben, zullen met één dag werkveriet gestraft worden. De (17) andere ploegen moeten hun klelner tekort in den loop dezer week rien in te winnen. De darsecommissie heeft zoodoende willen in zeker- mate rekenschap hou-den van de hevige warmte der laatste dagen, welke den arbeid lastiger heeft gemaakt. Maar zij heeft bijzonderlijk getroffen geweest door het feit dat al de ploegen (buiten één) gevormd met mannen van meer dan 50 Jaren het ge-eischte getal kruiwagens gestort heb-ben.Om den goeden wil van deze te beloo-nen, heeft de commissie besloten deze oudere werklieden aan de middestdars te laten werken, waar het verwerken van den grond wat minder lastlg is. * % * De vogende berichten werden 00k aan de twee darsen uitgehangen, den zelfden ! zijnde 7 Juni 1915 : 7 Juni 1915. BERICHT aan de werklieden der Darsen Op de Zuiddars hebben, voor de weelf van zaterdag 29 Mei tôt vrijdag 4 Juni, 18 ploegen de minimumtaak niet bereikt: (van de brigade van 7 tôt 11 uren) Ploeg nr 58 heeft te kort : 2 kruiwagens. (van de brigade van 11 1/2 tôt 3 1/2 u.) Ploeg nr 2 heeft te kort : 9 kruiwagens. Ploeg nr 5 heeft te kort : 5 kruiwagens. (van de brigade van 4 tôt 8 uren) Ploeg nr x heeft te kort : 7 kruiwagens. Ploeg nr 74 heeft te kort : 2 kruiwagens. Aangezien, sinds de nieuwe regeling, het eerste maal is dat straffen zouden moeten toegepast worden voor onvol-doende werk, willen wij, voor ditmaa!, de bodoelde plosgen het klein tekort ge-durende deze wsek laten inhalen. Wij hopen dat zij dit zullen doen, en dat de andere ploegen voorts de mini-mumproductie zullen leveren, opdat wij niet verplicht zouden zijn Straffen aan hst Collège voor te stellen. De Commissie der Darsswerken. 7 Juni 1915. BERICHT Er wordt bestatigd dat een aantal werklieden hunnen ploeg verlaten en zich verzamelen voor het eindsignaal der werken. Die handelwijze is kinderachtig en te-genstrijdig met het werkreglement. Er is te vreezen d~t zij zou leiden tôt den treurigen toestand van vroeger, welke erge maatregelen genoodzaakt hebben. Om dit uiterste te voorkomen wordt nogmaals de aandacht geroepen op het volgende : De arbeid moet tôt het einde voortge-zet worden. De toezichters en markeer-ders moeten deze opnemen welke het werk in hunnen ploeg verlaten voor het signaal is gegeven. De werklieden zullen voor dit feit gestraft worden. Straffen zullen 00k toegepast worden aan de toezichters die hunnen dienst niet zouden doen zooals hij hun is opge-legd door het bestuur der werken. De Commissie d:r Darsewerken. & * ajc Wij bezitten de cijfers die al deze in-lichtingen staven en als wij door tegen-spraak ertoe verplicht worden, zullen wij ze geven. Maar iedereen, die ter goeder trouw is, zal met ons bekennen, dat de stad haren plicht doet en handelt met eene zachtheid en eene bedaardheid, die men nooit bij eenen patroon aangetroffen heeft, spijtig genoeg. Men mag gerust uit die mededeelingen besluiten:de stad straft diegenen die onwillig blijven trots aile vriendelijke vermaningen, maar de gewilligen worden dan 00k beloond. En het doet ons een onzeggelijk genoegen, dat het juist de catégorie der bejaarde darsenwerkers, boven de 50 jaren is, die het voorbeeld geeft aan de jongeren cssfl de geëiscète voortbrengst te leveren. Dat toont niet alleen dat het opgelegd werk doenlijk is, maar dat de oudere werklieden meer redeneeren dan de jon- geren en dus Betcr den toestand inzien. Ons genoegen wordt nochtans vergald als wij zien, dat het juist de jongeren zijn, die aan hunnen plicht te kort blijven.Bedenkt gij dan niet, dat gij door een openbaar werk te bemoeilijken gij de toekomst van gansch onze klasse in ge-vaar brengt? De werkende klasse zou begekt en be-spot zijn geworden door al hare tegen-strevers, ware de stad niet krachtdadig en bedaard opgetreden om den warboel en den onwil aan de darsen te doen ein-digen, iets waarin wij haar met al onze krachten hebben gesteund. En wij hcL'oen gelijk gehad. Er heerschte anarchie aan de darsen, een princiep of liever een gémis aan prin-ciep, dat niets sticht maar ailes vaneen tracht te rukken. Wij hebben dat nièt geduld en gezegd: Er moet en er zal regeling en tucht zijn, omdat wij uitgaan van het standpunt : De werkende klasse moet bekwaam worden om haar eigen voortbrengst te be-sturen.En het pijnlijke is geweest, dat men de stad verplicht heeft tôt meer toezicht en zelfs tôt straffen, wat te vermijden was met een beetje gezond verstand en goeden wil vanwege de werklieden. Het is nu aan het beteren. Jongeren, helpt als 't u blieft mede om tôt de vol-ledige orde en beterschap te komen, en gij zult een goed en deugdelijk werk doen. Wij vernemen nu, dat de gestrafte ploegen, die meer dan 40, zelfs tôt 90 kruiwagens te kort hadden, gevraagd hebben om die schuld te mogen afkor-ten.De stad heeft zulks toegestaan en al-dus is ailes in vrede gearrangeerd en wij wenschen aan die ploegen rechtzinnig proficiat, hen zeggende : Mannen voort op dien weg en ailes zal opperbest gaan. F. H. TU'INBOUW (Zie Yooruit van 22 Mei, 6, 8, 10, 12 en 17 Juni.) KULTUUR DER Z0MEK-. NAJAA.BS-EN WINTER-KROPSALAAD Men verdeelt de latuw in drie soorten : 1) Om klein te snijden. (Wij zullen er later over uitwijden). 2) Kropsalaad : a) Lente of vroege. b) Zomer-variëteiten, waarvan de voor-naamste zijn : De dikke blonde (schiet traag op). Aan-bevelenswaardig wit zaad Van den Trocadero of Lorthois, wit zaad. Reusachtig Kristal. Is zeer bestand te-gen de hitte, schiet traag op, vaste krop, wit zaad. Henri Monville. Goudkleurige, vaste krop, zwart zaad. Wonder der vier jaargetijden, zwart zaad. c) Wintervariëteiten. De voornaamste zijn : Nansen, rustiek en voortreffelijk, wit zaad. Gele passie, winterhard, wit zaad. De bruine en de roode, wit zaad. 3) Romeinsehe kropsalaad. Voornaamste varieteiten : Luchtbal of van Bougival, zwart zaad. Blonde voor de markt. wit za.ad. Groene en roode, zwart zaad. In 't algemeen, om teedere en goed ge-kropte salaad te bekoûien, moet men ze zooveel mogelijk in eene zonnige en be-standdeelrijken grond aankweeken. Het zaaien moet heel dun geschieden ; de zaden weinig bedekken, dan besproeien. Men zal ze verplanten wanneer rij 4 tôt 3 bladeren hebben, zorg dragende ~at er e3n weinig aarde aan de wortels kleeft. (Zie «Vooruit» van 8 Juni, artikel over de verplanting.) De zomerkropsalaad kan reeds van ïn Maart tôt in Juli gezaaid worden en om niet te falen, doet men achteroenvolgende zaaiingen aile drie weken. Men plant ze op 30 cm. afstand. De winterkropsalaad wOrdt ge~aaid rond den 15en Augustus, geplant einde van September, op 35 cm. van malkaar in aile richtingen. In drooge gronden worden ze geplant in rioolen (voren) en in natte, op een bed die een weinig verhoogd is. Bij voorkeur zal men een plaats ui'.kiezen aan den voet van een muur aan het zuiden ge-legen. In November dekt men ze met tak-ken of rijsjes waarover r-en lang stroomest of bladeren uitstrekt. Men zal dit schutsel wegnemen iedere maal het weder zachter wordt. Einde Maart neemt men het g .nsch weg, men hakt en besproeit zorgvuldig met beer. Deze salaad kan gebruikt -vorden in het begin van Mei. De Romeinsehe wordt ^ekweekt op de-zelfde wijze maar in den zomer kr.oripen ze dikwijls niet. Dan vereenigt men de foiad© ren en men bindt ze in ket middsii E3^ eindjes strooi. Aile latuwen vergen een frisseken grond, 00k zal men hem dikwijls moeten hakken en menigmaal besproeien. De zomersalaad wordt dikwijls gebruikt om tusschen de erwten, de boonen, de koolen, enz. to verplanten, 00k in al de verloren hoeken van den moestuin. Indien men somtijds spéciale bedden beplantte met salaad en dnf men de grond niet genoeg bemest had met kort stalmest, dan kan men bijvoegen en indelven per are : 1 k. ainmoniaksulfaat, 1 1/2 k. kaïniet en 1 k. superfosfaat. Gedu-rende den wasdom van tijd tôt tijd besproeien met beer. De latuw heeft 00k hare vîJaTiden. De worm van den meikever of engerling is er zeer op verlekkerd. Wanneer men gedu-rende den zomer eene gszonde plant schie-lijk ziet verslensen is men altijd zeker, als msn de latuw wegneemt, deze made te ontdekken. Dit insekt heeft de wortel afgevreten, bijna aan de snijding der plant. Ten tijde van de omspitting zal men zorgvuldiglijk jacht maken op deze engerlingen en ze ver-nietigen.Om de slakken te verwijderen zal men de bodem rondom de planton bestrooien met kalk of assche. Indien bij toeval eene plant aangetast wap door bladluizen, moet men ze seffena uitrukken, om de voortzetting te beletten. G. Sauvage. ICœiiergei0 De gebeurtenissen langs den Yzer hebben ons 00k den naam herinnerd van dezen grooten Vlaming, die helaas slechts door enkelen gekend is, al heeft hij zich 00k zoo verdienstelijk gemaakt. Kœberger, elders 00k Cobergher ge-naamd, heeft het wel verdiend van in de gedachtenis zijner landgenooten voort te leven, en wij gaan daar het onze toe bij-dragen : Kœberger is in de 17e eeuw in Antwerpen geboren, in Brussel opgevoed en in Vlaaa-deren groot geworden door zijne werken. Kœberger was een vernuft,eem <fenker,een schepper in den vollen zin van het woord en naast veel andere croote werkan hebben wij aan hem de door velen als onmogelijk geoordeelde verwezenlijking te danken van het droog leggen der talrijke « moeren » langs de vlaamsche en de fransche kusten. Zooals men weet werd om dien tijd deze streek der noordzeekusten,bewoond door de dappere Moriners, een stam der keltische Belgen, met dewelke César de veroveraar heel wat te doen gehad heeft. Men is het zoo goed als eens er over dat die moedige Moriners of Moeriners hunnen naam ontleend hebben aan het woord « moer » of « moere >, zooals zij ^et 00k ge-daan hebben voor Moerbeke, Moerkerks, Moerzeke, Moerdijke en Morebecque. Men is het er 00k eens over .'a/t de beA doelde streek heelemaal bedekt was mat moerassen en men weet dat reeds in de iV eeuw d* mseMîge maatschappij de Wa« terîngue uitgestrekte deelen daar van had drooggelegd om se te herscheppen in uiterst vruchtbare velden. Niettemin waren er in deze streken aog moerassen blijven liggen van verscheiiéae vierkante mijlen uitgestrektheid, die bij -îe laagste zeetij nog drie en vier meters diep waren en waarvan de officieele vakmannja verklaarden dat er aan droog leiggen niet» te denken viel. Het is dan dat de algemeen gekenJe sch'ilder-togenieur-bouwmeester-oestuurdôr en financier Kœberger de zaak is gaan on-derzoeken en het is naar zijne plannen en onder zijn bestoeg dat or in 1620 begonnei werd aao de feanalen, Je in den tijd val slechts drie jaren 3,255 hectaren vrucbtba-ren akkergrond droog trokken. Het grootsch werk van den grooten man is nu voor de derde maal verwoest door den oorlog. Eens in 1645 en vervolgens in 179-3, toen de markies van Leyden in de hoôfd-i kerk van Dunkerpue een plechtig te dcuinl deed zingen om god te bedanken die hadj toegelaten dat de heele boel weer onder) water liep ! Na de ramp van 1733 heeft het meer darfi een kwarteeuws geduurd eer de wateraf-i leiding hersteld en de streek weer droog' getrokken was. Hoelang zal het nu duren, nu dat de ver-i woesting nog veel çroot-er is, nu dat er nogj geen einde te zien is aan den schrikkelijkani oorlog? ; Maar keeren wij tôt onren grooten manj terug: Kœberger was op een ongekenden datumj geboren te Antwerven en met de schildera van zijn tijd trok hij naar Italie, waar hij zich vooral bezig hield met het nSmaken der beroemde meesterstukken van schil-. ders en bouwkundigen, ntmaaksels die zeitî meesterstukken waren, waarvan er geluk-kiglijk veel bewaard worden in onze ker-ken en muséums. Terug gekomen uit Italie werd Kœberger de gunsteling van het vorstenpaar Albert en Isabella, die hem onder veel meer ge" lastten met de versiering van het kasteel' van Tervueren en zijne f jnteinen, een ka?-teel dat volgens een der voornaamste ge-schiedschrijvers door gaat als « een d3p> prachtigste koninklijke jachtgebieden d#T__ Nederlanden ». Verder zijn de Belgen aan Kœberger og verschuldigd : de plannen van de kerk van Scherpenheuvel, van de kerk vin het brus--selsch Begijnhof, van den verdwenen brus-selschen Augustynentempel en van veel andere kapellen en kasteelen, die aile in het klein den stempel dragen der italiaan-sche meesterwerken. Kœberger is 00k de stichter van de zoo-genaamde Bergen-van-Barmhartigheid van Brussel. Antwerpen en dertien andere bel-gische steden, inrichtingen waardoor —ij' een einde wilde stellen aan de woekeraars-streken van de pandleeners die dan Lc?m-barden heetten — en in sommige steden hunnen naam er aan gelaten hebben. Met Piccolo, die dit ailes breedvoeriger besohreven heeft in La Belgique, vra-gen wij hoe het mogelijk is dat een man aïs Kœberger zoo weinig gekend is, dan ala zooveel nulliteiten in de lijst der beroemd-heden staan te pronken. Europeesche Oorlog lu West-Vlaantoîi 013 §KS IMen m Frankrljk Offleieels teisgrammsn : llii ESuitscho isr^ia Duitsche ambtelijke meldlngfi, Groot HooMkwartier, 18 Juni 1815. Westelijk oorlogsterrein : Weer eenmaal aangezet door de Russi-sche nederlagen vielen de Franschen en Engelschen gistéren op vele punten van het Westfront met sterke krachten aan. Den Engelschen gelukte het bij Yperen, onze stellingen ten noorden va_ den poel Bellewaarde eenigszins terug te drukken. Er wordt daar nog gestreden. Daarentegen zijn twee aanvallen van vier Engelsche divisies tusschen den steenweg Estaires-La Bassée en het kanaal van La Bassée volkomen afgebroken. Onze dappere vVest falische regimenten en daar aangekomen deelen der Garde wezen ùen stormloop na verbitterde handgemeengevechten totaal af. Da vijand had zvare - erliezen. Hij liet meerdere machiengeweren en een mijnen-werper in onze handen. Aan de stellingen der zich met groote werkdadigheid houdende Badenschen, bij de Lorettohoogte. waagde de vijand het ua zijne nederlagen op 13 en 14 Juni niet meer aan te vallen. Bij Moulin-sous-Tou-vent is de strijd nog aan gang. Een vijandelijke doorbrekingspo^ing ia de Vogeezen tusschen de Bachdalen der Fecht en Lauch mislukte, daar wordt nog noordwestelijk van Metzeral en aan Hil-senfirst gestreden. Overigens zijn de aanvallen nu reeds afgeslagen. Oostelijk ooriogsterrein î Russische aanvallen tegen de Duitsche stellingen aan het Davinagebied (ziiicl©**»-telijk van Mariampol, oostelijk van AugriS--tow) en noordelijk van Policnow werden ai-geweerd.Onze aanval op het front LibOwo-KaS-varja won verder terrein. Meerdere plaw^-sen werden genomen, 2040 gevangenen (tû drie machiengeweren buitgemaakt. Zuidoostelyb ooriogsterrein : Noordelijk van den boven-Weicksel zen de troepen van generaaloverste vw^ Woyrsch Russische aanvallen tegen onsn stelling af, die wij op 14 Tuni van de Ritfk sen afgenomen hadden. Do verslagen Russische legers poogtî©» gisteren op het gansche front tusschen den San, naordelijk van Sieniawa en de DDje-stermoerassen, oostelijk var. Sambor da vervolging der verbonden legers tôt staan te brengen. 's Avonds waren zij overal uit hunno stellingen bij Cieplica (noordelijk van Sieniawa) — zuidwestelijk van Lubac- ' zow-Cawadowlea-gebied (zuid'wcstelijk Nie-mirow) — westelijk vn Jaworow —• westelijk van Sadowa-Wiszonia na harden strijd geworpen. Het wordt vervolgd. Heb leger van generaaîoverstg Macken- . «11* iaap ■» 168 Prijs per nnmmer : voor Belgie 3 centiemen, voor den reamde 5 ceutiemen Teiefeon : Redaot|e2^f ■ ^dfîiisîtsts'atie 2845 Vi*tfda^ 18 JUNI 1**1b

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.