VOORUIT Er is iets veranderd! «Le Bien Public» bespreekt de mei ning van sommige menschen, die denke dat er zich na den oorlog nieuwe parti en gaan vormen, of zelfs dat de parti en gaan verdwijnen, aangezien iederee door vaderlandslievende bekommennge zal opgeslorpt zijn. Het katholiek blad neemt aan, dat c ✓raagstukken betrekkelijk de landsve dedigmg en de eco-nomische opheffin van ° handcl en nijverheid, gedurenc lange jaren de partijtwisten zullen oj îchorsen, die voor den oorlog aan c dagorde stonden. Maar «Le Bien Public» laat daar oi middellijk op volgen : Laat ons niet te haastig zijn oi e voorspellen dat de partijen gaa .erdwijnen. Naar aile waarschiji ijkheid zullen wij ze zich v/elh^a: /.ien hervormen, juist rond de vraaj •jtukkeii vvaarmede de openbai jpmie zich zal bezig te houde hebben. De oorlog, de openbare ramj iiebbèn alleen de werkmg der pa: tijen geschorst, zij zal herneme van zoodra het openbaar ongelu voor'oij is. Er steekt veel waarheid in hetgee <Le Bien Public» zegt : Het is eer illusie van te meenen dat de oorlog ci partijen zal doen verdwijnen, al is e nu eene zekere toenadering bewerl tusschen hen om het hoofd te biede lan eene ramp die geheel de natie tro al was het voor den eene in mindei mate als voor den andere. Het katholiek blad gevoelt gehe: goed dat een wapenstilstand het einc van den oorlog niet beteekent. Opdj de politieke en maatschappelîjke strij zou verdwijnen, ware er een miraki noodig. Men zou de klassen zelven moete verzoenen, wat theoretisch en practisc eene volstrekte onmogelijkheid is- Zoolang de werkende klasse de vei trapte, de bestolene, de miskende i; zoolang de bezittende klasse bevooî recht is op aile gebied en het kapitali; tisch loonstelsel in voege blijft, kan e van geene vrede of verzoening sprak zijn. «Le Bien Public» gevoelt het en zeg het, maar hij voegt erbij : In iedere partij, gelijk in el land zijn er nieuwe gedachten dooi gebroken, en de nauwe medewei king in een gemeenschappelijke pc ging heeft vele vooroordeelen doe verdwijnen tusschen tegenstrevei van gister, veel misverstand en ir gekankerde vijandschap uit de weg geruimd, en ten slotte de op lossing voorbereid van vele vraag stukken die gister nog onoplosbaa schenen. Wie zou durven zeggen dat d denkbeelden niet verbreed zijn i het licht der schrikkelijke gebeui tenissen die wij doorleefd hebben Men zou diegene moeten beklc gen, die, bij de dagelijksche aanrE king met den dood en het ongelul niet geleerd heeft klaardcr te zier verder te blikken en van hooger t oordeelen. Wij herinneren ons nog kortge leden den tijd, waar in de kiespol iniek beschuldigingen voorkwame die de vaderlandsliefde, de koning: gezindhcid van deze of gene part op het tapijt brachten, alsook d raaatschappelijke toewijding va deze of gene klasse. De geschiedenis der laatste maar den heeft volledig de loopende ge-n dachten te dien opzichte gewijzigd. j- In ieder land, en niet alleen in j- België, een erfdecl van gemeen- n schappelijke verzuchtingen heeft n zich vcropenbaard, waarvan de be- toogmg definitief een einde stelt !e aan de onderlinge globale verwijten r- waarin men behagen scheen te hcb- g ben. £ Wij meenen ons nier te bedriegen, als wij zeggen dat deze kalme, bczadigde woorden mgegeven zijn door de schoone j redevoering van gezel Edouard Anseelc, uitgesproken op zondag 3 Januari, bij J de inhuldiging van «Vooruit's» l'eest-n lokaai. De gunstige mdruk d'er rede n doct ons plczisr. Maar wij kunncn met naiaien cen ;t- spijt uit te dru.Wken. f- Als er eene parti; is die vooroordee-e ien tegen ons gekoesterd en onderhou-n den heeft, ehwel «Bien Publia», dan is het de uwe. >. C)j zijt het die de socialisten voorge-steld hebt als vaderlandsloozen, als ver-11 nietigers, als verwoesters van ailes, k kortom als moderne barbaren. Ehwel, is het niet pijnlijk van te moe-n ten vaststellen dat er eene ramp als e dezen oorlog over het land moest komen e om dit te verzachten en dat gij niet eer-,r der klaar hebt gezien? ;t Ah, indien gij tôt eene partij behoor-*n det, samengesteld uit arme, ongeleerde f en miskende dutsen, wij zouden zeggen: g wij schenken hen vergiffenis, zij wis- ten van niets beters. ,] Maar neen, «Bien Public», gij waart e machtig, geleerd, bevoorrecht, gij leef-det in 't licht van een godsdienst die gij j beweert de bron te zijn van aile deug-den, aile rechtvaardigheid, aile wijsheid tôt de onfeilbaarheid toe. n Bekent, gij moet bekennen dat gij jj eene misdaad gepleegd hebt ons te be-handelen gelijk gij het deedt. Ah, emdelijk erkent men dat 00k wij ons vaderland lief hebben, juist alsot er daar ooit twijfel omtrent mogelijk .. was geweest. 'r Ons internationalisme is en was nooit e iets anders dan de bevestiging van onze vaderlandsliefde, omdat men andere lan-,t den moet liefhebben en eerbiedigen, om den oorlog, de ramp der rampen, aan zijn eigen vaderland te besparen. ^ Gij zegt, «Bien Public», dat de oplos-sing van een hoop vraagstukken nu voorbereid zijn, die vroeger onoplosbaar >- schenen ! n 't Is 00k onze meening. Onze zonen s en broeders hebben het algemeen stem-1- recht op het slagveld moeten veroveren, n om maar daarvan te spreken. 1- Ja, er is iets veranderd «Bien Public», en wij zijn er gelukkig en fier om. Want r zijn de gedachten verbreed, is er veel haat, misverstand en vooroordeel uit e den weg geruimd, ehwel wij zeggen met n gewettigden trots : die verandering is ons werk. Ons gedrag, geheel onze houding is in niets veranderd. Anseele was in zijne redevoering niet zoo nieuw, hij was eerder plechtig, en t, zijne kalme en krachtige woorden raaak-e ten een zoo grooten indruk, omdat zij beantwoorden aan de verzuchtingen van ■- den oogenblik. i- Laat «Le Bien Public» in zijne goede a inzichten volharden en gevolgd worden. i- Wij stippen het aan met plezier en ij met fierheid, dat het socialisme grooter e en schooner uit deze erge beproeving is n opgerezen. Wij hebben er nooit aan getwijfeld. 1- F. II. «cor Parigs _ ledsreen zal denkelijk begrijpen hoeveel kolen eene wereldstad als Parijs noodig 'îeeft in den strengen winter. Men heeft daar reeds veel koude moeten ijden, maar sedert eenige weken kwamen r steeds meer kolen. Sedert vier weken komen er aile dagen >mtrent 16,000 ton kolen langs de Seine, in illerhande lichters, uit aile richtingen, lijzonderlijk uit Engeland. De engelsche schepen brengen meer en neer kolen naar Caen, Dieppe en Treport, raar men straks geene losplaats genoeg l «al hebben, omdat de kolen niet in tijds tunnen vervoerd worden naar het binnen-land, naar Parijs. Mon kan zeggen dat er feitelijk geen cebrek aan kolen meer bestaat.. maar niet-, I temin is de prijs der brandstof lioog ga-stegen.Verleden jaar om dezen tijd kad men in Parijs eeno ton goede kolen voor den prijs van 35 fr., maar heden moet men 80 fr. betalen — i fr. voor een zakje van 50 kilos. Er wordt natuurlijk erg geklaagd over deze ongehoorde duurte en als men vraagt of dat gaat blijven duren antwoorden do kolenmarchands : Te Cardiff of Swansea moeten wij 3G fr. betalen voor eene ton kolen. Voor het overbrengen van eene ton kolen betaalden wij verleden jaar dezen tijd 7;25 fr. — en nu 16,25 fr. De engelsche schepen hebben geene concurrentie meer te voeren tegen andere, die in oorlogsdienst genomen zijn of do ovérvaart niet meer aandurven, en aldus hebben - zij den vervoerprijs gemakkelijk kunnen verdubbelen.(/ >- - De engelsche kapitoins vragen zulke hooge prijzen dat verscheidene fraris- * handelaars gedwotigen geweest zijn andeis voordeelige verbinteuissen met de leve-raars te verbreken cm geen ge!d te moeten verliezen. De kolenmarchands voegen daarbij dat de engelsche vcrzekerinlsmaatschappijen 00k van detestanden beprofiteerd hpbbçn om tôt 4,50 fr. per ton te eischen voor de schepen die me-t kolen naar Frankrijk wil-len varen. Is de kolenprijs dank aan dat sll^s meer dan verdubbeld in Parijs, iiiPn r<io*t er 00k erg klagen over de m*>'>i1ijkh»'dpn die men heeft om er te b?koLien, '<oowel als over de sl»ehte hoeda'ïiffheid van deze die uit Ençelaud komen. Hel Toonsel in Duitsctiland « Ala men het wekeîij'k'wh pmi?rarr.ma der Bei'IiJusche tjcliouvvburgcii in hanrlen krijgt, kan men zich nauwoliiirs vj'îrstel! 'n dat wij in oorlogstijd isven. De lijst is niet kleiner gewordeu ; zij omvat nog de namen van "28 touiiecloudememingcu, die avond a.an avond spelen. Ook de einema's vertoonen avond aan avond, e v enais anders, hun sen satiedramas en dolle kluchten. De schouw-burgen hebben hun prijzen aanmjrkehjk verminueid maar al rerken ' ij o^et met winst, het bezoek dat zij trekken helpt ten minste een menigte menschen aan brood, die anders dreigden te verhongeren. » In de stedelijke sehouwburgen welke zoo dicht bdj het oorlogsterrein liggen aJs die van Broslau, Pose», lîromberg en Dantzig, heerschen ten opzichte van het tooneel, betrekkelijk geregelde toestanden. Ook in K<inigsberg is een schouwburg ge-opend, zij het dan ook niet de stadsschouw-burg. Steden, zoo dicht a-an de grens aJs Kattowitz, Bcnthain en Trier, hebben er ook reeds aan gedacht hun schouwburg te openen, in Metz is men daar den 1 decem-ber meè begonnen. Te Straatsbnrg was men voornemons dit met Ni«uv/jaar te doen. De toonealisten ontvingen daar eehter, gedu-rende den tijd dat er niet werd gespeeld, eene geldelijke toelage, waarvoor zij zich beschikbaar moesten houden om te kunnen optreden als dit van ,hen gevergd werd. » Te Sîeintiigcn heeft het Stadsbestuur de onderneming overgelaten aan de artis-ten.De tooneelspelers mochten het Schouw-burggebouw met décors, garderobe. licht en verwarming gratis gebruiken als zij op eigen rekening de voorstellingen wilden geven.. Dit doen zij dan ook. Voorts staat de stad met 15000 marK voor de tekor m in. » Er zijn overigens reeds vrij volledige statistieken openbaar gemaakt over d ■ ver-diensten der akteurs, in dezen moeilijken tijd. » Yooral goed hebben zij het te Stuttgart, waar het stadsbestuur de konLrakten heeft gehandhaafd en aan de artisten, die onder de wapens zijn, nog 2/3 van hun iikom-'n uitbetaalt. Royaal zijn ook de Oper;-, ten Schouwburg te Frankfort a/d nlain. De so-listen krijgen hun voile salaris, echter zon-der « spiel-honorar » of « cachet » vr r het zingen van buitengewone vertooningen. Wie als getrouwd man, te velde stas1- krijgt 70 percent van zijn inkomen, ongetrouwden niets. Miinehen betaalt de artisten ook hun gewoon loou. Zes weken is de schouwburg aldaar geslofcen gaweest en toen werd den artisten do heift. van hun gage uitbotaald. De kroon bpant de stadsschouwL 'i-o' te Géra, die zelfs zijn akteurs die nu soldaat «ija, hun voile geid uitbetaalt. > In oenige sehouwvurgen, o. a. te Boriiju en te Berlin, krijgen aile toone-e'lKpelers van den hoogsten tôt dan laagsten nu de-zelfde botaling. Max Ileinhardt bete ' aan maandsalarissen tôt 275 mark 75 percent uit, wie da^rboven verdifinde tôt 3000 mark, krijgt do lie]ft uitbetaald, echtor tôt een maximum vaji 500 mark, voor do kategorie van 3000 tôt 600C> mark bedraagt di" maximum S00 mark, voor die van 6000 tôt 800Ï) mark, is het op 1200 mark 's maands be-pa-ald. Het beginsel dat Ileinhardt volgt wordt zeer veel toegepnst, o. a. ;.n da stedelijke sehouwvurgen te IIami;arg, .Keulcn en Leipzig. Bovendien wordt daar zeer rekening gehouden of een akteur à! dan niet een familie te verzorgen heei't. » Een ander stelsel wordt weer in het Lessinglhcater te Berlijn gevolgd. Het waarborgt zijn kunstenaars 200 mark maan-delijks en verdeelt verder onder hen de helft van de winst. Na het einde van den oorlog — op zijn laatst echter 15 September 1915 — worden de oude kontrakten weer van kracht. Dergelijke afspraken. vaarbij het minimum gewoonlijk 100 mark is zijn in tal van Sehouwburgen in Duitschland gemaakt. » BASTAARDKINDEBS Geneesheer A. D heeft in het «Journal de Gand » gelezen dat van het menschlie-vend werk Mclk voor de Arme Kinders allen kunnen geuieten, de moeders _ dio haar trouwboekjo of de aar\ bchoeftigen ! afgeleverde kaart voorleggen, en hij naam van de zedenleer — van de ouder^ schrijft daarover in genoemd blad : wetsche zedenleer, die gesteund is op da afschuwelijkste vooroordeelen, op de gods- Ik kau maar niet gelooven dat men op dienstige en Bia&tschappelijkç iTraalbe-, dergelijke wijze de ougehuwde moeders grippen. Z'>u hebben uatgesloten, de ouwettige kin- 2ou het tijd worden dat er eea einde d»rs ter dood zou hebben veroordeold. kome aan de middeleeuwsche dwaalbegrip^1 la de Kamer zelf heboen mij moedige pen en er rekening g«houdon worda vo^ksverU-gfnwoordigers hunne veront- 7an (jg opmerkingen der klaarzienden en waardiging laten hooren over het voorstel der werkelijk mensehlievende geestea? utr^kkend om^ dea eemgen zoon, steun Het is, maatschappelijk gezie*, «nttig en tan zijne ongrbuwde moeder, ni»t g^iijk te rechtvaardig de ongehuwde moeders te stedm met den ^enigen zoon der gehuwde helpen zooals men de andere moeders we-lowe vuoi wat don krijgsdienst aan helpt. Hare kinders zoowel als da andere git'n. , kinders zijn geroepen om hunno lichame- Korbaa'delijk he?ft meo elders gewe?.en iijke en verstandelijke medewerking aan de op de schrecuwende oareoht^aardigheid maatschappij te verleenen. 'vaatmed" men df ongehuwda moeder be- En gezonde zedenleer schrijft voor roafd heeft van den oua,3'rstaûd_ dieu zij dat het kind zonder vader z«lfs beter on-, zoo goed verdionds al« gsiijk wolke andere dersteund worde dan een ander kind! mot? loï. Men heeft zich hier niet bezig te houden Mon heeft daar nu en dan zoo g^weldig met (]8 vraag^op welke wijze het kind op over geklaagd. dat onse wpttecmakgrs er jg wereld gekomen is. Het is àlleen de rekemug moesten ?an bouden en dat de kwestie van te weten of een geboren wezen regeermg heeft moatan be'oven dat zij zich recht op bestaan heeft. met de kwes'Je zou inlaten. Weigert men de onwettige kindese in da ïhaua moesen wij doen opmerken dat het officieele school?... Als zij mannen gewor- ourpcht niet alleen de zoogezegd pLohtige (jen ziin, moeten zij hunnen kriigsdiensé moeder, maar vooral het onschuldig kind vervullen. Zij worden zelfs niet P'eweigerd treft. Men heeft daar uitgesproken eene jn jg godsdienstige orden noch in de open-» terdoodveroordeeling tegen een wezen dat ]c)are amkten ! slechts de misdaad gepleegd heeft van... Er bestaat in ons land eene Maatschappij geboren te zijn! ter beschermins: der eerste Jeugd, eena Had de moeder haar kind gewurgd van maatschappij die bestuurd vrordt doop bij de geboorte, dan zou de jury haar een- mensehlievende geneesheeren en damen voudig als eene « moer » veroordeeld heb- van aile zienswijzen, eene maatschappij dia ben, haar in het belang der openbare ze- ondersteund wordt door Stad, Provincie en delijkheid in het gevang geworpen hebben. Staat — en die voor stelling aangenomen Maar zij heeft haar wicht niet verwurgd heeft dat er geen onderseheid mag geen daar komt nu de hooggeroemde maat- maakt worden tusschen wettelijke of on-schappij er tusschen om het do hongerstraf wettelijke kinders. op te leggen, om het langzaam dood te Het is niet aan te nemen dat deze maat'- martelen, uit het 00g verliezend dat zij een schappij de aangeklaagde onrechtvaardig- deel van haar geheel vermoordt dat haar heid zai duklen van den oogenblik dat wij nog groote diensten zou kunnen bewijzen ! er hare aandacht op gevestigd tebben. < i _ __ : 1 ..1 3i 1 —. TT>— A T% Europeesche Oorlog !i Wesl-ïtatieren en Isa 'i Noorden van Frankijk Uit UaStssiî© Sstoo Duilscke ambleliilic mededeelingen. Groot Hoofdkwartier, 8 Januari 1315. — Westelijk oorlogstooneel. De voortdurende regens drenken meer en meer de landouwen in Vlaanderen, zoodat de operaties erg verhinderd worden. Ten oosten van Reims poogden de Fran-schen heden nacht ons eene loopgraaf te ontnemen. Door eenen voortgezetten tegen-aanval werden zij in hunne stellinge , terug-geworpen en vorloren 50 gevan°'enen. In 't midden — en in 't oostelijk deel der Argocnoo Jeden onze troepen weer voort-gang. Een nachtelijke fransche aanval tegen onze stelling aan "den Buchenkop, ten zui-den van Dk-lolshausen in de Vogezen, werd afge-.veyen. Horhaalda aanvallen der Fra,n-schen op de hoogten westeiijk vaa Sennheim braken ai tegen 011s artiilerievuur. Wij maakten twee officieren en hondord :nao tôt gevangenen. Om de plaatr, Ober-Buruhaupt, ten zuiden van Sennheim wordt nog gestre-den van tijd tôt tijd. Oostelijk ki'ijgstooneel. Ook in 't oosten heerschte onguastig we-der. Aan de Oost-Pruisische grens en in het noorden van Polen veranderde niets. Ten oosten der Ilawka schreden onze aanvallen voort. 1600 Russen werden gevangen genomen ; vtjf machiengeweren werden buit gemaakt door ons. Op den oostelijken oever der Piiitza hadden slechts artillerie-gevechten plaat#. Opperslo I.egerbestuur. G root lïoofdkwartier, 9 Jan. 1915. oogenblik springen, daar de fiswisehen eiw 1 van bezit genomen hadden. De gansch» fransche bezetting werd vernield. Ten westen en ten zuiden van Sennheim veranderde niets. De Franschen werden uit Ober-Burnhaupt en de ^ooruitgelegen loop-graven in hunne stellingen teruggeworpen en lieten meer dan 190 gevangenen in onze handen. Oostelijk oorlogstooneel. De toestand in 't oosten is doôr 't aan* houdend slecht weder onveranderd. Onze buit van 7 Januari heeft zich to1( 2000 gevangenen en 7 machiengeweren ver-hoogd.& & * Aan le RussjsMoIsGlii- , Galicisctie grens Uit Dulisohs ispoira BERLIJN", 9 Jan. Het ^ uit PsterShurg voortkomend bericht dat bij Kalisch ten gevolge eener militaire treinbotsing 1000 Duitsche soldaten gedood werden, is on< juist. Bij het bedoeld ijzerenweg'ongeluK schoten slechts drie of vier lieden hun leven in en een of twee werden gewond.. Ilit 0©8t©SMai|iSSGi2@ Oostenrijksehe ambtelljke melcîing van 9 Januari: WEENEN, 10 Jan. —^ In West-1 Galicië waar zich de oorlogvoerendett meest op do naaste afstanden van elkaar staan, werd gisteren een naehtelijke aanval afgewezen op de hoogten van ZahHc-zyu. Ton noorden der Yveichsel duurt ds artilleriestrijd voort. De kerk eener groot» plaats in Russische-Polen moest gister in braud geschoten worden, daar de Russen op den toren machiengeweren geplaa-tsi hadden. In Zuidelijk Bukowina en de Kar-pathen hebben slechts schermutselingeD plaats. stig weer en den van tijd tôt wolkbreukigen regen hield ook gisteren aan. De Leie trad _ . „ ^ S j) op sommige punten buiten hare oevers. || m Meerdere vijandelijke aanvallen ten ||| |1P| IliSoillolill noord-oosten van Soissons werden oiider iaâ lë'yi 6 ^5 « <8 Waiî s»î zware verliezen voor de Franschen aîffosla- ^ Ëen Fransche aanval bij Perthe.s (ten in Duitschland noorden van 't kamp van Chalons werden gewozenWare verliezen voor den ^ ^ Rijksafgevaardiyd® In 't oostelijk deel der Argonnen deden WeiSl onze troepen eenen rloeltreffenden storm- aanval, namen 1200 Franschen gevangen en BERLIJN, 9 Jan. (Wolff). De socialis- maakten eenige mijnenwerpors en een bron tische Rijksdagafgevaardigde voor Elzas, zen mortier buit. Silezische jagers, een Lo- Georg Weill uit Straatsburg,_ heeft in een tharingsch bataljon on Hessische landweer brief bekend gemaakt dat hij in 't Fransche onderscheidden zich hierbij. léger dient. Daarom heeft een ministerieel] Een vooruitgeschoven, door ons niet be- besluit Weill de staatsburgerschap sfgeno» zette Içopgraaf bij Fljren deden wij voor het men, zoodat Weill diiarmee ,cphou5£ Duit", 31e iaai* -- N. 11 Prijs per nummer : voor Belgie 3 centiemen, voor don »re«mde 5 csaUemen Telofocn : Redactis 24>7 ■ Âdininisirafie 2849 uinedan 12 «lamaari 1815

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.