No. 131. VRIJDAG 22 FEBRUARI 1918. DERDE JAARGANG. VRIJ BELGIË onder leidinq van FRANS VAN CAUWELAERT en JULIUS HOSTE JR. PRIJS PER NUMMER: NEDERLAND 12* cent. ENGELAND . ' 3 pence. FRANKRIJK en BELGIË 0.30 fr. VERSCHIJNT ELKEN VRIJDAG. ABONNEMENTSPRIJS PER KWARTAAL: NEDERLAND / 1.50 ENGELAND 2 sh. 9 d. FRANKRIJK en BELGIË 3 75 fr. ALLE STUKKEN BETREFFENDE REDACTIE EN ADMINISTRATIF TE ZENDEN: 81, GEVERS DEYNOOTWEG, SCHEVENJNGEN. Waanzin en Wijsheid. De waanzin van het aktivisme heeft met de uitroeping van de zelfstandigheid van Vlaanderen zijn toppunt bereikt. Met enkele tientallen van voorniannen, door den band zonder eenig maatschappelijk gezag en allen zonder eenig mandaat, met een paar duizend opgezweepte volgelingen, beweren zij de dragers te zijn van den wil van vier en een half millioen Vlamingen en naar willekeur te beschikken over de lotsbestemming van ons volk. Al hangen aile bewuste Vlamingen met hart en ziel aan de onmiddellijke ver-vlaamsching van de Gentsche Hoogeschool na den oorlog en al ontbreékt het in Neder-land niet aan uitmuntende wetenschappelijke krachten, die bereid zijn gaarne hun mede-werking te verleenen om van onze Gentsche Universiteit een monument van Nederland-sche geleerdheid te maken, is het den akti-visten niet gelukt, trots de mooiste voor-spiegelingen en den machtigen steun van het Duitsche keizefrijk, meer dan een paskwil van Universiteit tôt stand te brengen. Of-schoon aile Vlamingen eensgezind staan op vervlaamsching van onze openlbare bestu-ren in en voor de Vlaamsche landstreek, en dat het voorwaar in een tijd van algemeenen nood als deze niet moet ontbreken in Vlaanderen aan menschen, die het veilig bestaan van staatsambtenaar stellen boven de onze-kerheid van den dag van morgen, is het den aktivisten niet gelukt de beperkte bestuur-lijke functies, welke door den bezetter aan de Belgische instellingen zijn overgelaten, onder samentrekking van a! hun hulpkrachten op min of meer behoorlijke wijze uit te oefe-nen. En wat zij als politieke vertegenwoor-diging van ons volk bezig zijn te vertoonen, in den Raad van Vlaanderen en in de zoog. gouwraden, is niets anders dan een parodie van het laagst allooi. Het kon niet anders. Wie eenigermate bekend was met de ge-moedsgesteldheid van het Vlaamsche volk, wie even wil overwegen wat ieder volk, in den toestand waarin het onze gebracht is door de Duitsche onmenschelijkheid, in zijn plaats zou hebben gedaan, moest voorzien dat een politiek als deze van het aktivisme op voorhand gedoeind' was tôt de ellenidige uit-komst, waaraan het onvermijdelijk te gronde moet gaan. De aktivisten hebben gezocht een volksbeweging te scheppen zonder en tegen het volk in, zij willen zioh als volksbevrijders doen aanvaardeni onder geleide en beschut-ting van dezelfde bajonetten, die zoovele borsten van ons eigen volkskinderen hebben doorboord. Zij zetten zich zelf op tôt ver-nieuwers van ons maatschappelijk bestel en brengen slechts ontreddering, een chaos van rechtloosheden op het oogenblik dat ons volk den ruggesteun van een georden'd samen-leven, het vertrouiwen in zichzelf meer dan ooit voor zijn zelfbehoud noodig heeft. De politiek van het aktivisme, welke in den. zoogez. Raàd van Vlaanderen haar meest kenmerkende belijviging heeft gevonden, is een bespotting van het gezond verstand en van het meest elementaire rechtsgevoel, zij heeft het uitzicht van een Jan Klaassen-spel, maar het opzet is misdadig, een misdaad vooral tegen het Vlaamsche volk en tegen-over de Vlaamsche Beweging zelf. De vijanden van onze Vlaamsche zaak, en onze verantwoordelijke regeeringspersonen zouden zich echter deerlijk vergissen wan-neer zij zich een oogenblik zouden inbeelden, dat het talenvraagstuk in België zijn oplos-sing zal hebben gevonden, wanneer men eerstdaags met het aktivisme zal hebben af-gerekend. Men vergist zich, wanneer men zich inbeeldt, dat door het tragi-comische tus-schenspel van den Raad van Vlaanderen het recht van het Vlaamsche volk om van den Belgischen staat feitelijke gelijkheid van recht en eerbied met de Walen voor zijn taal en belangen te eischen een oogenlblik zou zijn geschorst. De rechten op welke wij staan zijn onvervreemdbaar, de beginselen die ons lei-den zijn onaamtastbaar, en het ligt evenmin in de macht van onze tegenstrevers om onze rechten te verzwakken, als het aan de aktivisten mogelijk is onze beginselen van de rechte lijn te doen afvvijken. Welmeenende twijfel kan daarover niet bestaan. Het is duidelijk voor ieder, die over de gronden van onzen staat en over de be-hoeften van een moderne samenleving wil nadenken, dat aan het Vlaamsche volk niet langer de voordeelen mogen worden onth'ou-den van een geestelijke doorstrooming van al zijn standen door éénzelfde taal, als draag-ster van eenzelfde beschaving; het is duidelijk dat wij, als Vlamingen, de vrije moge-lijkheid moeten bezitten om onverminderd ons zelf te zijn in de gemeenschappelijke huishouding van België. Maar, het is niette-min onbetwist'baar en het wordt overigens niet langer hoogerhands betwist, dat aan deze primaire vereischten niet is voldaan. Niet alleen niet voldaan, maar in tegenstrijd met haar wordt nog steeds eene politiek gevoerd, die opgebouwd is op de tegenstrijdigheid van het Belgisch staatsbelang en het Vlaamsche volksrecht en die het gevoel en de gedachte der Vlamingen, als moedwillig, den weg opdrijft der verbittering en des verzets. Wij zullen in een volgend artikel uitvoeri-ger den toestand schetsen waarin de uitge-wekenen of de in het leger staande Vlamin-gen hebben verkeerd. Maar het is noodzake-lijik nu reeds naast het rechtmatig protest tegen de verachtelijke politiek van den Raad van Vlaanderen met kracht de stem te ver-heffeni tegen de zedelij'ke terging, waaraan niet alleen onverantwoordelij'ke beunhazen van onze oorlogspolitiek, maar de aanspra-kelijke besturen zich medeplichtig maken, en zoo wij aan de uitdrukking van deze tegen^ weer tegen ons eigen landsbestuur steeds meer klem bijzetten, is het minder uit angst voor de toekomst der Vlaamsche Beweging dan uit bezorgdheid voor de toekomst van den Belgischen staat zelf. De Vlaamsche gedachte behoeft immers de vervolging niet te vreezen. Zij heeft aan den overmoed van de verfranschingswoede van 1830 haar ontstaan te danken, zij heeft in de hardnekkigheid en de kwade trouw, met welke het herstel van onze Vlaamsche rechten steeds werd gedwarsboomd door >nze openbare machten, in de prikkeling door Je dikwijls lage, altijd laatdunkende aanval-len der franskiljons haar beste bevordering gevonden. En zoo wij alleen maar eenen terugblik slaan op deze oorlogsperiode, is het vooral aan den blinden harts-Locht, waarmede de Vlamingen in het leger en in het buitenland, werden gekrenkt ;n verdrukt in hun stamgevoel, dat wij te danken hebben dat de dwaasheden van het ictivisme de heropleving van het Vlaamsch bewustzijn niet voor jaren hebben vermogen te vertragen, maar dat er een heir van onver-zettelijke Vlamingen gereed staat, buiten Dnze nu jyersperde grenzen, om den dag der vrijwording als bevrijders van het land door het wapen of als ongeduldige arbeiders van anzen nationalen wederopbouw, België bin-nen te rukken onder den kreet van „Vlaande-ren Vlaamsch!" Doch niet even onbezorgd kunnen wij den gang der gebeurtenissen gadeslaan van het Beîgisch standpunt uit, en het is tijd dat onze overheden bedacht worden op degevol-gen van hun handelwijze. De gekhedén van het activisme zullen een einde nemen, de door hen op de macht van den vijand ge-grondveste hervormingen zullen met het ver-dwijnen van deze macht zelf ten gronde gaan, maar het. zaad van wantrouiwen en van verdeeldheid, dat door de hand der regeering zal zijn gezaaid of tôt ontwikkeling gebracht, zal eenmaal eenen oogst van weerspannigheid doen opstaan, waaraan onze huidige staats-instellingen door den wil van ons volk zelf zul'en ziek worden of ten gronde gaan. Het zou dus wijsheid zijn tegenover den waanzin van het aktivisme het Vlaamsche volk in zijn recht te herstellen en dat rechts-herstel onmiddellijk te voltrekken vooral aan onze soldaten van den IJzer. Welk beter mid-del zou onze regeering aan de hand kunnen hebben om metterdaad te toonen, dat het Vlaamsche taalvraagstuk zake is van binnen-landschen aard, hoe zou zij met grootere ze-kerheid aan de Duitsche regeering elke aan-leiding kunnen ontnemen om zich als be-scherrnster van Vlaanderen op te werpen, en om de kunstmatige politiek door haar tijdens de bezetting ingeluid op het vredeskongres te verlengen. Onnoodig te erkennen, dat de Duitschers nooit meer dan een schijn van reden voor hunne bemoeiingen met onze Vlaamsche taalbelangen kunnen laten gel den en dat al het lawaai van de aktivisten niet voldoende is, om de gedempte, maar eens-gezinde wilsuiting van ons volk te overstem-men, dat van Duitsche zijde alleen om terug-gave van zijn vrijheid vraagt en om herstel, maar zelfs de schijn is in deze te veel. De zuiverheid van onze Belgische zaak in dezen oorlog is tegenover de wereld hare ware sterkte geweest, dezelfde onaantast'baarheid moet' onze regeering ook weten te bereiken in hare Vlamingenppolitiek, wil zij met eenig gezag tegenover de volkeren den eisch Van Duitschland afwijzen, om de Vlaamsche zaak bij vredesverdrag te regelen. Laat de Raad van Vlaanderen waanzinnig zijn, van onze regeering hebben we het recht werken van wijsheid te verlangen. Men doe ze zonder uitstel. Het is noodig. FRANS VAN CAUWELAERT. ONTWAKING. ik neu van avonaen gearcoma met iNymien-aans, wijl T an zijn zelf-gesneden fluilje los bespeelde, van herders, die bij blonde Nereïden-weelde, met Isis en Orpheus zonge' in mane-glans, Ik heb in Arcadische pleinen bij de zee met Poséidon gewacht op Aphrodiets geboorte: de zon ging roze-stralend in de wester-poorte te slapen, als een God na dag van diepe vreê. De dagen gingen als een droom voorbij mijn geest, en 'k bleef met open oogen op mijn droomen staren ; het leven scheen me een vijver waar 't is goed te varen, gelukkig om het-boek, waar men geen smarten leest. Doch eens kwam ik vôôr 't leven en zijn werklijkheid, en 'k zag de rampen die geen mensch-brein kon beletten, ik zag de menschen-mooi'den. en het lijden spetten in roode, bloênde vvonden en in de oogen wijd. Droevig-naar ontwaken, uit mijn dwaas genot en al de stoerheid, die me plots bij de armen vatte en voort me dreef in 't leed, met slapen waar het natte en kille zweet op lag, als tranen of als spot! Ik ging in 't vverklijke op, en drong me er boven-uit, en zag met andere oogen smart nu van de menschen, en vond het schoone goud van hunne woeste wenschen, en 't werd me als wen men plots een vrienden-hand omsluit De wereld werd me een feit, en ailes kreeg zijn doel en ieder leven had zijn reden om te wezen. En of de steden vielen, en of de steden rezen, de waarheid stond onschc".dbaar statig, recht en koel. Tk heb van avonden ^edroomd met Nymfen-spel, wijl Van op 't zelf-gc-,nec 2n flu;tje vooizen kweelde, van herders en van lichte Nereïden-weelde.... doch 'k zonk door menschen moord plots in de wereld-hel ! Korp. DAAN F. BOENS.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.