Vierdejatrgang - Nummer 1090 PRUS: 10 CENTIEMEN Bdnderiss 30 Msi mn ONS VADERLAND STICHTERS : J. Baecksiandt •» A. Tempera Belgsch dagblad versehijno&de op al de dagen der week Gpslîl en Bêheer : i. BAtCKELANQT 91, rue Nsuve, CALEiS A BO \.\EM E X T E X i Permaand Belgle 1.75 FrankrIJk 3.35 EngelaiuMIolIand 3.50 Pep trluietter » 5.00 » 6.50 » ÎO.OO REÇUT DOOR, VRIJ EN VRAM VOOR GOO EN VOLK EN LAND rkdacti est u kken , nicuwb te zenden rue neuve, 91 en rue chantilly, 73, calai3 ABONNEMENTEN V( OR SOLDATES Pot* week CV cïttfireiO 0«35 deze abonnementen diencn met minsten» ■ j- • -4 ^ i\ -lonummers ineens aanqevraagd en daqelijkâ* ■ cr Miaantl 1,4>u aan hetzeltde adres qezonden teworden DE WARENAR TE HOOGSTADE Van gebeurtenissen ontziet men het, [in deze tijde van aanhtfudendgeweldig Ijebeuren, licht de gewagen. I Deze opvoering ya-uHooft's I) trbnar, Idoor Br S.-Q.-De Gruyter en het gezel-schap onder zijne leidirig if echter van [meer dan alledaagsche beteekenis. Ora jde voortreffelijkheid van spel en stuk wooreerst, maar ook om de blijde be-lofte die erin ligt, het nieuwe, zeer jdoeimatige middel tôt volksverheffiug, Iwaarmede 't Vlaamsche fronlleven jwordt verrijkt I Het sluk mocht wat afgetrokken Lahijiieii, de taal soms wat ingewikkeld jen ver van ons, het akkoestiek in de leer ruime zaal eerder slecht, zoodat |t stemgeluid der spelers eenigzins feedempt klock, het spel, het meester-lijk, het overweldigend spel inaakte [lies goed, en vulde de beschouwers het een opgetogen bewondering. I Van Dr De Gruyter hadden wij, die lem al hoorden vocrrdragen, natuurlijk leel verwacht. Maar dat hij zulke f< r-Iche karakter uitbeelding vermocht, lat zijn spel zulke heftigheid van ge-loel, zulke diepts van opvatting, zulke Evendigheid zou vertoonen, dat kon jlleen gelooven wie 't gebeurcn zag. lu twij,feltniemaad, of de kuastenaar lia Wurmar in zijn wanstaltige gierig-jeid, zijn krankzinnige achterdocht porstelde, is een machlig, in Vlaau-leren wellicht eenig artiest. INiet alleen als speler, maar ook als loaeelleider heeft Dr De Gruyter een londer verricht. Twee maanden gele-|n, niets ; dan, eenige tooneelkraehten Ld hem, dikwrjis bij toeval, saamge-lacht, jongens die een flinken aanleg [rraadden, maar die voor hem nieu-[elingen, onbekenden waren voor't jeerendeel zooniet aile '■ thans, eene lliooze eerste opvoering, een meest^r-Irk van samenhang en aanpassing, Le eenheid in opvatting in spel, die linlge vertooningen om 't ev#n waar Iden, die hier onder de huidige om Indigheden minder dan ooit te ver-Ichten viel, en die de leider toeb left verwezenlijkt. De gaasche opvoi-|g dooistroomt zijn geeBt, heeft zija il gf-plooid en gekneed tôt ze daar Ir onze genietmds soldaten aut-l.vd werd. leene stoornis, geen wauklaak : al l'olien werden meer dan wel ver-ftd, zij werden gespeeld met brio, [t geestdrift. Eere wien e#re toekomt. liet dikwijls kwamen wij, in Vlaam-le vortooningen terecht op zoovéel Isehe genoeglijkheid als uitgaa1 I. Van Middelem-Mathya weergave I den roi der meid Reine. Geen lenblik van zwakheid, van mindere linaaktheid : het tooneel harer buiten L . O.JT, huîs drijviug, met hoopen stokslagen, door Warenar, hare angst voor 't bin-nenstormen der bedienden die 't bruids gastmaal voor haar jonge meesteresse kwamenbereidea.haar niet-te'eindigen gepraat met Geertruid,'t was ailes op zijn best. Zig bletf erin, van top tôt teen, een hollandsche meid, getrouw aan een meester die haar slaat, gehecht tôt het uiterste aan 't jonge meesieresje datzij op haren schoot had getroeteld, vlug van geest eu snedig van taal, praatziek, realistiscb, zelfs wat plat en tegelijk zoo eenvoudig, hartelijk gevoelig. Van Mej. Bt-rtha d'Hure zal iedereea den indruk hebben weggedragen, dien zij inderdaad naslretlde : een goedig. ouwerwetsch vrouwtje, bezorgd en be-vreemd.zij vrome, ietwatkwezelachtlge ziel, te midden broer en zoon die 'I beide n^et naar hareu wensch aanleg-gen, maar toch vrij gedwee haren raad volgen. Ryckert, Ritsert, Lekker, Kasper en Teeurits, 't waren al flinke spelers, dv-gelijk geschoold, opgaande in hun roi, die zij wel doorgiofid, en schitterend weergegeveu. 't ls halaas ! in Vlaanderen nog een compliment, maar hier was het dan ook tea voile verdiead, aan te stippen dat de uitspraak van al de leden vas» 'I gezelsohap de volmaaktoeid zeer nabij kwam, en dat het voor eenieder eens verfrisschit:g was en een bron van 8 r-heid, ze te hooren- H it muxiek van het â4 linieregiment, dat met het muzikaal gedeelte van hel programma gelast was, heeft lieh op verdienstelijke wijze van hare taak gekweten. Als ik nu, bij vallende avond, terug denk op die uren, zonnige, feestelijke namiddag uren, laat ik weer de ster-kende bekoring op mij inwerkeD. en weet ik dat die indruk nooit meer vergaat. En zoo ging het al de bevoor* rechteu die deze eerste opvoering bij-woonden, zoo zal het da duizenden gaau die naar den schouwburg zullen stroomen om Dr De Gruyter en zij a geaalschap te hooren. Bekoring, die niet zoo gemakkelijk • rerslaat in de uitbuadigheid van op-pervlakkiga schaterende vroolijkheid, maar waarin bewondering, kuastgênot en daakbare trots samenvloeien en die des_te dieper gaat daariij meer beschei-den blijft in haar uitwendig vertoon. Dr De Gruyter, de Vlaamsche soldâtes zij a tarechte fier over wat een kuante* naar als U in hun midden en voor hen heeft verwezenlijkt. Dack- ZVNDER. Meer Klaarheid orende drukfouten hebben het ««-!ftvan Zender in het artfkel » Meer irheid » van Zondag verminkt. ir lattn wij den verbeterden tektst ■ m met het laatste gedeelte. \n een ander, niet minder gezagheb-i Vlaamsch volksvertegenwçordiçeï, ujdens den oerlog de Haversche w«-lfan diahterbij heeft kunntn nagaan, [£î mij eânschrijven waeu uitvtlgend vol : M'iool hommissie, ftnantie-hommUsie Wen door 't goevernement offmeel bij |klijk besluit ingesteld. I Vlaamsche Kommissie mag apart • Ian, tn «en geheim kabUiet, zonder i feef karakter, metomde (pert) kraoht Nn, Frans Van Cauwelaert als /«-Wiadviseur. Amen. » Yhtwoord der 0. W. over den laut-|e< der regeerirtg luidt $vtn duide-'Mk iondf'g « nous ne eomnaitkênt I» commission où le mouvemens t Ion sera représenté ». ■* OIT BEZET BSLGIE Het nieuvvs werd versprsld dat Dok-tor Démets donS geschoten was door de Duitschejs Dit nieuws wordf uifc , Ilolîar.d$oh« bron gelogeastraft. Dr De-| mets werd veroordeelS tôt 23jaarge-vanh. De juwalif.r Nauwelaerts W6rd I ter dood veroordeeld en ouderging zijn 1 straf tegeiijkeitijde met Van Bergen agent va6 het koosulaat en E H. Moons, priester. De Duitscbers hebbea C!e-mentica HendriofeX aangegonden en de familie Barthels : vader, moed<*r, twee zonen en twee dochters en Movrouw Vij.kenboscb, hunne dieestmeid Anna Gseraer 1s en Knevels, treiuoverste te Eelea. De. recien der aa^h'-u Jing 1s oc-be&end. Te Namen werd ter dood veroordeeld en doed geschotea Henri Si-pu t van Verviers. In een an^er gedSng werden t« Namen veroordeeld tôt îe-vesislangen dwa^garbeid : FraiklueWo-ris van Verviers. Vîamissgen abonneert op • Ou* Vadertaod » Oe Belgen in Ouitschlands Oosî-Âfrika Behandeling der krijgsgevangenen Bsrlchtenwissellng tusschen Sultan Bluslsga ea Konisg Albert De Duitsehe p'îrs (ni. de « Gazette van den Rijn vaa Westphalia » van 1 M<îi 1918, 2e afdruk) heeft de verklaringen gedrukt van een gewezen krijgsgevan-arene der Belgon in Dnitsch Oost-Afrika, cetrek hsbbeade op de slechte behan-delingen die de BeJgen den Negers en Dnltschers deden oudsrgaaa teTabora. Het Belgische ministerie van Kolonl-ën daerover ondervraagd, heeftverklaard dat de bedoelde aantijgingen uit de iucbt gpgrepan zijn en daagt den verha-1er uit zijne woorden te bewijzen. De aaDklager komt daarenboven nergens '•oor op de lijsten der burgers of solda-ten die uit Oost-Afrika weggevoerd werden. Ten andere, iedereen zal weldra kun-ren oordeeleo, na lezea van het grijs-boek dat in voorbareiding is in ons mi-niaterie van Koloniën,dat de Duiischers hunne oorlogsgevangenen schandelijk behandcldec, — en nog waren veleia aangehouden tegen aile recht in. De Engelsche regeering be^ft over deze zaak voor de Duitsehe overheid zeer bezwarerde bewijzen geleverd. De Belgische oyerheld heeft somtijds ïekere Duitsehe krijgsgevangenen in het kamp van Tabora min of meer zware werkeu doen verrichten omdat die?,elfde werken door de Duitschers ook opge-le^d werden aan hunne krijgsgevango-nen in hetzelfde kamp van Tabora,waar z<ioveel Belgen en Verbondenen de slechtste behandeling moesten oader-staan.De correspondent van d-j « Gazette van den Rijn eij van VVeslfatie » zou ook wilien doen gek>oven dat de negerbsvol-king nog alsîjd aan Duitschiand zeer verkleefd blijft Ziehier eea antwoord op deze b^wering: Op 't groedgebied der vregere Duitsehe koionie door Belgie bezet,heerscht bet machtig opperhoof i Musiaga. Rseds verschtider.e maien heeft de Duitsehe pers, ni. de «Norddeutscbe Allgemeiae Zeiluog » het nieuws verspreid dat dit opperhoofd in oneenigheid was met de Belgische overheid en dat hij zelfs ge-dood werd «tijdens eea geveeht der achterhoede, voor de Duitsehe zaak » De Belgische rpgsering heeft dit resds gelogenstraft ea bewezen dat kening Musinga, verra van tegen de B.;Jgen op te staan, een medewerker dezer laatst;:n geworden is, toegedaan voor 't werk der bcschaving, zoover dat hij zijne kinders kwam aanbieden aan den Belgischen goeverneur van Ruando, hierdoor wil-lende bewijzen, door eene af wijkin£ aan de gebruiken van 't hof, op eene pîech-tige wijze dat hij betrouwen had in de vertegenwooïdlgers der bez?ttende macht en hua toegeaegea was. Musinga hield er xîch niet bij. Eeai-gea tijd gcledea zond hij aan den ko-ninklijken Commissaris van Belgie, ge-neraal Maifeyt, volgend schrijven, voor koning Albert besteœd : * Ileden is het de geboortedag van Boula Mdtari. (Boula Matari is de naara door de inbooriir.gen gegeven aan de Belgische overheid.) Ik wil denken en sprekea aan Boula Mataii. Gisteren, vaadaag en morgen mag hij bij mij la-ren. Ik bedank hem in naam van g«heel niijn iand en van ganschor harte voor de goadheid der Beîgen. Mijne kinderea heLben reeds hooren sprekea over de vîhp- van B.'uia Matari en beminnen haar. Zij leeren zijne taal en zijne ge-bruiken zooals ze zijr», naar hutine denkwijze. — Ik, sultan van Ruauda, get. Yoko Musinga. » Koning Albert antwoordde aan d<-ze eenvoudige en sohiidexÉ'chti^e woorden door volgencie mededeeling : « De koaieg bedanlt Masinga voor zijue aandacht ea zijne wettelijka ga-voeiens van gehechtbeid aan de Belgi sche zaak. Hij was er zeer gevoelig voor. De koning wenscht alleen het welzijn voor Musinga en zijn volk, daarom hecf^ hij zijne soldaten en_ zijne afgevaardig-den bevolen ze als vriendea te behaade-lea. Musinga mag altij-i rekenea op de bescherming van dep koairig en van ^çl^ie. » De b.odschap van Musinga is 't eerste bewijs niet van erkenteuis uitgaande vaa de bevolking die eertijds onder Duitschlaad stond ea au onder het be-stuur der Belgea is. Een ander inlandsch opperhoofd zegde cek zekeren dag tôt den koninklijken Commissaris : « De Belgen zijn als vaders. Zij wilien ons goed doen. Warea de Duitschers hier gebleven, zouden zij ons aldus ge-haipen hebben ? » Hij zinspeelde op de moeite die de be-zettende macht aanwendde om een hon-gersnood te doeneindigen die la eenige gewesten ontstond. Voor een kerkpuin 't Stoad een tempelblauw In Vlaaa-deren, sterk op zifae steenen beereu g#schoord en vast in dea hardea grond gegroeid.. 't Was al woonde daarin de ziel van Vlaaoderea's volk in heel hare stevigheid en trouw. Onder depoort vaa dien tempeltorea kwamea - ea gingen geslaehtsa God eere» gelijk het paste aaa 't Vlaamsche volk, ea smakea het ongekunstelde woor 1 vaa den herder die in inDige liefde zijn volk leidde naar geloof en dfugd. Gssiachten bij het uitgaan hiel-dea een stoede stil om teluisterea aaar de tooniooze stem vaa dea opeabarea afroeper als de predlkantop den ronden staen pestegea tusschen de twee hoog« linden. Geslaehten gingen al koutea en maren het dorp in, leven den goedefi gang waarin elkeen ailes weet vaa de andere. Vlagsn en nog vlagea schroot kwamea over dien oudea toren en overzijae kerk, ea stilaan srierf hij, niet incens lijk de ziel den mensch veriaat bij hst varsaheidea,maar trapsgewijze dalende en minderende, naarmate en zijne puat-aaald en zijna galmgaîen en zijn roos-ver.ster en zijn boogsleutel storttea. Nu stian nog zijne twse reuzij-ste'i-ge stee*en steu^beenea zoider verbia-ding al boven, maar sterk ea noest nog geworteld in eea zelfden grond met oaverbrokea trouw. Dat is 'tlaatste vaa zijae ziel; dat en de sVeen van den afroeper die verloren midden in de pul-nen zijne plaat» behield tnsschen de twee ontkrooDde en ontzenuwde, ver-dorde lindsn. Tôt In den dood van het heel« voormalige lsven, tôt aa het haast volladig afster/ea vaa de toreaziel, blijft die steen als eea beeld van stoere tiwuw spijts ailes aaa hat verledea ea asa zijn iaags gosilacktpa ovsrgeleverde gebruikea. BEN AFER Franl&rij 1s. Ziiversîukken nief meer gasgbaar De zilverstukken van 20 en 50 centie-rr.en, vaa 1 en 2 frack dragende de beeltenis van Napoléon 111 met een lau-werkrans worden tôt 31 Juli uitgewis-seld door de belastiagontvaagers en de poatbureelea. Buitscîilanci Âansiag tegen Hmdenburg en Ludendorf^ Hst Duitsch algemsen Haofdkwartier logeastraft Amsterdam, 27 Md. Het Duitsch al^emeea hoofdkwaitier, in eeae opeabare mededeeling looehent keonls gehad te hebben vaa een moord-dadigen aanslag tegen Hiadenbur^ ea Ludeadorff, zoaals verteld werd te Bsr-lijn.Ialichtingen aan den grets bekomen zegge» dat dit garuoht sedert verscheî-deue flagen onder verschiMende vorm»n versprtid werd en dat men zelf een aaaBia^ tegen den kaiser meldde. Het volk vertelt dat er na-tr een trein geschoten werd waorop llladeabonrg èa Ludendoff hadden plaats genomen, a derea beweren dat men getracht heeft den tr -ia te doen ontrichelea. Deze geruchtan schijtiea te Spa eerst verspreid geweest te zijn. Earak te li&op bij Henri Amery, steenweg van Houthem naar Adinkerke, aan de tweede brug. 8 m. lang, 4 m. breed. 2 plaatsen beneden, 3 ka-mers boven. Geheçl dubbel hout. Uiteen-neembaar. De Duitsehe nieuwe aanvalsbeweging TUSSCHEM SOISSÔKS EM REIMS EN TUSSCHEN LOCKE EN VÔRME£EELE De vijand heeft de lang verbeide aan-val begoanea ea zelfs eea dubbelen aanval : de eerste tusschen Locre en Voormezeele, 't i» te zeggpn in de rich-ting van Zuid naar Noord, naar Pope-ringhe; de tweede tusschen het bosch Pinon en Reims, dus aan de Ailette en langs het kaaaal van de Aisne naar de Marne. De eerste krijgsjseweging, voor zoover men kan oordeelen zou de uitsprong vaa Yperen trachtea te vereffenen on de heuvelen die het plein van Vlaanderen veriedlgen langs het Noorden om te draaiea. Deze aanval wordt geleid dooj von Quast, bevelhebber van het zesde legerkorps dat reikt tôt aan Givenchv. Reeds voor twee weken was het valt Locre-Voormezeele het tooneeî van een hevig kanongeschut van weerszijden. Daar staat de vijand op een buitenge-wooa verdediglDgKtelsei, door de beste troepen bezet. Eenige dagen geleden jeefden deze soldaten in eea verpestende lucht van vergiftige gassen, zij hielden stand met bewoaderiagswaardige hou-diog en bast bezlelden geest. De aanval tegen het vak Aisne-Champagne wordt bestuurd door Boehm-Er-molli, die het zevende leger beveelt; dit leger maakt deel uit van den legergroep van dea keizerlijken kronprinz. De aanval gr'.jpt plaats op een front van 50 tôt 60 km. en komt juist overeen met de plaats waar de Franschen aanvielen dea lê April 1917. Men mag veronderstellen dat de aanval vooral gericht wordt niet tegen de'inkervleugel',langs de «Chemin des Dames », maar tegen het midden, voor Barri-au-Bac, aaa de verbindiiîg van de A;sna en het kanaal van de Marne en ten W. van het fort Brimoct dat in de handen van den vijand-bleef. Alhoewel het zeer moeilijk is nu reeds te voorzian wat de vijand beoogt, kon men nopktans veronderstellea dat de Duitschers da grdote aanvallen in Vlaar deren en aan de Aisne ondernamea met het doel de reserven der Verbondenen uiteen ta trekken om dan ergeas tusschen deze twee puatea te traehten het front te doorboren. Anderen aochtans meenen dat het er op aan kemt— voor de coodweadigke-dea van bet verstenhuis— den kronprinz eenig voordeel te dor.n behalen. Om dit doel te bereikea, schr'jft generaal Ver-raux, zou de l?gergr»ep van Rupprecht van B deren, g' legen tusschen de Noord zee en de Avre, zich alleen op verdedl-gin g houden, ea zou men dea st^jd tegen de Eugelschea begoanea (men weet dat die geea aaavang nam) niet doorzetten. De vernleling van het En-gelsch leger ware het boofddoel niet meer. De optocht naar de zee ware verlaten. Noch Kales, ncch Dulckerke zou men traehten ta bereikec. Ten hoogste zou Rupprecht vaa Beieren aog de inname van Ypar bij zijae andere Uuweren mogea voegen. Mea zou zouder vrees zijn voor een vijand die reeds zoovele duchtige slagea toegebracht werdeo, en die wellicht geea aanval mser kan beproeven, die aanvalsbeweglng op een ander front uitvoeren Dit front ware waarschijnlijk gelegen tusschen Oise en Argonne, 'l is ta zeggen naar Parijs-Cbâloos toe. Wat beteekenen deze bewerlngen? De gebeurtenissen zullea het uitwijzea. Zeker is het dat de vijand aanvalt en om meer opspraak te verwekken heeft hij tegeiijkertijde de beschietiag van Parijs herbegonnen. Wij moetea met de grootste koalbloe-digheid aile fl-uws, goed of slecht, aanvaarden. Wij mogen betrouwen dat Foch de noodige middelen bezit en dat de strijiJers — zich rekeuschap gevenda van de belangrijkfteid van dea inset — vast b-sloten zijn den vijand tegen te houden en daarna te overwianen. De vijaadige aanvsilen zouden slechls bet0ôgîssg-«n ziya Luitenant-geaeraal Rousset schrijft : De aanvakea grijpen plaats op twee van elkander te ver afgelegan pucten dan dat men zou de Inzichten van den yijand kunaen radôn. Het zijn wellicht maar esîivoudige betoogingen om den voornaamsten #aa-val het voordeel eener verrassing t8 besp ar jn. De bewegingen door de eerste aanval* lea veroorzaafet zijn vaa allebelaag ont-daan ea hebben geen blijvend uitwerk-sel.De neerlaag der Duitschers in het bosch Apremont schijnt buitengewoon bloedig geweest te zijn voor den vijand. Weilicht is de Duitsehe grooïsta krachtinspanniag vereeuigd op de hoog-viaktea ten N. vaa de Aisne en op de vlakten ten N. van Reims, waarschijnlijk op de vakken van Graonne- en Vilïe-aux-Bois.Ludeadorff schijnt h?:t inzicht gehad te hebben door te breken aaa Berry-au-Bac. Dit vak werd geheel dan nacht door stikgassen ea gra'naten beschotea. Was de aanval o^ het front vaa Qham-pagae eene verrassing ? Zeker was hij verwacht voor de aanvalsbeweging van Maart. Men kaa niet aannemen dat zij nu aiet voorziea was. De derde grooîe aaaval Groote krijgskundige voor-deelenBaal, 27 Mei. De « Gazette van Francfort» schrijft j De nieuwe stormloop, dien iedereen verwacht, diea de tegenstrevers elken dag in hunne bîadeu aaukondigen, zal weldra aaabreken en de vorige bewe-glngen voltrekken. Het is vaa weinlg bslaag te waten of de verwezeclijking va;, het plan va* dan opperstaf eene trspsgewijze opiossing voorzag of niet. De derde groote aanval van Hinden-burg en LudendorÉf zal groote ferijgs-kundige voordeelen teweegbrengen. ' Wat de IDuitschers beoogen Noch KALES, neeh AMIENS, m?ar de vernietiging der Fransche ressrtfsn Zurich, 27 Mei. De «Gaxette vaa Francfort » wil de gemoederer. tôt eea laagdurige oorlog voorbereiden. Hetblad hericcert dat admiraal von Capprdie een nieuwe toekoaistige bewa-pening aaDkondi^Je en dat de keizer de bevolking tôt geduld aanmaande. Wij moeten afwachten. Het Duitsehe leger zal voor de derde maal aanvallen en misschien zal het de laatsie slorm-loop niet zijn, want het ^aat er niet om Kales of Amiens ia te nemea,maarde Fraascbe reserve ta vernietigen. • De îtalianen veroverea Tisello 670 gevasgenen. Re Italiar.en begronnen op 2S een# hevige krij^sbowerkino-. j Gedureode twee dagen vielen zij herhaalde malen de Zigoloae en de Maroche aar?, alsook den top van de Presana. De Prfssàna Passe en de Tisello werden veroverd. Da vijand onderging Izware verliezen. Onze bondgeuooten raaakten 670 gevan-genen, waarotider 14 ofhcieren. 12 ka-noanen, loopgraafmaterieel, en maternel blcef ia hunae haadea. C^sla Rica heeft imtschland oarleg verklaard New York. 26 Mei. Nu dat Costa-Rica ook den verklaarde aan Duitschland zijn ér vier op zes republieken van Middea-Amerika In sorlog, ni. : Panama, Guatemala, Ni-carragua, en Costa Riea. Van de twf-e andere heeft Honduras de dipu^fiatlscha betrekkingen nnderbroken en ae laatste Salvador blijft nog alleen in vrode, •

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.