Drckster-ll I tgeefstct Maaîschappij H ET LICHT bestuurder: P. DE VISCH. Lcd«berg-Oent . . REDACTÎE . . ADMINISTRAT1E HOOGPOORT. 29. GENT iaqp ABONNEMENTSPRUS BELGJE Orle tnaandcn. . » , « tr. 3.26 Zea maanden > , < , < fr. 6.50 Een jaar. fr. 12^f Mco abonnecrt ath op elle postbortata DEN VREEMDE Cric maande» (dagclijHa vcrzonden). * . . » , fr. 6.71 Orgaan der Belgische Wepkliedenparfij, —- Verschjjnende aile dagen. Bekendmakingen De militairo gouverneur der provincie Henegouwen heeft het volgende bekend ge-maakt:Daar, niettegenstaande do opvordering van den dvangbestuurder, de arbeid niet opgenomen geworden is, heeft de militaire rechtbank den 1 October veroordeeld: I Louis Lenoir, tôt 5 jaren gevang; | Victor Lepot, tôt 1 jaar gevang; Emile Lenoir, idem; j Jules Brassart, idem; Louis Van Langenhove, idem; Emile Notté, idem; Adelin Lepoivre, tôt 4 maanden gevang; 6 voorwerkcrs, ied'er tôt 6 maanden gevang; 81 arbeiders, ieder tôt 8 weken gevang. Ik heb het oordeel bevestigd. Bergen (Mons), den 2 October 1915. Ik breng deze bekendmaking ter kennis van de bevolking van het geheele 'mij on-I dergestelde gebied. Brussel,' den 1 October 1915. De Generaal-Gouverneur in België, Freiherr TON BISSING, General-oberst. * # # De militaire gouverneur van de provincie Limburg maakt het volgen de bekend: Door het, gisteren door mij bevestigde, oordeel van de militaire rechtbank van het militair gouvernement der provincie Lim burg van V October 1915, is do belgïsche on-derdaanPIETER-JOSEPH OLAES geboren 3 Mei 1887 te Bchaarbeek bij Brus-sel, wegens spionnage ter dood veroordeeld geworden. Claes is, volgens eigen bekentenis, aïs Belgischo soldaat in burgerskleeren naar België gekomen, om hier spionnage te be-drijven.Het oordeel is heden door doodschieten volstfekt. Brussel, den 8 October 1915. De militaire gouverneur der provincie Limburg, KEIM, Generaal-maj oor. Brussel, 12 October 1915. # & & Wanneer herbergiers buiten Duitsch bier ook Belgisch bier uitschenken, is het hun verboden reklameborden van Duitsche brouwerijen of plakkaten met het opschrift «Deutsches Bier» binnen in de gelagkamers of er buiten op te hangen. Overtredingen worden met eene geldboete tôt 300 Mark, of dienovereenkomstig met' ge-vangenis gestraft. Gent, den 13 October 1915. De Etappen-Kommandant, von Wick Oberstleutnant). Onze Socialistische studiekring IWij mogen tevreden zijn over de zit-tîng van Maandag laatst,waarin het stre-ven en het doel van onzen kring werd jiiteengezet. Onze Boekerijzaal in « Ons Huis » te Gent, was gevuld en dat was goed. Wij hebben het noodig gevonden het iioel van onzen kring nader te bepalen, omdat het welgelukken van elke stich-ting grootendeels in hoofdzaak afhangt van te weten waar hij naartoe streeft, wat hii wil en wat hij niet wil. Oprecht gezegd, is onze Socialistische Studiekring in den grond geene nieuwig-I heid. Hij vervangt veeleer onzen vroegeren Propagandaclub, waar al de oude partij-! genooten met fierheid en niet zonder ! ontroering aan denken. 't Was hij toch die de ziel was, de in-gever van het vele en het grootsche waarop de partij nu kan wijzen. 't Was hij die de politiek in de vakver-çenigingen deed triomfeeren,die het blad Vooruit deed stichten, die het zijne bij-droeg om de roode vlag op de cooperatie en de ziekenbeurzen te planten als een symbool van het streven onzer klasse. 't Was in den Propagandaclub dat de sprekers, de schrijvers en de administrateurs werden gevormd. 't Was daar dat onze voormannen met eene onwrikbare overtuiging werden ge-wapend.'t Was daar dat de geestdrift werd ge-voed en levendig werd gehouden, vooral wanneer er strijd', ncfbd of gevaar was. Waardoor geraakte onze oude Propagandaclub in verval? Wel, partij genooten, ik overdrijf niet als ik zeg dat onze Propagandaclub goed geleek aan die vruchtbare moeders die bezwijken onder het groot aantal kinde-ren die zij baarde. Zoo ook onze Propagandaclub- De cooperatiën in al hare verscheiden-heid, de ziekenbonden, de vakvereenigin-gen, zelfs de kunstkringen en wijkclubs, hebben veel groote en schoone krachten opgeslorpt, die met direkt meer kunnen dienstig zijn aan de eigenlijke beginsel-propaganda.Ligt er dan geene tegenspraak in van eene soort nieuwen Propagandaclub onder den naam van Socialistische Studiekring, te willen oprichten wanneer de oude vcrzwakte, om geheel natuurlijke redenen ? Wij antwoorden : Neen ! Een nieuwe toestand is nu geschapen. Vooreerst vertoont er zich eene gan-sche groep jonge gezellen die willen en die zullen kunnen als zij goed geleid wor-den. Het ware eene grove nalatigheid, eene misdaad zelfs die jeugdige rekruten aan hun lot over te lateo. Zij zijn geroepen om binnen een aantal jaren de leiding der partij op zich te ne-men.'t Is een zwaar erfdeel dat wij hun zullen nalaten. Onze instellingen van allen aard moe-ten en zullen zich uitbreiden en nieuwe krachten vergen. Onze zonen die bezweken op het slag-veld met hen die zullen terugkeeren, hebben in den oorlog het zuiver algemeen stemrecht veroverd, dat weer nieuwe elementen en krachtsinspanning zal vergen, gelijk het nu reeds gedeeltelijk het geval is, met ons stuk kiesrecht dat wij veroverden. Wij kennen niets van de economische toestanden, die na den oorlog ons tôt zware verplichtingen kunnen leiden. Iets is zeker, onze partij is zedelijk versterkt, de massa wordt meer en meer tôt het socialisme aangetrokken. Dat is een geluk, een verschijnsel dat ailes belooft op voorwaarde dat die nieuwe leden, ook socialistisch onderlegd worden om er apostels uit te kweeken op hunne beurt. Sympathie hebben voor het socialisme is schoon en goed maar deze is maar duurzaam op voorwaarde dat men be-ginselvast is, en in aile gevallen die zich kunnen voordoen een kloeke leiddraad bezit, die beschut tegen ontmoediging, en wanhoop, die U vrijwaart voor ver-keerde handelingen en voorstellen. En daarom was ' de nieuw opgerichte Socialistische Studiekring er noodig. En laat ons de moeilijkheden niet over-drijven, gezellen. Zekerlijk hebben onze voormannen allen werk om 't meest, maar niemand zal durven denken, dat wij niet in staat zijn, aile veertien dagen, eene goede degelijke voordracht in te richten, 't zij 26 confe-rentien in een jaar." Dat kunnen wij wel en dat zal gebeu-ren.Overigens de jongeren, die zich maandag reeds geestdriftig aangaven, om het bestuur van den Studiekring te volledi-gen en nog anderen, moeten ook hunne beurt hebben om op het spreekgestoelte te verschijnen. Zij zullen wel een kernel schieten mis-schien, dat is waar, maar de ouderen zijn daar om terecht te wijzen en een vriendschappelijk, maar stevig débat te voeren. En dat zal goed doen en zelfs de voor-drachten aantrekkelijk maken. Ten slotte is er maandag een gegronde wensch uitgedrukt, namelijk, om onze voordrachten methodisch in te richten. Zoo bijvoorbeeld zouden de ouden aan-vangen met de beginselverklaring van ons partijprogramma uiteen te zetten, waarna de jongeren en de secretarissen der vakvereenigingen de punten van ons politiek en economisch programma beur-telings zouden behandelen. Op voorhand verwittigd zouden allen tijd hebben, hunne voordracht te bestu- deeren en die methodische inrichting zou ons — wij zijn er diep van overtuigd — ware juweeltjes leveren. . En nu vooruit mannen, ons doel is s;oed, het moet prachtige uitslagen leveren.Helpt mede allen die kunnen, komt luisteren, gij allen die wilt leeren en dan gaan wij stout vooruit, hoopvol blikkend in de toekornst die aan 't socialisme is. F. H. Rond den Oorlog Os stpljd g g» dl®m gls^Jer Een oorlogscorrespondent van de « National Zeitung » vertelt van den strijd in de Gletsjers : Hoog tusschen hemel en aarde, ln dekkin. gen die men met dynamiet in de rote uitge-houwen heeft, ligt h.et kw&rtier waar wij «edert weken op post sca&n, 2200 meter bo-ven de zee, waar de thermometer altijd bij het vriespunt; staat. Van somigen zijn rèeds handen en voeten bevroreu, aie de ruwe jNoordoostenwind over den top floot, door kieederen en ge-beente anoed en de natte jassen in broos ijs veranderde. Daartegen bestaat geen be-schutting.IJsveklen en sneeuwvlakten glinsteren in het rond. In de gapendô afgronden roilen de nevoLs die omhoog stijgen en ailes omhul-len. In de spieten schittert de versche sneeuw. Beneden hoort men het stroomen-de Gletejerswater. Het i» een afzonderlijke wereld, heel anders dan die diep onder ons, waarvan geen geluid meer tôt ons door-dringt. Ons strooi knettert van de rijp en de dekens zijn stijf bevroren. Dan weer kreu-nen daarbuiten storm en regen. Uur na unr gaat voorbij, het aentonige ruischen yan den regen duurt voort en maakt slaperig, teirwijl men juist zoo voorzichtig mogelijk moet zijn. Dat is het oogenblik voor de Italianen. Het gunstige tijdstip voor een aanval onder besehutting van nacht en nevel en met sneeuwvlokken vermengden regen. Wij rijn op onze hoede. Aan de uit ontzaglijke rotsblokken opge-bouwde muren aan onze zoogenaamde stee-nen batterijen staan de luisterposten. Onge-veer 60 meter naar beneden aan de over-zijde van een met sneeuw gevulde diepte be-woegt zich iets. Hier en daar een afgebro-ken dof geluid, een lichtbliksem van een seconde, die vaal door den nevel schemert, dan weer stilte. Nevelflarden verdichten zich tôt ondoordringbare muren, dan een windstoot en een oogenblik zien wij sterren fonkelen. Nieuwe wolken drijven aan en om-hullen de witte reuzen, eue ons 00g een oogenblik heeft gezien. Hier hebben wij reeds eenige aanvallen der Italianen afgeslagen. Hun onderne-mingsg&est werd minder, maar afschrikken lieten zij zich niet. De geluiden daarginds worden levendiger. Het eentonige eindelooze grijs begint lich te verdeelen. Kleine nevelflarden drijven nog door den opstekenden morgenwind voortgezweept naar de achter ons gelegen toppen. Ona gehoor heeft ons niet bedrogen. De Italianen willen van de ochtendscheme-ring gobroik maken. Patroeljes duiken op eerbiedigen afrtan'd op. Wij ontdekken ze ondanks hun aneeuw-' jassen. Verderop glijden skiloopera ovw de witte vlakte. Ze willen ons van terzijde aan-pakken. Onze flankdekkîng zal hen te woord staan. Handig komt de afdeeling in het front vooruit. In de diepte, waar zij doorheen moeten, ligt nog een ondoorzicht-bare sehemering. Slechts nu en dan zien wij een aansluitende linie van donkere punten. Daan zijn ze. In dunne rij komen ze, op den buik krui-pend, voorwaarts. Wij zien het aan bnn sneeuwmutsen, die nog afsteken tegen het schitterend wit van den pas gevallen sneeuw. Yooraan hebben ze sappeurs met draadscharen en handgranaten. Van hun laatste beroek weten ze dat wij eenige rijen draadversperringen voor onze stelHngen hebben. In ademlooze spanning zien wij de richting van hun oprukken. Toen zij ons den laatsten keer bezocht hadden, hebben wij mijnen gelegd, die nu door den sneeuw bedekt zijn. De sappeurs zijn er al over heen en hebben niets ont-dekt. Steeds nader komt de rechter Vleugel aan de plek waar hun vernietiging dreigt. Tusschen de rot&bldkkexi liggen de mijnen, veel Italianen dringen zich daar te zamen, omdat zij daar goede dekking vinden. Een schok gaat door onze gelederen.Ieder houdt den adem in. Nu zijn zij boven op de mijn en halen adem voor nieuwe inspanningen., Plotseling een bliksemen. Een woik van rot» en stuivende sneeuw, een geweldig gedon-dor, minuten lang klinkt de echo 1/ussohen de rotsen. De neerdwalende sneeuwstof ver-hindert ons de uitwerking te non, maar wîj hooren smartkreten en gejanimer. Minute» duurt het, voor de koïkende sneeuw zich neerlegt. Wat wij dan zien, stemt ook de1 meest geharde soldaat eirnstig. Over meep dan 50 meter breedte ontstaat en een dqp-kere openinç. De sneeuw is verdweneo. Da Italianen zijn door ontzetting bevangen. Een oogenblik vergaat, voor zij weer bijko-men. Intuschen raken de toppen r on acte lichtgeel en rose aan het gloeien. De tijd voor den aanval is nu voor de Italianen voorbij. Maar met bewonderemswaar-dige dapperheid geven zij het nu niet meer op. Zij dringen voorwaarts en openen nu het vuur. Reeds schijnt de zon in de kloven,. de sneeuw schittert als een zee van edelge-steenten en verblindt. Bij ons werken de maehiengeweren. Op de rechter flankdek-king knettert geweervuur. Daar worden de skiloopers afgesllagen. Eenige sappeurs »ijn de eerst^ draadversperringen genaderd en beginnen nu vlijtig aan hun gevaarlijk .werk. De frontgroep is intusschen ze«r dichtbij gekémen. Wij nemen ze stuk voor stuk onder vuur en velen vallen. Versehei-denen zoeken dekking achter de steilte waarop onze steenbatterijen staan. Nu is het oogenblik gekomen voor de steenlawine. De wachtposten maken de kabels los, steken hefboomen eronder en maken de laatste ver-bindingen dicht. De scheeve aneeuwvlakte begint te schokken en te prlijden, dan volgt een gedonder. Eorst eenige blokken, dan de heele massa. Kleine steenbrokken roilen achterna, springend en suisend gaat de rwa-re massa naar beneden, steeds barder e>n hardar. Zij verplettert wat haar in den weg, komt. De dichte troep, die hier zooeven nog naar boven klauterde, maakt de reis mee tôt hij beneden door een begroeiden rots-wand wordt opgevangen. Nu beginnen ook' in het dal do kanonnen te dionderen. Op den1 kom van de Javorcek in het Zuidoosten bliksemen sfehoten. Bij ons loopt het reeds ten einde. Een Keerpunt in ons Lapr Qndsrwijs door FR. DE C0STER Bestuurder der 0m. en Nasclioolsche Werken van de Stad Gent (Twecde vervoîg) Over 't algemeen vçrlaat men de la-Sere volksschool voor het aanleeren van een beroep, zonder men ooit in staat is geweest toch maar iets te verrichten, het-welk eene aanwijzing kon geven bij de Keuze van het beroep, zonder men eenige leide voelen kon voor een of ander be-1"^' zo.ni^er in den geest van het ! p ^ eenig licht kon schijnen, waardoor ,3n te volgen weg wordt getoond. 't Is och het opstel niet « Schrijf uwen 00m j ^ * uwen vriend) welk beroep gij kiezen p. ' dat bij machte is de keuze t-e ver-De leerling kan dan in h Z^ne verbeeld'ing laten werken, [ j t® meeste gevallen enkel eenige ge-[ m! r, neerschrijven, zoo onbestemd I ûvp J ^aar a^eheele onwetendheid I eri r. bezwaren van een vak bestaat I tr,pif1Jn -eschiktheid voor de gedroomde I va;l°mstd00r n'e^ is bewezen. Ouders, îfiui'.imetj °Poeschroefde vooruitzichten, i dwan 0ms^ndi&heden met knellenden I anS, zullen méer doen dan de aan- drang van zoon of dochter. Maar als men den jongen eenig ge-reedschap in de hand geeft, als men het meisje toelaat afgewisseld vrouwen-' handwerk te verrichten, dan staat men ' niet meer voor het onbekende, omdat de werkelijkheid allernuttigste wenken geven kan. Het meerendeel van de volkskinderen zullen door handenarbeid een bestaan vinden en 't is derhalve van groot belang den handenarbeid te doen liefkrijgen, die nu heel dikwijls met minachting wordt bejegend, als zijnde het deel der arme werkersklasse. Maar als de school zelve den handenarbeid verheft tôt eene op-voedende inrichting, als in éen zelfde klas kinderen naast elkander zitten, die in handenarbeid genoegen scheppen, dan kan het niet anders of later, als elk zijns weegs zal zijn gegaan, zal de be-diende, de ambtenaar een beteren dunk hebben over handenarbeid, waaraan hij zelf heeft meegeholpen en zal de afstand tusschen de klassen der werklieden met de hand en die rAet den geest wat minder groot wezen, omdat de eersten hun arbeid meer gewaardeerd zullen zien door de tweeden, die het hoogere nut er-van begrijpen. Is dat te veel verwacht van den vier-den graad met beroepsstrekking ? Als men dât niet aanneemt, dan looehent men het sociaal belang van het onder-wijs, de opvoedende kracht, welke er van uitgaat, wanneer het op degelijke bazis is gevestigd, vooral wanneer het . „ rekeninjr houdt met de maatschappe- lijke toestanden. Aan de heropbeuring, aan de eerher-stelling van den handenarbeid kan de nieuwe vierde graad medehelpen, zoo v/ij, innig overtuigd van zijn groot nut, ailes beproeven om deze inrichting in de beste voorwaarden tôt stand te brengen. De vierde graad met beroepsstrekking moet het uitgangspunt zijn van het in-tiem verband tusschen onderwijs en arbeid.In België, méer dan in menig ander land, is de handenarbeid slecht vergoed — welsprekende cijfers zijn desaangaan-de verstrekt door het nijverheidsrecense-ment, ingesteld ingevolge de wet van 29 Juni 1896 — maar 't zou wellicht ver-keerd zijn zuks te wijten aan de ikzucht van het patronaat, dan wel aan den aard van onzen handenarbeid, welke redeijk grof is en slechts de minst winstgevende voortbrengselen tôt stand brengt. In dien zin spreekt Sylva Cattier in de Revue économique internationale. Het verfijnen van het handwerk kan ongetwijfeld den toestand der werkers-klas verbeteren en daarom moet in de eerste plaats het onderwijs volkomen practisch worden. Aldus zal het mogelijk zijn, dat de werkman de wetenschap leert toepassen op zijn arbeid, dat zijn initiatief wordt geprikkeld, dat hij zijn werkwijze kan verbeteren, dat hij lust voelt voor ver-dere ontwikkeling, dat hij niet heele-maal slaaf is van het machien, dat hij bezigt, maar zich verheft tôt den meester ervaiu De vierde graad kan er machtig toe bijdragen om het algemeen verstande-lijk peil te verhoogen. Men bedenke, dat het een dure plicht wordt door hervorming van het bestaan-de onderwijs het leerjongenschap te vergemakkelijken, dat méer en méer op den achtergrond wordt geechoven. Immers door het invoeren van de meka-nische bewerking, de uitbreiding der groot-nijverheid is 't niet meer mogelijk zich met leerjongens bèzig te houden, en zelfs in de klein-nijverheid verplicht de mededinging tôt zulk koortsig werken, dat de leerjongens volledig worden veronachtzaamd. Welke noodlottige gevolgen moeten zulke toestanden na zich sleepen met het 00g op de vorming van goede ambachts-lieden ! Is 't dan van geen dringend belang ailes te beproeven om dit noodlottig ver-val te stuiten door de verbetering van 't onderwijs? Door betere voorbereiding moet de werkman hooger opgeleid worden en « betere werklieden » beteekent ook « betere nijverheid », waar « hooger loon » wordt betaald. Als leerplicht van eenige beteekenis zal worden, dan is het juist door hare inwerking op sociaal gebied, zoodat de School niet meer dat afgetrokken be-grip blijft, maar optreedt als een actief wezen, dat zijn beste krachten put in het edel streven der maatschappij naar onafhankelijker, menschelijker bestaan. , De onofïeringQik waartoe de nieuw.e, vierde graad zal verplichten, zijn niet te zwaar, als men daar tegenover stelt al het voordeel, dat er met recht van te verwachten is. Di viarde grasd te Gsst Wat voorafgaat zijn algemeene be« schouwingen, maar 't is ons doel den' vierden graad te behandelen met het 00g op de Gentscha toestanden. In onze stad bestaan reeds lang voile-digingsklassen, ook met den naam van. vierden graad bestempeld. Beantwoordt deze inrichting, aan de betaalscholen van jongens en meisjes gehecht, aan de eischen door de nieuwe wet gesteld? Laat ons zulks onderzoeken. Als we het leerplan nagaan, dan zien we dat de inrichting er naar streeft om het programma van het middelbaar onderwijs te volgen, zoodanig, dat de jon-gelingen bijvb., zonder veel moeite hunne studie kunnen voortzetten in hat Atheneum. Alleen het verwerven van kennis, heï uitbreiden van wat het volk « da ge-leerdheid » noemt, wordt er betracht en aldus kunnen de vierde-graad-klassen i» Gent zeer goed als een dubbel van som-mige klassen van de middelbare school of b$t Athaneum beschouwd woraen. k .£Wot<U vervoMd ' Sssasr « M» 29*5 Prijs per nummer : voor België 3 oentiemen, voor den Vreemde 5 centiemeu Tslaroon ; Sfladactle 24-^. ÂcSnministratie 2845 Zondaq 24 ÛGTûBEft 1015

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.

Il n'y a pas de texte OCR pour ce journal.