Sinterklaas in oorlogstijd

Sinterklaas in oorlogstijd

Photo de profil de Redactie
Redactie 06 decembre 2016 736

Aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog verliep het sinterklaasfeest grotendeels zoals we het nu kennen. De Sint deed zijn intrede en bracht rond 6 december lekkers en cadeautjes. Toch waren er enkele verschillen. De opvoedende rol van de Sint was vroeger groter. Kinderen moesten braaf en dankbaar zijn. Het was ook een feest van liefdadigheid. Hulporganisaties riepen op om giften te doen, zodat de Sint bij iedereen kon langskomen.
Ook in oorlogstijd bleef de Sint zijn ronde doen. Voor wie voldoende geld had, was er in december 1914 nog lekkers te verkrijgen. Bakkers lieten zich inspireren door de omstandigheden. Zeppelins, bommen en granaten in chocolade pronkten in de uitstalramen.
Anderzijds had het feest in 1914 al onder de schaarste te lijden. Steeds meer gezinnen kregen het moeilijk. In Antwerpen moest het Rode Kruis de viering uitstellen tot er genoeg giften waren om alle noodlijdende kinderen een geschenk te kunnen geven.
Naarmate de oorlog vorderde, trof de schaarste iedereen. De Sint werd minder gul. Een gedicht in de krant ‘Vrij België’ uit december 1916 typeert de situatie: schoentjes zijn vervangen door klompen en de mensen zijn al blij met een snede wit brood in plaats van een boek of een suikerkoek.
De Sint in het buitenland
In 1914 waren honderdduizenden Belgen naar het buitenland gevlucht. Kinderen die in Nederland terecht kwamen, konden aansluiten bij de plaatselijke sinterklaasviering, die in Nederland hetzelfde verliep als in België. In Breda zagen duizenden Nederlandse én Belgische kinderen hoe de Sint in 1914 per schip aankwam. De gebruikelijke kanonschoten als verwelkoming werden achterwege gelaten zodat de Belgische kinderen niet aan de oorlog werden herinnerd. Lokale steuncomités zetten hun beste beentje voor om de kinderen een mooi feest te bezorgen.
In Groot-Brittannië was er geen sinterklaastraditie. Toch kwam de Sint ook daar langs. Vluchtelingenorganisaties organiseerden er sinterklaasfeesten voor Belgische kinderen. 
 

Op zijn knietjes. Bede aan Sinterklaas,
uit België, 1916 - Vrij België (1/12/1916), p. 1