4de Jaargang, Nr. II. (B'iz. 1719-1730.) Oplage: 11,200. VRIJDAG, NOVEMBER 30, 1917. Registereà' at G.P.O. as a Newspaper. 12 blz. \ l/2. Over hen " galvaniseeren " van ons volk. Het zij 00s toagelaten nogmaals terug te lcomien, op die beschuldigingten, van den "XXe Siècle" Itegen "De Stem uit België." Deze gelden niet een alleenstaand fedit : " Sedert langea tijd," zoo< beweert de schrijver, heeft bij toij Oins " strekkingen van verdacht allooi " opgemerkt; en hij aarzelt niet te verklaren, dat wij " een, systeinatische propaganda " vce-ren, een "propagande défaitiste," welke "riiets minder dan nationaal is." Zulke aan-tijgingen, uitgesproken in die hachelijk'e om-standigbeden, waarin het vaderland verkeert, zij,a uiterst kwetsend. Wij zoudan den op-st aller van het Parijsche biad verzoeken eens dioor eenige bewijzen ziij.ne beweringen te Wil-len staven., indien uit gabeel zijn artikel niet duidelijk bleek, dat Ihiij "De Stem." sedert gëruimen tijd er niet op magelezan heeft, evemmin als het " Evening Nfews," aani wie hij nooit-geschreven uitlatingen, heeft toeged'icbt. Hoe hij dit foescbudiigan op losse vennoedens zal overeenbrengen met den waarheidsplichit, moge hij zelf uitmaken ; maar volgens de christelij'ke begrippen is hij, die een ander-mans eer krenkit, gebouden den laster te her-roepen. De "XXe Siècle" spreekt elders de vrees uit, dat men dien godsdienst zal ver-lagen, door dieni t)e imengen met kwesties, welke er geen uitstaans mee hebben • maar ■hier geldt het een zuiver zedeliijke handieling, en indien (hij dat niet iniziet, geeft hij blijk "in den Catechismius slecht onderwezen te zij»." Doch wij willen hierbij doen opmerken, dat hij ons een vreeind Minkendan raad geeft. In deze hangie tijden. zouden wij de vluchte-lingen in Engelarad moeten "galvaniseeren " ! Met andere woorden : wij zouden ons volk hier " een gemjaalat (een. fictief) en kortstondig leven" moeten "imstorten." Want deze is, volgens LAttré, die figuurlijke beteekenis, van het wioord "galvaniseeren," dooi den "XXe Siècle" gebezigd, en wij mogen niet onder-stellen, dat de schrijver, nu verhuisd niaar Parijs, de fcweekschool van het zuiver spre-ken>, zijne Fransche taal zou ontleerd hebben. Maar bloezear vergist hij zich dan niet in den aard van onze lezers ! Het Vlaam-sche volk zou niet dtulden, diat wij het door opgeschroefdie en bolklinkenâe volzmnen kwa-men ontaoeren ; daarvoor is het al te gezond en .te nuchtier denkend. Zijne Eminentie Kardiinaal Mercier was dan 00k veel wijzer, toen hij de geloovigen aanspoorde tôt "patriotisme" en "endurance." Let wel : niet tôt chauvinisme, miaar tôt patriotisme ; tôt ware vaderiandsliefde, gesteiund op de koele , rede en de christelijke leer, vreemd van aile opwinding en gemaakltheid, hechjt en stevig, zood'at de opgtewtekte gevoelens niet voorbij-gaand en kortstondig, doch duurzaam zo.jden verleenen. om de menigvuldige ontberingen en droefenissen van den oorlog in. cbriste-lijkien zin te vierd'nagen. Diat ailes bekioin.t men echter niet doof kunstmatige middelen, door "galvanisatie." Overigens, wij kunnen ons volk niet paaien met allerlei voorspelldngen. Hiet schijnt dat er de "XXe Siècle" een. stel mantels op na-boud/t. Dien van ' Noë wil hij genadiglijk over onze "miseries" werpen. Dankbaar ! Maar hij zou ons meer dienst bewijzen, im-dien hij Isaï%s' profetemmantel over onze sohouders wilde lçggen ; dan zoudien we eens a an het Vlaamsche volk precies zeggen, wat er later gebeuren zal Onze lezers zijn al te vader-landslievend en te zeer overtaigd van fie g<e-recbtigheid onzer zaak., dan dat zij neier-slacbtig zouden worden, bij het vernemen van onaangenaam nieuws; maar zij verlangen 00k, dat wij ze niet orïfeunddg zouden laten van de hoopvolle srtralen, die nu en dan dioor de nevelen der toekomst priemen. Zooals millioenen. anderen, verzuchten zij naar den vrede, doch entoel noar een rechtvaardigen en duurzamien virede ; en van hen moet men niet vreezen, dat ze de band zullen uitstekeîi om een andieren te bebomen tegen den wil der rechtmatige overhedeD. Ons volk is vader-landislievend en daarom beeft het vetitrouwen in onze Regeering ; het is 00k gehecht aan den H. Stoel, en daarom refcent het tevens, zoo noodig, op 's Pausen vredtesbemiddelimg, die met d'en tijd zijne vruchten zal voort-lîrengen,Zra&e gevoelens dient men te eerbiedigen ; en eene actie, welke deze aanwakkert, mag niet uitgeschoaden worden, alsof zij van verdacht allooi was. Ons volk moet niet gegalvaniseerd worden. O Het Liefdadigheidswerk van Paus Benedictus XV. Rome, 19 November 1917. Wie ernstig en orvpartijdig de gedragslijn van Paus Benedictus XV sedert het begiin van den oorlog gevolgd beett, ziet weldra in dat zijne bedrijvigheid een drijvoudigen vorm heeft aangenomen. 1. De Paus tracht den weg naar vrede te banen. 2. De Paus werkt traag maar zeker om de geschonden rechten der volkeren te herstellen. il >1 —I 1' III 11 I 1 n 1 1 1 1 I 11 ' il 1 "1 r r Tf ' 3. De Baus wendlt aile middelen aan om de onteibare ellenden, door den wereldoorlog verooirzaafct, te verzachten. Werk van vrede, werk van rechtveerdig-heid, werk van bermhertigheid, ziedaar de drijdubbele taak die de Paus ondernomen heeft. Zijn streven niaar vredfe en rechtveerdig-heid is reeds meermalen uitvoerig besproken geweest in dit blad. Daarom ga ik er nu niet op terug keeren. De gelegenheid daar-toe zal ziclh vanzelf voo>rdoen, want de H. Vader zal tôt bet einde toe aan dit streven zijne beste krachten wiijden -en zijne tegen-strevers aullen nooit ophouden het te bestr'j-den..Tegen zijn liefdadigheidswerk komen zij in het openbaar niet o-p, miaar zij zwijgen b) De vervoering naar Zwiitserland van ge-wonde en z<ieke lorijgsgevangenen, wier geine-zing ini geviangeniscbap moeilijk of oninoge-!ijk kon bekomen worden. Reeds in Mei 1915 hiad de Paus te dien einde onderhandelingen met de oorlogvoerende mogendbeden aange-knoopt ; maar het was eerst in Januari igiô dat de eerste gekwetsten, 100 Fransch en, 100 Duiitsche, te Leysin en te Davos aankwamen om er verzorgd te worden. Tegenwoorddg herbergit Zwiitserland er ongeveer 30,000, ver-spneid in Cbarmey, Vevey, Grindelwald, Mur-ren, Ohateau d'Oex, enz. Het was de Fran-stfhe -regeering <îie het eer^t dit gedacht op-vatte, maar het was de H. Vad'er die het uit-voerde.c) H'et vervoaren n.iar Zwitserland van krijgsgevangenen die vader zijn van drij kin- het dood of zij leggan het slecht uit. Het is dus niet overbodig hier in 't kort samen te vatten : al de pogingen van de® l'aus om de vreeselij'ke wonden, door den wereldstrijd aan ziel en lichaam toegebraclit, te heelen. Nemen wij vooreerst zijne JjIEFDADSGHEID OP STOFFELIJK GEBIED in oogenjsobouw. 1. De dooden. Het is voor de levenden een zoete troost te weten dat de graven hun-ner dooden geëerbiediigd en on.derhouden worden. Verleden zomer bekwam Zijne Heilig-heid van Enwer l'acha de verzekering dat de graven der Engelsche en Franscbe gesneuvel-den te Gallipoli ongeschonden zouden be-waard blijven en met een godsdienstig kejntee-loen versierd Op last van den Paus, miaabte Mgr. Heylen, bisschop van Namen, verleden jaar in herfst, een lijst op van de Franische soldaten die in de Provincie Namen en in het Fransch dis-trikt Givet-Fumay begraven zijn, met allerlei bijzonderheden over hunne dood. Deze lijst werd aan. de Fransche regeering overhandigd die Kard. Amette, aartsbisschop van Parijs, verzocht er den H. Vader haren dank voor te betuigen. 2. De levenden. De wereldoorlog heeft de levenden in strijders en niet-strijdérs ver-deeld ; de Paus omvat beiden in dezelfde vaderlijke liefde. Werpen wij eerst eenen blik op zijn werk van bermhertigheid ten op-zichte der soldaten. a) Eerst en vooral komit het verwisselen der zwaargewonde brijgsgevangenen,. In zijne Kerstmdsrede via,n 1914 verkondigde de Paus aan de Kardinalen dat hij hoopte zijne pogingen voor het ruilen der krijgsgevangenen tot verderen krijgsdienst onbekwaam met goeden uitslag bekroond te zien. Imderdaad, kort daama keerden de eerste verminkte soldaten naar huis weder (Meert 1915), Wan-neer in Mei daaropvolgend de oorlog losbrak tusschen Italie en Oostenrijk, bekwam Benedictus XV dat 00k deze twee mogendheden hunne zwaargewonden zouden uitwisselen. deren of meer, en reeds 18 maanden in gevan-genis varblijven. Sedert het begin van dit jaar worden regelmaitig Fransche en Duitsohe krijgsgevanigenen, die deze voorwaarden ver-vullen, maar Zwitserland overgebracht. De voorkeur wordt gegevem1 aan 'degenen die af-komstig zijn van, de door den vijand bezette streken. Voeg daarbij het liefdadigheidswerk van d'en Paus tegenovar de duizenden. krijgsgevangenen die in vijands banden blijven, zonder hoop op verlossing. Al het mogelijke heeft hij aangewend om bun, lot te verzachten : a) Reeds den, 21 D'ecember 1914, richtte hij een schrijven aan de bisschoppen en priesters der plaatsen waar deze ongelukkigen un kiam-pen worden opgeboopt : de bisschoppen zullen aalmoezeniers aanstellen die de taal der gevangenen spreken ; deze aalmoezeniers zullen ijverig werk-em voor het geestelijk en stof-felijk welzijn der gevan-genen en ze op aile wijze in hunnen ,nood bijstaan. Als- een goe-de Vader, die al het ldjden voelt der familiën die zomder nieuws zijn van hunne teerbemin-den, veimaant hij de priesters de gevangenen aan te zetten naar hunne huisgezinnen te schrijven; en zoo zij er onbekwaam toe zijn, dan zullen de priesters het in hunnen naam doen. Hij legt hun uitdrukkelijk op al de gevangenen met dezelfde genegenheid te beje-genen, zonder onderscheid van godsdienst oorsprong of taal. b) Het is uit liefde voor de krijgsgevangenen dat hij in het Vatikaan een Inlichtings-bureel stichtte, om aan de familiën bericht te kunnen verschaffen over hunne leden die in vijand's banden zijn gevallen ; 00k om deze laatsten te helpen en hun wat nieuws van hun huisgezin te oveirbandigen. In Au-gustus 1915 had dit Bureel reeds 40,000 "ge-miste" soldaten o,pgezocht. Dit getal was nog hooger het volgend jaar. Die buitenge-wone bijval maakte de Italiaansche godde-looze pers nijdig : zij bescbuldigde den H. Stoel eenen heimelijben spioendienst op touw gezet te hebben onder den schijn van liefda-digheid. Deze schaamtelooze uitval had den gewenschten uitslag : om ergere moealijkhe-den te vermijden, bevool te B. Vader voor-taan geen briefwiissielinig tusschen, de krijgsgevangenen en hunne familiën meer voort te sturen (November 1916). God alleen weet in welke maat dit verbod, dioor de hatelijke be-schuldigers uitgelokt, het zielelijden. vani duizenden verlatenen deed stijgen. c) Het bezoeken der gevangenenkampen door bisschoppen en andere pauselijke afge-veerdigdeni. Sedert de lente 1915 werden bij-na al de groote kampeai in Duitschland, Franlcrijk, Italie, en Oostenrijk op last van den Paus bezocht. De bezoekers kwamen recbtstreeks in aaniraking met de gevangenen en namen al de noodige inlicbtingen over hunne gezondheid, burunen ikost, bun werk en hunne bebandeling. De versl'agen werden persoonlijk dioor den H. Vader onderzochlt, en het is grootendeels door zdjinje tusschenkomst dat in verscheidene ka'mipen onmenschelijke straffen werden afgeschaft en andere verbete-riiiisren in voege gebrachï. Om maar één voorbeelld aan, te halen : Het is aan zijne be-moeiing te danken dlait de Fransche regeering in September 1915 de Duiitsche krijgsgevangenen van Dahomey naax een gezondera streek in Noord-Afrikia vervoerde^ en dat de Duitsche regeering de berucbte wederwraak-kampen van Neuenkjirchen afschafte. d) Geschenken aan de fcrijgsgevangenen. Verleden jaar met Kerstmis zond de Paus geschenken naar al de Fransche en Engelschs krijgsgevangenen in Turkije, zonder ondea:-scheid van godisdienst. Hetzelfde gebeotrde voor de Italiaansche gevangenen te JJathau-sen im Oostenrijk, waar in November 1915, 20,000 pakjes van bet Vatikaan naar gestuurd werden. Hier is enkel spraak van opanbara liefdadigbeid, die het den H. Vader onimoge-lijk is verborgen te houden. Maar gewoon'-ljjk weet zijm linkerh&ïid niet wat zijn rech-ter uitgeelft. Ziedaar in 't kort wat de Paus gedaan heeft om den stoffelijfaen toestand der krijgsgevangenen te verbeteren. Hejt lijden der burgerlijke bevolking, vooral in het door den vijand bezet gebied, verweikta evenzeer zijn vaderlijke bezorgdheid. Reedls verscheidene malen heeft hij haar verd'edigd tegen de dwangmiaatregelen en de uitbuiting van en gewetenloozen verdrukker. Wat meer is, hij staat haar bij metterdaad, eB' doet haar gevoelen dat hij over haar waakt, gelijk da goede Herder over zijne schapen. Een vluch-tlige blik op dit deel van zijn liefdadighedds-werk zal er ons van overtuigen a) Terugkeer in hun vaderland van de ge-vangene burgers tusschen 17 en 55 jaren, en oinbebwiaam tôt den kiàjgsdienst. Na langa en ingiewifckeldie onderbandelingen met het Engelsch en bet Duitsch staatsbestuur, be-reikte de Paus toch eindelijk zijn menscblie-vend doel en zag den langgewenschten teirug-keer in, Augustus 1915 een aanvang nemen. b) Voorspraak van den Paus ten voordeela van dtoor den vijand veroordeeldo burgers. Men telt bij honderden degenen die door pauselijke tusschenkomst vermindering van straf of genade hçbben bekomen. Om slechts Belgen te noëmen : h. Tbulder, gravin Joan-na de Belleville en D. Severin werden in November 1915 door de voorspraak van Benedictus XV van de dioodstraf gered. Voor graaf de Hemipt-imne en 14 ter dood Yeroor-deelden van Hasselt bekwam bij in November 1916 dezelfde gunst. Mev. Renkin (April 1916), Arthur Verbaegien (September 1916), Meester Theodor (begm 1917), werden door zijn toedoen in vrijheid gesteld. Het is op verzoek van den H. Vader dat Mev. Carbon die Wiarit defiiger bebandeld werd in het vrou-wengevang van Berlijn (Juni 1915). Eerst na dan oorlog zal het miogelijk zijn de onver-poosde liefderijke bemiddeling van den Paus ten voordeele der veroordeelde burgers ten voile in 't J'Lch't te brengèn. c) Terugkeer der ontvoerde burgerlijke bevolking van Noord-Franfcrijk, en der ontvoerde werklieden van België. Reeds in Sep-ternber 1916 waren de onderhandelingen vol-op in gang tusschen den H. Stoel en de Duitsche regeering, om de eerste naar huis te doen zenden. De terugkeer begon op het einde van verleden jaar, en den 9 Januari 1917 maalcte een telegram van Parijs bekend dat binnenkort 500,000 gedeporteerden van de bezette departementen regelmatig langs Zwitserland zouden teruggevoerd worden. Wat de ontvoering der Belgische werklie-den. aangaat, den 29 November 1916, schreef de Staatssecretaris Kard. Gasparri aan Kjard. Mercier dat de H. Vader krachtdadig bij het Duitsch bestuur was opgetreden om dit bar-baarsch dwangmiddel te doen stoppen en om de moderne slaven in vrijheid te brengen. Kard. Mercier liet zelf aan den Paus weten, met Paschen 1917, dat zijne voorspraak met goeden uitslag was'bekroond geweest. "De ontvoeringen zijn opgehouden sedert half-Februari, zoo schreef hij, en dit is een over-groot gewdn, voor hetwelk België Uwe Heil'g-heid niet dankbaar genoeg kan zijn." Den 3 Meert ,waren, op de 60,000 gedeporteerden, er reeds 13,000 naar huis gezonden. Sedert-dient gaat de terugkeer onophoudend zijn gang, grootendeels omdat de H. Vader niet ophoudt te eischen dat al cie Belgische werk-lieden. die tegen hunnen wil naar het vijan-diig gebied verbannen zijn, of in België tot oorlogsarbeid gedwongen worden, naar hun huisgezin terugzouden keeren. Wij willen daarom niet loochenen dat het verzet van

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.