12 Maart igi6t Tweede Jaarg. Nr "Prlitfe t fi #4 fur*** irAkMl 'Raie let vlaamsche nieuws -~3f "*■ — - -:***' - -**?*»»- •HV^.JÏW <S3^~*3j®. 3SKW W ^WHKac*: CVE** * h».«j" mor^lîfhf- p« v^.rssnffiid ivîftnwfthlad vais Reliriê. - Vftfschiiiit *î maal oer weêk ■»t !n]ï ABGNNEMENTSPRIJZEN: ■ ?eI aiaaad I.t5 fer 5 maaade» ........ !3.~ ?er 3 maandeil 5— Per jaar ..... 18.- — AFGEVAARDIGSSN VJ» 9® ©PSTKTRAAD: Dr Aug. BORMS, AU». VAN~BEN BSANDE mat vaste œcdewerklag vas Dr A. JACOB BWTiBCÎ DW . DAAnCCTnTlT A4 ANTWBDDPN Toi 2 Ottiï AANKONDliilNiifcN : ïweede bladz., pttr regri 2.BS Viwie bîa4ï.j pet rtgei.. 0.80 Derde bladz., id. I.— Bo*4ab«riekt S.-i | DE STRÎJD OM VERDUN IToestand nd van. de vesting Verdun nstig karakter aangenomeu. ;ebeurtenissen bevestigen al er de meening dat wij hier )ben met een grooten slag nden aard. Om onze lez ers i duidelijk de operaties te ar wij op slot van reke-itstreeks in betrokken zijn, hierboven een kaart af van ïe plaats, met voor zoover aldeforten, redouten, wer-ïri;en die Verdun tôt de eer-van Frankrijk hebben ge- ? een korte beschrijving van ate verdedigingslinie ; iedere 't men gemakkelijk op de chter oever van de Maas be-ongeveqr in een halven cir-Verdun heen zeven forten, aumont en het zich naar het !ansluitcnde fort Vaux. Deze Bçlleville, dat het dicktst ligt en met eenige batterijen s aansluit. Verder het fort l ten Oosten van Belleville. °sten daarvan be.vindt zich ville, dat tusschen het fort | tn het fort Vaux gelegen 'Uidoostelijk ligt Tavannes. ?aat de boog wede.rom naar 'en, waar het fort Belrupt uidelijk van den weg Ver-etz, terwijl het reeds ge-Tavannes dezen weg be- ■ volgende fort is wederom jjke richting vooruitgescho-het fort Rozellier aan den sues. Dan ligt nog ton Z.ui-dun aan de Maas het fort ■ De tussehenruimten zijn stellingen gedekt. zen halven cirkel liggen werken. Op den linker-Maas. liggen op den uiter-eveneens ongeveer in den ,J1 halven cirkel de forten 'cseherming van den spoor-ll!l. Naar het Westen sluit net fort '^andrecourt aan. Men volgt nu, ten Westen "> de uiterste linie liet fort eindebjk ten Noordwes-1Un 'iet fort Marre. Deze ekken met eenige werken îr Parijs en Reims. De bei-en van de binnenste linie 3,1 Verdun vormen de beide ,nV'. Regret, waarvan 'ddelhjk tegenover Regret 'lechts de groote forten op-f°°vej-_ zij de pijlers van evestigmgslinie vormen. ^cn van.deze werken is in , • 7,i]n echter stoeds op wijze hernienwd, daar ?„r,, hnkervleugelstetmpuiit 2"? 0Ul door 4e Fran-t de grootste zorp ia wr. aterkt. Reeds deze sterke forten geven een voorstelling van de kracht van de vesting. Daar komt nog bij, dat de tus-schenruimten door Wejken en batterij-stellingen voortrefteiijk gedekr zijn, zoo-dat een volkomen samenhangend® muur om Verdun gevormd i«. * * * Hoe is nu de toestand ? Tengevolge van een hevigen met oiit-zettende artillerie-voorbereiding onder-nomen àanval slaagden de Duitschers er eerst in door de primitieve frontlinie Consenvoye-Azannes heen te breken en in Zuidelijke richting op te schieten. Aldus werd een gansche reeks dorpen op den rechteroever van de Maas bezet, zoodanig, dat het front zich uitstrekte even ten Noorden van het dorp Bras in Oostelijke richting over het fort Douau-mont dat stormenderhand genomen werd. Ook het dorp Douaumont werd door de Duitschers bezet. Toen volgde de snelle opmarsch in het Woevre-ge-bied — d. i. de streek ten Oosten van de Lorreinsche heuvels — welker grens ^bepaald is door de lijn Eix, Châtillon, "Watronville, Haudiomont, Les Epar-ges, enz. In die streek ging de vordering van Oost naar West en bracht de Duitschers in de onmiddellijke nabijheid va,n het station Eix, in de dorpen Blan-zée, Watronville, Manheulles, en later Fresnes. Hun doel was heel duidelijk : het uitvoeren eener omvattende bewe. ging voor zoover de frontrickting dit toeliet en langzaam maar zeker den for-tengordel uit het Noorden en het Oosten naderen. Dit was dan ook gedeeltelijk geslaagd, met dien verstande echter dat de Noord-Zuidelijke opmarsch vooreerst tôt den rechter Maas-oever beperkt bleef en niet de uitslagen van een verrassen-de overrompeling opleverde. Dit resul-taat hadden de snel ingeworpen Fran-sche reserves door veerkrachtige tegen-aanvallen behaald. Naderhand is echter ook ten Westen van de Maas de Duit-sche aanval begonnen en met succès be-kroond geworden, zoodanig dat daar de frontlinie Béthincourt en den Gansheu-vel (ten Zuiden van Regneville) heeft bereikt. Dat na zoovele dagen van strijd, hardnekkig en bloedig, die terreinwinst nog mogelijk was — toen de Franschen de noodige gelegenheid tôt het aanvoe-ren van versterkingen gehad hadden, — is wel in staat om eenige ongerustheid over het lot van Verdun te verwekken. Dit gevoelen wordt nog aatigewakkerd door het laatst aangekondiecle wapen-feit der Duitschers, de bestorming van het dorp .en fort Vaux, ten Zuiden van Douaumont en de verovering van de erbij aanslui^ende verdedigingswerken. Dit gebeurt na prondige voorbereiding met zware artillerie, door den stormloop van het voetvolk, hetgeen ons een deiik-beeld geeft van de wijze waarop de on-derneming tegen Verdun werd opgezet' en wat ze fen slofte beoogt. De val van Vaux, in de onmiddellijke nabijheid van een reek» eerste rang forten (Souville, Tavannes, St-Michel,Belleville) was van groote beteekenis. Zij kon van door- <a1 o o n A Knl n tT rr Ajh T?TO tl - schen er door een opperste krachtbezin-king niet in slagen de verloren stelling te hernemen, omdat nu in plaats van één, twee zuilen on der het sterke ge-b 'Uw weggerukt zijn en een gfoote brea in het verdedigingsstelsel laten. On der tusschen heeft het Fransche le-gerbc-vel er ailes op gezet die plaats ten prijze van ailes te heroveren en, zooals het vorige Duitsehe stafbericht meldt, slaagden de Franschen erin opnieuw voet te vatten in het fort Vaux. Langs een anderen kant echter zijn de. Duitschers het fort even uit Zuid-Oostelijke richting, langs Damloup, genaderd zoo-dat de strijd er te heftiger om werdt. Het Fransche bericht van denzelfden datum als het Duitsehe, dat op deze laat-ste gebeurtenissen slaat, sprak terloops van gevechten in het dorp Vaux, zonder meer. Dit was ook het geval met Douaumont, en wij begriînen best, uit eigen ervaring, dat het Fransche volk niet ineens voor dergelijke feiten gesteld wordt, vooral in een land waar de zede-lijke moed ailes beteekent voor de sterk-te van leger en volk. Die omzichtigheid beduidt op zich zelf geen zwakheid, maar zou er op den duur een voortee-ken kunneu van worden. Dit te verhoe-den is nu de taak vàn den Franschen generalen staf niet alleen, maar vooral van de geaîlieerden, voor wier degelijke samenwerking Clémenceau een lans ge-broken en zijn « Homme Enchaîné » laten opschorsen heeft. Die samenwerking is het zwaard dat de Entente in de weegschaal moet wer-pen om evenwicht te maken met de thans naar den kant der centralen ee.nigszins overhellenden arm. De En-gelschen hebben over hun kracht ge-sproken : de tijd is daar om er gebruik van te maken, willen ze de methodische afbrokkeling van het Fransche front verhinderen. * * * Bovenstaande beschouwingen zuilen volstaan om het kritische van het hui-dige oogenbUk te doen uitkomen, en de belangstelling te wekken voor een strijd die, naar het woord van Hervé, over het lot van Europa zou kunnen beslisse,n. Wllson en de Se aat te Washington De « Neue Freie Presse » wijdt een hoofdartikel aan hetgeen in den Senaat te Washington is geschied, in verband met de resolutie van Gore, en aan de po» sitie, door den Senaat ingenomen ten op-zichte van de duikbootpolitiek van président Wilson en zijn regeering. De uitleg-ging, door de « Neue Freie Pressse » aan het gebeurde gegeven, komt hierop neer : « De Senaat kon président Wilson, ge-durende den tijd dat deze de onderhande-lingen met een buitenlandschen staat voerde, niet zôo verloochmen, dat hi'j (Senaat) een resolutie aannam.die een be-striidine' zou ziin eew»est van de oolitiek der reg-aering. Senator Gore had gevraagd dat een besluit zou worden genomen om Amerikaansche reizigers te waarschuwen niet aan boord van bewapende koopvaar-dijschepen t« reizen. Dat wilde de Président niet ; en hij hoopt», dat de Senaat, indien dit lichaam mocht worden ge-dwon zich vôor of tegen z6o'n waarschu-wing uit te spreken, zich eenigszins zou gevoelen als iemand die tegen den muur gedrukt werd en niet kon uitwijken. De Senaat zou dan terugdeinzen voor de ver-antwoordelijkheid, zich te mengen in de diplomatie der Vereenigde Staten en zich, gedurende den loop van den crisis, te-, genover den Président te stellen. De Senaat tôt zijn ('s Presidenten) zienswijze to dwingen, hem tôt een ver-klaring te nopen en het land vertrouwd te maken met het denkbeeld van een oor-log — dit zuilen diegenen hebben ge-wenscht, die door de uitbreiding van den wereldoorlog nog niet tevreden waren gesteld en die de laatste toevlucht voor den vrede hebben willen sluiten. Dat plan is niet gelukt. • De Senaat heeft de door den Président gestelde vraag in het geheel niet beant-woord. Bij dat in het Amerikaansche le-ven zoq. belangrijke lichaam bestaat een traditie, die « de sénatoriale hoffelijk-heid » wordt genoemd.De verschillen van opvatting worden in kwesties, waar per-soonlijke overwegingen en wenschen den doorslag geven, zeer verzwakt ; de een tracht den ander ter wille te zijn ; en de hooge vergadering bezigt plechtplegin-gen zooals in een deftige societeit in gebruik zijn. Hoe zou het dan mogelijk zijn geweest, den Président, zonder dwingen-de directe noodzakelijkheid, tegenover het volk beschaamd te maken ? Met de handigheid van ervaren parlementaire tactici heeft de Senaat over d« resoluti* van Gore gezwegen, haàr niet goedge-keurd, doch haar ook niet afgekeurd. In plaats daarvan werd een voorstel om de zaak te verdagen aangenomen. De Président en sekretaris van Staat (buit. za-ken) hebben na dezen aflooop de vrije hand. Doch dat hadden zij vroeger ook. De grondwet kent geen machtsmiddel waardoor, — zoolang slechts het recht van het Congres om te beslissen over oor-log of vrede niet wordt aangetast — de klem van het diplomatiek beleid te ver-leggen van regeering naar Congres.Maar de Président ontwaart de tegenkanting tegen een politiek, die met oorlog speelt. Het zwijgen van den Senaat over de resolutie van senator Gore, om de Amerikaansche reizigers te waarschuwen tegen 't reizen met bewapende koopvaar-ders, opdat de vrede bewaard zou blij-ven; het zwijgend heenglijden over den aanval van Gore, die tegen het Witte Huis gericht was — het waren bekente-nissen. De reizigers worden niet gewaar-schuwd ; maar de Président — die naar een herkiezing streeft — is gewaar-schuwd. Wij mogen, na het einde van den oorlog, niet vergeten, dat enkele per-sonen, die de macht in handen hebben, tegen den wil van de volken van de lan-den onzer vijanden den onzaligen oorlog hebben verwekt en de bloedschuld daar-voor hebben aanvaard. De ontzaglijke gebeurtenissen hebben ons echter geleerd, van den eenen dag op den anderen te le-ven, opdat de krachten gespaard blijven en niet onder nieuwe zorgen zuilen be-zwijken. Het besluit van den Senaat is geen ondersteuning van de oorlogs-poli-tiek. » DlSFliJXSCH SIIUWS BAUDELAIRE OVER BRUSSEL. — In aansluiting met het woord van Voltaire, dat we Donderdag aanhaalden, kunnen we ook nog çen z;n nemen uit het hoofdstuk van den groot-en Franschen dichter, La langue française en Belgique, Baudelaire zegt van Brussel : « Ou ne sait pas le français, personne » ne le sait, mais tout le monde, affecte » de ne pas savoir le flamand. C'est de » bon goût. La preuve qu'ils le savent » très bien, c'est qu'ils engueulent leur» » domestiques en flamand. » (CEuvres posthumes. Paris, Soc. du Mercure de France, 1908.) Het onderlijnde ia van Baudelaire zelf. « Ze kennen hier geen Fransch, nie-» mand kent het, maar eenie.der doet of » hij geen Vlaamsch kent. Dat staat » voornaam. Een bewijs dat ze het zeer » goed kennen is dat zij hun dienstbo-» den in 't Vlaamsch toesnauwen. » Engueuler is veel sterker dan toesnauwen, 't is meer dan uitmaken en schel-den. Wij hebben geen woord dat ge-meen genoeg is om het weer te geven. WIJ VERNEMEN van de persafdee-ling Antwerpon dat in 't vervolg plak-katen van allerlei slach slechts dan door de Censnur word-pn toeffelaten. wanneer zij de afmetingen van 62 x 85 of 81 x 85 cm. niet overschrijden. Uit-zonderingen maken slechts de vroeger vervaardigde plakkaten. HET RIJK DER DUISTERNIS. — — Nu de schoone dagen en de voorjaar-nevels, welke vocr de luchtralds gunstig zijn, w-eerkomen, hebben de autoriteiten van Londen besloten de voorzorgsmaat-regekn tegen de Zeppelins te verscher-pen. Vanaf io Maart, van 6.30 u. des avonds tôt zonsopgang, moeten de lich-ten der winkels en magazijnen dof bran-den, zoodat er geen enkel straaltje te zien is. De partikulieren moeten hunne lampen nauwkeurig bedekken : de jalou-sieën en gordijnen zijn niet voldoende. De voertuigen, van allerlei soort, autos, wagens, rijwielen zuilen van een licht voorzien zijn, die hun richting zal aanwij-zen.Deze voorschriften moeten eveneens in April nagekomen worden van 7.30 u. 's avonds tôt 's morgens toe. In Mei, zijn die van 8 uur en in Juni van g uur ver-plichtend.EEN KOMISCH GEVAL. — Een Ita-liaansch dagblad, de « Giornale di Sici-lia », vertelt een komisch geval, dat zich onlangs te Marseille voordeed. In de groote zaal van het Stadhuis te Lyon waar ook koncerten gegeven worden, stond het borstbeeld van Beethoven. Om de koncertbezoekers nu op zekeren avond niet in... hun vaderlandsche gevoe-lens te kwetsen, werd dit beeld verwij-derd en men stelde dat van den Franschen toondichter Berlioz in de plaats. Het publiek, dezen laatste niet herken-nende, stormde er in razernij naar toe, en de arme Berlioz, reeds zoo miskend in zijn leven, moest het hier nogmaals aan zijn beeld ontgelden. Zoo was de verwisseling zeker niet be-doeld geweest. EEN ADMINISTRATIVE TWIST TE DOORNIK, — Een zonderlinge strijd is er tusschen de gemeenteadmi-nistratie van Doornijk en eenige eige-naars van.huizen, in de stad, ontstaan. Er werd onlangs een komiteit opge-richt ten einde aan de werklieden zonder arbeid werk te verschaffen, welk tegelij-kertijd de stad zou helpen verfraaien, door het oorspronkelijke karakter der ge-brouwen van een artistieke en archeclo-gische waarde te herstellen. Voor dit tweeledig doel heeft men d|e eigenaars verzocht om hunne voorgevels opnieuw te doen opknappen, ze te reinigen en ze vooral van de laag verf te ontdoen, welke vâak zonder smaak, of met een totaal misplaatst begrip van den oorspronkelij-ken bouwtrant, aangebracht werd. Om de eigenaars hiertoe aan te moedigen, bood het Komiteit zijn bemiddeling aan en was erin geslaagd om het werk in de meest gunstige voorwaarden voor aile daarbij betrokkene partijen te doen on-dernemen.Het is op dat oogenblik dat de admi-nistratie ongelukikigerwijze tusschenbei-de kwam. Er bestaat te Doornik een ge-meentelijke bepaling, welke met 12 frank den vierkanten meter aan de vcorzijde, de huizen belast, waaraan men wijzigin-gen, verfraaiingen of aanzienlijke veran-deringen brengt. Zonder de bijzondere omstandigheden waarin thans gezegde werken ondernomen worden, in aanmer-king te nemen, wil men krachtens die bepaling de eigenaars aanslaan. Het werk aan de voorgevels komt hoogstens op 1.25 fr. per vierkanten meter te staan. Men komt derhalve tôt dit buitengewoon resultaat, dat voor een ge-vel van 10 m. breedte op 10 m. hcogte, het werk 125 fr. zal kosten, terwijl men, als het trottoir slechts 4 m. breed is, wat dan 40 vierk. meter geeft, een belasting van 480 fr. zal te betalen hebben ! In een verzoekschrift om een tusschen-komst, door de belanghebbenden aan de administratie der Schoone Kunsten te Brussel gericht, haalt men het voorbeeld aan, dat voor 5 huizen, welke aan de Godshuizen behooren, de totale kosten van het werk 290 fr. zouden bedragen, terwijl het gerneentebestuur een taks van 1899 fr. verlangt. Indien de ambtenaren onverbiddelijk in de toepassing van de gemeentelijke bepaling blijft, zal de oplossing der zaak voor het Beroepshof gebracht worden. DE PETROLEUMKWESTIE IN ENGELAND. — De vermindering van petroleum heeft in Engeland ongerustheid verwekt, welke Llo-yd George zijn plicht achtte tôt bedaren te moeten bren-gen door in het Lagerhuis te verklaren, dat er schikkingen getroffen zouden getroffen worden om de noodige hoeveel-heid voor de militaire behoeften te verze-keren. De bevolking blijft echter onge-rust, want de Regeering is van plan om als volgt het petroleum-verbruik te re-gelen : al de stocks zijn zonder ultzonde-rin'g ter beschikking van de land- en zee-macht.De transportlijnen zuilen na de nationale verdediging bediend worden. Wat «rover blijft is voor het publiek!... IAIs WMF iaiWAR Er.'SiKj iww* jvt "-a V.'m 0 Portugal ia den oorlog Begin Augustus 1914, als de oorlogs-Verklaringen neervielcn op Europa, ge-Lijk driftige kaartspelende bocren hur troeven met een vuistslag op de tafe! slaan ; als Duitschland op tweemaal vier-en-twintig uren in oorlog was met Servië, Rusland, Frankrijk, België en Engeland, schreef een leuke Duitschî sgldaat op zijn mobilisatie-wagen : « Hier worden gratis de oorlogsverkla-ringeii ontvangen ! )> Sindsdien is er nog Monténégro bij-gekomen, Turkije e,n Italie. Nu gistereu Portugal. Griekenland doet het lievei niet, maar Roemenië zit aldoor te dub-ben op welke duif zij poelen zal. Z< vindt het een erg waagspel. Toen de Russen in Oost-Pruisen zaten en Ren-nenkampf voorspelde dat hij met Kerstmis zijn samovar te Berlijn zou koken, had Roemenië er toe besloten partij te kiezen voor de Entente. Daa kwam Hindenburg en 't zaakje moest verdaagd worden. De tweede mooie gelegenheid bood zich aan toen de Russen einde April 1915 door de Karnathen waren gedmn-gen, reeds neerdaalden in de vlakten van Hongarije, tôt voôr Krakau ston-den, en tegeliik Boeda-Pest, Wecnen eu Breslau bedreigden. Dan kwam Mackensen met zi:n door-braak te Tarnow-Gorlice aan de Duna-jec, en het gansche Oos'elijk front roi cl « honderden mi.ilen op naar het Russiseh binnenland. Weer een kans verkeken I Zelfs de oorlogsverklaring van Italie op Sinksendag, den 23 Mei, kon de Roe-meensche regeering niet tôt den gewich-tigen stap doen besluiten. De verovering van Servië, zoo onver-hoeds aangevat en op stormpas ui'ge-voerd, liet den tijd niet tôt nadenken of om een besluit te nemen. In Januari misluktë de met Nieuw-jaar geweldig ingezette Russische door-braakpoging bij Czemowich en Tarno-pol, en nogmaals verzonk Roemenië in zijn wikken en wegen, in zijn zwaar-tillende overpeinzingen en bittere aar-zelingen.'t Is anders voor haar dat Engeland eu Frankrijk, het vredegezind Griekenland hebben overrompeld om zich te Saloniki te nestelen. Saloniki heeft geen beteekenis als Roemenië niet meegaat, want de Rus, hoe hardnekkig en bereid-willig ook, slaagt er niet in den ij eren muur der Oostenrijkers door te breken. Intusschen komt Verdun. Indien deze vesting valt, zal Roemenië zich koest houden of misschien in Bessarabie op den Rus vallcn. Dat zijn gemoeds-toestanden die ec-n eenvoudig mensek niet begrijpen kan, doch het is hooge diplomatie en heet in 't Italiaanseh sacro egoïsmo ; in 't Vlaamsch : pakken wat ge krijgen kunt en met den wolf heulen in 't bosch ! Portugal heeft niet langer weerstand kunnen biedeu aan de drukking van En-gclsche zijde en heeft de oorlogsverklaring van Duitschland uitgelokt. Of dit eenig belang heeft, zal de îezer vragen ? Niet voor Duitschland, want het kleine leed dat Portugal aan dit groo'e land in Afrika kan bcrokkenen, zal niet in aanmerking komen. In Europa zelf ligt Portugal zoo ver buiten bereik dat het lot van België, Polen, Servië en Monténégro aan het landeke gespaard zal blijven. 't Is iemand die op een zOlderkamerken vvoont, zijn kop door het dakvenster steekt en aan 't schelden gaat op het kasteel in de verte, buiten steenworp gelegen. 't Is 't ergste dat het kasteel jaeht-bonden heeft onder den vorm vr,n duik-booten die leelijke verv/oestingen kunnen aanrichten in het hcenderhok van den kleinen gebuur. Dit hoenderhok ia vertegenwoordigd door de talrijke vis-schersboo^en die te zwalpen en te wie-glen liggen op de Portugeesche kust. De schade voor de arme visschersbe-volking, die weeral als slachtoffer valt van politiek geknoei, kan ontzaglijt worden en de wedervergelding voor het inbeslagnemen van Duitsehe koopvaar-diibooten, die in Portugeesche havena lagen, zal niet ni'blijven. Wat meer ellende voor de kus^bc-wo-ners van het onde Lusitania, ziedaat ailes wat va,n dien nieuwen oorlog te verwachten valt. In Portugal zijn er 8-5% analphabe-ten of ongeletterden. 't Is dan ook een volk dat zich gemakkelijk. door op-ruiers laat leiden en de onstanden en révolu Mes zijn er nog altijd een chroni-sche ziekte. Zoodra het leed vn,n den oorlog zich gevoelen doet zuilen wij daar denkelijk een nieuw bewijs van krijgen. LUC.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.