'Jnondejdag 7 Oktober 1915» Eerste jaarg. , Wi, 265 Prijs •. s Centiemeô do or geheel Belgiê Het Vlaamsche Nieuws ing^cht en mee&t wwsid * Vierachlint t maiù par ABONNEMENTSPRIJZEN Per week 0.35 i Per 3 maanden 4.— Per maand 1.50 Per 6 maanden 7.50 l'er jaar 14.— Ifll l II II T i iTT " 'THT1 m ~TnTT "Il I AFGEVAARDIGDEN VAN DEN OPSTELRAAD : ! D? Àag. BORMS — Albert VAN DEN BRANDE BUREELEN : ROODESTIÎAÂT, 44, ÀNTWERPEN. Tel. ISS® AANKONDIGINGEN IVeede bladz., per regel 2.50 , Yierde bladz., per regel.. 0.50 Derde blad., id. 1.— ! Doodsbericht 5.— Voor aile annoncen, wende me n zich : ROODESTR.AAT, 44. Holland ! ■ De meest vaderlandslievende Hollati ■ H; zou niet geestdriftiger over zij: '^trlijk land en over den adel van he Kollanderschap kunnen schrijven da: jHrics Roche in de « République Frai: *^«>Iet dankbaren trots zetten wij on Han de vertaling van zijn stuk. l^Bln het verste verleden evenals in d .Hiodcrne en huidige tijdeu is het klein ■^■ockje grond, om beurten Batavia, Hol Knd, Nederland, Vereenigde Provincies Rederlanden, Holland geheeten, he ■ooneel van gebeurtenissen geweest, di ■estudeering en bewondering verdienei: ■ Indien ooit een verzameling, mensche ■P een bepaald terrein den naam va: ■volk » verdiende, dan is het die, waai Hver heden in vrijheid en rechtvaardig Heid koningin Wilhelinina regeert, di Hoo glorierijk in 1572 de tyrannie va: Bhilips II verbrijzelde en-over welke ai Hjd de edele geest van den door Taci ■ vereeuwigde held Claudius Civili ■aardig bleef. Sinds zijn edel woord « li-Hertatem natura datani » (de vrijheid i ■cor de natuur gegeven), kan men zeg Hen dat dit woord de kenspreuk was va Hkilland en zelfs van de heele Nederlar ■ Er zijn eehter intellectueelen gonoe Hantastisch om geleerdelijk de stelling t ■ittrikkelen, dat Holland geen volk is ■tort ons Vlamingen is dergelijk vei ■dit niet nieuw. — Red.) Men ka: Htammatikaal bezwaren tegen deze foi ■îuul zoeken, maar indien er eenig lan< Bestaat, waarvan men zeggen kan, da Het een volk heeft, kan men geen vin -■t", dat daar meer aanspraak op heet ^■an Holland. ■ In aile opzichten : door geschiedenis ■^■olitiek, wijsbegeerte, kunst; in oorlo, land en ter zee ; in vrede door zij,: ■crken; traditie, ekonomisch leven, ze is het een sterk-persoonlijk, oor |8^B;îiikelijk volk, van zijn oostelijke na ■f'cn gescheiden door een onoverbrug ^■Alleen door inwendige twisten heef ^■îftzich dikwijls zelf verscheurd, maa .& karakterisiiek bleef dezelfde, onde idHlle beroeringen door. Onder aile partij oj^Ksten bleef het zijn eigenlijke natuu !«Wchouden, die is loyaal, edelmoedig, on g^Bevreesd tôt den dood toe, vvaar het gaa V «r, plicht, vrijheid, geweten, ver aiMjniagzaamheid, want het heeft in ail ■den. de vervolgden van heel Europa O] I ^H'n ?ron<d ontvangen. co^BMaar Holland is niet alleen in moree ■,p|j|pzicht het uitnemende volk, dat ik zoi a^Byc'i in gi'oote trekken schetste. Doo ^Bjn groote mannen: veldheeren, wijs ren' ^e'cerc'erl' kunstenaars — eei ,^Bndelooze eerelijst kan het overleggei d heeft dit volk een niet minde " ^■Mtercnde roi door zijn materieel J®racht gespeeld. ■ Deze verheven °pederen, Gerechtig en Vrijheid, die voor Holland ziji ' de vvijze en onverwinlijke Minervi ■*>r Athene was, toonden meer dai •■çns aan de machtigste staten, dat het t< iAvu:d en ter zee met een geduchten de gewapend. \Ulke enisode is er sehittereoder ii ■k eeuwenlang oorlogsboek der volkei "W de verdediging van Haarlem en Lei de machtige Spaansohe le C®^elkehelden der heldendichten, wel Chevaliers de la Table Ronde » leg in meer kras-ongelijke ontmoetin , H(:'> schooner onversaagdheid en on 1! ^■ïcnv'nn€lijkheid aan den dag dan d< Kenau Hasselaar, Van dei ir*."' De Ruyter en bov^n allen d< ;el*f1?en van Oranje? grootscher voorbeeld van held K \?tn teSenstand van het Recht teger - wcht bestaat er dan het heroïset II HT!Van Zwijger, dan de gehoor "cidsweigering van Amsterdam, I ^ImPele stad, in 1581 aan den al-,JSeii nionarch Philips II, in wiens <^B \v"C ZOn n'et onderging? er dan noodig om een volk t< *!U"°hen no" niet ailes is over Hol-feZ€Sd. Halen wij liever het oor-'' rechter in, wiens oordeel in ■r^ 'c wereld het hoogste gezag heeft, ; z*,rJn ^'genhandig testament schreei ceIK. ;/.la^ de Richelieu: « De rijkdom z^Rvlr. °'ianders, die feitelijk zijn be-ot een, hoekje grond, waar slechts ^Brebr\We^an^en z^',n> *s 0611 onweer-|J, v°orbeeld en bewijs voor het f ■V311 den handel ». ^ia^Ërir; r'r;,zi\1l s,:elling koos Richelieu Hol-Mt i.,-' ^lland v66r Engeland, v6or rBjk ;eiftrr^, vôô Spanje, vo6r Frank-iii,, was dus in zijn oog ' ^Bdlk, 011 een vo^k, maar een model- II waar wa9 dit nu Ev f Zlet en oordeelt. J.)B| „efen kan Holland trotsdi zijn B Sçleerden (twee Hollanders wer- M»sua^M»iwiaw»!p;;iiJMga«aHMB«ff'WTWiigaaMMHB?gaCTagE»aagBi den op hoogleeraarsstoelen in den vreemde geroepen, een van zijn ingénieurs werd directeur van de Suezka-. naalwcrken), wijsgeeren, schriivers en x kunstenaars. t i Ten einde nauwkeurig de belangrijk-. heid van den buitenlandschen handel te berekenen, is het niet voldoende de ab-s soluté waarde van den handel te nemen, maar moet men ook de proportioneele e waarde berekenen. Het is duidelijk, dat e een land van 50 millioen inwoners geen . moeite heeft oin zijn absoluut handels-rj cij fer v<^l hooger te brengen dan een <t land van S millioen inwoners. e De sehrijver onderwerpt vervolgens den Hollandschen handel aan een ver-a gelijkend onderzoek met den handel van j Engeland, Duitschland, Frankrijk en . de Vereenigde Staten en hij bepaalt de _ absolute en proportioneele cijfers van e de handelsbeweging in de période 1875-3 1918. In 1875 had Holland 3,767,203 inwo-_ ners en een buitenlandschen handel van s 2,513,111,000 fr., voor 1913 zijn deze ,. cijfers 6,310,474 en 14,702,100,000. Dit g geeft een absolute vermeerdering van ■_ 2.543,211 aan inwoners en 12 milliard :i 188,989,000 aan f?".. en een proportionee-„ le vermeerdering van 67 pet. en 485 pet. Voor Frankrijk waren in dezelfde pe-g riode de cijfers : absoluut 2,800,000 en e 7,974,467,000, proportioneel 7.6 pet. eu i. 107 pet. Voor Engeland : absoluut 12,800.000 j en 20,164,176,000, proportioneel 28 pet. ■_ en 161 pet. 1 Voor Duitschland : absoluut 24 mil-t lioen 272,000 en 19,104,963,000, propor-. tioneel 57 pet. en 253 pet. t Voor de Vereenigde Staten : absoluut 57,000,000 en 18,589,900,000, proportioneel 135 pet. en 352 pet. y Een enkele blik op deze cijfers be-j wijst, zegt sehrijver, Holland's meer-_ derheid. Kardinaal Richelieu heeft nog . gelijk. Dit kleinste volk in getalsterkte . is verreweg hét grootste in zijn handels-. macht, want het heeft een vermeerdings-cij fer voor den buitenlandschen. handel t van 485 pet., terwijl zelfs de Vereenigde r Staten het maar tôt 352 pet. kunnen r brengen. Men kan de cijfers nog onder een r ander gezichtspunt bezien, door de . arithmetische methode : die van het per-t soonlijk coefficient, welke de waarheid . nog, treffender in het licht stelt. Gegeven j dus het totaal van de bevollcing en het 3 totaal van den handel, kan men beeeke-nen, hoeveel van de handelsbeweging I per hoofd van de bevolking komt. Men knjgt dan deze tabel : Waarden van den buitenlandschen handel, berekend per hoofd in 1875 er in 1913 : Holland 666 fr. en 2330 fr. ; Duitschland 176 fr. en 397 fr. ; Engeland 373 fr. en 706 fr. ; Frankrijk 201 fr, en 388 fr. ; Vereenigde Staten 125 fr. en 241 fr. Gedureftde de genoem-de periode steeg het coëfficient dus in Frankrijk met 93 pet., in Engeland met 89 pet., in Duitschland met 125 pet., in de Vereenigde Staten met 93 pet. en in Holland met 250 pot. We zouden, zegt Roehe, hier kunnen staken, want de meest-eisciienden kunnen geen nieuwe bewijzen voor het be-staan van Holland als «volk » verlan-gen. Toch zou het ons spijten, niet een laatste bewijs te hebben aangevoerd. Ik wil nog spreken van Holland's koloniale macht. Nederlandsch-Indië en West-Indië vonnen een brok grond van ruim 2 millioen vierkante km., met e>en bevolking van ruim 38,000,000 zielen, te zamen het schoonste en rijkste koloniale do-mein, dat het meest begeerige en sterk-ste « volk » kan verlangen. Vergeten we niet, dat dit schitterend, buitenlandsch rijk toebehoort aan een « volk » van maar 6,000,000 inwoners, hetgeen in verhouding op elken inwoner 33 ha. koloniaal bezit beteekent. En dit kleine volk, klein in getaf maar groot door kennis, bestuurt zijn ernorme koloniën met een dergelijk meesterschap, dat een vreemde sehrijver, een Engelschman, een geruchtma*-kend boek schreef, getiteld : « Hoe een 1 kolonie bestuurd moet worden », waarîn hii de bestuurstelsels der Nederlandseh-Indische regeering uiteenzette. Ook in dit opzicht steekt Holland, naar de sehrijver verder met cijfers en docu-menten aantoont, gunstig af bij andere koloniale mogendheden. Ten slotte zegt Jules Roche: Laat ons ten slotte nog een beslissend feit vermelden : de Nobelprijs werd zes maal aan Nederlandsche geleerden toe-gend, Geen enkel ander land ontving in verhouding zooveel wetenschappelijke huldebewijzen. Het Bataafsehe bloed, zoo rijk, zoo trotsch moet voor elken aanslag bewaard blijven. Het Nederlandsche volk behoort niet tôt die volken, welke men onge-straft van de kaart van Europa zou kun nen sclirappen. Men moet Holland be waren als het prototype van een staat die zich zelf en groote koloniën voor beeldig weet te besturen, handhavend d rechten en de vrijheid van al zijn onder danen. Jules Roche kan, dunkt ons, van d erkentelijkheid van heel Nederland voo dit van zooveel studie en rechtvaardig heidszin getuigende artikel, verzekeri zijn. (H. V.) ONZE L ETÏ F R K UNO I (î F PRLÏSKAMP Pastor Leroy 18S8 We djelden gisteren d<fu brief med van Guido Gezelle, waarin deze spra van de Annales de la Société d'Emulc tion, in 1889 te Brugge uitgekomen e: over Westvlaamsche folklore handelenc Wij zijn het boek gaan opzoeken ei wilden weten wat er zoo allemaal in zo voorkomen. 't Is ons erg meegevallen dat boek me Franschen titel ! Denk eens na, behalv juist het titelblad is ailes op-en-to Vlaamsch. Gewoonlijk is het andersorr Ze beitelen Vlaamsch buiten op den ge vel, in marmer of arduin : Gerechtshoj Hooger Handelsgesticht, Koninklij Atheneum, Lagere hoofdschool voo méisjes, en als g'er binnen komt is al les... Fransch, of wat ze in hun Ant werpsch-Belgischen waan voor Franscl nemen ! In de Annales vinden we nu een bro en die heet Mijnheere Papepratus en zij Triene. Is het van Leroy? Best moge lijk ; naar den verteltrant kan het va: hem zijn, of anders weer van een die inenigvuldige Vlaanderaars die toch zo smakelijk kunnen vertellen. Want sma kelijk is 't ! Wellicht kent ge de geschic dénis ; zij behoort tôt de floklore va heel het land, met varianten. Bij ons i de hond Jonket Hassebas, het vuur : d gloria in excelsis, euz,, doch waar w alleen op wijzen is de verteltrant. Hoort nu, beste lezer naar de geschic dénis van Mijnheere Papepratus en zij Triene : Daar was 'ne keer 'nen oude pastoo die een maarte huurde ; en als ze bij hen inkwam, zei heur de pastoor : — Gaat ge 't hier kunnen gewon worden, peist ge, Triene? —■ 'k Hope van ja, Mijnheer de Pas toor, zei Triene. — Ja, maar ,zei de pastoor, dat gaa hier nog al aardig ; 't gaat al op zijn La tijnsch ; ik, vooreerst, ik en worde gee: Mijnheer de Pastoor genoemd, maar we Mijnheere Papepratus. Gaat ge dat ont houden? —• En hoe zoudt ge dat daa noemen? vroeg de pastoor, en hij wee naar 't vîer. — Hee, hee, 't vier zeker, Mijnheere —■ Neen, dat heet hier 't helsche kai naat. — En daar nu, hoe noemt ge di beeste? zei de pastoor, naar zijnen hom wijzende. — Hee, Mijnheere, dat is uwen hond 'k heb ik dat toch altijd alzoo gehoord — Dat is Mijnheer Hollegebas. — El daar nu die ander beeste? — Dat is de katte, Mijnheere. — Hier niet : dat is Jufvroue Toortel bus. — Maar komt 'ne keer mee, dat i] u mijn huis tooge, zei de pastoor. En als ze aan den trap kwamen, waa dat de kelder onder was, vroeg bij, naa dien trap wijzende : —• Hoe noemt ge dit hier, Triene? — De voutetrap, Mijnheere, of mis schien de kelderdeure. — Wel neen dat is de wenteltou. — En nu hier? vroeg de pastoor, den traj opgaande en in zijn slaapkamer naar éiji bedde wijzende. — Dat is uw bedde, zeker? — Neen, dat is mijn servatus ; serva tus, hoort ge wel ? Maar -komaan nog 'ni keere alhier, 'k heb nog een beeste, waa: dat ge wel moet vooren zorgen ; ze zit ii een kot 'einden mijnen hof ; wij zullei ze gaan bezien. En de pastoor en Triene gingen naai den hof, en als de pastoor de deure var 't kot opendeed, zag Triene daar een ve' zwijn liggen, en ze zei : —• Ha ! 't is een zwijn dat hier zit —■ 't En doet, zei de pastoor, dat is 't knuffelgehi.it. — En gaat ge al die aardige namen kunnen onthouden, Trie ne, peist ge? — Ta, ja, Mijnheere, 'k ben nog a goed van onthoud ; dat zal wel gaan. — Hewel, we zullen 't ondervinden Dat was de lesse voor den eersten dag 't was daarmee genoeg. 's Anderendaags stond Triene vroeg op, en dee'd heur een potje ko-ffie gereed Binst dat ze aan 't werk was, gerochl - den lioud aan het twisten met de katte, , die de warmste plaatse van den heerd - wilde hebben. Ze vochten dat het haar 2 stoof en ze liepeil alzoo naar buiten, - rechte naar 't zwijnskot. Triene, die be-naud was, liep haastig naar de deure van 2 den pastoor zijn slaapkamer, en riep : r — Mijnheere Papepratus, komt uit uw " servatus, komt langs de wenteltou: Mijn- I heer H ollegebas en Jufvrouw Toortelbus zaten bij 't helsch kamaat en kwamen in een dispuit, en loopen te gare naar 't knuffelgetuit. — Ha, 't is goed, zei de pastoor, 'k hoore dat ge goed van onthoud zijt, 'k zal seffens komen. Mijnheer de pastoor stond op, en scheidde de vechters. Hij was geheel te-vreden over zijn Triene : dat beloofde voor de naaste lesse. e Een Bestorming k ■ a Een Oostenrijksch oorlogskorrespon-dent van de « Lokal Anzeiger » schrijft : i Het was de 18e September. Tegen het a vallen van den avond riep een telefoon-signaal aile afdeelingskommandanten t bijeen. Dien nacht zou gestormd wor-e den, Er werd bepaald waar in de draad-p versperringen stormgaten gemaakt moes-. en worden. Om acht uur verzamelt de kommandant zijn sappeursgroep in een berkenboschje. Om half-,negen gaan de k sappeurs weg, rijk met bommen voor-r zien en tegelijk met hen de infanterie- - patroeljes. Langzaam sluipend gaat het . spookachtige front naar voren. Eerst, in i gedekt terrein, betrekkelijk snel en zon- der stilhouden, doch na een uur, vrij f er ,nog van de hindernissen van den vijand, slechts langzaam en bij tus-. : chenpqozen. Het wordt steeds moeilij-:1 ker, ongezien naderbij te komen, want r reeds voôr de hindernissen heeft de 0 vijand hier en daar luisterposten en pa-. Iroeljes. Toch moeten de bommen bij de _ hindernissen neergelegd of geworpen -, worden om zooveel en zoo breed moge-s lijke gaten te slaan. Bijna drie uur heeft e het geduurd, voor men aan de hinder-e nissen is. Reeds trekken de wolken weg en de maan zal spoedig opkomen. Op _ een dun-begroeide vlakte gaan de sap-,j peurs voorwaarts, geflankeerd door in-fanteriepatroeljes, die, als het vernie-lingswerk gelukt is, den vijand moeten r verhinderen, de draadversperringen te j herstellen. Nu is men er. Doodsche stilte. Het volgende oogenblik komt de s eerste ontploffing, dan de tweede, derde... tiende. Van de overzijde komt . reeds geweervuur. Daar wist men al wat er aan de hand was. Onze patroeljes t zijn in gevecht met vijandelijke, die uit-. gezonden waren om onze sappeurs te -,, vângen. Zoowel aan den Noordelijken II als aan den Zuidelijken vleugel en ook . in het centrum hebben de sappeurs hun r werk gedaan. Kuilen in den zand- en s kiezelgrond wijzen den weg door de ver- snerringen. Vele afdeelingen kunnen p echter niet verder, want de nacht is helder gebleven en de maan verraâdt s elke beweging. De vijandelijke machine-j geweren komen in aktie. Ailes moet stilhouden, ook de iufanteriepatroeljes, . tenauwernood 25 pas van de hindernis-' sen. Sooedig zal onze artillerie het voor-" bereidijQgswerk beginnen. De stormko-lonne staat gereed en tusschen de infanterie weer de genie met draadscharen, houweelen en handgranaten gewapend om tiidens de bestormin^ de bressen te vergrooten. Allen staan hartstochtelijk r oneewonden eereed. Nu heeft de artillerie het vuur geopend om de stelling rijp r voor den storm te maken. En welk een vuur ! Eerst langzaam, het eene schot na het andere, men schiet zich in. Ge-spannen kijkt men naar iederen treffer. Het is bijna eeheel licht geworden. Men hoort halfluid roepen als een versper-) ring getroffeu,wordt. Dan verstomt het 1 gedonder plotseling en tegelijk komt van den anderen kant gejoel en woest geschreeuw. Tôt aan de hindernissen ziet men den vijand in massa's opruk- ; ken. Dat was de bedoeling, de vijand moest meenen dat de artillerie opgehou-1 den had : omdat de bestorming begon. 1 De vijand geeft nu een uitstekend doel en het geschiet begint weer met ver-hoogde kracht. Het volgende oogenblik 1 vliegt een hoera- en eljengeroep door de : rijen van de mannen, die sidderend van ®l>anning staan te wachten. Onder het ■ ontzettend vuur onzer artillerie ziet de 5 vijandelijke stelling er nu uit als een • gfoote vlokkige stof- en rookwolk. In- • tusschen is het,geheel dag geworden. Goudkleurig staat de herfstzon aan den l hemel. De artillerie werkt heviger nog dan tevoren. In de stormstelling wordt het wachten bijna onverdragelijk. Traag sluipen de minuten voorbij, het is nog geen aeht uur, en eerst om negén uur zal "de; bèstonniirg beginnen, Ondank-s de vermamugen van de aanvoerd«rs wordt de troep steeds zenuwachtig N«g een half uur, dan nog een kwarti Eindelijk voorwaarts, in vollen z Ailes roept, schreeuwt, raast en wei onder het loopen het geweer van oene hand in de andere. De oogen z: strak naar voren gericht. De eeri draadversperringen zijn bereikt. M stoot, hakt, snijdt met scharen, hc weelen, kolven, zelfs met de blo< hand. Eenigen heeft het noodlot ree getroffen. De Russische machinegev ren hameren niet voor niets. Onze arl lerie schiet inmiddels achter de vijan< er. lijke stelling, de voorwaartsrukkende er. Russische reserve stuift uit elkaar. Nu in. zijn wij midden in het veld van prikkel- ■pt draadversperringen, de rechtervleugel iâ de er reeds doorheen. De eene vijandelijke jn ;rpep na de andere wijkt terug in het ite îabijzijnde boseh. Eerst op het laatste en >ogenblik temidden van het handgemeen fU- /.wijgen de machinegeweren. Nu worden rte de flanken gedekt en is de nieuwe stel- ds ling bezet. Plotseling is het dan weer /e- stil. De eerste gevangenen komen voor- :il- bij. De strijd is uit. De soldaten steken le- hun pijpen àan... Dageiijksch Nieuws DE SLUITING DER BRIEVEN. — In het vervolg zullen aile brieven, die binnen het gebied van het generaal gouvernement gericht worden aan personen die dezelfde gemeente als de afzender bewonen, mogen gesloten worden. NEDERLANDSCH=BELGISCH KO-MJTEIT VOOR STEDENBOUW. — Onder het beheer van den heer Paul Ot-let, den algemeenen sekretaris van den Bond der Internationale Vereenigingen, te Brussel ; van Dr H. P. Berlage, bouw-kundige in den Haag; Jos. Th. Cuypers, bouwkundige te Amsterdam ; Henri Evers, bouwkundige te Rotterdam, pro-fessor van de Technische School te Delft en afgevaardigde voor Nederland van den Internationalen Bond van Steden, en Lodewijk van der Swaelmen, landschaps-bouwkundige te Brussel, is er in Nederland in overleg met den Internationalen Bond der Steden, een Studiegroep opge-richt met het uitsluitende doel om bij wijze van voorlichting ter beschikking van de belangstellenden in België ailes te centraliseeren wat er verzameld kan worden aangaande de nieuwste ideeën, studies en proefnemingen in Nederland gedaan of ondernomen op het domein van steden- en dorpenbouw. Dit komiteit zal in geen geval zijne medewerking verleenen tôt het opmaken van konkrete plannen of, hetgeen niet hoeft betoogd te worden, tôt onderne-mingen van een financieelen of komraer-cieelen aard. De zetel' van het nieuwe komiteit is gevestigd in den Haag en staat in verbinding met de Centrale koan-missie der intellektueele belangen van het Belgische Komiteit dezer stad. Korres-pondentie en vragen om inlichting moeten gericht worden aan het Amsterdam-sche Bureel Rijksmuseum. (Bureel der Arch.) DOOD VAN REMY DE GOUR-MONT. — Men bericht den dood van Remy de Gourmont. Dat is een groot verlies voor de Fransche letterkunde, ! waarvan de heer Remy de Gourmont een der zuiverste vertegenwoordigers was. De heer Remy had zich, tegen 1890, tijdens de symbolische school doen op-merken. Zijn eerste werk was een roman « Sixtine » genaamd. Het is aan de « Mercure de France » dat hij de meeste studies, novellen en gedichten, welke zijn naam vermaard gemaakt hebben, ge-schonken heeft. De heer Remy de Gourmont werd den 4 April 1858 in het kastëel de la Motte (Orne) geboren. Hij gaf een tamelijk kras artikel uit, waarin hij de zaak van Elzas-Lotharin-gen verwierp, waardoor hij uit zijne ifunkties in de Nationale Boekerij ont-slagen werd. DE SOCIALISTISCHE PARTIJ EN DE VREDE. — De Engelsche socialis-tische partij heeft besloten om door mid-del van het « referendum » de meening van al hare leden aangaande de vredes-kwestie te vragen. Dit referendum, dat over een paar dagen zal plaats hebben, zal d^stemming der partijleden over eene du'delijk gestelde kwestie eischen. Het zal dan blijken welke de Engelsche so^ia-listen zijn, die ijverig aan de voortzetting van den oorlog willen meehelpen en welke degenen zijn, die met de onafhanke-lijke arbeiderspartij aan eene vredelieven-de politiek verlangen mede te werken. DE KINDEREN VAN HET ONBE= ZETTE GEBIED. — Een Belgisçh jour-nalist schrijft in een nieuwsblad uit Havre aangaande een reis naar het front in de niet bezette streken : « Verleden week waren er nog in de dorpen welke aan het vijandelijk vuur waren blootgesteld kinderen beneden de zeven jaar. Op risiko af van eenige onzer vrienden te bedroeven of wellicht te ver-bitteren, die toch achtenswaardige lieden zijn maar wellicht niet voldoende van de harde noodzakelijkheden van den oor-logstoestand overtuigd zijn, wagen wij het te zeggen, dat het feit betreurens-waardig is. » Het is niet door « ex cathedra » de verwijdering der ongelukkige kleinen onmogelijk te verklaren, dat men z;ch het « quitus » der putjlieke meening zal verzekeren. VERWONPERLIJK. — Het Maga-<:ijn L- Tietz beseft over 't algemeen dat het tijd wordt de Vlamingen en hun-ne taal meer te eerbiedigen,dan vroegere jaren het geval was. Zoo heeft men bijna altijd «met lof over zijne houding tegenover ons kunnen spreken. Des te verwonderlijker is het dat daar, wanneer dit reeds overal ~ wél het geval is te Antwerpen, nog geene Vlaamsche klasdagboeken te krijgen zijn. Wij nochten dan ook het genoegen hebben te beleven dat, op de tien minuten dat wij er omtrent bleven, er vier leerlingen om een Vlaamsch dagboek kwamen vragen en een Fransch weigerden. Een andere nam, na naar een Vlaamsch ge-vraagd te hebben, een Fransch ; één vroeg naar een dagboek, zonder meer. Wat denkt het Maeazijn Tietz ervan? DE GEDENKSCHRIFTEN VAN GRAAF WITTE. — Na den dood van ^raaf Witte werd in de Russische pers herhaaldelijk aan zijn gedenkschriften herinnerd, die hij in het buitenland in l'erzekerde béwaring had achtergelaten. De belangstelling voor de gedenkschriften van den grooten Russischen staats-inau is in dezen oorlogstijd des te groo-ter, daar Witte vrede met Japan gesloten had. Thans meldt men, volgens de N eue Ziircher Zeitung, dat een openbaarma-king van Witte's gedenkschriften niet te * verwachten is, aangezien de graaf per testament beschikte dat zijn nagelaten stUkken eerst na den dood van zekere hoogstaande persoonlijkheid mochten gepubliceerd worden. HET INLICHTINGSBUREEL TE GENEVE, BETREFFENDE DE KRIJGSGEVANGENEN. — Men weet dat het Roode Kruis van Genève een « Bemiddelingsbureel » voor inlich-tingen aangaande de gfc-vangengenomen soldaten der versclûllende oorjogvoeren-de mogendheden heeft opgericht. Het is eene reusachtige instelling waar dagelijks duizenden brieven aanko-men om nieuws te vragen aangaande Heden die als vermist op de verlieslijsten werden aangegeven, ofwel die het bureel verzoeken om brieven aan de gevangenen te zenden. Behalve deze briefwisse-lin"- ontvansrt het bureel het bezoek van honderden personen, die zelf. vol angst, inlichtingen komen vragen over hun zoon, hun echtgenoot, hun broer, die in de handen van den vijand vielen. Eenige cijfers zullen voldoende zijn om de énorme taak aan te toonen, welke dit bureel ondernomen heeft. Alleen reeds voor de Belgische, Fransche en Engelsche gevangenen zijn er niet minder dan 1,300,000 bulletijns op-gemaakt. Men moet weten, dat dezelfde namen dikwijls op deze bulletijns voorkomen, omdat die opgemaakt worden naarmate de lijsten der gevangenen in Duitschland verschijnen, welke lijsten eveneens de veranderingen van woon-nlaats der gevangenen cpgeven, die over de kampen verdeeld werden. Van 15 October 1914 tôt 31 Maart 1915, werden op dit bureel 48,774 personen ontvangen en ingelicht. Van begin September tôt einde Januari werden 900,000 brieven ontvangen en 400,000 verzonden, waaronder de 11/2 millioen aanvraag-formulieren niet begrepen zijn. In viif maanden tijds werden op het bureel 786,000 pakjes ontvangen waarvan 720,050 verder verzonden werden. Het aautal bedienden van deze eenige instelling bedraagt 1,200 mannen en vrouwen. Het is thans op de « Place Neuve » in een groot gebouw gevestigd, waarvan hef al de verdiepingen in ge-bruik heeft. FRANSCHE GELDBEHOEFTEN.-^ Naar « Le Temps » weet mede te deelen, is de Fransche minister van financiên met den generaal-bestuurder der Bank van Algiers overeengekomen, dat deze Bank aan den Franschen Staat 100 millioen frank zal voorschieten. Daar deze Bank reeds een voorschot van 100 millioen frank had verleend, wordt nu het totale bedrag, dat de Fransche Republiek van de Bank van Algiers heeft gtlMnl, i op 200 millioen frank gebracht.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.