lste Jaar, — N° 137 Vijf centiemen het nummer Vrijdag 27 Oogst 1916 De Belgische Standaard Poor Taal eu VoJLfe OAQBLAX} Foor Qod en Haurd en La nef Abonnementsprijs voor 50 nummers (fl ma&nden) bij voonitbstaling : Voor de soldaten : 2,50 fr. Voor de met-soldaten — In 't 1 and 3.B0 tr. ; buiteo 't land : 5.00 tr. Indien meer exempiaron van elk nummer worden gevfaagd, wordt de abonnements-prijs tnindsr. Bestuurder : ILVEFONS PEÈTERS. Vaste opstellers : M. E. BELPAIBE, L. DUYKERS, V. VAN. ORAMBEREN, B VAN DER SCHELDEN, Juul PILLIAERÏ Voor allt -aededeelingen zich wenden tôt ; Villa MA COQUILLE, Zeedijk DEFAfÈSt. Aanfcondigingen : 'o.a$ h - de regel. ~ Reklamen : 0.4.0 fr. de regel. Viuchtelingen ; a inlaaschingetv van 2 regels, 0.50 fr. Het Duitsche Gedenkboek over den Oorlog in België, in het tijdschrift « Van onzen Tijd » wijdt de heer Struycken een lang artikel aan het Duitsche antwoord op de be« schuldigingen van België, van Frankrijk en van Engeland. Het lijvige boek — een foliant van meer dan 325 blad-zijden — is natuurlijk bestemd om aile Duitsche gruwelen in ons land te ver-rechtvaardigen.De heer Struycken heeft het gelezen met het vaste voornemen onpartijdig te zijn ; maar hij kan het niet helpen, dat somwijlen de veront-waardiging zijne voorgenomen koel-bloedige objectiviteit dreigt te storen, en dat willens of nillens de veroordee-ling der duitsche methoden en het diep medelijden met de slachtoffers ervan door zijne woorden spreken. Duidelijk doet hij uitschijnea : 1. hoe weinig de Duitsche handelwijze strookte met de tractaten der Haagsche Conferentie, en hoe weinig de Duitsche officiers met den geest dier tractaten bekend waren ; 2. op welke zwakke gegevens, op welke wankelende zekerheid, de uitmoordin-gen en verwoestingen bevolen werden. Datwisten wij, Belgen, reeds lang ; maar 't doet toch deugd het te hooren bestatigen door een neutraal, vooral docr een Hollander, en de sympathie voor ons, zoowel als de afkeuring voor onzen vijand te voelen, door 't lezen van 't verweerschrift bij een eerlijk man teweeg gebracht. Het is mijn inzicht niet dat artikel te analyseeren ; dat zoumij te ver brengen. Toch kan ik niet nalaten een oogenblik te blijven stilstaan bij den titel van het Duitsche boek : « Die vôlkerrechtswid-rige Fuhrung des bclgischen Volliskrie-ges. » Volgens de Duitschers hebben de Belgische civielen, bijna het gansche land door, een wilden « Volkskampl, » — die als eene « flagrante Vefletzung des Vôlkerrechts » mag aanzien wor-den — tegen de Duitsche soldaten ge-voerd ; en die daad is voor hen de grootste euveldaad, eene heiligschennis van 't volkenrecht, waardig van de on-meedoogendste, bloedigste wraak, en — wij weten het al te goed — zij aar-zelden niet die wraak uit te oefenen. Maar wat is er van de intrede der Duitschers in België ? Welk recht had-den zij daartoe ? Niet het minste, want de voorgegeven reden : militaire nood-wendigheid, kan wel een voorwendsel uitniaken, maar geen recht. Zouden wij niet, met veel meer waarheid kunnen spreken van « die volkerrechtswidrige Fiihrung des Deutschen Krieges ? » Ik ben maar eene vrouw, oningewijd ir oorlogsarcanen ; daarom waarschijn-lijk, komt het mij voor dat de onge-rechtigheid van den laffen aanval, 't ver-breken der heiligste verbintenissen ge-pleegd door het machtige Duitschland tegenover het kleine België, aile weer-standsmiddelen wettigden. Diep overtuigd ben ik dat er geen schijn van waarheid ligt in de Duitsche aantijgingen, dat nooit de civielen de wapens tegen den overweldiger opna-men, tenzij misschien, hier en daar, een heethoofd, voor wiens handelwijze nie-mand verantwoordelijk kon zijn, maar even diep overtuigd ben ik dat zij die het recht zoo onbeschaamd weg onder de votten trapten waar het onze vrijheid, o; ze zelfstandigheid, gansch ons be-staan gold, en er hun eigen eer op den koop toe bij inlieten, slecht gekomen zijn te reclameeren tegen 't zij welke ongerechtigheid ten hunnen opzichte ! » Doch de Duitsche Regeering hadeene andere reden nog — nevens het « Volkerrechtswidrige », om de vreedzame inwoners van ons land met barbaarsche furie te fusilleeren. Was ze meer waard? Men luistere : «... Maar 00k in de door de Duitsche troepen nog niet bezette oorden, zso vooral in Dinant en om-streken, kon de niet-georganiseerde volksoorlog niet worden toegelaten, om-dat de Belgische Regeering tijd genoeg had gehad tôt een organiseeren van den volksoorlog volgens het volkenrecht... > Ik vertaal letterlijk. Aldus, omdat onze Regeering den volksoorlog niet heeft in-gericht, niet heeft willen inrichten, hebben de Duitsche soldeniers, op hoogei' bevel onze burgers vermoord, en dat zij hun orders niet discuteerden bewijst volgènde verklaring van een zekeren Di Petrenz, die zich te Dinant bevond op den morgen van den 240 Oogst, den dag na de bestorming : « Op den oever dei Maas, tusschen deze en den muur van een tuin, lag dicht links van de Ponton-burg een hoop gefusiileerde civielen, hoe veel, weet ik niet, ik schat ze op 3c tôt 40. Wie ze neergeschoten had, weel ik 00k niet. Ik hoorde dat het grenadier-regimentn0101 daar tôt eene executk was overgegaan. Tusschen de dooder bevonden zich 00k eenige vrouwen, maar bij verre 't grootste getal warer jonge knapen. In den hoop ontdekte ik een gansch onverzeerd, levend meisje van rond de 5 jaren. Ik nam het er uit er bracht het beneden in het huis waar de vrouwen waren. 't Nam chocolade aan, was heel tevreden en scheen zichtbaai den ernst van den toestand niet te be-seffen. Daarna heb ik den hoop lijker nog onderzocht. Ik vond er nog maai éen meisje van 10 jaar met eene wonde aan 'tbeen. Ik liet het verbinden et bracht het insgelijks bij de vrouwer beneden » Hier bij is waarlijk geen commentaai noodig i L. D. J'Accuse. In het zeer belangrijk en aanbevelingswaar digboek «J' accuse» , uitgegev?n bij W. de Haan te Utrecht en voor fl. 0,60 alom in dee boekhandel verkrijgbaar, wordt de schennis van Belgie nogmaals aan een scherpe kritieh onderworpen, die des te merkwaardiger iî daar zij van Duitsche zijde komt. Aan het hoofdstuk « de Belgische neutrall toit » ontleenen wij de volgende teekeaendt | passages: < De trotsche woorden, waarmee de Belgische regeering de onteerende jerwachting van Duitschland teleur stelde, stemden volko-men overeen met de houding van het Belgi • sche volk. Met onbuigzamen moed, met reusachtige offere hebben de Belgen hun land, hun vestin-gen verdedigd. Nog heden bieden ze, in den uitersten westhoek van Vlaanderen, een ver-twijfelden tegenstand onder persoonlijke aan-voering van hunnen, uit Duitsch bloed stam-menden, met een Duitsche prinses gehuwden koning.die deelt in de gevaren van den strijd, Geen wonder, dat zulke heldhaftigheid over gansch de wereld een geestdriftige bewonde-ring doet ontvlammen! Dat is de ware kamp voor vrijheid en onafhankelijkheid, niet de valsche, zooals hij aan 't misleide Duitsche volk wordt ingepraat! Wat is ergeworden van dit Duitsche volk, dat vroeger toch, v*6r het huidige verderf, zin en geestdrift genoeg had voor edele en heldhaitige daden ? Heeft de bevrijdingsdaad van den Zwitserschen < franc tireur » Wilhelm Tell onzen grootsten dichter niet tôt zijn schoonste drama geinspireerd. Werden wij niet opgevoed in bewondering voor den hel-denmoed van de kleinen tegen de grooten, voor den kamp der Spartanen tegen de Per-sent der Nederlanders tegen de Span jaar den, derzelfde Nederlanders, wier opstand onze Schiller met 200 diepe yymphatie beschreven en onze Goethe in « Et «rit » onaterfelijk ge-j maakt heett ? Eq wac a&Su wij nu, wij Duit-sctiera van 1914,. nu wedenzelfden heldenstrijd Van hetzelfde volk tegen ons de onderdruk-kers, zien en beleven ? Geen woord van me-delijden, geen woord van bewondering, zelfs geen teck en van begrijpen. Herinnert gij u dan, gij Ouitsche voorman-nen, onze helden van 1813 niet me»r, die gij nog pas 'n jaar geleden met opgetogen toe-spraken en fcestmaaltijden gevierd hebt? Was het toen 00k niet het gewapende volk, dat net zooals Belgie op dit oogenblik, met of zon-der uniform, den vreemden indringer terug-dreef ? Hoe wil de man uit het voik het ver-schil snappen tusschen soldaat en vaderland-verdediger, tusschen burgers en uniformdra-gers.als de vijand m het land staat, hofsteden en akkers verwoest, vee en levensmiddelen wegsleept, vrouwen en kinderen dakloos maakt ? De man uit het volk ziet den vijand, den inbreker, en bekreunt er zich voor den dtiivel niet om, wanneer hij naar'tgeweer grijpt, of hij een jas met blinkende knoopen of een boerenkiel draagt. Dat moet men begrijpen en dat hebben wij vroeger begrepen, toen wij nog in den rechten zin tôt geestdrift waren op te wekken, toen geestdrift nog niet in het rottend moeras van nationale zelf-overschatting en grootheidswaanzin versuk-keld was, die steeds met minachting en bar-baarschheid jegens anderen gepaard gaat. Dat moet men des te beter begrijpen, bij een volk als het Belgische, dat nooit aan oorlog gedaent heeft, zich nooit door een oorlog be-dreigd heeft geacht en sedert 100 jaar binnen zijn grenzen geen oorlog had gezien. Dat moet men menschelijkerwijzr begrijpen en tîààrnaar dan ?ijn daden richten. " " Geen wonder dat in het Buitenland, aile vroegere sympathiên vcorde Duitschers onder spotenaikeer zijn begraven en overgegaan tôt onze tegensta.iders, in de eerste plaats . tôt de ongelukkige Belgen. (( België " zoo schrijft de zeker niet Duitsehvijandelijke Karl Spitteler, in zijn boek, "Ons Zwitsersch 1 standpunt ", " Belgie gaat ons door zichzelve niets, daaientegen door zijnlotbuitengewoon : veel aan. Dat aan Belgie onrecht werd ge-1 daan, heeft de dader bij den aanvang vrij-1 moedig toegegeven. Naderhand, om er wit-ter uit te zien, ging Kaïn Abel zwart ma-ken, Ik houd het documentenvisschen in den zak van stuiptrekltendc slachtoffers voor een psychologische stijlfout. Het slachtoffer ver-wurgen was rijkelijk voîdoende. Het daarbij nog bclasteren is te veel " Zoo schrijft een Zwitser. Zoo schrijven en denken allen in de neutrale landen ; aile Belgische kunstenaars zonder uitzondering worden in Italie en Amerika, in Zwitserland en in Holland met geest Irift binnengehaald, op reuzenvergâde-ringen toegejuicht, net zooals wij zelven het 1 in 1902 met Oom Kruger en zijn Boerenge-1 ' ieiders gedaan hebben. België triomfeert x thans over heel de wereld l En wee ons, als we den Belgen, na den oorlog nog een haar \ zouden willen krenken I Deze troel in de hand onzer tegenstanders zal ons zedelijk ver-i slaan, zelfs aïs we op het slagveld de zege ij behalen mochten . \ De gecouleerde Duitsche destroyer I We meldden reeds overtijd dat in de haven I van Oostende duitsche destroyers geankerd iagen. Het feit dat zulkdanige destroyer eer-[ gisteren door fransche torpeaobooten in het \ zieht van deze stad werd geconleerd, beves-j tigt ten voile onze aieuwsmare. Deze des-^ troyers, doen dievelinge, te nachte, tochten f langs de kust. 't Is op zulken tocht dat de tôt zinken gebrac'nte destroyer door fransche itorpedobooten werd bemerkt. Onmiddellijk werd de achtervolging begonnen. Deduitsche destroyer niet kunnende ontsnappen,zag zich verplicht het gevecht te aanvaarden. 't Duurde niet lang of weldra werd het duitsche schip door verscheidene kanengeschôten gdtroffen. De op de fransche bootenafgevuurdeschoten, troffen deze slechts lichtelijk boven de vlot-lijn.Op een zeker oogenblik werd de destroyer Onder een kruisvuur genomen.Eeu geweldige ontploffing volgde ea 't schip zonk den diepen in,op eenige minuten. De duitsche destroyer werd door de werven « Vulcan » te Hamburg gebouwd. Hij mat 650 ton, was gewapend met twee kanons van 88 m/m, twee mitral-jeuzen en bezat viei torpillewerpers van 450 m/m. Hij liep vier en dertig knoopen per { uur, Laatste Berichten. ^ar'js. 25 Oogsts iS u. In Artois, in geheel den sector ten Noorden van Atrecht is het kanongeschut nogal hevig geweest in den loop van den nacht. Gevechten met grenaden hadden plaats rond Souchez en Neuville, in de streek van Roye en van Lassigny. Altijd hevig artilleriegevecht in Champagne, en in Argonne meldt men slechts eenige voorvallen van mijnenstrijd. In de Vogeezen, gevechten met grenaden op den Barren-kopf. Een onzer vliegtoestellen heeft dezen nacht de statie van Lorrach in het Groothertogdom Baden gebombardeerd. OORLOGSNIEUWS OP DEN YZER. Sedert gisteren staat liet gedeelte van 't front tusschen Stuyvekenskerke en Noord-schoote in vuur en vlam. De Duitschers bom-bardeeren met uitnemend geweld. Zonder twijfel willen zij op die manier de beschie-tingen van hunne barakken en troepenverza-melingen in Praetbosch en 't Bosch van Hcuthulst wréken. Bij Diksmuide werdhevig gevochten met grenaden. In dez8n nieuvv-soortigen strijd waren onze jongens den Duitsch weerom de baas. Al dit geweld rond Diksmuide gepieegd, versterkt onze meening dat eene actie nakend is. De weg naar Kales wordt voor de Duitschers nogmaals eene opperste tentati.e, met eene af-wijking op Dikmuide om een gebeurlijken terugtoçht van 't Belgisch leger ai te snij-den. Dochzeblijven zondigen tegen de sterkte en de sterkte is onze deugd ! FRANSCH FRONT Een oogenblikje aandacht voor wat ge-beurt in den Ëlzas en Vogeezen. Ons dunkens kan al 't geweld dat zoowel van duitsche, als van fransche zijde bijzonderlijk, daar gepieegd wordt, geen zuivere artillerie-demon-stratie zijn. De krachtdadige inspanningen die het fransche léger, er sedert ettelijke dagen op nahoudt en waarbij verschiliige lijnen ioopgrachten veroverd werden, wijst op eene keering die schijnt genomen om dit gedeelte van 't front eene viiziging te doen onderstaa.n. Watneigt ons altijd te spreken van een duitsch offensief in 't Noorden en doet ons de pogingen stilzwijgend voorbij-gaan die door de Franschen klaarblijkelijk ginds aangewend worden met het doel den Elzas te ontzetten ? Een natuurlijk gedacht, omdat aile bladen sedert maanden gewagen van een duitscfc offensief dat tôt nog toe 5 uitgebleven is. Houdenwe 'ioogop de Vogee-s zen, daar broeit iets in die hooge bergen. 1H DE ALPEN Methodisch, zonder bluf of blaai, werkt het Italiaansche leger in 't stille voort aan de 1 bevrijding van de irredente-provincies. We | schreven eergisteren dat nu, in 't korte den val van Goritzia mocht aangenomen worden. - Thans zijn de eerste voorteekens daitr al. In s den laatsien nacht rukten de Italiaansche le-| gers op de Isonzo en het Carsogebergte in 5 zulke gunstige mate vooruit, dat deinsluitiDg | van deze Oostenrijksche vesting wel in de | eerste dagen een voltrokken feit zal zijn. I Meer dan ooit wordt demogelijkheid inge-S zien van eene Italiaansche ontscheping op den overkant van d<î Adriatische zee en eene samenwerking met het Servisch-Monte-grijnsçh leger mag wel ingezien worden. IN DE DARDANELLEN Allerlei geruchten komen uit Constantino-pel overgewaaid. De Turken beginnen al-lengskens te beseffen dat ze er niet pluis meer voor zitten. De Dardanellen-actie begint hun deerlijk in den weg te staan nu dat weeral ontschepingen op ontschepingen volgen. En nu Italie hen zal op den nek vallen met leger-en vlootmacht wordt er ruzie gestoekt in 't huishouden. Jong- en oud-Turken staan tegenover elkander als hond en kat. De turk-sche officieren schreeuwen naar munitie-voorraad die Rumenië niet doorlaten wil. Bulgarie dreigt ep te komen als een onweers™ gevaarte. Heel 't Tursch bestuur is slaaf ge-worden van de duitsche heerschappij. Duitsche officieren voeren overal 't hooge woord, zenden troepen naar hier en ginds. De Turk draait zijn laatste perten af. Het einde van < dat ziek mensch > is nakend ! | Brief uit Engeland. I(van onzen gewonen briefwissélaar.) Zaterdag, 17 Oogst1915. En nu Vooruit ! Reeds 345 munitien-fabrieken in Engeland. Dj. voortbrengst van tnunitie reeds HONDERD-maal grooter dan ver leden jaar. Miuister Lloyd George doet heden eene openbare mededeeiing van groot belang, vol aanmoediging voor de toekomst, mededeeiing nog uitgebreid in een interview eergisteren toegestaan aan M. Joseph Galtier, Franschen dagbladschrijver, ver tegen woord i^er van het Parijzer blad «Le Temps». « De voortbrengst Ivanammunitie nuin Engeland isverbazend», zegt de Minister, en het vooruitzicht van de « toekomst is aller-uitstekend I Niemand, uoeh in Frankrijk, noch in Engeland, had vroeger kunnen denken wat overgroot verteer van ammunitie er zou vandoen geweest zijn ; nutteloos daarover te vitten ; klagen over misrekening is dan slechts nuttig wanneer ze niet ten goede geraaakt wordt. En dat is nu gedaan, zoowei in Frankrijk als in Engeland. Een van de redens van achteruitstel in het leveren van muuitie, was dat de groote onder-nemers moesten berustenoponder-aannemers, en dezen dan opbunnebeurt, moesten dikwijls ' wachten naar machieomakers. Al die rnoei-lijkheden zyn nu, al lang, uit de haan ge-ruimd.De voortbrengst van ammunitie in Engeland in Juli 1915, was vijftig maal grooter reeds dan in Septernber 1914 ; nu in Oogst, sieents één maancl later, is zij reeds hon-derd maal grooter ; dus, dat wij nu, sedert de toepassing der munitie-wet over twee maanden ingevoerd, wij nu in één maand reeds de reeds zeer hooge voortbrengst nog van vyftig per honderd doen rijzen ! En ik mag u nog zeggen dat die rijzing elke week, elhe maand, van hier voort verbazend nog zal aangroeien ! Reeds meer dan twaalf duizend van de beste mécaniciens, die aan de vuurlljn ston-den, zijn weêr geroepen, en reeds werkzaam als meester-gasten, voormannen, Ieiders, fijn-werkmakers tusschen onze honderd duizenden munitien-werklieden. En ik zal er nog terug-roepen ; zoo 00k deed Frankrijk, dat korte-lings nog 13000 eerste klas munitiewerkers van het front haalde, om ze naar de nijverheid te zenden. Ik ben verheugd u 00k te kunnen melden dat reeds 345 nijverheids inrichtingen werken uitsluitend voor den oorlog, ii jEngeland ; inrichtingen die dus onder de toepassing valien van de nieuwe cmunitie-wet», 't is te zeggen, dat ze werken uitsluitend voop het Ministerie van Oorlogsvoortbrengselen, dat geen enkel werkman er uit den weg kan of mag zonder 's Ministers toelating, dat de nijverheid aanhoudend onder toezicht staat van het Ministerie, dat de wirçsten van den werkgever beperkt zijn, zoo dat een zeer mer-kelijk deel der winsten in de kas van den Staat te rechte komt, dus voor het gemeenebest, en dat de werkman, die over çtier werat, weet en voelt dat zijn moeite niet alleenlijk gedaan is om zijn jongens en zijn medematen daar, in de vuuriijn, te beschermen en om het va-derland te redden, maar om, geldelijk ge-sproken, de kas van den Staat, dus van Jan en alleman, te helpen vullen ea steunen. Eindelijk, door de toepassing der nieuwe wet worden 00k aile bepalingen en strenge verbintenissen van de werkbonden, voor den duur van den oorlog, zoo niet teenemaal op-geschorst, dan toch, ten minsten, veel ver-slapt en los gelaten. » De Fransche dagbladschrijver mocht, naderhand, enkeîe dier munitie-inrichtingen bezoeken, namelijk te Sheffield, dat de indruk weêrgaf, schrijft hij, van den Vesuvius in voile werk, met duizende vuur- en rookspu-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.