; Jaar ~W 59^ Vijfcentiemen netnummer" Dinsdae'21 Maaptl916 DE BELGISCHE STAnDAARD RACMf 8 A A W T , /v\A ^ - ~~ Stichtcp-lBest uupder» : — ® ïldefons PecCep Fo^f[ Opstdlers : M, E. Bblpairb, L. Duyïer», V. Van Grambçrbn, - g®**. - n ... T\_ €f . rv- * "Y7 r*r — Ttvttt P. Bertrand!^AN DBR SCHBLDBN. D' VAN DB PEKRE, D* J. VAN de \ Abonnementsprijs : Voor soldaten : Voor x œaand fi - ^5.—Voor 2 »*a-dcn fr V'S — vo°r3 ttMndcc h. 5,7, | «istscld**» m 't i ..d : Voo» 1 fc^nîî <> >,75 — Veora n.jararen ir. 3,5° — Voor 3»*»ndMi fr. 5,35 SS331 .YWnfifngBllIlT Il II II l— ■! ■■iiw-...p, Vf M , , , | y 1 mrmnve r M I— ■! il I Ml II |^|^gWKCTxak^^»**^^r-■ A«nkoadigiagen : 0,35 fr.Jde rçgel — Reklamen*: 0,40 fr de rt^el. —iVluohtslingsn : j imaischingen van a regels 3,50 Ir. Voor aile mededeelingea sich te wendesptot : Villa MÀ COQUILLE, Zeedijk, DB PANNE. sc-vsriass ara 11 ■■ Bit ll.l . -r.r^-r r:J ■■ 1 J.MKUHMWUnr ■ DE VLUCHT DOOR Prof. Dr. Léo VAN PTJYVELDE Met knaliend geweld bîeven de gruwe-len van den aanvaagenden oorlog losbar-itea bovea Belgcnlaad, en versi&genheid wekkea waar de laatste geslachten, in de aalige&de oveïtuiging dat œachtige geburen hen beseherraden, rustig door-werktea en allengs vroom en vreedzaara aan 't genieten waren vau de wslvaart, die een stage arbeid h un verworven had. Bij viager, waren in bun steden ên dorpen de echo's aangewaaid van bet lijden, dat veien o'ndeï h un landgenooten weerloog moesten ondergaan, doch zùô ontheiligend klonken die tijdingen van woestheid in de wijdiegsvolie gemoede-rsn van de recbtgeaarden ondet de christenen en beschaafden dezer tijden, dat hua begrip er zich instinctievelijk voor sloot en dat zij bun geloof in den rechtvaardigheidssin en de broederlijk-beid der menscben stii wilden beveiligen binnen de gealotenheid van hua eigen zieleleven. Doch de weeklachten weeden talrijker en luider, en toen kon niemand raeer verhoedsn dat zijn angstig voorge-voel pijaUjk achuchter vooruitreikîe nsar do dingen, die komea moesten. En de versearikkingen kwarnen... Totdat ie iaatste versterkte stelling, die allen betrouwden als «en onverwin-nelijk boiwerk van de Belgische vrijheid, op haar grondvesten begoo te schokken en, toen z« piotseling iaeen kraakte, vie! 00k met ééa siag over de gemoede-ren der Bslgen de ijselijke werkelijkheid vas de ontgooeheliug : bet was of de koestereade sasaenleving, die zij geor-dead hadden naar hua eigen inzicht en waaraaa hua wezen vergroeid was met al de vezels van bun gemoed, aan flarden werd gerukt. Het Geweld, dat niets eer-biedigt ea niets spaart, was in gesloten gelederen opgerukt en verdreef het heilige-in-dsn-mensch, dat voor de los-gelaten furie op de vlucht geslagen was. De vioed van oorlogsgeweldenarij had honderdduizenden ennogmaals honderd-duisenden ,uit aile strekea van België naar het Noorden van hun land opge-stuwd en spoelde nu deze weerloo^eu als wrakken naar de o.evers van het naburige Holland. Het was een indruk-wekkende optocht, vol verscheidenheid entoch imnaeraan eeszeivig van pijnliike ontdaanheid en gelaten-zijn. Havanloos waren ze aile, die vluchtelingen, of zij modekleeûeren hadden aangetrokken en hun kostbaarste schattea in lederen tasseben droegen of slechts een handvol van het ncodijfe bijeen hadden geschar-reld en in doeken samengepakt : zij waren uiî hua biandende huuea opga-sebrikt ea vôor de barstende granaten gevlucht of, bij het naderen van het gevaar, hadden zij, in een vluchiige intuïtie, gezien dat bet beter was afstand te doen van wat men met aoeste vlijt tôt «igendom verworvea had, en waren zij ep de vlucht geslagen ora het koste-lijkste bezit — het levsn — in veiligheid te brengen. Wa&rheen zou de tocht gaan ? Wisten ze 't zelf ? Ze waren vogelvrij, zonder land, zonder rechten, zonder bescher-ming, ze hadden dak noch dekking, en hun broodwincing was ginder gebleven, bij bun eigendom en hui- lisve omgeving. Waarheen ? Zij dachten er niet over, AUeen verre weg van het moorddadig geschut, dat achter hen bleef aandoede- fftfl Pfl maf ffirn». /I* «lanal. ». \ het onzekere was en ds wreede verder-j viog bleef rondwaren... Oter ds grer.î ! souden ai| alvaat beveiligd zijn tegen de | graweting, die hen achtervolgde et | waartegenover zij ra&chteloos stonden j Zij werden er als bïoedera en zusterj i liefderijk ontvangen en lieten zich, in d< I koestereade veiligheid, gewiilig me | meiïsehenliefde aaien, stil dankbaar on de genoten gastvrijheid. Algauw heef l het hen met het lsven verzoend te ziei | hoe de goedhartige burgers van de vrij< = landen, in bewonderenswraardigen soli \ dariteitsgeest, toegesneld kwamen en d< 1 armen opensloegen om op hua borst ts ^ drukken de menscben voor wie ander< 'i menschen wolven waren geworden. Voor den geest der bewusten blee 1 toeh de sarrende vraag opduikea : waar I* heen? Want de algemeene neigingei der menschelijke# ziel gaan hun onont wijkbaren gang en ca den vloed vat gelfvergeten offcrvaardigbeid, moeat d( ebbe komen van de gewoonten en dei dagelijkschen sleater, die bij de hulp vaardigen de indrukken der aanschouw-? de ellende wischt uit het strandzand dei I geheugenis. En bij de ellendigen, wiei ; zenuwea door h«t liiden tôt overprik-kelbaarheid wave» ' gespannen, blec j aldu3 de vlucht voortduren. Zou hur î vlucht keeren en teruggaan naar de ver-i nederiog in de strekea, waar hun eigen-| dom blssf en ailes hun vertreuwd iis, ' doch waar ook het verdert hen tegen-; grijust ? Of zou hij gaan, daarbuiten, ; naar eea donkere toekomst langs aer dalenden heavelrng, waarop de sta( steeds moeilijk tastcad neergezet wordti Of zou de weg nijgen naar de goedheic dier menschen, die zich blijven crbar-men, en nog nader naar den Leider vac 's menschen lot — « nearer to Tbee, my God » — tôt de nauwer verinniging bereikt wordt met den Vergelder van he! kwaad en den Hersteller van het recht, op wien allêéa men zijn hoop kan gron-den, nu de bodem van de beschaafde menschelijke samankving van onder d« voeten weg3chuift ? Waarbeea ? Nôg duurt de vlucht voort te midden van het gewone leven, dat ons in rustiger oorden omvat, in deze tijden, die, in pijnlijka weeën een nieuwe samealeving baren. Schruwelcad willen wij redden het beats in ons, het eerbiedwaardige, dat zich in de mcnschsnziel vormde door baasttwee duixend jarea christendom heen. En bij de se vlucht vôôr het booze van den menschelijken trots en de menschelijke ruwheid, drukken wij het kruis der hei-ligheid diebter aan de bevangen borst en luiken wij de oogsn voor den woestea w«sreîdorand,om de inwendigeaanschou-wing van het ware, goede en schoone, j van het heilige ongerept te bswaren. •» i-.. . PAPIERLINGEN 1 a « ■ 1 ht 11 k I l« w h 11 Een verschijnsel wel 't opmerken waard I Duitschland i» btnauwd voor niets ea niemand. Het 1 erkent geen enkel wet, geen enkel recht, en valt aile t macht aan die h«tn den weg veripert, met wilde ra-5 zernij... uitgenomen éeae : de geestelijke, xedelijke | macbt van het Pauidom. Onzt Kardinaal, doet wat hij wil, gaat waar hij wil, zegt wat hem luit.... en sliogert t de grooUte verwijtingen naar 't hoofd der moorde-t naars. Ze dansen en trippelea wel van woede..., maar daarmêe is 't.... al. Ze zijn bevreesd voor die macht I die hem beschernat : de Kerk en het Paugdom Heeft men oolt meer geschreeuwd dan in onzen tijd dat Kerk en Pausdom aan 't verdwijnen waren I Qij, ; 3 blinden die oogen hebt om niet te zien, bestatigt ge niet dat DuiUchland, dat Engeland, Rusland, noch Frankrijk duchtte, beducht is voor die macht.... en dat de keizer tegenover Onzen Kardinaal, schier een Theodosius is tegenover een Ambrosius ? 11 Misschien, zot van woede, legt hij eensdaags, zijn hand op denheld van Mechelen en zoo... op Paus «n Kerk. Maar om «alke daad gepleegd te hebben zijn «terkere Kolossan gevallen daa de Keizer. 't Is se-dert negentien eeuwen waar : het bloed der K«rk teelt Christenen, maar versmacht terïelver tijda hen, DE MOLENS Jud JCM. v/ JLM a-i -'.v T Oo 't wolkengrij» van westelijke luchten, de molens rijzen waar de raven vluchten... Witgekaproend, het kruis der wieken grijs van 't ttof der jaren sn dezelfde wijs om heèl dea oogst, bij schepels, fijn te malea, staaa ze daar top in 't landschap, 't feodale... Een brieschend vierspan zeult de vrachten aan. De hoeven klepp'ren op de steile baan. Trap-op, trap-af, gespierde mannen trimmen, lossen de wageas, zwoegea, sjouwen, klimmen ; 't gebinte kraakt ; de wind giert itapeldol en blaast de zeilen van de wieken bol ; de zware steenen kreuaen 't oude liedje en in den apiegel van een bruisend vlietje schijat heél 'tgedoe een waterschilderij. Zoo itaan de molens, veraf, of nabij I In Veurae-Ambaeht, 't nijverige en vroede, waar wordt gekamjt om schaars een veie roede van dea alouden vaderlijken grond, daar staan ze als torens op dea horizont I Spijts storm ea wind, de meeste molens zingen en houden bij de schromelijkste dingen hun goeden luitn en stoerea levenslust. Maar and're treuren stil. Vlak bij de knsl naast 't klatergoud van zonceblonde duinen, daar ligt er éea erbarmelijk in puiata 1 Zijn wal is nog van 't bloed des vijands rood dat in fonteiatjes uit de woaden spoot... Met stille woorden zal ik u vertellen hoe reemnjkhij bezweek, te Ramskappellt. Het epos ging zija gang. Wij hielden stand op 't laatste hoekje van on» Vaderland, . heldhaftig en wanhopig... Legerscharca botsten opeen met moordende gebaren... O ! rij aan rij sloeg neer. De bataljon» •tormden door 't vuur vaa honderdea kanens, en vielen velen ia danteske pijntn : toch bleef dt hoop in onze oogea schijnea. Kortom we zegevierden ! Dag ea naeht, we kampten tegen ongelijke rpacht, tôt w e overmaad en voet vôor voet gewektn, de vijand kon door onze rangen brtken, den Yser overtoog ea lengerhand doorfilttrde in het onbezette land... Was 't onze schuld ? We hadden àl gegevea wat men kaa eisehen vaa een mcnschenlevea 1 Sinds dagen was geen bete broods genut,.. We waren koortsig, «tram en uitgepwt. Fluks werd het dorp bezet.Maar 'tzon nrst duren We kregen hulp en weer begon het vuren. 't Dorp vloog in brand vaa 't dak tôt 't kerkportaal en de aardbol zelf spleet bij dit ploffend staal en braakte uit duizend kraters assche èn steenen Plots ping een daver door ons moede beenen. Een horen blies den aanval en vol hoop stak men de bajonnetten op den loop 1 De Duitschers lagen veilig diep verscholen achter den wal van eenèn steenen molen, en htdden daar hun mitraljeus gericht ^ op onze borst en op ons aangezicht. De kogels floten over baan en pleinen j éen stond was er wat vlotting in de lijnen, éen stond maar — en dan rukten we ijlings 6p éen vast gedacht in onzen dolleo kop, éen kreet op onzen mond. éen vlam in de oogea, 't geweer geveld vooruit, den romp gebogen, gelijk een golf die aanrolt en verdwijnt en in haar schoot een lied van wee dodeint,.. Wo hoorden slechts den schal van de trompettes, we zagea slechts den glans der bajonnetten... 't Gevecht begon rondom den molenwal, en 't werd een feest van bloed en luid gebral, éen hol geknods der kolven op de rompen, éen steekspel wild, éen bijten en éen stompen étn kerkhof waar 't beschoten molenkruis gelijk een eereteeken op stortte, in gruis... Toen ging het voort, van deur tôt ëeur, verwoed, totdat de laatste Pruis in 't walmend bloed van zijne makkersom genaé moest smeeken... Gij wie dit leest, ik had beloofd te spreken metlijze stem en haldebrengend woord, hoe daar een molea stierf, ten Vserboord.,, Maar and're zingen wel. Gcdnldig wachteBj zij op de rijpe ea gulden korenvrachten die reeds gedijen in den vruehtb'ren grond «n aan wier aren 't bloed der helden ront 1 FRITz Frahckh. Diksmuide, 15-2-16, —1 r '^'-7a'M>rt»7afi(Milrl.-TT.rnr-T«nTiw-7raaT WEER EEN HOlLAMDSCH SCHIP GETORPEOEERD Het hollandsch schip «Palembang» is in de noordzee jetorpedeerd. Het wordt voor de Nederla.ndsche regeering een zaak U -1 T? .i. J _ rr*_ t . . 1 n < 1 Alle uur een lepel! —— TtTBKSOHE WAABHKID. Iaderess weet «ker dat Emroum, ia Ar-mania, w&ar dtRaissa, oader Groot H-irtoj; Nikiaas, aoo'n Bchitter*nden, verredrage& den *«g® wennan op de Turken, een ver 8terkte s;ad is, sella de sterkate stelling ?%£ Iden vijand ir: het Ooaten, mat vijltian nicm werwetschs fortsn, bemand mat Daitachî Kruppcrs, van de laatste sneê. D&t de ztgi van Erseioma de grootsîe triomf voor dt Bondgsnootea wss, sedert den slag van ds Mime, e«n zege zoo greot, — de Duitscheri die anoers traag van stekc zijn, «a taai in d« lesdsn» ala er te bek«na«n valt en tes te gevcfj, getai^en het zelf, — dat al de Inzich-ten van onzen vijand er r»«ê ontschutteld zijn, en dat dit werkelijk het begia waa vac « het ka*reQ vaa de kaarten », in âazen oar-log.Maar,.,. w« zijn allemale mia, tes mlnsten. als we de Turken mogen gdooven. Na dapec lang swijgsus, ta zeggeca < dat sr nieta ti mclden en waa », is er eindelijk een Turkact offleinl verahig verschenen, nameûa dat Tarkachen Legeratai. Qe moet dat lezen : < Uit krijganoodweniUgheden, ons lcgei « ia achterultgetvckken, zonder vtrlieaen ko*-« gmaamd, uit Erzeroum, mear weatwaar^a, c »a eene bezetting, tien mijlea oastwaarti < de atad, varnietigd ta hebben, miiagaderi « vijftig onde kanotmen, 't ncêalefea niel « waard. « Er ia geen woord waar in het uitgevon- < den Ruiaisch veislag dat, bsnet de inaeming < van Erzeroum, er daiiaad kanoaneo ai < 80.000 krijgsgevangen in de handen dei « Ruasen vieleg. « In der waarfetid, " geen ontmoetiog hac < plaats met den vijaad rond Erzeroum, oit-« geweerd in het gevecht op de bovengo-saelde plaats. « In der waarhcid, Ersaroum ia g««a ver-4 sterkte plaats kosgeaaamd, maar een opes « atad t » l Ean stap verder, de Turken zullen officiiti beveatigen dat Erzeroum niet bpataat, dat » er gean Russen in ArmenU.zijn, dat... er geen Russsn in de weisld te vinden, ! aija of leven 1 Waarom niet ? Als ge nu toch aan 't (japon zijt, 't is ai eens gapens, en duizend Eegt g« met den zelfden asem ea 't zelfde gemak als tien es als eeti i En daaraan siet ge, hoe dat ge allemaal mis zijt.glj daar die dachtet dat de Duitschers de grootste leugenaara In de wereld war«a ; dat al wat de Duitschers zeggen, van dea Kdizer tôt aan Sonnenschein, al verdraaid, verwrongen, overdreveû, gelogea ea gelas-terâ was, dat clke Duitecher besmet was, tôt in h?t merg van sijn beeaderen, met leugecsiekte, en dat ge dus goed deed, en wel moest doeo, wildet ga ni et bedrogen sija,, van altjjd iiet tegesovergestslde te gelcoven van al wat de Duitschera geggen of schrij-ven, wildet gij de wasrheid Wetea.... Mis, meosch !.. De Duitschers sijn schaars e erlingea, schaars beginnelingen is de ieu-genleer, vergelsken bij de Tarkea ! Ea, bij dat er gezeid wordt, het is daar aacgenomen, in Turkeye, en algemeen gswe-ten, éat als ge twee wilt beduideo, dat ge twintig duizend moet sesgen 1 Eenvoadig zake vaa malknar te veataaa, ea de bediedenis vaa de woorden 1 'tSlacht van Pietje Croete, die vas zijn Met je Moeie al honderd keerea bavondea was : met leugeas, en nu nog 'ne keer Metje Moeie xag afkomen, langs dsn trap, met zijaen soa> dagschen broek in hare «en hand, en zeven groote brokken kandijssaikar in haar aader. — Ea dàt, blekte Metje Moeie, dàt es is xeker ook geen suiker ? — Dàt,... neen't, Metje, 't zijn marbels 1 En zeggen dat Pietje Croeie op verre sa nog geen Turk en was ; bij was, immers, vaa Zilleghera !... \T a nmTn !/»> a m ê Onze Kerstgeschenken Van aU* kanten stroomden ont de dankbi-iuiffingen to». Onder de ult çttuigenisstn, drukken ue hieronder gaanckn brtef, otn onze mtide gevere te toonen mik genot hun gtjun-de ptnnmg onze jongms hee/t gtbraeht. Geachte Heer, Met bdwoaderende dankbaarhetë haddea 1 we iQ uw achtbaar dagblad gevolgd de steeds hooger klimmende iijat d*r goede ea mede-1 lijdesde k«rte«, die doot uwe gelukkige en 1 oorsprookelijke opvatting medew«rkten tôt het opbearen der soldâtes. Op'tonverwach-sche kwam uw geiehcnk (een accordéon) ons to«, maar onverwacht was niet onbemind, w^nt eeuieder herdacht zich welk verm»ak vroeger onze accordéon ons verachafte en hoe aangenaam hij onze vrije aren deed voor-bij vliegen. Op zekeren ongelukkigen dag nochtans, — 't was aliof de vijand one laatste ganot e&s wilde ontrukkcn, — werd de accordéon bin&t het bombardr ment in «tukken geschoten. De taerinneriag a m ons bemlnd instrument biesi ons bij. Het volgde ons steeds tôt op de eerste posten, n.ur de loop-grsehten, in ruste. Te veigeefs sochte1? rs aaa e«nen andereo accordéon te gerakea tôt op het sogenblik dat uwe goedheid en deze van uw medewerkers ons de biijde verrassing bracht. Mochte hij o&s opbeurea in de barde aren 1 van ons harde leven, en het geiak hebbea 1 van oss te vergezelien tôt cp 't einde van den atrijd om met ons het lied der everwin-nisg en der zoete vrede ie beziagen. Daak, Qeachte Heer, nog eens dank in saasa van • geheei onze compagnie 2/III1* Linie voor | uwe geschaaken, den accordéon in 't feijzoa-der.Ontvangt, enz. L. P. in de loopgraven 4-3-11. iu dt BalgiscM Knsstenaars en fionviaeesten Onder de bescherming van Micister Helle-putte en ten einde de studies betrekkelijk het berbouwen van ©fiza verwoeste steden ea dorpen te vergemakkel]jkea, werd is de « Musé« Social > rue Lu-Cases, Paris, een studie-midden opgericht waar alie Belgische kanstenaara en bouwkuodigen, in mime tait ts ««ne reeds zeer beiangrijke documentatie de zaak ketreffsade zullea kanaen raadple-g«.De Belgische kanstenaars en boowmees-teis, die zich zoudea willen kten iaschrtJven divnen zich aan ie geven bij M. Verwilghen, ingenienr bij het Ministerie van Openbare Werken, die ken inlichten zai wanaeer het lokaal deâaitief voer de belanghebbeadea sal ter beackikking gesteld wordea. Het diene er op gewesen dat de leergaagea bijzonderliik voor de aitgeweken Belgen be-atemd,isssen over bouwkunde, beeldhouw-kunde, en over allerhande bedrijven de opbouwiag der atedea naar de modereste ait-vindingen betreffende zallsn behandelen. Een flollaiMe trausatlautiekar getorpedeerd De duitsche zeeschuimcrs hebben een meuw misdriji op hun geweten geladen. Bij het lichtschip « Noordhinder » in de Noordzee werd de Hollandsche trani-atlactieker * TUBANTIA », die ongt-veer 400 reizigers aaa boord had, zonder verwittiging getorpedeerd. Het schip xonk op tien minuten, doch meest aile opvarenden konden zich redden. m i m ^Van morgen beginnen we eetie reeks artv> kelen « over de scbadeiyke gassen door de Duitschers als oorlcgswapen gebruikt. Geva-ren, Beschutting », Deee artikelen werden spécifiai voor onze soldaten geschreven. Het is dan ook in hun i belang, di nummerz waarin die reeks ver- ' 7 2. 7 ... j t

Er is geen OCR tekst voor deze krant.