Voor Ta&i an i'olk àb-'jBoeoeùltprVê toor 60 <1 Mj »oonllkeUilS< l Voi>r d» *o4<U»«a : M,60 tr. , v<,ot <1« aMrt-«oid*t«i - la 't Umé 8.60 tr.; 'i !»■« : 6.00 tr. aieef jxemp!m«û *«t «1k onntacr worden gevrwifd, wordt <i« aboonemeou ^ œiû4er. r OAOBLaAJD Bastorartor : ILDBPONS PKXTBRS. Vute opsfllT* : M. S. BKiPAUUI, L. DUYOI», Al VAX* OmAJKBMLXW. B. VAN DBS ■OHXLDKM, Juul ITLLdLAB&ï j Voor Qoé an Haard en *&ad Voor allr "r.ededeelingen zich wertden tôt 5 Villa MA UOQOILLR, Zeedijk 9S F A K R E ; I Aanaondigingea : o.aj t - V. regel. — Rcklaœcn ; 0.40 fa', de regrf, I ■ VluchUliagen i ] »en vau a rageli, j.jo ir. De Macht baart Recht (Bismarck) Darwin was een knap Engelsch na-tuurkundige en een bartstochtelijke reiziger tevens. Met scherpopmcrkings-gave b*reisde hij ieerend en bewondc-rend de vvelige streken van Zuid-Ame-rika.En toen hij in 1855 naar hct vader-laad terugkeerde, had hij eene merk-weerdige studie klaar over den oor-bprong van het menschelijk geslacht bij wijze van natuurlijke selectie. The struggle for live, die Darwin ophing in sombere tafereelen van chao-, tische conflicten en botsingen van mil-lioenen levende wezens, was wel niet een veropenbaring aan de lijdende menscbheid. De oude bijbel noemde reeds het leven aenstrijd en de Griek-sche dichters uit de oudheid bezongen het levenswee hunner nationale helden. Maar de geleerde wereld begroette in zijn werk als een gelukkige gedaehte en waardcerbare aanwinst het wetenschap-pelijk behandelen van het gewicht le-vensvraagstuk dat de schrijver bracht tôt het ontdettken en vaststellen eener biologische wet, zwanger aan wijsgee-rige gevolgtrekkingen. Het bleek immers dat in den levens-kamp de zwakken steeds het onderspit moeten delven voor de sterksten, ter-wijl deze, het voordeeligst onderlegd om het leven door te vechten, zege-vierend uit het krijt treden. Het was een positief natuurver-schijnsel, eene opperste biologische noodzakelijkheid, die de macht opvoer-de tôt het recht en dit machtrecht van meer bevoorrechten wijdde tôt een ze-delijken plicht. De geleerde natuurkundige, wclis-waax, trok zoo maar niet klakkeloos de uiterste gevolgen zijner thcorie. Doch in hare logiesche ontwikkelingsgang moest zij onvermijdelijk uitloopen op de baan die voerde tôt de moderne wijsgeerige stelsels Stak het rationalisme op het einde der XIVe eeuw in Engeland en Frank-njk hare horens geweldig omhoog, de machttheorie kieeg echter geen bur-gerrtcht bij de Engelscheeudemonische dcnkers noch in de Fransche sociaal-uemccratische school. Het zat te diep in 't bloed geboren bij Tommy, wiens hooge ideaal was : « to be a gentleman » en bij den citoyen, die dweepte met «liberte, égalité, fraternité», dan dat dezen zich zouden laten opzweepen door krankzinnige drooroers en filosoof-generaals als de Pruibsische junkers, stijf en stramge-driid door een korporaal-dressuur, ge-kteden en gedegen naar het verwaan-de kultur-model. Want in Duitschland ontwikkelde Darwin's seleotie-theorie van lieverlede langs Nietzsche, Bismarck tôt Kernardi tôt een machtstelsel die het duitsche impérialisme krachtdadig in de hand werkte. Nietzsche leeraarde : « Het Evange-lie zegt : Beati pauperes... Zalig de kleinun en zwakken want ze zullen het rijk dtr Hemelen bezitten ; maar de geest der waarheid leert : Heil U mach-tigen want gij zult beheerschen hemel nocii hel, maar de aarde. » De volstreste oppermacht in de wereld bevechten wasnujuistde droom van garjsch het leven, het doel'van al het sirevc/i der Pruissi^che Real-peli-tiek.Daarani kenâe de Duitsche school de staat als Jiending toe met hct welzijn al harsr burgers te behertigen, maar JV»J vrtrmtn van menschentypen — i Uebermenscben nar Nietzsche's Welt- ■ anschauing — verhard door een ijzeren fc) discipline, die de sterken bevoorrecht I en de zwakken verwaarloost en doemt. na- ' liike ! 11)6 macbtigen alléen kunnen den zc-u | gewagen der Duitsche heerschappij nde- ^ voeren °P ^en heirweg der glorie, ter- , e- I wijlde kleinen hom achterna sukkelen. ; der- ^eneraa^ VOD Bernard i opperde dan 00k ç erk- meen^n8 z*3n berucht boek : » oor_ « Deutschland und der nàchtste Krieg> ? lt jjj: dat de zwakkere buren van Duitschland J hunne belangeh moeten vrijwaren, in ? rwin een aansluiting bij Duitschland en onder I hao- verdediging der Duitsche wapens. Is het niet Darwin's theorie geschoeid niet °P wijsgeerig* leest, gerokken en ge--nde eea rechtstelsel naar de "mde beer8chzuchtige eischen der Germaan-riek- sc^e wereldheerschappij ? n Want de ijzeren natuurwet geldt niet (icn alleen voor den individu maar 00k voor te iri de Staten. Dat België dit niet heeft in-e en gezien> oioet men betreuren maar niet hap- euvel duiden. Eilieve 1 het genie wordt je_ nimmer begrepen door zijn minderen. acht * oor^°8» beet dus 00k in Ber-ener nardi's boek, eene biologische wet, een gee- zedelijke noodzakelijkheid tevens en ai-dus een onmisbare factor van bescha- ens- vin8* * rspit * oorlog, aldus een Herr Professor ter_ uit den Kulturwelt, is eene noodzake-legd Hjkheid van het opperst levensbelang. ege. Bestond de oorlog niet, hoe zouden na-tien, als Duitschland, die geklommen ver- zijn tôt een hoogen graad van Kultur de sche geestesontwikkeiing in evenwicht kun-oer. nen honden met de stoffelijke ontwikke-van ling. De meerderwaardigheid van een ze- krijgsvolk is een onbetwistbaar bewijs hunner hooge deugden en hunne rechten y ontspruiten uit die meerderwaardigheid. s « Hij, die bekwaam is de grootste le- )och germacbten uit te rusten, de monster-achtigste kanonnen te gieten, de beste Zeppelins uit te vinden, de volmaakste 1 °P onderzeeërs te bouwen, verdient den t rne scepter der wereldmaatschappij ' 'Macht . , baart recht". inde T M ank- J* M' :, de bur- sche herinrichting Laal- II 0ren Het godsdieustig leven. ras : C1" Het godsdieD8(ig leven moet gesteund zijn lite, op eene sterke godsdienstige overtuiglng en iden ' de overtuiging steunt op godsdienstig cader-nige , wijs. i de i Hoe »taat het daarcnêe aan deze zyde der t ge- vuurlyn ? ge_ ç Ik weet niet in hoaverre het eodsdienst-aan- on|iftrrieilt aan de vluchlelingen in Engelanri, Prankryk en Hollaad vordt grgeven. Ik ge-loof dat het buitengewoon kstjg moet gaan. } el"e De werkkrachten moetea daar, dunkt my, te ? lede tort schieten ea ongelukki«l|jk de omgeving | ardi van protestanten of ongeloovigen moet hun- | iChe ne uodsdienstige overtuiging ondermynen. t land Doch hoe staat het bjj de goldaten ? Oe helft van het jaar kunnen de soldaten geen mis hooren — als z{j kunnen gaan, dan ' k ~ hoorrn z|j soms wel sermonen, maar dt ora- | » e standigheden maken er dan nog een oor-1 log88ermoen vao ; 't gaat over vaderlands-r liefde. Godadiecstlg onderricht, uitteg van j ach- den katekiamus, krggan de soldaten heel ' :mel zflden. In dsn beglnns en voor eealfce wekea is we- dat al niet, maar 't is dat het duurt en bljjft oom duren. Ons volk gevoelt de beboefte naar n a[ geestclijk voedsc! zo>> scherp niet als de be-jeli- ^oeftc a,n e'sn drinken. WJj z|jn het die Ihet vlk moeten te gemr>et gaan ; andera vre«8 ik dat tcoo de oorlog aog wat lang duurt ons volk gcbrikkelijls zut vervallen zijo. [zijn 1 £eû mlddel ware misschlcn : De Druk-îaar ' pera. J 'i $ ,« > Sommée hludon t ^ .p#n e"rnt en uitalvii-tciyk geWwinst, omdat zij finantieCle inrich- ? ingeo zijn, en omdat de aandeelhouders ' noeteu betaald worden. Andera streven er : îaar de menschen beter te maken. De opvatting van dat beter verschilt vol- î ?en8 dat men den godadienst aankleeft of ] liet. Toch, letsi ou de bladtn. B^na niets an- | lers dan oorlogmieuwi ; al oorlogslectuur. Zulke kctuur kan wel de nieuwsgierig-ieid voldoen, de vaderlandsliefde wat op-lakkeren ; doch vraagt eens aan de lezers, ik spreek van gewone lezers, wat zty in het 9lad laren : ze zullen vau al die bepichten, /an al die Ingcwikkeide oorlogsoperatifin tn diplomatie niet veel aancenknoopen en , anthouden. Sommige pastoors van Frankrijk sturen aan tiunne parochianen-soldaten e«n wekeiyksch jf maandeiijksch parochvtblad, waardoor ic soldaten in voeling blijven met het gods-iieastig leven der parochie. Ik geloof dat rnlks veel goed moet deen, doch voor ons Belgen ligt dat middel niet voor de hand. Voor soldaten van groote gemeenten of van r>en zekere streek, is er middel een nieuw parochieblad oi een interparochiaalblad uit te geven. Zoo deden wlj voor onze gemeente : al de plechtighedea der parochiekerken worden langekondigd ea verslag overgegeven — le pastuors sturen daarin aan hunne stry-ltr8-parochlaneu aanmoedigingen en raad-<cvingea. Hier kan ;k«-gctutgen dat het blad jiepen indruk maakt op de lezers. Het blad geeft bovt ndian de lijst der soldaten, alsook de namtn van hen die sneu-velden of gekwetst worden. Zij worden in de gebeden der icameraden aacbevolen. HeUelfde zou kunnen gedaau worden roor de vluchtclingen. Zij 00k evenals de soldaten, zouden het blad ontvafigeo. Ik groet hier met bewondering, de bla-ien als Dé Btlgitch« Standaard en De Stem Ilit Belgii, die geen enkele gelegenheid laten voorbij ?aan om de rechtsprirciepen volgeîjs d«! Katholieke leer uiteen te zetten 9n door het opwekken van het gelocf den tnoed «an ons volk enderschragen. Toch z^u er nog wat meer kunnen ge-Jaan worden in dien zin. Over een plan voorgelegd aan l)e Bel' yieche Standaard, hopen we in 't kort meer te kunnen zeggen. F. V. d. H. VOOR 0h2i solmtkh Vierde Inschrfvingelysi, Overdracht Pr. 4308.65 B. H. Scherpereel, Aalm.C. L 4 D. A. Auvour* 35.0e Ë. H. Scboonbroodt, Aalm. aa.oo Ben Aalmoeseniar, 10.00 Meulemans, brankardirr, 1.35 Jozef Heyman, werkman, Ooit-Nieuwkerke, x«.oo Honoré D« Rycke, CromVeke, 15.0* Hector Dewaacker „ 5.00 W. Kano, veldwachter, „ - 5.00 Mois Beauprcz, „ 1.00 B. Zutteia, Westf-.lre, 5.00 Ser. Ketelers, Bggewaertacaupelie, j.ao B. H. Ruyters, 14e linie, x* gift, 5.00 Jan Roatjes, Bulscamp, 5.00 Henri Dale, hovenier, De Panne, V gift, a.00 J. Demeycr, photegraaf, „ 3.00 Naaraloo», Veurne a.00 Naamloos, ao.*« Ben Aalmoeceaier, Ie gift, 8.*o Dr Raph. Debrabandere, 5.00 Luitenant De Vloo, 1 D. A. B. 10.00 D* Alf. Vryghem, 5.0« • Totaal Ft, 4377 WAEM AA NBEVOLEK Lezingen voor Brankardiers opde Voor-Unie een boekje voor aile Vlaamsche soldaten prijs 0.S5 fr. op ocs bureel, tr. o'io bij de verkoopers en o.50fr. in den HandeL < Vlamingen gedenkt » een prachtboekje met photos en teekeningen, fr. 0.76 op on* bureel en bji onze verkoopers. VOLKSFIEBHEID, artikelen van de hand van Arbad in den € Bklqischb Standaard » verschenftn. Vaderlandsch Sermoen door P, B. V. MORTIER. Aalmoezenier 2« Carabiniers 2* B. 6 Leg. Te verkrflg jn bfl den schr^vof. DE OORLOG I Laatste Beriohten. OKLGISCH FROMT Bg. Ûr. Hk. 1 November Perm/M, Noordschoote en Pypegaek werdtn btschoten. v FRAMSCH FROMT Parijs, 1 November De gevechlen woeden voort bg Tahure, (CHAMPAGNE) zoader veraudering in de wederzydsche stelliugeii. Wfl mieken eea i honderdtal krijgsgevangeoen. RUSSISCH FRONT Petrograd 1 November Uit het ambtelljk bericht blijkt dat de Duit-gehers een offensief inzetten op de BOVEN-NIEMEN maar dat mislukte. Op de Styr woaden de gevecluen vobrt, hier mieken de Russen belangrijke vorderin- j gen die Kovel iu gevaar brengen. Aile Dult- , sche pogingen werden stopgezet door een hevig artitlerie-vuur. IT A LIA AN SOH FRONT 1 November Na deo Inzet van het Italiaauuch offansief hebben de Oostenrijkers op verscbeldene plaaisen van het front een tegeuoffeasief t)e-proeld, "t mislukte over*l. De vooruitgaug der Italiaan^che troepeu duurt steeds kan. 8&RVI8CH FROMT Op Ociober werd Krivolak door een Bulgaarsche pairoalje aangevallen, maar Werd algeslagen. Schermutselingen bij Rabravo on op de Bulgaarscbe grens. De Bulparen schoten met een stuk van grof kaliber. Gewtldig kanuugeschut in de richting van Ve/«s(Kocprulu). Ëen groot gtveeht is aaa den gang tus-schen de Bu'.garen en de Franschen, in den sector Krivoiak-Stroumit^a. IM OE BALTISCHE ZEE Het stowmschip < Hugo » geladen met caoutchouc ter waarde vau 5 millioen en dat een andere haven wiide binnenvaren dau op de vracbtpapieren aangegeven was, werd door een Ne ordschen torpedojager in de Bal-tische Zee gekaapt. De lading is verbeurd verklaard. De Dultschers kaapten den Zweedschen 8t«amer tCavclla », en eea eagelscbe ouder-zee6r.besoh&digde een Duiisch vaai tuig io de Baltische Zue. Een Duitsche steamer werd door Russi-sche kïuiaers gekaapt, een aodere werd op-gebracht door den Engelschen ondôrzeeër Caïman. - - » i De politieke toestand In Frankrijk Het ministerie Briand is dus saam^esteld Het wil zijn het ministerie van de nationale verdediging, alsook van de « Union Sacrée ». Daarom nam Briand onder zijce medewer-kers di'ie personen buiten politieke middens staande en het fait — meteên met de benoe-ming vanden katholiek Denys Cochin, als minister van state — dat deze drie maanen de belangrljkste posten waamemen (Jules Cambon, Admiraal Lacaze en Generaal Ga!-lienl) Kan gelden a's een aanwijzitig dat in de te volgen richting niets anders meer zal inge-zien worden dan het algemeen welzyn. De leus van Briand ia geweest : « De vrede door de zegepraal >. Dit vindea we mooi In zooverdese woorden zullen gevolgd gaan van meer samenwerkecde actie en van daden. We roepen sedert twaalf maanden dat we Duitschland in onze macht houden, het is niet ailes Duitschland t« bedwingen. Duitschland moet vsrslagen worden in dm kortst mogelyken tyd. Als het nieuw ministerie dit levens^rinciep van ziji bastaan vooropstelt dan zullen wc heel tevreden mogen zijn over de ondergane wyziging. We verwachten dus de daad na de aarzeling. In Engeland. De mioisterieele wijziging sleept aaa. Dit is nitt bemoedige'id, eeDsdeels omdat het de overtuigsng laat lat ailes nog niet in orde is gekomeu, anderdgcls omdat in de huidlge omscandighcden ailes afhangt van eeu krachtdadig doorwerken, en waar geen eens-; gezindheid he^-rscht is hatjdelcn onmcgeiyk. Inm'lddeis gewaagt meD van een bijzocder département van 's lands vtrdedlging waar-i vac alleen de ministers Asquith, Balfour en Kitctecer zouden deelmaken. Het weglafen i van Grey schijnt er op te duidea dat de ; wi)ziging van 't ministerie dragen zal op een > kentering in de Bu'tenlandsche aangelegen- * - heden. In Rusland. Ook iu 't laud van den Tsar kent men èén ministériel wyaigiag van belaog. Miuisie/ Sazanoff zou attreden als cainister va>> Buiteniandsche Zakeu eu vet-vangen worden door Goremykine die ter zeJldertuJ groot-kaiiSelier wordt benoemd. In den i^aikan De krijgaverrichtingen | De aabsluitiug der Duitsche en Balgaar-j sche légers is een voidongen zaak. Nochtans | zij ts niet uitgevati«n zooals eif Dut*«chers het hadden gewenscht.In plaats van ia de eigen-lijkteTimok-Valiei te £t>beuren met den spoor-weg voor verbindingsllnie, gebturde ze in 't uiterste Noord-Oosten langs den Donau. Laogs dezen Weg zullen dus de eerste duitsche t roepen naar Sofia enConstantinopeltrekken. Op 't W estern ont (Moiitenegrynen) kwa-mtn de oostenryksche legers heel dringend op eu forcîerden de Driua by Vlchegrad. Op 't Oosterlront, tegen de Bulgaren, zit de toestacd niet klaar. Te veel tegenstrijdige ' geruchten wordeu rond gespreid, inzonder door de engelsche pers, d.e het voorhield by hoog en l&ag dat Uskub door de Serviûrs her-overd werd. Hi t tegenovergestelde is waar. Kceprulu (Vêles) werd door de Bulgaren iier-overd. Van de Ettgelschen verwoudert zulke haQdelwljze ou8 wel ietwat als we uaar even beaenket dat slochts gister order gegeveu werd aan de luttele 13,000 man ontscheepte troepea te Saloniki, zich uaar 't oorlogs-tooneel te begeven. GRICKEMLAMO Duitschland is druk in de weer te Athene, door tusscheakonjst van zijn ultzendellcg, Baron Schenck, die Venlzelos ten tweeden maie vallen deod. Ook de fi&nsche gezant Guillemiu had mot den koLiogeen belaogrjjk onderhoud, dragend op den huidigen toestand. Doch klaarte komt er niet. BOEMENIE Men «preekt vaa volksche manifestaties ten voordeele vanden Vierbond. Al goed en wel maer zulks be^ijst alleenlyk ééa feit : dat de dnitschgezinde regeeiing meester is eu het volk btdwmgt. Om Roemenie te overtuigen . moeten we manuen hebben ip_ den Balkan en zegepraiec behal. a. Roemenie heeft den uitvoer van zijn graan stel8elmatig stopgezet met de uitvoerrechten vaa ICO 0/0 te verhoogeu. Dit is meer tegen ons dan tegen de Doitschers gericht. IM DE DARDAMELLEM | Een engelsch mijclegger, de " Hythe " kwam in botsmji met e n ander oorl< «schip en zonk.., 146 Manschappen verdronken. Krljgsraad in Soemenid. kene algemeene krflgsraad werd te Boe-karest gehouden, waaraan de b\jzonderste ger eraals deelnamen. Volgens iclichtingen zouden drie generaals op vier zich ten gun-ste van eene interventie ten onzen voordee-le uitgesproken hebben. Denemarken, Noorwegen, Zweden. lu Denemarken zal de uitvoer van paarden naar Duitschland denkelijk toegestaan wor-; den in ruil van den invo8r van meststoffen en bsnoo^igbeden voor den landboaw. In Noonoegeti wordt Bryan, gewezen secretaris vau state der Vereenigde Slateo | verwaeht. ? Tusschen Zweden en Engeland werden aile onderhandelicgi'n over den in-en uitvoer van zekere koopwaren gestaakt. i v Vijf centiemen^het^aummer Woensdaer 3 Novembsr l«lt> !• Jaar — ] - N' 195

Er is geen OCR tekst voor deze krant.