DE LEGERBODE den Dinsdag, Donderdag en Zaterdag verschijnende Dit blacl is VOOR DE BEEGrlSCHE SOLDATEN besLemd ; iedere compagnie, escadroo of batterij ontvang't tien or vijfUea Fransche en. Nederlandsche exe m. p la r en. Tragische Dagen VVij geven hier voor onze lezers een merkwaardig oiltreksel van de prachtige redevoering, uitgespro-ken door den heer Carton de Wiart, minister van justifie, op de Fransch-Belgische betooging in de Sorbonne. ... Nimmer, zoomin als een van lien allen die hem beleefden, zal ik dien tragischen naclit ver-geten, toeu wij, in het Paleis van Brussel, onder voorzitterschap van den Koning, de bewoor-dingen van ons antwoord aan Duitscliand vast-iStelden. Niemand aarzelde over het te geven antwoord. Het was het eenige dat eerlijke lieden geven konden. Het was hetzelfde dat wij aan iedere andere Mogendheidzouden gedaan hebben zoo, door eene onmogelijkheid waarvan ik de veronderstelling zelfs als eene lastering ter zijde stel, eene andere Mogendheid dezelfde taal had moeten voeren en ons denzeliden koop voor-stellcn. - Toen wij het Paleis verlieten, lichtte de eerste morgenklaarte over het Parlt en van uit de volks-buurten steeg reeds het verwarde geroezemoes dat aankondigt hoe de voor een oogenblik inge-1 sjuimerde bedrijvigheid weer herbeginnen gaat. Wiezouer, in geheel die nijvere en vreedzaine bevolking, ook maar eeuig vermoeden van het drama hebben ? Hoe zou deze menigte, die even-zeer gehecht was aan het gemakkelijke leven als igewcnd ann de vrije kritiek, het nieuws van het ultimatum ontvangen en van het antwoord dat de regeering des Ivonings er op gegeven had, en van de verschrikkelijke gevoigen waaraan dit antwoord haar ging bloot stellen ? Welk een prachtig volk ! En hoeveel grooter 'dan één van ons allen het ooit had gedacht. De menigte aarzelde noch twijfelde één oogenblik over wat er haar als plicht te doen stond. Hij diedattooneel van Brussel op 4e" Augustus niet heeft gezien, weet niet wat de verontvvaar-diging van een volk is. 1 Als een bijenzwerm, gonzend in zijn nijver liedi'ijf, — zooals België vôôr den oorlog was. — iplots aangevallen wordt door een vijand. hoe icntzettend dan ook, verlaten de bijen onmidel-lijk den honing en het was. Met hun ange! stor-ten zij op den vijand in, de koningin vooraan. Zoo heeft ook onze nationale gemeenschap zich op het uur van den aanval, rondom het leger en zijn aanvoerder geschaard. Welke tafereelen een lieldendieht waardig ! Bij het eerste morgenduur reed de Koning, te ipaard, in veidkleedij, naar het Parlement. Op izijn doortocht juichten hem aile stemmen toe, (aile armen waren naar hem opgeheven om hem toe te juichen en hem aan te moedigen. In aller oogen blonk een bewogen en fiere vastberaden-»heid.Binnen het Paleis der Natie, in deze Kamer Tvaar zoo vaak onze twisten en geschillen hadden ■weerklonken, hadden allen, door dezelfde ont-roering aangedaan, liunne plaats ingenomen. De Koningin en de Konings-kinderen bevonden zich in ons midden. Langs de vensters van het Paleis, uitgevende op het Park, kwam tôt bij onze banken de weer- 's Konings Verjaardag Zaterdag 8 April, verjaardag van Koning Albert, zal er in de Magdalena kerk te Parijs, eene ceremonie plaats hebben welke zal opgeiuisterd worden doordetegenwoordigheid van HH. IvK. HH. de hertogin van Vendôme en de prinses Genoveva van Orleans. De Belgische kolonie te parijs alsmede tal van Franschen, vrienden van ®fi'gië, znllen deelnemen aan de aan Koning Albert gebrachte hulde. Pater Henusse, aalmoezenier van ons leger zal zijne toehoorders aanbevelen het « Werk arme moeders » wier zonen en mannen te ^elde staan en die, in 't land achtergebleven met "unne jongste kinderen, diepe ellende hebben verduren. ^Ta het sermoon zal er door de kapel van de : ™agdalena kerk rnuziek uitgeyoerd en door den l heer Noté, van het Operu, île Brabançonne ge-|^™£en worden. klank aanrollen van de kreten die den Koning vergezelden. Wij hoorden die kreten naderbij komen en luidruchtiger worden. En toen de Koning de zaal binnentrad, barstten de gevoelens die ons allen bezielden eensklaps los in een vurige toejuiching. Dan spralc de Koning, met een heldere en vaste stem, aïs die van een leider. Hij wees op onze eerlijkheid en op ons recht. Ilij nara God tôt getuige voor de reehtvaardigheid van onze zaak. Hij ried kalmen maar vastberaden moed aan en de innige eenheid onder aile Belgen. Ilij riep het aandenken op van onze vaderen uit 1830. Hij begroette het leger en de duizenden vrij willigefs die, op dit oogenblik, zich voor de aanwervings-bureelen verdrongen. Ilij vroeg aan de vertegen-woordigers van het land of het land bereid was, zooals hij zelf, om aile pogingen aan te wenden, om aile ofiers te brengen om het heilige erfdeel der onafhankelijkheid te verdedigen. Wie zal de schoonheid zeggen van dien eed waarbij al deze mannen — van wie geen enkele twijfelen kon aan de zwakhei 1 van onze wapenen tegenover het sterkste leger in de wereld — den eed van den Koning bekrachtigden ? Wie zal de heilige on troc ring sebetsen die ons tôt in het merg van de beeuderen triliru deed toen om 10 uur 45. baron de Broqueville het spreekge-stoelte beklom en ons zonder onilnal van woor-den deze verklaring aflegde : <£ Mijne Heeren, ik heb den droevigen plicht de Kamer mede te deelen dat ons grondgebied geschonden werd » Wie zal de grootheid uîtspreken van deze oor-iogsbeslissingen — oinstamligheidswetteu — met spoed maar zonder overijling ontworpen. opge-steld en gestemd, terwijl rond Verviers en Hervé de paarden van de uhlanen reeds deze vrijheden onder de hoeven vertrapten, — deze vrijheden, welke wij hadden leeren vereeren eu hand-baven ? Sedert dien dag, terwijl ons leger eene boven-menschelijke taak vervulde, terwijl het alleen voor Luik hetGerinaansch reuzenmonster tartte, terwijl twee weken laug de weerstand van de vesting Luik den vijand ophield en zijne plannen verijdelde, terwijl te Eghezée, te Haelen, te Diest, voet voor voet, onze grond verdedigd werd, terwijl ons leger van uit Antwerpen de stoutmoedige uitvallen ondernam, welke zoozeer tôt den zege op de Marne bijdroegen, sedert dien dagzagen wij achter het leger en op zijne vleugels, langs de groote wegen en tusschen onafgemaaide oogstvelden, den tl'eurigen stoet voorbijtrekken van stedelingen on dorpbewoners uit hunne haardsteden verjaagi door brand-stichting en moorderij. « De Duitschers wenseliten, » zooals de heer Maurice Barrés terecht zeide, « voor hunne batal-jons uit voorhoeden van verschrikking te zen-den.» Arme lieden wier sombere blik gruwelijke beelden weerspiegelde. In lange rijen liepen zij de wegen op, met armzalige pakken op den rug en kleine kindertjes aan de hand. Maar allen — in deze smartvolle uur — en sedertdien in hun ballingschap, dragen zij hun treurig lot zonder klagen, omdat zij zich niets hebben te verwijten. En geen enkele kan onder hen worden gevonden, hoe rampzalig hij dan ook weze, noch een onzer verwonde soldaten, noch een onzer gevaugenen in zijn kerker, die — denkende aan het ideaal waarvoor hij lijdt — niet zeggen zou : « Ik zou het nogdoen, was het te herbeginnen. » Zeker, al deze arme menschen, waarvan de gezinnen verliezen leden of werden verstrooid, de woningen geplunderd of verbrand, lijden diep. Maar, laten wij het bekcnnen, in ons lijden ligt er ik weet niet welke bittere wellust, tegen- Voor het Rood-Kruis — Ontvangen 20 fr. van R. M. onderluit., voor opname in de « Kleine Briefwisselirig ». — Ontvangen 10 fr. 75, ingezameld onder de mili-tairen van het Ie P. van A 187, op een feest gegeven ter gelegenheid vau huunen gelukkigen terugkeer in het kantonnement. — Ontvangfcii 14 fr. 05, som ingezameld door het 3e peloton van A. 73, na vaderlaudsche liederen ge-zongen door kamcraad Wilkin. — Ontvangen de som 8 fr. 60, gestort door het bijzonder peloton van Parigné-rEvêciue. », — Ontvangen 1 fr, van wege den neer Georis^ over de woeste brutaliteit van een onteerden vijand, de kahne weerstand van een geweten zonder wroeging, om niet te dulden dat de leugen waarheid heele, en de îuisdaden tegen de zede-lijke vrijUedea van het menschelijk geslacht in 't vergeetbock geraken. Die aanwinst van on-zedelijkheid blijft Duitschland aangerekend, met de bekeudheid een klein land te hebben ver-raden, welk het gezworeu had le beschermen. En dient er te kiezen tusschen het gemarteld landeke en dit machtige rijk. welk is, voor om 't even wien die het begrip heeft van de ware grootheid. welk is van nu af de natie welke de oorlog verheven heeft vôôr de 'wereld en do geschiedenis ? Is bel Duitschland of is het België?De heer Deschanel verklaarde verleden jaar : « België is niet alleen de inzet van het spel bij dezen oorlog, maar het pand van het wercld-recht. » En Frankrijk heeft de eer de borg te zijn voor dit pand. Zijn lotsbestemming getrouw, verdedigt Frankrijk, voor gansch de wereld. met getrokken degeu en éerlijken klaren blik, fier en beraden als op den eersten dag, het recht van allen. volkeren en eenlingen, tegen de gruwelijkste barbaarschheid. Onze hoop rust daarop en op den moed der Yerbonden legers. Want het recht sterft niet en indien zijn licht een oogenblijk weifelen kan, schittert het straks met nieuwen glans aan den wereldgeziehteinder. De mensch die nadenkt, al gelooft hij dan in den onbepaalden vooruitgang van de menschheid of in hare voorbeschikking. kan onmogelijk deze vernietiging van aile zedelijke wetten aannemen, waar ailes wat het leven inogelijk maakt, narne-lijk de waarheid, de schoonheid en het goede, zouàen worden vervangen door de stikgassen van eene kultuur, die geen perk stelt aan de ik-zucht noch een recht kent tegenover de misdaad. Deze mensch zal verontwaardigd worden en tôt in het hart geroerd indien hem eenige van de uitwerkselen dezer verpesting oniler de oogen komen. Ilij zal lijden bij de schaamtelooze sehen-dingvan pleclitige overeenkomsten ; hij zal lijden. bij de vernietigmg van zooveel schoonheid, van zooveie levens; hij zal lijden waar de wetensehap tôt een werk des doods wordt. « Lijd, o hart van liaat, dat hongert naar ge-rechligheid. » Ofliever, lijd niet. Strijd in de blijheid van uw ideaal ! Dat de haat uwe kraehten verlien-dubbele. Dat uw rechtsbewustzijn als een boog al zijne wilskracht op de zege aanlegge ! Een hoogmoeddronken ras, maar dat reeds wankelen gaat bij knagenden angst, heeft niet geaarzeld om Gods naam te gebruiken waar de onsehuld op de meest schaamtelooze wijze werd Terkràcht. Maar onze beschaving is niet meer en zal nooit weer worden de monsterachtige leugen van Baal of Moloch. Zij is geboren uit Dezen, die van op den Berg dit woord heeft gesproken : « Zalig degenen die honger en dorst hebben naar de rechtvaardighèid, want zij zullen ver-zadigd worden. » Henri Carton de Wiart. Wiskundige Merkwaardigeid Het Journal de VAssociation astronomique anglaise stelde onlangs dees aardig vraagstnk. Welk ishet grootst getal dat men met enkel drie cijfers kan voorstellen ? Onze eerste gedachte valt op het cijfer 999. Dat is mis ; het bedoeld cijfer is in werkelijkheid 9", of de negende macht van de negende macht van 9. Inderdaad, bij middel van eene tafel van lo-, garithmen — trouwens de vermenigvuldigingzou hier al teingewikkeld zijn — stelt men vast dat de stelkundige uitdrukking 9" in gewone cijfers geschreven een getal vormt bestaande uit... 369,693,100 cijfers, dus geene kleinigheid, zooals men ziet. Om het getal neer te scbrijven, zouden er 33 boeken elk van 800 bladzijden, met 14,000 cijfers per blad, van noode zijn. Men ziet dat de uitdrukking 9" waarlijk ko-lossaal is, ofschoon <Ie Duitschers er voor nieta tusschenzitteq, , 18 Maart 1916 JNummer 240

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.