ggredi ai, russeia soiii 10NDON, W.C. T*l*phona i iiumuid 267. De Stem, uit Belgie Abonnement : Ish. 9d. voor 3 maanden. SubscrtpHon: Ish. 9d. for 3 monthi Voor de Vereenlgde Staten ; 50 cts. Voor Holland: 1 fl. Voor Frankrijk : 2.29 A fr. Voor de soldaten : lth. W o£ 1.50 fr. jde Jaargang, Nr. 25. Oplage: 10,400. (Biz. ;3si-i3s8.) VRIJDAG, 9 MAART, 1917- Registcrcd at G.P.O. as a Newspapcr. 8 hlz. i}£à. t•****»j "■ awii ifa/^KMKOMHmnKmRini Onze lezers, waarvan de meesten ons wel s«dert den beginne getrouw zijn, hebben voor-leker het recht inzage te nemen van den hrief dieu we dezer dagen ontvingen en die dreigt een datum te teekenen in het bestaan van 'De Stem." Bij ht;t inzetten van den 2den trirnester van onzen derden jaargang sloeg de drukker-verzender de kosten op met 10 per cent. Dank den steun der Vlaamsche vlucbteiingen kwa-aan we weder op peil in min dan twaalf weken tijds, zonder onzen verkoopprijs te verhoogen. Thans echter zien wij er minder kaas over. Lees liever : London, znd March. 1917. Dear S> I think it deiirable 10 give vou notice in ample time that 1 may be unable to continue tie printing of your paper beyond the jJresent week. In the first place, I find that, in the present conditions of the trade, the work does not pay me, and that I should bo better witlh-out it. In the second place, my men are being taken away from me so rapidly by Military Tribunals that I have not sufficient left to machine the paper, except irnder great difficultés. I should be glad, therefore, if you could see your way to relieve me of the work hcreafter. If, however, you are prepared to pay me in increase of price amounting to 25 per cent, on the present price, and to reduce the paper to eight pages (which would suit my machi-aery better than twelve), I shall be glad to make an arrangement with you to continue. Failing this, however, I regret that I see no alternative whatever but to ask you to remove your work elsewhere. I am, dear Sir, yours faithfully. * * « Beteekent dat ee® doodssteek? "De Stem" heeft al voor andere vuren gestaan ! Maar zij moet, nog meer dan vroe-ger, op haar publiek kunnen rekenen. Wij kunnen dat te boven komen indien aile onze vrienden ons helpen, in de vol-gende voorvvaarden : —De verkoopprijs per nummer blijft i^d. —Iedereen werkt in Londen en in de groote centrums om nieuwe degelijke vèrkoopers. —De abofflnemenitsprijs wordt 2/ van af Nr. 27. —IedeTeen ijvert om ons abonnamemten bij te winnen. —Overander nummer geven we 8 en 12 bladzijden ; zoohaast wij voorzien dat wij er door geraken, komen wij dikwijlder op r2 bladzijden uit. Ieder blijve ons trouw, en brenge ons nieu-ire getrouwen aan, en we komen 00k dezen hoek te boven ! Moest men beter raad weten, men schrijve, maar met de cijfers voor ons, rien wij redding in ons plan, mits ieder het àjna do«t Aanstonds gevraagd op het Bureel der " Stem " :Drukkers, Drukkersgasten, Bekwa-[ me Snijders, Linotypisten en Manoeverman-nen. Goede loonen verzekerd. Amerika in Oorlog? I.—De mensch wikt ! 1 't Is pas veertien dagen geleden dat de heer [Wilson, voorzitter der Vereenigde Staten van I Amerika, zijn boodschap de wereld inzond. Met gespannen en klimmende aandacht luis-I terde de wereld naar zijn woord, en de wereld fscheen hem te begrijpen en toe te juichen. [ Zijn woord was immers een woord van vrede, [en daaraan kon de wereld niet weerstaan. t Niet dat daarom een vrede ten allen prijze | wordt gewenscht, dat ware een lafheid en Itrouwens de verloochening van den vrede | zelf, maar evenmin een vrede gesteund op Lwraak, wel een vrede gebouwd op de vaste K gronden van het recht, en de vredelievende I betrekkingen van staten en volkeren. 't Was Idie vrede die Wilson predikte, en dien hij Ions verzekerde te hebben benaderd. En wij, |we hoapten, wij, Belgen vooral, omdat we llijden met de acht millioen Belgen die in IBelgië lijden onder het Duitsche juk, we Ihoopten, we vreesden, en toch hoopten we en |hopeii we al heeft Wilson de gebeurtenissen I niet beheerscht. Het tegenovergestelde ge-Ibeurde. Hij is door den dwarrelwind mee-Iprukt, en weet wellicht zelf niet tôt waar de llaatste hem voeren zal. II.—De positie van Amerika. I lot den oorlog? Dezen die met de Ame-Inkaa-nsche politiek heelemaal onbekend zijn, luieenen dadelijk dat Amerika vechten gaat laan de zijde der Entente tegen Duitschland. |Zi] zien reeds in hun verbeelding millioenen han Yankees naar het slagveld trekken, ze inooren de milliarden dollars rollen van de |Amer;kaansche bergen, langs de valleien naar ■den verslindenden oorlogskolk. Zooveir is 't ■fcchter iiofc niet. De lezer gelieve mijn artikel ■ te herinneren, dat ik over Wilson schreef een ■reertiental dagen geleden. De gedachten, ■ c.ie ik toen deed uitkomen blijven den toe-■t*nd beheerschen. t T*n «arste, Am«rLka. 3t«.at en al bnj- ten de Europeesche toestanden. De politiek van Amerika was : Amerika aan de Arnerika-nen. Het zei aan de Europeesche Mogend-heden : Handen af van Amerifta. Wij koken onzen pot zooals wij hem eten willen. Kookt gij den uwen zooals het u lust. Wij bemoeien ons niet met Europa; we houden noch v.an uw verbonden, noch van uw twisten, noch van uw veeten ! Ten tweede : Wilson heeft zijn. staatspro-gramma vastgelegd. Hij wil van het oude Amerikaansche programma afstand doen. Hij wil 't gezag van Amerika in de weegschaal brengen van Europa, maar hij heeft zijn voor. waarden gesteld. Er moeten geen overwin-naars of overwonnenen zijn. De vrede moest gsbouwd worden op de vrijheid der volkeren en de verstandhouding onder de volk-erem. Mijn besluit is—hoe paradoxaal het klinie —dat een ooiriog tusschen Amerika en Duitschland, d-en. vrede kan bespoedigen. Dr. A. Vandeperre. o» ..J VAN EEN LEVENDEN DOODE. Acht jaren is 't geleden dat het sciatica ofte rhumatisme, met zijn droef gevolg van kregelig-zijn en zuchten en jammeren, me bezocht had. Ik lag te bed, een maand aan 'n stuk, gezw-ollen en gekwollen, met stijve knoken, wat me afleerde in 't vervolg nog te staan borstelen in. de velden bij buischend weer en wilde buijen. En hoe 't kwam, weet ik niet, maar de meid Raemaekers' teekenlng voor het Belglan Orphan Funi (zie blz. 7). III.—Wat zal nu Amerika doen? De vraag is nu wat zal Amerika doen? Getrouw blijven aan 'zijn oude politiek? Dan is zijn toestand de volgende: Amerika zàl tegenover Duitschland zijn recht verde-digen op de wijze die Amerika best oordeelt, en zoolang dit recht geschonden is. Maar Amerika zou zich niet mengen in de twisten tusschen Entente en Alliance. Het zou een eigën, zelfstandig standpunt innemen ; zich niet eens tegenover de entente verbinden, het zou met een woord—indien 't zoo ver komt— oorlog voeren op zijn eigen. Er zou dus geen spraak zijn dat Amerika zich zou aansluiten bij den "pacte van Londen," waardoor de mogendheden zich verbonden geen afzonder-lijken vrede te sluiten. Het zou dus zijn vrijheid behouden om vrede te maken wan-neer het zulks verkiest. De tweede vraag is : Blijft Wilson aan zijn programma getrouw, namelijk dat Amerika, na den oorlog, zijn vroeger politiek zal ver-laten, om met de Europeesche Staten een verbond te sluiten, mits de voorwaarden die hij vroeger stelde? In dit geval, zou de oorlog tusschen Amerika en Duitschland eerder den invloed van Wilson versterken. Immers de Entente-mogendheden hebben verklaard dat de vertegenwoordigers van onzijdige Staten geen medezeggingskracht zouden hebben in 't bepalen der vredesvoorwaarden. Wilson was dus uitgesloten. Nu Amerika in oorlog is, krijgt hij recht van meéspreken •a kam hij zijn m»ïunf t«rd#dijau had op een Zondag vooravond overdanig vroeg de vensterluiken dichtgemaakt (was het niet om haar minnend hart wat lucht te geven, in zoet gesprek met den vent van bare ver-langens?).Een uurtje nadien werd er aangebeld, onze goede "paster" trad binnen, heel stil, half bedeesd, vezelde een jammerklacht, waarvan in den beginne noch vader, noch moeder, noch broêrs, noch zuster een zierke begrijpen konden. 't Was om er niet wijs uit te worden. De Eerwaarde man sprak van "condoléances," zei dat het Gods wille was, dat God dien braven jongen dichter-schilder bij Hem had geroepen om ginds hoog in den Hemel lofzangen te zingen en ocharme en och Heere, dat 't wel treurig was, zoo jong nog, maar dat za den moed niet mochton verliezen. Zoo kwam het uit ten leste dat de droeve maar liep over mijn dood, en die maar liep niteen lijk een zwarte inktvlek op vloeipapier. Ik was dood... Daar werden voor mijne zielerust menige vaderonsjes en weesgegroet-jes gebeden, daar werd gekrijscht in sommig gezin, en ik vernam later (na mijne verrijzenis in 's werelds midden), dat de beenhouwers-knecht, die "goeie Fon" zich een duchtig stuk in den kraag had gedrongen, op den dag dat hij de smartvolle tijding vernemen moest. Kaartjes van rouwbeklag met zoete woordjes kwamen terecht in onze brievenbus en 'k leerde al meer en meer hoe hard de mtnschui toch kunna* lie je* Ile had 01 in al mijn miserie zoo'n danige leute bij dat ik er mijn sciatica bijna door vergat. Sindsdien heb ik mijn aardsch leven voort geleefd, soms maar half, bijwijlen in 't geiheel niet, doch zonder dood te zijn, vooral in dezen woeligen tijd. En nu ik hier in Frankrijk, te Gonfreville-l'Orcher, ver van rumo-er en gedrang, fcl werkzaam ben met schilder- en schrijfwerk bij mijn gullen vriend, Eerwaarden Heer Jan Bernaerts, nu ik elken dag mijn person-naadje (ik heb een grooten spiegel), zie op-knappen, uitzetten eu gedijen, nu heb ik het alweer moeten hooren : "Zeg, jongen, weet ge wel, ge zijt gij dood ! Ge ligt begraven to Dendermonde, voortaan zal ii: geen last meer/ hebben met a en uwe artistengriilen.'' Aldus sprak de Eerwaarde en overreikte me het Hollandsch "Algemeen Handelsblad," van 2'n Februari U. Permentelijk, 't stond daar zwart op wit, een heele historié over mijn dood en mijn verleden, en "de mortuis nihil nisi bene," dat ik een jongen was als een boom, en dat ik nog zooveel beloofde (belo-ven, daaraan heb ik nog al veel gedaan), dat ik een schalksche kerel was en 't wijntje be>-zong en Trijntje, en dat de arme mmnestreel thans sluimert (zoo hoopt men althans), in de armen (waarom niet: de "poezelige"?), van la Mère Flandre ! Daar heb ik stof voor «en slaapliedeken. Een paar dagen verliepen en nooit heb ik zooveel gedacht aan Pietje-de-dood en aan den korten duur van 't leven en 't weerde mij onwetens, onwillens om rap en zooveel mogelijk ten bate te nemen de uren die me thans toch zoo kostelijk bleken te zijn,—ik weerde me, gejaagd in 't werk met pen en penseel, met lepel en vork en... maar de wijn i3 te duur en het geld te raar. Wat later heb ik eenen Vlaamschen vader-lander ontmoet, eenen oud-vriend. Hij be-keek me zoo drollig dat ik het nooit vergetan zal en toen kwam het er uit: "Welhoe, gij hier? maar gij zijt dood! Gij zijt dood en begraven! Kijk hier zie..." 't Was weerom permentelij'k de waarhsid, 't stond daar in "De Belgische Standaard," van 28n Februari 11., weer zwart op wit dat ik dood was, dood.. Dienzelfden dag stak men in mijn hand e«n uittreksel van de 'Koelnische Volkszeitung," van 14 Februari 11. Daar 00k stond het ge-drukt in ronkende Duitsche taie dat ik "ge-storben " was ! Ik werd er duizelig van. 't Is allemaal ^00 vrçaind en i:;r VjV > yetklaren wat er omgaat in de wereld ! 'Zou ik wezenlijk en waarlijk nog wel leven? Ben. ik niet enkel nog gee.st? ÏS'een, ik zag het al spoedig aan miin beslijkt en boklonterd schoeisel en ik voelde het aan mijne gepijnde voeten, ijskoud van 't plodderen in de mod-derplassen, ik voelde het maar al te wel dat ik nog leefde, ilf zag, met begeerige oogen en met grollenden buik, aangekondigd op de vitrine van een restaurantje: "Bouillon et boeuf, 0.50 fr." ; neen, ik was nos niet dood, waarachtig niet dood ! en 'k sprak bij mij-zelven, zooals Marc Twain weleer^Ik, dood? o dat is vrij wat overdreven !" Ik was van meening dat het gewelfsel des . Hamels ongetwijfeld nog niet moest herschil-derd worden en men diensvolgens mijne hulp nog wel wat missen kon. Nog andere bladen hebben het aan de wereld verkondigd. God weet herhalve hoevele weegegroetjes en allerlei gebedekens er geipre-veld zijn tôt lafenisse en zaligmaking mijner ziels. Uit der harte dank aan aile die brave menschjes ! De Heer zal hun voorzeker wel eene belooning hebben willen gunnen voor de goede me«ning in hunne gebeden, want ik voel me van dag tôt dag verkloeken en ver-^truischen—en zou nog wel eens kunnen worden " een jongen als een boom." Aan allen die bekommerd waren bij mijn dood omdeswille dat zij mijn oud-creancier-tjes zijn, zeg ik : :Stelt u gerust en denkt niet : de Keizer zal 't al moeten betalen ! neen, de tijd zal komen (ik ben nog niet dood), dat de eerlijke vereffening zal plaats hebben in der minne." Nu... aile goede dingen bestaan uit drie! Ik hoop dat men mij voortaan in peis en vrede zal laten voortleven, hoe langer, hoa liever, totdat voor de derde maal, maar dan in vollen ernst, Pietje-de-dood mij zal hebben vastgegrepen en meegesleurd naar zijne som-Bere gangen. Herneemt dan, brave menschen, uwe gebedekens, talrijk en goedmeenstig, opdat ik voor eeuwig moge leven, overwinnaar van de dood ! Herman Broeckaf.rt. 28 Februari, Gonfreville-rOrcher. Naschrift. Wel eerwaarde vriend, Als ik UEerw. een goeden raad mag geven zou ik de bijdrage die de handteekening draagt van Herman Broeckaert niet inlas-schen. Wat zouden uw lezers wel niet den-ken over uw tôt nog toe zoo goed-befaamde, "Stem"? "De mortuis nihil nisi bene " : van de doo-den bliift niets over dan de beenen en de wetenschap heeft het zoover nog niet gebracht dat ze een geraamte leerde schrijven, weest dns ten uiterste wantrouwig, amice. Ik heb mezelven het geheim nog niet kunnen verklaren : Herman Broeckaert werd door aile kranten, Duitsche. Hollandsche, Fran-sche en Vlaamsche, doodverklaard. Als we daaraan geen geloof liechten, dan wordt het een v.-.rlonchening van de algemeen erkende wiarheidjliafd» do.r pe-rs in d«ee oorlogad*.-

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.