Butee-1 : 21, RUSSELL SQUARE london, W.C. Tslephono: Muséum 267. De Stem uit Belgie. VOOR GOD EN VADERLAND. Abonnement : 2sh. voor 3 maanden. Subscription : 2sh. for 3 months. Voor de Vereenigde Staten : 50 cts. Voor Ilolland : 1 fl. Voor Frankrijk : 2.50 , fr. Voor de soldaten : lsh, o£ 1.50 fr. 13de Jaargang, Nr. 28. (Biz. 1383.1394.) Opia^e: 10,500. VRIJDAG, 30 MAART, 191;. Registered at G.P.O. as a Newspaper. 12 biz. 1 y2&. BERICHT. —Volgend nummer verschijnit janstanden Donderdag. Nieuws in te sturen v66r Dinsdag. o Paaschplicht. Wie geen Belgisch priester in zijne nabij-heid heeft om zijn Paaschplicht te kunnen nakomen, kan schrijven aan Zijne Hoogwaar-digheid Monseigneur De Wachter, of ook aan het bureel der "Stem." Dat de ouders te dezer gelegenheid ook denken op de Eerste OOIIIUIUUIC 11UUUCL ûiUUCICU. o De Oorlog en de Vlaamsche Volkskracht. (*) Het vraagstuk luidit als volgt: Hoe zullen wij de Vlaamsche volkskracht heropbouwen, 1 in 't licht van ailes wat de oorlog ons leerde of ontleerde, met andere woorden hoe ztulletn wij "op verstandelijk, zedelijk, maatschappe-lijk en. godsdienstig gebied " ons volk opvoeden om het al de rijkdommen van zijn weziein j te leeren ontginnen, en al zijn mogelijkheden 1 tôt warkelij'kheid te màken, ten einde het een j eereplaats te laten inmemen in de wereld, door deze oorlogsschommeling in zoo rr.enig op-zicht gewijzigd? Het zal niet ongelegen zijin nogmaals te her-halen dat wij., bij het aanduiden van de tekortkomingen in ons nationaal volksleven, j niet de stelling verdedigen alsof ons vo.lk in ailes minderwaardig ware, vergeleken bij andere natiën volstrekt niet. Het ware ons I een gemakkelijke taak de flauwe zijden vain de landen onzer gastvrijheid te beschrijven, en we zullen het ook in gunstiger tijden doen. Dit nu te beproeven ware onkiesch, vermetel en voorbarig, en wij denken dat het een beginsel is van goede opvoedkunde de licht-zijden van de VTeemde natiën, als een spiegel en een toonbeeld, op te tooveren. Het groote en het schoone voeden op. Het kleine en het [ leelijke niet. Ailes samengenomen, weten en ! voelen wij meer dan ooit dat ons eigen land een paradijsje was van geluk. Velen hadden een oorlog noodig om het te gelooven. En ten andere ware ons land nu eenmaal schraal en kaal, wat baat het, 't is het onze, en daar-om moeten wij het geern zien en het liefst zien. Ook vestig ik de aandacht. der lezers op de beteekenis van het woord : het volk. Door I die benaming bedoel ik heel ons volk in al zijn klass>an en standen, dat onverdeelbaar ! geheel door God en de natuur geschapen en f gevormd. Ik bedoel niet enkel het minder ! volk, het kleine volk. Ten andere de grond-deugden van onis nationaal karaiter liggen veel gaver en gezonder bewaard in de onge-kimstelde ziel van het kleine volk dan bij het hoogere volk, en het is volstrekt onrecht-vaardig het mindere volk van tekortkomingen te beschuldigen, wanneer het blijkt dat de leidende standen het meest verantwoordeflijk zijn, omdat zij zich van hun volk vervreem-dexi, of hun volk muiachten. In de eerste bijdrage had ik hét over verstandelijke volkskracht wellœ moet aangewor-ven worden en ontwikkeld door eigen onder -wijs, met de moedertaal als voertaal, volledig en stelselmatig aangepast aan de Vlaamsche toestanden. Vervolgens moet die verstande-lijke volkskracht zich ppenbarem naar buiten, in den VTeemde, op elk gebied van wetenschap en nijverheid. En binnen den lande moeten de drukpers, het dagbladwezen, de letterkunde, en de staatkunde zoodanig inge-richt zijn dat zij het volk door de waarheid opvoeden voor de waarheid. Vandaag dus een en ander over zedelijke volkskracht. Lijk verstandelijke voLkskracht het vermo-gen is dat uitgaat van het verstand en de geleerd'heid van een volk, zoo is zedelijke volkskracht het vermogen dat uitgaat van het zedelijk karakter en de deugdzaamheid van een volk. Verstandelijke volkskracht wordt verkregen door onderwijs. Zedelijke volkskracht wordt verkregen door opvoeding. Verstandelijk onderwijs op zichzelf geno-men geeft geen levenswijsheid, dewijl het enkel rekening houdt met het verstand en den uni en het hart buiten sehakelt en daardoor mist het de mensehelijkheid. Uitsluitelijk verstandelijk onderwijs blaast ras op tôt hoog-; ffloed, ein verblindheid, tôt koude wreedheid en absolutisme. Zoo was Duitschland het I geleerdste land der wereld, maar te vergeefs | zoekt men in zijn organisatie naar dat beetje 1 goedheid dat elke mensehelijkheid kenmerkt. j Zedelijke opvoeding is dus onontbeerlijk. Ja zedelijke opvoeding is noodzakelijker dain verstandelijke. Want men is niet eerst en meest mensch door wat men weet, maar wel door wat men is en doet. Toch moet het er bijgevoegd worden dat zedelijke opvoeding zonder verstandelijke weerom een kunstma- (1) Zie eerste artikel "Stem uit België," Nr. 23, over " verstajidelijke volkskracht." In verbamd met die eerste^ bijdrage over Vlaamsche volkskracht, heb ik veel beilang-rijke en hoogst-aanmoedigende brieven ont-waagen van breeddenkende Vlamingen. Ik zal, rua afwerking van het geheele onderwerp, ! in een bijzondere bijdrage op al die brieven antwoorden. 't Zal dienen tôt een nadere toelichiting. Het is knmers van het hoogste belang dat wij onze volksvernieuwing van na den oorlog, van nu af voorbereiden dootr 't verspreiden wan gezonde g>edachten. \ tige verdeeKng en derhalve verbrokkeling is van het heele mensch-zijn, en dat een deugd /•onder wetenschap, blind en wisselvallig is. Men vergete echter niet dat geleerdheid en wetenschap niet alleen het verstand ontwik-kelen, maar dat het verstand ook ontwikkeld wordt door de wijsheid, de levenswijsbeid, en dat die wijsheid veelal de vrucht is van de zedelijke opvoeding en veel me^r nog van de opvoeding in het boviennatuunlijke, door geloof en genade. Uit dit allies blijkt dat enkeling of een volk in zedelijk opzicht kunnen krachtdadig zijn, zonder veel technische wetenschap en boekengeleerdheid. Daaren-boven staat de zedelijke volksteraoht ver veibeven boven de stoffelijke volkskracht, vrucht van éénzijdige wetenschap, in zoover als dat de ziel bet lichaarn overtreft. Dik-wijls doodt of vermindert de stoffelijke en verstandelijke volkskracht de zedelijke volkskracht, terwijl anderzijds de zedelijke volkskracht de rijkste bronader is van stoffelijke en verstandelijke volkskracht. De sterkte en de glorie der kleinie natiën liggen in hunne zedëlijke volkskracht, ja hun onsterfelijkheid is er onbetwistbaar mede verbonden. Midden al de pracht en de glo- diepfce van de zied, sprakeloos of vastgebon-den. Opvoeden is dus geen toevoegen van vreemde stof, maar het openplooien van het machteloos ingevouwen natuurwezen. Elk volk heeft: door de schepping Gods zijn eigein karakter, in eenklank met den grond en met de lucht. Dat wezen moet opgevoed en geen ander. Die oorkracht moet ontwikkeld in al haar eigendommelijkheid, want als een schepping Gocts is zij goed, en schoon, en zij is het eigenaardig kenmerk van zulk een volk, de scheidslijn van elk ander volk. Tegen de wet Gods in de historié der volkeren zondigt het cosmopolitisme of elke theorie die het verschil tusschen de natiën wil opschorsen of uitvegen. Tegen de wet Gods in de historié der volkeren zondigt elk volk dat zijn kenmerkende eigenschappen laat ontstelen. Tegen de wet Gods in de historié der volkeren zondigen al de staatslieden die de ziel der natie willen doodnijpen om doode licha-men met hun onzielkundig stelsel van poli-tieke atatenoptimmering te bezielen (?) Een zaak echter wordt te veel vergeten door die volkeren zelf die streven naar hunne nationale herwording namelijk de herwording van hunne zedelijke volkseigenschappen. Dewijl De mu'nen van Caerphilly Castle (Zuid-Wales), nu eigendom van den markies van Bute, in de 12de eeuw gebouwd door Vlamingen voor den koning van Engeland. ' De photo werd ons vriendeliik geleend door de firma Mestîrs. Raphaël Tuck Si Sons. rie van hun stoffelijken rijkdom, en omkroond met het licht hunner geleerden, zijn veel groote natiën verdwenen door de eeuwen henen, w:eg>gezonk'en omdat het voetstuk der zedelijkheid onder hen werd verbrokkeld. Maar veel kleine natiën, van aile stoffelijke welvaart beroofd, bleven vast staan, en ver-jeugdigden zich onophoudelijk, midden ooar-log^n, vervolgingen, slavernij, afpersingen, overrompellingen en rampspoeden, omdat zij met hand en voet zich vastklampten aan hun ziel, aan hu.n wil, aan hun zedelijk karakter. Wanneer een natie enkel leeft van brood, dan sterft ze, zoo er hongersnood is en geen brood mieer. Maar zoo een natie zich voedt aan de geesitelijke schatten der ziel, dan mag het brood ontbreken. Zij heeft zielevoedsel. De oppervlakte van een Mein land moge onbe-duidend zijn, zoo die ziel van dat land groot is, het is een groot land. Het is derhalve de roi der kleine landen hun ziel zedelijkerwijze groot te maken, hun bestemming in de beschaving te verwezen-lijken door zedelijke grootheid, hun bestemming te uiten in een hooge kunst en een ridderlijk gedragen lijden. Ik wou Ierlànds lijdenshistorie, die kruisweg van mirakelvolle zedelijke grootheid niet ruilen tegen Enge-lands bergen van geld. Ile wou Polens ééne ziel niet opgeven voor al de macht der drie landen die wegliepen met elk een stuk van 't lichaiam van Polen, en verwonderd staan gapen dat zij de ziel van Polen niet vast houden in hun rooversklauwen. Ik wou de zedelijke schoonheid van Belgiê's tegenweer tegen den imeineedigen Duitscher niet verwis-selen tegen de schatten gelds welke de onzij-digen maakten uit dezen oorlog. En ten slotte voel ik me veôl meer bevriend met dem Vlaamschen boerenjottgen die in de liefde voor zijn paard, en ploeg, en akker, zijn vaders en Gods wil doet, dan met den cosmo-poliet die beweert het poeder te hebben uitge-vonden en ten slotta maar een schoonspra-kerige kwakzalver is. Vaderlandsllefde. De zedelijke volkskracht moet dus oaitwik-keld worden door-de zedelijke opvoeding dooi de opvoeding van den wil, het karakter, hd hart, den geest, h.et genie van een volk. Er opvoeden is naar boven halen wat ligt in df de moedertaal het kleed is van de ziei, is het onontbeerlijk dat een volk streve voor 't be-houd der moedertaal en voor hare toepassing in al de bedrijvigheden van het nationaal leven. Maar die ziel zelf moet schoQmer en grooter en gezonder worden gemaakt. Zoo, bij voorbeeld, is elke opvoeding in Vlaande-ren uit den booze die de zedelïjke karakter-eigenschappen van den Vlaming niet ontwik-kelt, ik beduid de rondborstigheid, de eerlijk-heid, de arbeidsliefde, de houwetrouwheid, de eenvoudigheid, de blijmoedigheid, de vrij-heid, en die niet opleide naar de hoogste zede dat zonderling mengsel van mystiek en Rubeniaansche vleeschelijkheid. En de opvoeding van die karaktereigenaardigheden noem ik de opvoeding van de Vlaamsche vaderlandsliefde. Want al die karaktereigen-sebappen, in hun verschillende werkzaam-heden, vormen het Vlaamsche vadciland, dat veel meer gemaakt is uit ziel dan uit grond en lucht. Wat al kunstmatige en opge-schroefde tbeorieën werden er niet uitgevon-den, om de vaderlandsliefde te omschrijven, volgens den nood van het oogenblik. Het is nochtans zoo eenvoudig. Vaderlandsliefde is de liefde voor de eigenschappen van het land van vader en moeder, of meer bepaald nog, voor de eigenschappen van vader en moeder zelf, die het stuk je grond dat zij bebouwden of het huisje dat zij bewoonden, of den familie-kring dien zij srtichtten er mede berijkdomden en a.ls erfenis aan hun kinders medegaven den aangeboren wil om die eigenschappen te ont-wikkelen en te verstevigen. De eenvoudige soldaat op het front vecht daarvoor en voor niets andeirs, en zoo ge naar hem gaat met ronkende zinnen over vaderlands'liefde, hij zal u vragen of al die konkelfoezerij, diplomatie, voorkeur, enz., vaderlandsliefde is. De tijd is voorbij, toen men met grootscheeip-sche zinnen zeeverpraat kon verteUen. De jongens hebben te veel gezien en gehoord en ook gezwegen en geleden om zich te laten bedodden. Spreek hun van hun vader er hun moeder, van hun godsdienst en hun taal, van hun huis en hun arbeid, en om daarvooi te vechten voelen zij zich helden. Waœ aan ware vaderlandsliefde ontbreekt het hur niet. Die vaderlandsliefde moet worden opge voed. D» opvooder moet den opvoedelinj leeren zichzelf te kennen, en de opvoeding van een volk is enkel dan degelijk als dat volk daardoor leert al zijn miogelijkheden. Het voorbeeld van een opvoeding moet niet zijn een vreemde natie, maar het ideaal van de eigen natie, aangepast dus aan de werkelijk-heid. Het gevolg van de opvoeding der zelf-kennis is zelfSerheid, het door en door toe-passen van de wijze spreuk : geen rijker kroon dan eigen schoon. Dat deed men in ons land niet, zoo laag was de zelfSerheid in ons op-voedingsstelsel gezonken. Met den besteai wil van de wereld, zoo bij voorbeeld, werkten de nonnekens in de onderwijsgestichten aan de ontvlaamsching onaer meisjes, uitgaande van het averechtsch beginsel dat opvoeding bestaat in het inpompen van een Franscheri beschavingsgeeslt in dien onbeschaafden klei- ' klomp van Vlaanderen. God betere 't. Nu met den oorlog begint men in te zien wat al zedelijke, en 'k- voeg er bij katholieke volkskracht, werd vernoozeld en vermooscht door een opvoeding die den Vlaamschen kleiklomp opsierde met kleuren en linten maar den kleiklomp zelf ongeboetseerd liet versteenen. Anderzijds werd ook bij ons de verstandelijke opvoeding overdreven in den zin der veelomvattendiheid, en de zedelijke opvoe-dingswaarde der verstandelijke leervakken werd niet genoeg uitgebaat tôt wat de Franschman noemt "une leçon de choses," een les over levenswijsheid. Dit gold hoofd-zakelijk voor het onderwijs der geschiedenis en der aardrijkskunde. Het technisch vak-Oûderwijs ging ook niet genoeg gepaard met zedelijke opvoeding. Bij ons sprak rpen niet genoeg over de schoonheid van den arbeid, en de liefde voor den arbeid, over de verant-woordelijkheid en het plichtbesef, over de aristocratie van de ziel, die al de menschen vereenigt in een ware démocratie. En ter-loops voeg ik er bij, dat in het onderwijs van den godsdienst, wij niet genoeg de zedelijke schoonheid van het katholicisme lieten uitstralen noch de- opvoedkundige beteekenis der geloofspunten. , Ten slotte, moeten wij erkennen dat we de opvoeding der vaderlandsliefde volstrekt hebben verwaarloosd, doordat we aan de Vlaamsche letterkunde, en de Vlaamsche kunst niet de eereplaats hebben gegeven in ons onderwijs. Dat men dus wat minder goochele met het woord vaderlandsliefde, en wat meer praktische vaderlandsliefde doe. Niet emkel hij die een pakske chocalade zendt naar "a lonely soldier" is een vaderlandslievende of een soldaatlievende, maar ook hij die, in dezen schrikkelijken tijd van strijd voor onze politdeke zelfstandigheid het volksgeweten wakker schudt en het dwingt te wandelem in het licht van zijn eigen oorkracht. Ik her-haal het nog eens : de panier- en de meetings-vaderlandsliefde is dood en begraven. Nu is er ruimte en vrijheid voor de ware vaderlandsliefde. Maar deze vergt zelfopoffering en vooruitzicht. P. Callewaert, O.P. (Wordt voortgezet.) —n Vlaamsche Krijg5benden in Engeland. De merkwaardige historische studie over Vlaanderen en Engeland waarvan het eerste deel in " De Stem " van veTleden week ver-scheen, vermeldt: "Sommigen onder hen vormden weldra on-regelmatige benden, die voor den koning van Schotland of de in opstand gekomen leen-mannen als Hugb Bigot oorlog voerden. In 1173 werden die Vlaamsche huurlingen, welke zich boven de wet hadden weten te stellen, op huonen weg naar Leicester te Bury versla-gen."Daarover zal een woordje meer wellicht welkom zijn : In het jaar 1173 werd Robert Earl van Leicester, die in opstand was tegen Hendrik II, door de koninklijke troepen verslagen te St. Edmundbury, in Oost-Engeland. Het leger van Leicester bestond, altihams voornamelijk, uit Vlamingen. Dat kan men opmaken uit de wijze waarop de gebeurtenis vermeld wordt door den tijdgenoot Jocelin de Brake-londe. Zijne latijnsche Chronijk (de rébus gestis Samsonis abbatis monasterii Sancti Edmundi), voor de eerste maal uitgegeven in 1840 door J. G. Rokewode, leidt Jocelin in meit de woorden : "Quod vidi et audivi scri-bere curavi, quedam mala interserens ad cautelam, quedam bona ad usum, que conti-gerunt in ecclesia Sancti ^Edmundi in diebus nostris, ab anno quo Flandrenses capti sunt extra villam, quo habitum religionis susce-pi..." enz. En dan verder, bl. 42 van roor-noemde uitgave: "Comes R. Bigot... vexillum Sancti yEdmundi... portavit quando comes Lehecestrie fuit captus et Flandrenses des-tructi."In de aanteekeningen weîke hij aan zijne uitgave toevoegt, merkt Rokewode aan, den bedoelden veldslag besprekend : " This event, so memorable in the eyes of the monk of St. Edmunds, o«curr«d in 1173. I,n tliat year, Robert Earl of Leicester, who had joined the confederacy in Normandy against King Henry II. landed at Walton in Suffolk, upon the zgth September, with a larse bodv of Flemings, and was received by Hugh Bigot at his castle of Framlingbam. The Earl, : after taking Randal de Broc's castle of Hage-; cet, and committing other excesses, resolred

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.