ABONNEMENTSPRIJZEN : Voor één maand 1-76 Voor 3 maand 6 — Voor 6 maand ">■— Voor één jaar 18.— RedaUtle, Beheer en Aaukondigingen : 44, ROODESTRAAT, 44 antwerpbn Zomdae: 18 Nov. 1017 - 3de laarcr. Nr 310 Priis S Centlem voor Felgië AAN4tONM(»INGEN : Twecde blad, den regel 2.50 Derde id. id I — Vierde id. id 0.50 Doodsbericht 6.— Rlke tnedewerker ïs persoonlijk verantwoordelijk voor zîjri schrijven. en bindt niet heel de Redaktie. HET VLAAMSCHE NIEUWS VERSCH'JNT 7 M A AL ÏN DE WEEK De Opsteiraad : Raf VERHULST, Dr. Ang. BORMS, Alb. VAN DEN BRAN DE ; met de vaste medewerking van Hoogleeraai Doctor Antoon JACOB OFFICIEELE BERICHTEN VAN QUîTSCHë ZIJDE DUITSCH AVONDBERICHT Berlijn, Vrijdag- 16 November. — Officiel : Bij Diksmuide, forscher vuurstrijd. In het Oosten, niets van belang. In het gebergte tusschen Brenta en Piave zijn. niouwe aanvallen losgekomen. VAN BULGAftRSCHE Z1J0E Sofia, Vrijdag 16 November. — Officiel : BALKÀNFRONT Bewesten het Ochrida-meer en bij den bovenloop van de Skoembi trekken troepen van de Bulgaren en hun bondgenoo-ten achter dten wykenden vijand aan. Elders aan het front, maitte strijd. Alleen bezuiden Doiran was het geschut-vuur wat krachtiger. Na een luchtgevecht hebben Duitsche vliegers twee vijandelijke toestellen ge-veld. Het eene viel achter onze stellingen bij het dorp Dedhat bezuiden Prilep, het anrlere achter de vijandelijke foies, be>-oosten de Tserna. De Duitsche luitenant Eschwege heeft zijn 18de luchtoverwin-ningg)lehaald door bij Oirlak in het dal van de Strowna eeni kabelballo» der te-genpartij neer te halen. RUSSISCH EN ROEMEENSCH (ÎEVECHTSTERREIN Flauwe gevechtswerkzaamheid ten Noordwestierî van PankesJ. Ons vuur drong vijandelijke detachementen terug, die met behulp van sloepen den rechter-oever van dé Don au trachttem te nade-ren.'M FRANSCHE ZliDE WESTELIJK CEVECHTSTERREIN Parijs, Vrijdag' 16'November. — Of-ficieel î Levendige geschutstrijd v.an België tôt in Champagne, alsmede in d'e streek van den Mont Tcton en op den rechteroever van de Maas. VIH ENGELSCHE ZIJDE WESTELIJK CEVECHTSTERREIN Londen, Vrijdag 16 November. — Officiel : Troepen uit Woçpestershire hebben m den afgeloopen nacht een geslaagden overval ten Noordoosten van Fampoux gedaan. Een vijandelijke verkenningrsaf-deeling, die onze linies benoorden Poe]-kapolle trachtte te naderen, werd terug-g;eslagen..Anders niets van bijzonder bel an g. VâN ITftLIftftNSCHE ZliBE JTALIAANSCH GEVECHTSTERREIN Romie, Vrijdag' 16 November. — Officiel : Op het bergffronlt van de hoogvlakte van Asiago af tôt aan de Piave ontwik-kelden zich gevechten, en bleven aan den gwnef. Gisteren nam de tegenpartij onze stellingen onder hevig ~ vuur en ontke-tende hij verwbede aanvallen. Onze troepen, die door geschut werden onder-steund, boden overal zeer dapper tegen-stand, deden vermetele tegen;aanvallen, berokkenden den vijand ernsti°"e verlie-zen en namen gevangenen. Aile Stellingen bleven in ons bezit. Bij Mêletti Davanti en den weg. Fior vocht de Regina-brigade (9de en 10df regiment> sinds den mididag met den ge-wonen moed. Bij den berg Sono Samai werden drie aanvallen achtereenvolgenj door een bataljon Alpentroepen gefnuikt Op den Marmolataberg werd stevig ver-zet gebodetn. Spervuur bij San Marino ir het dal van de Brenta weerde vijandelijke detachementen met groofte verliezer af. Bij den berg Bassola viel een détaché ment, na versterkt te zijn, 03 zijn beur" aan. Het wierp den vijand terug. Bij der berg Ionella weerstond een Romeinsch< brigade in mooie hardnekkigheid en me bewonderenswaardige voortyarendheic zegevierend de vervaarlijke inspannin^ der tegenstanders tôt aan middernacht (iroepen vijandelijke soldaiten bçnoor den Asiago en ten NoordeA van Gallit werden door onze vliegers gebombar d^erd. In de vlakte aan den overkant van d< Piave bleven de artillerie-akties vinnig. Van de Stelvio tôt de Astico eenig^ vuurbedrijvigheid. Plaatselijke infanterie qievechten in het dal van Indicarië en au het Ledro-daî. In den loop van den <îag van gisterei en 's nachts hebben vliegtuigen ei luchtschepen de-bombardementen op vij andelijke troepen te water en langs d WPcrf»n daarheen herhaald. TELEGRAMMES, y De Gebeurtenissen in Ruslaud De algemeene toestand Berlijn, 15 November. — De laatste berich-ten uit Rusland over Stockholm spreken weer meer voor een overwinning van de bolsjewiki. Volgens een telegrani van Iiaparanda heeft kolouel Moerawief, de chef van het_ verdedi-gingsge.bied St-Petersburg, een manifest ver-spreid, waarin hij het gerucht, dat de troepen van St-Petersburg naar Kerenski zijn overge-loopen, als een leugen bestempelt. Hij zegt, dat de troepen van het vrije Rus-sische volk slechts daarorn Gatsjina hadden ontruimd, omdat zij noodeloos bloedvergieten wilden voorkomen en om een geschikte stel-ling buiten St-Petersburg in te nemen. In hetzelfde manifest zegt de kolonel, dat het te St-Peters'burg volkomen rustig is. Be-halve de kruisers cAurora», «Sarja» en « Swoboda » en het schoolschip « Afrika » zijn nu 00k zes torpedobooten van de Oostzeevloot te St-Petersburg. Zij liggen voor anker aan de Nikolaibrug en kunnenj zoo noodig, heel Sint-Petersburg beschieten. Volgens Finsche berichten heeft Kerenski in het gevecht voor St-Petersburg aan het kortste eind getrokken. De kozakken schijnen een bijzondere roi te spelen. De a Dzjelo Naroda » ineldt, dat in Kief de kozakken meester zijn. Volgens een telegram, dat a Svenska Dag-bladet » uit I-Iaparanda ontvangt, is Kaledin, de generaal van de kozakken, reeds in de na-bijheid van Charkof en heeft hij het mijnge-bied aan de Don in staat van beleg verklaard. Uit verschillende deelen van het land komen berichten over gevechten. Naar het heet zijn Dinsdag te Moskou 2000 dooden gevallen. Ten slotte schijnt men echter in deze stad te zijn overeengekomen, dat er een koalitie-ministerie uit aile socialistische parti j en zal worden gevormd. Berichten, waar men op aan kan, komen.nog steeds niet binnen, aangezien er geen rechtstreeksch telegrafisch verkeer met St-Petersburg is. Keulen, 16 November. — Over Kopenhagen door de « Kôln. Ztg. » ontvangen telegram-men melden, dat in St-Petersburg gaandeweg rust en orde teruggekeerd zijn. Over Haparanda komen berichten, dat de bolsjewiki zoowel te St-Petersburg als te Moskou, waar Kornilof stillètjes uit gevlucht is, de bov.enhand gekregen hebben. Kerenski's roi zou geheel uitgespeeld-zijn. De bolsjewiki en de sccialisten Londen, 15 November. — De bladen hebben een telegram uit St-Petersburg van 13 dezer, volgens iietwelk de socialistische leiders on-dejrnandelen met de bolsjewiki aangaande de instelimg van een socialistische regeeringj, waar van het program zal zijn : spoedig sluiten van den vrede, uitleyering van allen grond aan de grond-komitee's en de samenroeping van de konstitueerende vergadering. De bolsjewiki staan er evenwel op, in de nieuwe re-geering vertegenwoordigd te zijn op andere voorwaarden. Ze weigeren den wapenstilstand tenzij deze worden aangenomen. De oiiderdrukking der auti-Leninsche beweging De piefekt van Petrograd heeft in de stads-dôema medegedeeld dat verschillende kadet-ten die in het Winterpaleis aangehouden vyaren' geworden, in de Peter en Paulvesting doougeschoLen zijn gevvordpn. PJén liunncr zou waaiizinnig geworden zijn ten gevolge dei uitgestane folteringen. De gevechten te Petrograd De « Prawda » bericht dat het brandpunt der gevechten die zich Zondag hebben afgespeeld tusschen troepen van Kerenski en van Denin, Poelkowa gevveest is. Op dit punt zou een aan-tal der kozakken van Kerenski door machine-geweren teruggeslagen zijn geworden. Kerenski zou 1500, de revolutionairen slechts 20( dooden gehad hebben. De toestand in Finland « Berlingske Tidende » verneemt uit Hapa randa dat de Finsche socialisten van de bur gerlijke partijen geëischt hebben dat zij der 18n Juli door de socialisten aangenomen re geeringsvorm in Finland zouden erkennen Aangezien de burgerlijke partijen zich daar tegen verzetten, hebben de socialisten Don derdag in het geheele land de algemeen< werkstaking uitgeroepen. Donderdagavond il zij reeds te Helsingfors begonnen en men ver wacht er zich aan dat zij zich over het gan sche land zal uitbreiden. Ook de spoorweg lieden nemen deel aan deze staking, zooda slechts de militaire treinen rijden. Volgen: , eene andere melding heeft de Arbeiders- ei Matrozenraad van Helsingfors aan den Senaa verklaard dat hij den generaal-goeyerneu; N'ekrassow als afgezet verklaard. De toestand te Moskou Volgens eene melding van het spoorweg , liedenkomiteit wafen er tôt Dinsdagmiddaj ! 2000 dooden te Moskou. Het gepeupel dring : in de partikuliere woningen binnen. Fîen wari , pogrom zou in gang zijn. Volgens « Nowojj , Dsjisn» heerscht absolute anarchie in Wère nesch. - Staking der telegrafisten te Petrograd Volgens te Kopenhagen ingekomen bericb . ten hebben dé" telegrafisten Dinsdag te Petro grad eene vergadering gehouden om de alee meene staking uit te roepen van de telegraaf ' bedienden. De spoorwegliedenbond heeft d< stakers uitgenoodigd tôt een vergelijk te ko men onder bedreiging van het geheele spoor wegverkeer stop te zetten. Een later berich meldt dat de staking reeds zou uitgebrokei zijn. 3 UIT HET ENGELSCHE LAGERHUIS Londen, 16 November. — In het Lagerhui j heeft de minister van binnenlandsche zakei ' gisteren meegedeeld, dat volgens een nieuw' ; verordening op grond .van de rijksverdedi gingswet vlieeende blaadjes die over den oor log of het sluiten van vrede handelden, dei naam en het adres van schrijver en drukke ► moesten dragen en aan het persbureau te . goedkeuring moesten worden voorgelegd. Snowden probeerde vergeefs 40 leden O] zijn hand te krijgen, ten einde een spoed 5 eischende beraadslàging over deze kwestie t openen. Hij kon er niet meer dan 33 bijeen ; krijgen, POLEN 1 : Warschau, 15 November. — Naar de « Kui jer Warczewski » verneemt heeft de regen x schapsraad besloten, de regeeringen der b< 1 zettende mogendheden de kandidatuur va Jan Kacharzewski, referendarîs van den ri gentschapsraad voor het â'nibt van ministf 5 président voor te «tellen. (Zie vervolg 2d* bladzijde.) De Taalkwestie in België In het Manifest van het Hollandsch-Skan- z iinaafsch Komitee (Hoofdstuk II. — Spéciale s /oorwaarden), komt de volgende bepaling a voor : KuliureeU Autonomie voor Vlaanderen o en Wallonie. t< Van Cauwelaert teekent, in zijn blad «Vrij België», tegen dit « internationaliseeren » van g het Vlaamsche vraagsluk, — dat hij een s azuiver Belgische kwestie » noemt, — protest ^ aan. 2 Het Antwerpsch katholiek Kamerlid stelt l aan Kamiel Huysmans zelfs de vraag of hij c zijn standpunt van voorheen heeft opgegeven c en het Belgisch taalvraagstuk wil stellen in c het kader van het vredesstatuut. l Deze vraag is ten voile gewettigd daar nog ^ niet zoo heel lang geleden Kamiel Huysmans j itt « De Belgische Socialist » schreef : « Vocr Europa bestaat een Belgische maar geen ^ Vlaamsche kwestie». ( , Hed triomfantelijk werd daaraan zelfs toe- -gevoegd « dat de hedendaagsche Belgisch-î Regeermg het Vlaamsche vraagstuk ging op-lossen», waaruit, door Kamiel liuysmans, dan • de slotsom werd getrokken : a De politiek die : zegeviert is dus niet de politiek der aktivisten. Wel integendeel 't is degene der passieven, : waartoe ik behoor. » De tijd heeft geleerd dat de sekretaris van het Internationaal socialistisch bureel wel wat te vroeg heeft gejubeld over de... zege-praal der passieven.Iuderdaad.het Hollandsch-Skandinaafsch Komitee schijnt niet bijster veel betrouwen te stellen in de «oplossing» welke de a hedendaagsche Belgische Regee-ring» aan het Vlaamsche vraagstuk zal geven en toont heel duidelijk niet t' akkoord te gaan met de stelling dat... a voor Europa slechts een Belgische en geen Vlaamsche kwestie bestaat ! » Kamiel Huysmans mag zich dus- heel dee-moedig op de borst kloppen en zéggen : a Ik hebbe gedwaald... ». De « kleuters van de eer-ste broek » zullen hem zijn zonden vergeven ! Alhoewel wij, Vlaamsche aktivisten, ons wel zullen wachten uitbundig viktorie te kraaien, daar in het Manifest van het Hol-landsch-Skandinaafsch Komitee de kultureele zelfstandigheid vopr Vlaanderen en Wallonie gëvraagd wordt — toch aarzelen wij niet dit als een overwinning voor het Aktivisme aan te boeken, omdat het Vlaamsche vraagstuk hierdoor als een Internationaal probleem er-kend is en thans, wanneer in het buitenland over verdrukte volkeren wordt gesproken, niet alleen zal gedacht worden aan Polen, Finland, Oekranië, Ierland, Transvaal, enz., maar tevens aan Vlaanderen. Het mag dus wel verwondering baren dat «De Belgische Socialist», welke zich op pas-sief-Vlaainsch standpunt plaatst,~Van Lauwe-laert, in een antwoord-artikelÇ op de volgende wijze te woord staat : a Wij weten niet wat, Huysmans aan Van Cauwelaert zal antwoorden. In afwachting, dat het antwoord van Huysmans toekome, verklaren wij aan Van Cauwelaert dat wij de oplossing en de manier van oplossen van lit t Belgisch taalvraagstuk zooais vastgesteld in het bedoelde manifest, voîledig goedkeuren. » Deze goedkeuring is het uitvloeisel van een samenioop van omstandigheden waaraan wij zoomin als Van Cauwelaert hebben kun-nen ontsnappen. » Tijdens en ook door den oorlog heeft de taalkwestie een sterkèr dan ooit akuut karak-ter gekregen, in zooverre zelfs, dat vroegere tegenstanders nu ook van oordeel zijn dat men de Vlamingen niet langer in den staat van minderwaardigheid kan noch mag laten. » Het Belgisch t-aalvraagstuk moet op'gelost worden. » De proceduur van kleine pakjes van vôor den oorlog heeft gedaan. Het vraagstuk komt in zijn geheel aan de oppervlakte en als dus-danig moèt het aanschouwd en doorgevoerd worden.» Erg c passief » klinkt dat waarlijk niet. Wij vragen ons ook te vergeefs af, hoe zoti-der de beroering door de Vlaamsche aktivisten verwekt, ooit a de proceduur van kleine pakjes van vôôr den oorlog» zou opgehouden hebben. Dank aan.de aktivistische werking is het tevens dat het aVlaamsche vraagstuk thans in zijn geheel aân de oppervlakte komt en als dusdanig moet aanschouwd en doorgevoerd worden ». 't Schijnt evenwel aan de opstellers van a De ■ Belgische Socialist » moeilijk te vallen konse- ■ kwent door te denken, want bijna onmiddel- ■ lijk na de bovenstaande prachtige zinsnede komt het volgende : t Uit -grondbeginsel verwerpen wij de in-' menging der^-bezettende maent in onze bin- ■ nenlanasche politicke aangelegenheden. » ' Hoe hebben wij het nu ? Omdat de bezettende macht zich met het ' Vlaamsche vraagstuk bemoeit wordt het op-' eens een... « binnenlandsche politieke aange-: legenheid», tervvijl dezelfde a Belgische bo-' ciahst » het Hollandsch-Skandinaalsch Komi-1 tee a volledig goedkeurt», wanneer dit het : Vlaamsche vraagstuk t internatiohaliseert », om de uitdrukkmg van Van Cauwelaert te gebruiken. Nog potsierlijker klinkt de volgende ver-klaring : a AI wat er in bezet België tijdens de be-r, 2setting tôt stand is gebracht, kunnen wij niet t aanvaarden ; niet zoozeer omdat al wat er tôt ; stand is gebracht, slecht is, maar omdat wat i er moet tôt stand gebracht worden, niet den • stempel mag dragen van vreemde inmenging, vooral wanneer deze vreemde inmenging het gevolg is van de oorlogspolitiek van 4 Augus- - tus 1914.» O, logika ! Veronderstellen we dat de bezettende macht - de kolenmijnen in de ketnpen van de vreemde î kapitalisten terug onteigent, — wanneer ge- • bert dit? — om ze te laten uitbaten ten_voor- - deele van het Vlaamsche volk, zou dit dan t moeten geweigerd worden... «omdat wat er 1 tôt stand moet gebracht worden niet den stempel mag dragen van vreemde inmenging » ? Een ander voorbeeld : Engeland zou, vôôr den oorlog, een tijdelij-5 ken inval in Belgisch Kongo hebben gedaan. 1 Tijdens de bezetting doen de Engelschen de î negers het middel aan de hand om, — daar - de bezetting maar tijdelijk is, — bij den - terugkeer van den normalen toestand, min-1 der belastingen, — onder den vorm van ka-r joetjoek, ivoor, enz., -— aan de Belgische re-r geering te betalen. De negers... weigeren « omdat wat er tôt stand moet gebracht wor-> den niet den stempel mag dragen van vreem- - de inmenging I ! 1 » î 'k Geloof dat de negers zoo dom niet zouden - zijn, als thans de... « passieve-Vlamingen »°! Wanneer er inmenging ten onzen gunstc komt zoudeh wij, Vlamingen, ze van de hand moeten wijzen, — maar waar bleef het protesl der socialistische Kamerleden en der opstel- - 1ers van « De Belgische Socialist » toen d< Fransche regeering een inmenging deed ter Q onzen nadeele in 1912. « Vooruit » verdedigde zelfs die inmenging De Fransche stelselmatige inmenging heef hier zoozeer ons volk aile eigenwaarde doei ▼•rgetea, dat het niet meer kan gered worde* mder een krachtige, — vôôr den oorlog :eeds verwaarloosde, — inmenging van de V) ndere zij de! Ons volk is langzamerhand ver- tt iftigd, het dient een krachtig tegenvergift V( ieg-dient 0111 terug gezond te worden. b( De Germaansche stam pleegt verraad te-enover zichzelf zoo hij de Vlamingen niet teunt in den kamp ter herwording van hun tc olk en dààrom kunnen wij het opperbest eens tl ijn met a De Belgische Socialist», wanneer {j, lij schrijft dat het « voor de Belgische arbei-.ers een hoofdvoorwaarde en voor de Vlaam- ^ che arbeiders tevens een levenskwestie is, & lat het tegenwoordig geschiedkundig oogen->lik ten nutte wordt gemaakt om' eens en ' 'ooral gedaan te maken met het taalvraagstuk y n België. » Thàns is het geschiedkundig oogenblik aan-^ebroken, — laten wij het voorbijgaan, dan is ^ le kans tôt Vlaamsche herbewustwording roor altoos verkeken. Nu of nooit! « De Belgische Socialist » verliest echter al e zeer uit het 00g dat het taalvraagstuk in 11 België slechts een degelijke oplossing kan K irijgen wanneer het nationaliteitenvraagstuk a n ons land is opgelost. Dààrom is kultureele zelfstandigheid een al a :e vage bepaling. N Wij aktivisten, zijn ook voorstanders van kultureele zelfstandigheid voor Vlaanderen s ;n Wallonië. ® Maar... « voorstander.» zijn is niet voldoen- -3e! 1 Wij, Vlamingen, zijn lang genoeg gekul(d)- J ...tureerd door woorden! c Zullén we tôt kultureele zelfstandigheid ko- c aien door het unitaristisch-Belgische stelsel £ van vôôr den oorlog ? — Onmogelijk ! Waarom dan verklaart « De Belgische Socia- 5 list » zich tegenstander van de politieke en ^ zelfs bestuurlijke scheiding? Wij zullen er ekonomisch onder lijden ? — * geen kwestie van : de ekonomische beTrekkin- ; gen kunnen blijven bestaan. Een socialist moet, vôôr ailes, logisch dur- 1 ven doordenken ! : De burgerspartijen verklaren zich ook < voorstanders van de ontslaving der werkende ( klias, maar zijn tegenstander van het middel ^ dat, volgens de socialisten althans, die her^ i opbeuring moet brengen : het vàeren van den * proletarischen klassenstrijd. *j$De Belgische Socialist » verklaard zich 7 voorstander van de kultureele zelfstandigheid < voor Vlaanderen eu Wallonië, maar is... te- j genstander van het middel dat er toe leidt : de 1 politieke scheiding, of de Bestuurlijke Schei- 1 ding tôt het uiterste doorgedreven. j De socialisten vooral moeten den os bij de horens durven pakken! Zij zijn het die zeg- ] gen : in het kapitalistisch regiem kunnen de j arbeiders geen volledige voldoening krijgen, ] — daartoe dient de samenleving op een ande- < ren leest geschoeid te worden. 87 jaren centraliseerend-Belgisch regiem . hebben bewezen dat dit geen kultureele zelfstandigheid voor de Vlamingen kàn brengen, maar wel hun verdwijnen als volk. De ijzeren j logiek der feiten kan niet weggecijferd wor- j den door woordenpraal. Dààrom mogen de j sociaal-demokraten het oude Belgische regiem j niet terug willen. Vlaanderen zal nooit kultureel zelfstandig worden. zoo lang de Belgische éénheid bestaat. , Wie zich dus voorstander verklaart van deze laatste. — zooais a De Belgische Socialist » — ; kan het niet ernstig meenen, zoo hij over de oplossing van het taalvraagstuk in België spreekt. Jef VAN EXTERGEM. ' Voor deri G ou den Kelk en het Van der Meulen-fonds ïn elke stad, dorp en gehucht van Vlaanderen moet er gewerkt worden om het Van der Meulen-Fonds te doen slagen. De opbrengst moet zoo indrukwekkend zi]n/ dat het overal, vooral te Havere, een aanwijzing weze van wat Vlaanderen wil, hoe het zelfstandig wil worden en hoe ons volk steunen zal al wle om zijn Vlaainschgezindheid getroffen wordt. TWAALFDE LIJST De Vlaamsche taa-l, <Le schoonste taal 0.50 Voor de vxijheid van Vlaanderen wil ik •tearven ^ 0.50 Omdat ik voile vertrouVen heb 0.25 in de Vlaajnsche leiders 0.25 Juatioie! vergeet Lodewijkske niet! 0.25 l)'ank aan Gôttingen voor de'nieuws bladen 0.25 Omdat ik Vlaaning ben 0.25 Voor taal -en va-derland 0.25 Moedertaa-1 en Vrijheid 0.25 Zoolang de leeuw kan klauiwen, zoolang een Vlaaning leeft 0.25 De Strop van TeLchsmiuhle 0.50 Mi j lie J eus zij t.lians : Winnen of sterven 1.— Opdat Frans dees jaar de eerste zoude zijn 0.25 Omdat ik veel aan Leontine denk 0.25 Ik béai ook nog VLamimg 0.25 Een man van Limburg f 0.50 Zoo mogelijk de vrede . ' 0.25 Een Viaming van den IJzer 0.50 Van ToHenbeeck, en een echte Vlamung 0.30 Vlaamsoh doet mijn ha,rt trillen 0.50 Leve het Vlaamsche bloed 0.50 Een VLaming van Sulsique 0.50 In Gorskem willen ze ook de viûjheid 0.50 Een echte Viaming van Herent^ 0.50 Wij willen wat is recht. In Vlaanderen Vlaamsch 1-— Voor het welzijn van mijne kinderen 1.— Bemint U elkainder, de aanhouder wint 1.— Dat moeder geneze 1-— Voor een gelukkig huwelijk 1-— Een vrouw met een goed hait 1.— Meer moet ik niet hebben 1-— Een Viaming van Sclieldewindeke 0.20 Wat klinkt schooner dan Vlaamsch 0.30 Oost Wcet, thuis best, Baeleghem 0.50 'k Blijf. Viaming, of hoorde niet goed 0.50 Dat mijn broedecr zijn exaam goed lukt 1.— In Teichsmuhile zijn er ook Vlamingen, van Maria Altre 0.50 Van de Marollen, laat maar boilsn 0.50 3 jaar gevangen, maar blijf Vlammg 1.— De boerkenâ van Limburg blijven niet ten achter Voor de vrije gedachte 0.30 'k Blijf de Kempen getrouw 1.— Een boerke van Bderbeek 1- Eer aan Vlaanderen 030 Vlaamsch vooral, en doet stil voort 0.50 Ik bemîn mijne moederta-al 0.50 ' Leva het volk van Artevelde 0.50 De Roeselarers 0.50 Leve de Vlaamsche vrijheid ! 0.50 1 Het Vlaamsche heir staat immer p«.l 0.50 - Dit is voor ds ontwikkejLing der Vlsamsshs \ Moedertaal ^ 1-^0 j Hujlda «an onze Hoogsoohool 0.50 )m het Eeuwfeest der D Gcntsche Hooge chool ,L Sî Ile kan niet anders dan de woorden van mijn , iend en studie^nakkex R. Bosselaers (zie de Eeindracht » n. 10, 3 November 1917) ten W viXe beamen, ware lict niet dat eene nieuwe ge di ïurtenis ons nogmaals de ge.egenheid 'heeft ge-iven ons een nog klaarder en .verlieugended- ge- , icht te voiimem. van de uâtgcsU'ektheid van het ri*ein dat de Jonge Vlaamsche gedachte in be- 1^ elckelijk koirten t-ijd in Gent en over heel Viaan- 11 M'en heeft weten te veroveren. Het eeuwfeest, der Geutscho Hopgeschool mag .n Loetstecai gehireiei. woraaa van 011 z« maclit, 1 het resuitaat. dur proet mag zoïKiei- eenige >ormgenomenneid oi overdrij vmg ^.rachtig ge- Zi )emd woraen. JSieUeguiSLaiindii aûs dage oirij- E wajen van katocai- en ^ee^uarons, niei-tegen- ^ aa.n-Oe aiie poditieiie knoeienj mogen wij . iiust zeggen dat de Gentsche vestmg stor- ^ Londerhand is ingenomen ein> oat de wapensciiou-;nig ter geiegenneid van- het eeuwietist onze j ôutste verwachtiihgen heeft ovei'ta'offen. O quae mntaiio reruai I mogen wij blijgeesitig , Let 0011 joiigen diichter van net studentemiede- <-1 en uitroepen. Wat zijn de zaken toch ver- I ndern ! VV eg is de tijd dat <de Hoogeschoolstu- \> ent, hij die niet ianger wou leegloopen en, on- ^ angezien aile tegenicanting de studio wederom y ooruzeLte of aan vmg tôt heil van zichzeif en an zijn volk, geweerd werd als een. schurftig € chaap, en dat noogeerwaarde heei-en en niterst c lu'upuieuse cl amen net maet zouden aa-ngedoîrfd t eûDeiv voor de oogen van de menigte mot 'îipaa- ^ eibakker 'n praaije te s;aan of hem zelfs de i and te drukken of te groeten. Weg is de tijd Z at onize intrede in een koffiehuis 'n spot- of t rijnsiach neerwiei-p op de aaingezichteu van de ( anwezigen en dat wij in de nachtkoifieliuizen iah tijd tôt tijd den ta'adi.tioneelen studenten- ^ tok moesten bezigen om onze vuige beiagei's te 2 voord te slaan. ue manneiijke daad weike de 1 l'udenten moedig daargeôteid hebben, heeft de ( laiton en de geeston der afstammeiingen van de no-dige, vrijiieddbilievende Gentenaars veroverd. ' se stuaeniten hebben naar den raad van Luc 2 tuiiine petten fier gedragen en zij hebben het 2 »over* gebracht dat de tegenwoordige mode der , Lainenlioeden trouw is afgelceken van ons offi- . :ieel hoofddelcsel ; dit bewijst genoegzaam het * eit dat de studenten, ten aanzien van het z. g. £ choane geslaciit <1 ia pénétration pacifique des j isprits» prachtàg hebbein bewei-ksteLligd. De gewone burgea-s lachten erom ais wij lien , rertèilcn dat wij, voigens de vooi,s1jeiiingeji van mze 'uitra-patriottarcis, bij den geoeuriijKen te- < ugkeer dei- Beigische regeening, onkele minuten ( ijd ziiiLlen krijgen om 'n akt va/m berouw te ver-vekken en weadra op den Kouter aan een of bndei'en boom zullen hangen te bij zen. ^ Ovej'al \vaar de- stuidenten tegenwoordig )innienkomen vinden zij, onder de meest gewone r nenschen, handeLsiui en bedienden, vrienden en 1 jewonderaars die vecrheugd zijn in haan gezel- , .chap aanvaard te wordt-u- en uij gelegenlieid de ^ iiiantieel minder bevoordeeiden een paar gla-ien betalen. ' Maar 't is eigenlûjk ovor het eeuwfeest van t i November en volgende- <iagen dat ik het heb- ^ >eii wou. In aile \ daainisoiie bladen hebben de ] ezers een mm of meer kungdradig verslag der ecsteiijklieden, der redevcermgen en aaiisprakein f tunnen le zen. Daarom wil ik enkel een woord £ :eggen over don indarnk welke het feest op de •< jevodking van Gent en op de vreemdelingeai. die < ,er dier gelegenlieid Gent in grooten getaie be- , >oehtui, gemaakt heeft. Het moet gezegd wor-len aan ai wae ooren heeft : Nog nooit heeft eene l nuziekpiechtigheid zooveel volk aangelokt als lie welke Zateadag avond im den ruimen Fran-ichen. Schouwburg plaats greep. Duizenden per- ^ îonen moesten geweigerd worden en onbewim- ' peld mogen wij verklaren dat, noch de reklaam . weike voor liet feest gemaakt was, nooh het pro- ■ jramrna dat uit de meest bekende Vlaamsche liederen was samengcsteld, noch de uiterst gunstig bekende naam van oen lieden ten dagen grootsten Vjaamsclien toondichter Lie ven Du-vosel, waren die het kolosale sukses bewerk-steliiigden, maar wel de zucht van de lieele massa om hun Vlaamsch-zijn onbewimpeld te niten, om mee te voelon met die eenvoudige maar innag prachtige heihge vaderlandscllé zangcai ais « Artevelde- » en « Beiaardlied», «De boholde » en « Mijn Vlaanderen heb ik hartelijk lief ». De verboden vrueht heeft de koppige, stijf-hoofdige Gentenaar aangelokt en den Franschen Schouwbuirg m een oogwenk doen volslrooinen. En wat een geestdrift onder de bezoekers ! Gedu-rende heel de pleohtigheid hing er elektriciteit in de lucht, bij 't einde van elk lied daverde de zaal van de eindelooze toejuichingem, a Mijn Vlaanderen » moest kost wat kost gebisseerd werden, René de Glercq werd op het tooneel gebracht en- hem viel 'n donderende - ovatie te beurt, velen hadden de tranen in de oogen van aa/ndoening. De optocht der studenten met vlag, Zondag mdddag, lieeft in de stad ook een diepe indiruik gemaakt en metéen al de dwaze praatjes over liet kleine aantal studenten voor goed den kop in-, gesiagen, overal werden wij blij aangekeken, toeigejuicht en onze liederen zelfs door ue goede Gentenaars meeçeneuried. De propagandisten uit Gent hebben prachtig piomerswerk ver rie ht. H-uime vol k&moeti 11 gc-11 aile Za.terdageni hebben ons 't Gentsclie pubdok gewonnen, en indien er namen moeten genoemd worden, komt in de eerste plaats daarvan de eere aan professer Huybrechts, voorzitter, en aan den onvermoeibaren lcamper Jan Wannijn.. Het eeuwfeest heeft ' aan de bevoilkitng der ArteveLdestad gelegenlieid gegeven met de studenten uit al'ie gouwcn van Vlaam.deren te ver-broederen en meteen bewezeii' dat het geene halle- woorden zijn dat niemand na den oorlog ongestraft eene liedlig&chendende liamd zal uitst-e-ken naar onze Vlaamsche Hoogeschooitempeil, want nevens onze strijders aan den -IJzer, ne-vens onze krijgsgevangenen in HoUand en Duitschland, zuillen ook de Gentenaars irecht-springen en de vijanden' krachtig en beslist toe-rôepen : a Handem af ! Wij hebben on» recht en wij houden het ! A. VERSUICK. Stud. Jur. STAD en LAND. VLAATîStn 11U1N3 i rces 1. — ue werkzame Vlaamschgezinde vêreenigiitig « Vlaamsche ICring » van Mortsel richt op Zondag 18 November 1917 een opea-baren en kostelooze'J voordracht- on tonstavond in, te 5 uur stipt (Torentijd), in liet lokaal k De Arend », over de kerk te Mortsel-Dorp. Mejuffer Irma Mortel-mains, pianiste, 'en heer J. De:teren, fluitist, hebben zich met de uftvocrmg van ean paar keurige muzikalc numir.ers gelast, tervvijl heer Oskar De Smedt liet woord zal vœren over « Het Tooneel n Vlaanderen sedert 1830 ». Wij bevelen dien geaelligea kungt. avond te» zeerste aan. DE MISBRUIKEN BIJ DE UIT-EELING VAN ONDERSTAND IN EVEiN'SMIDDELEN. — Men heeft :vonden da>t tal van misbruiken voort-iroten uit het feit dat zek-ere bed cndci'.i îr bevoorradi^gskoin.tciteii toegelaten erden tôt don onderstand n lovcnsm:d-:;cn. Ten einde de nadeelen van d .t stel-1 te verhelpeu, is een u,ldrukk Jlijk v&. Jd uitgcvaardigd g-evvorden om aanvul-nde rantso^ncn te verleenon aan perso-en dee! uitmakende van het personoel ;r bevoorrad ngs-komiteiten en der verken. Ind.en het noodig blijkt, moeten de be->ldigingen en loonen verhoogd worden. 'Cze maatregel zal guns'ig worden ont-aald, zoo door de bclanghfbbenden als 30:r het publiek. LA'ffcN WiJ DE ZIEKE AARDAP--'ELEN GEiikUiAEN. — Wij hebben nlangs aangetoond- hoe het mogelijk is e aardappelùn voor bederf te vrij waren j îo.i moet ook we en dat de zieke knol-;n, d.i. bevroren of rotte aardappelen, og heel g'oed kunnen gebrmkt worden. fe bevroren aa'idappclen kunnen, na one doelmatige bthandeling, opnieuw «schikt gemaakt worden voor de meii-ehelijke of de dicrlijke vocding. Wan-, eer de bevroren aardappelen bestemd ijn voor de monschelijke voeding, rnoe-en zij na de dooi gedurende een of twee agen in grooie met water gevulde vaten ;eplaatst wordon : op deze wijze verlie-en zij den wecën zcetigen smaak en kun. len vervolgons heel goed gegelen vvor-len. B j voorkeur beieide men deze aard-.ppeleu gcstanipt of gebakken. Wanneer ij voor dicrlijke voed.ng bes'-emd zijn, noct men het ontbindiugsproces begren-:en dat na den dooi intreedt. Het inkui-en met eene durâne laag stroo vertraagt lanmerkelijk de ontbinding en verlcagt lapzienlijk de leveniduur der knollan. De aardappel kan nog gebruikt word, ils hij veriot is. Een zoeker, de heer Du-:omct, doet 0'-is het middel daartoe aan le liand. De knollcn w:ordc,n geplettcrd :n daarna verschillende keoren zorgvul-l!g gespoeld. Deze spoeling vereischt tel-zens ongeveér eene hoeveelheid water ;elijkstaande met het voluum der te be-ia;ndelon knollen. De behaindeling mag ils afgeloo]>en wordeji beschouwd, wan-îeer het water reukeloos on bijna kleur-oos is. Het aardappelmoes wordt gefil-e.td met behulp van fijn linnep en ver-'olgens in den oven gedroogd bij ce,ne. litte die niet boven de 100 graden mag ;aan. Op deze wijze bekomt meiii het lardoppelmeel, d.:. de 9/10 der voedings-vaairde van dœi knol. Door het toepassen lezer middclen kunnen groote hoeveel- -îeden aardappelen gespaard worden, die mders waardeloos zouden z'-jn. DE WITTEBROODSKOEK DER 5CHOUEREN. — Men weet dat al de icholieren jn ons land dagelijks ee,n lcoek srijgen, gebakken uit zuivere, bloem en reuzel. Ifi de betalonde scholen, wordt leze koek door de scholieren betaald. Misbru.kan zijn hierbij begaan geworden, in dien zin, dat zekere provipe aie komi'teiten den prijs van de koek te hoog liebben gesteld; zoodat op zekere pîaat-îc,n de schoollcoek tegen 10 oentiem werd vcrkocht. Nieuwe bepalingen zijn hieromtrent uitgevaardigd geworden; te rekemen van 15 dezer, zal de eejiheidspiijs van de koek op 7 centiem bepaald z jn en onder geen voorwandsel dit bedrag mogen over-schrijden.KONINKLIJKE HEILIGEN. — Op 15 e,n 19 November wordt de feestdag gevierd van twee heiligon van kouinklij-ken bloede. De Kerk heeft indcrdaad de hciligverklaring uitgesproke.u van Leo-po!d III, bijgenaamd de Vroome, mark-graaf van Oostenrijk (1073-1136) en va'n Elisabeth van Hongarije, dochter. van koning Amdreas II en echtgenoote van Lodewijk vaji Hessen, landgraaf van Thur«ngen (1207-1231). Moatalembert heeft zich tôt welspre-kend histor:cker der H. Elisabeth opge-worpen en de heilige heeft een groot aantal kunstenaars geïnspireerd. Door hea weet men met welke opoffering zij zickcn en kreupelcn verzorgde. M«a kent door bcroemde schilderijen het heerlijke tooneel van hare ontmoeting met haar gc-maal op het oogënbl;k dat zij, de vcor-schoot vol aalmoezen, hare aumen wilde gaan bezeeken. « Wat hebt ge daar? » vroeg hij liaar. « Rozen », stamclde zij, te schuchter om te willc,n spreken over hare grenzc-looze liefdadighcid : onschul-dige leugen waarvain, naar de naïeve zie-len bewèreji, God door een mirakel eene waarheid maakte. EENE NOORSCHE EXPEDITIE NAAR SPITZBERGEN. — Men meldt van Spitzbergen de aarikorr.st van eeae Noorsche miiinexpeditie, onder de leiding staa-nde vain "den luitenant ter zee Rôvig, en van den geoloog Hoel. De leiders hebbe,n tôt opdracht het opsporen niet alleen vain steenkolenlagen, maar ook van goud en andere mineralein, en in voorkomend geval het bcslaglcggen op de streken waarin dergeMjke ontdekkingcn zouden gedaan worden. De wetcnschappelijke staf der expedi-t'e omvat, buiten beide leiders, nog eeJl ander geoloog en vicr assistenten. De Noorsche staat is voor een kleiin bedrag tusschen gekomen in de onkostcn dezer expeditie die den overtocht heeft .gemaakt aan boord van een motorschoener. Waarscliijnlijk zullen de^ reizigers op Spitzborgen moetein overwinteren.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.