■ 0esëerëag 13 September 1917. Derée JaârffaiiffNr 253 Prijs : 3 Cenîiem veor geheel België Het Vlaamsche Nieuws Versfchîjnt 7 maaï in de week I' ABONNEMENTSPRIJZEN : fM, «in bW ' ^ «• y^réraaaai iy* fw ttt i«M Kedaktîa, lekeer oc Aaakeadigingsii : 44, ROODESTRAAT, 44 ANTWERPEN DE OPSTEL1UAB: Raf VERHULST, Dr. Aug. BORMS, Alb. VAN 8KN BRANBB Met da vaste medewerklng van Hoogleeraar Docter Aatoan JACOB Klke m»d®werk«r is pn'soon' : jk ver-amtweorcUlijk voor aijn schrijve*, bin^t oiet h«*| Red*fetie. AANKONDIGINGEN : TvfMd* Mad, à .a regel 2.50 D«r«U ii td 1.— Vi«<J« id. i«L, 0.5» Deedibcrôkfc , s. Burgeroorlog in Rusland Het Aktivisme in Limburg IKORNILOF MARSCHEERT TEGEN SINT-PETERSBURG St-Petersburg, 10 September, 8 uur 's avonds. — De spocrweg tiisschen Sint-Petersburg en Luga (ten Zuidèn van Sïttt-.PeteTSburg) is opgebroken. De voorhoede van Kornilof s troepen moet reeds te Luga zijn aangekomen, dat op n ruim 100 werst van de faoofdstad'ligt en waar zich troepen bevinden, die aan de 0 regeering trouw gebleven zijn. b De divisîe, waarover Kornflof het beveî voert, bijgenaamd « de wilde divi- ^ sie», is van Pskof opgebrokeln en heeft zich op marscîi begeven. Deze divisie o heeft het station Fyritsa bereikt, gelegen aan den spoorwsg Sint-Petersburg— j, Kybinsk, op 64 werst van Sint-Petersburg. Het heele spoorwegverkeer staat stil. ç IDa strijd tusscnen iverensKi en iiomiioi ir Wie is met den tsaar? K St-Petersburg, n September. — De g ilsvestia» zegt: gedu rende de laatste g- dagen heeft gênera al Kornilof, met het ri doel om het succès zijner onderneming- te v. verzekeren, Sint-Petersburg^ Langzamer- e: band van troepen ontbloot, die getrouw aan de révolutionaire beginselen zijn en it vervangen door kozakken en ruiterij, cl waarop hij zich kan verlaten. De maatre- p çelen werden voor strategische doelein- den getroffen, doch op het oogenblik s] heerscht er volmaakte kalmte in de ka- a aernen. z; De bladen verklaren dat den troepen de le ware redenenj van hun marsch niet be- m keud zijn. Zij gelooven dat zij den k mximaiistischen opstand den kop g-aan t< .drukkeiï. Lukowsky, het hooid. van orniilof's staf, die als de ziel der bewe- t< ing wordt beschouwd, zond een teîe- z: ram aan Kerenski, dat indien de regee- il ng- weigert Kornilof's eischen te aan- z: larden, de toestand aan het front uiterst o: -nstig- wordt. - Londen, 11 September. — De « Man- g lester Guardian » kiest stijf en strak <îé àrtij van Kerenski. g De « Westminster Gazette » houdt een k ag om den arm. Het zegt in een hoofd- d -tikel : bedriegen aile teekenen niet, dan \ il de d iktat uur van Keren ski en Ko rni- j if het volgende bedrijf zijn. Het eenige, ^ aarover we niets vernemen, is aan wel- e en kant men voor het herstel van het n larisme is. z OFFICIEELE BERICHTEN » OOITSCHE-IUDE DUITSCH AVONDBERICMT Berlijn, Dinsdag- 11 September. — Of-ficieel : Tôt dusver zijn geen berichten over ; jroote krijgsverrichtingen ingekomen. M 80STi4jO16. lUÙtï ; Wetntn, Dinsdag 11 September. — Of- . feel: RUSSISCH EN ROEMEENSCH GEVECHTSTERREIN Bij Solka in de Boekowina heeft een Russische aan val onze Unies een weinig Itniggedrongen. Aan de Proeîh en in Oost-Galxcië van Wde kanten levendige verkennerswerk-«imhtid.ALBANIE De vijand is gistermiddag- tegen onze -k«rgstellingen beoosten Potrakte losge- j irokken. De aanval werd avérai afgesla- ^ fcn. Optwee punten door een kranigen tegenstoot van Oost.-Hongaarsche batal-jons.lo de streek ten Zuiden van Berat *çerden onze dekkingstroepen losse "jandelijke afdeelingen in levendige gè^ v<chten af. &n Italiaansche smaldeel beschoot van tir hoogte van den mond der Vojuma uit, ouàe en aan geschiedkundige herin-Kr-ngen rijke klooster Pojam. Vlieg-ers kombardeerden het tegelijkertijd, waar- ^ ^°or verscheiden inwoner-s werden g'e- \ tood. ! < ITALIAANSCH GEVECHTSTERREIN ^ d« Isonzo duuxt d© stilstaiid du den strijd Al kunnen de Italianein nog herhaling van ' V^vallen beoogeai, toeîi kaini omta'eaat den uit- < Van den 17 Ang.ustua ontba*aïnden eifden < p d© Isonzo worden vastgesteld dat ook J2* ^'euwe knachtsoaitw i klcelii îg des vijand s ? «nerlei verandering in demi militairen toestand net Zuidwesten heeft kunnen teweeg brengen ] m ^ de slag tôt op dit oogenblik zonder twij- ( 0d«* nieuwe mislukking voor de Italianen is. -, Karst.hoogvlakte is de iruneiming vàn het P Siilo, dat bij het begin der gevechten in î r® v0°rate Jinie lag, het eenige voordeel van y!p ^en3^ander. Wat wij aan den Zuidelijken 0°^ i ^6r ^arststelîing tijdelijk verloren — . wel enkele afzonderlijke looggraven — werd wl\ïg6naanval ^eroverd- Hadden al onze ^ en hun generale staf, onvercpoosd den. oarlog opgedane on-Tittft ^lng6n ^ ^ens^ steîlend van een zegé-loch ' • a^weer> voorbereidselen getroffen, •*.<ed V?rw^erv€n onze dapipere troepen en ails ( de eerste plaata de infanterie, als vie toi'm ' i ,SP^ afbijten, in voorbeeldigen hel- -, p. °pniemv onverwelkbaren roem. eQ "voorspoedig verliepen voor onze dappe-L Q..8ev«chten irn het dal van de Wippach en £ i vi; °r?' waar ^t één 6mal schansstuk in r 'sr*hajnd hïeeî- i dteL boogvlakte van Bainsizza (Heilige <1'en ■l^',-an€in' anvankelijk suoees be- { ^,t ' j^tgeeiï onze aanvoering inoopte 15 ki- < »leterr, aer fr<*ntlijn van twee tôt zeven kilo-il]e te nemen. Van. toen af mislukten ; ^ P^ngon der tegenpartôj om de ten koste ' «en JIaars^ °^€a"3 beJiaaWe terreinwinst tôt i v°or hun verdere operatiën te ont- < StD o®? door forsche aanval'len op den Monte ( 0n teSe"1 1^ vak ten Noordoosten ^ ^ 'ûiliteire OAqf.o.n/1 oorni Isnn7A /vn/^^rrrinifT 12 liet den minsten invloed van de gebeurtenissen t iiij Vrh en Bainsizza. De worsteling om den ^ Monte San Gabriele vooral zal men altijd aan- roeren als men voorbeelden vain haxdnekkigen ^ in roemrijken verdedigingsstrijd wensoht te ge- t 7en- . z De Italianen hebben in den eifden aLag aan j ie Isonzo 48 divisies op nauwelijks even veel1 çi'lometer ingezet. Dit aantial zoekt in aile aan- r ralssla^en van den wereldoorlog zijn wederga» c De veniezen van. de Italianen houden met deze q tvijze van veehten gelijken tred, zo bedragen • ie 20.000 gevangenen medegeteld, volgens1 zeer ^ lauwkeurige berekemdng' 230.000 man, dus bijna ^ îen kwaart mkjoen. Boroevic's legergiroep mag .a iit het jongste succès het volste vertrouwen put- (( >en, dat op zijn zegevierende tegenstand ook ^oortaan aile stormloopen deir op landiroof be- F uste vijanden zullen afstuiten. 1] «M-Htsi^HE mai : IVESTELIJK GEVECHTSTERREIN k Londen, Dinsdag 11 Septembear. — Of- v ïcïeel : d Gedurende de plaatselijke gevechten d >ij Viileret, bezuiden Hargicourt, wer- t: len verscheidene gevangenen gemaakt. y Het vdjatidelijke geschnt bleef gedurende. îet eerste gedeelte van dfen nacht beoos-en Ieperen werkzaam. mi > um n RUSSISCH EN ROEMEENSCH r GEVECHTSTERREIN li St-Pctersburg, Dinsdag 11 September. s' — Officieel bericht van 10 dezer : u In de richting va,n Riga, in de buurt b ran den weg naar Prkoî, gevechten tus-;chen vooruitgeschoven elementen van 0 len vijand çn onze achterheede, die het y îoofd biedt aan den druk van den vijand ^ )p de linie Boerin^k-hoeve van Sege- P ,'oldt. v In verscheidene selctorçn gingen de on- '< sen tôt het offensief over ten einde voor- c' leeliger posities in te nemen. Een onzer îivisies verdreef den vijand bij -Mulde <1 ;n wierp hem terug, gevangenen en vier nachine-geweren buit makend. In de streek ten Noordoosten van "riedrichstadt trachtte de vijand vergeefs ^ >nze posten terug te wenpeti. c' Aan de rest van het front niets belang- ^ ijks. b M î«Ut«SCHê ÏIJ'JF i ITALIAANSCH g GEVECHTSTERREIN (s Rome, Dinsdag 11 September — Offi- bl :ieel : y, Aan het heele front was het kanon ja "ocra.1 aan het woord. h: Bewesten Garda heeft de vijand na zi frondige vuurvoorbereiding onze voor- v; >osten tusschen het Conceidal en het Le- h Iro-meer aangevallen. Hij wist in een laarvan voet te krijgen, ma,ar werd er da- g, lelijk weer uitgeworpen. h" Bij den mond van de Timavo werden vi [anvalsafdèelingen, die met steun van L folven infanterie op onze stellingen aan £( ien ufters'ten rechtervleugel afkwamen g, festuit en door het doeltreffende sper- _ mur met zware verliezen op de vlucht ge- u a^d. t. Tongeiloo-Opitter-Bree. ; Hoe ilc hier toekwam? In den nacht, 1 loe en mat. Ivloppend van huis tôt huis, 1 nbekend, naar de mij met naam slechts 1 ekenden. Na het sluitingsuur — er s ordt voorzichtigheidshalve niet ge- ) pend — vreest men, mij, den Prii-us! i Dzef te Bethlehem — in Oogstmaand — < oddank, zonder Maria, zonder Jezus en t 3k zonder... paard. ; Als een kwade geest — (t la mauvaise < :te », titel verworven om mijn Vlaming- < jn, de eerste maanden va,n den oorlog, i 1 de biirgerwacht-zaliger-gedachtenis — < ch verplaatst, waart die — in aile, deze < mstandigheid vooral toch, goede geest 1 - in zijn nieuw gekozen oord toch rond : 3 trekt, telepatisch de andere goede < sesten tôt zich. ; Na een deugdelijke morgenrust, — te- ; e.n den middag ben ik eerst wakker — i omt mij in den namiddag van den zelf- 1 en dag reeds, ee,n jong ventje vinden. 1 'an uiterlijk doet hij denken aan dten 1 )erw. Heer Jos. Van Hove, leeraar aan < et Sint-Norbertusgesticht, den vriend ! 2 goede,n Vlaming. Hij bekijkt me, ; eemt mij heelemaal op en antwoordt — > jnder weglating- van zijn passende dia- < :kt-uitdrukkingen — in een zuiver Ne- i erlandsch. Zijn taal herinnert mij de 1 :udiejaren van mijn broêrs in het Dim-urgsche. Het doet mij vragen waar hij : tudieert en of hij ook.aan Vlaamsche Be-;eging doet. 'k Zou het gelooven, klinkt et kortweg. Wedèrkeerig krijg ik de-elfde vraag en... of ik Passivist of Ak-ivist ben? Het klinkt mii hier in dien Taamschen uithoek, waar ik meende olkomen van ailes verwijderd te zijn, = scherp in de ooren. Wij zijn van het elfde gedacht en enkele oogenblikken iter, als bewijs dat ik aan zijn werking iet hoef te twijfelen, liggen voor mij op e tafel — hij liep ze halen — « Vlaan-rens' Weezang » ; u Eenige woorden tôt e menschen va,n goeden wil » ; « De ver-laringen van den Raad van Vlaanderen an het Vlaamsche Volk » ; enkele Toortson » e,n « De Eendracht ». Hij is ropagandist en verspreidt — ondanks et verbod van zijn Prior — die broehu-=n onder het Volk, dat ze leest ! en ver-laart mij dat hier in het dorpje (750 . ielen) twintig jonge werkers zijn, in Ipitter (600 zielen) tien ; te Bree, het leine stadje, honderd en enkele jonge ' oorvechters te Maesyck. Heel het stu- , entenvolkje dat roert. Hij licht mij ver- < er in, verzoekt mij op een studentenzit- ' ng en' zal de jonge vrienden van Maes- ■ ck van onze komst verwittigen. * * * : Het is er zoo stil in de heide, Zoo frisch en zoo groen in de weiden ■ Wie schippert op Maas of op vaart, Mijmert, wat rusfe. hier op aard. ; Die tekst leeft van bij mijn afreizen op ! lijn lippen en de oude volkswijze, door : eter Benoit naar het Hasseltsch Mei- i edeken, als volkswijze tôt zuiverder :hoonheid herschapen, leeft in mijn ge-îoed. De vaart, de heide, ondanks het ar weên, blijven in eenheid rustig. Zooals overeengekomen, ri j den wij des chtends in een melkwagen ,naar Maes-ck. Enkele hoeven verder komen een oer en een meisje instappen. De boer raat in overheerlijke volkstaal. Onder-»eg overhandigt hij ons een van die el-mdige Waalsch-Fransche kaarten, — ie wij hem moeten verdùtschen (verta-:n) — even elleridig als het geschrijf uit e. verachterde Vlaamsche Volksklas. Hoe komisch ook naar de samenstel-ng, iin uw hart doet het u weenen. Vele Waalsche kinderen uit het Lui-ergebied vinden hier bij de boeren on-erkomen, evenals de Antwerpsche kin-eren naar Nederland werden onderg& racht. Hieruit vloeit die briefwisseling 1 r mijn jonge, de aktivist over' mij, ver- 1 dt hoe verleden Zondag hier op het jrpje, het Waalsche tegenover het i laamsche jonge volkje aan 't veehten < ng. De Walen, gewapend met brikken i teenert), vallen de Vlamingen, met 1 oote handen, — blijvend zinnebeeld m den eerlijben strijd in den loop der 1 ren — aan. Te Maesyck houden wij t lit voor het Hospitaal vanwaar de boer ï jn hersteld zoontje en nog een kindje 1 m Bree, met denzelfdem wagen, ttaar ' lis zal voeren. i In een oude straat. aan de Maas gele- < :n, bevinden wij ons in eeii oud, schooh < lis. Mijn geleider vraagt naar zijn \ ■ieîid en wij hooren klinken : Est-ce que s ouis n'est pas ici Non, il est à la mes- i Wij knarsetanden. Het is de oude ( ;est van het stadje. Uit zulke middens 1 - wij zullen het ondervinden — zooals < :t de kolleges en seminaries waar onze i ink tpn ^trpnio-cf-p verboden wordt. s ;roeien onvermijdelijk de beste wer-;ers. Met de andere geloovigen — de :erk ligt in dezelfde straat —■ zien wij vOdewijk buitenkomen. Ik herken hem ieffens. Hij heeft — zonder diea fijnen :op — iets in zijn houding, zijn gang en nanieren van Gust van Roosbroeck, vôor kze naar de vrije Iioojeschool te Brussel rok. Een'voudig, kalm, vastberaden is :ijn woord. Is hij nog wel de zoon uit het >ude huis daar zooeven? De verrader, hij le verkochte. Wij wandelen koutende de tadswallen om en bij brengt ons tôt op le Markt, verlaat ons — heeft nog ifet intbeten — om o% dadelijk weer te ver-lofcgen. Wij spreken af — hoe kan het inders — in het « Hôtel de Vrede ». Op le binnendeur een plaatje : « Offi-:iers Casino ». Toegapg dus ont-:egd. Meteen komt de vrouw van den îuize ons tegemoet en leidt ons im haar mreeltje. Op de tafel. het vreemdelingen-œek, wat in zulk behoorlijk gasthof ternis hoort. Wij kunnen hier dus niets te Irinken krijgen, mevrouw? Neen!, zooals ïij ziet. 't Is jammer, het spijt ons. Ge ;ijt Vlamingen, als ik wel hoor? Van top ot teen, mevrouw, in merg en in been. 3ok flaminganlen? (Zij hebben ons reeds net den andere gezien.) Natuurlijk, al-loewel, Vlamingen volstaat. Wij voelen îoe de vork aan den steel zit. Er ont-staat een kort konflikt. Zij weet niet, wie le, goeden of de slechten zijn, wie van jeiden A. of B. gelijk hebben. Kordaat Iclinkt het antwoord van mijïi jongen vrienld, dat zij het glad mis heeft. Daar sr niet te drinken valt maken wij aan-stalten om weg te komen. Hoe vriende-lijk doet ze ons uitgeleide en noemt mij — de slechte gewoonte zit er reeds in — Heer von Huff. Wij verzeilen jn een herbergje van de Braeckeleer, bij Marie van Saniden, ook nog op de Markt. Een smakelijke Duitscher achter den toog. De wâardes, even in de veer-tig met eeni neusnijper op, bestelt ans de « zwei biere » die de Duit->cher had ingeschonken. Zonder kwade jedoeling en zonder verdenken vragen A;ij of hij de waard is?... Beiden lachen. De Duitscher, reisvaardig, trekt over Berlijn naar Stettin, op rust. Hij spreekt /an « die Bauern » die jn België veel geld /erdienen en doet vredesvoorstellen die wij Vlamingen — als Engeland wil eindi-ïen — met al de mogendheden kunnen mderteekenen. Over de Markt komen :wee studenten die worden binnenge-aaald, dra gevolgd door den vriend uit iet oude huis. Wij drinken op de kennis-naking, bestellen een sigaar (een Hol-andsche !) en gaan verder naar de groote itraat waar een klavier staat. De glaze® vorden hier op een plateel, met een op-:ettelijk « s'il vous plaît » aangeboden. De vertaling volgt hinkend en wij drin-een-. Hier wordt het ons ernist en wij lee-•en malkander nader kennen. In den namiddag — de bijeenkomst vas tegen tweeën, eerst vastgesteld — rijn wij voltallig1. Allen dragen flinke ïamcn en hebben flinke koppen : de Vol-ier, Galdennans, Arrie ReyneU, meester ftrieërts. ICwiks, Roebroeck met Porta, leze drie nog dit jaar hoogstudenten te Sent. De laatste praat zenuwachtig — n de b,eteekenis van veerkrachtigheid — ;n gaat recht op den man af. Ik werd ge-polst over de pro-gezin.dheden — die zij îrouwens zelf ontdekt hebben — in het iktivistische midden. Verschil van mee-ling deed hen zelfs afzien van de ver-qpreiding van zekere vlugschriten. Zij villen voor Vlaanderen, een zuivere Vlaamsche Aktie, en willen zich redden, :ooals Luc schreef inl « Het Vlaamsche ^ieuws » van Zondag 26 Oogst. Keuren iet aantal vragen van een « pas » voor •Cardinaal Mercier goed. De Vlamingen moeten genoeg hebben lati een bis-dom, een Waalsch-aarts^bis-lom kunnen zij heelemaal missen. De jratie van den Heer wordt hun daarom liet minder ontzegd. Een vraag van belang is de volgentde : ileent gij — in de veronderstelling dat en va,, de mogendheden zegeviert — dat r vas Antwerpen uit — als Antwerpen iet sein geeft volgt heel het land — een evolutie hdn ontstaan Ile stel hen ge-ust — ze zitten van ailes verstoken —• n voeg er meer bij. De kenspreuk, die Groeninghe » droeg in déni prijskamp ran het A.N.V. : AUeenlijk geen Vlaam-che beweging, maar een Vlaamsche re-tolutie! door de zorgen van Edward zon-ter Schild werd zij nooit afgekondigd.En iet heeft weerklank gevonden en de ge-lachte groeit tôt in Limburg. De « daad » 'an 1909 heeft in die acht jaren tijds meer rewelct dan scot dien ik persoonlijk om hetzelfde woord van.wege de régie van de Vlaamsche Opéra te verduren had, een muizenbarende berg — montes monettus mus — (Latijn van P. P.) of de berg baarde Monet, muis ; plus het gekef van een oud krinkelend kre&g. En de beweging groeit zonder hen. 90 procent van de geestelijkheid is in Limburg aktivistisch gezind — de pastoor te E... is hevig ! — en de dorpsbevolking is voor bewerking vatbaar ; die verduitscht noch verfranscht men niet. Zij moeten worderi .bewust gemaakt. De gevechtsaktie aient voor een tijd lang naar hier verlegd. Prof. Lam-brichts, Limburget, kan die opperbest leiden. Men ziet verlangend Daar de voonnannen uit. Een Groeningerwacht wordt toekomenden Zontlag gesticht, een Vlaamsche boekerij opgericht en, Voiks-opbeuring zal deze week nog haar lokaal hebben. En heer Baron v°n Fischer, Treuenfeld — ik zit hier voor een pas, dien ik bekom voor heel den kreits Maesyck — vindt dat ailes toch zoo ge-heim gaat. Het heeft zijn reden, antwoord ik hem. Van uit zijn werkkamer — hij kan] het niet gelooven —- toon jk hem de jongens die op de Markt in groep op mij wachten. Als wij de Markt over-trekken komt in tegenovergestelde richting de dochter — die in en uit het civiel-kommissariaat heeft geloopen — uit het hôtel « De Vrede ». Zij bejegent ons met blikken van verachting en een gezicht, als 'bij 't proeven van een olieboon in Javakoffie. In den « Trappisten brouw » geef ik de vrienden nog wat zang, stooten de lek-kere bieren met den lireet : « der Rhein soll ewig deutsch verbleiben, de Schelde Vlaamsch » en aangevuurd zijn zij be-reid tôt het i}iterste in den strijd. Wie schippert op Maas of op vaart Mijinert : wat rust(?) hier op aard. Zijn aile de liefkens in slaap, geku»t, Maar ziet hoe Limburg wakker schiet, Het zingt voor de vrijheid het aardigste lied Jef VAN HOOF. STAD en LAND BEHEER VAN HET LAGER ON-DERWIJS. — Het examen voor de Midden jury voorgeschreven door Art. 24 der wet, voor de kandidaten-onderwij-zers en onderwijzeressen, in het Etappen-en Operatiegebied woonachtig, zal op 24 September e.k. te 10 uur (torenuur) te Gent plaats hebben. Het lokaal1 waar voornoemd examen wordt afgenomen, zal bijtijds door de Voorzitters der Jury kenbaar gemaakt worden. EEN BELGISCH JUBILEUM IN DE VEREENIGDE STATEN. — De « Tijd » verneemt dat Mgr. Henry Ga-briels, bisschop van Ogdensbury (Staat New-York) onlangs zijn bisschopsjubi-leum gevierd heeft. Mgr. Gabriels is een Belg, geboren in 1833. Hij studeerde te Leuven, werd al-daar in 1861 priester gewijd ; was daarna président van het Provinciaal Seminarie te Troy (New-Jersey) en werd op 11 Mei 1892 als bisschop geïntroniseerd. WALEN IN KONGO. — Het Vlaamsch Korrespondentie-Bureau uit Antwerpen schrijft : Ook in Kongo doen de Wale,n aan Waalsche beweging, schrijft de « Opinion Wallonne » van 15 Augustus. Hier-door is en' blijft de Waalsche Beweging in Kongo zoo eigenaardig, schrijft het blad;, dat, ofschoon er tôt dusver geen middenpunt of Waalsche groepeering is, zij niettemin bestaat. De Waal blijft inderdaad ook hier Waal, met eigen ge-woonten, met zij.n Waalsche relaties. Verder heet het, dat de Walen in Kongo den taalstrijd! met belangstelling ia de bladen volgen. JULES DESTREE. — Het V. K. B. deelf mede : Over de benœming van den heer Jules Destrée, den schrijver van den bekenden open brief « Lettre au Roi », tôt Bel-gisch gezant te PetersbU'Pg, schrijft de te Parijs verschijnende « Opinion Wallonne », in haar nummer van 15 Augustus, het volgende : « De heer Jules Destrée, afgevaardigde voor Charleroi en sekretaris van de « Assemblée Wallonne », is tôt gezant van België te Petrograd benoemd. Deze benœming stemt ons tôt bijzondere vreug-de. Bij de Regeering van het revolutionaire Rusland zal onze vriend Destrée het demokratische en Fransche België (sic) op waardige wijze vertegenwoordi-gen. Wij hopen echter. dat wij Jules Destrée na den oorlog in België zullen te-rugzien. Den leider van de Waalsche Beweging wacht hier een zware taak, waar-van hij niet zal afzien, waar hij immers als sekretaris van de « Assemblée Wallonne » er de verantwoordelijkheid van on zich genomeo heeft. » Iets voor iederen dag Vlaanderen en Antwerpen ^Het merkwaardig boek waarover wij gisteren spraken Vlaanderen's ekonomi-sche Zelfstandigheid, uitgegeven door den Boekhandel Flandria (Katelijnevest, 3, Antwerpenl), kost 4 fr. 't Is hoegenaamd niet te veel ; 't boek is het overwaard, en in dezen tijd, nu de papierschaarschte cie pas-verschenen b°e-ken ontzettend opjaagt, mag de prijs van het fraai en keuri^ uitgegeven werk zelfs billijlc heeten. Maar opdat het degelijk boek op ruime schaal onder 't volk zou kunnen komen is 4 fr. veel te veel. Er moet een niiddel gevonden worden, 't is gelijk hoe, om dadelijk tôt een volksuitgave over te gaan, die tegen 1 fr. verkocht en verspreid zou worden. Dit boek is een beeld van Vlaanderen. 't Is meer, oneindig meer. Het toont niet alleen het kwaad, het geeft ook den weg tôt uitredding aan. Wij komen er nog eens gaarne op terug.Wat heeft de schrijver een klaren blik op het verleden en het heden ! Hij toont aan hoe Vlaanderen vroeger machtig kon zijn in het oude Europa. Ten tijde van Eduard III, den koning van Engeland, die te Antwerpen landde om met zijn léger tegen de Franschen op te treklcen) en dit te Crecy te verslaan in 1346, goid het Vlaanderen van Jakob van Artevelde voor een mogendheid. Het had toen drie groote nijverheidssteden Brug-ge, Gent en leperen en een bevolking van één miljoen inwonerS ! In de 16-17de eeuw verkreeg de kleins Hollandsche republiek der Zeven Provin-ciën haar werelddag. Van zulke macht moeten! wij in het huidig Europa niet meer gaan droomen en waarlijk het hoeft niet. Doch wat we moeten onthouden, van in de middelpeuwen was er hier vreemde invloed en van het centrâal bestuur, van het hof der Fransche graveij en Burgon-dische hertogen, ging verfransching uit. Doch het Vlaamsch ekonomisch leven bleef het bolwerk der Vlaamsche bescha-viing <( tegen de dreigende verfransching » en hitld deze buiten de païen van het schadelijke. De huishouding van Vlaanderen was een geeloten eenheid. « De Vlaamsche arbeid reddt den Vlaamschen aard door de eeuw en heen. » Wij moeten nu ook in de eerste plaats voor Vlaanderen's ekonomische toekomst zorgen. Wij mogen ons niet meer verge-noegen'-met de kleine ideaaltjes van de Vlaamsche beweging van vroeger... De Vlaamsche arbeid moet ons nog~ maals redden. Daarom moeten wij den arbeid van Vlaanderen zelfstandig maken. Arbeid is een kracht die het leven be-heerscht door de stoffelijke verwezenlij-king van onzen wil. Staatkundige zelfstandigheid steunt op ekonomische zelfstandigheid, zoo niet krijgt ge « een denkend hoofd op een lain lit haam ». Nu betoogt da schrijver hoe Vlaanderen geheel werd opgeofferd aan de Waalsche grootnijverheid en aan internatio- naal financie-belang. 't Was noodlottig. Immers, welk zijn de ttve» groote fac-tors van de geweldige w«reldbedrijvig-heid van de 19de eeuw? Kolen en, ijzer. Reeds in 1817 sticht Cockerill Seraing. Dan komen in 1836 de spoorwegen : nog-maals kolen en ijzer ! In den loop van de eeuw wordt de Eel-gische geldmarlct Fransch. Brussel ver-groeit met de Fransche kapitaalbelangen. 't Is een Fransche annexatie : Crédit Lyonnais, Comptoir National d'Escompte de Paris, Société Française de Banques et de Dépôts. Soc. Gén. de Paris. Banque de Paris, enz., enz. Reeds in 1850 roept Karl Marx uit : België is het paradijs der kapitalisten. Ja, en de hel der Vlaamsche proleta-riërs.De Waalsche zwaainijverheid was al-dus de leidende faktor in het Belgioche huishouden. De Fransch® banjeen de echels op het land. De Vlaamsche werkman moet onwe-tend gehouden worden en gedoemd tôt een klein loon. Hij is de unskilled labourer der Engelschen. De Waal de skilled labourer. Skilled beteekent behendig, vaardig, handig oUderlegd. Dus de Waal de geschoolde, de Vlaming de ongeschoolde arbeider. Juist v66r den oorlog werd ons noodlot bezegeld : de Kempische kolenschatten,

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.