Lftudag ioSeptember iciiô. Tteeëcto Jftarg. ïïr 251 ;nm s 6 Ceotiemen door geheel Reîgîë feMfcftagg^gwaMitfBaigBBBgajgSKgaœagsaaMifis^^ Het Vlaamsche Nieuws Het best ingeHcfat m meest irerspreid MieuwsMad vao België. - Verscbiint 7 ira») per w**e3s rABONNEMENTSPRIJZEN : p„/- niawuî PeT 6 miaiNiei» 11.— per 2 mAAiiddîi 5.— Per jaar 18.— r^xmsfsrmsms a*tfK^KTMnn«aKaen««»e>M««caMMBWMeaKC«aaMunMI Ajpuiiv/\AK.iJiuiJiiiN VAIN UE.I\ ursiJiLRftiu;: Dr Aug. BORMS, Alb. VAN DEN BRANDE. Met vaste medeiverking van Dr A. JACOB BUREELEN: ROODESTRAÀT. 44, ANTWERPEN. Tel. 1909 i»i»sa!^a£a(ae»«sai3»jBa3i^>ss3»jeKiJsa&^K!ai»Ki«'ia5^'twïaK!issaœSMœ a^BaaMmwiiBigKina—i l'un —r u«—»u.iju> AANKONDIGINGEN : ; Tweede blad-z-, p«r regel... 2.50 Vierde bladz., per regei... 0.50 Derd« hiadz., i<i. 1.— Doodsbericht 5.— Voor aile ann<xn<îeii, w^ode men zich ROODESTRAAT, 44 •Arjtmio^ust«*n»atjMiiaMEME!g>saas^sssil«B*£eMMMHGiSBSB*aSMMSgs*i DE OORLOG L militaire positie van Roememë ■onden, 8 September. — De « Man-K»r Guardian » schrijft in een hoofd-B'kèl: Dat Dobric het uithoudt tegen ■Russen en Tutrakan is gevallen, moet H siecht begin worden genoemd van H veidtocht aan den Beneden-Donau. E bliikbare doel der Duitsch-Bulgaar- ■ beiveffing is, het krijgsplan der En- ■ j. dé war te sturen door Boekarest B^igen. Voor zoover het mogelijk is Byeeien naar de onvoldoende aanwij- ■ is het algemeene krijgsplan van Bnenië geweest naar 't Noorden en K Orsowa aan te vallen en het offen-Btegen Bulgarije aan de Russcn over laten. Het Noorden is voor* het Roe-Knsche offensief gekozen ten deele om ■ groote politieke belang dat Roemenië ■Zevenburgen heeft, ten andere om-Heen Roemeensche inval in Hongarije ■Russen zou helpen bij hun veldtocht Hoc Karpathen en daardoor tôt een be-■grijker strategisch resultaat leiden. M, hoewel de Roemeniërs aanmerke-He vorderingen in Zevenburgen hebben Kaakt. is het terrein er te ongelijk H een snelle beweging, en op de twee ^Htegische punten bezit de vijand Dor-HiVatra in de Karpathen, bij de samen- ■ van den Russischen linker- en den Bmeenschen rechtervleugel, en Orso-Haan den Boven-Donau. ■De inneming van Tutrakan ■tockholm, 8 September.— De Zweed-He pers hecht groote beteekenis aan de ■eming; van Tutrakan. « Dagens Ny-■er» schrijft dat men op den val der Hting was voorbereid ; doch niemand Hvermoed dat het een gebeurtenis van ■jdijken omvang zou zijn. Dat de Htsch-Bulgaarsche strijdkrachten thans ■ zoo groot voordeel konden behalen Ht zich op twee wijzen verklaren : 6f Hnienië is tôt den oorlog gedwongen H1 het zijn voorbereiding had voltooid, ■het heeft de offensieve kracht van zijn Hnd onderschat. « Stockholms Dag-■d > verwacht dat de val van Tutrakan ■tris zijn geringen afstand van de Hfdstad een ontmoed'igende uitwerking ■de bevolking zal hebben, die nu moet Hen dat de begonnen strijd iets heel an-Hsisdande voordeelige militaire wan-■^ van 1913. Hhiikboofc» m mijnoorlog Honden, 8 September. — Het Engel-■cs.s. «Tagus» (5545 ton) is in den Bd eeboord. Hlovds meldde tevens het verlies van ls. s. « Hazelwood », doch seint ■ dat dit schip behouden de Humber ^■mengeloopen. Honden, 8 September. — Het Engel-« Heathdene » (3541 ton) is in ■pond geboord. ^■Nen, 8 September. — Het Noor-Bstooraschip « Hisô » (1562 ton) is in ■pond geboord. I Engeland en Zweden ^jcsnolin, 8 September. — Er is een ■^akomst tôt stand gekomen tus-Zweedsche en de Engelsche re-waarbij de Engelsche regeering leemt om in ruil voor verschil-■*« ™ncessies van Zweedschen kant, van 150.000 ton IJslandsche m Zweden voor rekening van de K ^ddejen-kommissie niet te ver-Berfr"' ovendien zal de Engelsche staPPen doen om tenminste ML ~n ^"oorsche haring voor den j ln ^We<3en beschikbaar te hebben. Engelsche blokkade Ifî^V8 September. — De « Daily BtanireS WK"r aandacht op de Hstnt; !' ,c^e ('e Amerikaansche nit-B'ii ;3 'i itetl aanz'en van onzijdige M [t1) f. jUrt van Duitschland aan-■lIKi. ' " meent, dat daardoor de H Rcet'i Sîwett'Kd is, dat de blokkade ■F'"3 waterdicht is. (Een z^er daar Amerika nu van '11 ^edeeltelijk in de plaats ■ : ' K 'ei oorlogvoerende lan- I ^sland en Zweden ^ September. — « Nya rC dïï"daï vest!gt <*de aan- [ et onlangs in de Aland-zee gelegde Russische mijnenveld zich in Zweedsch territoriaal gebied. bevindt. Immers voor de Aland-zee geldt het ver-drag van 1810, waarbij was bepaald, dat t de grens tusschen Rusland en Zweden ji midden door de Alandzee naar de Oost- t: zee gaat. Dus heeft Rusland in Zweedsch territoriaal gebied mijnen gelegd. Zwe- 1 den moet hiertegen dus met klem protes- b teeren, wil het niet he,t gebied in kwestie 1-voor oorlogsdoeleinden prijsgeven. g Da houding van Griekenland l Wcenen, 8 September. — Naar het ^ « Neue Wiener Journal » uit Konstanti- e nopel verneemt, vreest men in de Griek- ^ sclie kringen daar ter stede, dat deelne-ming van Griekenland aan de zijde der . geallieerden aan den strijd tôt ernstige j maatregelen der Turksche regeering te-gen de Grieksche bevolking van Turkije ^ zou leiden. Men acht het niet onmogelijk dat deze maatregelen niet alleen de È Grieksche staatsburgers in Turkije zul-len treffen, maar 00k de Turksche onder-cîanen van Grieksche nationaliteit. In Konstantinopel wonen ongeveer c 60,000 Grieken eu ongeveer 200,000 c. Turksche Grieken. Londen, 8 September. —« Uit Athene aan de « Daily News » van Donderdag : 1 De internationale toestand is ten aanzien c. van Griekenla,nd nog twijfelachtig. Tôt enkele dagen geleden wenschte een der entente-mogendheden Roemenië's intree ^ in den oorlog met een tweede succès te bekronen en gedaan te krijgen dat Gri'e- r kenland zich bij de bondgenooten zou aansluiten. Doch ten minste twee der ^ entente-mogendheden zijn ongeneigd ? selfs om Griekenland door overreding tôt 2 een besluit te brengen. Zij willen ailes v aan Griekenland zelf ter beslissing over- ( laten. , Het gemeenlijk gœd ingeliclite blad 1 « Patris » verzekert opnieuw dat de re- 2 geering, rekening houdende met den cr.nst van den toestand, en overreed door r de liberalen, het pad schijnt te zullen ' betreden, dat de volkswil haar aanwijst. 1 c Duitsche vliegeraanvallen 1 Berlijn, 8 September. — Officieel : Eergisteren hebben onze marine-vlieg- 5 tuigen voor Arensburg op Oesel vijande- I lijke oorlogsschepen met bommen be-stookt. Een vijandelijke vlieger is bij Ze- q rel tôt landen gedwongen. A Gisteren nacht heeft een onzer marine-linieschepen het Russische vliegstatiou \ Runol in de Golf van Riga overvloedig s en met goed gevolg met bommen be- e strooid. Gisteren heeft een Russische kanon- s neerboot de Noordkust van Koerland r \TUchteloos beschoten ; ze is door onze j marine-vliegtuigen vervolgd en met bom- j men bestookt. n Uit Engeland Londen, 8 September. — Het kongres i: van vakvereenigingen heeft vandaag de volgende motie aangenomen : het kon- c gres ziet met ongerustheid'de reusachtige j, prijsstijging van levensmiddelen sedert ^ Augustus 19M en uit er zijn groote ver- (i wondering en verontwaardiging over, n dat, aangezien de prijsstijging in hoofd- j, /aak te wijten is aan de buitensporige g, vrachtprijzen, de regeering het recht- streeksche toezicht op de koopvaardij, de v spoorwegen en aile andere transportinid- ^ delen niet geheel aan^ich heeft getrok- ken.teneinde de bevolking tegen de laagst f, mogelijke prijzeu levensmiddelen en an- Q dere benoodigdheden te verzekeren. Het kongres doet thans een beroep op de re- ^ geering om onverwijld maatregelen te n dier /ake te treffen, door aile transport- middelen over te nemen, zich volledi'ge o kontrool te verzekeren over de voedsel- t voortbrenging binnenslands en maxi- mumprijzen voor levensmiddelen en an- e dere benoodigdheden vast te stellen. v Engelsche munitieaanmaak Londen, 8 September. — Officieel : * De Staatscourant maakt bekend : Van I October 1916 af zal niemand in het Vereenigd Koninkrijk arbeidsdiensten ^ anders dan voor den munitieaanmaak mogen erlangen van eenig vreemdeling | buiten het Vereenigd Koninkrijk dan alleen met vergunning van het ministerie van handel overeenkomstig de bijzondere ^ of algemeene voorwaarden welke het mi- ^ nisterie van handel zal stellen. (Zie vervolg tweede bladzijde). Onze Gr&ete OeïïiBsîreerdfe ' .eîterkuedîge Prijskamp ■ ■ iaai EODENBU8G 1578—1644 Hij is een Antwerpenaar van geboor-eu een echte Sinjoor uit de eerste uen van de 17de eeuw, naar de opvat-ng van Bredero. Wordt er zelfg niet beweerd dat Jcai-:er Jerolimo, uit den Spaanschen Bra-ander. niemand anders zou w#zen dan Lidder Theodore Rodenburg, Samuel Coster, die zijn vijand en te-enstrever was, ook op letterkundig ge-ied, zou hem voor geen geld van de ,'ereld Theodore hebben genoemd ! Wat Poster daar eigenlijk in gezien had, be-rijpen we niet, doch hij heet hean no„it nders dan Dirk Rodenburg ! Rodenburg en Coster, ziedaar de twee ichter-nameu die misschien het luidst :lonken in het eerste vierde van de 17de euw en nu hebben wij onmogelijk iets an Rodeuburg kunnen ontdekken : ;een enkele bloemlezing vermeldt hem ; le Antwerpsche Stcdelijke Bcekerij zel-e bezit niets van lieni, en van den de-.elijken Samuël Coster ,stichter van de erste Nederduitsche Akadertùe en van len eersten Nederlandschen Schou-a-'urg, zitten we nog altijd met de keuze lit zijn werk in nesten. Ten Brink en Kalff spreken nochtans litvoerig over he,m. A. C. Loffelt wijdt en studie aan Rodenburg in den Neder-andschen Spectator, van -1878. Jonckbloet getuigt : « Ik zet het den ;eduldigsten tegenwoordig een van zijn tukken uit te lezen. 't Is de ellendigste ijm«larij... » Jonckbloet is wel geen veilige gids vaar hij zijn eigen meening ever poëzie ;eeft, doch het is ons onmogelijk na te aan in hoever hij ditmaal gelijk heeft, ermits Rodenburg's werk, of zelfs ge-.eelten er uit, hier onvindbaar zijn. Toch is geen overziclit van de Neder-andscli Lettergeschiedenis denkbaar, onder o^k van hein te gewagen. Zijn levensbeschrijvers zeggen eenpa-ig dat hij erg gesteld was op uiterlijk ertoou en « in zijn lust tôt voornaam-leid en hoogheid, tôt statige de,ftigheid n nobelen zwier een echt kind van de Renaissance ». Kundigheden bezat hij genoeg. Hij schrijft en spreelct Latijn ; kent Ipaansch, Italiaansch, Fransch,Duitsch, îugclsch en nog meer talen. In de eerste twintig jaren van de 17e euw is hij lid van De Eglantier, met 'ondel, Bredero en Coster. Rodenburg is een groote bewonderaar an zijn tijdgc.noot, den beroemden paauschen dramaturg Lope de Vega, n tracht dezes voetstappen te drukken. In een vie.rtal jaren, van 1615 tôt 1619, ehrijft hij niet minder dan twaalf too-eelstukken. Hij is de eerste die, met Ioeksch en Kabeljauwsch en Vrouw akoba, nationaal geschiedkundige dra-ia's in het Nederlandsch le.vert. Wat van zijn werk wordt gezegd crhijnt sameoagevat te kunnen worden in eze woordeu : meer drukte dan hande-ug, meer afwisstliug dan levendigheid. Hij heeft wel den slag van de zweep n schijnt op de h nog te van de tooneel-nopen, die bij het grof publiek moeten igrijpen en nu nog aangewend wor-en : hij is de eerste Nederlandsche too-eelschrijver die kindextn ten tooneele re>ngt en ze wat roerende zinnetjes laat :arnelen. In zijn Cassandra laat hij een ingen met de knikkers spelen ! Wiq 'eet of Rodenburg nog geen goed fi-uur zou slaan op onzen huidigen tijd? Kalff, die hem gelezen heeft, beocr-eelt hem scherp : « Wij hooren v^el ver de hartstochten, den hartstocht zelf ooren en zien.wij niet. Rodenburg eeft in zijn looneelwerk over het alge-îeen meer bestreefd dan bereikt. Hij moge het publiek eenigen tijd verweldigd hebben, blijvend is zijn be-jekenis niet gewçest. Tôt 1660 worden zijn stuklcen nog wel eus vertoond, dan sluiten de golven der ergetelheid zich boven zijn hoofd. » En Kalff besluit : <( Het is Rodenburg gegaan evenals ijn ouderen fijdgenoot den Franschen joneeldichter Hardy, die een korten jd het tooneel bciheersckte, doch daar-a ras vergeten, eerst door de weten-:happelijke belangstelling van later tij-en een schijn van leven herkregeih eeft. » Het voorbeeld van Rodenburg's ver-ankelijken roem kan menigeen tôt ne-erigheid stemmein en doet ons afvragen oe de toekomst over de letterkunde van nzen tijd zal oordeelen? L. DAQELMKStH MEUMS ». — op «ECHO BELGE» EN «ALGE- , MEEN HANDELSBLAD ». — Ondsr de den titel « Een zonderling* geschiadonis » schrijft « De Toorts » : « De uitgave van «l'Echo Belge», ia' die resda sedert October 1914 al wie pg een Vlaamschen naam draagt, al wat a Vlaams(ch is, bespot, beschimpt en be- lastert op de laagste wijze, is... een Hol- D. landsche onderneming ! in y De redacteuren, die de beste onder zo de Vlamingen hebben uitgemaakt voor za (( voyous », « imbéciles », « tristes sires », on «misérables», «coquins», «menteurs» te en meer dergelijke en andere nog gemee- de ner benamiugen ; de opstellers, die René ve de Clercq en Pastor Hugo Verriest den dood beloofden, die niet cens maar twin- w< tig maàl doodsbedreigingen neersclireven vc tegen aile mogelijke Vlaamsche leiders, w doodsbedreigingen, die op zwakke gees- kt ton niet anders kunnen werkea dan als w een aanzetting tôt inoord ; de « publicis- al ten », die hic- te lande de « annexat'e- d< poli tic k , tegen Rolland geleid hebben, te en de meest hoogstaande Hollandera met zi; hun slijk hebben besmeurd, Ministér de m Savornin Loliman uitgelachen hebben, vc omdat hij de (( pretentie heeft van staats- oc man te willen zijn » en een ander Hol- laudsch ministér voor « fourier du roi le de Prusse » uitscholden ; de schrijvers gc eindelijlc, die geen acht dagen geleden ne met welbehagen te kennen gaven, dat gc rnen na den oorlog in België « confondra de dans tuie aversion identique les Aile- hc mands et les Hollandais», ontvaugen o\ voor hun onzuiver wetlc het welverdiende d< loon uit handeu van... de directie van d< .« Het Algemeen Ilandelsblad » van Am- ki sterdam. w » Ons was deze intieme verhouding se reeds lang bekend. Wij kunnen echter re niet nalaten er thans onze verbazing over m uit te drukken, dat het « Handelsblad » ne een Fransch-Belgisch dagblad uitgeeft, jn dat niet alleen ailes wat Vlaamsch denkt g( beschimpt, doch ook het Nederlandsche te volk en zijn ministère beleedigt. » ui Wij begrijnen nu de tendenzieuse ar- tikeltjes en inlasschingen die tegen de ^ Vlaamsche Hoogeschool in « Het Alge- or meen Handelsblad » verschenen. ti, LIEDERAVONDEN VOOR HET VOLK, (A. N. V.), leider: Nand Rey- kj naers. — De voordracht welke door den heer Pol de Mont zal gehouden worden, (|( en waaraan onze afdeeling ha re mede- ju werking verleent, zal plaats hebben in ^ de gelagrzaal van de Vlaamsche Opéra, Maandag; n September te 9 uur 's avonds (torenuur). Bijeenkomst der leden te 8 en half uur ^ in het lokaal « Antw&rpsch Koffiehuis » ^ Van Straelenstraat. t LOG1SCH ZIJN ! — lu « Vrij België » wordt verslag gegeven van de aankomst jn der Belgische kindereu te Vlissingen. Wij lezen daarin o.in. het volgende : m. Ik sprak ook een kindje van Sint-Gil- m lis. En 't was juist bezig me, in zijn pit- ioresk Brusselsch, in te lichten over het jn zwarte brood thuis, toen een dame zich |J£ hulpvaardi'g tôt mij richtte : ec] —■ Adressez-vous donc en français à in cet enfant-là. monsieur î II ne vous comprend pas. — Pardon, madame ! Il me comprend ; parfaitement... On parle encore un peu ™ le flamand en Belgique, je vous assure. — Oh ! si peu monsieur ; presque pas ! n1 croyez-moi ! Die dame was zeker te goeder trouw : 1 haar goedig uiterlijk en de eenvoud van uC heel haar persoon bewezen het mij. En se zelfs, was zij 't niet geweest, ik zou îr'et vt gewaagd hebben haar te weerspreke.n, c'<: want heel het tooneeltje rondom ons : al- vc les, ailes, gebeurde er in 't Fransch — bewees dat die dame gelijk had... Ik vind het treurig dat telkens eu tel- te kens weer vergeten wordt dat het ca Vlaamsch ook deel uitmaakt van 't Va- derland waarvoor onze Jongens sterven. de * * * gc Wat ook treurig is, Heeren van « Vrij België » en vriend van Cauwelaert, 't is dat in Holland en hier met dolle heftig- tlJ heid wordt gestreden tegen al wat Wl Vlaamsch is, en dat de passieven niets e0 doeu om mede aan den dam te bouwen, vc die den stroom van het franskiljonism 111 stuiten moet aan de Waalsche grens. ce 't Geloof van « Vrij België » is nog w; sroed, doch 't is zonder de werken, dus V1 dood. vo MET VERLOF. — De hr Frans van m' Cauwelaert meldt iii «Vrij België», in 'Jl. den Haag verschijnend, dat hij met ver- va lof gaat. Over het Hoogeschool-Mani- °P fest wordt geen woord gerept. Het st! schijnt dat hr volksvertegenwoordiger g? Frans Van Cauwelaert naar Havere is cl( vertrokken.De toestand wordt inderdaad ov bedenkelijk voor de passieven, nu het re-aktivisme op zulke vaste gronden bouwt en met den dag veld wint. [n den oppersten nood g aan ze zeer arschijnlijk een regeeringsverklaring stellen !... De boeren zeggen : met Lichtmis valt sneeuw op een warmen steen. En over Kerstmis en rapen : <Us het Kindeke is geboren, heeft het >eke zijn smaakje verloren. Aile omschrijvingen van : vijgen na schen. AANGAANDE HET OPNEMEN ER WEEF3EL-STOCKS. — Men is de liefdadige middens n et zonder be-rgdheid over den toestand, welke er I gcschapen worden tengevolge van de mogelijkheid kleederen en weefsels in voeren, bestemd voor de minvermogen-n en de personen ondçrsteund door de rschlllende werken. Hoe langer hoe strenger maatregelen >rden door de Engelsche overheden -orge&chreven tegen het vervoer der :c-fsels. Nu zullen er alleen nog maar mnen ingevoerd worden, de stocks Defsels en kleeren, welke in Amerika 3 giften verzameld of aangekocht wor-n voor de tehoeften der hulp-komitei-ii en die op het oogenblik opgegeven in. Zoodra deze zendingen ter bestem-ing zullen zijn aangekomen, zal het rbod volledig en definitief zijn, welke k de natuur of herkomst der voorwer- II wezen mogen. Het alarm is des te yendiger geweest, wijl het onlangs uit-ivaardigde besluit, wat betreft het op-rneii der stocks weefsels en gebreide ►edercn, een opeisching van deze waren ed voorzien. De bezettende overheid eft zich — naar het schijnt — willen ertuigen van de werkelijke hoeveelhe-:n ware,n, welke zich in het land bevin-n, ten einde tegen te gaan, dat parti-iliere aankoopen op al te gevoelige ijze de verdeeling der stocks in de ver-hillende deeleu van het land verande-n. Deze inventaris zal het mogelijk aken, die maatregelen te nemen, welke lodzakelijk zijn om te verhinderen dat de geregelde markt een wantoestand schapen worde en desvoorkomend de groote of overvloedige hoeveelheden t te voeren. Het is echter van belang op te merken, it het voorbarig zou zijn zich te ver-itrusten, wat betreft den kleinhandel, lar het besluit niet van toepassing is > <( ondernemingen, welke tôt nu toe eederen vervaardigd hebben, recht-reeks bestemd voor de verbruikers en ien werke.n hetzij in de naai-ateliers in mne inrichtingen gevestigd, hetzij uis ». In een woord, wordt alleen de groot-udel of de fabricatie in het groot be-icld. Bovendien is er vast gesteld dat .es wat ingevoerd of vervaardigd is or rekening van het Nationaal Komi-it niet zal opgeëischt worden. De toestand van de werken, welke zich 't bijzonder met de kleeding bezighou-11, zal er toch min of meer door be-seilijkt worden. Maar zij zullen alleen iar noodig hebben opnieuw den vrijen voer te verkrijgen van hun aankoopen het buitenland of van de ten hunne lioeve gedane giften, opdat niets hun elmoedige werkzaamheid kome belem-:ren.DE GEALLIEERDEN EN HET WITSERSCHE LEGER. — « Le Ma-1 » haalt een incident aan dat zich in vitserland heeft voorgedaan en dat ge-cht heeft gemaakt in de leidende krin-n. Ziehier wat het blad schrijft : te Naar aanleiding van het mislukken r onderliandelingen tusschen Zwit-riand en de Geallieerden, had een blad n Duitsch-Zwitserland, de « Gazette Soleure » den 23 Augustus een schrlj-n gepubliceerd waarin de regeering rweten werd niet krachtdadig geaut-iord te hebben op de eischen der En-rite. Naar aanleiding van deze publi tie. richtte een der meest geziene offi-Ten van Fransch-Zwitserland, kolonel I/Oys, bevelhebber der 2de divisie, vol-jid schrijveu aan het blad : In uummer 195 van 2o Augustus van « Gazette de Soleure », lees ik een ar-cel van de hand van dr. E. B... : De îg naar Canossa. Eindelijk is er dus n man die durft schrijven hetgeen zoo-1 n denken ! Met ontroering zend ik ijn dank aan den steller. Waartoe dient n leger? Waartoe troepen drillen, uineer men zich als lafaards voor den eemdeling bui'gt? Geen greintje eerge-el meer ! Geene nationale fier heid ïer ! Het hart is vol bitteren weemoed het gadeslaan van dezen vreeselijkeu 1. Weest ervan verzekerd, gij allen die ons staat maakt, dat de divisie zal optait zoodra gij haar roept en dat mijne voelens gedeeld worden door de offi-;ren, onderofficieren en manschappen er wien ik de eer heb het bevel te voe-3.De kommandant der 2de divisie, Loys. » De Handels^rijheid " gedurende den oorlogstijd In een vorig artikel schreven we dat bijna al de beschaafde staten zich bij de Declaraiie van Parijs van 16 April 185G aangesloten hebben, déclara tie, die; het volgende dubbcl princiep huldigt : De onzijdige vlqg dekt de vijandelijke waar, met uitzondering van de o^rlogs-contrabande ; De onzijdige waar, met uitzondering van de oorlogscontrabande, kan niet in beslag genometn worden onder vijandelijke vlag. Het is duidelijk dat ailes hier afhangt van de beteekenis, die men aan « contra-bande » hecht en élit is nogmaals gedurende dezen oorlog gebleken. Alhoewel dat dubbel princiep dus e.en vooruitgang is, is het nochtans onvoldoende om zelfs de neutrata waar en schapen te beschormen. Prof. Mahaim zegt dat er geen ont-moedigender stof in het oorlogsrecht is dan de oorlogscontrabande. Het wille-keurige is er meester. « L'arbitraire y règne en maître », be-vestigt hij. Z03. ziet men staten gedurende den oorlog hun eigen lijsten van ccntraban-de, die ze gedurende den vredestijcl op-gemaakt hadde.11, naar goeddunken en volgens hun eigenbelang wijzigen ; en zelfs ziet men er, die de lijsten vergroo-ten, wanneer zij zelf in oorlog verkee-ren, maar ze. integendeel wenschen in te krimpen, wanneer ze neutraal zijn. Daarbij komt dannog de theorie van de « voortzetting der reisw, waardoor het kenmerk van de contrebande, afhangt van de plaats der bestemming van de waar of het schip : die theorie heeft î.atuurlijk aanleiding gegeven tôt on-rechtvaardige inbe.slagneming van onzijdige waren en schepen. De heer Van den Heuvel zei, in de tweede zitting van de viercle kommissio der Vredesconferentie, in 1907, dat het systeem der laatste jaren van de contra-bande niet meer oen stelsel i's, voort-vloeiend uit de wettige verdediging der oorlogsvoerenden, maar dat hqt een re-geling is, die verder gaat dan wat de noodzakejijke handelwijze der vijande-lijkheden kan vergen, die totaal in het willekenrîge vcrvàlt dojr de schikkingen omtrent de voorwaardelijke contrabande en de vermoedens omtrent de voortzetting der reis, en die grondig de vreedza-me betrekkiugen stoort, niet alleen tusschen neutralen en oorlog voerenden, maar ook onder de onzijdigon zelf. (Le système de la contrebande, tel qu'il a été échafaudé dans ces dernières années, n'est plus un système qui découle de. la légitime défense des belligérants. C'est un régime qui va bien au-delà de ce que peut demander la conduite nécessaire des hostilités ; il verse en plein arbitraire par ses dispositions sur la contrebande, relative et par se,s présomptions sur la continuité du voyage ; il trouble profondément non seulement les relations pacifiques des neutres avec les belligérants, mais ce<lles des neutres entre eux.) Sedert Grotius kent men de volstrekle contrabande, n.l. deze zaken, die slochts tôt den oorlog dienen, zooals wapens en munitie, en dç belrekkelijke of voorwaardelijke contrabande, die dei zaken van twijfelachtig gebruik omvat, zoj-als kolen, zwavel, bouwmaterialen ; zelfs onderscheidt men de gelegenheidscontrabande, n.l. de voorwerpen, die door een militaire che.f, op eigen hand, tôt contrabande verklaard worden, ten ge-volge van zekere omstandigleden, omdat ze misschien den vijand kunnen dienen.Het spreekt dat deze laatste bepalin-gen bizonderlijk aan de neutralen na-doelig kunnen zijn : ten andere, de mi-litair-technische v_oruitgang. de uitbrei-ding van vervoermiddelen, de. ingewik-keldheid van de handelsbetrekkingcii, vergrooten aanhoudend het aantal voorwerpen, die door de oorlogsvoerenden kunnen gebruikt worden. Het was dus van een buitengewoon belang dat de Engelsche afvaardiging, tijdens de tweede Vredesconferentie, de afschaffing van de oorlogscontrabande voorstelde, in deze zin dat de Regeering van Zijn Britsche Majesteit, ten einde de moeilijkheden te verminderen, die de handel der neutralen, bij corlogsgeval, ontmoet, bereid was het princiep van de contrabande te laten vallen bij oorlog onde<r de Mogendheden, die, te dien einde, een overeenkomst zoitden teekenen. (Afin de diminuer les difficultés que rencontre en cas de guerre le commerce des neutres, le Gouvernement de S. M. Britannique est prêt à abandonner le principe de la contrebande en cas de

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.