Handag 14 Februari .1916, Tweede JNf 45 Frijs i â Centiemcia door ^eheai JBelgig waagan v. . :~îv • - Met Vlaamsche Nieuws - - «***- '-'w « - wuu* ©P" - Het best Ingelicht eo meest verspreid b ieuwsblad van België. - Yemchijat 7 maal pm week ABONNEMENTSPRIJZEN : Per week 0.35 fer 3 maandea 3.7S Psr maand 1.25 Per 0 maandeii 7.50 Par jaar 14.— KSrfBSms» !■■■ n IIMTRHIO iiM w » -rNi.^va^.-yviasffvg^gtawr.es.-«s^vAt ojm: AFGEVAARDIGDEN VAN DBN GPSTKLRAAD : Dr Aug. BORMS, Alb. VAN DEN BRANDE mat vaste raed«weiking van Dr A. JACOB BUREELEN: ROODESTRAAT, 44, ANTWERPEN. Tel. 1900 •i«TV- «J -S-TSW- »—S*-■■MdâsiMMMBMMBMIÉI iaa* nMMWi U AANKONDIGINGEN: Tweede bladz., per regel 2.60 Vierde bladz., per regel.. 0.60 Derde bladz., id. I.— Doodsbaricht 5.— Voor aile annoncée, wende men zich : ROODESTRAAT, 44. DE OORLOG ■ zeegevecht bij de Doggersbank ■fiijn, 12 Februari. — Officieel: Aan Bericht over de vernietiging van de Bbis » door onze torpedobooten kan ■en toegevoegd, dat blijkens vast-B, waarnemingf ook het tweede door B>rpedo getroffen Engelsche schip is H de « Ara-bis » zijn de kapitein, de Bpsdokter, een officier, een dekoffi-■:- 27 man gered. Van hen zjin op de ^Breis de scheepsdokter en drie man Beden, teng"evolge van hun verblijf ■ fransche ministers te Rome Mie, 12 Februari. — Briand, Bout- ; ^fcUSonnino hebben in de heden ge-^■r. sameiikomst afgesproken zoo mogelijk een konferentie van ^■ndgenooten te Parijs te beleggen Bereiking van de alleraïauwste sa- B Engelsche luchtverdediging Bndcn, 12 Februari. — De parlemen-^■nedewerker van de « Daily News » Bït over de maatregelen tegen aan-B ait de lucht, waarover men ko-Bk week in het parlement zal komen ^■raadslagen, en merkt daarbij od, H moeilijkheid is dat de gedwongen ^Krnis niet alleen den aanval, maar Bde verdediging belemmert, daar zij ^Buigen het landen onmogelijk ■ Daarom meent hij, dat het noo-Balzijn vliegtuigstations te hebben, B< nachts verlicht ziin. Zij zouden Ht land buiten de steden en fabrie-^■oeten liggen. ■ema-leden naar Fngeland en Frankrijk Bijs, 12 Februari. — De Doema-le-Hdiecen bezoek zulle,n brengen aan ^Band, zijn door de Fransche regee-Bdcn Senaat en de Kamer uitgenoo-Hnaar Frankrijk te 'komen. Bpeiins bovea oazijdig gebied ^■den, 12 Februari. — Naar aanlei-1 H van de bewering in Duitsche Bsbladen, dat een Zeppelin boven Blansch gebied op dezelfde gastvrij- ' Bansprak mag maken als een Duit-Bwrlogsbodem in Nederlandsche ha-B wordt hier de aandacht gevestigd B mtoiing van een der bekwaamste B'tie autoriteiten op het gebied van ^■bliek recht, dr. Wehberg, te Dus-Vroeger in den oorlog is er een ^V-1 ivatervliegtuig, dat wegens een Bt niet in staat was om te vliegen, Hu>s met de schroef door het water , Bit kon komen, door onzijdige wa-^■naar een onzijdig eiland gekomen. B^ijdige regeering nam het in be- mterneerde de bemanning. B^e « Deutsche Juristen-Ztg. » heeft betoogd, dat een tweedekker, ^K'» vermogen om te vliegen heeft als een schip te beschouwen is, ^Brhaive vergunning zou moeten M 24 uur in een neutrale haven te B. ®i reparaties te ondergaan en juist zooals het gekomen is, ■F te vertrekken. schreef hij, dat een watervlieg-H welk op ne.utraal gebied uit de ■K^ueergekomen, als volgt moet B^ een watervliegtuig boven neu- ' ■ Srond heeft gevlogen en neerge- , B Isi is interneering van de beman- ' Bj®getwijfeld geoorloofd, want de , B JVcn neutraal gebied is evenzeer , Brt;id als het neutrale gebied zelf. . ■ regels van den landoorlog moeten ■^fftnkoinstig worden toegepast. » •, B^gelsche handelspolitiek • Btifn, la Februari. — Het weekblad j ■^ior» heeft vandaag een artikel, ! -de vraag wordt gesteld waarom j ' ■®nd geen tarief van invoerrechten ; ■' -f bepleit de invoeri.ng van zulk, 1 R/(l naar den maatstaf van een c ■ aRe van de waarde met een rabat ■Pet- voor rijksvoortbrengselen. Dit < ■ et ère methode zijn om de in- 1 »n,te st'jv"en en de vrachten te ver- ■ ( n ^pperkingen van den invoer. < ja- ltor " 's een conservatief or-ple'd totoutoe den vrijhandel l^ '^e «Times» noemt het arti ' ■ •rkwaardig teeken des tijds. ! I De duikboot- en Mijnoorlog Landen-, 12 Februari. —- Blijkens eer Lloydsbericht is het s.s. « Alabama », var Stavanger, gezonken. De bemanning i; door het Noorsche s.s. « Balzac » ge-red (De « Alabama » mat 891 ton en be-hoorde aan de gelijknamige reederi-j tf Stavanger.) Londen, 12 Februari. — Naar Lloyds meldt is het stoomschip « Aduatiek »,var An-twerpen, gezonken. Twee leden dei bemanning zijn verdronken. (De « Audatiek » mat 2221 ton en be-hoorde aan de Antw. Zeevaart Mpij t< Antwerpen. ) De gevechten op den Balican Parijs, 10 Februari. — De « Petit Parisien » meldt uit Saloniki : Vandaag zijn de Fransche troepen de Wardar overge-trokken en hebben zich op den rechter-oever van de rivier genesteld in de buurt van Jenidze en Verria, dat een belang-rijk station aan den spoorweg Monastir-Saloniki is. Saloniki, 12 Februari. — Er wordt verzekerd dat er geen sprake is van een bezetting van Jenidze en Verria; alleen van verkenningen door ruiterij. Voorziening in 't gebrek aan scheepsruimte Parijs, 11 Februari. — Uit Londen wordt gemeld dat de commissie onder voorzitterschap van Lord Curzon zal overgaan tôt het aanwijzen van vaartui-gen, die aan de verbonden mo-gendheden kunnen worden afgestaan voor het ver-voer van steenkolen, haver, hout en paar-den. Qfficiëele Legerfeerichten VAN DUITSCHB ZÏXDE Westelijk gevechlsterrein Berlijn, 13 Februari. — Officieel : In Viaanderen, drongen 11a levendige artilleriegevechten patroeljen en sterke verkenuingsafd-eelingen in de vijandelij-ke stellingeu binnen. Zij bewerkstellig-den eenige succesvolle ontploffingen en namen ten Zuidwesten van Boesinghe m eer dan 40 Engelschen gevangen. En-gelsche artillerie beschoot gisteren en voorgisteren de stad Rijsel met goed za-kelijk succès. Verliezen of militaire schade werden hierdoor niet aangericht. Op ons front tusschen het kanaal van La Bassée en Atrecht, evenals ten Zui-den van de Somme, leed de gevechtsbe-drijvigheid onder het slechte weder. Tijdens de gevechten in de streek ten Noordwesten en ten Westen van Vimy werden tôt 9 Februari in 't geheel 9 offi-cieren en 682 man gevangen genomen. De gezamenlijke buit bedraagt 35 ma-chinegeweren, 2 mijnwerpers en ander oorlogstuig. Onze artillerie nam de vijandelijke stellingen tusschen Oise en Reims onder krachtig vuur. Patroeljen stelden een goed uitwerksel in de vijandelijke loop-graven vast. In Champagne bestormden wij ten Zuiden van St-Marie-à-Py de Fransche stellmgen op eene breedte van ongeveer 700 meter en namen 4 officieren en 203 tnan gevangen. Ten Noordwesten van Massiges mislukten twee hevige aanval-en van den vijand. Aan de door de Franschen voorgiste-:en veroverde deelen van onze loopgra-/en, ten Oosten van Maison de Cham-sagne, duren de gevechten met hand-jranaten zonder onderbreking voort. Tusschen Maas en Mosel vernielden vij ria 5 groo'.e ontploffingen de voorste /ijandelijke loopgraven op circa 30-40 j ncter breedte. Levendige artilleriegevechten in Lo- ; h a ring en en in de Vogezen. Ten Zuiden van Lusse (ten Oosten : 'an ï)yè) drong eene Duitsche afdeeling n een vooruitgeschoven gedeelte der ?ransch-e stelling binnen eu nam meer lan 30 jagers gevangen. Wij bestrooiden de vijandelijke etap->en en stationgebouwen van De Panne :n Poperinghe rijkelijk met bommen. Een aanval van vijandelijke vliegcrs >p Ghistel (ten Zuiden van Oostende) iceft geene schade aangericht. Zie vervoîg « Oor î o gsf e l v w r » 1 n m m rp de 2ép LEES DE LAATSTE INGEKO-dEN TELEGRAMMEN ONDER DE ^UBRIEK «LAATSTE UUR». Slaciitoffers vocr Viaandere te Ttiieiiin ; Nu men het in Le Flâvre goed hee ■ gevonden diegenen te treffen die, u liefde voor hun Vlaamsche volk, gee ' stap willen wijken waar het ging om hi , recht van dit volk, nu vinden ook son mige heeren in België het hôogstnoo< zakelijk in Viaanderen zelf het- voorbee] , der Regeering te volgen. Ge^unt .noo weten, niet waar, waarvoor het goed i: als later de Regeering verneemt dat g zoo goed liare voetstappen gevolgd heb en ook hier op den kop hebt gezete van al wat Vlaamsch en Vlaamschgi zind is! Ge weet, lezers, dat er te Thiene eene provinciale Normaalschool besta: met Waalsche en Vlaamsche afdeelinj Vôor eenigen tijd kregen de franskiljor van Thienen, daarin geholpen door d Wallouisanten uit den Brabantsche provincieraad, het in hunnen bol d Vlaamsche afdeeling af te schaffen, e waarlijk, de kerels hebben het, ondanl aile recht en aile pedagogische noodz: : kelijkheid, aangedurfd een zeker get; leergangen in de Vlaamsche afdeelin te doen geven in 't Fransch ; doch zulk was slechts de eerste stap, welke leide moest tôt de algeheele afschaffing; e thans is tôt deze afschaffing bësloter thans durven de franskiljons het aan d i Vlamingen van Thienen en omliggend in 't aangezicht te slaan en huhne kind-c i ren een natuurlijk onderwijs te ontrul ken. j Of er protest oprees? Ja, stellig, e ( wij weten uit goede bron dat sommig Vlaamschgezinde leeraars ten hevigst uitvaarden tegen deze rechtsverkracl ting : dat er leeraars wairen die den moe hndden harde waarheden te zeggen aa hunne overheid ; doch tôt wat dier zulks, wanneer die overheid vijandi staat tegesnover al wat Vlaamsch is ; al d'e overheid gezworen heeft der. Vlaam schen geest in de Normaalschool uit t rceien, en diegenen te breken die zic' , tegen haar gemeen en lafhartig beslui ; durven verzetten ! I Maar ons volk, roert dat dau niet [ Zal het dan gezegd worden dat de Via i mingen zich zoo, een voor een, ail rechten laten ontrukken door een hand ' vol sçhreeuwers en machtmisbruikers zal men dan toch met rede mogen va; ons zeggen dat we nog niet sterk genoe; . zijn om aile onze rechten te eischen o te behouden, omdat we aan geen redites . gewoon zijn gemaakt ? On recht, steeds onrecht, en het laff Vlaamsche volk verdraagt zulks, spring niet op als één man om den hoon te wre ken en te beletten dat eenige aterlingei onze kinderen verbasteren, alleenlijk ui haat tegen onze taal, uit gekke, ja dom me bewondering voor het Zuiden ; steecl machtmisbruik tegenover ons, of waa ze geen macht hebben, geheime kuiperij aanvallen in 't donkere, naamlooze aan tijgingen, en ons volk springt niet op on vol verontwaardiging den mond te stop pen of het gepleegde onrecht te wreken maar laat maar lijdzaam betijen, en laa . zich behandelen als een kudde vee da met den stok gedreven wordt waar d< meester het hebben wil, zelfs gedvve< nog als het naar het slachthuis wordt ge bracht! Gelukkiglijk hebben we nog jong< kereLs, kranige jongens, Vlaamschge zind van kop tôt teen, die zich schrai durven zetten tegen het gepleegde on recht, en aan hun overheid durven zeg gen dat zij, die misbruik maken van hur macht om onrecht te plegeri, geen eer-bied waardig zijn. Want de leeraars had den wel geprotesteerd, maar hun was gauw het stilzwijgen opgelegd; wij weten echter niet door welke middelen maar wij kunnen wel raden dat het niei zonder bedreigingen zal gegaan zijn zooals dit met de leerlingen het geval i: gevveest, en tegen wie dan ook de bedreigingen werden uitgevoerd. Want toen de leeraars zwegen en hel kwaad lieten begaan, toen ging er bij de leerlingen der Vlaamsche afdeeling ééi: kreet van protest en verontwaardiging op ; toen werd dadelijk aan de overheid een manifest gezonden, onderteekenc door AL de leerlingen op ééne uitzonde-ring na ; toen llet het dappere knapen-schap van Thienen zien dat er 110g echt Vlaamsch bloed hun in de aderen vloeit, dat opbriescht waar onrechtvaardig ge-handeld wordt tegenover ons volk. En wee: ge het gevolg van die koenc daad, Vlamingen? Twee slachtoffer; bracht ze voor Viaanderen, want hel manifest der leerlingen kwam in han-den, niet aan het provineiaal komiteit, wèl in die van den bestuurder; en deze mijnheer ging, zôô verre de Vlaamsche leerlingen te bespotten met «hun Vlaam-eche vodd«n », «si dreigd» v«rdere maat- - regekn ta nomen. Of hij zulks dierf ? Ja !î hij heeft hst aangedurfd ; hij deed eer onderzoek om te weten wie het episte ; der leerlingen had opgesteld, en er wa; | geen verklikker noodig om hem zulk; : kenbaar te maken : de rechtschaper [j; Vlaamsche kerel zei het hem zelf, riei; [t het hem in voile gelaat, zei het hem dal u hij een wets- en rechtsverkrachter was, en bekocht zijn oprechtheid met door-!_ ; zesnding. j. ' Hij, die namens zijn medeleerlingen d iu cle bres sprong voor een Vlaamsch it recht, werd door de overheid aan de ; deur gezet ! Doch, dit was nog niet vol-•e doende; diezelfde franskiljonsche over-[■ heid, verblind door haren haat voor de n spraak der Vlamingen (welke volgens , het oordeel dier stommerikken dient uit-igeroeid omdat ze van Germaan schen oor-n ' sprong is) zocht nog meer slachtoffers ^ om haar woede bot te vieren, en vond r. 'er een in den persoon van een der leer-s lingen die meegehol]3en had aan het in-,e zamelen der handteekeningen. Deze n werd geroepen, en toen men hem vroeg e of hij t' akkoord was met al wat in dieu n brief s^ond, toen klonk het fier en luid : ;s » Ta, volstrekt ! » En er was een slacht-offer meer, want ook deze fiere kerel ,] werd buiten gezet. n Slaclitoffers voor Viaanderen ! René s De Clercq en Tacob, uw voorbeeld heeft n reeds navolgers ! Uit het kwade wordt n het goede geboren. Men zal ons volk ! niet klein krijgen, omdat het van hoog q ot laag, van groot tôt klein, van oud tôt e iong vol offervaardigheid is voor de >. ?aak van Viaanderen. En daar waar de ieugd zoo kranig in de bres s-pringt voor haar recht, daar kan de vijand zich n slechts den kop te pletfer loopen tegen e den harden, stalen wil van hen die recht e eischen voor hun volk. Er worde dan eehandeld, door allen j d;e nog iets gevoelen voor onze zaak, n oprlnt ginds, te Thienen. de verfran-)- sching worde tegengewerkt, opdat het y op7,et van de provinciale franskiljons 3 mislukke. en opdat het Thiensche volk -'i'n'în kinderen cen natuurlijk en peda-e J gogisch onderricht kunne behouden, en -j niet zou moeten zien dat de Thiensche t, ieugd, en dus ook het Thiensche volks-onderricht (want daar wil men heen) ? verfranscht worde en diene om het volk te vermuilezelen ! „ Laat ons hopen dat de Vlamingen van . ; Thienen eindelijk zullen opspringen, het . ; onrecht zullen tekeer gaan, en aan de j ' heimelijke vijanden onzer taal zullen t ; zeggen, manhaftig, kranig en fier, zoo-f als de twee jeugdige slachtoffers : «Hait ! } Tôt hier en niet verder ! Wij, niet gij, ziin meester in ons land ! » ; _ Zal het tôt die daad komen ? Zal den t- franskiljons uit Brabant's gouwraad den . bek gesnoerd worden en zullen de Vla-! mingen, niet alleen van Thienen, maar t van gansch het land, eindelijk begrijpen . dat de tijd van niets-doen, van zwijgen , voorbij is, nu de franskiljons het aan-r durven Vlamingen in eigen land te ver-volgen en te fnuiken alleen omdat zij ' hun recht opeischen en naar der frans-j kiljons pijpen niet willen dansen? Moest . die hoon zonder protest van allen kant geduld worden, moesten er nu nog fla-[ minganten gevonden worden die meenen t dat men onze taalverguizers maar steeds stilzwijgend moet laten begaan, dau , ware het, helaas, verre gekomen met . Viaanderen, zijn volk en zijn taal ; waar franskiljons kuipen en komplotteeren te-; geu ons, kunnen we begrijpen dat som-. mige menschen het onnoodig achten , daartegen op te komen, alhoewel we van . een ander gedacht zijn; doch waar die-. zelfde franskiljons de hand durven slaan ! aan de verdedigers van ons Vlaamsche . recht, waar er slachtoffers vallen voor . onze heilige zaak, daar zal ieder mensch ; : die in geweten spreekt moeten zeggen . dat het lafheid zou wezen langer te zwijgen en niet te handelen Jef HERREMANS. N. B. — Men zie over deze zaak de > briefwisseling ons uit Thienen gezonden. i D8GEUJSSSCH HIFUWS ALGEMEEN NEDERL. VERBOND (Afdeeling Hooger Onderwij»; voor het Volk). — Dinsdag 15 Februari, zal Dr. E. Peeters, in de groote zaal van de Sint-Lutgardisschool zijn vijfde les geven over Scheikunde. Onderwerp : Het vuur. De les vangt aan stipt om half tien (Torenuur). — Toegang vrij. WAT IS OORLOGSWOEKER? — In een vonnis van de strafkamer te Mun-chen-Gladbach omtrent de overtreding - van de hoogste prijzen, staan volgende gezonde, krachtige zinnen, die ook in Belge gehoord en gelezen mogen worden : « De oorlogswoeker is een gemeene, van lagen geestestoestand getuigende misdaad van bijzonder ergen aard. W:e er zich schuldig aan maakt, begaat ver-raad tegenover zijn eigen volk en vad&r- ! land. Door ongeoorloo-fde opjaging vai . d« waren die tôt het levensonder-houa noodig zijn wordt de lichamelijk< ; en vooiral ook de geestelijke kracht var i het volk verzwakt. De eetwarenwoekei ondermijnt de grondslagen van der 1 Staat, hij kan de binnenlandsche ord< : aan het wankelen brengen. De eetwaren woeker brengt de gezondheid van de op-groeiende jeugd in gevaar, waarop de toekomst rust. Wie zich schuldig maakl aan levensmiddelenwoeker is een soori landverrader, die als binnenlandsche vijand uit lage zucht naar gewin zijr j volk in den rug valt. De beklaagde heefi maar ee-nmaal aardappelen tegen over-dreven hoogen prijs verkocht. Doch uil , zulke afzonderlijke gevallen is de gan-sche eetwarenwoeker saamgesteld. Er 1 het welzijn van Volk en Staat eischl dringend daar met de scherpste straffen tegen op te treden. » SEQUAH LEEFT NOG. — De « Dai-ly News » on-tving een brief van Mr. Han-naway Rowe, den echten Sequah, waar-uit blijkt, dat deze nog springlevend is. Mijne aandacht werd getrokekn — al-dus de echte Sequah — door een bericht ' in uw blad, meldend den dood van Sequah. Wie ook de in behoeftige omstan-• digheden te Johannesburg gestorven man mag zijn, Sequah was hij zeker niet. De stichter van « The Sequah Medicine Company » in Engeland en ik zelf « The Original Sequah » zijn beiden in blaken-den welstand. Ook ben ik niet geboren in Cornwall, zooals het bericht meldde, maar in Hampshire en ik heb mijn heele leven mij bezig gehouden met medecijnen en tandheelkunde, behalve de weinige jaren dat ik op het tooneel van de « Music hall » vertoefde, hetgeen ik uit nood moest doen ,toen ik mijn geld verloren had. Ik ben nu 75 jaar, gezond en sterk en het mijne doende door zeer dikwijls voor onze gewonde soldaten op te treden met dramatische en patriotische voor-drachten.Ik denk, dat de man, die te Johannesburg stierf, agent is geweest van de Sequah Limited. EEN SLIMME SCHELM GEVAT. — Henri Tortat, vermoeid uit de fabriek te Parijs, al waar hij gemobiliseerd was, thuis teruggekeerd ziinde, ging onmid-dellijk slapen. Zijne vrouw wilde, na ailes m orde gebracht te hebben, op haar beurt gaan slapen, toen er aan de woning gescheld werd. Zij opeude en een soldaat met versletcn uniform, zooals zij het hebben die in de loopgraven strijden, trad binnen. — Madame Tortat, zei de soldaat, verschoon mij dat ik zoo laat kom. Ik kon niet vroeger konjen. Zes verlofda-gen zijn spoedig voorbij en ik vertrek morgen... j — Maar... — Morgen vroeg. Ik zou niet terug willen gaan, alvorens de boodsehap ge-daan te hebben, waarmede uw dierbare man mij belast heeft. — Mijn man? — Uw man ! Een goede kameraad, een dappere makker. Na acht maanden naast elkaar cestreden, gevaren en roem gedeeld te hebben, hebben wij elkaar eeuwige vriendschap gezworen. Hij zei-de mij toen ik wegging : « Gij hebt voor mij verlof gekregen (want gij zult uw man slechts op het einde van ele volgende maand terugzien) luister, mijn vriend, doe mij een dienst ; ga mijn vrouw goe-dendag zeggen, zeg haatr dat ik haar steeds oprecht liefheb ; vraag haar om u een pakje voor mij en geld te geven. » ' Tk heb zulks beloofd en ik houd mijne belofte. — Allervriendelijkst, besten dank, hernam Madame Tortat. Ga zitten. Wat kan ik u aanbieden? Ik zal het pakje in orde maken en n een paar biljetten geven, ik ben direkt terug. Na een exigenblik verscheen Madame Tortat, vergezeld van haren man. De valsche « soldaat » trachtte, doch te vergeefs, zich uit de voeten te maken. De intusschen gewaarschuwde agenten brachten hem op het politiebureel. Hij zit in de gevangenis, heet Jules Foignard en is een « weerspannige ». FRANSCHE CENSUUR. — De Fransche censuur geeft soms te denken. Bij zijn aankomst in het hôtel te Lyon, vond Komng Nicolaas of Nikita van Monténégro een drom Fransche journalisten. Daar de vorst zeer moe was en koorts had, hield de meegeko-men minister-president een lanee rede, waarvan het verslag in de « Temps » drie kwart kolom inneemt. Echter... drie kwart wit gebleven kolom ! De censuur heeft de gaiische rede ge-sch rapt. Waarom... ? We mogen denkeliik niet te weet komen wat hij over zijn Bondgenootcn denkt. België, Servië en Montenem-o kregen nog niet veel reden om hard te iubelen iover de hulp cfie zij erlangden. ; lels ïftor iederen das j — I« Vlaanderens Weezang» Een boekje van nog geen zestig blad-zijden, doch wij hebben niets over | Viaanderen gelezen, zoo droef, zoo bittes, zoo smartelijk. 1 Het is geen aanklacht, het is een klaaglied. 't Is geschreven van iemand die Viaanderen kent en die zich niet door zijn liefde laat verblinden. Conscience had zijn volk lief met een innigheid en een toewijding, die geëve-naard, doch niet overtroffen kunnen wor-, den. En hij schreef over de Kempen en het platteland, niet met den kritischen zin van een scherpen waarnemer, die ontleedt, die er met de vlim of het gloei-ijzer aangaat om te heelen en tg zuive-ren ; dex;h die het Vlaamsche volk in zijn boeken liet leven naar zijn eigen beeld en gelijkenis, opdat Viaanderen zoô zoude. worden, opdat het zich laven zou aan idealism, aangetrokken door de schoonheid van het goede, afgestooten door de leelijkheid van al wat slecht is. Conscience heeft oneindig veel goeds gesticht, doch een romanschrijver is niet voldoende om een volk terug herop te beuren en uit zijn zedelijke, laat staan, zijn stofielijke ellende te doen oprijzen. Dat mocht hij zelf nog ervaren. Het valt niet te loochenen : Vlaanderens eigen geestelijke ontwikkeling werd sinds 1830, sinds Charles Rogier, stelsel-matig van regeeringswege tegengewerkt en in de kiem gesmoord. Het Vlaamsche volk is een donkere massa, die volkomen afgezonderd en verwaarloosd is blijven braak liggen .Het is een afgesneden tak die verkwijnen en verdorren moet. Ge zoudt Boerhave zijn, ge zijt in uw eigen land geen bruikbaar mensch als ge geen Fransch ke;nt Uw burgerrecht begint als ge zeggen kunt : Ik ken Fransch !... En eerst wanneer de Vlaming zich door Fransche taal en Fransch onderricht een ander burgerschap heeft aangepast, dan wordt hij Belg en kan hij aanspraak maken op een betrekking van laag tôt hoog, in 't leger, in de magistratuur, in 't onderwijs, in de ambtelijke wereld, ja, tôt in den godsdienst toe. Doch om-gekeerd, een Waal, of een Vlaming die zijn eigen taal wil verlooehenen, deze dus çen schanddaad plegend die hem met onwaardigheid zou moeten treffen, kan ailes worden in zijn land zelfs in Viaanderen.Claudius Severus, de schrijver van Vlaanderens Weezang, gaat nu na tôt 'wat uitslag dit wraakroepend verbasteren, ontaarden en zedelijk vermoorden van een volk heeft geleid. Wij doorbladeren het be>ekje opnieuw met vluchtige.n blik. 1 Te Hamme 31 % die niet schrijven, te Gent 50 % die niet rekenen kunnen. Als tegenwicht slaan wij het record van lage loonen qn misdaad. Hoe worden de staatsgunsten verdeeld .tusschen Wallonië en Viaanderen? Luxemburg, het bergachtig land, met kleine steedjes en dorpjes, dat gezamen-lijk 230.000 inwoners telt, heeft 1200 kilometer staatsbanen. Antwerpen, met een bevolking van 950.000 zielen, dus nagenoeg viermaal meer, heeft er 600. De provincie Namen bezit ook 1200 kil. ; voor 350.000 inwoners. i Het arrondissement Aalst heeft 100.000 inwoners méér dan het an-. Dinant, doch 15 post-inrichtingen minder. In het département van Spoorwegen wordt aan de. hoogere eentalige Waalsche ambtenaren een salaris uitgekeerd van 1,948,600 fr., en aan de tweetalig* ambtenaren (Walen die Vlaamsch ken-nen en Franschgezinden meege.rekend), te zamen 853,000 fr. Doch dat is niet het grievendste wat in he.t werkje voorkomt ; Viaanderen be-nijdt aan Wallonië zijn weelderig Bel-gisch rond-de-cuirisme niet als het maar niet moedwillig werd gestuit in zijn wel-vaart en als zijn dc-el niet was het ellen-digste volk te blijven van Europa. Het brood dat aan he.t Vlaamsche volk wordt toegereikt is vaak nog vergiftigd. « De nijverheid die in andere landen verboden is, zoekt zijn toevlucht in Viaanderen, waar zij inschikkelijke ivet-ten en goedkoope werkkrachten vindt. » Claudius Severus zegt : « Ik heb grijsaards van 65 jaar in ko-perketels zien afdalen, die op voorhand wisten dat ze daardoor drie maand later zouden dood zijn. Ve>or dit werk konden geen jonge krachten gevonden worden. » « Ik heb een man van 68 jaar zien aan ovens staan, waar hij opvolgenlijk 36 uren moest aanblijven voor 2 frank. » « En dat was het volk, roept de schrijver uit, dat als biak van licht en bescha-ving Euro-ba vôôrlichtle ! » Claudius Severus raadnleegt de schrij-vers die over Viaanderen schreven en voltooit aldus het jammerlijk beeld van zijn volk. 't Is een wrang, 't is cen pijn-lijk, doch 't is een eerlijk werk.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.

Er is geen OCR tekst voor deze krant.